MENU
Fragment:




Styl fragmentu




*Zezwalaj na cookies aby zapamiętać ustawienia

Księga Rut

Księga Rut

RUT I NOEMI (1,1-22). Głód w ziemi Judy (1a); Elimelech z Betlejem chroni się do ziemi Moab wraz z żoną i dwoma synami (1b-2). Śmierć Elimelecha (3) i dwóch jego synów (4-5). Noemi wraca do ziemi Judy (6-7) ze swoją synową Rut (8-18). Przybycie do Betlejem (19-22).
11 Za czasów jednego sędziego, gdy sędziowie byli przełożonymi, nastał głód w ziemi. I poszedł człowiek z Betlejem Judy, aby przebywać w krainie Moab, z żoną swą i dwoma synami.2 Jego zwano Elimelechem, a żonę jego Noemi, dwu zaś synów, jednego Mahalon, a drugiego Chelion; byli Efratejczykami z Betlejem Judy. I wszedłszy w krainę moabicką mieszkali tam.3 I umarł Elimelech, mąż Noemi, i została sama z synami.4 Ci pojęli za żony Moabitki, z których jedną zwano Orfa, a drugą Rut. I mieszkali tam dziesięć lat.5 I umarli obaj, to jest Mahalon i Chelion, i została niewiasta osierociała bez dwu synów i bez męża.6 I wybrała się, aby iść do ojczyzny z obiema synowemi swymi z kraju moabickiego, bo słyszała, że wejrzał Pan na lud swój i dał im żywność.7 Wyszła tedy z miejsca tułaczki swojej z obiema synowemi; a będąc już w drodze powrotnej do ziemi judzkiej, rzekła do nich:8 „Idźcie do domu matki waszej, niechaj uczyni z wami Pan miłosierdzie, jakoście czyniły z nieboszczykami i ze mną.9 Niechaj wam da znaleźć odpocznienie w domach mężów, których dostaniecie.” I pocałowała je, a one podniósłszy głos zaczęły płakać i mówić:10 „Pójdziemy z tobą do ludu twojego.”11 A ona im odpowiedziała: „Wróćcie się, córki moje, czemu idziecie ze mną? Czy mam jeszcze synów w żywocie moim, żebyście się mężów ze mnie spodziewać mogły?12 Wróćcie się, córki moje, a idźcie, bom się już zestarzała, ani się nie nadaję do związku małżeńskiego. Choćbym mogła tej nocy począć i porodzić synów,13 jeślibyście ich czekać chciały, ażby podrośli i lat młodości doszli, pierwejbyście się zestarzały, niźli za mąż wyszły. Nie chciejcie, proszę, córki moje, bo wasze utrapienie bardziej mię uciska i wyszła ręka Pańska przeciwko mnie.”14 Podniósłszy tedy głos, znowu zaczęły płakać. Orfa pocałowała świekrę i wróciła się; Rut została przy świekrze swej.15 Rzekła jej Noemi: „Oto się wróciła bratowa twoja do ludu swego i do bogów swoich, idź z nią!”16 Ona odpowiedziała: „Nie sprzeciwiaj mi się, abym cię musiała opuścić i odejść, bo gdziekolwiek się obrócisz, pójdę, a gdzie będziesz mieszkać, i ja razem mieszkać będę. Lud twój, lud mój; a Bóg twój, Bóg mój.17 Która ziemia ciebie umarłą przyjmie, na tej umrę i tamże miejsce pogrzebu otrzymam. To mi niech uczyni Pan i to niech przyczyni, jeśli nie sama śmierć mnie i ciebie rozłączy!”18 Widząc tedy Noemi, że upornym sercem umyśliła Rut z nią iść, nie chciała się sprzeciwiać ani więcej radzić, żeby się do swoich wróciła.19 I poszły razem, i przyszły do Betlejem. A gdy weszły do miasta, prędko się u wszystkich wieść rozniosła, i mówiły niewiasty: „Ta to jest Noemi!”20 A ona im rzekła: „Nie nazywajcie mnie Noemi (to jest piękna), ale mię nazywajcie Mara (to jest gorzka), bo mię gorzkością bardzo napełnił Wszechmogący.21 Wyszłam pełna, a próżną mię przywrócił Pan. Czemuż mię tedy zowiecie Noemi, skoro mię Pan poniżył, a Wszechmogący utrapił?”22 Przyszła tedy Noemi z Rut Moabitką, synową swą, z ziemi tułaczki swojej i wróciła się do Betlejem, kiedy zaczęto żąć jęczmień. NA POLU BOOZA (2,1-23). Booz, krewny Elimelecha (1); Rut przychodzi zbierać kłosy na jego polu (2-7); Booz łaskawie do niej przemawia ze względu na to, co ona zrobiła dla Noemi (8-13); każe jej posilać się wraz ze swymi sługami i poleca mieć na nią wzgląd (14-16). Powrót do Noemi (17-20). Rut chodzi na pole Booza aż do końca żniw (21-23).
21 Elimelech zaś, jej mąż, miał krewnego, człowieka możnego i wielkich bogactw, imieniem Booz.2 – I rzekła Rut Moabitka do świekry swej: „Jeśli każesz, pójdę na pole a będę zbierać kłosy, które by uszły ręki żeńców, gdziekolwiek gospodarza dla mnie przychylnego łaskę znajdę.” Ona jej odpowiedziała: „Idź, córko moja!”3 Poszła tedy i zbierała kłosy za żeńcami. I trafiło się, że owo pole miało pana, imieniem Booz, który był z rodu Elimelecha.4 A oto on sam przyszedł z Betlejem i rzekł do żeńców: „Pan z wami!” Oni mu odpowiedzieli: „Niech ci błogosławi Pan!”5 I rzekł Booz młodzieńcowi, który stał nad żeńcami: „Czyja to dziewczyna?”6 A on odpowiedział: „To jest Moabitka, która przyszła z Noemi z kraju moabickiego;7 prosiła, aby mogła zbierać kłosy pozostałe, idąc w tropy żeńców, a od poranku aż dotąd stoi na polu i ani na małą chwilę nie wróciła się do domu.”8 I rzekł Booz do Rut: „Słuchaj, córko, nie chodź na inne pole na zbieranie ani nie odchodź z tego miejsca, ale się przyłącz do dziewcząt moich,9 a gdzie żąć będą, idź za nimi, bom ja przykazał sługom moim, aby ci żaden przykry nie był. I owszem, jeśli będziesz spragniona, idź do łagwi, a pij wodę, z której piją i słudzy.”10 A ona upadłszy na oblicze swe i pokłoniwszy się do ziemi rzekła do niego: „Skądże to mnie, żem znalazła łaskę w oczach twoich i raczysz mię znać, niewiastę cudzoziemkę?”11 On jej odpowiedział: „Powiedziano mi wszystko, coś uczyniła świekrze twej po śmierci męża twego, i żeś opuściła rodziców twoich i ziemię, w której się urodziłaś, i przyszłaś do ludu, któregoś przedtem nie znała.12 Niechże ci Pan odda za uczynek twój i pełną zapłatę weźmij od Pana, Boga Izraelowego, do któregoś przyszła i pod któregoś skrzydła się uciekła.”13 Ona zaś rzekła: „Znalazłam łaskę w oczach twych, panie mój, któryś mię pocieszył i mówiłeś do serca służebnicy twej, która nie jestem podobna do jednej z dziewcząt twoich.”14 I rzekł do niej Booz: „Gdy godzina jedzenia będzie, przyjdź tu, a jedz chleb i umaczaj skibkę twoją w occie.” A tak siadła przy boku żeńców i nabrała sobie prażma, i jadła, i najadła się, a ostatek wzięła.15 A potem wstała, żeby kłosy wedle zwyczaju zbierać. I przykazał Booz sługom swoim mówiąc: „By też i żąć z wami chciała, nie brońcie jej;16 i z waszych też snopów umyślnie rzucajcie i zostawiajcie, aby bez wstydu zbierała, a zbierającej żaden niech nie łaje.”17 A tak zbierała na polu aż do wieczora; a co nazbierała, laską wybiła i wymłóciła, i znalazła jęczmienia jakoby miarę efy, to jest trzy korce.18 Niosąc to wróciła się do miasta i pokazała świekrze swojej, a nadto wyjęła i dała jej z ostatków pokarmu swego, którego się była najadła.19 I rzekła jej świekra: „Gdzieś dzisiaj zbierała i gdzieś robiła? Niech będzie błogosławiony, który się nad tobą zmiłował!” I powiedziała jej, u kogo robiła, i imię powiedziała męża, że go zwano Booz.20 Odpowiedziała jej Noemi: „Niech będzie błogosławiony od Pana, ponieważ tę samą łaskę, którą okazywał żywym, zachował i dla umarłych.” I znowu rzekła: „Krewny nasz jest ten człowiek.”21 A Rut: „To mi też rzecze, rozkazał, żebym się tak długo trzymała żeńców jego, aż wszystko zboże pożną.”22 Rzekła jej świekra: „Lepiej-ci, miła córko, żebyś z jego dziewczętami wychodziła na żniwo, aby ci się kto na cudzym polu nie sprzeciwił.”23 A tak przyłączyła się do dziewcząt Booza i tak długo z nimi żęła, aż jęczmień i pszenicę do gumien schowano. NA BOISKU BOOZA (3,1-18). Noemi planuje zaślubienie Rut Boozowi, na mocy prawa szwagrostwa (1-5). U nóg Booza (6-7). Booz popiera zamiary Rut i Noemi (8-13); odsyła Rut obdarzoną (14-15). Powrót do Noemi (16-18).
31 A potem, gdy wróciła się do świekry swojej, usłyszała od niej: „Córko moja, poszukam ci odpocznienia i opatrzę, abyś się miała dobrze.2 Booz ten, do którego dziewcząt na polu się przyłączyłaś, jest bliski nasz, a tej nocy na boisku jęczmień wieje.3 Umyj się tedy, namaż się i oblecz się w strojniejsze szaty, i idź na boisko; niechaj cię nie widzi człowiek, aż się naje i napije.4 A gdy, pójdzie spać, zauważ miejsce, na którym będzie spał; a przyjdziesz i odkryjesz płaszcz, którym będzie nakryty, od nóg, i położysz się, i tam leżeć będziesz, a on tobie powie, co masz czynić.”5 A ona odpowiedziała: „Cokolwiek rozkażesz, uczynię.”6 I poszła na boisko i uczyniła wszystko, co jej świekra rozkazała.7 A gdy się najadł Booz i napił, i podweselił sobie, i poszedł spać przy stogu snopów, przyszła potajemnie i odkrywszy płaszcz od nóg jego położyła się.8 Aż oto już o północy zląkł się człowiek i strwożył się, i ujrzał niewiastę leżącą u nóg swoich.9 I rzekł jej: „Ktoś jest?” A ona odpowiedziała: „Jam jest Rut, służebnica twoja; rozciągnij płaszcz twój na sługę twoją, boś jest powinowaty.”10 A on rzekł: „Błogosławiona jesteś, córko, od Pana, i pierwsze miłosierdzie ostatnim przewyższyłaś, gdyżeś nie poszła za młodzieńcami, ubogimi albo bogatymi.11 A tak nie bój się, ale cokolwiek mi rzekniesz, uczynię tobie, bo wie wszystek lud, który mieszka między bramami miasta mego, żeś ty jest cnotliwa niewiasta.12 I nie przeczę, żem jest bliskim, ale jest inny bliższy ode mnie.13 Odpocznij tej nocy, a gdy będzie rano, jeśli cię będzie chciał zatrzymać prawem bliskości, dobrze się rzecz stała, a jeśli on nie zechce, ja ciebie bez żadnej wątpliwości przyjmę, żyje Pan! Śpij aż do rana!”14 A tak spała u nóg jego aż do końca nocy. Wstała tedy pierwej, nim ludzie jeden drugiego poznać mogli, i rzekł Booz: „Strzeż się, aby kto nie dowiedział się, żeś tu przyszła.”15 I znowu rzekł: „Rozciągnij płaszcz twój, którym się odziewasz, i trzymaj obiema rękoma.” A gdy rozciągnęła i trzymała, namierzył sześć korcy jęczmienia i włożył na nią, a niosąc je, weszła do miasta,16 i przyszła do świekry swojej, która jej rzekła: „Cóżeś sprawiła, córko?” I powiedziała jej wszystko, co jej uczynił człowiek.17 I rzekła: „Oto sześć korcy jęczmienia dał mi i rzekł: Nie chcę, abyś się próżno wróciła do świekry swojej.”18 I rzekła Noemi: „Poczekaj, córko, aż ujrzymy, co za koniec rzecz będzie miała, bo nie ustanie człowiek, aż się spełni, co mówił.” BOOZ POŚLUBIA RUT (4,1-17). W bramie miasta, Booz wzywa najbliższego krewnego Elimelecha, by dochodził praw swoich do jego dziedzictwa i pojął Rut (1-5). Na jego odmowę (6-8) Booz dochodzi praw swoich (9-12). Ślub; narodziny Obeda, radość Noemi (13-17).
4

Warsz. King J. 41 Tłum. GrEn. Толк. Poszedł tedy Booz do bramy i siadł tam. A gdy ujrzał powinowatego, o którym pierwej była mowa, mimo idącego, rzekł do niego: „Zbocz trochę a siądź tu” i nazwał go imieniem jego. On zboczył i usiadł.Вооз вышел к воротам и сидел там. И вот, идет мимо родственник, о котором говорил Вооз. И сказал ему [Вооз]: зайди сюда и сядь здесь. Тот зашел и сел. И# во0зъ пріи1де ко вратHмъ и3 сёде тaмw: и3 сE, ќжикъ мимоидsше, њ нeмже глаг0ла во0зъ. И# речE є3мY во0зъ: ўклони1всz сsди здЁ. Џнъ же ўклони1сz и3 сёде. 4,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
Βοος.     boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
ἀνέβη anebē
V-AAI-3S
ἀναβαίνωanabainōto ascendascended
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstunto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
πύλην pulēn
N-ASF
πύληpulēgategate,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐκάθισεν ekathisen
V-AAI-3S
καθίζωkathizōto seatsat
ἐκεῖ,     ekei
ADV
ἐκεῖekeitherethere.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἰδοὺ idou
INJ
ἰδούidoulook!behold,
ho
T-NSM
hothe/this/whothe
ἀγχιστευτὴς anchisteutēs
N-NSM
strong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM 
παρεπορεύετο,     pareporeueto
V-IMI-3S
παραπορεύομαιparaporeuomaito pass by/throughcame near
ὃν hon
R-ASM
ὅς, ἥhhos ēwhichwhom
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[2said
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[Horam]
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/with3to
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
Ἐκκλίνας ekklinas
V-AAPRS
ἐκκλίνωekklinōto turn fromIn turning aside,
κάθισον kathison
V-AAM-2S
καθίζωkathizōto seatsit
ὧδε,     hōde
ADV
ὧδεhōdeherehere
κρύφιε·     krufie
A-VSM
strong:GA-VSMstrong:GA-VSMstrong:GA-VSM 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐξέκλινεν exeklinen
V-IAI-3S
ἐκκλίνωekklinōto turn fromhe turned aside,
Καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐκάθισεν.     ekathisen
V-AAI-3S
καθίζωkathizōto seatsat.
 
2 Tłum. GrEn. Толк. A Booz wziąwszy dziesięciu mężów ze starszych miasta, rzekł do nich:[Вооз] взял десять человек из старейшин города и сказал: сядьте здесь. И они сели. И# поS во0зъ дeсzть мужeй t старёйшинъ грaда, и3 речE: сsдите здЁ. И# сэд0ша. 4,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔλαβεν elaben
V-AAI-3S
λαμβάνωlambanōto takeBoaz took
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
δέκα deka
N-NUI
δέκαdekatenten
ἄνδρας andras
N-APM
ἀνήρanērmanmen
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whothe
πρεσβυτέρων presbuterōn
A-GPMC
πρεσβύτεροςpresbuteroselderelders
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
πόλεως poleōs
N-GSF
πόλιςpoliscitycity,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saysaid,
Καθίσατε kathisate
V-AAM-2P
καθίζωkathizōto seatSit
ὧδε·     hōde
ADV
ὧδεhōdeherehere!
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐκάθισαν.     ekathisan
V-AAI-3P
καθίζωkathizōto seatthey sat.
 
3 Tłum. GrEn. Толк. „Siądźcie tu.” A gdy oni siedli, rzekł do powinowatego: „Część pola brata naszego Elimelecha sprzeda Noemi, która się wróciła z kraju moabickiego.И сказал [Вооз] родственнику: Ноеминь, возвратившаяся с полей Моавитских, продает часть поля, принадлежащую брату нашему Елимелеху; И# речE во0зъ ќжику: чaсть селA, ћже є4сть брaта нaшегw є3лімелeха, ћже дадeсz ноеммjнэ возврати1вшейсz t селA мwaвлz: 4,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayBoaz said
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the one
ἀγχιστεῖ anchistei
N-DSM
strong:GN-DSMstrong:GN-DSMstrong:GN-DSM 
Τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
μερίδα merida
N-ASF
μερίςmerispartportion
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the
ἀγροῦ,     agrou
N-GSM
ἀγρόςagrosfieldfield

R-NSF
hothe/this/who 
ἐστιν estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
ἀδελφοῦ adelfou
N-GSM
ἀδελφόςadelfosbrotherof our brother
ἡμῶν hēmōn
P-GPM
ἡμῶνhēmōnof us[harm]
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whothe
Αβιμελεχ,     abimelech
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 

R-NSF
hothe/this/who[that]
δέδοται dedotai
V-RMI-3S
δίδωμιdidōmito give[bath]
Νωεμιν nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
τῇ
T-DSF
hothe/this/who[that]
ἐπιστρεφούσῃ epistrefousē
V-PAPMS
ἐπιστρέφωepistrefōto turnone returning
ἐξ ex
PREP
ἐκekof/fromfrom out of
ἀγροῦ agrou
N-GSM
ἀγρόςagrosfieldcountry
Μωαβ,     mōab
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
 
4 Tłum. GrEn. Толк. Chciałem, abyś to słyszał i żebym ci to powiedział przed wszystkimi siedzącymi i starszymi z ludu mego. Jeśli chcesz posiąść prawem bliskości, kup i posiadaj; lecz jeśli ci się nie podoba, i to też mi powiedz, abym wiedział, co mam czynić; bo nie ma żadnego bliskiego wyjąwszy ciebie, któryś jest pierwszy, i mnie, którym jest wtóry.” A on odpowiedział: „Ja pole kupię.”я решился довести до ушей твоих и сказать: купи при сидящих здесь и при старейшинах народа моего; если хочешь выкупить, выкупай; а если не хочешь выкупить, скажи мне, и я буду знать; ибо кроме тебя некому выкупить; а по тебе я. Тот сказал: я выкупаю. ѓзъ же рек0хъ: kвлю2 тебЁ сіE во ќхо твоE, глаг0лz: пристzжи2 пред8 сэдsщими и3 пред8 старBйшины людjй мои1хъ: и3 ѓще ќжичествуеши, ќжичествуй: ѓще же не ќжичествуеши, повёждь ми2, да вёдаю: ћкw нёсть рaзвэ тебє2 є4же ќжичествовати бли1жшій, и3 ѓзъ є4смь по тебЁ. Џнъ же речE: ѓзъ є4смь, ќжичествую. 4,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκἀγὼ kagō
CONJ
κἀγώkagōand Ithat I
εἶπα eipa
V-AAI-1S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saysaid ,
Ἀποκαλύψω apokalupsō
V-FAI-1S
ἀποκαλύπτωapokaluptōto revealI will uncover
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
οὖς ous
N-ASN
οὖςousearyour ear,
σοῦ sou
P-GSM
σοῦsouyou[guard]
λέγων legōn
V-PAPRS
λέγωlegōto speaksaying,
Κτῆσαι ktēsai
V-AMM-2S
κτάομαιktaomaito possesYou acquire it
ἐναντίον enantion
A-P
ἐναντίοςenantiosagainst[to pine]
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whothe ones
καθημένων kathēmenōn
V-PMPGP
κάθημαιkathēmaito sitsitting down,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐναντίον enantion
A-P
ἐναντίοςenantiosagainst[to pine]
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whothe
πρεσβυτέρων presbuterōn
A-GPMC
πρεσβύτεροςpresbuteroselderelders
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
λαοῦ laou
N-GSM
λαόςlaosa peopleof my people!
μου·     mou
P-GSM
μοῦmouof me[Jesimiel]
εἰ ei
CONJ
εἰeiifIf
ἀγχιστεύεις,     anchisteueis
V-PAI-2S
strong:GV-PAI-2Sstrong:GV-PAI-2Sstrong:GV-PAI-2S 
ἀγχίστευε·     anchisteue
V-PAM-2S
strong:GV-PAM-2Sstrong:GV-PAM-2Sstrong:GV-PAM-2S 
εἰ ei
CONJ
εἰeiif[clod]
δὲ de
PRT
δέdethenAnd
μὴ
ADV
μήnot[Jokmeam]
ἀγχιστεύεις,     anchisteueis
V-PAI-2S
strong:GV-PAI-2Sstrong:GV-PAI-2Sstrong:GV-PAI-2S 
ἀνάγγειλόν anangeilon
V-AAM-2S
ἀναγγέλλωanangellōto reportannounce it
μοι moi
P-DSM
μοίmoito me[to dwell]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
γνώσομαι·     gnōsomai
V-FMI-1S
γινώσκωginōskōto knowI shall know.
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sinceFor
οὐκ ouk
ADV
οὐounothere is no one
ἔστιν estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
πάρεξ parex
PREP
strong:GPREPstrong:GPREPstrong:GPREP 
σου sou
P-GSM
σοῦsouyou[guard]
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
ἀγχιστεῦσαι,     anchisteusai
V-AAR
strong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR 
κἀγώ kagō
CONJ
κἀγώkagōand Iand I
εἰμι eimi
V-PAI-1S
εἰμίeimito be[decree]
μετὰ meta
PREP
μετάmetawith/afterafter
σέ.     se
P-ASM
σέseyou[to slip]
ho
T-NSM
hothe/this/who 
δὲ de
PRT
δέdethen[terror]
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayhe said,
Ἐγώ egō
P-NSM
ἐγώegōI/weyour ear,
εἰμι eimi
V-PAI-1S
εἰμίeimito be[decree]
ἀγχιστεύσω.     anchisteusō
V-FAI-1S
strong:GV-FAI-1Sstrong:GV-FAI-1Sstrong:GV-FAI-1S 
 
5 Tłum. GrEn. Толк. Rzekł mu Booz: „Kiedy kupisz pole z ręki niewiasty; Rut też Moabitkę, która była żoną zmarłego, musisz pojąć, abyś wzbudził imię bliskiego twego w dziedzictwie jego.”Вооз сказал: когда ты купишь поле у Ноемини, то должен купить и у Руфи Моавитянки, жены умершего, и должен взять ее в замужество, чтобы восстановить имя умершего в уделе его. И# речE во0зъ: въ дeнь в0ньже пристsжеши село2 t руки2 ноеммjни, и3 t рyfы мwавjтzныни жены2 ўмeршагw, и3 сію2 дост0итъ ти2 поsти, да возстaвиши и4мz ўмeршагw въ наслёдіе є3гw2. 4,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayBoaz said,
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
Ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongIn
ἡμέρᾳ hēmera
N-DSF
ἡμέραhēmeradayday
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
κτήσασθαί ktēsasthai
V-AMR
κτάομαιktaomaito possesyou acquire
σε se
P-ASM
σέseyou[to slip]
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/whothe
ἀγρὸν agron
N-ASM
ἀγρόςagrosfieldfield
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom
χειρὸς cheiros
N-GSF
χείρcheirhandhand
Νωεμιν nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandalso
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideof
Ρουθ routh
N-PRI
ῬούθrouthRuth[offering]
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whothe
Μωαβίτιδος mōabitidos
A-GSF
strong:GA-GSFstrong:GA-GSFstrong:GA-GSF 
γυναικὸς gunaikos
N-GSF
γυνήgunēwomanwife
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the
τεθνηκότος,     tethnēkotos
V-RAPGS
θνῄσκωthnēskōto die/be deadone having died,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandeven
αὐτὴν autēn
D-ASF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
κτήσασθαί ktēsasthai
V-AMR
κτάομαιktaomaito posses[3acquire
σε se
P-ASM
σέseyou[to slip]
δεῖ dei
V-PAI-3S
δεῖdeibe necessary2must],
ὥστε hōste
CONJ
ὥστεhōstesoso as
ἀναστῆσαι anastēsai
V-AAR
ἀνίστημιanistēmito ariseto raise up
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ὄνομα onoma
N-ASN
ὄνομαonomanamename
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the one
τεθνηκότος tethnēkotos
V-RAPGS
θνῄσκωthnēskōto die/be deadhaving died,
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstfor
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who 
κληρονομίας klēronomias
N-GSF
κληρονομίαklēronomiainheritancehis inheritance.
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
6 Tłum. GrEn. Толк. A on odpowiedział: „Odstępuję prawa bliskości, bo potomstwa domu mego gładzić nie powinienem. Ty używaj przywileju mego, którego wyznaję, że rad się zrzekam.”И сказал тот родственник: не могу я взять ее себе, чтобы не расстроить своего удела; прими ее ты, ибо я не могу принять. И# речE ќжикъ: не возмогY ќжичествовати себЁ, да не разсhплю наслёдіz моегw2: ќжичествуй себЁ ты2 ќжичество моE, ѓзъ бо не возмогY ќжичествовати. 4,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[3said
ho
T-NSM
hothe/this/who1the
ἀγχιστεύς anchisteus
N-NSM
strong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM 
οὐ ou
ADV
οὐounoI shall not
δυνήσομαι dunēsomai
V-FMI-1S
δύναμαιdunamaibe ablebe able
ἀγχιστεῦσαι anchisteusai
V-AAR
strong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR 
ἐμαυτῷ,     emautō
D-DSM
ἐμαυτοῦemautoumyselfmyself,
μήποτε mēpote
ADV
μήποτεmēpotelestlest at any time
διαφθείρω diaftheirō
V-PAI-1S
διαφθείρωdiaftheirōto corruptI ruin
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
κληρονομίαν klēronomian
N-ASF
κληρονομίαklēronomiainheritancemy right of inheritance.
μου·     mou
P-GSM
μοῦmouof me[Jesimiel]
ἀγχίστευσον anchisteuson
V-AAM-2S
strong:GV-AAM-2Sstrong:GV-AAM-2Sstrong:GV-AAM-2S 
σεαυτῷ seautō
D-DSM
σεαυτοῦseautouyourself2yourself
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
ἀγχιστείαν anchisteian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
μου,     mou
P-GSM
μοῦmouof me[Jesimiel]
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sincefor
Οὐ ou
ADV
οὐounoI shall not
δυνήσομαι dunēsomai
V-FMI-1S
δύναμαιdunamaibe ablebe able
ἀγχιστεῦσαι.     anchisteusai
V-AAR
strong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR 
 
7 Tłum. GrEn. Толк. A ten był od dawna zwyczaj w Izraelu między powinowatymi, że kiedy jeden drugiemu prawa swego ustępował, aby ustępstwo było ważne, zzuwał trzewik swój i dawał go bliskiemu swemu; takie było świadectwo ustępowania w Izraelu.Прежде такой был обычай у Израиля при выкупе и при мене для подтверждения какого-либо дела: один снимал сапог свой и давал другому, [который принимал право родственника,] и это было свидетельством у Израиля. И# сіE ўправлeніе бhсть прeжде во ї}ли њ ќжичествованіи и3 њ премэнeніи, є4же ўкрэпи1ти всsкое сл0во: и3 и3ззувaше мyжъ сап0гъ св0й, и3 даsше п0другу своемY ќжичествующу ќжичество є3гw2: и3 сіE бsше свидётельство во ї}ли. 4,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
τοῦτο touto
D-NSN
τοῦτοtoutothat[drowsiness]
τὸ to
T-NSN
hothe/this/whothe
δικαίωμα dikaiōma
N-NSN
δικαίωμαdikaiōmarighteous actordinance
ἔμπροσθεν emprosthen
ADV
ἔμπροσθενemprosthenbeforein former
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
Ισραηλ.     israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstfor
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
ἀγχιστείαν anchisteian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstfor
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ἀντάλλαγμα antallagma
N-ASN
ἀντάλλαγμαantallagmain exchangeequivalent,
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
στῆσαι stēsai
V-AAR
ἵστημιhistēmito standto establish
πᾶν pan
A-ASM
πᾶςpasallevery
λόγον,     logon
N-ASM
λόγοςlogoswordmatter.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ὑπελύετο hupelueto
V-IMI-3S
strong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3S 
ho
T-NSM
hothe/this/who 
ἀνὴρ anēr
N-NSM
ἀνήρanērman1A man]
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
ὑπόδημα hupodēma
N-ASN
ὑπόδημαhupodēmasandalhis sandal,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐδίδου edidou
V-IMI-3S
δίδωμιdidōmito givehe gave
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the one
πλησίον plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighborhis neighbor,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
ἀγχιστεύοντι anchisteuonti
V-PAPMS
strong:GV-PAPMSstrong:GV-PAPMSstrong:GV-PAPMS 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who[that]
ἀγχιστείαν anchisteian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiand[desire]
τοῦτο touto
D-NSN
τοῦτοtoutothat[drowsiness]
ἦν ēn
V-IAI-3S
ἦνēnwas[pledge]
μαρτύριον marturion
N-NSN
μαρτύριονmarturiontestimonytestimony
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
ισραηλ israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
 
8 Tłum. GrEn. Толк. Rzekł tedy Booz bliskiemu swemu: „Zdejmijże trzewik twój!” I zaraz zdjął go z nogi swojej.И сказал тот родственник Воозу: купи себе. И снял сапог свой [и дал ему]. И# речE ќжикъ во0зу: пристzжи2 себЁ ќжичество моE. И# и3ззyвъ сап0гъ св0й, дадE є3мY. 4,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[3said
ho
T-NSM
hothe/this/who1the
ἀγχιστεὺς anchisteus
N-NSM
strong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM 
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
Κτῆσαι ktēsai
V-AMM-2S
κτάομαιktaomaito possesYou acquire
σεαυτῷ seautō
D-DSM
σεαυτοῦseautouyourselfto yourself
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
ἀγχιστείαν anchisteian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
μου·     mou
P-GSM
μοῦmouof me[Jesimiel]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ὑπελύσατο hupelusato
V-AMI-3S
strong:GV-AMI-3Sstrong:GV-AMI-3Sstrong:GV-AMI-3S 
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
ὑπόδημα hupodēma
N-ASN
ὑπόδημαhupodēmasandalhis sandal
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἔδωκεν edōken
V-AAI-3S
δίδωμιdidōmito givegave
αὐτῷ.     autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
9 Tłum. GrEn. Толк. A on starszym i wszystkiemu ludowi rzekł: „Wy dziś jesteście świadkami, żem otrzymał wszystko, co było Elimelechowe i Chelionowe, i Mahalonowe, z rąk Noemi;И сказал Вооз старейшинам и всему народу: вы теперь свидетели тому, что я покупаю у Ноемини все Елимелехово и все Хилеоново и Махлоново; И# речE во0зъ старёйшинамъ и3 всBмъ лю1демъ: свидётелє вы2 днeсь, ћкw пристzжaхъ днeсь вс‰, ±же є3лімелeхwва, и3 вс‰ є3ли6ка сyть хелеHнwва и3 маалHнwва, t руки2 ноеммjни: 4,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπεν eipen
V-AAI-3S
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayBoaz said
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
τοῖς tois
T-DPM
hothe/this/whoto the
πρεσβυτέροις presbuterois
A-DPMC
πρεσβύτεροςpresbuteroselderelders,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
παντὶ panti
A-DSM
πάντῃpantēalways[poplar]
τῷ
T-DSM
hothe/this/whothe
λαῷ laō
N-DSM
λαόςlaosa peoplepeople,
Μάρτυρες martures
N-NPM
μάρτυςmartuswitnessYou witnesses
ὑμεῖς humeis
P-NPM
ὑμεῖςhumeisyou[Nineveh]
σήμερον sēmeron
ADV
σήμερονsēmerontodaytoday
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sincethat
κέκτημαι kektēmai
V-RMI-1S
κτάομαιktaomaito possesI have acquired
πάντα panta
A-APN
πᾶςpasallto all
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
Αβιμελεχ abimelech
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
πάντα,     panta
A-APN
πᾶςpasallall
ὅσα hosa
A-NPN
ὅσοςhososjust as/how muchas much as
ὑπάρχει huparchei
V-PAI-3S
ὑπάρχωhuparchōto be[Nacon]
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
Χελαιων chelaiōn
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
Μααλων,     maalōn
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom
χειρὸς cheiros
N-GSF
χείρcheirhandhand
Νωεμιν·     nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
 
10 Tłum. GrEn. Толк. i Rut Moabitkę, żonę Mahalona, wziąłem w małżeństwo, abym wzbudził imię zmarłego w dziedzictwie jego, aby imię jego z domu jego i z braci i z ludu nie zginęło. Wy, mówię, jesteście tej rzeczy świadkami.”также и Руфь Моавитянку, жену Махлонову, беру себе в жену, чтоб оставить имя умершего в уделе его, и чтобы не исчезло имя умершего между братьями его и у ворот местопребывания его: вы сегодня свидетели тому. ксемy же рyfь мwавjтzныню женY маалHню поeмлю себЁ въ женY возстaвити и4мz ўмeршагw въ наслёдіе є3гw2, да не поги1бнетъ и4мz ўмeршагw t брaтіи є3гw2 и3 t плeмене людjй є3гw2: свидётелє вы2 днeсь. 4,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαί kai
CONJ
καίkaiandAnd
γε ge
PRT
γέgeindeedindeed,
Ρουθ routh
N-PRI
ῬούθrouthRuth[offering]
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
Μωαβῖτιν mōabitin
A-ASF
strong:GA-ASFstrong:GA-ASFstrong:GA-ASF 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
γυναῖκα gunaika
N-ASF
γυνήgunēwomanwife
Μααλων maalōn
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
κέκτημαι kektēmai
V-RMI-1S
κτάομαιktaomaito possesI have acquired
ἐμαυτῷ emautō
D-DSM
ἐμαυτοῦemautoumyselffor myself
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
γυναῖκα gunaika
N-ASF
γυνήgunēwomanwife,
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
ἀναστῆσαι anastēsai
V-AAR
ἀνίστημιanistēmito ariseto raise up
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ὄνομα onoma
N-ASN
ὄνομαonomanamename
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the one
τεθνηκότος tethnēkotos
V-RAPGS
θνῄσκωthnēskōto die/be deadhaving died,
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstfor
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who 
κληρονομίας klēronomias
N-GSF
κληρονομίαklēronomiainheritancehis inheritance,
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
οὐκ ouk
ADV
οὐouno[5shall not
ἐξολεθρευθήσεται exolethreuthēsetai
V-FPI-3S
strong:GV-FPI-3Sstrong:GV-FPI-3Sstrong:GV-FPI-3S 
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who1the
ὄνομα onoma
N-NSN
ὄνομαonomaname2name
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who3of the one
τεθνηκότος tethnēkotos
V-RAPGS
θνῄσκωthnēskōto die/be dead4having died]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom among
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
ἀδελφῶν adelfōn
N-GPM
ἀδελφόςadelfosbrotherhis brethren,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whothe
φυλῆς fulēs
N-GSF
φυλήfulētribe[trigon]
λαοῦ laou
N-GSM
λαόςlaosa people[be brother-in-law]
αὐτοῦ·     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
μάρτυρες martures
N-NPM
μάρτυςmartuswitnessyou witnesses
ὑμεῖς humeis
P-NPM
ὑμεῖςhumeisyou[Nineveh]
σήμερον.     sēmeron
ADV
σήμερονsēmerontodaytoday.
 
11 Tłum. GrEn. Толк. Odpowiedział wszystek lud, który był w bramie, i starsi: „My jesteśmy świadkami! Niech uczyni Pan tę niewiastę, która wstępuje do domu twego, jako Rachel i Lię, które zbudowały dom Izraelów; aby była przykładem cnoty w Efrata, a miała sławne imię w Betlejem.И сказал весь народ, который при воротах, и старейшины: мы свидетели; да соделает Господь жену, входящую в дом твой, как Рахиль и как Лию, которые обе устроили дом Израилев; приобретай богатство в Ефрафе, и да славится имя твое в Вифлееме; И# tвэщaша вси2 лю1діе и5же ў врaтъ: свидётелє є3смы2. И# старBйшины рёша: да дaстъ гDь женЁ твоeй, входsщей въ д0мъ тв0й, ћкоже рахи1ли и3 ћкw лjи, ±же создaша џбэ д0мъ ї}левъ, и3 сотвори1ша си1лу во є3фрafэ, и3 бyдетъ и4мz въ виfлеeмэ: 4,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἴποσαν eiposan
V-AAI-3P
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[7said
πᾶς pas
A-NSM
πᾶςpasall1all
ho
T-NSM
hothe/this/who2the
λαὸς laos
N-NSM
λαόςlaosa people3people
οἱ hoi
T-NPM
hothe/this/who 
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/among4at
τῇ
T-DSF
hothe/this/who5the
πύλῃ pulē
N-DSF
πύληpulēgate6gate],
Μάρτυρες.     martures
N-NPM
μάρτυςmartuswitnesswitnesses.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
οἱ hoi
T-NPM
hothe/this/whothe
πρεσβύτεροι presbuteroi
A-NPMC
πρεσβύτεροςpresbuteroselderelders
εἴποσαν eiposan
V-AAI-3P
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saysaid,
Δῴη dōē
V-AAO-3S
δίδωμιdidōmito giveMay lord give
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordMay lord give
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
γυναῖκά gunaika
N-ASF
γυνήgunēwomanyour wife,
σου sou
P-GSM
σοῦsouyou[guard]
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
εἰσπορευομένην eisporeuomenēn
V-PMPAS
εἰσπορεύωeisporeuōto enterone entering
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardinto
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
οἶκόν oikon
N-ASM
οἶκοςoikoshouseyour house,
σου sou
P-GSM
σοῦsouyou[guard]
ὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/howas
Ραχηλ rachēl
N-PRI
ῬαχήλrachēlRachel[manna]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/howas
Λειαν,     leian
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
αἳ hai
R-NPF
hothe/this/whothe
ᾠκοδόμησαν ōkodomēsan
V-AAI-3P
οἰκοδομέωoikodomeōto build[2built
ἀμφότεραι amfoterai
A-NPF
ἀμφότεροςamfoterosboth1both]
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who[that]
οἶκον oikon
N-ASM
οἶκοςoikoshousehouse
Ισραηλ israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐποίησαν epoiēsan
V-AAI-3P
ποιέωpoieōto do/makedid
δύναμιν dunamin
N-ASF
δύναμιςdunamispowerpowerfully
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
Εφραθα,     efratha
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
ὄνομα onoma
N-NSN
ὄνομαonomanamea name
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
Βαιθλεεμ·     baithleem
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
 
12 Tłum. GrEn. Толк. A niech będzie dom twój, jako dom Faresa, którego Tamar porodziła Judzie z potomstwa, które ci Pan da z tej niewiasty!”и да будет дом твой, как дом Фареса, которого родила Фамарь Иуде, от того семени, которое даст тебе Господь от этой молодой женщины. и3 бyди д0мъ тв0й ћкоже д0мъ фарeсовъ, є3г0же роди2 fамaрь їyдэ, t сёмене твоегw2 дaстъ тебЁ гDь t рабы2 сеS ч†да. 4,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
γένοιτο genoito
V-AMO-3S
γίνομαιginomaito bemay [2become
ho
T-NSM
hothe/this/who 
οἶκός oikos
N-NSM
οἶκοςoikoshouse1your house]
σου sou
P-GSM
σοῦsouyou[guard]
ὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/howas
ho
T-NSM
hothe/this/who 
οἶκος oikos
N-NSM
οἶκοςoikoshousehouse
Φαρες,     fares
N-PRI
ΦάρεςfaresPerez[to conduct]
ὃν hon
R-ASM
ὅς, ἥhhos ēwhichwhom
ἔτεκεν eteken
V-AAI-3S
τίκτωtiktōto give birth toTamar bore
Θαμαρ thamar
N-PRI
ΘάμαρthamarTamar[terror]
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
Ιουδα,     iouda
N-PRI
ἸουδάioudaJudea[dullness]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromOf
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
σπέρματος,     spermatos
N-GSN
σπέρμαspermaseedyour seed
οὗ hou
R-GSN
οὐouno[Carmi]
δώσει dōsei
V-FAI-3S
δίδωμιdidōmito givemay [2give
κύριός kurios
N-NSM
κύριοςkurioslord1 lord
σοι soi
P-DSM
σοίsoiyou[chaff]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/from5of
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who[that]
παιδίσκης paidiskēs
N-GSF
παιδίσκηpaidiskēmaidservant6this maidservant
ταύτης.     tautēs
D-GSF
οὗτοςhoutosthis/he/she/it6this maidservant
 
13 Tłum. GrEn. Толк. Wziął tedy Booz Rut i pojął za żonę, i wszedł do niej; i dał jej Pan, że poczęła i porodziła syna.И взял Вооз Руфь, и она сделалась его женою. И вошел он к ней, и Господь дал ей беременность, и она родила сына. И# поS во0зъ рyfь, и3 бhсть є3мY женA, и3 вни1де къ нeй: и3 дадE є4й гDь зачaти, и3 роди2 сhна. 4,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔλαβεν elaben
V-AAI-3S
λαμβάνωlambanōto takeBoaz took
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
Ρουθ,     routh
N-PRI
ῬούθrouthRuth[offering]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐγενήθη egenēthē
V-API-3S
γίνομαιginomaito beshe became
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
γυναῖκα,     gunaika
N-ASF
γυνήgunēwomanwife.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἰσῆλθεν eisēlthen
V-AAI-3S
εἰσέρχομαιeiserchomaito enterhe entered
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withto
αὐτήν,     autēn
D-ASF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔδωκεν edōken
V-AAI-3S
δίδωμιdidōmito give[2gave
αὐτῇ autē
D-DSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslord1 lord]
κύησιν,     kuēsin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἔτεκεν eteken
V-AAI-3S
τίκτωtiktōto give birth toshe bore
υἱόν.     huion
N-ASM
υἱόςhuiossona son.
 
14 Tłum. GrEn. Толк. I rzekły niewiasty do Noemi: „Błogosławiony Pan, który nie dopuścił, żeby ustał potomek domu twego, i którego by imię nie było nazywane w Izraelu,И говорили женщины Ноемини: благословен Господь, что Он не оставил тебя ныне без наследника! И да будет славно имя его в Израиле! И# рек0ша жєны2 къ ноеммjнэ: блгcвeнъ гDь, и4же не разсhпа ќжика твоегw2 днeсь, и3 прозовeтсz и4мz твоE во ї}ли, 4,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
εἶπαν eipan
V-AAI-3P
ἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[3said
αἱ hai
T-NPF
hothe/this/who1the
γυναῖκες gunaikes
N-NPF
γυνήgunēwoman2women]
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withto
Νωεμιν nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
Εὐλογητὸς eulogētos
A-NSM
εὐλογητόςeulogētospraiseworthyBlessed
κύριος,     kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordlord
ὃς hos
R-NSM
ὅς, ἥhhos ēwhichwho
οὐ ou
ADV
οὐounorested not
κατέλυσέ kateluse
V-AAI-3S
καταλύωkataluōto destroy/lodgerested not
σοι soi
P-DSF
σοίsoiyou[chaff]
σήμερον sēmeron
ADV
σήμερονsēmerontodaytoday
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
ἀγχιστέα,     anchistea
N-ASM
strong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
καλέσαι kalesai
V-AAO-3S
καλέωkaleōto callmay he call out
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who 
ὄνομά onoma
N-NSN
ὄνομαonomanameyour name
σου sou
P-GSF
σοῦsouyou[guard]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
Ισραηλ,     israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
 
15 Tłum. GrEn. Толк. i abyś miała, kto by cieszył duszę twoją, a żywił w starości; bo urodził się z synowej twojej, która cię miłuje i jest ci daleko lepsza, niż gdybyś miała siedmiu synów.”Он будет тебе отрадою и питателем в старости твоей, ибо его родила сноха твоя, которая любит тебя, которая для тебя лучше семи сыновей. и3 бyдетъ тебЁ во њбращaющаго дyшу и3 въ прекормлeніе стaрости твоеS, ћкw снохA твоS, возлюби1вшаz тебE, роди2 сhна, ћже є4сть благA тебЁ пaче седми2 сынHвъ. 4,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
σοι soi
P-DSF
σοίsoiyou[chaff]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
ἐπιστρέφοντα epistrefonta
V-PAPAS
ἐπιστρέφωepistrefōto turnrestoring
ψυχὴν psuchēn
N-ASF
ψυχήpsuchēsoullife,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
διαθρέψαι diathrepsai
V-AAR
strong:GV-AARstrong:GV-AARstrong:GV-AAR 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
πολιάν polian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
σου,     sou
P-GSF
σοῦsouyou[guard]
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sincefor

T-NSF
hothe/this/who 
νύμφη numfē
N-NSF
νύμφηnumfēbrideyour daughter-in-law,
σου sou
P-GSF
σοῦsouyou[guard]

T-NSF
hothe/this/whothe
ἀγαπήσασά agapēsasa
V-AAPRS
ἀγαπάωagapaōto loveone loving
σε se
P-ASF
σέseyou[to slip]
ἔτεκεν eteken
V-AAI-3S
τίκτωtiktōto give birth tobore
αὐτόν,     auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]

R-NSF
hothe/this/who[that]
ἐστιν estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
ἀγαθή agathē
A-NSF
ἀγαθόςagathosgood-doergood
σοι soi
P-DSF
σοίsoiyou[chaff]
ὑπὲρ huper
PREP
ὑπέρhuperabove/forabove
ἑπτὰ hepta
N-NUI
ἑπτάheptasevenseven
υἱούς.     huious
N-APM
υἱόςhuiossonsons.
 
16 Tłum. GrEn. Толк. Wziąwszy tedy Noemi dziecię, położyła je na łonie swoim, i żywicielki i piastunki urząd sprawowała.И взяла Ноеминь дитя сие, и носила его в объятиях своих, и была ему нянькою. И# взS ноеммjнь nтрочA, и3 положи2 є5 на л0нэ своeмъ, и3 бhсть є3мY корми1лица. 4,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔλαβεν elaben
V-AAI-3S
λαμβάνωlambanōto takeNaomi took
Νωεμιν nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
παιδίον paidion
N-ASN
παιδίονpaidionchild[to cover]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἔθηκεν ethēken
V-AAI-3S
τίθημιtithēmito placeput
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardto
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
κόλπον kolpon
N-ASM
κόλποςkolposbosomher bosom,
αὐτῆς autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐγενήθη egenēthē
V-API-3S
γίνομαιginomaito bebecame
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
τιθηνόν.     tithēnon
N-ASM
strong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM 
 
17 Tłum. GrEn. Толк. A sąsiadki radując się z nią i mówiąc: „Urodził się syn Noemi”, nazwały imię jego Obed; ten-ci jest ojciec Izaja, ojca Dawidowego.Соседки нарекли ему имя и говорили: "у Ноемини родился сын", и нарекли ему имя: Овид. Он отец Иессея, отца Давидова. И# прозвaша сосёди и4мz є3гw2, глаг0люще: роди1сz сhнъ ноеммjнэ. И# нарек0ша и4мz є3мY њви1дъ: сeй є4сть nтeцъ їессeа, nтцA дв7дова. 4,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐκάλεσαν ekalesan
V-AAI-3P
καλέωkaleōto call[3called
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
αἱ hai
T-NPF
hothe/this/who1the
γείτονες geitones
N-NPF
γείτωνgeitōnneighbour2neighbor women]
ὄνομα onoma
N-ASN
ὄνομαonomanamename,
λέγουσαι legousai
V-PAPRP
λέγωlegōto speaksaying,
Ἐτέχθη etechthē
V-API-3S
τίκτωtiktōto give birth to[2was birthed
υἱὸς huios
N-NSM
υἱόςhuiosson1A son]
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
Νωεμιν·     nōemin
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐκάλεσαν ekalesan
V-AAI-3P
καλέωkaleōto callthey called
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
ὄνομα onoma
N-ASN
ὄνομαonomanamehis name
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
Ωβηδ·     ōbēd
N-PRI
ὨβήδōbēdObed[sapphire]
οὗτος houtos
D-NSM
οὗτοςhoutosthis/he/she/itThis one
πατὴρ patēr
N-NSM
πατήρpatērfatherfather
Ιεσσαι iessai
N-PRI
ἸεσσαίiessaiJesse[to live]
πατρὸς patros
N-GSM
πατήρpatērfatherfather
Δαυιδ.     dauid
N-PRI
Δαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]
 
18 Tłum. GrEn. Толк. Te są pokolenia Faresa: Fares zrodził Ezrona,И вот род Фаресов: Фарес родил Есрома; И# сі‰ рwдствA фарeсwва: фарeсъ роди2 є3срHма: 4,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPΚαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
αὗται hautai
D-NPF
οὗτοςhoutosthis/he/she/itthese are
αἱ hai
T-NPF
hothe/this/whothe
γενέσεις geneseis
N-NPF
γένεσιςgenesisorigingenerations
Φαρες·     fares
N-PRI
ΦάρεςfaresPerez[to conduct]
Φαρες fares
N-PRI
ΦάρεςfaresPerez[to conduct]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Εσρων,     esrōn
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
 
19 Tłum. GrEn. Толк. Ezron zrodził Arama,Есром родил Арама; Арам родил Аминадава; є3срHмъ же роди2 ґрaма: ґрaмъ же роди2 ґмінадaва: 4,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPΕσρων esrōn
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
δὲ de
PRT
δέdethen[terror]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Αρραν,     arran
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Αρραν arran
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Αμιναδαβ,     aminadab
N-PRI
ἈμιναδάβaminadabAmminadab[Ahihud]
 
20 Tłum. GrEn. Толк. Aram zrodził Aminadaba; Aminadab zrodził Nahassona;Аминадав родил Наассона; Наассон родил Салмона; ґмінадaвъ же роди2 наассHна: наассHнъ же роди2 салмHна: 4,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Αμιναδαβ aminadab
N-PRI
ἈμιναδάβaminadabAmminadab[Ahihud]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Ναασσων,     naassōn
N-PRI
ΝαασσώνnaassōnNahshon[uprightness]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Ναασσων naassōn
N-PRI
ΝαασσώνnaassōnNahshon[uprightness]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Σαλμαν,     salman
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
 
21 Tłum. GrEn. Толк. Nahasson zrodził Salmona;Салмон родил Вооза; Вооз родил Овида; салмHнъ же роди2 во0за: во0зъ же роди2 њви1да: 4,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Σαλμαν salman
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Βοος,     boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Βοος boos
N-PRI
strong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Ωβηδ,     ōbēd
N-PRI
ὨβήδōbēdObed[sapphire]
 
22 Tłum. GrEn. Толк. Salmon zrodził Booza, Booz zrodził Obeda;Овид родил Иессея; Иессей родил Давида.њви1дъ же роди2 їессeа: їессeй же роди2 дв7да.4,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Ωβηδ ōbēd
N-PRI
ὨβήδōbēdObed[sapphire]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Ιεσσαι,     iessai
N-PRI
ἸεσσαίiessaiJesse[to live]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
Ιεσσαι iessai
N-PRI
ἸεσσαίiessaiJesse[to live]
ἐγέννησεν egennēsen
V-AAI-3S
γεννάωgennaōto begetengendered
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
Δαυιδ.     dauid
N-PRI
Δαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]
23 Tłum. GrEn. Толк. Obed zrodził Izaja, a Izaj zrodził Dawida.