Księga Estery

Księga Estery

CZĘŚC 1 (1,1 – 4,17)NIEBEZPIECZEŃSTWO ZGUBY ZAGRAŻAJĄCE ŻYDOMI. ODRZUCENIE KRÓLOWEJ WASTI (1,1-22). Uczta Aswerusa dla książąt i możnych (1-4), dla całego ludu (5-8). Uczta wydana przez królowę (9). Królowa wzbrania się przyjść przed króla (10-12a). Król rozgniewany radzi się mędrców (12b-20). Odrzucenie królowej Wasli (21-22).
11 Za dni Aswerusa, który panował od Indyj aż do Etiopii nad stu dwudziestu siedmiu prowincjami,2 gdy siedział na stolicy królestwa swego, Susan miastem królestwa jego pierwszym było.3 Trzeciego tedy roku panowania swego sprawił wielką ucztę wszystkim książętom i sługom swoim, najmożniejszym z Persów i najznakomitszym z Medów,4 i starostom krain przed sobą, przez długi czas, to jest przez sto osiemdziesiąt dni, aby okazać bogactwa chwały królestwa swego i wielkość i chlubę możności swojej.5 A gdy się dni uczty skończyły, wezwał wszystek lud, który się znalazł w Susan, od największego aż do najmniejszego i kazał przez siedem dni ucztę nagotować w wejściu do ogrodu i gaju, który królewską uprawą i ręką był szczepiony. 6 I wisiały po wszystkich stronach opony białe i zielone i błękitne, zawieszone na sznurach bisiorowych i szkarłatnych, które były przez kółka z kości słoniowej przewleczone i na słupach marmurowych zawieszone. Łóżka też złote i srebrne rozstawione były na posadzce, szmaragdowym i marmurowym kamieniem wyłożonej i dziwnie rozmaitymi obrazami ozdobionej.7 A ci, którzy byli zaproszeni, pili z kubków złotych, i na coraz innych naczyniach wnoszono potrawy; wino też, tak jak wielmożność królewskiej przystało, obficie i co najlepsze nalewano.8 A nie było nikogo, który by nie chcących do picia przymuszał, ale jak król postanowił, stawiając nad każdym stołem jednego z książąt swoich, aby brał każdy, co by chciał.9 Wasti królowa sprawiła też ucztę dla niewiast w pałacu, gdzie król Aswerus zwykł był mieszkać.10 A tak dnia siódmego, gdy sobie król podweselił, a po zbytnim piciu zagrzał się winem, rozkazał Maumamowi, Bazacie, Harbonie, Bagacie, Abgacie, Zetarowi i Charchasowi, siedmiu rzezańcom, którzy przed oczyma jego służyli, 11 aby przywiedli królowę Wasů przed króla, włożywszy na głowę jej koronę, aby pokazał wszystkim ludziom i książętom piękność jej, bo bardzo piękna była.12 Lecz ona wzbraniała się i na królewski rozkaz, który dał przez rzezańców, przyjść nie chciała. Rozgniewany tym i wielką złością zapalony,13 zapytał król mędrców, którzy według zwyczaju królewskiego zawsze przy nim byli, i za których radą wszystko czynił, bo znali ustawy 14 i prawa przodków (a byli pierwsi i najbliżsi: Charsena, Setar, Adnaata, Tarsis, Mares, Marsana i Mamuchan, siedmiu książąt perskich i medyjskich, którzy patrzyli na oblicze króla i pierwsi po nim zwykli byli siadać),15 jakiemu wyrokowi podlega królowa Wasti, która rozkazu Aswerusa króla, danego przez rzezańców, wykonać nie chciała.16 I odpowiedział Mamuchan, co król słyszał i książęta: „Nie tylko króla obraziła królowa Wasti, ale i wszystkie narody i książąt, którzy są po wszystkich ziemiach króla Aswerusa.17 Bo rozejdzie się mowa o królowej do wszystkich niewiast, tak iż wzgardzą mężami swymi i rzekną: „l Król Aswerus kazał, aby królowa Wasti weszła do niego, a ona nie chciała.18 „I za tym przykładem wszystkie żony książąt perskich i medyjskich lekce sobie będą ważyć rozkazania mężów. Słuszny przeto jest gniew królewski.19 Jeśli ci się podoba, niech wyjdzie wyrok od oblicza twego, a niech będzie napisany wedle prawa Persów i Medów, którego się przestępować nie godzi, aby żadną miarą więcej Wasti do króla nie wchodziła, ale żeby królestwo jej otrzymała inna, która jest lepsza niż ona.20 A to po wszystkim państwie (które jest bardzo szerokie) ziem twoich niech będzie obwołane, i wszystkie żony, tak wielkich jak i małych, niech oddają cześć małżonkom swoim”.21 Podobała się rada jego królowi i książętom i uczynił król według rady Mamuchana,22 i rozesłał listy po wszystkich ziemiach królestwa swego w różnych językach i pismach, aby każdy naród słyszeć i czytać mógł, że mężowie są zwierzchnikami i starszymi w domach swoich, i żeby to po wszystkich narodach obwołano. WYBÓR ESTERY NA MIEJSCE WASTI (2,1-23). Zarządzenie, mające na celu wybór nowej królowej (1-4). Estera, wychowanica Mardocheusza (5-7), znajduje łaskę u eunucha Egeusza (8-11). Wprowadzanie panien do króla (12-14); kolej Estery, jej wybór na królowę (15-18). Estera powiadamia króla o spisku na jego życic, odkrytym przez Mardocheusza (19-23).
21 Z Gdy się to tak stało i gdy się uśmierzył gniew króla Aswerusa wspomniał na Wasti, i co była uczyniła i co ucierpiała.2 I rzekli dworzanie królewscy i służebnicy jego: „Niech szukają królowí dzieweczek,3 panienek i nadobnych, i niech roześlą ludzi, którzy by wypatrzyli po wszystkich krainach dzieweczki piękne i panny, i niech je przywiodą do miasta Susan i oddadzą je do domu niewiast pod rękę Egeusza rzezańca, który jest ochmistrzem i stróżem niewiast królewskich, i niech otrzymają strój niewieści i inne rzeczy do potrzeby.4 A która się ze wszystkich oczom królewskim spodoba, ta niech króluje zamiast Wasti.” Podobała się mowa królowi, i tak jak poddali, uczynić rozkazał.5 Był mąż Żyd w mieście Susan, imieniem Mardocheusz, syn Jaira, syna Semeja, syna Cisa, z pokolenia Jeminiego, 6 który był przeniesiony z Jeruzalem naonczas, gdy Nabuchodonozor, król babiloński, przeniósł Jechoniasza, króla judzkiego.7 Ten wychowywał córkę brata swego Edissę, którą drugim imieniem zwano Estera, i oboje rodziców straciła, a była piękna bardzo i wdzięcznej twarzy. A po śmierci ojca i matki jej przybrał ją sobie Mardocheusz za córkę. –8 A gdy się rozgłosił dekret króla i według rozkazu jego wiele pięknych panien do Susan przywodzono i Egeuszowi rzezańcowi oddawano, Esterę też między innymi pannami oddano mu, aby była chowana w poczcie niewiast.9 Ta mu się spodobała i znalazła łaskę w oczach jego. I rozkazał rzezańcowi, aby przyspieszył pielęgnację niewieścią i aby jej dał część jej i siedem co najpiękniejszych panienek z domu królewskiego i tak ją, jak i służebne panny jej przybrał i ozdobił.10 A ona nie chciała mu oznajmić narodu i ojczyzny swojej, bo jej był nakazał Mardocheusz, aby o tej rzeczy całkiem milczała.11 On zaś przechadzał się codzień przed przysionkiem domu, w którym wybrane panny chowano, troszcząc się o zdrowie Estery i chcąc wiedzieć, co się z nią dzieje.12 A gdy przychodził czas dla każdej za porządkiem panienki, żeby wejść do króla, zanim dokonano wszystkiego, co do pielęgnacji niewieściej należało, upływał dwunasty miesiąc; mianowicie przez sześć miesięcy namaszczały się olejkiem z mirry, a przez drugie sześć barwiczek i rzeczy wonnych używały.13 A gdy miały wejść do króla, o cokolwiek prosiły, co do ozdoby należało, otrzymywały, i ubrawszy się, jak się im podobało, z domu niewiast przechodziły do łożnicy królewskiej.14 A która weszła wieczór, rano wychodziła, i stamtąd była odprowadzana do drugiego domu, który był pod ręką Susagazego, rzezańca, który był przełożonym nad nałożnicami królewskimi; a nie miała możności wrócić się więcej do króla, ażby król zechciał i po imieniu jej przyjść rozkazał. –15 A gdy przeminął czas porządkiem, nadchodził dzień, którego Estera, córka Abihaila, brata Mardocheusza, którą sobie przybrał za córkę, miała wejść do krola. Ona nie szukała strojów niewieścich, ale cokolwiek chciał Egeusz, rzezaniec, stróż panien, to jej dał na ozdobę; bo była bardzo kształtna, a niewymowną pięknością zdała się oczom wszystkich wdzięczną i miłą. 16 Wprowadzona tedy została do pokoju króla Aswerusa miesiąca dziesiątego, który zowią Tebet, siódmego roku królestwa jego. 17 I umiłował ją król bardziej niż wszystkie niewiasty, i miała przed nim łaskę i miłosierdzie nad wszystkie niewiasty, i włożył na głowę jej koronę królestwa, i uczynił ją królową na miejscu Wasti.18 I rozkazał nagotować ucztę bardzo wielką dla wszystkich książąt i sług swoich na pojęcie i na wesele Estery. I dał odpocznienie wszystkim ziemiom i rozdawał dary według szczodrobliwości książęcej.19 A gdy poraz drugi szukano i zbierano panny, Mardocheusz siedział u drzwi królewskich.20 A Estera jeszcze nie oznajmiła ojczyzny i narodu swego, według rozkazu jego; bo, cokolwiek on rozkazał, przestrzegała Estera, i tak wszystko czyniła, jak wtedy zwykła była, gdy ją malutką wychowywał.21 Tego tedy czasu, gdy Mardocheusz siedział u drzwi królewskich, rozgniewali się Bagatan i Tares, dwaj rzezańcy królewscy, którzy byli odźwiernymi i u pierwszego progu pałacu siadali, i chcieli się targnąć na króla i zabić go.22 To nie było tajne Mardocheuszowi, i wnet oznajmił królowej Esterze, a ona królowi imieniem Mardocheusza, który do niej rzecz tę był doniósł.23 Gdy zbadano rzecz i stwierdzono, powieszono obu na szubienicy. I podano to do historii, i w kroniki wpisano przed królem. DEKRET O WYTĘPIENIU ŻYDÓW (3, 1-15). Wywyższenie Amana (1-2a). Mardocheusz odmawia mu pokłonu (2b-5). Aman rozgniewany, postanawia zemścić się na wszystkich Żydach (6) i wyprasza w tym celu dekret u Aswerusa (7-11). Ogłoszenie dekretu (12-15).
31 Potem król Aswerus wywyższył Amana, syna Amadaty, który był z rodu Agaga, i wystawił stolicę jego nad wszystkich książąt, których miał.2 I wszyscy słudzy królewscy, którzy we drzwiach pałacu byli, klękali i kłaniali się Amanowi, bo im tak pan rozkazał. Sam tylko Mardocheusznie klękał ani mu się nie kłaniał.3 Rzekli mu słudzy królewscy, którzy przed drzwiami pałacu siadali: „Czemu wbrew innym nie zachowujesz przykazania królewskiego?”4 A gdy to często mawiali, a on słuchać nie chciał, powiedzieli Amanowi, chcąc wiedzieć, czy będzie trwał w postanowieniu; bo im był powiedział, że był Żydem.5 Gdy to usłyszał Aman i sam doświadczył, że Mardocheusz nie klękał przed nim ani mu się kłaniał, rozgniewał się bardzo.6 I za nic sobie nie miał na jednym Mardocheuszu położyć ręce swe; bo usłyszał, że był z narodu żydowskiego, i raczej chciał wytracić wszystek naród Żydów, którzy byli w królestwie Aswerusa.7 Miesiąca pierwszego (który zowią Nisan), roku dwunastego królestwa Aswerusa, rzucono los, który po hebrajsku zowią pur, w skrzynkę przed Amanem, którego dnia i którego miesiąca naród żydowski miał być wygubiony. I wyszedł miesiąc dwunasty, który zowią Adar.8 I rzekł Aman królowi Aswerusowi: „Jest lud po wszystkich krainach królestwa twego rozproszony i między sobą podzielony, nowych praw i zwyczajów używający, a nadto gardzący królewskim rozkazaniem. A wiesz bardzo dobrze, że nie jest pożyteczne królestwu twojemu, aby się miał rozzuchwalić przez pobłażliwość.9 Jeśli ci się podoba, wydaj wyrok, aby zginął, a dziesięć tysięcy talentów odważę podskarbim skarbu twego.10 Zdjął tedy król sygnet, którego używał, z ręki swej i dał go Amanowi, synowi Amadaty z rodu Agaga, nieprzyjacielowi żydowskiemu.11 I rzekł do niego: „Srebro, które mi obiecujesz, niech twoje będzie; z ludem czyń, co ci się podoba.”12 I przyzwano pisarzów królewskich, pierwszego miesiąca, Nisana, trzynastego dnia tegoż miesiąca, i napisano, jak rozkazał Aman, do wszystkich książąt królewskich i sędziów krain i rozmaitych narodów, jak każdy na ród mógł według różności języków czytać i rozumieć, imieniem króla Aswerusa; a listy, zapieczętowane sygnetem jego,13 rozesłano przez posłów królewskich do wszystkich ziemi, aby zabito i wygładzono wszystkich Żydów od dziecięcia aż do starca, dziatki i niewiasty, jednego dnia, to jest trzynastego miesiąca dwunastego, który zowią Adar, a majętność ich aby zrabowali.14 A treść listów ta była, aby wszystkie krainy wiedziały i przygotowały się na dzień wymieniony.15 Spieszyli się posłowie, których wysłano, aby rozkazanie królewskie wypełnić. I natychmiast w Susan przybito wyrok, gdy król i Aman biesiadowali, a wszyscy Żydzi, którzy byli w mieście, płakali. ŻAŁOBA MARDOCHEUSZA, PLAN ESTERY (4,1-17). Żałoba Mardocheusza i Żydów (1-3). Estera wywiaduje się o powód żałoby (4-6); Mardocheusz go jej podaje i wzywa ją, by wstawiła się za Żydami u króla (7-9); rozprasza jej wątpliwości (10-14). Postanowienie Estery (15-17).
41 Gdy to usłyszał Mardocheusz, rozdarł szaty swe i oblókł się w wór, posypał głowę popiołem i na ulicy wpośród miasta krzyczał wielkim głosem, okazując gorzkość serca swego,2 i z tym krzykiem aż do drzwi pałacu idąc; bo się nie godziło obleczonemu w wór wnijść na dwór królewski.3 Po wszystkich też krainach, miasteczkach i miejscach, do których okrutny wyrok królewski doszedł, była niezmierna żałość u Żydów, post, krzyk i płacz, i wielu ich zamiast pościeli woru i popiołu używało.4 I weszły panny służebne Estery i rzezańcy, i oznajmili jej. Usłyszawszy to zlękła się, i posłała szatę, aby go, zdjąwszy zeń wór, w nią ubrali; lecz on jej przyjąć nie chciał. 5 I zawoławszy Atacha rzezańca, którego jej był król dał za sługę, rozkazała mu, aby poszedł do Mardocheusza i dowiedział się od niego, dlaczego to czyni.6 I wyszedłszy Atach poszedł do Mardocheusza, stojącego na ulicy miejskiej przed drzwiami pałacu.7 Ten mu powiedział wszystko, co się działo jak Aman obiecał, że za wytracenie Żydów wniesie srebro do skarbów królewskich.8 Kopię też wyroku, który był przybity w Susan, dał mu, aby pokazał królowej i napomniał ją, aby weszła do króla i prosiła go za ludem swoim.9 Wróciwszy się Atach, powiedział Esterze wszystko, co rzekł Mardocheusz. 10 Ona mu odpowiedziała i kazała powiedzieć Mardocheuszowi:11 „Wszyscy słudzy króla i wszystkie krainy, które pod mocą jego są, wiedzą, iż, jeśliby kto, czy to mężczyzna, czy niewiasta, nie będąc wezwany, wszedł do wewnętrznego przedsionka królewskiego, bez żadnej zwłoki ma być zabity, chybaby król laskę złotą ku niemu wyciągnął na znak łaski, i tak mógłby żywym zostać. Jakże tedy ja mam wejść do króla, która już trzydzieści dni nie jestem wezwana do niego ?”12 Gdy to usłyszał Mardocheusz, znowu dał znać Esterze mówiąc:13 „Nie mniemaj, że jedynie swoje życie uratujesz spośród wszystkich Żydów, ponieważ jesteś w domu królewskim;14 bo jeśli teraz milczeć będziesz, innym sposobem będą wybawieni Żydzi, a ty i dom ojca twego zginiecie. A kto wie, czyś nie dlatego dostąpiła królestwa, abyś na taki czas była gotowa ?” 15 Znowu Estera do Mardocheusza te słowa przesłała:16 „Idź, a zbierz wszystkich Żydów, których w Susan znajdziesz, a módlcie się za mnie. Nie jedzcie ani pijcie przez trzy dni i przez trzy noce; a ja podobnie będę pościć ze służebnicami swymi, a wtedy wnijdę do króla czyniąc przeciw prawu, jako nie wezwana, i narażając się na śmierci niebezpieczeństwo.” 17 Poszedł tedy Mardocheusz i uczynił wszystko, co mu Estera rozkazała.CZĘŚC II (5,1 – 10,3)ESTERA WYBAWIA ŻYDÓW ESTERA U KRÓLA; ZAPRASZA JEGO I AMANA DWA RAZY NA UCZTĘ (5,1-8).
51 A trzeciego dnia oblekła się Estera w ubiór królewski i stanęła w przedsionku domu królewskiego, który był wewnątrz naprzeciw pokoju królewskiego; a on siedział na stolicy swej w sali sądowej pałacu naprzeciwko drzwi domu.2 I gdy ujrzał królowę Esterę stojącą, spodobała się oczom jego i wyciągnął ku niej laskę złotą, którą trzymał w ręce. A ona przystąpiwszy, pocałowała koniec laski jego.3 I rzekł do niej król: „Czego chcesz, Estero królowo? co za prośba twoja ? Chociażbyś o połowę królestwa prosiła, będzie ci dana!”4 A ona od powiedziała: „Jeśli się królowi po doba, proszę, żebyś dziś przyszedł do mnie i Aman z tobą na ucztę, którą nagotowałam.” 5 I zaraz król rzekł: „Wezwijcie co rychlej Amana, aby zadość uczynił woli Estery!” Przyszli tedy król i Aman na ucztę, którą im królowa zgotowała.6 I rzekł król do niej, napiwszy się pod dostatkiem wina: „Czego żądasz, aby ci dano? i o co prosisz? Chociażbyś o pół królestwa mego prosiła, uprosisz.”7 Odpowiedziała mu Estera: „Żądanie moje i prośba ta jest:8 Jeślim znalazła łaskę przed obliczem królewskim, i jeśli się królowi podoba, żeby mi dał, czego żądam, i prośbę moją wypełnił, niech przyjdzie król i Aman na ucztę, którą im zgotowałam, a jutro odkryję królowi wolę moją.” RADOŚĆ AMANA I NIENAWIŚĆ KU MARDOCHEUSZOWI(5,4-14).9 A tak wyszedł Aman tego dnia wesoły i ochoczy. A gdy ujrzał Mardocheusza, siedzącego przed drzwiami pałacu, iż nie tylko nie wstał przed nim, ale ani się ruszył z miejsca siedzenia swego, rozsierdził się okrutnie;10 lecz nie pokazując gniewu wrócił się do domu swego i wezwał do siebie przyjaciół swych i Zares, żonę swoją, 11 i przedłożył im wielkość bogactw swoich i gromadę synów, i z jak wielką chwałą wywyższył go król nad wszystkich książąt i sług swoich.12 A potem rzekł: „Królowa też Estera nikogo innego nie wezwała na ucztę z królem, jeno mnie, u której też jutro z królem obiadować mam.13 A choć to wszystko mam, zda mi się, jakbym nic nie miał, póki będę patrzył na Mardocheusza yda, siedzącego przed drzwiami królewskimi”14 I odpowiedzieli mu Zares, żona jego, i inni przyjaciele: „Każ przygotować wysokie drzewo, mające wzwyż pięćdziesiąt łokci, a rano powiedz królowi, aby na nim Mardocheusz był powieszony, i tak pójdziesz z lkrólem na ucztę wesoło.” Spodobała mu się rada i kazał przygotować wysoką szubienicę. AMAN ZMUSZONY JEST ODDAĆ HOŁD MARDOCHEUSZOWI (6,ĺ-14). Aswerus każe sobie czytać kroniki i dowiaduje się, że Mardocheusz nie został wynagrodzony za odkrycie spisku (1-3). Radzi się Amana, jak uczcić Mardocheusza i każe mu to wykonać (4-11). Boleść Amana (12-14).
61 Tej nocy król spać nie mógł, i kazał sobie przynieść historię i kroniki przeszłych czasów.2 A gdy je przed nim czytano, przyszło do tego miejsca, gdzie było napisane, jak Mardocheusz wyjawił zdradę Bagatana i Taresa, rzezańców, którzy króla Aswerusa zabić chcieli.3 Usłyszawszy to król rzekł: „Jakiej czci i nagrody za tę wierność dostąpił Mardocheusz ?” Odpowiedzieli mu dworzanie i słudzy jego: „Żadnej zgoła nagrody nie otrzymał.”4 I zaraz król rzekł: „Kto jest w sieni?” Bo Aman wszedł był do przedsionka wewnętrznego domu królewskiego, aby podsunąć królowi, by kazał powiesić Mardocheusza na szubienicy, która mu była przygotowana.5 Odpowiedzieli słudzy: „Aman stoi w przedsionku.” I rzekł król:6 „Niech wnijdzie!” A gdy wszedł, rzekł do niego: „Co ma być uczynione mężowi, którego król chce uczcić?” A Aman, myśląc w sercu swoim i rozumiejąc, że król nikogo innego nie chciał uczcić oprócz niego,7 odpowiedział: „Człowiek, którego król chce uczcić,8 ma być obleczony w szaty królewskie i wsadzony na konia, który pod siodłem królewskim chodzi, i wziąć koronę królewską na głowę swą,9 a pierwszy z książąt i panów królewskich_ niech prowadzi konia jego, a idąc po ulicy miejskiej, niech woła i mówi: Tak uczczony będzie ten, którego król będzie chciał uczcić!”10 I rzekł mu król: „Pospiesz się, a wziąwszy szatę i konia uczyń, jak powiedziałeś, Mardocheuszowi Żydowi, który siedzi przed drzwiami pałacu. Strzeż się, abyś nic z tego, coś mówił, nie opuścił!” 11 Wziął tedy Aman szatę królewską i konia, a ubrawszy Mardocheusza na ulicy miejskiej i wsadziwszy na konia, poprzedzał go i wołał: „Tej czci godzien jest ten, którego król będzie chciał uczcić!”-12 I wrócił się Mardocheusz do drzwi pałacu, a Aman spieszył się iść do domu swego, żałosny i z zakrytą głową.13 I powiedział Zares, żonie swej, i przyjaciołom, wszystko, co mu się przydarzyło. Odpowiedzieli mu mędrcy, których miał w radzie, i żona jego: „Jeśli Mardocheusz, przed któtyln począłeś upadać, jest z rodu żydowskiego, nie będziesz mógł mu się oprzeć, ale upadniesz przed oczyma jego.”14 Gdy jeszcze oni mówili, przyszli rzezańcy królewscy i przynaglili, żeby co rychlej szedł na ucztę, którą była królowa zgotowała. ESTERA WYPRASZA U KRÓLA OCALENIE SWEGO LUDU (7,1- 8,14). Króli Aman na uczcie u Estery; Estera prosi o wybawienie swego ludu, wskazując na Amana jako na sprawcę zła (7,1-6). Król rozgniewany każe powiesić Amana (7-10) i daruje jego dom Esterze (8,1-2). Estera wyprasza nowy dekret, mający na celu wybawienie Żydów (3-8). Sporządzenie i ogłoszenie dekretu (9-14).
71 Wszedł tedy król i Aman, aby ucztować z królową.2 I rzekł jej król także drugiego dnia, gdy się winem zagrzał: „Cóż jest za prośba twoja, Estero, aby ci była dana? i co chcesz, aby się stało ? choćbyś też prosiła o pół królestwa mego, uprosisz!”3 Ona mu odpowiedziała: „Jeślim znalazła łaskę w oczach twoich, o królu, i jeśli ci się podoba, daruj mi duszę moją, o którą proszę, i lud mój, za którym się przyczyniam.4 Albowiem wydani jesteśmy, ja i lud mój, abyśmy byli starci, wybici i abyśmy zginęli. A daj, Boże, abyśmy byli zaprzedani za niewolników i za niewolnice; znośne by to zło było i milczałabym wzdychając; ale teraz nieprzyjaciel nasz jest, którego okrucieństwo spada na króla”5 A odpowiadając król Aswerus rzekł: „Któż to jest i jakiej mocy, żeby to śmiał czynić ?” 6 I rzekła Estera: „Przeciwnikiem i nieprzyjacielem naszym jest ten niegodziwy Aman!” Gdy on to usłyszał, zaraz osłupiał, spojrzenia króla i królowej znieść nie mogąc.7 A król rozgniewany wstał z miejsca uczty i wszedł do ogrodu drzewami zasadzonego. Aman też wstał, aby prosić królowę Esterę o życie swoje; bo zrozumiał, że król gotował nieszczęście.8 A ten, gdy się wrócił z ogrodu gajami zasadzonego i wszedł na miejsce uczty, znalazł Amana opadłego na łóżko, na którym leżała Estera, i rzekł: „I królowę chce zgwałcić przy mnie w domu moim?” Jeszcze me wyszło słowo z ust królewskich, a wnet zakryli twarz jego.9 I rzekł Harbona, jeden z rzezańców, którzy stali na służbie królewskiej: „Oto drzewo, które przygotował Mardocheuszowi, który mówił za któlem, stoi w domu Amanowym, a ma wzwyż pięćdziesiąt łokci.” Rzekł mu król: „Powieście go na nim!”10 Powieszono tedy Amana na szubienicy, którą był zgotował Mardocheuszowi, i uspokoił się gniew królewski.
81 Tegoż dnia dał król Aswerus królowej Esterze dom Amana, nieprzyjaciela żydowskiego, i Mardocheusz wszedł przed oblicze króla, bo mu była wyznała Estera, że był jej stryjem.2 I wziął król pierścień, który kazał odebrać od Amana, i dał Mardocheuszowi. A Estera ustanowiła Mardocheusza nad domem swoim.3 I na tym nie przestając, upadła do nóg królewskich i płakała; i mówiąc do niego prosiła, aby złość Amana Agagejczyka i jego zgubne plany, które wymyślił przeciw Żydom, rozkazał wniwecz obrócić.4 A on według zwyczaju wyciągnął ręką berło złote, przez co się znak łaski ukazywał, a ona wstawszy, stanęła przed nim i rzekła:5 „Jeśli się podoba królowi i jeślim znalazła łaskę przed oczyma jego, a prośba moja nie zda się mu przeciwna, proszę, aby nowymi listami stare listy Amana, zdrajcy i nieprzyjaciela Żydów, w których rozkazał ich wytracić, we wszystkich ziemiach królewskich zniesione były.6 Bo jakże będę mogła znosić zabijanie i mordowanie narodu mojego?”7 I odpowiedział król Aswerus Esterze królowej i Mardocheuszowi Żydowi: „Dom Amana dałem Esterze, a jego samego kazałem zawiesić na szubienicy, ponieważ odważył się rękę wyciągnąć na Żydów.8 Napiszcie więc Żydom, jak się wam podoba, imieniem królewskim i zapieczętujcie listy sygnetem moim.” Bo ten był zwyczaj, iż listom, które imieniem królewskim posyłano, a sygnetem jego zapieczętowano, nikt me śmiał się sprzeciwić.9 I zawoławszy pisarzów i przepisywaczów królewskich (a był czas miesiąca trzeciego, który zowią Siban), dwudziestego trzeciego dnia napisano listy, jak chciał Mardocheusz, do Żydów i do książąt, i do rządców i sędziów, którzy byli przełożonymi w stu dwudziestu siedmiu prowincjach od Indyj aż do Etiopii, dla każdej krainy i dla każdego narodu wedle języków i pism ich, i dla Żydów, jak czytać mogli i rozutnieć.10 A te listy, które posyłano imieniem królewskim, sygnetem jego zapieczętowano i rozesłano przez prędkich posłów, którzy by biegając po wszystkich ziemiach owe pierwsze listy nowymi poselstwy uprzedzili.11 A król im rozkazał, aby szli do Żydów w każdym mieście i kazali się im zgromadzić, aby się zastawiali za dusze swe, a wszystkich swych nieprzyjaciół z żonami, z dziećmi i ze wszystkimi domami pobili i wygładzili, i łupy ich pobrali. 12 I naznaczono po wszystkich ziemiach jeden dzień pomsty, to jest trzynasty miesiąca dwunastego, Adara.13 A treść listu ta była, aby we wszystkich ziemiach i narodach, które były pod panowaniem króla Aswerusa, wiadomo było, że Żydzi są gotowi pomścić się nad nieprzyjaciółmi swymi.14 I biegli gońcy prędcy niosąc poselstwa, a wyrok królewski przybito w Susan. RADOŚC ŻYDÓW I ICH ODWET (8,15-9,16). Chwała Mardocheusza i radość Żydów (8,15-17). Trzynasty Adara, odwet Żydów, popieranych przez urzędników królewskich (9,1-4). Rzeź wrogów w Suzie (5-10). Estera uprasza u króla rozciągnięcie dekretu na następny dzień (11-15). Rzeź na prowincji (16).15 A Mardocheusz, wychodząc z pałacu i od oczu królewskich, świecił się w szatach królewskich, to jest w błękitnych i białych, niosąc na głowie koronę złotą i odziany płaszczem jedwabnym i szkarłatnym.16 I wszystko miasto weseliło się i radowało. A Żydom nowa światłość zdała się wschodzić, wesele, cześć i tańce.17 We wszystkich narodach, miastach i krainach, gdziekolwiek rozkazy królewskie przychodziły, była zadziwiająca radość, biesiady, uczty i święto, tak iż wielu z innych narodów i religii do ich wiary i zwyczajów się przyłączało; bo na wszystkich przypadł wielki strach imienia żydowskiego.
9

Warsz. King J. 91 Tłum. GrEn. Толк. Dwunastego tedy miesiąca, o którym już wyżej powiedzieliśmy, że go zowią Adar, trzynastego dnia, kiedy wszystkim Żydom zatracenie gotowano, a nieprzyjaciele krwi ich pragnęli, za odmianą szczęścia Żydzi poczęli brać górę i mścić się na nieprzyjaciołach swoich.В двенадцатый месяц, то есть в месяц Адар, в тринадцатый день его, в который пришло время исполниться повелению царя и указу его, в тот день, когда надеялись неприятели Иудеев взять власть над ними, а вышло наоборот, что сами Иудеи взяли власть над врагами своими, - Во вторыйнaдесzть мцcъ, и4же є4сть ґдaръ, въ третійнaдесzть дeнь мцcа пріид0ша пис†ніz t царS. 9,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘν en
_PREPἐνenin/on/amongFor inγὰρ gar
_PRTγάρgarforFor inτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheδωδεκάτῳ dōdekatō
_A-DSMδωδέκατοςdōdekatostwelfthtwelfthμηνὶ mēni
_N-DSMμήνmēnmonthmonth,τρισκαιδεκάτῃ triskaidekatē
_A-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSF τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoon theμηνός,     mēnos
_N-GSMμένmenon the other hand[beautiful]ὅς hos
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhichwhichἐστιν estin
_V-PAI-3Sἐστίestihe is[to sacrifice]Αδαρ,     adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI παρῆν parēn
_V-IAI-3Sπάρειμιpareimibe present[₇were at handτὰ ta
_T-NPNὁhothe/this/whoof theγράμματα grammata
_N-NPNγράμμαgrammasomething written₂lettersτὰ ta
_T-NPNὁhothe/this/who₁theγραφέντα grafenta
_V-APPRPγράφωgrafōto write₃writtenὑπὸ hupo
_PREPὑπόhupoby/under[to weave]τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who βασιλέως.     basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileusking₆king].  2 Tłum. GrEn. Толк. I zebrali się po wszystkich miastach i miasteczkach i miejscach, aby wyciągnąć rękę na nieprzyjaciół i prześladowców swoich; i nikt nie śmiał się sprzeciwić, dlatego że strach przed wielkością ich przeraził wszystkie narody.собрались Иудеи в городах своих по всем областям царя Артаксеркса, чтобы наложить руку на зложелателей своих; и никто не мог устоять пред лицем их, потому что страх пред ними напал на все народы. Въ т0й же дeнь погиб0ша супостaты їудeєвъ: ни є3ди1нъ бо сопроти1висz и5мъ боsсz и4хъ. 9,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginαὐτῇ autē
_D-DSFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who ἡμέρᾳ hēmera
_N-DSFἡμέραhēmeradaydayἀπώλοντο apōlonto
_V-AMI-3Pἀπολλύωapolluōto destroy[₅were destroyedοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theἀντικείμενοι antikeimenoi
_V-PMPRPἀντίκειμαιantikeimaibe an opponent₂adversariesτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who₃of theΙουδαίοις·     ioudaiois
_N-DPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]οὐδεὶς oudeis
_A-NSMοὐδείςoudeisno one[₄no oneγὰρ gar
_PRTγάρgarfor[₄no oneἀντέστη antestē
_V-AAI-3Sἀνθίστημιanthistēmito oppose₅opposedφοβούμενος foboumenos
_V-PMPRSφοβέωfobeōto fear₂fearingαὐτούς.     autous
_D-APMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  3 Tłum. GrEn. Толк. Bo i sędziowie krain i książęta, i rządcy, i wszyscy dygnitarze, którzy nad każdym miejscem i sprawą przełożeni byli, wywyższali Żydów,И все князья в областях и сатрапы, и областеначальники, и исполнители дел царских поддерживали Иудеев, потому что напал на них страх пред Мардохеем. Начaльствующіи бо стрaнамъ и3 власти1теліе и3 цaрстіи книгHчіz почитaху їудє1й: 9,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whoFor theγὰρ gar
_PRTγάρgarforFor theἄρχοντες archontes
_N-NPMἄρχωνarchōnrulerrulersτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theσατραπῶν satrapōn
_N-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPMstrong:GN-GPM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheτύραννοι turannoi
_N-NPMΤύραννοςturannosTyrannussovereigns,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheβασιλικοὶ basilikoi
_A-NPMβασιλικόςbasilikosroyalroyalγραμματεῖς grammateis
_N-NPMγραμματεύςgrammateusscribescribesἐτίμων etimōn
_V-IAI-3Pτιμάωtimaōto honoresteemedτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheΙουδαίους·     ioudaious
_N-APMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheγὰρ gar
_PRTγάρgarfor[early fig]φόβος fobos
_N-NSMφόβοςfobosfearfearΜαρδοχαίου mardochaiou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM ἐνέκειτο enekeito
_V-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3S αὐτοῖς.     autois
_D-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  4 Tłum. GrEn. Толк. bojąc się Mardocheusza, o którym dowiedzieli się, że był przedniejszym w pałacu i że wiele mógł; sława też imienia jego co dzień rosła i było jej pełno na ustach wszystkich ludzi.Ибо велик был Мардохей в доме у царя, и слава о нем ходила по всем областям, так как сей человек, Мардохей, поднимался выше и выше. стрaхъ бо мардохeевъ належaше на ни1хъ. 9,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPπροσέπεσεν prosepesen
_V-AAI-3Sπροσπίπτωprospiptōto fall/beat[₆fellγὰρ gar
_PRTγάρgarfor₁Forτὸ to
_T-NSNὁhothe/this/who₂theπρόσταγμα prostagma
_N-NSNstrong:GN-NSNstrong:GN-NSNstrong:GN-NSN τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who₄of theβασιλέως basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileusking₅king]ὀνομασθῆναι onomasthēnai
_V-APRὀνομάζωonomazōto namefor him to be namedἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginπάσῃ pasē
_A-DSFπᾶςpasallallτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheβασιλείᾳ.     basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdomkingdom.  5 Tłum. GrEn. Толк. Pobili tedy Żydzi nieprzyjaciół swych porażką wielką i pozabijali ich, oddając im to, И избивали Иудеи всех врагов своих, побивая мечом, умерщвляя и истребляя, и поступали с неприятелями своими по своей воле. Приложи1сz бо повелёніе царeво и3меновaтисz є3мY по всемY цaрствію. 9,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABP  6 Tłum. GrEn. Толк. co im byli gotowi uczynić, tak dalece, że nawet w Susan pięciuset mężów zabili, oprócz dziesięciu synów Amana Agagejezyka,В Сузах, городе престольном, умертвили Иудеи и погубили пятьсот человек; И# въ сyсэхъ грaдэ и3зби1ша їудeє пsть сHтъ мужeй: 9,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΣούσοις sousois
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheπόλει polei
_N-DSFπόλιςpoliscitycityἀπέκτειναν apekteinan
_V-AAI-3Pἀποκτείνωapokteinōto killthe Jews killedοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whothe Jews killedΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ἄνδρας andras
_N-APMἀνήρanērman[₂menπεντακοσίους pentakosious
_A-APMπεντακόσιοιpentakosioifive hundred₁five hundred] --  7 Tłum. GrEn. Толк. nieprzyjaciela żydowskiego,и Паршандафу и Далфона и Асфафу, фарсaна, нестaнна и3 делфHна, и3 фасгaна 9,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτόν ton
_T-ASMὁhothe/this/whobothτε te
_PRTτεteand/bothbothΦαρσαννεσταιν farsannestain
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΔελφων delfōn
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΦασγα fasga
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   8 Tłum. GrEn. Толк. których te są imiona:и Порафу и Адалью и Аридафу, и3 фардаfaна, и3 варeа и3 сарвакaна, 9,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandΦαρδαθα fardatha
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΒαρεα barea
_N-PRIβαρύςbarusweighty[to dismay]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΣαρβαχα sarbacha
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   9 Tłum. GrEn. Толк. Farsandata, Delfon, Esfata, Forata, Adalia, Aridata, Fernlesta, Arisaj, Aridaj i Jezata.и Пармашфу и Арисая и Аридая и Ваиезафу,- и3 мармасjма и3 руфeа, и3 ґрсeа и3 завуfеfaма, 9,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandΜαρμασιμα marmasima
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΑρουφαιον aroufaion
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]Αρσαιον arsaion
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]Ζαβουθαιθαν,     zabouthaithan
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   10 Tłum. GrEn. Толк. Tych pobiwszy, łupów z majętności ich tykać się nie chcieli. –десятерых сыновей Амана, сына Амадафа, врага Иудеев, умертвили они, а на грабеж не простерли руки своей. дeсzть сынHвъ ґмaна ґмадаfyева вугeанина врагA їудewмъ, и4же t fармаfeа, и3 разгрaбиша въ т0й дeнь (и3мBніz и4хъ): 9,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheδέκα deka
_N-NUIδέκαdekatentenυἱοὺς huious
_N-APMυἱόςhuiossonsonsΑμαν aman
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Αμαδαθου amadathou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM Βουγαίου bougaiou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheἐχθροῦ echthrou
_A-GSMἐχθρόςechthrosenemyenemyτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theΙουδαίων,     ioudaiōn
_N-GPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]καὶ kai
_CONJκαίkaiandevenδιήρπασαν.     diērpasan
_V-AAI-3Pδιαρπάζωdiarpazōto robthey plundered not  11 Tłum. GrEn. Толк. I natychmiast liczbę tych, których zabito w Susan, przyniesiono do króla, В тот же день донесли царю о числе умерщвленных в Сузах, престольном городе. и3 сказaша число2 и3збіeнныхъ царю2 въ сyсэхъ грaдэ. 9,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginαὐτῇ autē
_D-DSFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoto theἡμέρᾳ hēmera
_N-DSFἡμέραhēmeraday[wound]ἐπεδόθη epedothē
_V-API-3Sἐπιδίδωμιepididōmito give/deliverAnd was givenὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whoof theἀριθμὸς arithmos
_N-NSMἀριθμόςarithmosnumbernumberτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who[that]βασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingkingτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who[that]ἀπολωλότων apolōlotōn
_V-RAPGPἀπολλύωapolluōto destroyones being destroyedἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]Σούσοις.     sousois
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   12 Tłum. GrEn. Толк. który rzekł królowej: „W mieście Susan zabili Żydzi pięciuset mężów i innych, dziesięciu synów Amana; jak wielki mord, mniemasz, czynią oni we wszystkich krainach? Czegoż więcej prosisz i co chcesz, abym kazał uczynić ?” И сказал царь царице Есфири: в Сузах, городе престольном, умертвили Иудеи и погубили пятьсот человек и десятерых сыновей Амана; что же сделали они в прочих областях царя? Какое желание твое? и оно будет удовлетворено. И какая еще просьба твоя? она будет исполнена. И# речE цaрь ко є3сfи1ри: и3зби1ша їудeє въ сyсэхъ грaдэ пsть сHтъ мужeй, по њкрє1стнымъ же странaмъ коли1кw, мни1ши, погуби1ша; и3 чесогw2 є3щE проси1ши, и3 бyдетъ ти2; 9,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₄saidδὲ de
_PRTδέdethen₁Andὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₃king]πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoΕσθηρ esthēr
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Ἀπώλεσαν apōlesan
_V-AAI-3Pἀπολλύωapolluōto destroyThe Jews destroyedοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whoThe Jews destroyedΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΣούσοις sousois
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheπόλει polei
_N-DSFπόλιςpoliscitycity;ἄνδρας andras
_N-APMἀνήρanērman[₂menπεντακοσίους·     pentakosious
_A-APMπεντακόσιοιpentakosioifive hundred₁five hundred]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginδὲ de
_PRTδέdethenand inτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheπεριχώρῳ perichōrō
_A-DSFπερίχωροςperichōrossurrounding regionplace round about,πῶς pōs
_ADVπωςpōshowhowοἴει oiei
_V-PMI-2Sοἴομαιoiomaito supposedo you imagineἐχρήσαντο;     echrēsanto
_V-AMI-3Pχράωchraōto lend[folly]τί ti
_I-ASNτίςtiswhich?[to bray]οὖν oun
_PRTοὖνountherefore/thenthenἀξιοῖς axiois
_V-PAI-2Sἀξιόωaxioōto deem worthydo you still petition,ἔτι eti
_ADVἔτιetistilldo you still petition,καὶ kai
_CONJκαίkaiandforἔσται estai
_V-FMI-3Sἔσομαιesomaiwill be[Zabud]σοι;     soi
_P-DSσοίsoiyou[chaff]  13 Tłum. GrEn. Толк. Ona mu odpowiedziała: „Jeśli się królowi podoba, niech będzie dana moc Żydom, aby jak dziś uczynili w Susan, tak i jutro uczyrsili, a dziesięciu synów Amana aby na szubienicach zawieszono.” И сказала Есфирь: если царю благоугодно, то пусть бы позволено было Иудеям, которые в Сузах, делать то же и завтра, что сегодня, и десятерых сыновей Амановых пусть бы повесили на дереве. И# речE є3сfи1рь ко царю2: да дaстсz тaкожде їудewмъ твори1ти заyтра, ћкw да повёсzтъ дeсzть сынHвъ ґмaновыхъ. 9,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayEsther saidΕσθηρ esthēr
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking,Δοθήτω dothētō
_V-APM-3Sδίδωμιdidōmito giveLet it be givenτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whofor theΙουδαίοις ioudaiois
_N-DPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]χρῆσθαι chrēsthai
_V-PMRχράωchraōto useto dealὡσαύτως hōsautōs
_ADVὡσαύτωςhōsautōslikewiselikewiseτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who αὔριον aurion
_ADVαὔριονauriontomorrowtomorrow,ὥστε hōste
_CONJὥστεhōstesoso as farτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheδέκα deka
_N-NUIδέκαdekatentenυἱοὺς huious
_N-APMυἱόςhuiossonsonsκρεμάσαι kremasai
_V-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR Αμαν.     aman
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   14 Tłum. GrEn. Толк. I rozkazał król, aby się tak stało. I wnet w Susan przybito wyrok, i dziesięciu synów Amana powieszono.И приказал царь сделать так; и дан на это указ в Сузах, и десятерых сыновей Амановых повесили. И# повелЁ цaрь тaкw бhти, и3 попусти2 їудewмъ внЁ грaда повёсити тэлесA сынHвъ ґмaновыхъ. 9,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐπέτρεψεν epetrepsen
_V-AAI-3Sἐπιτρέπωepitrepōto permit[₃committed itοὕτως houtōs
_ADVοὕτω, οὕτωςhhoutō outōsthus(-ly)soγενέσθαι genesthai
_V-AMRγίνομαιginomaito beto be.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐξέθηκε exethēke
_V-AAI-3Sἐκτίθημιektithēmito explain/exposehe displayedτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who₁theΙουδαίοις ioudaiois
_N-DPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoto theπόλεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscitycityτὰ ta
_T-APNὁhothe/this/whoof theσώματα sōmata
_N-APNσῶμαsōmabodybodiesτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whotheυἱῶν huiōn
_N-GPMυἱόςhuiossonsonsΑμαν aman
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI κρεμάσαι.     kremasai
_V-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR   15 Tłum. GrEn. Толк. A gdy się zebrali Żydzi czternastego dnia miesiąca Adara, zabito w Susan trzystu mężów, lecz majętność ich nie była przez nich rozchwycona. –И собрались Иудеи, которые в Сузах, также и в четырнадцатый день месяца Адара и умертвили в Сузах триста человек, а на грабеж не простерли руки своей. И# собрaшасz їудeє, и5же въ сyсэхъ, въ четвертыйнaдесzть дeнь ґдaра, и3 и3зби1ша мужeй три1ста, и3 ничт0же разгрaбиша. 9,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndσυνήχθησαν sunēchthēsan
_V-API-3Pσυνάγωsunagōto assemble[₃gathered togetherοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΣούσοις sousois
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoon theτεσσαρεσκαιδεκάτῃ tessareskaidekatē
_A-DSFτεσσαρεσκαιδέκατοςtessareskaidekatosfourteenthfourteenthτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Αδαρ adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἀπέκτειναν apekteinan
_V-AAI-3Pἀποκτείνωapokteinōto killthey killedἄνδρας andras
_N-APMἀνήρanērman[₂menτριακοσίους triakosious
_A-APMτριακόσιοιtriakosioithree hundred₁three hundred],καὶ kai
_CONJκαίkaiandbutοὐδὲν ouden
_A-ASNοὐδείςoudeisno onenothingδιήρπασαν.     diērpasan
_V-AAI-3Pδιαρπάζωdiarpazōto robthey plundered.  16 Tłum. GrEn. Толк. Ale i po wszystkich ziemiach, które były pod mocą królewską, zastawiali się Żydzi za swe dusze i zabijali nieprzyjaciół i prześladowców swoich, tak dalece, że doszło do siedemdziesięciu pięciu tysięcy zabitych, a nikt się niczego z ich majętności nieИ прочие Иудеи, находившиеся в царских областях, собрались, чтобы стать на защиту жизни своей и быть покойными от врагов своих, и умертвили из неприятелей своих семьдесят пять тысяч, а на грабеж не простерли руки своей. Пр0чіи же їудeє, и5же во цaрствіи, собрaшасz и3 себЁ помогaху и3 почи1ша t брaней: и3зби1ша бо t ни1хъ пzтьнaдесzть тhсzщъ въ третійнaдесzть ґдaра, и3 ничт0же расхи1тиша. 9,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whoAnd theδὲ de
_PRTδέdethenAnd theλοιποὶ loipoi
_A-NPMλοιπόςloiposremainingrestτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theΙουδαίων ioudaiōn
_N-GPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whoof the onesἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheβασιλείᾳ basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdomkingdom,συνήχθησαν sunēchthēsan
_V-API-3Pσυνάγωsunagōto assemblegathered togetherκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἑαυτοῖς heautois
_D-DPMἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfhelped themselves,ἐβοήθουν eboēthoun
_V-IAI-3Pβοηθέωboētheōto helphelped themselves,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἀνεπαύσαντο anepausanto
_V-AMI-3Pἀναπαύωanapauōto give restgained restἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whotheπολεμίων·     polemiōn
_A-GPMstrong:GA-GPMstrong:GA-GPMstrong:GA-GPM ἀπώλεσαν apōlesan
_V-AAI-3Pἀπολλύωapolluōto destroyfor they destroyedγὰρ gar
_PRTγάρgarforfor they destroyedαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]μυρίους murious
_A-APMμύριοιmurioimyriad[sleeping]πεντακισχιλίους pentakischilious
_A-APMπεντακισχίλιοιpentakischilioifive thousandfive thousand menτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoon theτρισκαιδεκάτῃ triskaidekatē
_A-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSF τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Αδαρ adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandbutοὐδὲν ouden
_A-ASNοὐδείςoudeisno one[₂nothingδιήρπασαν.     diērpasan
_V-AAI-3Pδιαρπάζωdiarpazōto rob₁they plundered].  17 Tłum. GrEn. Толк. Dzień trzynasty miesiąca Adara był u wszystkich pierwszy zabijania, a czternastego dnia zabijać przestali. I ustanowili, aby to był dzień uroczysty, aby weń potem zawsze biesiadom, weselu i ucztom się oddawano.Это было в тринадцатый день месяца Адара; а в четырнадцатый день сего же месяца они успокоились и сделали его днем пиршества и веселья. И# почи1ша въ четвертыйнaдесzть дeнь тогHжде мцcа и3 провождaху т0й дeнь ўпокоeніz съ рaдостію и3 весeліемъ. 9,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀνεπαύσαντο anepausanto
_V-AMI-3Pἀναπαύωanapauōto give restthey restedτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoon theτεσσαρεσκαιδεκάτῃ tessareskaidekatē
_A-DSFτεσσαρεσκαιδέκατοςtessareskaidekatosfourteenthfourteenthτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof theαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]μηνὸς mēnos
_N-GSMμένmenon the other hand[beautiful]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἦγον ēgon
_V-IAI-3Pἄγωagōto bringthey celebratedαὐτὴν autēn
_D-ASFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἡμέραν hēmeran
_N-ASFἡμέραhēmeradayas a dayἀναπαύσεως anapauseōs
_N-GSFἀνάπαυσιςanapausisrestof restμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithχαρᾶς charas
_N-GSFχαράcharajoyjoyκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandεὐφροσύνης.     eufrosunēs
_N-GSFεὐφροσύνηeufrosunējoygladness.  18 Tłum. GrEn. Толк. Ale ci, którzy w mieście Susan zabijali, trzynastego i czternastego dnia tegoż miesiąca zabijaniu się oddawali, a piętnastego dnia zabijać przestali; i przeto tenże dzień jako uroczysty ustanowili na uczty i na wesele.Иудеи же, которые в Сузах, собирались в тринадцатый день его и в четырнадцатый день его, а в пятнадцатый день его успокоились и сделали его днем пиршества и веселья. Їудeє же въ сyсэхъ грaдэ собрaшасz и3 въ четвертыйнaдесzть почи1ша: проводи1ша же и3 пzтыйнaдесzть съ рaдостію и3 весeліемъ. 9,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whoAnd theδὲ de
_PRTδέdethenAnd theΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΣούσοις sousois
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoon theπόλει polei
_N-DSFπόλιςpoliscitycityσυνήχθησαν sunēchthēsan
_V-API-3Pσυνάγωsunagōto assemblegathered togetherκαὶ kai
_ADVκαίkaiandalsoτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whoon theτεσσαρεσκαιδεκάτῃ tessareskaidekatē
_A-DSFτεσσαρεσκαιδέκατοςtessareskaidekatosfourteenthfourteenthκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandοὐκ ouk
_ADVοὐouno[Carmi]ἀνεπαύσαντο·     anepausanto
_V-AMI-3Pἀναπαύωanapauōto give restrested.ἦγον ēgon
_V-IAI-3Pἄγωagōto bringBut they celebratedδὲ de
_PRTδέdethenBut they celebratedκαὶ kai
_ADVκαίkaiandevenτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]πεντεκαιδεκάτην pentekaidekatēn
_A-ASFπεντεκαιδέκατοςpentekaidekatosfifteenthfifteenthμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithχαρᾶς charas
_N-GSFχαράcharajoyjoyκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandεὐφροσύνης.     eufrosunēs
_N-GSFεὐφροσύνηeufrosunējoygladness.  19 Tłum. GrEn. Толк. Ci zaś Żydzi, którzy w miasteczkach niemurowanych i po wsiach mieszkali, czternasty dzień miesiąca Adara na biesiady i na wesele ustanowili, tak aby się weń radowali i posyłali części uczt i potraw jeden drugiemu. –Поэтому Иудеи сельские, живущие в селениях открытых, проводят четырнадцатый день месяца Адара в веселье и пиршестве, как день праздничный, посылая подарки друг ко другу; [живущие же в митрополиях и пятнадцатый день Адара проводят в добром веселье, посылая подарки ближним]. Сегw2 рaди їудeє разсёzнніи во всsцэй странЁ внёшней провождaютъ четвертыйнaдесzть дeнь ґдaра блaгъ съ весeліемъ, посылaюще ч†сти кjйждо бли1жнему: живyщій же въ митроп0ліzхъ и3 въ пzтыйнaдесzть дeнь ґдaра весeліz благjй провождaютъ, посылaюще ч†сти бли6жнимъ. 9,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPδιὰ dia
_PREPδιάdiathrough/because ofBecause ofτοῦτο touto
_D-ASNτοῦτοtoutothat[drowsiness]οὖν oun
_PRTοὖνountherefore/thenthenοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheδιεσπαρμένοι diesparmenoi
_V-RMPRPδιασπείρωdiaspeirōto scatterones being disseminatedἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginπάσῃ pasē
_A-DSFπᾶςpasalleveryχώρᾳ chōra
_N-DSFχώραchōracountryplaceτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who ἔξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)outside,ἄγουσιν agousin
_V-PAI-3Pἄγωagōto bringcelebrateτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoon theτεσσαρεσκαιδεκάτην tessareskaidekatēn
_A-ASFτεσσαρεσκαιδέκατοςtessareskaidekatosfourteenthfourteenthτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Αδαρ adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἡμέραν hēmeran
_N-ASFἡμέραhēmeraday[₂dayἀγαθὴν agathēn
_A-ASFἀγαθόςagathosgood-doer₁a good]μετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithεὐφροσύνης eufrosunēs
_N-GSFεὐφροσύνηeufrosunējoygladness,ἀποστέλλοντες apostellontes
_V-PAPRPἀποστέλλωapostellōto send[₂sendingμερίδας meridas
_N-APFμερίςmerispart₃portionsἕκαστος hekastos
_A-NSMἕκαστοςhekastoseach₁each]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who πλησίον,     plēsion
_ADVπλησίονplēsionnear/neighborneighbor.οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]δὲ de
_PRTδέdethen[terror]κατοικοῦντες katoikountes
_V-PAPRPκατοικέωkatoikeōto dwell[trembling]ἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]ταῖς tais
_T-DPFὁhothe/this/who[that]μητροπόλεσιν mētropolesin
_N-DPFμητρόπολιςmētropoliscapital[Jerusalem]καὶ kai
_ADVκαίkaiand[desire]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]πεντεκαιδεκάτην pentekaidekatēn
_A-ASFπεντεκαιδέκατοςpentekaidekatosfifteenth[emptiness]τοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who[that]αδαρ adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἡμέραν hēmeran
_N-ASFἡμέραhēmeraday[wound]εὐφροσύνην eufrosunēn
_N-ASFεὐφροσύνηeufrosunējoy[to sing]ἀγαθὴν agathēn
_A-ASFἀγαθόςagathosgood-doer[crib]ἄγουσιν agousin
_V-PAI-3Pἄγωagōto bring[Abana]ἐξαποστέλλοντες exapostellontes
_V-PAPRPἐξαποστέλλωexapostellōto send out/away[be like]μερίδας meridas
_N-APFμερίςmerispart[Japhlet]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who[that]πλησίον.     plēsion
_ADVπλησίονplēsionnear/neighbor[circumcision]  20 Tłum. GrEn. Толк. Spisał tedy Mardocheusz to wszystko, i w listy zamknąwszy rozesłał do Żydów, którzy po wszystkich krainach królewskich mieszkali, tak blisko leżących, jak i odległych,И описал Мардохей эти происшествия и послал письма ко всем Иудеям, которые в областях царя Артаксеркса, к близким и к дальним, Написa же мардохeй словесA сі‰ въ кни1гу и3 послA їудewмъ, є3ли1цы бёша въ цaрствіи ґртаxeрxовэ, бли1з8 и3 далeче сyщымъ, 9,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἜγραψεν egrapsen
_V-AAI-3Sγράφωgrafōto write[₃wroteδὲ de
_PRTδέdethen₁AndΜαρδοχαῖος mardochaios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM τοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who λόγους logous
_N-APMλόγοςlogoswordthese wordsτούτους toutous
_D-APMτούτουςtoutousthese[to shake]εἰς eis
_PREPεἰςeistowardinβιβλίον biblion
_N-ASNβιβλίονbiblionscrolla scrollκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐξαπέστειλεν exapesteilen
_V-AAI-3Sἐξαποστέλλωexapostellōto send out/awaysentτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto theΙουδαίοις,     ioudaiois
_N-DPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ὅσοι hosoi
_A-NPMὅσοςhososjust as/how muchas many asἦσαν ēsan
_V-IAI-3Pἦνēnwas[pledge]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheἈρταξέρξου artaxerxou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM βασιλείᾳ,     basileia
_N-DSFβασιλείαbasileiakingdomkingdom of Artaxerxes,τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto the onesἐγγὺς engus
_ADVἐγγύςengusnearnearκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto the onesμακράν,     makran
_ADVμακράνmakranfarfar;  21 Tłum. GrEn. Толк. aby czternasty i piętnasty dzień miesiąca Adara jako święte przyjęli i na każdy rok zawsze uroczystą czcią obchodzili,о том, чтобы они установили каждогодно празднование у себя четырнадцатого дня месяца Адара и пятнадцатого дня его, ўстaвити дни6 сі‰ бл†ги, є4же провождaти четвертыйнaдесzть и3 пzтыйнaдесzть дeнь ґдaра: 9,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPστῆσαι stēsai
_V-AARἵστημιhistēmito standto establishτὰς tas
_T-APFὁhothe/this/who ἡμέρας hēmeras
_N-APFἡμέραhēmeradaythese daysταύτας tautas
_D-APFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthese daysἀγαθὰς agathas
_A-APFἀγαθόςagathosgood-doergood ,ἄγειν agein
_V-PARἄγωagōto bringand to celebrate bothτε te
_PRTτεteand/bothand to celebrate bothτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheτεσσαρεσκαιδεκάτην tessareskaidekatēn
_A-ASFτεσσαρεσκαιδέκατοςtessareskaidekatosfourteenthfourteenthκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheπεντεκαιδεκάτην pentekaidekatēn
_A-ASFπεντεκαιδέκατοςpentekaidekatosfifteenthfifteenthτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Αδαρ adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   22 Tłum. GrEn. Толк. gdyż w te dni pomścili się Żydzi na nieprzyjaciołach swoich, a płacz i smutek obróciły się im w radość i w wesele; i żeby te dni obchodzili z biesiadami i z weselem, i posyłali jeden drugiemu części potraw, i ubogim dary dawali.как таких дней, в которые Иудеи сделались покойны от врагов своих, и как такого месяца, в который превратилась у них печаль в радость, и сетование - в день праздничный, - чтобы сделали их днями пиршества и веселья, посылая подарки друг другу и подаяния бедным. въ си1хъ бо днeхъ почи1ша їудeє t вр†гъ свои1хъ: и3 мцcъ ґдaръ, и4же њбрати1сz и5мъ t плaча въ рaдость и3 t болёзни во благjй дeнь, провождaти вeсь во благи1хъ днeхъ рaдости и3 весeліz, посылaюще ч†сти ко другHмъ и3 ни1щымъ. 9,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐν en
_PREPἐνenin/on/amongFor inγὰρ gar
_PRTγάρgarforFor inταύταις tautais
_D-DPFοὗτοςhoutosthis/he/she/ittheseταῖς tais
_T-DPFὁhothe/this/who ἡμέραις hēmerais
_N-DPFἡμέραhēmeradaydaysἀνεπαύσαντο anepausanto
_V-AMI-3Pἀναπαύωanapauōto give rest[₃gained restοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromτῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/who ἐχθρῶν echthrōn
_A-GPMἐχθρόςechthrosenemytheir enemies.αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheμῆνα,     mēna
_N-ASMμήνmēnmonthmonthἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginᾧ hō
_R-DSMὮōOmega[Sippai]ἐστράφη estrafē
_V-API-3Sστρέφωstrefōto turnturnedαὐτοῖς autois
_D-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall][ὃς     hos
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhichwhichἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Αδαρ]     adar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromπένθους penthous
_N-GSNπένθοςpenthosgriefmourningεἰς eis
_PREPεἰςeistowardtoχαρὰν charan
_N-ASFχαράcharajoyjoy,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromὀδύνης odunēs
_N-GSFὀδύνηodunēanguishgriefεἰς eis
_PREPεἰςeistowardtoἀγαθὴν agathēn
_A-ASFἀγαθόςagathosgood-doergoodἡμέραν,     hēmeran
_N-ASFἡμέραhēmeradaydays,ἄγειν agein
_V-PARἄγωagōto bringto celebrateὅλον holon
_A-ASMὅλοςholosallentirelyἀγαθὰς agathas
_A-APFἀγαθόςagathosgood-doergoodἡμέρας hēmeras
_N-APFἡμέραhēmeradaydaysγάμων gamōn
_N-GPMγαμέωgameōto marryof weddingκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandεὐφροσύνης eufrosunēs
_N-GSFεὐφροσύνηeufrosunējoygladness,ἐξαποστέλλοντας exapostellontas
_V-PAPAPἐξαποστέλλωexapostellōto send out/awaysendingμερίδας meridas
_N-APFμερίςmerispartportionsτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto theirφίλοις filois
_A-DPMφίλοςfilosfriendly/friendfriendsκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto theπτωχοῖς.     ptōchois
_N-DPMπτωχόςptōchospoorpoor.  23 Tłum. GrEn. Толк. I przyjęli Żydzi w uroczysty obrzęd wszystko, co naonczas czynić poczęli, i co Mardocheusz przez listy czynić rozkazał.И приняли Иудеи то, что уже сами начали делать, и о чем Мардохей написал к ним, И# пріsша їудeє, ћкоже написA и5мъ мардохeй: 9,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπροσεδέξαντο prosedexanto
_V-AMI-3Pπροσδέχομαιprosdechomaito wait for/welcome[₃favorably received itοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theΙουδαῖοι,     ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]καθὼς kathōs
_ADVκαθώςkathōsas/just asasἔγραψεν egrapsen
_V-AAI-3Sγράφωgrafōto write[₂wroteαὐτοῖς autois
_D-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who Μαρδοχαῖος,     mardochaios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM   24 Tłum. GrEn. Толк. Albowiem Aman, syn Amadaty, z pokolenia Agaga, nieprzyjaciel i przeciwnik żydowski, umyślił zło przeciwko nim, aby ich wybić i zgładzić, i rzucał „pur”, co naszym językiem wykłada się los.как Аман, сын Амадафа, Вугеянин, враг всех Иудеев, думал погубить Иудеев и бросал пур, жребий, об истреблении и погублении их, кaкw ґмaнъ ґмадаfyевъ макед0нzнинъ рaтоваше їудeєвъ, и3 кaкw и3знесE сyдъ и3 жрeбій, є4же погуби1ти и5хъ, 9,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPπῶς pōs
_ADVπωςpōshowof howΑμαν aman
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Αμαδαθου amadathou
_N-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSMstrong:GN-GSM ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheΜακεδὼν makedōn
_N-NSMΜακεδώνmakedōnMacedonian[Johanan]ἐπολέμει epolemei
_V-IAI-3Sπολεμέωpolemeōto fightwaged warαὐτούς,     autous
_D-APMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καθὼς kathōs
_ADVκαθώςkathōsas/just asasἔθετο etheto
_V-AMI-3Sτίθημιtithēmito placehe ordainedψήφισμα psēfisma
_N-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASN καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκλῆρον klēron
_N-ASMκλῆροςklēroslotlot,ἀφανίσαι afanisai
_V-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR αὐτούς,     autous
_D-APMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  25 Tłum. GrEn. Толк. A potem weszła Estera do króla, prosząc, aby zamysły jego przez listy królewskie wniwecz obrócone były, a zło, które przeciw Żydom umyślił, obróciło się na głowę jego. W końcu i jego samego i synów jego na szubienicy powiesili.и как Есфирь дошла до царя, и как царь приказал новым письмом, чтобы злой замысл Амана, который он задумал на Иудеев, обратился на голову его, и чтобы повесили его и сыновей его на дереве. и3 ћкw вни1де ко царю2, глаг0лz, да повёситъ мардохeа: є3ли6ка начA наводи1ти на їудє1и ѕл†z, на него2 бhша, и3 повёшенъ бhсть сaмъ и3 ч†да є3гw2. 9,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandὡς hōs
_CONJὡςhōswhich/howhowεἰσῆλθεν eisēlthen
_V-AAI-3Sεἰσέρχομαιeiserchomaito enterhe enteredπρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheβασιλέα basilea
_N-ASMβασιλεύςbasileuskingking,λέγων legōn
_V-PAPRSλέγωlegōto speaktellingκρεμάσαι kremasai
_V-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR τὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Μαρδοχαῖον·     mardochaion
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM ὅσα hosa
_A-APNὅσοςhososjust as/how muchBut as much asδὲ de
_PRTδέdethenBut as much asἐπεχείρησεν epecheirēsen
_V-AAI-3Sἐπιχειρέωepicheireōto attempthe attemptedἐπάξαι epaxai
_V-AARἐπάγωepagōto bring uponto bringἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/against[₂uponτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who₃theΙουδαίους ioudaious
_N-APMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]κακά,     kaka
_A-APNκακόςkakosevil/harm₁bad ],ἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/againstuponαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐγένοντο,     egenonto
_V-AMI-3Pγίνομαιginomaito beit came to pass;καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐκρεμάσθη ekremasthē
_V-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3Sstrong:GV-API-3S αὐτὸς autos
_D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὰ ta
_T-NPNὁhothe/this/who τέκνα tekna
_N-NPNτέκνονteknonchildhis children.αὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  26 Tłum. GrEn. Толк. I od tego czasu te dni nazwano „Purim,” to jest losów, przeto że „pur,” to znaczy los, w skrzynkę był wrzucony. I wszystko, co się stało, zawiera się w liście, to jest w tej księdze; i za to,Потому и назвали эти дни Пурим, от имени: пур [жребий, ибо на языке их жребии называются пурим]. Поэтому , согласно со всеми словами сего письма и с тем, что сами видели и до чего доходило у них, Сегw2 рaди нарек0шасz днjе сjи фурjмъ рaди жрє1бій, занE діалeктомъ и4хъ жрє1біи нарицaютсz фурjмъ, рaди словeсъ є3піст0ліи сеS, и3 є3ли6ка пострадaша си1хъ рaди, и3 є3ли6ка и5мъ приключи1шасz. 9,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPδιὰ dia
_PREPδιάdiathrough/because ofOn account ofτοῦτο touto
_D-ASNτοῦτοtoutothat[drowsiness]ἐπεκλήθησαν epeklēthēsan
_V-API-3Pἐπικαλέωepikaleōto call (on)/namethey callαἱ hai
_T-NPFὁhothe/this/who ἡμέραι hēmerai
_N-NPFἡμέραhēmeradaythese daysαὗται hautai
_D-NPFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthisΦρουραι,     frourai
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI διὰ dia
_PREPδιάdiathrough/because ofbecauseτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whoof theκλήρους,     klērous
_N-APMκλῆροςklēroslotlots,ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/since(forτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who διαλέκτῳ dialektō
_N-DSFδιάλεκτοςdialektoslanguagetheir dialectαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καλοῦνται kalountai
_V-PMI-3Pκαλέωkaleōto callthey calledφρουραι frourai
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI διὰ dia
_PREPδιάdiathrough/because ofbecause ofτοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/whotheλόγους logous
_N-APMλόγοςlogoswordwordsτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who ἐπιστολῆς epistolēs
_N-GSFἐπιστολήepistolēepistleof this letter,ταύτης tautēs
_D-GSFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthese daysκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandὅσα hosa
_A-NPNὅσοςhososjust as/how muchas much asπεπόνθασιν peponthasin
_V-RAI-3Pπάσχωpaschōto sufferthey sufferedδιὰ dia
_PREPδιάdiathrough/because ofon account ofταῦτα tauta
_D-APNταῦταtautathis[reward]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandὅσα hosa
_A-NPNὅσοςhososjust as/how muchas much asαὐτοῖς autois
_D-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐγένετο·     egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito behappened to them  27 Tłum. GrEn. Толк. co ucierpieli, i co potem zmienione zostało, przyjęli Żydzi na siebie i na potomstwo swoje i na wszystkich, którzy na ich wiarę przejść chcieli, aby się nikomu nie godziło bez święcenia spędzić tych dwu dni, o których pismo świadczy i których pewne czasy żądają rok po roku ustawicznie.постановили Иудеи и приняли на себя и на детей своих и на всех, присоединяющихся к ним, неотменно, чтобы праздновать эти два дня, по предписанному о них и в свое для них время, каждый год; Ўстaви ќбw, и3 тaкw пріsша їудeє на себE и3 на сёмz своE и3 на приложи1вшихсz къ ни6мъ, нижE и3нaче да ўпотреблsютъ: днjе же сjи пaмzти совершaеми по р0ду и3 р0ду, и3 грaду и3 nтeчеству и3 странЁ. 9,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἔστησεν estēsen
_V-AAI-3Sἵστημιhistēmito stand[weakness]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπροσεδέχοντο prosedechonto
_V-IMI-3Pπροσδέχομαιprosdechomaito wait for/welcome[₃favorably receivedοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theΙουδαῖοι ioudaioi
_N-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ἐφ'     ef
_PREPἐπίepiupon/to/againstforἑαυτοῖς heautois
_D-DPMἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfthemselves,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstforτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/who σπέρματι spermati
_N-DSNσπέρμαspermaseedtheir seed,αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstforτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whothe onesπροστεθειμένοις prostetheimenois
_V-RMPMPπροστίθημιprostithēmito add (to)[base]ἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]οὐδὲ oude
_CONJοὐδέoudeand notnorμὴν mēn
_PRTμήνmēncertainlyin factἄλλως allōs
_ADVἄλλωςallōsotherwise[₂otherwiseχρήσονται·     chrēsontai
_V-FMI-3Pχράωchraōto lend[folly]αἱ hai
_T-NPFὁhothe/this/whoAndδὲ de
_PRTδέdethenAndἡμέραι hēmerai
_N-NPFἡμέραhēmeradaythese daysαὗται hautai
_D-NPFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthese daysμνημόσυνον mnēmosunon
_N-NSNμνημόσυνονmnēmosunonmemoriala memorialἐπιτελούμενον epiteloumenon
_V-PMPRSἐπιτελέωepiteleōto completebeing completedκατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toaccording toγενεὰν genean
_N-ASFγενεάgeneagenerationgenerationκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandγενεὰν genean
_N-ASFγενεάgeneagenerationgeneration,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπόλιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycity,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπατριαν patrian
_N-ASFπατριάpatriafamily linefamily,και kai
_CONJκαίkaiand[desire]χώραν·     chōran
_N-ASFχώραchōracountryplace.  28 Tłum. GrEn. Толк. Te są dni, których zapomnienie żadne nigdy nie zgładzi, i w każdym wieku wszystkie krainy na całym świecie obchodzić będą; i nie masz żadnego miasta, w którym dni „Purim,” to jest losów, nie byłyby święcone przez ydów i przez ich potomków, którzy są do tych zwyczajów obowiązani.и чтобы дни эти были памятны и празднуемы во все роды в каждом племени, в каждой области и в каждом городе; и чтобы дни эти Пурим не отменялись у Иудеев, и память о них не исчезла у детей их. Днjе же сjи фурjмъ да провождaютъ во всsкое лёто, и3 пaмzть да не њскудёетъ t родHвъ. 9,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPαἱ hai
_T-NPFὁhothe/this/who δὲ de
_PRTδέdethenAndἡμέραι hēmerai
_N-NPFἡμέραhēmeradaythese daysαὗται hautai
_D-NPFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthese daysτῶν tōn
_T-GPFὁhothe/this/who Φρουραι frourai
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἀχθήσονται achthēsontai
_V-FPI-3Pἄγωagōto bringwere celebratedεἰς eis
_PREPεἰςeistowardforτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who ἅπαντα hapanta
_A-ASMἅπαςhapasallallχρόνον,     chronon
_N-ASMχρόνοςchronostimetime,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὸ to
_T-NSNὁhothe/this/who[that]μνημόσυνον mnēmosunon
_N-NSNμνημόσυνονmnēmosunonmemorialtheir memorialαὐτῶν autōn
_D-GPFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]οὐ ou
_ADVοὐouno[Carmi]μὴ mē
_ADVμήmēnot[Jokmeam]ἐκλίπῃ eklipē
_V-AAS-3Sἐκλείπωekleipōto failshould failἐκ ek
_PREPἐκekof/from[Gilgal]τῶν tōn
_T-GPFὁhothe/this/who[that]γενεῶν.     geneōn
_N-GPFγενεάgeneagenerationgenerations.  29 Tłum. GrEn. Толк. I napisali Estera królowa, córka Abihaila, i Mardocheusz Żyd jeszcze drugi list, aby ze wszelaką pilnością ten dzień ustanowiony był jako święty na potomne czasy. Написала также царица Есфирь, дочь Абихаила, и Мардохей Иудеянин, со всею настойчивостью, чтобы исполняли это новое письмо о Пуриме; и послали письма ко всем Иудеям в сто двадцать семь областей царства Артаксерксова со словами мира и правды, И# написA є3сfи1рь цари1ца дщи2 ґмінадaвлz и3 мардохeй їудeанинъ, є3ли6ка сотвори1ша во ўтверждeніе є3піст0ліи њ днeхъ фурjмъ. 9,29Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἔγραψεν egrapsen
_V-AAI-3Sγράφωgrafōto write[₆wroteΕσθηρ esthēr
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who₂theβασίλισσα basilissa
_N-NSFβασίλισσαbasilissaqueen₃queenθυγάτηρ thugatēr
_N-NSFθυγάτηρthugatērdaughter₄daughterΑμιναδαβ aminadab
_N-PRIἈμιναδάβaminadabAmminadab[Ahihud]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΜαρδοχαῖος mardochaios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheΙουδαῖος ioudaios
_N-NSMἸουδαῖοςioudaiosJewish[Hachmoni]ὅσα hosa
_A-APNὅσοςhososjust as/how muchas much asἐποίησαν epoiēsan
_V-AAI-3Pποιέωpoieōto do/makethey did,τό to
_T-ASNὁhothe/this/whoandτε te
_PRTτεteand/both[Nabal]στερέωμα stereōma
_N-ASNστερέωμαstereōmafirmnessconfirmationτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof theἐπιστολῆς epistolēs
_N-GSFἐπιστολήepistolēepistleletterτῶν tōn
_T-GPFὁhothe/this/whoof theΦρουραι.     frourai
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI   30 Tłum. GrEn. Толк. I posłali do wszystkich Żydów, którzy mieszkali w stu dwudziestu siedmiu krainach króla Aswerusa, aby mieli pokój i przyjmowali prawdę,чтобы они твердо наблюдали эти дни Пурим в свое время, какое уставил о них Мардохей Иудеянин и царица Есфирь, и как они сами назначали их для себя и для детей своих в дни пощения и воплей. И# мардохeй и3 є3сfи1рь цари1ца ўстaвиста себЁ сaми, и3 тогдA ўстaвиста въ постЁ своeмъ совётъ св0й. 9,30Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABP  31 Tłum. GrEn. Толк. zachowując dni losów, a czasu swego z radością je obchodząc, jak Mardocheusz z Esterą ustanowili, a oni zachowywać obiecali, i sami, i z potomstwem swoim,Так повеление Есфири подтвердило это слово о Пуриме, и оно вписано в книгу.И# є3сfи1рь сл0во постaви во вёки, и3 напи1сано бhсть въ пaмzть.9,31Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΜαρδοχαῖος mardochaios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM καὶ kai
_CONJκαίkaiand₄andΕσθηρ esthēr
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who₆theβασίλισσα basilissa
_N-NSFβασίλισσαbasilissaqueen₇queenἔστησαν estēsan
_V-AAI-3Pἵστημιhistēmito stand₁they establishedἑαυτοῖς heautois
_D-DPMἑαυτοῦheautoumy/your/him-self₂to themselves]καθ'     kath
_PREPκατάkataaccording toforἑαυτῶν heautōn
_D-GPMἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfthemselves;καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτότε tote
_ADVτότεtotethenthenστήσαντες stēsantes
_V-AAPRPἵστημιhistēmito standestablishingκατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toaccording toτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who ὑγιείας hugieias
_N-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSF αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who βουλὴν boulēn
_N-ASFβουλήboulēplantheir counsel.αὐτῶν·     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]  32 Tłum. GrEn. Толк. posty i wołania, i dni losów, i wszystko, co się w historii tej księgi, którą zowią Estery, zawiera.9,32Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΕσθηρ esthēr
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI λόγῳ logō
_N-DSMλόγοςlogosword[₂ matterἔστησεν estēsen
_V-AAI-3Sἵστημιhistēmito stand₁established]εἰς eis
_PREPεἰςeistowardforτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheαἰῶνα,     aiōna
_N-ASMαἰώνaiōnan ageeon,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐγράφη egrafē
_V-API-3Sγράφωgrafōto writeit was writtenεἰς eis
_PREPεἰςeistowardforμνημόσυνον.     mnēmosunon
_N-ASNμνημόσυνονmnēmosunonmemoriala memorial.