Proroctwo Daniela

Proroctwo Daniela

PROROCTWO DANIELACZĘŚC I (1,1 – 6,28)Zdarzenia z życia Daniela. DANIEL NA DWORZE KRÓLA BABILOŃSKIEGO (1,1-21). Zdobycie Jerozolimy przez Nabuchodonozora za panowania Joakima (1-2). Daniel z trzema towarzyszami na dworze królewskim, ich wierność prawu Mojżeszowemu o pokarmach (3-8); niezwykłe wyniki (9-16). Bóg im udziela mądrości (17-21).
11 Roku trzeciego Joakima, króla judzkiego, przyszedł Nabuchodonozor, król babiloński, do Jeruzalem i obległ je.2 I dał Pan w ręce jego Joakima, króla judzkiego, i część naczyń domu Bożego, i zawiózł je do ziemi Sennaar, do domu boga swego, i wniósł naczynia do domu skarbu boga swego.3 I rzekł król Asfenezowi, przełożonemu trzebieńców, aby z synów Izraelowych a z potomstwa królewskiego i pańskiego4 wprowadził niektórych młodzieńców, w których by nie było żadnej skazy, pięknych urodą i wyćwiczonych we wszelakiej mądrości, ostrożnych w umiejętności i uczonych w nauce, którzy by mogli stać w pałacu królewskim, aby ich uczył pisma i języka chaldejskiego.5 I wyznaczył im król pożywienie na każdy dzień z potraw swoich i z wina, z którego sam pił, aby wychowani przez trzy lata, potem stali przed obliczem królewskim.6 Byli tedy między nimi z synów judzkich Daniel, Ananiasz, Misael i Azariasz.7 I dał im przełożony trzebieńców imiona: Danielowi Baltazar, Ananiaszowi Sydrach, Misaelowi Misach, a Azariaszowi Abdenago.8 Lecz Daniel postanowił w sercu swoim, żeby się nie kalać potrawami ze stołu królewskiego ani winem, które on pił, i poprosił przełożonego rzezańców, żeby się nie skalał.-9 A dał Bóg Danielowi łaskę i miłosierdzie przed obliczem przełożonego rzezańców.10 I rzekł przełożony rzezańców do Daniela: „Boję się ja pana mego króla, który wam wyznaczył pożywienie i picie, bo jeśli ujrzy twarze wasze chudsze niż innych młodzieńców, rówienników waszych, wystawicie na niebezpieczeństwo głowę moją przed królem.”11 I rzekł Daniel do Malasara, którego był ustanowił przełożony rzezańców, nad Danielem, Ananiaszem, Misaelem i Azariaszem:12 „Doświadcz nas proszę cię, sług twoich, przez dziesięć dni i niech nam dają jarzyny do jedzenia i wodę do picia;13 i przypatruj się twarzom naszym i twarzom młodzieńców, którzy jedzą potrawy królewskie, a jak ujrzysz, uczynisz ze sługami twymi.”14 Ten usłyszawszy taką mowę, doświadczał ich przez dziesięć dni.15 A po dziesięciu dniach pokazały się ich twarze lepsze i pełniejsze niźli wszystkich młodzieńców, którzy jedli potrawy królewskie.16 Wtedy Malasar zabierał potrawy i wino, które pić mieli, a dawał im jarzyny.17 A tym młodzieńcom dał Bóg umiejętność i naukę we wszystkich księgach i w mądrości, a Danielowi dał dar zrozumienia wszelkich widzeń i snów.18 A tak, gdy się wypełniły dni, po których król był kazał ich wprowadzić, przywiódł ich przełożony rzezańców przed oczy Nabuchodonozora.19 A gdy z nimi król rozmawiał, nie znaleźli się tacy wśród wszystkich jak Daniel, Ananiasz, Misael i Azariasz, i stawali przed królem.20 A wszelkie słowo mądrości i rozumu, o które pytał się ich król, znalazł w nich dziesięćkroć ponad wszystkich wieszczków i czarnoksiężników, którzy byli w całym królestwie jego.21 I był Daniel aż do pierwszego roku Cyrusa króla. SEN NABUCHODONOZORA O POSĄGU (2,1-49). Sen Nabuchodonozora, niezdolność mędrców odgadnięcia go (1-11). Wyrok śmierci (12-13). Daniel uprasza zwłokę (14-16) i modli się do Boga wraz z trzema towarzyszami (17-18). Bóg oświeca Daniela, który ofiaruje się królowi z odpowiedzią (19-28). Posąg (29-36). Wyjaśnienie: cztery następujące po sobie królestwa (37-43); królestwo mesjańskie na gruzach poprzednich królestw (44-45). Król uznaje moc Bożą i nagradza Daniela wraz z towarzyszami (46-49).
21 Roku drugiego królestwa Nabuchodonozora widział Nabuchodonozor sen, i zląkł się duch jego, a sen jego odszedł od niego.2 I rozkazał król, aby przyzwano wieszczków i czarnoksiężników, i czarowników, i chaldejczyków, żeby oznajmili królowi sny jego; ci, gdy przyszli, stanęli przed królem.3 I rzekł do nich król: „Widziałem sen, a będąc zatrwożonym w myśli, nie wiem, co widziałem.”4 I odpowiedzieli chaldejczycy królowi po syryjsku: „Królu, żyj na wieki! Powiedz sen sługom swym, a wykład jego oznajmimy.”5 A odpowiadając król rzekł chaldejczykom: „Mowa odeszła ode mnie; jeśli mi nie oznajmicie snu i wykładu jego, zginiecie wy, a domy wasze będą zabrane.6 Lecz jeśli sen i wykład jego powiecie, zapłaty i dary i cześć wielką otrzymacie ode mnie; sen tedy i wykład lego pokażcie mi.”7 Odpowiedzieli powtórnie i rzekli: „Król niech powie sen sługom swoim, a wykład jego pokażemy.”8 Odpowiedział król i rzekł: „Zaiste wiem, że chcecie zyskać na czasie wiedząc, iż odeszła mowa ode mnie.9 A tak, jeśli mi snu nie oznajmicie, jeden jest wyrok o was, że wykład fałszywy i zdrady pełny ułożyliście, aby mówić przede mną, ażby czas przeminął; przeto sen powiedzcie mi, abym wiedział, że też wykład jego prawdziwy powiadacie.”10 Wtedy odpowiadając chaldejczycy przed królem, rzekli: „Nie ma człowieka na ziemi, który by słowo twe, królu, mógł wypełnić, lecz ani żaden z królów, wielki i możny, o taką rzecz nie pyta się żadnego wieszczka i czarownika i chaldejczyka.11 Bo rzecz, o którą siç ty pytasz, królu, ciężka jest, i nie znajdzie się nikt, kto by ją oznajmił przed obliczem królewskim, oprócz bogów, których obcowanie nie jest z ludźmi” –12 Usłyszawszy to król, w zapalczywości i w gniewie wielkim rozkazał, aby zginęli wszyscy mędrcy babilońscy.13 A gdy wyszedł dekret, zabijano mędrców i szukano Daniela i towarzyszów jego, aby zginęli.14 Wtedy Daniel spytał się o prawo i o wyrok Ariocha, dowódcy wojska królewskiego, który był wyszedł, aby zabijać mędrców babilońskich.15 I spytał tego, który był otrzymał moc od króla, dlaczego tak srogi wyrok od oblicza królewskiego wyszedł. Gdy tedy Arioch rzecz oznajmił Danielowi,16 Daniel wszedłszy prosił króla, żeby mu dał czas na oznajmienie wykładu królowi.17 I wszedł do domu swego i oznajmił rzecz Ananiaszowi, Misaelowi i Azariaszowi, towarzyszom swoim,18 aby szukali miłosierdzia od oblicza Boga niebieskiego około tej tajemnicy, a nie zginęli Daniel i towarzysze jego z innymi mędrcami babilońskimi.19 Wtedy Danielowi tajemnica przez widzenie w nocy została objawiona i błogosławił Daniel Boga niebieskiego, i rzekł mówiąc:20 „Niech będzie imię Pańskie błogosławione od wieku do wieku, bo jego jest mądrość i moc.21 I on odmienia czasy i wieki, przenosi królestwa i ustanawia, daje mądrość mądrym i umiejętność rozumiejącym naukę;22 on odkrywa głębokości i skrytości, i zna rzeczy będące w ciemności, a światłość z nim mieszka.23 Ciebie, Boże ojców naszych, wysławiam i chwalę cię, żeś mi dał mądrość i moc, i teraz oznajmiłeś mi to, o cośmy cię prosili, żeś nam mowę królewską otworzył.”24 Potem Daniel wszedłszy do Ariocha, którego był naznaczył król, aby wytracił mędrców babilońskich, tak mu rzekł: „Mędrców babilońskich nie trać; wiedź mię przed oblicze królewskie, a wykład królowi powiem.”25 Wtedy Arioch z pośpiechem wprowadził Daniela do króla i rzekł mu: „Znalazłem człowieka z synów przesiedlenia judzkiego, który wykład królowi oznajmi.”26 Odpowiedział król i rzekł Danielowi, którego imię było Baltazar: „Czy mniemasz, że możesz mi prawdziwie oznajmić sen, który widziałem, i wykład jego?”27 A odpowiadając Daniel przed królem, rzekł: „Tajemnicy, o którą król pyta, mędrcy, czarnoksiężnicy, wieszczkowie i wróżbici nie mogą oznajmić królowi.28 Ale jest Bóg na niebie, który odkrywa tajemnice i który oznajmił tobie, królu Nabuchodonozorze, co ma przyjść w czasach ostatecznych. Sen twój i widzenia głowy twojej na łożu twym takie były:29 Ty, królu, począłeś myśleć na pościeli twej, co ma być potem, a który odkrywa tajemnice, pokazał tobie, co ma przyjść.30 Mnie też nie mądrością, która by była we mnie większa niźli we wszystkich żyjących, tajemnica ta została objawiona; ale, aby wykład był królowi oznajmiony i żebyś wiedział myśli serca twego,31 Ty, królu, patrzałeś: a oto jakby posąg jeden”wielki; posąg ów wielki i wysokiej postawy stał naprzeciw ciebie, a wygląd jego był straszny.32 Tego posągu głowa była ze złota co najlepszego, a piersi i ramiona ze srebra, brzuch zaś i biodra z miedzi,33 a golenie żelazne, nóg jedna część była żelazna, a druga gliniana.34 Tak widziałeś, aż oderwał się bez rąk kamień z góry i uderzył posąg w jego nogi żelazne i gliniane, i skruszył je.35 Wtedy skruszyły się zarazem żelazo, skorupa, miedź, srebro i złoto, i obróciły się jakby w proch boiska w lecie, i uniósł je wiatr, i nie znalazło się dla nich żadne miejsce; a kamień; który był uderzył w posąg, stał się górą wielką i napełnił wszystką ziemię.36 Taki jest sen. Wykład też jego powiemy przed tobą, królu.37 Ty jesteś królem królów, a Bóg niebieski królestwo i moc, i panowanie, i sławę dał tobie,38 i wszystko, w czym mieszkają synowie ludzcy i zwierzęta polne, ptactwo też powietrzne, dał w rękę twą, i pod mocą twoją wszystko postawił; ty watem jesteś głową złotą.39 A po tobie powstanie krrólewstwo inne, mniejsze niźli ty, srebrne, i trzecie królestwo inne, miedziane, które będzie panowało po wszystkiej ziemi.40 A królestwo czwarte będzie jak żelazo; jak żelazo kruszy i ujarzmia wszystko, tak połamie i pokruszy to wszystko.41 A ponieważ widziałeś część nóg i palców ze skorupy garncarskiej, a część żelazną, królestwo rozdzielone będzie, tak jednak, że z podstawy żelaznej wyjdzie, wedle tego, jak widziałeś żelazo zmieszane ze skorupą z gliny.42 A palce nóg częścią żelazne, a częścią gliniane: królestwo częścią będzie mocne, a częścią skruszone.43 A że widziałeś żelazo zmieszane ze skorupą z gliny, pomieszają się wprawdzie związkami małżeńskimi, ale się nie spoją, jak żelazo nie może się zmieszać ze skorupą.44 A we dni owych królestw wzbudzi Bóg niebieski królestwo, które się na wieki nie rozproszy, a królestwo jego nie będzie dane innemu ludowi, i połamie i zniszczy te wszystkie królestwa, a samo stać będzie na wieki.45 Wedle tego, co widziałeś, że z góry oderwał się kamień bez rąk i pokruszył skorupę i żelazo, i miedź, i srebro, i złoto: Bóg wielki pokazał królowi, co ma przyjść potem, a prawdziwy jest sen i wierny wykład jego.”46 Wtedy król Nabuchodonozor padł na oblicze swe i pokłonił się Danielowi, i ofiary i kadzenie kazał mu ofiarować.47 Rzekł tedy król Danielowi te słowa: „Prawdziwie Bóg wasz jest Bogiem bogów i Panem królów i odkrywaczem tajemnic, ponieważ ty mogłeś odkryć tę tajemnicę”48 Wtedy król wyniósł wysoko Daniela i darów wiele i wielkich dał mu, i uczýniił go książęciem nad wszystkimi prowincjami Babilonu, i przełożonym urzędników nad wszystkimi mędrcami babilońskimi.49 A Daniel poprosił króla, i przełożył nad sprawami prowincji babilońskiej Sydracha, Misacha i Abdenaga; a sam Daniel był we drzwiach królewskich. TRZEJ MŁODZIEŃCY W PIECU OGNISTYM (3,1-97). Nabuchodonozor stawia posąg na równinie Dura i każe mu oddać cześć boską (1-7). Oskarżenie trzech towarzyszów Daniela, że wzbraniają się spełnić nakaz (8-12). Król, rozgniewany ich odmową, każe ich wrzucić w piec ognisty (13-23). Modlitwa Azariasza: Sprawiedliwość Boga w karaniu (24-33); niech Bóg, mając wzgląd na swe przymierze, ulituje się nad nimi i wyratuje ich (34-45). Anioł pański ratujc młodzieńców w piecu (46-50). Hymn trzech młodzieńców: Wstęp (51); ogólna pochwała Boga (52-56); niech Boga chwalą wszystkie jego dzieła (57): dzieła niebieskie (58-73), ziemskie (74-83), uprzywilejowani przez Boga (84-88a) za wyratowanie sług jego (88b-90). Król oddaje cześć. prawdziwemu Bogu i wywyższa młodzieńców (91-97).
31 Nabuchodonozor król uczynił bałwana złotego, na wysokość sześćdziesiąt łokci, a na szerokość sześć łokci, i postawił go na polu Dura prowincji babilońskiej.2 A tak król Nabuchodonozor posłał, aby zebrano przednich panów, urzędników i sędziów, książąt i tyranów, i starostów, i wszystkich przełożonych krain, aby się zeszli na poświęcenie bałwana, którego był postawił król Nabuchodonozor.3 Wtedy się zgromadzili przedniejsi panowie, urzędnicy i sędziowie, książęta i tyrani i przedni ludzie, którzy byli we władzy ustanowieni, i wszyscy przedniejsi z krain, aby wziąć udział w poświęceniu bałwana, którego był wzniósł król Nabuchodonozor. I stali przed bałwanem, którego był postawił król Nabuchodonozor.4 A woźny wołał mocno: „Wam mówię, ludom, narodom i językom:5 W godzinie, w której usłyszycie głos trąby i piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, padłszy pokłońcie się bałwanowi złotemu, którego postawił król Nabuchodonozor.6 A kto by nie upadł i nie pokłonił się, ten w tej samej godzinie będzie wrzucony w piec ognia pałającego.”7 Potem tedy, skoro usłyszały wszystkie narody głos trąby, piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, upadłszy wszystkie narody, pokolenia i języki, pokłoniły się bałwanowi złotemu, którego postawił król Nabuchodonozor.8 Lecz zaraz w tym samym czasie przystąpiwszy mężowie chaldejscy oskarżyli Żydów9 i rzekli Nabuchodonozorowi królowi: „Królu, żyj na wieki!10 Ty, królu, dałeś wyrok, aby każdy człowiek, który by usłyszał głos trąby, piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, upadł i pokłonił się posągowi złotemu;11 a kto by nie upadł i nie pokłonił się, żeby był wrzucony w piec ognia gorejące go.12 Są tedy mężowie Żydzi, których ustanowiłeś nad sprawami krainy babilońskiej, Sydrach, Misach i Abdenago; ci mężowie wzgardzili, królu, wyrokiem twoim, bogom twym nie służą i bałwanowi złotemu, którego postawiłeś, nie kłaniają się.” –13 Wtedy Nabuchodonozor w zapalczywości i w gniewie rozkazał, aby byli przywiedzeni Sydrach, Misach i Abdenago; których wnet przywiedziono przed oblicze króla.14 I odezwał się Nabuchodonozor król i rzekł im: „czy to prawda, Sydrachu, Misachu i Abdenago, że bogom moim nie służycie i bałwanowi złotemu, którego postawiłem, nie kłaniacie się?15 Przeto teraz, jeśli jesteście gotowi, którejkolwiek godziny usłyszycie głos trąby, piszczałki, cytry, fletni i harfy, symfonału i wszelakiej muzyki, padnijcie i pokłońcie się bałwanowi, którego uczyniłem; a jeśli się nie pokłonicie, tej samej godziny będziecie wrzuceni w piec ognia gorejącego; a któryż jest bóg, który was wyrwie z ręki mojej”16 Odpowiadając Sydrach, Misach i Abdenago, rzekli królowi Nabuchodonozorowi: „Nie trzeba nam w tej rzeczy odpowiadać tobie.17 Bo oto Bóg nasz, któremu służymy, może nas wyrwać z pieca ognia pałającego i z rąk twoich, o królu, wybawić.18 A jeśliby nie chciał, niech będzie wiadomo tobie, królu, że bogom twoim nie służymy i bałwanowi złotemu, którego wystawiłeś, nie kłaniamy się.”19 Wtedy Nabuchodonozor zawrzał gniewem i wygląd twarzy jego zmienił się przeciw Sydrachowi, Misachowi i Abdenagowi, i rozkazał, żeby rozpalono piec siedemkroć więcej, niźli był zwyczaj palić.20 A mężom co mocniejszym z wojska swego rozkazał, aby związawszy nogi Sydracha, Misacha i Abdenaga, wrzucili ich w piec ognia gorejącego.21 I natychmiast owi mężowie związani z ubraniami swymi i z tiarami, i obuwiem, i szatami wrzuceni zostali w środek pieca ognia pałającego,22 bo rozkaz królewski przynaglał; a piec był bardzo rozpalony. Lecz mężów owych, którzy byli wrzucili Sydracha, Misacha i Abdenaga, zabił płomień ognia. A ci trzej mężowie, to jest Sydrach, Misach i Abdenago wpadli w środek pieca ognia pałającego związani.23Tego, co następuje, nie znalazłem w księgach żydowskich.24 I chodzili wpośród płomienia chwaląc Boga i błogosławiąc Panu.25 A stojąc Azariasz, tak się modlił i otworzywszy usta swe wpośród ognia rzekł:26 „Błogosławiony jesteś, Panie, Boże ojców naszych, i chwalebne i sławne imię twoje na wieki!27 Bo sprawiedliwy jesteś we wszystkim, co nam uczyniłeś, i wszystkie dzieła twe prawdziwe, a drogi twoje proste i wszystkie sądy twoje prawdziwe.28 Albowiem sądy swoje prawdziwe uczyniłeś według wszystkiego, co dopuściłeś na nas i na miasto święte ojców naszych, Jeruzalem; bo w prawdzie i w sądzie przywiodłeś to wszystko dla grzechów naszych.29 Bo zgrzeszyliśmy i źle uczyniliśmy odstępując od ciebie, i wystąpiliśmy we wszystkim,30 a nie słuchaliśmy, i nie strzegliśmy przykazań twoich, ani nie czyniliśmy, jak nam rozkazałeś, aby się nam dobrze działo.31 A tak wszystko, co przywiodłeś na nas, i wszystko, co nam uczyniłeś, sprawiedliwym sądem uczyniłeś;32 i dałeś nas w ręce nieprzyjaciół naszych niesprawiedliwych i złych i przestępców, i królowi niesprawiedliwemu i najgorszemu na wszystkiej ziemi.33 A teraz nie możemy ust otworzyć; sromotą i hańbą staliśmy się sługom twoim i tym, którzy cię chwalą34 Prosimy cię, abyś nas na wieki nie wydawał dla imienia twego i nie rozrywał przymierza twego.35 I nie oddalaj od nas miłosierdzia twego dla Abrahama, umiłowanego twego, i Izaaka, sługi twego, i Izraela, świętego twego, do których mówiłeś obiecując,36 że rozmnożysz potomstwo ich jak gwiazdy niebieskie, i jak piasek, który jest na brzegu morskim.37 Bo nas ubyło, Panie, więcej niźli wszystkich narodów, i jesteśmy dziś poniżeni na wszystkiej ziemi dla grzechów naszych.38 I nie mamy tego czasu książęcia i hetmana, i proroka, ani całopalenia, ani ofiary, ani obiaty, ani kadzenia, ani miejsca pierwocin przed tobą,39 żebyśmy mogli znaleźć miłosierdzie twoje; ale z umysłem skruszonym i z duchem upokorzonym niech będziemy przyjęci.40 Jak w całopaleniu baranów i wołów i jak w tysiącach baranków tłustych, tak niechaj będzie ofiara nasza dzisiaj przed tobą, aby ci się podobała, bo nie ma zawstydzenia ufającym tobie.41 A teraz idziemy za tobą ze wszystkiego serca i boimy się ciebie, i szukamy oblicza twego.42 Nie zawstydzaj nas, ale uczyń z nami według łaskawości twojej i według mnóstwa miłosierdzia twego.43 A wyrwij nas według dziwów twoich, i daj chwałę imieniu twemu, Panie!44 A niech będą zawstydzeni wszyscy, którzy pokazują sługom twoim zło, niech będą zawstydzeni wszelką mocą twoją, a siła ich niech będzie skruszona;45 a niech wiedzą, żeś ty jest Pan, Bóg sam, i chwalebny na okręgu ziemi.”46 A słudzy królewscy, którzy ich byli wrzucili, nie przestawali podpalać pieca naftą, i zgrzebiami, i smołą, i chrustem;47 a płomień rozchodził się nad piecem na czterdzieści dziewięć łokci,38 i wypadł i popalił tych Chaldejczyków, których znalazł koło pieca.49 A anioł Pański zstąpił z Azariaszem i z towarzyszami jego w piec i wyrzucił płomień ognia z pieca,50 i uczynił wśród pieca jakby wiatr rosisty, przewiewający, i nie dotknął się ich zgoła ogień, ani nie zasmucił, ani żadnej przykrości nie uczynił.51 Wtedy ci trzej jakby jednymi usty chwalili i wysławiali i błogosławili Boga w piecu mówiąc:52 „Błogosławiony jesteś, Panie, Boże ojców naszych, i chwalebny, i sławny, i wywyższony na wieki; i błogosławione imię chwały twojej, i chwalebne i wywyższone po wszystkie wieki.53 Błogosławiony jesteś w kościele świętym chwały twojej i przenajchwalebniejszy i przenajsławniejszy na wieki.54 Błogosławiony jesteś na stolicy królestwa twego i przenajchwalebniejszy i przenajwyższy na wieki.55 Błogosławiony jesteś, który wypatrujesz przepaści, a siedzisz na cherubinach; i chwalebny i przenajwyższy na wieki.56 Błogosławiony jesteś na sklepieniu niebieskim i sławny i chwalebny na wieki.57 Błogosławcie; wszystkie dzieła Pańskie, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!58 Błogosławcie, aniołowie Pańscy, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!59 Błogosławcie, niebiosa, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!60 Błogosławcie, wody wszystkie, które są na niebie, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!61 Błogosławcie, wszystkie moce Pańskie, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!62 Błogosławcie, słońce i miesiącu; Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!63 Błogosławcie, gwiazdy niebieskie, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!64 Błogosławcie, wszelki deszczu i roso; Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!65 Błogosławcie, wszystkie wiatry Boże, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!66 Błogosławcie, ogniu i gorąco, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!67 Błogosławcie, zimno i ciepło, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!68 Błogosławcie, roso i szronie, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!69 Błogosławcie, mrozie i zimno, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!70 Błogosławcie; lody i śniegi, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!71 Błogosławcie, noce i dnie, Panu, chwalcie i Wywyższajcie go na wieki!72 Błogosławcie, światło i ciemności, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki73 Błogosławcie, błyskawicé i obłoki, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!74 Niech błogosławi ziemia Pana, niech chwali i wywyższa go na wieki!75 Błogosławcie, góry i pagórki, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!76 Błogosławcie, wszystko rodzące na ziemi, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!77 Błogosławcie, źródła, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!78 Błogosławcie, morza i rzeki, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!79 Błogosławcie, wieloryby i wszystko, co się rusza w wodach, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!80 Błogosławcie, wszystkie ptaki powietrzne, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!81 Błogosławcie, wszystkie zwierzęta i bydło, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!82 Błogosławcie, synowie ludzcy, Panu, chwalcie i Wywyższajcie go na wieki!83 Niech błogosławi Izrael Pana, niech go chwali i wywyższa na wieki!84 Błogosławcie, kapłani Pańscy, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!85 Błogosławcie, słudzy Pańscy, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!86 Błogosławcie, duchy i dusze sprawiedliwych, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!87 Błogosławcie, święci i pokornego serca, Panu, chwalcie i wywyższajcie go na wieki!88 Błogosławcie, Ananiaszu, Azariaszu, Misaelu, Panu; chwalcie i Wywyższajcie go na wieki! Bo wydarł nas z otchłani i wybawił z ręki śmierci, i wyjął nas spośród płomienia pałającego, i spośród ognia wyrwał nas.89 Wysławiajcie Pana, bo dobry, bo za wieki miłosierdzie jego!90 Błogosławcie, wszyscy chwalcy; Panu, Bogu bogów, chwalcie i wysławiajcie go, bo na wszystkie wieki miłosierdzie jego! Dotąd w żydowskim nie masz, a cośmy podłożyli, z edycji Teodocjona przełożone jest.91 Wtedy król Nabuchodonozor zdumiał się i wstał prędko, i rzekł panom swoim: „Czy nie trzech mężów wrzuciliśmy spętanych w środek ognia?” A ci odpowiadając królowi rzekli: „Prawdziwie, królu!”92 Odpowiedział i rzekł: „Oto ja widzę czterech mężów rozwiązanych i chodzących wpośród ognia, i żadnego naruszenia nie ma w nich, a osoba czwartego podobna synowi Bożemu.”93 Wtedy przystąpił Nabuchodonozor do drzwi pieca ognia pałającego i rzekł: „Sydrachu, Misachu i Abdenago, słudzy Boga wysokiego, wyjdźcie, a przyjdźcie!” I natychmiast wyszli Sydrach, Misach i Abdenago spośród ognia.94 A zgromadziwszy się książęta, urzędnicy i sędziowie i możni królewscy, oglądali mężów tych, iż żadnej mocy nie miał ogień nad ich ciałami i włos głowy ich nie przypalił się, i płaszcze ich nie były uszkodzone, a swąd ognia nie przeszedł przez nich.95 Wtedy krzyknąwszy Nabuchodonozor rzekł: „Błogosławiony Bóg ich, to jest Sydracha, Misacha i Abdenaga, który posłał anioła swego i wybawił sług swych, którzy weń wierzyli, a słowo królewskie odmienili i wydali ciało swe, aby nie służyć ani się kłaniać żadnemu bogu wyjąwszy Bogu swemu.96 Przeto ode mnie wydany jest ten wyrok, aby wszelki naród, pokolenie i język, który by mówił bluźnierstwo przeciw Bogu Sydracha, Misacha i Abdenaga, zginął, a dom jego aby był zburzony; bo nie ma innego boga, który by tak mógł wybawiać „97 Wtedy król podwyższył Sydracha, Misacha i Abdenaga w prowincji Babilonu. OBŁĘD I UZDROWIENIE NABUCHODONOZORA (3,98-4,34). Król wydaje edykt dla okazania czci Bogu (3,98-100): wezwanie Daniela w celu wyjaśnienia snu króla (4,1-6); król opowiada swój sen (7-15); Daniel go wyjaśnia (16-24);-spełnienie snu: obłąkanie (25-30) i uzdrowienie króla (31-34).98 „Nabuchodonozor król wszystkim ludom, narodom i językom, mieszkającym po wszystkiej ziemi: Pokój wam niech się rozmnaża!99 Znaki i dziwy uczynił ze mną Bóg wysoki. Dlatego podobało mi się100 opowiadać znaki jego, bo wielkie są, i cuda jego, bo potężne; a królestwo jego jest królestwem wiecznym i władza jego z pokolenia w pokolenie.
41 Ja, Nabuchodonozor, byłem spokojny w domu moim i szczęśliwy w pałacu moim;2 widziałem sen, który mię przestraszył, i myśli moje na łożu moim, i widzenia głowy mojej strwożyły mię.3 I przeze mnie wydany został wyrok, żeby przywiedziono przed oczy moje wszystkich mędrców babilońskich, ażeby mi wykład snu oznajmili.4 Wtedy przychodzili wieszczkowie, czarnoksiężnicy, chaldejczycy i wróżbici, i powiedziałem sen przed nimi, a wykładu jego nie pokazali mi.5 Aż towarzysz Daniel wszedł przed oczy moje, któremu imię Baltazar wedle imienia boga mego, i który ma ducha bogów świętych sam w sobie, i powiedziałem przed nim sen:6 „Baltazarze, przedniejszy z wieszczków, ponieważ ja wiem, iż ducha bogów świętych masz w sobie, a wszelka tajemnica nie jest tobie niepodobna, widzenia snów moich, które oglądałem, i wykład ich powiedz.7 Widzenie głowy mojej na łożu moim: Widziałem, a oto drzewo wpośród ziemi, a wysokość jego niezmierna.8 Wielkie drzewo i mocne, wysokość jego dosięgająca nieba, a widoczne było aż do granic wszystkiej ziemi.9 Liście jego bardzo piękne, a owoc jego obfity, i pokarm dla wszystkich na nim; pod nim mieszkały zwierzęta i bestie, na gałęziach jego gnieździły się ptaki powietrzne, i z niego jadło wszelkie ciało.10 Oglądałem w widzeniu głowy mojej na pościeli mojej, a oto czuwający i święty z nieba zstąpił.11 Zawołał mocno i tak mówił: „Porąbcie drzewo i obetnijcie gałęzie jego, otrzęście liście jego i rozproszcie owoce jego; niech uciekną zwierzęta, które pod nim są, i ptaki z gałęzi jego.12 Wszakże jednak pień korzeni jego w ziemi zostawcie, i niech będzie związany łańcuchem żelaznym i miedzianym w trawach, które są na polach, a rosą niebieską niech będzie skrapiany i ze zwierzętami część jego w trawie ziemi.13 Serce jego od człowieczego niech się odmieni, a serce zwierzęce niech mu będzie dane, i niech siedem czasów odmieni się nad nim.14 W wyroku czuwających postanowiono, a była to mowa i żądanie świętych, aż poznają żyjący, iż Najwyższy panuje w królestwie ludzi, a komukolwiek zechce, da je, a najpodlejszego człowieka ustanowi nad nim.”15 Ten sen widziałem ja, król Nabuchodonozor; a tak ty, Baltazarze, powiedz co rychlej wykład, bo wszyscy mędrcy królestwa mego nie mogą mi wykładu powiedzieć; ale ty możesz, bo duch bogów świętych jest w tobie „16 Wtedy Daniel, którego imię Baltazar, począł sam w sobie milcząc myśleć jakby przez jedną godzinę i myśli jego trwożyły go. A odpowiadając król rzekł: „Baltazarze, sen i wykład jego niech cię nie trwoży!” Odpowiedział Baltazar i rzekł: „Panie mój, sen niech będzie dla tych, którzy cię nienawidzą, a wykład jego dla nieprzyjaciół twoich!17 Drzewo, które widziałeś, wysokie i mocne, którego wysokość sięga aż do nieba, a widoczne było po wszystkiej ziemi,18 gałęzie jego bardzo piękne i owoc jego obfity, i pokarm dla wszystkich na nim, pod nim mieszkające zwierzęta polne, a na gałęziach jego przebywające ptaki powietrzne –19 to ty jesteś, królu, który się rozwielmożniłeś i wzmogłeś, a wielmożność twoja urosła i dosięgła aż do nieba, a władza twoja do granic wszystkiej ziemi.20 A że widział król czuwającego i świętego, zstępującego z nieba i mówiącego: „Porąbcie drzewo i zniszczcie je, wszakże pień korzeni jego w ziemi zostawcie i niech będzie związany żelazem i miedzią na trawie w polu, a rosą niebieską niech będzie skrapiany i ze zwierzętami niech będzie pokarm jego, aż siedem czasów przemieni się nad nim” –21 ten jest wykład wyroku Najwyższego, który przyszedł na pana mego, króla:22 Wyrzucą cię od ludzi, a z bydłem i z bestiami i ze zwierzem będzie mieszkanie twoje, i trawę jako wół jeść będziesz, a rosą niebieską skrapiany będziesz, siedem też czasów odmieni się nad tobą, aż poznasz, że Najwyższy panuje nad królestwem ludzi, a komukolwiek zechce, daje je.23 A iż rozkazał, aby zostawiono pień korzeni jego, to jest drzewa- królestwo twoje dostanie się tobie, gdy poznasz, że władza należy do nieba.24 Przeto, królu, niech ci się podoba rada moja, i grzechy twoje jałmużnami odkupuj, a nieprawości twe miłosierdziem nad ubogimi: może odpuści grzechy twoje.”25 Wszystko to przyszło na Nabuchodonozora króla.26 Po skończeniu dwunastu miesięcy przechodził się on po pałacu babilońskim.27 I odpowiedział król, i rzekł: „Czy nie to jest Babilon wielki, który ja zbudowałem na dom królestwa w sile mocy mojej i w sławie ozdoby mojej?”28 A gdy jeszcze mowa była w ustach króla, głos spadł z nieba: „Tobie mówią, Nabuchodonozorze królu: królestwo twe odejdzie od ciebie, i od ludzi wyrzucą cię,29 a z bydłem i ze zwierzętami będzie mieszkanie twoje; trawę jak wół jeść będziesz i siedem czasów odmieni się nad tobą, aż poznasz, że Najwyższy panuje w królestwie ludzi, a komukolwiek zechce, daje je.”30 Tejże godziny wypełniło się słowo nad Nabuchodonozorem: od ludzi został wyrzucony, jadł trawę jak wół, i rosą niebieską ciało jego było skrapiane, aż włosy jego na kształt orłów urosły, a paznokcie jego jak ptaków.31 A tak po skończeniu dni ja, Nabuchodonozor, podniosłem w niebo oczy moje, a rozum mój został mi przywrócony, i błogosławiłem Najwyższego, a żyjącego na wieki chwaliłem i sławiłem; bo władza jego to władza wieczna, a królestwo jego na pokolenie i pokolenie.32 I wszyscy mieszkańcy ziemi u niego za nic są poczytani; bo według woli swej postępuje zarówno z wojskiem niebieskim, jak i z mieszkańcami ziemi, a nie ma, kto by się sprzeciwił ręce jego i mówił mu: „Czemuś uczynił?”33 W tym samym czasie wrócił mi rozum i przyszedłem do czci i ozdoby królestwa mego, i postać moja wróciła się do mnie, a panowie moi i urzędnicy moi odszukali mię, i przywrócono mnie na królestwo moje, i wielmożność większa była mi przydana.34 Teraz więc ja, Nabuchodonozor, chwalę i wielbię i wysławiam króla niebieskiego; bo wszystkie dzieła jego są prawdziwe, a drogi jego sprawiedliwe, i chodzących w pysze uniżyć może.” UCZTA BALTAZARA I TAJEMNICZY NAPIS (5,1-31). Uczta, sprofanowanie świętych naczyń z Jerozolimy (1-4). Tajemniczy napis na murze (5). Król przerażony wzywa mędrców, lecz ci niezdolni są dać wytłumaczenie (6-9). Za poradą królowej Baltazar sprowadza Daniela i prosi go o wyjaśnienie (10-16). Odpowiedź Daniela: król będzie ukarany za pychę jak Nabuchodonozor (17-24); odczytanie i wyjaśnienie napisu (25-28). Król nagradza Daniela (29). Spełnienie przepowiedni (30-31).
51 Baltazar król uczynił ucztę wielką dla tysiąca przednich panów swych, a każdy pił podług swego wieku.2 Rozkazał tedy, już pijany, aby przyniesiono naczynia złote i srebrne, które był zabrał Nabuchodonozor, ojciec jego, z kościoła, który był w Jeruzalem, żeby pili z nich król i panowie przedni jego, i żony jego, i nałożnice.3 Wtedy przyniesiono naczynia złote i srebrne, które był zabrał z kościoła, który był w Jeruzalem, i pili nimi król i przedni panowie jego, żony i nałożnice jego.4 Pili wino i chwalili bogów swych złotych i srebrnych, miedzianych, żelaznych, drewnianych i kamiennych. –5 Tejże godziny ukazały się palce jakby ręki człowieczej, piszącej naprzeciw lichtarza na ścianie sali królewskiej, a król patrzał na palce ręki piszącej.6 Wtedy twarz króla zmieniła się, a myśli jego trwożyły go i spojenia nerek jego osłabły, a kolana jego jedno o drugie się tłukły.7 A tak zawołał król mocno, aby przywiedziono czarnoksiężników, chaldejczyków i wróżbitów. A król odezwał się do mędrców babilońskich mówiąc: „Ktokolwiek to pismo przeczyta i wykład jego mi oznajmi, w szkarłat ubrany będzie i łańcuch złoty będzie miał na szyi, a trzecim w królestwie moim będzie.”8 Wtedy weszli wszyscy mędrcy królewscy, lecz nie mogli ani pisma przeczytać ani wykładu królowi pokazać.9 Król Baltazar bardzo się tym przeraził i zmieniła się twarz jego; lecz i panowie przedni jego zatrwożeni byli.10 A królowa z powodu wypadku, który się przydarzył królowi i przednim panom jego, weszła do domu uczty i przemówiwszy rzekła: „Królu, żyj na wieki! Niech cię nie trwożą myśli twoje i niech się nie mieni twarz twoja!11 Jest mąż w królestwie twoim, który ducha bogów świętych ma w sobie, a za dni ojca twego umiejętność i mądrość znalazły się w nim; bo i król Nabuchodonozor, ojciec twój, uczynił go przedniejszym nad czarnoksiężnikami, czarownikami, chaldejezykami i wróżbitami, ojciec, mówię, twój, królu,12 gdyż duch większy i roztropność, i rozum, i wykład snów, i objawienie tajemnic, i rozwiązanie zawiłych rzeczy znalazły się w nim, to jest, w Danielu, któremu król dał imię Baltazar. Teraz tedy niech przyzwą Daniela, a powie wykład.”13 Wprowadzono tedy przed króla Danlela, do którego przemowę uczyniwszy król rzekł: „Czy to ty jesteś Daniel z synów pojmania judzkiego, którego przywiódł ojciec mój król z żydowskiej ziemi?14 Słyszałem o tobie, że masz ducha bogów i że nauka i rozum i mądrość większe znalazły się w tobie.15 A teraz weszli przede mnie mądrzy czarnoksiężnicy, aby to pismo przeczytać i wykład jego mi wskazać, lecz nie mogli wykładu mowy tej wypowiedzieć.16 A ja słyszałem o tobie, że możesz wykładać trudne rzeczy i zawiłe rozwiązywać; a tak, jeśli możesz pismo przeczytać i wykład mi jego oznajmić, w szkarłat ubrany będziesz i złoty łańcuch będziesz miał na szyi, i trzecim w królestwie moim książęciem zostaniesz.”17 Na to odpowiadając Daniel rzekł przed królem: „Dary twoje niech zostaną przy tobie, a upominki domu twego daj innemu, wszakże pismo przeczytam tobie, królu, i wykład jego ci pokażę.18 O królu, Bóg najwyższy dał Nabuchodonozorowi, ojcu twemu, królestwo i wielmożność, sławę i cześć.19 A dla wielmożności, którą mu był dał, wszystkie narody, pokolenia i języki drżały i bały się go; których chciał, zabijał, a których chciał, uderzał, których też chciał, wywyższał, a których chciał, poniżał.20 Lecz, gdy się podniosło serce jego, i duch lego stwardniał pychą, złożony został ze stolicy królestwa swego i odjęta została sława jego,21 i wygnany był od synów ludzkich; ale i serce jego stało się podobne do zwierzęcego i z osłami leśnymi było mieszkanie jego, trawę też jadł jak wół i rosą niebieską ciało jego było skrapiane, aż poznał, że Najwyższy ma moc w królestwie ludzkim, a kogokolwiek zechce, nad nim ustanowi.22 Ty też, Baltazarze, synu jego, nie uniżyłeś serca twego, chociaż to wszystko wiedziałeś,23 ale się podniosłeś przeciw Panu niebieskiemu, i naczynia domu jego przyniesiono przed ciebie, a ty i panowie twoi, i żony twoje, i nałożnice twoje piliście wino z nich, a nadto bogów srebrnych i złotych, miedzianych, żelaznych, kamiennych i drewnianych, którzy nie widzą ani nie słyszą ani nie czują, chwaliłeś, a Boga, który tchnienie twe i wszystkie drogi twoje ma w ręce swej, nie uczciłeś.24 Przeto od niego posłany został palec ręki, która pisała to, co jest wyrażone.25 A to jest pismo, które jest napisane: Mane, Tekel, Fares.26 A ten jest wykład słów: Mane: policzył Bóg królestwo twoje i kres mu położył.27 Tekel: zważony jesteś na wadze i znaleziono cię za lekkim.28 Fares: rozdzielone jest królestwo twoje i dano je Medom i Persom.”29 Wtedy z rozkazu króla obleczono Daniela w szkarłat i włożono łańcuch złoty na szyję jego i obwołano o nim, że miał władzę jako trzeci w królestwie jego.30 Tejże nocy zabity został Baltazar, lcról chaldejski,31 a Dariusz Med nastąpił na królestwo, gdy miał sześćdziesiąt dwa lata. DANIEI W LWIEJ JAMIE (6,1-28). Nowa organizacja królestwa za Dariusza (1-3). Książęta, zazdroszczący Danielowi stanowiska, nakłaniają podstępnie króla do wydania dekretu (4-9), który Daniel, wierny swemu Bogu, przekracza (10). Oskarżenie Daniela, jego stałość i wrzucenie go do lwiej jamy (11-17); wybawienie przez anioła Pańskiego, zguba oskarżycieli (18-24). Dekret Dariusza, wysławiający Boga Daniela (25-28).
6

Warsz. King J. 61 Tłum. GrEn. Толк. Podobało się Dariuszowi, i ustanowił nad królestwem stu dwudziestu panów, aby byli we wszystkim królestwie jego;Угодно было Дарию поставить над царством сто двадцать сатрапов, чтобы они были во всем царстве, И# бhсть ўг0дно пред8 царeмъ, и3 постaви во цaрствэ кнzзeй сто2 и3 двaдесzть, є4же бhти и5мъ во всeмъ цaрствэ є3гw2, 6,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἤρεσεν ēresen
_V-AAI-3Sἀρέσκωareskōto pleaseit was pleasingἐνώπιον enōpion
_PREPἐνώπιονenōpionbeforebeforeδαρειου dareiou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκατέστησεν katestēsen
_V-AAI-3Sκαθίστημιkathistēmito appoint/conducthe placedἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstoverτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whotheβασιλείας basileias
_N-GSFβασιλείαbasileiakingdomkingdomσατράπας satrapas
_N-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APM ἑκατὸν hekaton
_N-NUIἑκατόνhekatonhundred₁a hundredεἴκοσι eikosi
_N-NUIεἴκοσιeikositwenty₂twenty],τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who εἶναι einai
_V-PARεἶναιeinaito exist[Gezrite]αὐτοὺς autous
_D-APMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginὅλῃ holē
_A-DSFὅλοςholosall[₂entireτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who βασιλείᾳ basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdom₃kingdomαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  2 Tłum. GrEn. Толк. a nad nimi trzech książąt, z których jednym był Daniel, aby im panowie zdawali sprawę, a król nie miał trudności.а над ними трех князей, - из которых один был Даниил, - чтобы сатрапы давали им отчет и чтобы царю не было никакого обременения. над8 ни1ми же три2 чин0вники, t ни1хже бЁ даніи1лъ є3ди1нъ, дабы2 tдавaли и5мъ кн‰зи сл0во, ћкw да царю2 не стужaютъ. 6,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐπάνω epanō
_PREPἐπάνωepanōaboveaboveαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τακτικοὺς taktikous
_N-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APM τρεῖς treis
_A-APMτρεῖς, τρίαtreis triathree₁three],ὧν hōn
_R-GPMὅς, ἥhhos ēwhichwhichἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]εἷς heis
_A-NSMεἰςeistoward[to strive]ἐξ ex
_PREPἐκekof/fromofαὐτῶν,     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/whofor theἀποδιδόναι apodidonai
_V-PARἀποδίδωμιapodidōmito pay[₂to renderαὐτοῖς autois
_D-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who σατράπας satrapas
_N-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APMstrong:GN-APM λόγον,     logon
_N-ASMλόγοςlogosword₃a reckoning],ὅπως hopōs
_CONJὅπωςhopōsthatso thatὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingμὴ mē
_ADVμήmēnotshould notἐνοχλῆται·     enochlētai
_V-PMI-3Sἐνοχλέωenochleōto troublebe troubled.  3 Tłum. GrEn. Толк. A tak Daniel przewyższał wszystkich książąt i panów, bo duch Boży większy był w nim. –Даниил превосходил прочих князей и сатрапов, потому что в нем был высокий дух, и царь помышлял уже поставить его над всем царством. И# бЁ даніи1лъ над8 ни1ми, ћкw дyхъ бsше преиз8oби1ленъ въ нeмъ, и3 цaрь постaви є3го2 над8 всёмъ цaрствомъ свои1мъ. 6,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ὑπὲρ huper
_PREPὑπέρhuperabove/foroverαὐτούς,     autous
_D-APMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceforπνεῦμα pneuma
_N-NSNπνεῦμαpneumaspirit/breath[₂spiritπερισσὸν perisson
_A-NSNπερισσόςperissosexcessive/abundant₁extra]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginαὐτῷ,     autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingκατέστησεν katestēsen
_V-AAI-3Sκαθίστημιkathistēmito appoint/conductplacedαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐφ'     ef
_PREPἐπίepiupon/to/againstoverὅλης holēs
_A-GSFὅλοςholosall[₂entireτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who βασιλείας basileias
_N-GSFβασιλείαbasileiakingdom₃kingdomαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  4 Tłum. GrEn. Толк. A król zamyślał go postawić nad całym królestwem, i dlatego książęta i panowie szukali sposobności, aby znaleźć na Daniela coś ze strony króla, lecz żadnej przyczyny ani podejrzenia znaleźć nie mogli, ponieważ był wierny i żadna wina ani podejrzenie nie znajdowało się w nim.Тогда князья и сатрапы начали искать предлога к обвинению Даниила по управлению царством; но никакого предлога и погрешностей не могли найти, потому что он был верен, и никакой погрешности или вины не оказывалось в нем. ЧинHвницы же и3 кн‰зи и3скaху вины2 њбрэсти2 на даніи1ла: и3 всsкіz вины2 и3 соблaзна и3 грэхA не њбрэт0ша на него2, ћкw вёренъ бsше. 6,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheτακτικοὶ taktikoi
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheσατράπαι satrapai
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM ἐζήτουν ezētoun
_V-IAI-3Pζητέωzēteōto seeksoughtπρόφασιν profasin
_N-ASFπρόφασιςprofasispretensean excuseεὑρεῖν heurein
_V-AARεὑρίσκωheuriskōto find/meetto findκατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toagainstΔανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπᾶσαν pasan
_A-ASFπᾶςpasallanyπρόφασιν profasin
_N-ASFπρόφασιςprofasispretenseexcuse,καὶ kai
_CONJκαίkaiandorπαράπτωμα paraptōma
_N-ASNπαράπτωμαparaptōmatrespasstransgression,καὶ kai
_CONJκαίkaiandorἀμβλάκημα amblakēma
_N-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASN οὐχ ouch
_ADVοὐounothey did notεὗρον heuron
_V-AAI-3Pεὑρίσκωheuriskōto find/meetfindκατ'     kat
_PREPκατάkataaccording toagainstαὐτοῦ,     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceforπιστὸς pistos
_A-NSMπιστόςpistosfaithfulhe was trustworthy.ἦν.     ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]  5 Tłum. GrEn. Толк. Rzekli tedy ci mężowie: „Nie znajdziemy na Daniela tego żadnej skargi, chyba może w zakonie Boga jego.”И эти люди сказали: не найти нам предлога против Даниила, если мы не найдем его против него в законе Бога его. И# рёша чинHвницы не њбрsщемъ на даніи1ла вины2, ѓще не въ зак0нэхъ бGа є3гw2. 6,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπον eipon
_V-AAI-3Pλέγωlegōto speak[dry land]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theτακτικοί taktikoi
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM ουχ ouch
_ADVοὐounoWe did not findεὑρήσομεν heurēsomen
_V-FAI-1Pεὑρίσκωheuriskōto find/meetWe did not findκατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toagainstΔανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]πρόφασιν profasin
_N-ASFπρόφασιςprofasispretensean excuseεἰ ei
_CONJεἰeiif[clod]μὴ mē
_ADVμήmēnot[Jokmeam]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginνομίμοις nomimois
_A-DPMνομίμωςnomimōslawfully[easing]θεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodof his God.αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  6 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy książęta i panowie podchwycili króla i tak mu rzekli: „Dariuszu królu, żyj na wieki!Тогда эти князья и сатрапы приступили к царю и так сказали ему: царь Дарий! вовеки живи! ТогдA чинHвницы и3 кн‰зи предстaша царю2 и3 рёша є3мY: дaріе царю2, во вёки живи2: 6,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheτακτικοὶ taktikoi
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheσατράπαι satrapai
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM παρέστησαν parestēsan
_V-AAI-3Pπαρίστημιparistēmito stand bystood besideτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπαν eipan
_V-AAI-3Pἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saythey saidαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]δαρειε dareie
_N-VSMstrong:GN-VSMstrong:GN-VSMstrong:GN-VSM βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king Darius,εἰς eis
_PREPεἰςeistoward[₂intoτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who₃theαἰῶνας aiōnas
_N-APMαἰώνaiōnan age₄eonsζῆθι·     zēthi
_V-PAM-2Sζάωzaōto live₁live]!  7 Tłum. GrEn. Толк. Uradzili wszyscy książęta królestwa twego, urzędnicy i panowie, radni i sędziowie, aby wyszedł dekret i wyrok królewski, aby każdy, kto by w przeciągu trzydziestu dni zanosił jaką prośbę do jakiegokolwiek boga albo człowieka oprócz do ciebie, królu, był wrzucony do lwiej jamy.Все князья царства, наместники, сатрапы, советники и военачальники согласились между собою, чтобы сделано было царское постановление и издано повеление, чтобы, кто в течение тридцати дней будет просить какого-либо бога или человека, кроме тебя, царь, того бросить в львиный ров. совэщaша вси2 и5же во цaрствэ твоeмъ воевHды и3 кн‰зи, v3пaти и3 њбладaющіи странaми, є4же ўстaвити ўстaвъ цaрскій и3 ўкрэпи1ти предёлъ, ћкw ѓще кто2 попр0ситъ прошeніz t всsкагw б0га и3 человёка до днjй три1десzти, рaзвэ т0чію t тебє2, царю2, да ввeрженъ бyдетъ въ р0въ лeвскій: 6,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPσυνεβουλεύσαντο sunebouleusanto
_V-AMI-3Pσυμβουλεύωsumbouleuōto consult[₅took counselπάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasall₁Allοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₂the onesἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/against₃overτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who βασιλείας basileias
_N-GSFβασιλείαbasileiakingdom₄your kingdom] --σοῦ,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]στρατηγοὶ stratēgoi
_N-NPMστρατηγόςstratēgosofficer/magistratecommandants,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandσατράπαι,     satrapai
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM ὕπατοι hupatoi
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτοπάρχαι toparchai
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who στῆσαι stēsai
_V-AARἵστημιhistēmito standto establishστάσει stasei
_N-DSFστάσιςstasisuprising[₂positionβασιλικῇ basilikē
_A-DSFβασιλικόςbasilikosroyal₁a royal],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐνισχῦσαι enischusai
_V-AARἐνισχύωenischuōto strengthento strengthenὉρισμὸν horismon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM ὅπως hopōs
_CONJὅπωςhopōsthatso thatὃς hos
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhichwhoeverἂν an
_PRTἄνanif[Ahithophel]αἰτήσῃ aitēsē
_V-AAS-3Sαἰτέωaiteōto askshould askαἴτημα aitēma
_N-ASNαἴτημαaitēmarequesta requestπαρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besidefromπαντὸς pantos
_A-GSMπᾶςpasallanyθεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodgodκαὶ kai
_CONJκαίkaiandorἀνθρώπου anthrōpou
_N-GSMἄνθρωποςanthrōposa humanman,ἕως heōs
_PREPἕωςheōsuntilforἡμερῶν hēmerōn
_N-GPFἡμέραhēmeraday[₂daysτριάκοντα triakonta
_N-NUIτριάκονταtriakontathirty₁thirty],ἀλλ'     all
_CONJἀλλάallabut[be gone]ἢ ē
_CONJὁhothe/this/whotheπαρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besidefromσου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,ἐμβληθήσεται emblēthēsetai
_V-FPI-3Sἐμβάλλωemballōto throw inshall be putεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whoof theλάκκον lakkon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who[that]λεόντων.     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions.  8 Tłum. GrEn. Толк. A tak teraz, królu, potwierdź wyrok i napisz dekret, aby się nie odmieniło, co jest postanowione od Medów i Persów, ani się nie godziło przestąpić nikomu.”Итак утверди, царь, это определение и подпиши указ, чтобы он был неизменен, как закон Мидийский и Персидский, и чтобы он не был нарушен. нн7э u5бо, царю2, ўстaви предёлъ и3 положи2 писaніе, ћкw да не и3змэни1тсz зaповэдь ми1дска и3 пeрсска, (да никт0же престyпитъ є3S). 6,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPνῦν nun
_ADVνῦνnunnowNowοὖν,     oun
_PRTοὖνountherefore/thenthen,βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,στῆσον stēson
_V-AAM-2Sἵστημιhistēmito standestablishτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheὁρισμὸν horismon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἔκθες ekthes
_V-AAM-2Sἐκτίθημιektithēmito explain/exposedisplayγραφήν,     grafēn
_N-ASFγραφήgrafēa writingin writingὅπως hopōs
_CONJὅπωςhopōsthathowμὴ mē
_ADVμήmēnot[₆should notἀλλοιωθῇ alloiōthē
_V-APS-3Sstrong:GV-APS-3Sstrong:GV-APS-3Sstrong:GV-APS-3S τὸ to
_T-NSNὁhothe/this/who₁theδόγμα dogma
_N-NSNδόγμαdogmadecree₂decreeμηδων mēdōn
_N-GPMΜῆδοςmēdosMede[Jokshan]καὶ kai
_CONJκαίkaiand₄andπερσων persōn
_N-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPM   9 Tłum. GrEn. Толк. Król tedy Dariusz wydał dekret i postanowił.Царь Дарий подписал указ и это повеление. ТогдA цaрь дaрій повелЁ вписaти зaповэдь. 6,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who βασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingΔαρεῖος dareios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM ἐπέταξεν epetaxen
_V-AAI-3Sἐπιτάσσωepitassōto commandgave ordersγραφῆναι grafēnai
_V-APRγράφωgrafōto writeto writeτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheδόγμα.     dogma
_N-ASNδόγμαdogmadecreedecree.  10 Tłum. GrEn. Толк. Gdy, się o tym Daniel dowiedział, to jest, iż prawo zostało ustanowione, wszedł do domu swego, a otworzywszy okna na sali swej w stronę Jeruzalem, trzy razy na dzień klękał na kolana swoje i chwalił i wyznawał przed Bogiem swoim, jak i przedtem zwykł był czynić.Даниил же, узнав, что подписан такой указ, пошел в дом свой; окна же в горнице его были открыты против Иерусалима, и он три раза в день преклонял колени, и молился своему Богу, и славословил Его, как это делал он и прежде того. Даніи1лъ же є3гдA ўвёдэ, ћкw зaповэдь вчини1сz, вни1де въ д0мъ св0й: двє1рцы же tвє1рсты є3мY въ г0рницэ є3гw2 проти1ву їеrли1ма, въ три1 же временA днE бsше прекланsz кwлёна сво‰, молsсz и3 и3сповёдаzсz пред8 бGомъ свои1мъ, ћкоже бЁ творS прeжде. 6,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΔανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ἡνίκα hēnika
_ADVἡνίκαhēnikawhenwhen Danielἔγνω egnō
_V-AAI-3Sγινώσκωginōskōto knowknewὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sincethatἐνετάγη enetagē
_V-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3S τὸ to
_T-NSNὁhothe/this/who₁theδόγμα,     dogma
_N-NSNδόγμαdogmadecree₂decree],εἰσῆλθεν eisēlthen
_V-AAI-3Sεἰσέρχομαιeiserchomaito enterhe wentεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who οἶκον oikon
_N-ASMοἶκοςoikoshousehis house,αὐτοῦ,     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandαἱ hai
_T-NPFὁhothe/this/whotheθυρίδες thurides
_N-NPFθυρίςthuriswindowwindowsἀνεῳγμέναι aneōgmenai
_V-RMPRPἀνοίγωanoigōto openwere openαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτοῖς tois
_T-DPNὁhothe/this/who ὑπερῴοις huperōois
_N-DPNὑπερῷονhuperōonupper roomhis upper roomsαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]κατέναντι katenanti
_PREPκατέναντιkatenantibeforebeforeΙερουσαλημ ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndκαιροὺς kairous
_N-APMκαιρόςkairostime/right time[₂timesτρεῖς treis
_A-APMτρεῖς, τρίαtreis triathree₁three]τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof theἡμέρας,     hēmeras
_N-GSFἡμέραhēmeradaydayἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]κάμπτων kamptōn
_V-PAPRSκάμπτωkamptōto bend/bowbendingἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuponτὰ ta
_T-APNὁhothe/this/who γόνατα gonata
_N-APNγόνυgonua kneehis knees,αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπροσευχόμενος proseuchomenos
_V-PMPRSπροσεύχομαιproseuchomaito praypraying,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐξομολογούμενος exomologoumenos
_V-PMPRSἐξομολογέομαιexomologeomaito agreemaking acknowledgmentἐναντίον enantion
_PREPἐναντίοςenantiosagainst[to pine]τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who θεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodhis God,αὐτοῦ,     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καθὼς kathōs
_ADVκαθώςkathōsas/just asasἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]ποιῶν poiōn
_A-GPMποιέωpoieōto do/makedoingἔμπροσθεν,     emprosthen
_ADVἔμπροσθενemprosthenbeforebefore.  11 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy mężowie owi pilnie się wywiadując, znaleźli Daniela modlącego się i proszącego Boga swego.Тогда эти люди подсмотрели и нашли Даниила молящегося и просящего милости пред Богом своим, ТогдA мyжіе џніи наблюд0ша и3 њбрэт0ша даніи1ла просsща и3 молsщасz бGу своемY, 6,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who ἄνδρες andres
_N-NPMἀνήρanērmanthose menἐκεῖνοι ekeinoi
_D-NPMἐκεῖνοςekeinosthatthose menπαρετήρησαν paretērēsan
_V-AAI-3Pπαρατηρέωparatēreōto observeclosely watched,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandεὗρον heuron
_V-AAI-3Pεὑρίσκωheuriskōto find/meetthey foundτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ἀξιοῦντα axiounta
_V-PAPASἀξιόωaxioōto deem worthypetitioningκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandδεόμενον deomenon
_V-PMPASδέωdeōto bind[vintage]τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who θεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodhis God.αὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  12 Tłum. GrEn. Толк. I przystąpiwszy mówili królowi o wyroku: „Królu, czy nie ustanowiłeś, aby każdy człowiek, który by w przeciągu trzydziestu dni prosił kogoś z bogów lub z ludzi oprócz ciebie, królu, był wrzucony do lwiej jamy?” A odpowiadając im król rzekł: „Prawdziwa jest mowa według dekretu Medów i Persów, którego się przestąpić nie godzi.”потом пришли и сказали царю о царском повелении: не ты ли подписал указ, чтобы всякого человека, который в течение тридцати дней будет просить какого-либо бога или человека, кроме тебя, царь, бросать в львиный ров? Царь отвечал и сказал: это слово твердо, как закон Мидян и Персов, не допускающий изменения. и3 пришeдше рёша пред8 царeмъ: царю2, не вчини1лъ ли є3си2 ты2 предёла, ћкw да всsкъ человёкъ, и4же ѓще попр0ситъ ў всsкагw б0га и3 человёка прошeніz до три1десzти днjй, но т0чію ў тебє2, царю2, да ввeржетсz въ р0въ лeвскъ; И# речE цaрь: и4стинно сл0во, и3 зaповэдь ми1дска и3 пeрсска не мимои1детъ. 6,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπροσελθόντες proselthontes
_V-AAPRPπροσέρχομαιproserchomaito come near/agreecoming forward,λέγουσιν legousin
_V-PAI-3Pλέγωlegōto speakthey sayτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking,βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,οὐχ ouch
_ADVοὐounodid you notὁρισμὸν horismon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM ἔταξας etaxas
_V-AAI-2Sτάσσωtassōto appoint₁order]ὅπως hopōs
_CONJὅπωςhopōsthatso thatπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasalleveryἄνθρωπος anthrōpos
_N-NSMἄνθρωποςanthrōposa humanmanὃς hos
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhichwhoἂν an
_PRTἄνanifeverαἰτήσῃ aitēsē
_V-AAS-3Sαἰτέωaiteōto askshould askπαρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besidefromπαντὸς pantos
_A-GSMπᾶςpasallanyθεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodGodκαὶ kai
_CONJκαίkaiandorἀνθρώπου anthrōpou
_N-GSMἄνθρωποςanthrōposa humanmanαἴτημα aitēma
_N-ASNαἴτημαaitēmarequesta requestἕως heōs
_PREPἕωςheōsuntiluntoἡμερῶν hēmerōn
_N-GPFἡμέραhēmeraday[₂daysτριάκοντα triakonta
_N-NUIτριάκονταtriakontathirty₁thirty],ἀλλ'     all
_CONJἀλλάallabut[be gone]ἢ ē
_CONJὁhothe/this/whotheπαρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besidefromσοῦ,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]βασιλεῦ·     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,ἐμβληθήσεται emblēthēsetai
_V-FPI-3Sἐμβάλλωemballōto throw inshall be putεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who λάκκον lakkon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who₁theλεόντων;     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionof lions?καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁Theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king],αληθινος alēthinos
_A-NSMἀληθινόςalēthinostrue[₃ trueὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλόγος,     logos
_N-NSMλόγοςlogosword₂word],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὸ to
_T-NSNὁhothe/this/who[that]δόγμα dogma
_N-NSNδόγμαdogmadecreedecreeμηδων mēdōn
_N-GPMΜῆδοςmēdosMede[Jokshan]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπερσων persōn
_N-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPM οὐ ou
_ADVοὐounoshall notπαρελεύσεται.     pareleusetai
_V-FMI-3Sπαρέρχομαιparerchomaito pass bypass.  13 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy odpowiadając rzekli przed królem: „Daniel z synów pojmania judzkiego nie dbając o twój dekret i o wyrok, który wydałeś, trzy razy na dzień modli się modlitwą swoją.”Тогда отвечали они и сказали царю, что Даниил, который из пленных сынов Иудеи, не обращает внимания ни на тебя, царь, ни на указ, тобою подписанный, но три раза в день молится своими молитвами. ТогдA tвэщaша пред8 царeмъ и3 глаг0лаша: даніи1лъ, и4же t сынHвъ плёна їудeйска, не покори1сz зaповэди твоeй (и3 не радЁ) њ предёлэ, є3г0же вчини1лъ є3си2: въ три1 бо временA днE пр0ситъ ў бGа своегw2 прошeній свои1хъ. 6,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenἀπεκρίθησαν apekrithēsan
_V-API-3Pἀποκρίνωapokrinōto answerthey responded,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandλέγουσιν legousin
_V-PAI-3Pλέγωlegōto speakthey spokeἐνώπιον enōpion
_PREPἐνώπιονenōpionbeforebeforeτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheβασιλέως basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileuskingking, ,Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theυἱῶν huiōn
_N-GPMυἱόςhuiossonsonsτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who αἰχμαλωσίας aichmalōsias
_N-GSFαἰχμαλωσίαaichmalōsiacaptivitycaptivityτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who ιουδαιας ioudaias
_N-GSFἸουδαίαioudaiaJudea[be wise]οὐχ ouch
_ADVοὐounowas notὑπετάγη hupetagē
_V-API-3Sὑποτάσσωhupotassōto subjectsubmittedτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/whoof theδόγματί dogmati
_N-DSNδόγμαdogmadecreeyour decree;σου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]περὶ peri
_PREPπερίperiabout[Mebunnai]τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who ὁρισμοῦ,     horismou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM οὗ hou
_R-GSMοὐouno[Carmi]ἔταξας,     etaxas
_V-AAI-2Sτάσσωtassōto appoint[Nebushazban]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκαιροὺς kairous
_N-APMκαιρόςkairostime/right time[₂timesτρεῖς treis
_A-APMτρεῖς, τρίαtreis triathree₁three]τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whotheἡμέρας.     hēmeras
_N-GSFἡμέραhēmeradaydayαἰτεῖ aitei
_V-PAI-3Sαἰτέωaiteōto askhe asksπαρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besideofτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who[that]θεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodhis Godαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τὰ ta
_T-APNὁhothe/this/who[that]αἰτήματα aitēmata
_N-APNαἴτημαaitēmarequestrequestsαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  14 Tłum. GrEn. Толк. Usłyszawszy to król, zasmucił się bardzo i wziął sobie do serca, żeby Daniela uwolnić, i aż do zachodu słońca usiłował go wybawić.Царь, услышав это, сильно опечалился и положил в сердце своем спасти Даниила, и даже до захождения солнца усиленно старался избавить его. ТогдA цaрь, ћкw слhшавъ сл0во сіE, ѕэлw2 њпечaлисz њ нeмъ, и3 њ даніи1лэ прsшесz є4же и3збaвити є3го2, и3 бЁ дaже до вeчера прsсz є4же и3збaвити є3го2. 6,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingking,ὡς hōs
_CONJὡςhōswhich/howasτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheῥῆμα rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordsaying,ἤκουσεν,     ēkousen
_V-AAI-3Sἀκούωakouōto hearhe heardπολὺ polu
_ADVπολύςpolusmuch[₂muchἐλυπήθη elupēthē
_V-API-3Sλυπέωlupeōto grieve₁fretted]ἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/againstoverαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπερὶ peri
_PREPπερίperiaboutconcerningτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ἠγωνίσατο ēgōnisato
_V-AMI-3Sἀγωνίζομαιagōnizomaito strugglehe struggledτοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who ἐξελέσθαι exelesthai
_V-AMRἐξαιρέωexaireōto take out/selectto rescueαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἕως heōs
_PREPἕωςheōsuntiluntilἑσπέρας hesperas
_N-GSFἑσπέραhesperaeveningeveningἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]ἀγωνιζόμενος agōnizomenos
_V-PMPRSἀγωνίζομαιagōnizomaito strugglestrugglingτοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who ἐξελέσθαι exelesthai
_V-AMRἐξαιρέωexaireōto take out/selectto rescueαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  15 Tłum. GrEn. Толк. Ale owi mężowie zrozumiawszy króla rzekli mu: „Wiedz królu, że jest prawo Medów i Persów, aby żadnego wyroku, który król wydał, nie godziło się zmieniać.”Но те люди приступили к царю и сказали ему: знай, царь, что по закону Мидян и Персов никакое определение или постановление, утвержденное царем, не может быть изменено. ТогдA мyжіе џніи глаг0лаша царю2: вёждь, царю2 ћкw ми1дwмъ и3 пeрсwмъ не лёть є4сть премэни1ти всsкагw предёла и3 ўстaва, є3г0же цaрь ўстaвитъ. 6,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who ἄνδρες andres
_N-NPMἀνήρanērmanthose menἐκεῖνοι ekeinoi
_D-NPMἐκεῖνοςekeinosthatthose menλέγουσιν legousin
_V-PAI-3Pλέγωlegōto speaksayτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking,γνωθι gnōthi
_V-AAM-2Sγινώσκωginōskōto knowKnow,βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king!ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sincethatδόγμα dogma
_N-NSNδόγμαdogmadecreedecreeμηδοις mēdois
_N-DPMΜῆδοςmēdosMede[Jokshan]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπερσαις persais
_N-DPMstrong:GN-DPMstrong:GN-DPMstrong:GN-DPM τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheπᾶν pan
_A-ASMπᾶςpasalleveryὁρισμὸν horismon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandστάσιν,     stasin
_N-ASFστάσιςstasisuprisingpositionἣν hēn
_R-ASFἦνēnwas[pledge]ἂν an
_PRTἄνanif[Ahithophel]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who βασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingστήσῃ,     stēsē
_V-AAS-3Sἵστημιhistēmito standshall establishοὐ ou
_ADVοὐounomust notδεῖ dei
_V-PAI-3Sδεῖdeibe necessarymust notπαραλλάξαι.     parallaxai
_V-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR   16 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy król rozkazał i przywiedziono Daniela, i wrzucono go do lwiej jamy. I rzekł król Danielowi: „Bóg twój, którego zawsze chwalisz, ten cię wybawi.”Тогда царь повелел, и привели Даниила, и бросили в ров львиный; при этом царь сказал Даниилу: Бог твой, Которому ты неизменно служишь, Он спасет тебя! ТогдA цaрь речE, и3 привед0ша даніи1ла и3 вверг0ша є3го2 въ р0въ лeвскъ. И# речE цaрь даніи1лу: бGъ тв0й, є3мyже ты2 слyжиши пrнw, т0й и3збaвитъ тS. 6,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayspoke,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἤγαγον ēgagon
_V-AAI-3Pἄγωagōto bringthey ledτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐνέβαλον enebalon
_V-AAI-3Pἐμβάλλωemballōto throw inthey putαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheλάκκον lakkon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theλεόντων·     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions.καὶ kai
_CONJκαίkaiandButεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidὉ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who θεός theos
_N-NSMθεόςtheosGodYour Godσου,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ᾧ hō
_R-DSMὮōOmega[Sippai]σὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]λατρεύεις latreueis
_V-PAI-2Sλατρεύωlatreuōto ministerserveἐνδελεχῶς endelechōs
_ADVstrong:GADVstrong:GADVstrong:GADV αὐτὸς autos
_D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐξελεῖταί exeleitai
_V-FMI-3Sἐξαιρέωexaireōto take out/selectwill rescueσε.     se
_P-ASσέseyou[to slip]  17 Tłum. GrEn. Толк. I przyniesiono kamień jeden i położono go na otworze jamy, a król go zapieczętował sygnetem swoim i sygnetem przednich panów swych, żeby czego nie uczyniono przeciw Danielowi. –И принесен был камень и положен на отверстие рва, и царь запечатал его перстнем своим, и перстнем вельмож своих, чтобы ничто не переменилось в распоряжении о Данииле. И# принес0ша кaмень є3ди1нъ и3 возложи1ша на ќстіе рвA, и3 запечaта цaрь пeрстнемъ свои1мъ и3 пeрстнемъ вельм0жъ свои1хъ, да не и3змэни1тсz дэsніе њ даніи1лэ. 6,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἤνεγκαν ēnenkan
_V-AAI-3Pφέρωferōto bear/leadthey broughtλίθον lithon
_N-ASMλίθοςlithosstone[₂stoneκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπέθηκαν epethēkan
_V-AAI-3Pἐπιτίθημιepitithēmito put/lay onthey placedἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuponτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheστόμα stoma
_N-ASNστόμαstomamouthmouthτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof theλάκκου,     lakkou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐσφραγίσατο esfragisato
_V-AMI-3Sσφραγίζωsfragizōto seal[₃set seal on itὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amongwithτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who δακτυλίῳ daktuliō
_N-DSMδακτύλιοςdaktuliosringhis ring,αὐτοῦ,     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐν en
_PREPἐνenin/on/amongwithτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheδακτυλίῳ daktuliō
_N-DSMδακτύλιοςdaktuliosringringτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who μεγιστάνων megistanōn
_N-GPMμεγιστάνmegistangreat manof his great men;αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὅπως hopōs
_CONJὅπωςhopōsthatso thatμὴ mē
_ADVμήmēnot[₂should notἀλλοιωθῇ alloiōthē
_V-APS-3Sstrong:GV-APS-3Sstrong:GV-APS-3Sstrong:GV-APS-3S πρᾶγμα pragma
_N-NSNπρᾶγμαpragmathing₁ thing]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amongwithτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who Δανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]  18 Tłum. GrEn. Толк. I poszedł król do domu swego, i położył się spać bez wieczerzy, i potraw przedeń nie przyniesiono, nadto i sen odszedł od niego.Затем царь пошел в свой дворец, лег спать без ужина, и даже не велел вносить к нему пищи, и сон бежал от него. И# tи1де цaрь въ д0мъ св0й и3 лsже без8 вeчери, и3 ћди не внес0ша къ немY: и3 с0нъ tступи2 t негw2. И# заключи2 бGъ ўстA львHмъ, и3 не стужи1ша даніи1лу. 6,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀπῆλθεν apēlthen
_V-AAI-3Sἀπέρχομαιaperchomaito go away[₃went forthὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]εἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who οἶκον oikon
_N-ASMοἶκοςoikoshousehis house,αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐκοιμήθη ekoimēthē
_V-API-3Sκοιμάωkoimaōto sleephe went to bedἄδειπνος,     adeipnos
_A-NSMstrong:GA-NSMstrong:GA-NSMstrong:GA-NSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐδέσματα edesmata
_N-APNstrong:GN-APNstrong:GN-APNstrong:GN-APN οὐκ ouk
_ADVοὐounowas notεἰσήνεγκαν eisēnenkan
_V-AAI-3Pεἰσφέρωeisferōto bring incarried inαὐτῷ,     autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who ὕπνος hupnos
_N-NSMὕπνοςhupnossleepsleepἀπέστη apestē
_V-AAI-3Sἀφίστημιafistēmito leaveleftἀπ'     ap
_PREPἀπόapofromfromαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]ἀπέκλεισεν apekleisen
_V-AAI-3Sἀποκλείωapokleiōto shut[you]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who[that]θεὸς theos
_N-NSMθεόςtheosGod[Hadar]τὰ ta
_T-APNὁhothe/this/who[that]στόματα stomata
_N-APNστόμαstomamouth[cucumber field]τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who[that]λεόντων,     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlion[weary]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]οὐ ou
_ADVοὐouno[Carmi]παρηνώχλησαν parēnōchlēsan
_V-AAI-3Pπαρενοχλέωparenochleōto trouble[upon]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who[that]Δανιηλ.     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]  19 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy król bardzo rano poszedł skwapliwie do lwiej jamy,Поутру же царь встал на рассвете и поспешно пошел ко рву львиному, ТогдA цaрь востA заyтра на свётэ и3 со тщaніемъ пріи1де ко рвY лeвску. 6,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingἀνέστη anestē
_V-AAI-3Sἀνίστημιanistēmito ariserose upτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheπρωῒ prōi
_ADVπρωΐprōimorningin the morningἐν en
_PREPἐνenin/on/amongatτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/whotheφωτὶ fōti
_N-DSNφῶςfōslightlight.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginσπουδῇ spoudē
_N-DSFσπουδήspoudēdiligencehasteἦλθεν ēlthen
_V-AAI-3Sἔρχομαιerchomaito come/gohe cameἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whoof theλάκκον lakkon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who[that]λεόντων.     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions.  20 Tłum. GrEn. Толк. a zbliżywszy się do jamy, zawołał na Daniela płaczliwym głosem: „Danielu, sługo Boga żywego! czy Bóg twój, któremu zawsze służysz, mógł cię od lwów wybawić?”и, подойдя ко рву, жалобным голосом кликнул Даниила, и сказал царь Даниилу: Даниил, раб Бога живаго! Бог твой, Которому ты неизменно служишь, мог ли спасти тебя от львов? И# є3гдA прибли1жисz ко рвY, возопи2 глaсомъ крёпкимъ: даніи1ле, рaбе бGа живaгw! бGъ тв0й, є3мyже ты2 слyжиши пrнw, возм0же ли и3збaвити тS и3з8 ќстъ льв0выхъ; 6,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐν en
_PREPἐνenin/on/amongatτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/who ἐγγίζειν engizein
_V-PARἐγγίζωengizōto come nearhis approachingαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theλάκκῳ lakkō
_N-DSMstrong:GN-DSMstrong:GN-DSMstrong:GN-DSM ἐβόησεν eboēsen
_V-AAI-3Sβοάωboaōto cry out₁he yelledφωνῇ fōnē
_N-DSFφωνήfōnēvoice/sound₅voiceἰσχυρᾷ ischura
_A-DSFἰσχυρόςischurosstrong₄a strong],Δανιηλ,     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who[₂toδοῦλος doulos
_N-NSMδοῦλοςdoulosslaveservantτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoOθεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodliving God,τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof theζῶντος,     zōntos
_V-PAPGSζάωzaōto liveliving God,ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/wholiving God,θεός theos
_N-NSMθεόςtheosGodyour Godσου,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ᾧ hō
_R-DSMὮōOmega[Sippai]σὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]λατρεύεις latreueis
_V-PAI-2Sλατρεύωlatreuōto ministerserveἐνδελεχῶς,     endelechōs
_ADVstrong:GADVstrong:GADVstrong:GADV εἰ ei
_CONJεἰeiifwasἠδυνήθη ēdunēthē
_V-API-3Sδύναμαιdunamaibe ablehe ableἐξελέσθαι exelesthai
_V-AMRἐξαιρέωexaireōto take out/selectto rescueσε;     se
_P-ASσέseyou[to slip]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofστόματος stomatos
_N-GSNστόμαstomamouthmouthτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who λεόντων,     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions?  21 Tłum. GrEn. Толк. A Daniel odpowiadając królowi rzekł: „Królu, żyj na wieki!Тогда Даниил сказал царю: царь! вовеки живи! И# речE даніи1лъ царeви: царю2, во вёки живи2: 6,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayDaniel saidΔανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking,Βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,εἰς eis
_PREPεἰςeistoward[₂intoτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who₃theαἰῶνας aiōnas
_N-APMαἰώνaiōnan age₄eonsζῆθι·     zēthi
_V-PAM-2Sζάωzaōto live₁live]!  22 Tłum. GrEn. Толк. Bóg mi posłał anioła swego i zamknął paszczęki lwom, i nie zaszkodziły mi, ponieważ przed nim sprawiedliwość znaleziona została we mnie; lecz i przed tobą, królu, występku się nie dopuściłem.”Бог мой послал Ангела Своего и заградил пасть львам, и они не повредили мне, потому что я оказался пред Ним чист, да и перед тобою, царь, я не сделал преступления. бGъ м0й послA ѓгGла своего2 и3 затвори2 ўстA львHвъ, и3 не вреди1ша менE, ћкw њбрётесz пред8 ни1мъ прaвда моS, и3 пред8 тоб0ю, царю2, согрэшeніz не сотвори1хъ. 6,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who θεὸς theos
_N-NSMθεόςtheosGodMy Godμου mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]ἀπέστειλεν apesteilen
_V-AAI-3Sἀποστέλλωapostellōto sendsentτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who ἄγγελον angelon
_N-ASMἄγγελοςangelosangelhis angel,αὐτοῦ·     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐνέφραξεν enefraxen
_V-AAI-3Sstrong:GV-AAI-3Sstrong:GV-AAI-3Sstrong:GV-AAI-3S τὰ ta
_T-APNὁhothe/this/whotheστόματα stomata
_N-APNστόμαstomamouthmouthsτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theλεόντων,     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοὐκ ouk
_ADVοὐounothey did notἐλυμήναντό elumēnanto
_V-AMI-3Pstrong:GV-AMI-3Pstrong:GV-AMI-3Pstrong:GV-AMI-3P με,     me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceforκατέναντι katenanti
_PREPκατέναντιkatenantibeforebeforeαὐτοῦ,     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εὐθύτης euthutēs
_N-NSFεὐθύτηςeuthutēsrighteousnessuprightnessηὑρέθη hēurethē
_V-API-3Sεὑρίσκωheuriskōto find/meetwas foundμοι·     moi
_P-DSμοίmoito me[to dwell]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐνώπιον enōpion
_PREPἐνώπιονenōpionbeforeeven beforeδὲ de
_PRTδέdetheneven beforeσοῦ,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileuskingO king,παράπτωμα paraptōma
_N-ASNπαράπτωμαparaptōmatrespass[₃a transgressionοὐκ ouk
_ADVοὐouno₁I did notἐποίησα.     epoiēsa
_V-AAI-1Sποιέωpoieōto do/make₂commit].  23 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy król bardzo się uradował z tego i kazał Daniela wyciągnąć z jamy; i wyciągnięto Daniela z jamy, a żadnego obrażenia nie znaleziono na nim, gdyż zawierzył Bogu swemu.Тогда царь чрезвычайно возрадовался о нем и повелел поднять Даниила изо рва; и поднят был Даниил изо рва, и никакого повреждения не оказалось на нем, потому что он веровал в Бога своего. ТогдA цaрь вельми2 возвесели1сz њ нeмъ и3 речE даніи1ла и3звести2 и3з8 рвA. И# и3зведeнъ бhсть даніи1лъ и3з8 рвA, и3 всsкагw тлёніz не њбрётесz на нeмъ ћкw вёрова въ бGа своего2. 6,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingπολὺ polu
_ADVπολύςpolusmuchmuchἠγαθύνθη ēgathunthē
_V-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3S ἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/againstoverαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Δανιηλ,     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]εἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayspoke for Danielἀνενέγκαι anenenkai
_V-AARἀναφέρωanaferōto carry upto be broughtἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheλάκκου·     lakkou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀνηνέχθη anēnechthē
_V-API-3Sἀναφέρωanaferōto carry upthey boreδανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheλάκκου,     lakkou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπᾶσα pasa
_A-NSFπᾶςpasallallδιαφθορὰ diafthora
_N-NSFδιαφθοράdiafthoradecayhurtοὐχ ouch
_ADVοὐounowas not foundεὑρέθη heurethē
_V-API-3Sεὑρίσκωheuriskōto find/meetwas not foundἐν en
_PREPἐνenin/on/amongonαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceforἐπίστευσεν episteusen
_V-AAI-3Sπιστεύωpisteuōto trust (in)he trustedἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who θεῷ theō
_N-DSMθεόςtheosGodhis God.αὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  24 Tłum. GrEn. Толк. A z rozkazu króla przywiedziono owych mężów, którzy byli oskarżyli Daniela, i wrzucono ich do lwiej jamy, ich samych i synów i żony ich; a nie dosięgli jeszcze dna dołu, gdy ich Iwy pochwyciły i wszystkie kości ich podruzgotały.И приказал царь, и приведены были те люди, которые обвиняли Даниила, и брошены в львиный ров, как они сами, так и дети их и жены их; и они не достигли до дна рва, как львы овладели ими и сокрушили все кости их. И# речE цaрь, и3 привед0ша мyжы њклеветaвшыz даніи1ла и3 въ р0въ лeвскъ вверг0ша | и3 сhны и4хъ и3 жєны2 и4хъ: и3 не доид0ша днA рвA, дaже соwдолёша и5мъ львы2 и3 вс‰ кHсти и4хъ и3стончи1ша. 6,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃spokeὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεύς,     basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἠγάγοσαν ēgagosan
_V-AAI-3Pἄγωagōto bringthey ledτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheἄνδρας andras
_N-APMἀνήρanērmanmen,τοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whothe onesδιαβαλόντας diabalontas
_V-AAPAPδιαβάλλωdiaballōto accuseaccusingτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Δανιηλ,     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandεἰς eis
_PREPεἰςeistoward[₃intoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who₄theλάκκον lakkon
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who₆of theλεόντων leontōn
_N-GPMλέωνleōnlion₇lionsἐνεβλήθησαν,     eneblēthēsan
_V-API-3Pἐμβάλλωemballōto throw in₁they putαὐτοὶ autoi
_D-NPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who υἱοὶ huioi
_N-NPMυἱόςhuiossontheir sons,αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandαἱ hai
_T-NPFὁhothe/this/who γυναῖκες gunaikes
_N-NPFγυνήgunēwomantheir wives.αὐτῶν,     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndοὐκ ouk
_ADVοὐounothey did notἔφθασαν efthasan
_V-AAI-3Pφθάνωfthanōto precede/arrivecomeεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheἔδαφος edafos
_N-ASNἔδαφοςedafosgroundfloorτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof theλάκκου lakkou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM ἕως heōs
_PREPἕωςheōsuntilbeforeοὗ hou
_R-GSMοὐouno[Carmi]ἐκυρίευσαν ekurieusan
_V-AAI-3Pκυριεύωkurieuōto lord over[₃dominatedαὐτῶν.     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theλέοντες leontes
_N-NPMλέωνleōnlion₂lions],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπάντα panta
_A-APNπᾶςpasall[₂allτὰ ta
_T-APNὁhothe/this/who ὀστᾶ osta
_N-APNὀστέονosteonbone₃of their bonesαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐλέπτυναν.     eleptunan
_V-AAI-3Pstrong:GV-AAI-3Pstrong:GV-AAI-3Pstrong:GV-AAI-3P   25 Tłum. GrEn. Толк. Wtedy Dariusz król napisał do wszystkich narodów, pokoleń i języków, mieszkających po wszystkiej ziemi: „Pokój wam niech będzie rozmnożony!После того царь Дарий написал всем народам, племенам и языкам, живущим по всей земле: "Мир вам да умножится! ТогдA дaрій цaрь написA всBмъ лю1демъ, племенHмъ, kзhкwмъ, живyщымъ во всeй земли2: ми1ръ вaмъ да ўмн0житсz: 6,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτότε tote
_ADVτότεtotethenThenΔαρεῖος dareios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingἔγραψεν egrapsen
_V-AAI-3Sγράφωgrafōto writewroteπᾶσι pasi
_A-DPMπᾶςpasallto allτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whotheλαοῖς,     laois
_N-DPMλαόςlaosa peoplepeoples,φυλαῖς,     fulais
_N-DPFφυλήfulētribetribes,γλώσσαις,     glōssais
_N-DPFγλῶσσαglōssatonguelanguages,τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto the onesοἰκοῦσιν oikousin
_V-PAPMPοἰκέωoikeōto dwelllivingἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginπάσῃ pasē
_A-DSFπᾶςpasallallτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheγῇ gē
_N-DSFγῆgēearthearth, ,ειρηνη eirēnē
_N-NSFεἰρήνηeirēnēpeacePeaceὑμῖν humin
_P-DPὑμῖνhuminto you[spark]πληθυνθείη·     plēthuntheiē
_V-APO-3Sπληθύνωplēthunōto multiplybe multiplied unto you.  26 Tłum. GrEn. Толк. Ode mnie ustanowiony został dekret, aby w całym państwie i królestwie moim drżeli i lękali się Boga Daniela, bo on jest Bogiem żywym i wiecznym na wieki, i królestwo jego nie zaginie, a władza jego aż na wieki.Мною дается повеление, чтобы во всякой области царства моего трепетали и благоговели пред Богом Данииловым, потому что Он есть Бог живый и присносущий, и царство Его несокрушимо, и владычество Его бесконечно. t лицA моегw2 заповёдасz зaповэдь сіS во всeй земли2 цaрства моегw2, да бyдутъ трепeщуще и3 боsщесz t лицA бGа даніи1лова, ћкw т0й є4сть бGъ живhй и3 пребывazй во вёки, и3 цrтво є3гw2 не разсhплетсz, и3 влaсть є3гw2 до концA: 6,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐκ ek
_PREPἐκekof/fromFromπροσώπου prosōpou
_N-GSNπρόσωπονprosōponfacemy presenceμου mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]ἐτέθη etethē
_V-API-3Sτίθημιtithēmito placeI madeδόγμα dogma
_N-NSNδόγμαdogmadecreea decreeτοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/whofor the oneἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginπάσῃ pasē
_A-DSFπᾶςpasalleveryἀρχῇ archē
_N-DSFἀρχήarchēbeginningruleτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who βασιλείας basileias
_N-GSFβασιλείαbasileiakingdomof my kingdomμου mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]εἶναι einai
_V-PARεἶναιeinaito exist[Gezrite]τρέμοντας tremontas
_V-PAPAPτρέμωtremōto trembletremblingκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandφοβουμένους foboumenous
_V-PMPAPφοβέωfobeōto fearfearingἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromπροσώπου prosōpou
_N-GSNπρόσωπονprosōponfacefaceτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof theθεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodGodΔανιηλ,     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceForαὐτὸς autos
_D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐστιν estin
_V-PAI-3Sἐστίestihe is[to sacrifice]θεὸς theos
_N-NSMθεόςtheosGodliving God,ζῶν zōn
_V-PAPRSζάωzaōto liveliving God,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandμένων menōn
_V-PAPRSμένωmenōto stayone abidingεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheαἰῶνας,     aiōnas
_N-APMαἰώνaiōnan ageeons,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who βασιλείᾳ basileia
_N-NSFβασιλείαbasileiakingdomhis kingdomαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]οὐ ou
_ADVοὐounoshall notδιαφθαρήσεται,     diaftharēsetai
_V-FPI-3Sδιαφθείρωdiaftheirōto corruptbe destroyed,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who κυριεία kurieia
_N-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἕως heōs
_PREPἕωςheōsuntiluntoτέλους·     telous
_N-GSNτέλοςtelosgoal/taxend.  27 Tłum. GrEn. Толк. On wybawiciel i zbawiciel, czyniący znaki i dziwy na niebie i na ziemi, i on wybawił Daniela z lwiej jamy.”Он избавляет и спасает, и совершает чудеса и знамения на небе и на земле; Он избавил Даниила от силы львов". под8eмлетъ и3 и3збавлsетъ, и3 твори1тъ знaмєніz и3 чудесA на небеси2 и3 на земли2, и4же и3збaви даніи1ла t ќстъ льв0выхъ. 6,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἀντιλαμβάνεται antilambanetai
_V-PMI-3Sἀντιλαμβάνωantilambanōto helpHe takes hold ofκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandῥύεται ruetai
_V-PMI-3Sῥύομαιruomaito rescuehe rescues,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandποιεῖ poiei
_V-PAI-3Sποιέωpoieōto do/makehe producesσημεῖα sēmeia
_N-APNσημεῖονsēmeionsignsignsκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandτέρατα terata
_N-APNτέραςteraswondersmiraclesἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginοὐρανῷ ouranō
_N-DSMοὐρανόςouranosheavenheavenκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuponτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whotheγῆς,     gēs
_N-GSFγῆgēearthearth,ὅστις hostis
_RI-NSMὅστιςhostiswho/whichwhoἐξείλατο exeilato
_V-AMI-3Sἐξαιρέωexaireōto take out/selectrescuedτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheΔανιηλ.     daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfromχειρὸς cheiros
_N-GSFχείρcheirhand[Sur]τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who λεόντων.     leontōn
_N-GPMλέωνleōnlionlions.  28 Tłum. GrEn. Толк. A Daniel trwał aż do królestwa Dariusza i do królestwa Cyrusa Persa.И Даниил благоуспевал и в царствование Дария, и в царствование Кира Персидского.Даніи1лъ же ўправлsше во цaрствэ дaріевэ и3 во цaрствэ кЂра пeрсzнина.6,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΔανιηλ daniēl
_N-PRIΔανιήλdaniēlDaniel[to enquire]κατεύθυνεν kateuthunen
_V-IAI-3Sκατευθύνωkateuthunōto guideprosperedἐν en
_PREPἐνenin/on/amongduringτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheβασιλείᾳ basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdomkingdomΔαρείου·     dareiou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐν en
_PREPἐνenin/on/amongduringτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheβασιλείᾳ basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdomkingdomκυρου kurou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheπερσου persou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM