Ewangelia Św. Marka

Wstęp do działalności publicznej.(1,1-13)1 WSTĘP.1 Początek Ewangelii Jezusa Chrystusa, Syna Bożego.2 Jak napisane jest u Izajasza proroka: „Oto ja posyłam Anioła mego przed obliczem twoim, który zgotuje drogę twoją przed tobą.3 Głos wołającego na pustyni: Gotujcie drogę Pańską, czyńcie proste ścieżki jego.” PRZEPOWIADANIE JANA CHRZCICIELA.4 Był Jan na pustyni, chrzcząc i przepowiadając chrzest pokuty na odpuszczenie grzechów.5 I wychodziła do niego cała kraina Judei i jerozolimczycy wszyscy; i byli od niego ochrzczeni w rzece Jordanie, spowiadając się z grzechów swoich.6 A Jan miał odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder swoich, a jadał szarańcze i miód leśny. I przepowiadał, mówiąc:7 Idzie za mną mocniejszy niźli ja, któremu nie jestem godzien, upadłszy, rozwiązać rzemyka u trzewików jego.8 Ja chrzciłem was wodą, ale on was będzie chrzcił Duchem Świętym. CHRZEST I POST P. JEZUSA.9 I stało się w owe dni, przyszedł Jezus z Nazaretu galilejskiego, i został ochrzczony od Jana w Jordanie.10 A natychmiast wychodząc z wody, ujrzał otworzone niebiosa i Ducha jako gołębicę zstępującego i zostającego z nim.11 I rozległ się głos z niebios: Tyś jest Syn mój miły, w tobie upodobałem sobie.12 I natychmiast Duch wywiódł go na pustynię.13 I był na pustyni czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i był kuszony od szatana, i był ze zwierzętami, a aniołowie służyli mu.CZĘŚĆ I(1,14 – 6,13)CHRYSTUS W GALILEI POWOŁANIE CZTERECH APOSTOŁÓW.14 A potem, gdy Jan został wydany, przyszedł Jezus do Galilei, przepowiadając ewangelię królestwa Bożego,15 i mówiąc: że wypełnił się czas i przybliżyło się królestwo Boże; pokutujcie i wierzcie ewangelii.16 A przechodząc nad Morzem Galilejskim, ujrzał Szymona i Andrzeja, brata jego, zapuszczających sieci w morze (bo byli rybakami).17 I rzekł im Jezus: Pójdźcie za mną, a uczynię, że staniecie się rybakami ludzi.18 I natychmiast opuściwszy sieci, poszli za nim.19 A stamtąd odszedłszy maluczko, ujrzał Jakuba Zebedeuszowego i Jana, brata jego, kiedy zwijali sieci w łodzi.20 I zaraz ich zawołał. A zostawiwszy ojca swego Zebedeusza w łodzi z najemnikami, poszli za nim. UZDROWIENIE OPĘTANEGO.21 I weszli do Kafarnaum. A zaraz w szabat wszedłszy do synagogi, nauczał ich.22 I zdumiewali się nad nauką jego; albowiem uczył ich, jako władzę mający, a nie jako doktorowie.23 I był w ich synagodze człowiek, mający ducha nieczystego, i zawołał,24 mówiąc: Cóż ci do nas, Jezusie Nazareński? Przyszedłeś gubić nas? Znam cię; ktoś jest, Święty Boży.25 I zagroził mu Jezus, mówiąc: Milcz i wyjdź z człowieka.26 I targając go duch nieczysty, z krzykiem wielkim wyszedł z niego.27 I zdumiewali się wszyscy, tak że się między sobą pytali, mówiąc: Cóż to jest? Cóż to za nowa nauka, że z mocą rozkazuje nawet duchom nieczystym, a są mu posłuszne?28 I wnet rozeszła się sława jego po całej krainie galilejskiej. UZDROWIENIE ŚWIEKRY PIOTRA I WIELU INNYCH.29 I niebawem wyszedłszy z synagogi, przyszli do domu Szymona i Andrzeja z Jakubem i z Janem.30 A świekra Szymonowa leżała w gorączce, i zaraz mówią mu o niej.31 I przystąpiwszy, podniósł ją, ująwszy za rękę, a wnet opuściła ją gorączka, i służyła im.32 Gdy zaś nastał wieczór, i słońce zaszło, przynosili do niego wszystkich źle się mających i opętanych.33 A całe miasto zebrało się u drzwi.34 I uzdrowił wielu, których rozmaite choroby trapiły, i wyrzucił wielu czartów, a nie dopuszczał im mówić, że go znali.35 A bardzo rano wstawszy, wyszedł, i udał się na miejsce pustynne i tam się modlił.36 I poszedł za nim Szymon i ci, co z nim byli.37 A znalazłszy go, powiedzieli mu: Że wszyscy cię szukają.38 I rzekł im: Idźmy do pobliskich wsi i miast, abym i tam przepowiadał, bom na to przyszedł. PRACA W GALILEI I OCZYSZCZENIE TRĘDOWATEGO.39 I nauczał w ich synagogach i po całej Galilei, i wyrzucał czarty.40 I przyszedł do niego trędowaty, prosząc go, i upadłszy na kolana, rzekł mu: Jeśli chcesz, możesz mię oczyścić.41 A Jezus zmiłowawszy się nad nim, wyciągnął rękę swoją i dotknąwszy go, rzekł mu: Chcę, bądź oczyszczony.42 A gdy rzekł, natychmiast zniknął trąd z niego, i został oczyszczony.43 I zagroził mu, i natychmiast go oddalił.44 I rzekł mu: Bacz, żebyś nikomu nie powiadał, ale idź, ukaż się najwyższemu kapłanowi, i ofiaruj za oczyszczenie swoje, co przykazał Mojżesz na świadectwo im.45 Lecz on wyszedłszy, począł opowiadać i rozsławiać, co się stało, tak że już nie mógł jawnie wejść do miasta; ale przebywał na ustroniu, na miejscach pustynnych; a zewsząd schodzili się do niego.2 UZDROWIENIE PARALITYKA.1 I znowu wszedł do Kafarnaum po jakimś czasie.2 I usłyszano, że jest w domu; a wielu s1ę zebrało, tak że nie mogli się zmieścić ani u drzwi; i głosił im słowo.3 I przyszli do niego, niosąc paralityka, którego dźwigało czterech.4 A gdy go nie mogli wnieść przedeń z powodu ciżby, rozebrali powałę tam, gdzie był, a uczyniwszy otwór, spuścili łoże, na którym leżał paralityk.5 Gdy zaś Jezus ujrzał ich wiarę, rzekł paralitykowi: Synu, odpuszczają ci się grzechy twoje!6 A byli tam niektórzy z doktorów, siedząc i myśląc w sercach swoich:7 Czemu ten tak mówi? Bluźni. Któż grzechy odpuszczać może, jeśli nie sam Bóg?8 Gdy to Jezus zaraz poznał duchem swoim, że tak w sobie myślą, rzekł im: Czemu to myślicie w sercach waszych?9 Cóż łatwiej jest, rzec paralitykowi: Odpuszczają ci się grzechy, czy rzec: Wstań, weźmij łoże swoje i chodź?10 Żebyście zaś wiedzieli, iż Syn Człowieczy ma moc odpuszczać grzechy na ziemi, (rzekł do paralityka):11 Tobie mówię: Wstań, weź łoże swoje, i idź do domu swego.12 A on natychmiast wstał, i wziąwszy łoże, wyszedł przed wszystkimi, tak iż się wszyscy zdumieli, i chwalili Boga, mówiąc: Iżeśmy nigdy nic takiego nie widzieli. POWOŁANIE MATEUSZA.13 I wyszedł znów ku morzu, i cała rzesza schodziła się do niego, i nauczał ich.14 A przechodząc, ujrzał Lewiego, syna Alfeusza, siedzącego przy cle i rzekł mu: Pójdź za mną. A wstawszy, poszedł za nim.15 I stało się, gdy siedział u stołu w domu jego, wielu celników i grzeszników siedziało razem z Jezusem i z uczniami jego; bo było wielu, którzy też chodzili za nim.16 A widząc doktorowie i faryzeusze, że jada z celnikami i grzesznikami, mówili uczniom jego: Czemu z celnikami i grzesznikami je i pije mistrz wasz?17 Co usłyszawszy Jezus, rzekł im: Zdrowi nie potrzebują lekarza, ale źle się mający; albowiem nie przyszedłem wzywać sprawiedliwych, ale grzesznych. SPÓR O POST.18 A uczniowie Janowi i faryzeusze pościli. I przychodzą, i mówią mu: Czemuż uczniowie Jana i faryzeuszów poszczą, a twoi uczniowie nie poszczą?19 rzekł im Jezus: Czyż mogą goście weselni pościć, dopóki z nimi jest oblubieniec? Jak długo mają między sobą oblubieńca, nie mogą pościć.20 Ale przyjdą dni, gdy będzie wzięty od nich oblubieniec, a wtedy będą pościć w owe dni.21 Nikt nie przyszywa łaty z surowego sukna do starej szaty; bo inaczej nowy płat obrywa starą szatę i rozdarcie staje się większe.22 I nikt nie leje wina nowego w stare bukłaki; bo inaczej wino rozsadzi bukłaki i rozleje się wino, a bukłaki się zepsują; ale wino nowe ma być wlewane w bukłaki nowe. CHRYSTUS PANEM SZABATU.23 I stało się znów, gdy Pan przechodził w szabat przez zboża, uczniowie jego poczęli, idąc, rwać kłosy.24 A faryzeusze mówili mu: Oto, co czynią w szabat, czego się nie godzi?25 I rzekł im: Nigdyście nie czytali, co uczynił Dawid, gdy był w potrzebie, kiedy łaknął sam i ci co z nim byli?26 Jak wszedł do domu Bożego za Abiatara, najwyższego kapłana, i jadł chleby pokładne, których nie godziło się jeść tylko kapłanom, i dał tym, którzy z nim byli?27 I mówił im: Szabat był ustanowiony dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu.28 A więc panem jest Syn Człowieczy także i szabatu.3 LECZY USCHŁĄ RĘKĘ.1 I wszedł znów do synagogi, a był tam człowiek, mający rękę uschłą.2 I podpatrywali go, czy będzie w szabat uzdrawiał, aby go oskarżyć.3 I rzekł człowiekowi, mającemu rękę uschłą: Stań w pośrodku!4 I rzekł im: Czy godzi się w szabat dobrze czynić, czy też źle, duszę uzdrowić, czy zabić? Lecz oni milczeli.5 I spojrzawszy po nich z gniewem, zasmucony ślepotą serca ich, rzekł człowiekowi: Wyciągnij rękę twoją! I wyciągnął, i ręka została mu przywrócona.6 A wyszedłszy faryzeusze naradzali się zaraz z herodianami przeciwko niemu, jakby go stracić. ZEWSZĄD ZBIEGAJĄ SIĘ RZESZE.7 Jezus zaś z uczniami swymi odszedł nad morze, a wielka rzesza z Galilei i z Judei poszła za nim;8 I z Jerozolimy i z Idumei, i z Zajordania i z okolic Tyru, i Sydonu przyszło do niego mnóstwo wielkie, słysząc, co czynił.9 I rzekł uczniom swoim, aby łódka była na jego posługę z powodu rzeszy, ażeby go nie ścisnęła.10 Albowiem wielu uzdrawiał, tak że na niego napierali, aby się go dotknąć, ilukolwiek z nich miało rany.11 A duchy nieczyste na jego widok upadały przed nim i wołały mówiąc:12 Ty jesteś Synem Bożym. I bardzo im groził, aby go nie wyjawiały. WYBÓR APOSTOŁÓW.13 I wszedłszy na górę, wezwał do siebie, których sam chciał, i przyszli do niego.14 I postanowił dwunastu, aby byli z nim, i żeby ich posyłał przepowiadać. 15 I dał im moc uzdrawiania chorób i wypędzania czartów.16 I dał Szymonowi imię Piotr.17 I Jakuba Zebedeuszowego i Jana, brata Jakubowego, i dał im imiona Boanerges, co znaczy synowie gromu.18 I Andrzeja i Filipa, i Bartłomieja i Mateusza, i Tomasza i Jakuba Alfeuszowego, i Tadeusza i Szymona Kananejczyka.19 I Judasza Iszkariotę, który go też wydał. JAKĄ MOCĄ WYRZUCA CZARTY.20 I przyszli do domu, i zbiegła się znowu rzesza, tak że nie mogli ani chleba spożyć.21 A gdy to posłyszeli bliscy jego, wyszli, ażeby go pojmać, bo mówili, że oszalał.22 A doktorowie, którzy byli przyszli z Jerozolimy, mówili, że ma Belzebuba, i że mocą księcia czartowskiego wyrzuca czarty.23 I wezwawszy ich, mówił do nich w przypowieściach: Jakże może szatan wyrzucać szatana?24 I królestwo, jeśliby przeciw sobie było rozdzielone, takie królestwo nie może się ostać.25 I dom, jeśliby przeciw sobie był rozdzielony, taki dom nie może się ostać.26 I szatan, jeśliby sam przeciw sobie powstał, rozdzielony jest, i nie będzie się mógł ostać, ale upadnie.27 Nikt nie może, wszedłszy w dom, zrabować sprzętów mocarza, jeśliby pierwej mocarza nie związał, a wtedy dom jego ograbi.28 Zaprawdę powiadam wam, że wszystkie grzechy będą odpuszczone synom ludzkim, i bluźnierstwa, którymi by bluźnili;29 ale kto by zbluźnił przeciw Duchowi Świętemu, nie dostąpi odpuszczenia na wieki, ale będzie winien grzechu wiecznego.30 Albowiem mówili: Ma ducha nieczystego. KTO MATKĄ I BRATEM CHRYSTUSA?31 I przyszła matka jego i bracia, a stojąc przed domem, posłali po niego, wołając go.32 A rzesza siedziała około niego, i powiedziano mu: Oto matka twoja i bracia twoi są przed domem; szukają cię.33 I odpowiadając im, rzekł: Kto jest matka moja i bracia moi?34 A spoglądając na tych, którzy około niego siedzieli, rzekł: Oto matka moja i bracia moi.35 Albowiem kto by czynił wolę Bożą, ten jest bratem moim i siostrą moją i matką.4 NAUCZA W ŁODZI.1 I począł znowu uczyć przy morzu; i zebrała się koło niego rzesza wielka, tak że wszedłszy do łodzi, siedział na morzu, a wszystka rzesza była przy morzu na ziemi.2 I nauczał ich wiele w przypowieściach, i mówił im w nauce swojej. PRZYPOWIEŚĆ O SIEWCY.3 Słuchajcie! Oto siewca wyszedł siać.4 A gdy siał, jedno padło obok drogi, a ptaki niebieskie przyszły i zjadły je.5 Drugie zaś padło na opoczyste, gdzie nie miało wiele ziemi, i natychmiast wzeszło, bo nie miało głębokiej ziemi.6 A gdy słońce wzeszło, zwiędło i dlatego uschło, że nie miało korzenia.7 A inne padło w ciernie; i urosły ciernie, i zadusiły je, i nie dało owocu.8 A inne upadło na ziemię dobrą i dało owoc bujny i wzrastający; a jedno przyniosło trzydzieści, drugie sześćdziesiąt, a trzecie sto.9 I mówił: Kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha.10 A gdy był sam tylko, spytało go o przypowieść tych dwunastu, co przy nim byli.11 I mówił im: Wam dane jest poznać tajemnicę królestwa Bożego; ale tym, którzy są zewnątrz, wszystko dzieje się w przypowieściach,12 aby patrząc patrzyli, a nie widzieli, i słysząc słyszeli, a nie zrozumieli, by się kiedy nie nawrócili, a nie były im odpuszczone grzechy.13 I rzekł im: Nie rozumiecie tej przypowieści? A jakże zrozumiecie wszystkie przypowieści?14 Który sieje, słowo sieje.15 A którzy obok drogi, gdzie się rozsiewa słowo, ci są, którzy gdy usłyszą, natychmiast przychodzi szatan i bierze słowo, które jest wsiane w serca ich.16 Podobnież i ci, którzy są na opoczystych posiani, są ci, którzy gdy usłyszą słowo, natychmiast z radością je przyjmują;17 a nie mają korzenia w sobie, ale trwają do czasu; potem, gdy przyjdzie ucisk i prześladowanie z powodu słowa, natychmiast się gorszą.18 A inni, którzy między ciernie są posiani, ci są, którzy słowa słuchają,19 a troski świata i omamienie bogactw i chciwość innych rzeczy, wchodząc, zaduszają słowo, i staje się bez pożytku.20 A którzy na dobrą ziemię są posiani, ci są, którzy słuchają słowa, i przyjmują, i przynoszą owoc, jedno trzydzieści, drugie sześćdziesiąt, a trzecie sto. DARY BOŻE NALEŻY ROZWIJAĆ.21 I mówił im: Czyż świecę wnoszą, aby ją postawić pod korcem, albo pod łożem? Czyż nie po to, aby była postawiona na świeczniku?22 Nie ma bowiem nic tajemnego, co by się objawić nie miało; i nic nie stało się ukrytym, ale po to, żeby na jaw wyszło.23 Jeśli kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha.24 I mówił im: Baczcie czego słuchacie. Jaką miarą mierzyć będziecie, będzie wam odmierzone, i będzie wam przydane.25 Albowiem kto ma, będzie mu dane; a kto nie ma, i to, co ma, odejmą od niego.26 I mówił: Tak jest z królestwem Bożym, jak gdyby człowiek wrzucił nasienie w ziemię,27 a spałby, i wstawał w nocy i we dnie, a nasienie wschodziłoby i rosło, gdy on nie wie.28 Ziemia bowiem sama z siebie owoc rodzi, naprzód źdźbło, potem kłos, a potem pełne ziarno w kłosie.29 A gdy zboże dojrzeje, wnet zapuszcza sierp, bo żniwo przyszło. PRZYPOWIEŚĆ O ZIARNIE GORCZYCY.30 I mówił: Do czego podobnym uczynimy królestwo Boże, albo do jakiej przypowieści przyrównamy je?31 Jak ziarno gorczyczne, które gdy sieją w ziemię, mniejsze jest od wszystkich nasion, jakie są na ziemi.32 A gdy się je wsieje, wyrasta, i staje się większe nad wszystkie jarzyny, i wypuszcza gałęzie tak wielkie, że pod cieniem jego mogą mieszkać ptaki niebieskie.33 I w wielu takich przypowieściach tak głosił do nich słowo, jak mogli słuchać.34 A bez przypowieści nie mówił im. A uczniom swoim osobno wykładał wszystko. UCISZENIE BURZY.35 I w ów dzień mówił do nich, gdy już wieczór nastał: Przeprawmy się na drugą stronę.36 A opuściwszy rzeszę, wzięli go tak, jak był w łodzi, a inne łodzie były z nim.37 I powstała wielka nawałnica wiatru, i miotała fale w łódź, tak że się łódź napełniała.38 A on był w tyle łodzi, śpiąc na wezgłówku; i budzą go, i mówią mu: Nauczycielu! Nie obchodzi cię to, że giniemy?39 I powstawszy, zagroził wiatrowi, i rzekł morzu: Milcz, zamilknij. I ustał wiatr, i stała się cisza wielka.40 I rzekł im: Czemu bojaźliwi jesteście? Jeszczeż nie macie wiary?41 I przelękli się bojaźnią wielką, i mówili jeden do drugiego: Kimże więc jest ten, że i wiatr i morze są mu posłuszne?5 WYPĘDZA CZARTY W WIEPRZE.1 I przybyli za morze do krainy Gerazeńczyków.2 A gdy on wychodził z łodzi, zaraz wybiegł ku niemu z grobów człowiek opętany duchem nieczystym.3 Miał on mieszkanie w grobach, a nie mógł go już nikt i łańcuchami związać;4 bo często będąc w pęta i łańcuchy związany, łańcuchy rozrywał i pęta kruszył i nikt go nie mógł poskromić.5 A zawsze we dnie i w nocy był w grobach i w górach, krzycząc i tłukąc się kamieniami.6 Ujrzawszy zaś Jezusa z daleka, przybiegł i pokłonił się mu,7 a wołając głosem wielkim, mówił: Co ci do mnie, Jezusie, Synu Boga Najwyższego? Zaklinam cię przez Boga, abyś mnie nie męczył.8 Albowiem mówił do niego: Wyjdź, duchu nieczysty z człowieka!9 I pytał go: Co ty masz za imię? I rzekł mu: Legion mi na imię, albowiem nas jest wielu.10 I prosił go bardzo, aby go nie wypędzał z tej okolicy.11 A było tam na górze wielkie stado wieprzów pasące się.12 I prosili go czarci, mówiąc: Poślij nas w wieprze, abyśmy w nie weszli.13 I natychmiast pozwolił im Jezus. A wyszedłszy duchy nieczyste, weszły w wieprze, i wpadło stado wielkim pędem ze stromego zbocza w morze, w liczbie około dwóch tysięcy i utonęło w morzu.14 Ci zaś, którzy je paśli, uciekli, i dali znać do miasta i na pola. I wyszli oglądać, co się stało.15 I przychodzą do Jezusa, i widzą tego, który był od czarta dręczony, siedzącego, ubranego i przy zdrowych zmysłach, i zlękli się.16 I opowiedzieli im ci, którzy widzieli, co się zdarzyło temu, który miał czarta, i o wieprzach.17 I poczęli go prosić, aby wyszedł z ich granic.18 A gdy wstępował do łodzi, zaczął go prosić ten, który był od czarta dręczony, aby mógł być przy nim.19 I nie przyjął go, ale mu rzekł: Idź do domu swojego, do swoich i oznajmij im, jak wielkie rzeczy uczynił ci Pan i zlitował się nad tobą.20 I odszedł, i począł głosić w Dekapolu, jak wielkie rzeczy uczynił mu Jezus, a wszyscy się dziwili. UZDRAWIA NIEWIASTĘ MAJĄCĄ KRWOTOK.21 A gdy Jezus znów przeprawił się w łodzi za morze, zeszła się do niego wielka rzesza, i był nad morzem.22 I przyszedł jeden przełożony synagogi, imieniem Jair, a ujrzawszy go, padł mu do nóg.23 I prosił go bardzo, mówiąc: Iż córka moja kona, pójdź, włóż na nią ręce, żeby ozdrowiała, i żywa została.24 I poszedł z nim, a szła za nim wielka rzesza, i cisnęli się na niego.25 A niewiasta, która miała krwotok przez dwanaście lat,26 i wiele była ucierpiała od wielu lekarzy, i całe swe mienie wydała była, a nic jej nie pomogło, ale się jeszcze gorzej miała;27 i usłyszawszy o Jezusie, przyszła z tyłu między rzeszą i dotknęła się szaty jego.28 Mówiła bowiem, że jeśli dotknę się choćby szaty jego, będę zdrowa.29 I natychmiast wyschło w niej źródło krwi, i poczuła w ciele, że była uzdrowiona od choroby.30 A Jezus poznawszy zaraz w sobie moc, która z niego wyszła, obróciwszy się do rzeszy, mówił: Kto się dotknął szat moich?31 A uczniowie jego mówili mu: Widzisz, jak cię rzesza ciśnie, a mówisz: Kto się mnie dotknął?32 I patrzał wokoło, aby zobaczyć tę, która to uczyniła.33 A niewiasta, bojąc się i drżąc, wiedząc, co się z nią stało, przyszła i upadła przed nim, i powiedziała mu całą prawdę.34 On zaś rzekł jej: Córko! Wiara twoja cię uzdrowiła, idź w pokoju i bądź uzdrowiona z choroby twojej. WSKRZESZENIE CÓRKI JAIRA.35 Gdy on jeszcze mówił, przyszli od przełożonego synagogi, mówiąc: Iż córka twoja umarła, czemuż jeszcze trudzisz Nauczyciela?36 A Jezus usłyszawszy słowa, które powiedziano, rzekł przełożonemu synagogi: Nie bój się, wierz tylko!37 I nie dopuścił nikomu iść za sobą, tylko Piotrowi i Jakubowi i Janowi, bratu Jakuba.38 I przychodzą do domu przełożonego synagogi i widzi zgiełk i płaczących i zawodzących bardzo.39 A wszedłszy, rzekł im: Czemu zgiełk czynicie, i płaczecie? Dzieweczka nie umarła, ale śpi.40 I śmiano się z niego. On zaś wypędziwszy wszystkich, bierze ojca i matkę dzieweczki i tych, którzy z nim byli, i wchodzi, gdzie dzieweczka leżała.41 A ująwszy rękę dzieweczki mówi do niej: Talitha kumi! Co znaczy: Dzieweczko, (tobie mówię) wstań!42 I natychmiast wstała dzieweczka i chodziła; miała zaś dwanaście lat; i zdumieli się zdumieniem wielkim.43 I przykazał im surowo, aby tego nikt nie wiedział; i rzekł, aby jej dano jeść.6 NAUCZA W NAZARECIE.1 A odszedłszy stamtąd, przyszedł do ojczyzny swojej, i szli za nim uczniowie jego.2 A gdy nastał szabat, zaczął uczyć w synagodze i wielu słuchających zdumiewało się nad nauką jego, mówiąc: Skądże temu to wszystko? A co to za mądrość, która mu jest dana, i takie cuda, które dzieją się przez ręce jego?3 Czyż to nie jest rzemieślnik, syn Maryi, brat Jakuba i Józefa i Judy i Szymona? Czyż i sióstr jego tu u nas nie ma? I gorszyli się z niego.4 A Jezus im mówił: Iż prorok nie jest bez czci, chyba w ojczyźnie swojej, i w domu swoim, a między rodziną swoją.5 I nie mógł tam uczynić żadnego cudu, tylko uzdrowił niewielu chorych, kładąc na nich ręce.6 I dziwił się niedowiarstwu ich; a nauczając, obchodził okoliczne miasteczka. ROZSYŁA APOSTOŁÓW.7 I wezwał dwunastu, i począł ich po dwóch rozsyłać, i dawał im moc nad duchami nieczystymi.8 I rozkazał im, aby nic na drogę nie brali, jak tylko laskę, ani torby podróżnej, ani chleba, ani pieniędzy w trzosie;9 ale by chodzili w sandałach, a nie wdziewali dwóch sukien.10 I mówił im: Gdziekolwiek wejdziecie do domu, tam mieszkajcie, aż stamtąd wyjdziecie.11 A gdziekolwiekby was nie przyjęli, i nie słuchali, wychodząc stamtąd, otrząśnijcie proch z nóg waszych, na świadectwo im.12 A wyszedłszy, przepowiadali, aby pokutę czynili.13 I wyrzucali wielu czartów, i wielu chorych olejem namaszczali, i uzdrawiali.CZĘŚC II(6,14 – 9,49)WĘDRÓWKI PO GALILEI I OKOLICZNYCH KRAJACH RÓŻNE ZDANIA O JEZUSIE.14 I usłyszał król Herod (bo imię jego było rozsławione), i mówił: Że Jan Chrzciciel wstał z martwych, i dlatego cuda dzieją się przez niego.15 Inni zaś mówili: Że to jest Eliasz; inni znów powiadali: Iż jest to prorok, jak jeden z proroków.16 Co usłyszawszy Herod, rzekł: Jan, którego ja ściąłem, ten wstał z martwych. HISTORIA ZABICIA ŚW. JANA.17 A1bowiem sam Herod posłał, i pojmał był Jana, i związał go w więzieniu z powodu Herodiady, żony Filipa, brata swego, że ją był pojął.18 Jan bowiem mówił Herodowi: Nie godzi się tobie mieć żony brata twego.19 A Herodiada czyhała nań, i chciała go zabić, a nie mogła.20 Albowiem Herod bał się Jana, wiedząc, że jest mężem sprawiedliwym i świętym, i strzegł go, a za jego radą wiele rzeczy czynił i chętnie go słuchał.21 Gdy zaś nadszedł dzień sposobny, sprawił Herod w urodziny swoje ucztę dostojnikom swoim i dowódcom i przedniejszym Galilei.22 A gdy weszła córka owej Herodiady, i tańczyła, i spodobała się Herodowi i wespół siedzącym, rzekł król do dziewczęcia: Proś mnie o co chcesz, a dam tobie.23 I przysiągł jej: że o cokolwiek prosić będziesz, dam ci, choćby i połowę królestwa mego.24 Ona wyszedłszy, rzekła matce swojej: O co mam prosić? Ta zaś odrzekła: głowę Jana Chrzciciela.25 A gdy weszła zaraz z pośpiechem do króla, prosiła, mówiąc: Chcę, abyś mi natychmiast dał na misie głowę Jana Chrzciciela.26 I zasmucił się król; dla przysięgi i dla wespół siedzących nie chciał jej zasmucić,27 ale posławszy kata, rozkazał przynieść głowę jego na misie.28 I ściął go w więzieniu, i przyniósł głowę jego na misie, i oddał ją dziewczynie, a dziewczyna oddała j ą matce swojej.29 Co usłyszawszy uczniowie jego, przyszli, i wzięli ciało jego, i położyli je w grobie. JEZUS ODPOCZYWA Z APOSTOŁAMI.30 A gdy apostołowie zeszli się do Jezusa, opowiedzieli mu wszystko, co czynili, i czego uczyli.31 I rzekł im: Pójdźcie osobno na miejsce pustynne i odpocznijcie trochę; bo wielu było tych, co przychodzili i odchodzili, i ani czasu do jedzenia nie mieli.32 I wstąpiwszy do łodzi, odjechali na miejsce pustynne osobno.33 I widzieli ich odjeżdżających, i zwiedziało się wielu, i zbiegli się tam pieszo ze wszystkich miast, i wyprzedzili ich.34 A wyszedłszy Jezus, ujrzał wielką rzeszę, i ulitował się nad nimi, że byli jak owce nie mające pasterza, i począł ich uczyć wielu rzeczy. ROZMNAŻA CHLEB.35 A gdy już była późna godzina, przystąpili uczniowie jego, mówiąc: Miejsce to jest pustynne i już czas upłynął;36 rozpuść ich, aby poszli do najbliższych zagród i wsi, i kupili sobie żywności do jedzenia.37 A odpowiadając, rzekł im: Dajcie wy im jeść. I rzekli mu: Pójdźmy, kupmy za dwieście denarów chleba, a damy im jeść.38 I rzekł im: Ile chlebów macie? Idźcie, i zobaczcie. A dowiedziawszy się, odpowiedzieli: Pięć i dwie ryby.39 I rozkazał im posadzić wszystkich gromadami na zielonej trawie.40 I siedli gromadami po stu i po pięćdziesięciu.41 A wziąwszy pięć chlebów i dwie ryby, wejrzawszy w niebo, błogosławił, i łamał chleb, i dawał uczniom swoim, aby przed nich kładli, i dwie ryby podzielił wszystkim.42 I jedli wszyscy, i najedli się.43 I zebrali ostatki, dwanaście koszów pełnych ułomków i z ryb.44 A tych, którzy jedli, było pięć tysięcy mężczyzn. CHODZI PO MORZU.45 I wnet przymusił uczniów swoich wstąpić w łódź, aby go wyprzedzili za morze do Betsaidy, ażby on rozpuścił lud.46 A rozpuściwszy ich odszedł na górę modlić się.47 I gdy nastał wieczór, była łódź w pośrodku morza, a on sam na ziemi.48 A widząc ich, jak się trudzili przy wiosłowaniu (bo im był wiatr przeciwny), około czwartej straży nocnej przyszedł do nich, chodząc po morzu, i chciał ich minąć.49 Lecz oni, skoro go ujrzeli chodzącego po morzu, mniemali, że to była zjawa, i zakrzyknęli.50 Albowiem wszyscy go widzieli, i zatrwożyli się. A natychmiast przemówił do nich, i rzekł im: Ufajcie, jam jest, nie lękajcie się!51 I wstąpił do nich w łódź, i ustał wiatr. I tym bardziej zdumiewali się sami w sobie.52 Nie zrozumieli bowiem co do chlebów, gdyż serce ich było zaślepione. UZDRAWIA NIEMOCNYCH.53 A gdy się przeprawili, przyszli do ziemi Genezaret, i przybili do brzegu.54 Skoro wyszli z łodzi, natychmiast go poznali.55 I przebiegając całą tę okolicę, poczęli na łożach przynosić źle się mających, gdzie usłyszeli, że jest.56 A gdziekolwiek wchodził do wsi, albo do zagród albo miast, kładli niemocnych na ulicach, i prosili go, aby się dotknęli choć kraju szaty jego; i wszyscy, którzy się go dotknęli, zdrowymi się stawali.7 KARCI FARYZEUSZÓW.1 I zeszli się do niego faryzeusze i niektórzy z doktorów, co przyszli z Jerozolimy.2 A ujrzawszy niektórych z uczniów jego, jedzących chleb pospolitymi, to jest, nieumytymi rękami, ganili ich.3 Faryzeusze bowiem i wszyscy żydzi bez częstego umywania rąk nie jedzą, trzymając się podania starszych.4 I wracając z rynku nie jedzą, dopóki się nie umyją; i wiele jest innych rzeczy, które im do zachowania są podane: umywania kubków i dzbanków i naczyń miedzianych i łóżek.5 I pytali go faryzeusze i doktorowie: Czemu uczniowie twoi nie postępują według podania starszych, ale jedzą chleb pospolitymi rękami?6 On zaś odpowiadając, rzekł im: Dobrze Izajasz o was obłudnikach prorokował, jak jest napisane: „Lud ten czci mię wargami, ale serce ich daleko jest ode mnie.7 Lecz próżno mnie czczą, ucząc nauk i przykazań ludzkich.”8 Albowiem opuściwszy przykazanie Boże, trzymacie się podania ludzkiego, umywania dzbanków i kubków; i wiele innych rzeczy tym podobnych czynicie.9 I mówił im: Całkiem udaremniacie przykazanie Boże, aby zachować podanie wasze.10 Mojżesz bowiem powiedział: „Czcij ojca twego i matkę twoją,” i „Kto by złorzeczył ojcu albo matce, niech śmiercią umrze.”11 A wy mówicie: Jeśliby człowiek rzekł ojcu albo matce: Korban (to znaczy dar), który jest ode mnie, tobie pomocny będzie;12 i nie pozwalacie mu nic więcej czynić dla ojca albo matki,13 niwecząc słowo Boże tym podaniem waszym, któreście przekazali; i wiele rzeczy tym podobnych czynicie. CO PLUGAWI CZŁOWIEKA.14 A przywoławszy znów rzesze, mówił im: Słuchajcie mnie wszyscy, a zrozumiejcie.15 Nie ma żadnej rzeczy zewnątrz człowieka, która by, wchodząc weń, splugawić go mogła; lecz rzeczy, które wychodzą z człowieka, te są, które plamią człowieka.16 Jeśli kto ma uszy do słuchania, niechaj słucha.17 A gdy od rzeszy wszedł do domu, pytali go uczniowie jego o przypowieść.18 I rzekł im: Także i wy nierozumni jesteście? Nie rozumiecie, iż nic z tego co z zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go splamić,19 bo nie wchodzi w serce jego, ale w brzuch idzie, i do wychodu odchodzi, czyszcząc wszystkie potrawy?20 I powiadał, że co wychodzi z człowieka, to plami człowieka.21 Gdyż z wnętrza, z serca ludzkiego wychodzą myśli złe, cudzołóstwa, porubstwa, zabójstwa,22 kradzieże, łakomstwa, złości, zdrada, bezwstyd, złe spojrzenia, bluźnierstwa, pycha, głupota.23 Wszystko to złe z wewnątrz pochodzi i plami człowieka. UZDRAWIA CÓRKĘ CHANANEJKI.24 A stamtąd powstawszy, odszedł w granice Tyru i Sydonu. I wszedłszy w dom, nie chciał, aby to kto wiedział, lecz ukryć się nie mógł.25 Gdyż skoro tylko usłyszała o nim niewiasta, której córka miała ducha nieczystego, weszła i upadła do nóg jego.26 Była to niewiasta pogańska, rodem Syrofenicjanka. I prosiła go, aby wyrzucił czarta z jej córki.27 A on jej rzekł: Pozwól pierwej najeść się dzieciom; bo nie dobrze jest brać chleb dzieciom i rzucać psom.28 Lecz ona odpowiedziała i rzekła mu: I owszem Panie, bo i szczenięta jadają pod stołem z okruszyn dzieci.29 I rzekł jej: Dla tego słowa idź, wyszedł czart z córki twojej.30 A gdy odeszła do domu swego, znalazła dzieweczkę leżącą na łożu, i że czart wyszedł. UZDRAWIA GŁUCHONIEMEGO.31 A wyszedłszy znowu z granic Tyru, przyszedł przez Sydon do Morza Galilejskiego poprzez granice Dekapolu.32 I przywiedli mu głuchoniemego i prosili go, aby nań rękę włożył.33 A wziąwszy go na stronę od rzeszy, wpuścił palce swoje w uszy jego i splunąwszy, dotknął języka jego.34 A wejrzawszy w niebo, westchnął i rzekł mu: Effetha! to znaczy: Otwórz się.35 I wnet otworzyły się uszy jego i rozwiązały się więzy języka jego i mówił dobrze.36 I przykazał im, aby nikomu nie opowiadali. Ale im więcej on zakazywał, tym jeszcze więcej rozgłaszali,37 i tym bardziej dziwili się, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił, i głuchym przywrócił słuch i niemym mowę.8 POWTÓRNIE CHLEB ROZMNAŻA.1 W owe dni znowu, gdy była wielka rzesza, a nie mieli co jeść, wezwawszy uczniów swoich, rzekł im:2 Ża1 mi ludu, bo oto już trzy dni trwają przy mnie, a nie mają co jeść.3 A jeśli ich puszczę głodnych do domów ich, ustaną w drodze; bo niektórzy z nich przyszli z daleka.4 I odpowiedzieli mu uczniowie jego: Skądże będzie mógł ich kto tu na pustyni nakarmić chlebem?5 I zapytał ich: Wiele chlebów macie? A oni rzekli: Siedem.6 I rozkazał rzeszy usiąść na ziemi. A wziąwszy siedem chlebów, dzięki czyniąc, łamał i dawał uczniom swoim, aby przed nich kładli; i kładli przed rzeszą.7 Mieli też i trochę rybek, i te pobłogosławił i kazał przed nimi położyć.8 I jedli i najedli się, i zebrali, co było ułomków, siedem koszów.9 A tych, co jedli, było około czterech tysięcy; i odprawił ich. PRZESTRZEGA PRZED KWASEM FARYZEJSKIM.10 I zaraz wsiadłszy do łodzi z uczniami swoimi, przybył w strony Dalmanuty.11 I wyszli faryzeusze i poczęli się z nim spierać, kusząc go, i domagali się od niego znaku z nieba.12 A westchnąwszy w duchu, rzekł: Czemu to plemię znaku szuka? Zaprawdę powiadam wam, nie będzie dany żaden znak temu plemieniu.13 A opuściwszy ich, wstąpił znowu w łódź i puścił się za morze.14 I zapomnieli wziąć chleba, i nie mieli z sobą tylko jeden chleb w łodzi.15 I przykazywał im, mówiąc: Baczcie i strzeżcie się kwasu faryzejskiego i kwasu Herodowego.16 I myśleli między sobą, mówiąc: że chleba nie mamy.17 Co poznawszy Jezus, rzekł im: Cóż myślicie, że chleba nie macie? Jeszcze nie poznajecie ani rozumiecie? Jeszczeż macie serce wasze zaślepione?18 Oczy mając, nie widzicie, i uszy mając, nie słyszycie? Ani nie pamiętacie,19 gdy pięć chlebów połamałem dla pięciu tysięcy, wieleście odnieśli koszów pełnych ułomków? Rzekli mu: Dwanaście.20 A gdy siedem chlebów dla czterech tysięcy, wieleście koszów ułomków zebrali? I rzekli mu: Siedem.21 I powiedział im: Jakże jeszcze nie rozumiecie? PRZYWRACA WZROK ŚLEPEMU.22 I przybyli do Betsaidy i przywiedli mu ślepego i prosili, aby się go dotknął.23 A ująwszy ślepego za rękę, wywiódł go poza wioskę; a plunąwszy na oczy jego, położywszy nań ręce swoje, spytał go, czy co widzi.24 A on spoglądając, rzekł: Widzę ludzi jako drzewa chodzących.25 Potem znowu położył ręce na oczy jego i począł widzieć i został uzdrowiony, tak że widział wszystko jasno.26 I odesłał go do domu jego, mówiąc: Idź do domu swego, a jeśli wejdziesz do wsi, nikomu nie mów. WYZNANIE PIOTRA.27 I wyszedł Jezus i uczniowie jego ku miasteczku Cezarei Filipa, a po drodze pytał uczniów swoich, mówiąc im: Kim powiadają mnie być ludzie?28 A oni mu odpowiedzieli, mówiąc: Janem Chrzcicielem, inni Eliaszem, a inni jakby jednym z proroków.29 Wtedy im rzekł: A wy kim mnie być powiadacie? A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Tyś jest Chrystus.30 I zagroził im, aby o nim nikomu nie mówili.31 I począł ich nauczać, iż potrzeba, żeby Syn Człowieczy wiele cierpiał, i był wzgardzony od starszych i od przedniejszych kapłanów i od doktorów, i zabity, a po trzech dniach żeby zmartwychwstał.32 A mówił te słowa otwarcie. I wziąwszy go Piotr, począł go karcić.33 A on obróciwszy się i spojrzawszy na uczniów swoich, zgromił Piotra, mówiąc: Idź za mną, szatanie! bo nie rozumiesz tego, co jest Boże, ale co jest ludzkie. POLECA KRZYŻ.34 I zebrawszy rzeszę z uczniami swymi, rzekł im: Jeśli kto chce iść za mną, niech zaprze samego siebie, a weźmie krzyż swój i niech mię naśladuje.35 Albowiem kto by chciał zachować duszę swoją, straci ją, a kto by stracił duszę swoją dla mnie i dla ewangelii, zachowa ją.36 Cóż bowiem pomoże człowiekowi, choćby cały świat pozyskał, a na duszy swojej szkodę poniósł?37 Albo co w zamian da człowiek za duszę swoją?38 Albowiem kto by się wstydził mnie i słów moich między plemieniem tym cudzołożnym i grzesznym, zawstydzi się go i Syn Człowieczy, gdy przyjdzie w chwale Ojca swego z aniołami świętymi.39 I mówił im: Zaprawdę powiadam wam, że są niektórzy z tych tu stojących, co nie zaznają śmierci aż ujrzą królestwo Boże przychodzące w mocy.9 PRZEMIENIENIE NA GÓRZE.39I mówił im: Zaprawdę powiadam wam, że są niektórzy z tych tu stojących, co nie zaznają śmierci aż ujrzą królestwo Boże przychodzące w mocy.1A po sześciu dniach wziął Jezus Piotra i Jakuba i Jana, i zaprowadził ich na górę wysoką samych osobno, i przemienił się przed nimi.2 A szaty jego stały się jaśniejące i bardzo białe jako śnieg, jakich pilśniarz na ziemi wybielić nie może.3 I ukazał się Eliasz z Mojżeszem i rozmawiali z Jezusem.4 A odpowiadając Piotr, rzekł Jezusowi: Rabbi! Dobrze nam tu być, i uczyńmy trzy przybytki, tobie jeden, a Mojżeszowi jeden i Eliaszowi jeden.5 Albowiem nie wiedział, co mówił; bo byli bojaźnią zdjęci.6 I powstał obłok, który ich zasłonił, i przyszedł z obłoku głos mówiący: Ten jest Syn mój najmilszy, jego słuchajcie.7 I obejrzawszy się zaraz, nikogo więcej nie zobaczyli tylko samego Jezusa przy sobie.8 A gdy zstępowali z góry, rozkazał im, aby nikomu nie opowiadali, co widzieli, dopóki Syn Człowieczy nie zmartwychwstanie.9 I zachowali to zlecenie u siebie, pytając się między sobą, co by znaczyło: kiedy zmartwychwstanie? 10 I pytali go, mówiąc: Cóż tedy faryzeusze i doktorowie powiadają, że potrzeba, aby pierwej przyszedł Eliasz?11 A on odpowiadając, rzekł im: Gdy Eliasz wpierw przyjdzie, naprawi wszystko; ale jakże jest napisane o Synu Człowieczym, że wiele wycierpi i będzie wzgardzony?12 Ale powiadam wam, że i Eliasz przyszedł (i uczynili z nim, cokolwiek chcieli), jako o nim jest napisane. UZDROWIENIE OPĘTANEGO.13 A gdy przyszedł do swych uczniów, ujrzał wielką rzeszę około nich i doktorów spierających się z nimi.14 I lud cały wnet ujrzawszy Jezusa, zdumiał się i zlękli się, a przybiegając, witali go.15 I spytał ich: O co się spieracie między sobą?16 A odpowiadając jeden z rzeszy, rzekł: Nauczycielu! Przywiodłem do ciebie syna mego, który ma ducha niemego.17 Który gdziekolwiek go napadnie, rzuca go o ziemię i pieni się i zgrzyta zębami i drętwieje; i mówiłem uczniom twym, aby go wyrzucili, a nie mogli.18 A on odpowiadając im, rzekł: O plemię niewierne! Dokądże wśród was będę? Dokądże was cierpieć będę? Przynieście go do mnie.19 I przynieśli go. A gdy go ujrzał, natychn1iast duch zaczął go targać; a upadłszy na ziemię, tarzał się, pieniąc się.20 I spytał ojca jego: Od jak dawna to mu się przydarzyło? A on odpowiedział: Od dzieciństwa.21 I często wrzucał go w ogień i w wodę, aby go zgubić; ale jeśli co możesz, ratuj nas, litując się nad nami.22 Jezus zaś rzekł mu: Jeśli możesz uwierzyć, wszystko możliwe jest wierzącemu.23 I natychmiast ojciec chłopca zawoławszy, mówił ze łzami: Wierzę, Panie! Wspomóż niedowiarstwo moje.24 A Jezus widząc, że się rzesza zbiega, nakazał duchowi nieczystemu, mówiąc mu: Głuchy i niemy duchu! Ja tobie rozkazuję, wyjdź z niego,i nie wchodź weń więcej.25 A krzyknąwszy i bardzo go stargawszy, wyszedł z niego; i stał się jakby umarły, tak że wielu mówiło, że umarł.26 Jezus zaś ująwszy go za rękę, podniósł go, i wstał.27 A gdy wszedł do domu, uczniowie jego spytali go na osobności: Czemuż my nie mogliśmy go wyrzucić?28 I rzekł im: Ten rodzaj żadnym sposobem wyjść nie może, tylko przez modlitwę i post. ZAPOWIEDŹ MĘKI.29 I Wyszedłszy stamtąd, przechodzili przez Galileę, a nie chciał, aby kto wiedział.30 Uczył zaś uczniów swoich i mówił im, że Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzkie i zabiją go, a zabity, trzeciego dnia zmartwychwstanie.31 Lecz oni nie rozumieli tego słowa, a bali się go pytać. ZALECENIE POKORY.32 I przyszedł do Kafarnaum. A gdy byli w domu, spytał ich: O czym rozmawialiście w drodze? 33 Lecz oni milczeli; albowiem w drodze spierali się między sobą, kto by z nich był większy.34 A usiadłszy, wezwał dwunastu i rzekł im: Jeśli kto chce być pierwszy, będzie ze wszystkich ostatni i sługą wszystkich.35 I wziąwszy dziecię, postawił je wpośród nich i objąwszy je, rzekł im: 36 Ktokolwiek przyjmie jedno z takich dziatek w imię moje, mnie przyjmuje, a ktokolwiek mnie przyjmuje, nie mnie przyjmuje, ale tego, który mnie posłał. DOBRE CZYNY W IMIĘ JEZUSA.37 Odpowiedział mu Jan, mówiąc: Nauczycielu! Widzieliśmy jednego, który nie chodzi z nami, wyrzucającego czarty w imię twoje i zakazaliśmy mu.38 A Jezus rzekł: Nie zakazujcie mu, albowiem nikt, co by czynił cuda w imię moje, nie będzie mógł prędko źle mówić o mnie.39 Kto bowiem nie jest przeciwko wam, za wami jest.40 Albowiem ktokolwiek da wam kubek wody do picia w imię moje, dlatego żeście Chrystusowi, zaprawdę powiadam wam, nie utraci zapłaty swojej. POTĘPIENIE ZGORSZENIA.41 A ktokolwiek zgorszyłby jednego z tych maluczkich, wierzących we mnie, lepiej by mu było, żeby mu uwiązano kamień młyński u szyi jego i wrzucono go w morze.42 A jeśliby ręka twoja gorszyła cię, odetnij ją; lepiej ci jest wejść do życia ułomnym, niż mając obie ręce, iść do piekła w ogień nieugaszony,43 gdzie robak ich nie umiera, a ogień nie gaśnie.44 I jeśli noga twoja gorszy cię, utnij ją; lepiej ci jest wejść chromym do życia wiecznego, niż mając obie nogi, być wrzuconym do piekła ognia nieugaszonego,45 gdzie robak ich nie umiera, a ogień nie gaśnie.46 A jeśli oko twoje gorszy cię, wyłup je; lepiej ci jest wejść jednookim do królestwá Bożego, niż mając dwoje oczu, być wrzuconym do piekła ognistego,47 gdzie robak ich nie umiera a ogień nie gaśnie.48 Albowiem każdy ogniem będzie posolony i każda ofiara będzie solą posolona.49 Dobra jest sól, ale jeśli sól niesłona będzie, czymże ją przyprawicie? Miejcie w sobie sól, a pokój miejcie między sobą.CZĘŚC III(10,1-13,37)ZBAWICIEL IDZIE DO JEROZOLIMY NA OSTATNIĄ PASCHĘ10 NIEROZWIĄZALNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA.1 A stamtąd powstawszy, przyszedł w granice Judei za Jordanem. I znowu zeszły się do niego rzesze, i swoim zwyczajem znowu je nauczał.2 A przystąpiwszy faryzeusze, pytali go, kusząc: Czy godzi się mężowi opuścić żonę? 3 On zaś odpowiadając, rzekł im: Co wam przykazał Mojżesz?4 A oni rzekli: Mojżesz pozwolił „napisać list rozwodowy i opuścić.”5 Odpowiadając im Jezus, rzekł: Dla twardości serca waszego napisał wam taki nakaz.6 Ale od początku stworzenia „mężczyzną i niewiastą uczynił ich” Bóg.7 „Dlatego opuści człowiek ojca swego i matkę, a przyłączy się do żony swojej;8 i będą dwoje w jednym ciele.” Tak więc już nie są dwoje, ale jedno ciało.9 Co tedy Bóg złączył, niechaj człowiek nie rozłącza.10 A w domu znów o to samo pytali go uczniowie jego.11 I rzecze im: Ktokolwiek opuściłby żonę swoją, a pojąłby inną, cudzołóstwa się dopuszcza przeciwko niej.12 I jeśliby żona opuściła męża swojego, a wyszłaby za drugiego, cudzołoży. CHRYSTUS BŁOGOSŁAWI DZIECIOM.13 I przynoszono mu dziatki, aby się ich dotknął; uczniowie zaś łajali przynoszących.14 A gdy ich ujrzał Jezus, oburzył się i rzekł im: Dopuśćcie dziatkom przychodzić do mnie, a nie zabraniajcie im; albowiem takich jest królestwo Boże.15 Zaprawdę mówię wam: Ktokolwiek nie przyjmie królestwa Bożego, jako dziecię, nie wejdzie do niego.16 I obejmując je i kładąc na nie ręce, błogosławił je. WZYWA MŁODZIEŃCA DO DOSKONAŁOŚCI.17 A gdy wyruszył w drogę, jeden przybiegłszy, upadł na kolana przed nim i pytał go: Nauczycielu dobry! Co mam czynić, aby otrzymać życie wieczne?18 Jezus zaś rzekł mu: Czemu mnie zwiesz dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko jeden Bóg.19 Znasz przykazania: „Nie cudzołóż! nie zabijaj! Nie kradnij! Nie mów świadectwa fałszywego! Nie czyń zdrady! Czcij ojca twego i matkę?”20 A on odpowiadając, rzekł mu: Nauczycielu! Tego wszystkiego strzegłem od młodości mojej.21 Jezus zaś wejrzawszy nań, umiłował go i rzekł mu: Jednego ci nie dostaje; idź, sprzedaj, cokolwiek masz i daj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie, i przyjdź, naśladuj mię.22 A on zmartwiwszy się tym słowem, odszedł smutny; albowiem miał majętności wiele. WYCHWALA UBÓSTWO.23 A Jezus spoglądając wokoło, mówił uczniom swoim: Ci, co pieniądze mają, o jak trudno wejdą do królestwa Bożego!24 Uczniowie zaś zdumiewali się na słowa jego. Lecz Jezus znowu odpowiadając, mówi im: Dzieci! Jak trudno tym, co w pieniądzach ufają, wejść do królestwa Bożego.25 Łatwiej jest wielbłądowi przez ucho igielne przejść, aniżeli bogaczowi wejść do królestwa Bożego.26 A oni tym więcej się dziwili, mówiąc sami do siebie: I któż może być zbawiony?27 A Jezus spojrzawszy na nich, mówi: U ludzi to niemożliwe, ale nie u Boga; albowiem u Boga wszystko jest możliwe.28 I począł mu Piotr mówić: Oto my opuściliśmy wszystko, i poszliśmy za tobą.29 A Jezus odpowiadając, rzekł: Zaprawdę mówię wam: Nie ma nikogo, kto by opuścił dom, albo braci, albo siostry, albo ojca, albo matkę, albo dzieci, albo rolę dla mnie i dla ewangelii,30 żeby nie miał wziąć stokroć tyle, teraz w tym czasie: domów i braci i sióstr i matek i dzieci i ról, wśród prześladowań, a w przyszłym wieku życia wiecznego.31 Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi. ZAPOWIADA PONOWNIE MĘKĘ.32 I byli w drodze, wstępując do Jerozolimy; a Jezus szedł przed nimi, i zdumiewali się, a idąc za nim bali się. I znowu wziąwszy dwunastu, począł im mówić, co na niego przyjść miało.33 Że oto wstępujemy do Jerozolimy, a Syn Człowieczy będzie wydany przedniejszym kapłanom i doktorom i starszym i skażą go na śmierć i wydadzą go poganom.34 I będą się zeń naigrawać, i będą nań plwać i ubiczują go i zabiją; a dnia trzeciego zmartwychwstanie. ODRZUCA PROŚBĘ SYNÓW ZEBEDEUSZA.35 I przystępują do niego Jakub i Jan, synowie Zebedeusza, mówiąc: Nauczycielu, chcemy, ażebyś nam uczynił, o cokolwiek prosić będziemy.36 Lecz on im rzekł: Cóż chcecie, abym wam uczynił?37 I rzekli: Daj nam, abyśmy jeden po prawicy twojej, a drugi po lewicy twej siedzieli w chwale twojej.38 Jezus zaś rzekł im: Nie wiecie, o co prosicie. Możecie pić kielich, który ja piję, albo być ochrzczeni chrztem, którym ja się chrzczę?39 A oni mu odpowiedzieli: Możemy. Jezus zaś rzekł im: Kielich, który ja piję, wprawdzie pić będziecie, i chrztem, którym ja się chrzczę, ochrzczeni będziecie.40 Ale siedzieć po prawicy mojej, albo po lewicy, nie jest moją rzeczą dać wam, lecz którym jest zgotowane.41 A usłyszawszy dziesięciu, zaczęło oburzać się na Jakuba i Jana.42 Jezus zaś wezwawszy ich, mówił im: Wiecie, iż ci, którzy uchodzą za władców nad narodami, panują nad nimi, a książęta ich władzę wywierają nad nimi.43 Lecz nie tak jest między wami ale ktokolwiek chciałby być większym, będzie sługą waszym.44 A ktokolwiek by między wami chciał być pierwszym, będzie sługą wszystkich.45 Albowiem Syn Człowieczy nie przyszedł, aby mu służono, ale aby służyć i oddać życie swoje na okup za wielu. UZDRAWIA ŚLEPEGO BARTYMEUSZA.46 I przyszli do Jerycha. A gdy wychodził z Jerycha on i uczniowie jego i rzesza wielka, syn Tymeusza, Bartymeusz ślepy, siedział przy drodze, żebrząc.47 Skoro usłyszał, że Jezus Nazareński jest, począł wołać i mówić: Jezusie, synu Dawidów, zmiłuj się nade mną!48 I wielu groziło mu, aby milczał, ale on daleko bardziej wołał: Synu Dawidów, zmiłuj się nade mną!49 A Jezus stanąwszy, kazał go zawołać. I zawołali ślepego, mówiąc mu: Bądź dobrej myśli, wstań, woła cię.50 On zaś rzuciwszy płaszcz swój, zerwał się i przyszedł do niego.51 I odpowiadając Jezus, rzekł mu: Co chcesz, abym ci uczynił? Ślepý zaś rzekł mu: Mistrzu, abym przejrzał.52 A Jezus rzekł mu: Idź, wiara twoja cię uzdrowiła. I natychmiast przejrzał i poszedł za nim drogą.11 CHRYSTUS WJEŻDŻA DO JEROZOLIMY.1 A gdy się zbliżali do Jerozolimy i do Betanii, u góry Oliwnej, posyła dwóch z uczniów swoich,2 i mówi im: Idźcie do miasteczka, które jest przed wami, a zaraz, wchodząc tam, znajdziecie oślę uwiązane, na którym jeszcze nikt z ludzi nie siedział; odwiążcie je i przywiedźcie.3 A jeśliby wam kto rzekł: co czynicie? powiedzcie, że Panu go potrzeba, a wnet je tu odeśle.4 A poszedłszy, znaleźli oślę uwiązane przed bramą na dworze na rozdrożu i odwiązali je.5 A niektórzy ze stojących tam mówili im: Co czynicie, odwiązując oślę?6 A oni im odpowiedzieli, jak im był rozkazał Jezus, i puścili im.7 I przywiedli oślę do Jezusa i wkładają na nie szaty swoje, i wsiadł na nie.8 A wielu słało płaszcze swoje na drodze; inni zaś obcinali gałęzie z drzew i rzucali na drogę.9 A ci, którzy szli naprzód, i ci co z tyłu, wołali, mówiąc: „Hosanna, błogosławiony, który idzie w imię Pańskie!”10 Błogosławione, które nadchodzi, królestwo ojca naszego Dawida! Hosanna na wysokościach!11 I wszedł do Jerozolimy do świątyni, a obejrzawszy wszystko, gdy już była wieczorna godzina, wyszedł z dwunastoma do Betanii. PRZEKLINA FIGĘ.12 A nazajutrz, gdy wychodzili z Betanii, uczuł głód.13 I ujrzawszy z daleka figę okrytą liśćmi, przyszedł, czyby przypadkiem na niej czego nie znalazł. A przyszedłszy do niej, nic nie znalazł prócz liści, bo nie była to pora na figi.14 I odezwał się do niej, mówiąc: Niech już więcej nikt nie je z ciebie owocu na wieki. A słyszeli uczniowie jego. WYRZUCA KUPCZĄCYCH Z ŚWIĄTYNI.15 I przychodzą do Jerozolimy. A gdy wszedł do świątyni, począł wyrzucać sprzedających i kupujących w świątyni; i stoły bankierów i ławki tych, co sprzedawali gołębie, poprzewracał.16 I nie pozwalał, aby kto przenosił sprzęt jaki przez świątynię.17 A nauczał, mówiąc im: Czyż nie jest napisane, że „dom mój będzie nazwany domem modlitwy wszystkim narodom,” a wyście zeń uczynili „jaskinię zbójców!”18 Co usłyszawszy przedniejsi kapłani i doktorowie, przemyśliwali, jakby go zgładzić; albowiem bali się go, gdyż cała rzesza podziwiała naukę jego. POTĘGA MODLITWY.19 A gdy nastał wieczór, wychodzili z miasta.20 I gdy rano przechodzili, ujrzeli figę od korzenia uschłą.21 A Piotr wspomniawszy, mówi mu: Rabbi! Oto figa, którąś przeklął, uschła.22 A Jezus odpowiadając, rzecze im: Miejcie wiarę w Boga;23 zaprawdę powiadam wam, że ktokolwiek rzekłby tej górze: podnieś się, a rzuć się w morze, i nie wątpiłby w sercu swoim, ale wierzyłby, że się stanie, cokolwiek by rzekł, stanie się mu.24 Przeto wam powiadam: wszystko, o cokolwiek modląc się prosicie, wierzcie, że otrzymacie, a stanie się wam.25 A gdy staniecie do modlitwy, odpuśćcie, jeśli co przeciw komu macie, aby i Ojciec wasz, który jest w niebiosach, odpuścił wam grzechy wasze.26 Lecz jeśli wy nie odpuścicie, ani Ojciec wasz, który jest w niebiosach, nie odpuści wam grzechów waszych. ROZPRAWA Z DOKTORAMI.27 I przychodzą znów do Jerozolimy. A gdy przechadzał się w świątyni, przystępują do niego przedniejsi kapłani i doktorowie i starsi,28 i mówią mu: Jaką mocą te rzeczy czynisz, a kto ci dał tę władzę, abyś to czynił?29 Jezus zaś odpowiadając, rzekł im: Spytam i ja was o jedną rzecz: odpowiedzcie mi a powiem wam, jaką mocą to czynię. 30 Chrzest Jana z nieba był, czy z ludzi? Odpowiedzcie mi.31 A oni rozważali między sobą, mówiąc: Jeśli powiemy: z nieba, rzecze: Czemuście mu więc nie uwierzyli?32 Jeśli powiemy: z ludzi, boimy się ludu, albowiem wszyscy sądzili o Janie, że prawdziwie był prorokiem.33 I odpowiadając, rzekli Jezusowi: Nie wiemy. A Jezus odpowiadając, rzekł im: To i ja wam nie powiem, jaką mocą to czynię.12 PRZYPOWIEŚĆ O DZIERŻAWCACH WINNICY.1 I począł im mówić w przypowieściach: Pewien człowiek zasadził winnicę i ogrodził płotem, i wkopał prasę, i zbudował wieżę, i wynajął ją oraczom i odjechał w podróż.2 A w swoim czasie posłał sługę do oraczów, aby od oraczów odebrał z owocu winnicy.3 A oni pojmawszy go, obili i odesłali z niczym.4 I znowu posłał do nich drugiego sługę, ale i tego ranili w głowę i zelżyli.5 I jeszcze innego posłał, a tego zabili; i wielu innych, jednych bijąc, a drugich zabijając.6 Mając więc jeszcze jednego syna najmilszego i tego na ostatek posłał do nich, mówiąc, że uszanują syna mego.7 Lecz rolnicy rzekli jeden do drugiego: Ten jest dziedzic. Pójdźcież, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.8 I pojmawszy go, zabili i wyrzucili z winnicy.9 Cóż więc uczyni pan winnicy? Przyjdzie i wytraci rolników i odda winnicę innym.10 Ani tego Pisma nie czytaliście: „Kamień, który odrzucili budujący, ten stał się kamieniem węgielnym.11 Od Pana się to stało, i dziwne jest w oczach naszych?”12 I starali się go pojmać, a bali się rzeszy; bo poznali, że do nich tę przypowieść powiedział. I opuściwszy go, odeszli. O PŁACENIU PODATKU.13 I posyłają do niego niektórych z faryzeuszów i herodianów, aby go podchwycili w słowie.14 Którzy przyszedłszy, mówią doń: Nauczycielu, wiemy, żeś jest prawdomówny, a nie dbasz o nikogo; bo nie oglądasz się na osobę ludzką, ale drogi Bożej w prawdzie nauczasz: Czy godzi się oddawać podatek cesarzowi, czy nie będziemy dawać?15 On zaś znając ich obłudę, rzekł im: Czemu mnie kusicie? Przynieście mi denara, abym zobaczył.16 A oni mu przynieśli; i rzecze im: Czyj jest ten obraz i napis? Mówią mu: Cesarski.17 Jezus zaś odpowiadając, rzekł im: Oddajcie tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu. I podziwiali go. O ZMARTWYCHWSTANIU.18 I przyszli do niego saduceusze, którzy powiadają, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go mówiąc:19 Nauczycielu! Mojżesz nam napisał, że jeśliby czyj brat umarł i pozostawił żonę, a nie zostawiłby dzieci, aby jego brat pojął żonę jego i wzbudził potomstwo bratu swemu.20 Było więc siedmiu braci i pierwszy pojął żonę i umarł, nie zostawiwszy potomstwa.21 I pojął ją drugi i umarł; i ani ten nie zostawił potomstwa, i trzeci także.22 I wzięło ją podobnie siedmiu, a nie zostawili potomstwa.23 W zmartwychwstaniu więc, gdy powstaną, któregoż z tych będzie żoną, bo siedmiu miało ją za żonę?24 A Jezus odpowiadając, rzekł im: Czy nie dlatego błądzicie, że nie rozumiecie Pism, ani mocy Bożej?25 A1bowiem gdy zmartwychwstaną, ani się będą żenić, ani za mąż wychodzić; ale są jako aniołowie w niebie.26 A o umarłych, że zmartwychwstać mają, nie czytaliście w księdze Mojżesza, o krzaku, jak mówił Bóg do niego tymi słowy: „Jam jest Bóg Abrahama i Bóg Izaaka i Bóg Jakuba?”27 Nie jest Bóg umarłych, ale żywych. Wy więc bardzo błądzicie. O NAJWIĘKSZYM PRZYKAZANIU.28 I przystąpił jeden z doktorów, który słyszał jak rozprawiali, a widząc, że dobrze im odpowiedział, spytał go: Które jest pierwsze przykazanie ze wszystkich?29 A Jezus mu odpowiedział: Pierwsze ze wszystkich jest przykazanie: „Słuchaj Izraelu! Pan Bóg twój Bóg jedyny jest. 30 I będziesz miłował Pana, Boga twego, z całego serca twego i z całej duszy twojej i z całego umysłu twego i z całej siły twojej.” To jest pierwsze przykazanie.31 A drugie jest temu podobne: „Będziesz miłował bliźniego twego, jako samego siebie.” Nad te nie masz innego większego przykazania.32 I rzekł mu doktor: Dobrze, Nauczycielu, prawdziwie powiedziałeś, że jeden jest Bóg, i nie masz innego oprócz niego;33 i żeby był miłowany z całego serca i z całego umysłu i z całej duszy i z całej siły; i miłować bliźniego, jako samego siebie: to jest więcej aniżeli wszystkie całopalenia i ofiary.34 A Jezus widząc, że roztropnie odpowiedział, rzekł mu: Niedaleko jesteś od królestwa Bożego. I nikt już nie śmiał go pytać. SYN DAWIDOWY.35 A Jezus odpowiadając mówił, nauczając w świątyni: Jakże mówią doktorowie, że Chrystus jest synem Dawidowym,36 skoro sam Dawid mówi w Duchu Świętym: „Rzekł Pan Panu memu, siądź po prawicy mojej, aż położę nieprzyjaciół twoich podnóżkiem nóg twoich?”37 Sam więc Dawid nazywa go Panem, jakże tedy jest synem jego? A liczna rzesza chętnie go słuchała. JEZUS GROMI FARYZEIZM.38 I mówił im w nauce swojej: Strzeżcie się doktorów, którzy lubią chodzić w długich szatach i być pozdrawiani na rynku,39 i siedzieć na pierwszych krzesłach w synagogach i pierwsze miejsca na ucztach,40 którzy objadają domy wdów pod pozorem długich modlitw; tych cięższy wyrok spotka. GROSZ WDOWI.41 I Jezus siedząc naprzeciw skarbony, patrzał jak rzesza rzucała pieniądze do skarbony i wielu bogatych rzucało wiele.42 A gdy przyszła jedna uboga wdowa, włożyła dwa szelążki to jest tyle co grosz.43 A przywoławszy uczniów swoich, rzekł im: Zaprawdę powiadam wam, że ta uboga wdowa więcej włożyła, niźli wszyscy, którzy kładli do skarbony.44 Albowiem wszyscy rzucali z tego, co im zbywało; a ta z niedostatku swego wrzuciła wszystko, co miała, całe utrzymanie swoje.13 O ZBURZENIU JEROZOLIMY I KOŃCU ŚWIATA.1 A gdy Wychodził z świątyni, rzekł mu jeden z uczniów jego: Nauczycielu! Patrz, co za kamienie i jakie budowle!2 A Jezus odpowiadając, rzekł mu: Widzisz te wszystkie wielkie budowle? Nie zostanie kamień na kamieniu, który by nie był zwalony.3 Gdy zaś siedział na górze Oliwnej naprzeciw świątyni, pytali go na osobności Piotr i Jakub i Jan i Andrzej:4 Powiedz nam, kiedy się to stanie, i co za znak będzie, kiedy to wszystko zacznie się spełniać?5 A Jezus odpowiadając, począł im mówić: Baczcie, aby was kto nie zwiódł.6 Albowiem wielu przyjdzie w imię moje, powiadając, iż ja jestem, i wielu w błąd wprowadzą.7 A gdy usłyszycie o wojnach i wieści o wojnach, nie bójcie się, bo się to dziać musi, ale jeszcze nie koniec.8 Albowiem powstanie naród przeciw narodowi, i królestwo przeciw królestwu, i będą miejscami trzęsienia ziemi i głody. To początek boleści.9 Wy zaś uważajcie sami na siebie; bo was wydadzą do rad i w synagogach biczować was będą, a przed namiestników i przed królów stawiać was będą dla mnie, im na świadectwo.10 A potrzeba, aby najpierw wszystkim narodom opowiadana była ewangelia.11 Skoro was prowadzić będą, aby was wydać, nie myślcie przedtem, co byście mówić mieli, ale co wam będzie dane w owej godzinie, to mówcie; albowiem nie wy jesteście, którzy mówicie, ale Duch Święty.12 Brat zaś wyda brata na śmierć i ojciec syna, i powstaną synowie przeciw rodzicom i będą ich zabijać.13 I będziecie u wszystkich w nienawiści dla imienia mego. Lecz kto wytrwa do końca, ten zbawiony będzie. STRASZLIWE SPUSTOSZENIE.14 Gdy zaś ujrzycie brzydotę spustoszenia, stojącą, gdzie nie powinna, kto czyta, niech rozumie; wtedy, którzy są w Judei, niech uciekają na góry.15 A kto będzie na dachu, niech nie schodzi do domu i nie wchodzi, aby co wziąć z domu swego.16 A kto będzie na polu, niech się nazad nie wraca, aby wziąć płaszcz swój.17 Biada zaś brzemiennym i karmiącym w owe dni.18 A módlcie się, aby to się nie stało w zimie.19 Albowiem owe dni będą takim utrapieniem, jakiego nie było od początku stworzenia, które Bóg stworzył, aż dotąd, i ani nie będzie.20 I gdyby Pan nie był skrócił tych dni, żadne ciało nie byłoby zachowane; ale dla wybranych, których wybrał, skrócił te dni.21 A wtedy, jeśliby wam kto rzekł: Oto tu jest Chrystus, oto tam, nie wierzcie.22 Powstaną bowiem fałszywi Chrystusowie i fałszywi prorocy, i będą czynić znaki i dziwy, aby zwieść, jeśliby to mogło być, nawet wybranych.23 Wy tedy uważajcie, oto wam przepowiedziałem wszystko.24 Ale w owe dni po owym ucisku zaćmi się słońce i księżyc nie da jasności swojej,25 i gwiazdy niebieskie będą spadać, a moce, które są na niebie, poruszą się.26 I wtedy ujrzą Syna Człowieczego, przychodzącego w obłokach, z wielką mocą i chwałą.27 Wtedy też pośle aniołów swoich, i zbierze wybranych swoich od czterech wiatrów, od krańców ziemi aż do krańców nieba.28 Od figi zaś uczcie się przypowieści. Gdy już gałąź jej staje się miękka i wypuszcza liście, poznajecie, że zbliża się lato.29 Tak i wy, gdy ujrzycie, że to się dziać będzie, wiedzcie, że już blisko jest, we drzwiach.30 Zaprawdę powiadam wam, że nie przeminie to pokolenie, aż się to wszystko stanie.31 Niebo i ziemia przeminą, lecz słowa moje nie przeminą.32 A o dniu owym albo godzinie nikt nie wie, ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko Ojciec. NALEŻY CZUWAĆ.33 Baczcie, czuwajcie, a módlcie się; bo nie wiecie, kiedy ten czas będzie.34 Jak człowiek, który odjechawszy w drogę, zostawił dom swój i przełożył sługi swoje każdego nad robotą swoja, a odźwiernemu rozkazał, aby czuwał.35 Czuwajcież tedy: (bo nie wiecie, kiedy pan domu przyjdzie: z wieczora, czy o północy, czy kiedy kur zapieje, czy z poranku),36 aby nagle przyszedłszy, nie znalazł was śpiących.37 Co wam zaś mówię, wszystkim mówię: Czuwajcie.CZĘŚĆ IV(14,1-16,20)MĘKA I ZMARTWYCHWSTANIEMĘKA14 ZAMIARY WROGÓW.1 Była zaś Pascha i Przaśniki po dwu dniach, a najwyżsi kapłani i doktorowie szukali, jakby go zdradą pojmać i zabić.2 Mówili zaś: Nie w święto, żeby przypadkiem nie powstał rozruch wśród ludu. UCZTA W BETANII.3 A gdy był w Betanii w domu Szymona trędowatego, i siedział u stołu, przyszła niewiasta, mająca słoik alabastrowy drogiego szpikanardowego olejku, i złamawszy alabaster, wylała na głowę jego.4 I byli niektórzy, co oburzali się między sobą, mówiąc: Na cóż się stała ta utrata olejku?5 Można bowiem było ten olejek sprzedać drożej niż za trzysta denarów i rozdać ubogim; i szemrali przeciwko niej.6 A Jezus rzekł: Dajcie jej pokój, czemu jej przykrość sprawiacie? Spełniła dobry uczynek względem mnie.7 Ubogich bowiem zawsze macie między sobą, i kiedy zechcecie, możecie im dobrze czynić; lecz mnie nie zawsze macie.8 Ta co mogła, uczyniła; naprzód już namaściła ciało moje na pogrzeb.9 Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek opowiadana będzie ta ewangelia po całym świecie, i to, co ona uczyniła, opowiadać będą na jej pamiątkę. ZDRADA JUDASZA.10 I Judasz Iszkariot, jeden z dwunastu odszedł do najwyższych kapłanów, aby im go wydać.11 Oni zaś usłyszawszy, uradowali się i obiecali mu dać pieniądze; i szukał, jakby go wydać przy dogodnej sposobności. PRZYGOTOWANIE WIECZERNIKA.12 I pierwszego dnia Przaśników, gdy Paschę ofiarowano, rzekli mu uczniowie: Gdzie chcesz, abyśmy poszli przygotować, żebyś pożywał Paschę?13 I posłał dwóch ze swych uczniów i rzecze im: Idźcie do miasta, a spotka się z wami człowiek, niosący dzban wody, idźcież za nim.14 A tam dokąd wejdzie, powiedzcie panu domu, że Nauczyciel mówi: Gdzie jest gospoda moja, w której bym jadł Paschę z uczniami moimi?15 I on wam pokaże wieczernik wielki, usłany, i tam przygotujcie nam.16 I poszli uczniowie jego i przyszli do miasta i znaleźli jak im powiedział, i przygotowali Paschę. UCZTA EUCHARYSTYCZNA.17 Gdy zaś nastał wieczór, przyszedł z dwunastoma.18 A gdy oni siedzieli i jedli, rzekł Jezus: Zaprawdę powiadam wam, że jeden z was, który je ze mną, wyda mnie.19 Wówczas oni poczęli się smucić i mówić mu każdy z osobna: Czy to ja?20 A on im rzekł: Jeden z dwunastu, który ze mną macza rękę w misie.21 I Syn Człowieczy idzie wprawdzie, jako nim jest napisane; lecz biada temu człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany! Lepiej by mu było, by się ten człowiek był nie narodził.22 Skoro oni jedli, wziął Jezus chleb i błogosławiąc łamał i dał im i rzekł: Bierzcie, tt jest ciało moje.23 A wziąwszy kielich, dzięki uczyniwszy, dał im, i pili z niego wszyscy.24 I rzekł im: To jest krew moja Nowego Testamentu, która za wielu będzie wylana.25 Zaprawdę powiadam wam, że już nie będę pił z tego owocu winnego szczepu, aż do owego dnia, gdy go będę pić nowy w królestwie Bożym. ZAPOWIEDŹ ZAPARCIA SIĘ PIOTRA.26 A odmówiwszy hymn, wyszli ku górze Oliwnej.27 I rzecze im Jezus: Wszyscy zgorszycie się ze mnie tej nocy, bo napisane jest: „Uderzę pasterza, a rozproszą się owce.”28 Ale gdy zmartwychwstanę, uprzedzę was do Galilei.29 Piotr zaś mu rzekł: Chociażby wszyscy zgorszyli się z ciebie, ale nie ja.30 I rzecze mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, że ty dziś tej nocy, zanim kur dwakroć zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.31 Ale on więcej mówił: Choćby mi trzeba było i umrzeć z tobą, nie zaprę się ciebie. Podobnie też i wszyscy mówili. KONANIE W OGROJCU.32 I przyszli do folwarku, który zwano Getsemani. I rzecze uczniom swoim: Siedźcie tu, aż się pomodlę.33 I bierze z sobą Piotra i Jakuba i Jana, i zaczął się lękać i czuć odrazę.34 I rzekł im: Smutna jest dusza moja aż do śmierci; zostańcie tu, a czuwajcie.35 I poszedłszy nieco dalej, padł na ziemię i modlił się, żeby go ominęła ta godzina, jeśli to być mogło.36 I mówił: Abba, Ojcze! Wszystko Tobie jest możliwe, oddal ode mnie ten kielich; lecz nie co ja chcę, ale co Ty.37 I przyszedł i znalazł ich śpiących i rzecze do Piotra: Szymonie, śpisz? Nie mogłeś czuwać jednej godziny?38 Czuwajcie, a módlcie się, byście nie weszli w pokuszenie. Duch wprawdzie ochotny, ale ciało słabe.39 I znowu odszedłszy modlił się, te same słowa mówiąc.40 A wróciwszy się, znalazł ich znowu śpiących (bo oczy ich były obciążone), a nie wiedzieli, co by mu odpowiedzieć.41 I przychodzi po raz trzeci i mówi im: Śpijcie już i odpoczywajcie! Dosyć, przyszła godzina, oto Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.42 Wstańcie, pójdźmy; oto ten, który mnie wyda, blisko jest. POJMANIE.

CS RU Brytjka King J. 14 POJMANIE.43 cf. Tłum. Толк. A gdy on jeszcze mówił, przyszedł Judasz Iszkariot, jeden z dwunastu, a z nim wielka zgraja z mieczami i z kijami, od najwyższych kapłanów i doktorów i starszych.И тотчас, как Он еще говорил, приходит Иуда, один из двенадцати, и с ним множество народа с мечами и кольями, от первосвященников и книжников и старейшин. (За?_x7є.) И# ѓбіе, є3щE є3мY гlющу, пріи1де їyда, є3ди1нъ сhй t nбоюнaдесzте, и3 съ ни1мъ нар0дъ мн0гъ со nрyжіемъ и3 дрек0льми, t ґрхіерє1й и3 кни6жникъ и3 стaрєцъ. 14,43Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndευθυς euthus
_ADVεὐθέωςeutheōsimmediatelyimmediatelyετι eti
_ADVἔτιetistillyetαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self, while heλαλουντος lalountos
_{V-PAP-GSM G5723}λαλέωlaleōto speakspakeπαραγινεται paraginetai
_{V-PNI-3S G5736}παραγίνομαιparaginomaito come, comethο]     o
_T-NSMὁhothe/this/who ιουδας ioudas
_N-NSMἸούδαςioudasJudah/Judas/JudeJudasεις eis
_A-NSMεἷςheisoneoneτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who δωδεκα dōdeka
_A-NUIδώδεκαdōdekatwelveof the twelveκαι kai
_CONJκαίkaiand, andμετ met
_PREPμετάmetawith/afterwithαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimοχλος ochlos
_N-NSMὄχλοςochloscrowdmultitudeμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithμαχαιρων machairōn
_N-GPFμάχαιραmachairaswordswordsκαι kai
_CONJκαίkaiandandξυλων xulōn
_N-GPNξύλονxulonwoodstavesπαρα para
_PREPπαράparafrom/with/beside, fromτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whothe chief priestsαρχιερεων archiereōn
_N-GPMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe chief priestsκαι kai
_CONJκαίkaiandandτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whothe scribesγραμματεων grammateōn
_N-GPMγραμματεύςgrammateusscribethe scribesκαι kai
_CONJκαίkaiandandτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who[the/this/who]πρεσβυτερων presbuterōn
_A-GPM-Cπρεσβύτεροςpresbuteroselderthe elders  44 cf. Tłum. Толк. Ten zaś, który go wydał, dał im znak, mówiąc: Kogo pocałuję, ten ci jest; bierzcie go, a prowadźcie ostrożnie.Предающий же Его дал им знак, сказав: Кого я поцелую, Тот и есть, возьмите Его и ведите осторожно. Дадe же предаsй є3го2 знaменіе и5мъ, глаг0лz: є3г0же ѓще лобжY, т0й є4сть: и3ми1те є3го2 и3 веди1те (є3го2) сохрaннw. 14,44Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVδεδωκει dedōkei
_{V-LAI-3S-ATT G5715}δίδωμιdidōmito givehad givenδε de
_CONJδέdethenAndο o
_T-NSMὁhothe/this/whohe thatπαραδιδους paradidous
_{V-PAP-NSM G5723}παραδίδωμιparadidōmito deliverbetrayedαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimσυσσημον sussēmon
_N-ASNσύσσημονsussēmonan agreed signala tokenαυτοις autois
_P-DPMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemλεγων legōn
_{V-PAP-NSM G5723}λέγωlegōto speak, sayingον on
_R-ASMὅς, ἥhhos ēwhich, Whomsoeverαν an
_PRTἄνanif φιλησω filēsō
_{V-AAS-1S G5661}φιλέωfileōto loveI shall kissαυτος autos
_P-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self, that sameεστιν estin
_{V-PAI-3S G5719}εἰμίeimito beis heκρατησατε kratēsate
_{V-AAM-2P G5657}κρατέωkrateōto grasp/seize; takeαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand, andαπαγετε apagete
_{V-PAM-2P G5720}ἀπάγωapagōto lead awayleadασφαλως asfalōs
_ADVἀσφαλῶςasfalōssecurelysafely  45 cf. Tłum. Толк. I gdy przyszedł, przystąpiwszy zaraz ku niemu, rzekł: Bądź pozdrowiony Mistrzu! I pocałował go.И, придя, тотчас подошел к Нему и говорит: Равви! Равви! и поцеловал Его. И# пришeдъ, ѓбіе пристyпль къ немY, глаг0ла (є3мY): раввJ, раввJ. И# њблобызA є3го2. 14,45Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndελθων elthōn
_{V-2AAP-NSM G5631}ἔρχομαιerchomaito come/goas soon as he was comeευθυς euthus
_ADVεὐθέωςeutheōsimmediatelystraightwayπροσελθων proselthōn
_{V-2AAP-NSM G5631}προσέρχομαιproserchomaito come near/agree, he goethαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfto himλεγει legei
_{V-PAI-3S G5719}λέγωlegōto speak, and saithραββι rabbi
_HEBῥαββίrabbiRabbi, Masterκαι kai
_CONJκαίkaiand; andκατεφιλησεν katefilēsen
_{V-AAI-3S G5656}καταφιλέωkatafileōto kisskissedαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhim  46 cf. Tłum. Толк. A oni targnęli się nań rękoma i pojmali go.А они возложили на Него руки свои и взяли Его. Nни1 же возложи1ша рyцэ свои2 на него2 и3 ћша є3го2. 14,46Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenAndεπεβαλαν epebalan
_{V-2AAI-3P G5627}ἐπιβάλλωepiballōto put on/seizethey laidτας tas
_T-APFὁhothe/this/whohandsχειρας cheiras
_N-APFχείρcheirhandhandsαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selftheirκαι kai
_CONJκαίkaiand, andεκρατησαν ekratēsan
_{V-AAI-3P G5656}κρατέωkrateōto grasp/seizetookαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhim  47 cf. Tłum. Толк. Jeden zaś z tych, co stali obok, dobywszy miecza, uderzył sługę najwyższego kapłana i uciął mu ucho.Один же из стоявших тут извлек меч, ударил раба первосвященникова и отсек ему ухо. є3ди1нъ же нёкто t стоsщихъ и3звлeкъ н0жъ, ўдaри рабA ґрхіерeова и3 ўрёза є3мY ќхо. 14,47Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεις eis
_A-NSMεἷςheisoneoneδε[     de
_CONJδέdethenAndτις]     tis
_X-NSMτιςtisone των tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof them thatπαρεστηκοτων parestēkotōn
_{V-RAP-GPM G5761}παρίστημιparistēmito stand bystood byσπασαμενος spasamenos
_{V-AMP-NSM G5671}σπάωspaōto drawdrewτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoa swordμαχαιραν machairan
_N-ASFμάχαιραmachairasworda swordεπαισεν epaisen
_{V-AAI-3S G5656}παίωpaiōto strike, and smoteτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoa servantδουλον doulon
_N-ASMδοῦλοςdoulosslavea servantτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof the high priestαρχιερεως archiereōs
_N-GSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestof the high priestκαι kai
_CONJκαίkaiand, andαφειλεν afeilen
_{V-2AAI-3S G5627}ἀφαιρέωafaireōto removecut offαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisτο to
_T-ASNὁhothe/this/whoearωταριον ōtarion
_N-ASNὠτίονōtionearear  48 cf. Tłum. Толк. A Jezus odpowiadając, rzekł im: Jakby na zbójcę wyszliście z mieczami i z kijami pojmać mnie?Тогда Иисус сказал им: как будто на разбойника вышли вы с мечами и кольями, чтобы взять Меня. И# tвэщaвъ ї}съ речE и5мъ: ћкw на разб0йника ли и3зыд0сте со nрyжіемъ и3 дрек0льми ћти мS; 14,48Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndαποκριθεις apokritheis
_{V-AOP-NSM G5679}ἀποκρίνωapokrinōto answeransweredο o
_T-NSMὁhothe/this/whoJesusιησους iēsous
_N-NSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusειπεν eipen
_{V-2AAI-3S G5627}λέγωlegōto speakand saidαυτοις autois
_P-DPMαὐτόςautoshe/she/it/selfunto themως ōs
_ADVὡςhōswhich/how, asεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstagainstληστην lēstēn
_N-ASMλῃστήςlēstēsrobber/rebela thiefεξηλθατε exēlthate
_{V-2AAI-2P G5627}ἐξέρχομαιexerchomaito go outAre ye come outμετα meta
_PREPμετάmetawith/after, withμαχαιρων machairōn
_N-GPFμάχαιραmachairaswordswordsκαι kai
_CONJκαίkaiandandξυλων xulōn
_N-GPNξύλονxulonwoodstavesσυλλαβειν sullabein
_{V-2AAN G5629}συλλαμβάνωsullambanōto seize/conceive/helpto takeμε me
_P-1ASἐγώegōI/weme  49 cf. Tłum. Толк. Codziennie byłem u was w świątyni ucząc, a nie pojmaliście mnie; ale, żeby się wypełniły Pisma.Каждый день бывал Я с вами в храме и учил, и вы не брали Меня. Но да сбудутся Писания. по вс‰ дни6 бёхъ при вaсъ въ цeркви ўчS, и3 не ћсте менE: но да сбyдетсz писaніе. 14,49Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαθ kath
_PREPκατάkataaccording to ημεραν ēmeran
_N-ASFἡμέραhēmeradaydailyημην ēmēn
_{V-IMI-1S G5710}εἰμίeimito beI wasπρος pros
_PREPπρόςprosto/withwithυμας umas
_P-2APσύsuyouyouεν en
_PREPἐνenin/on/amonginτω tō
_T-DSNὁhothe/this/whothe templeιερω ierō
_N-DSNἱερόςhierostemplethe templeδιδασκων didaskōn
_{V-PAP-NSM G5723}διδάσκωdidaskōto teachteachingκαι kai
_CONJκαίkaiand, andουκ ouk
_PRT-Nοὐounonotεκρατησατε ekratēsate
_{V-AAI-2P G5656}κρατέωkrateōto grasp/seizeye tookμε me
_P-1ASἐγώegōI/wemeαλλ all
_CONJἀλλάallabut: butινα ina
_CONJἵναhinain order that/to πληρωθωσιν plērōthōsin
_{V-APS-3P G5686}πληρόωplēroōto fulfillmust be fulfilledαι ai
_T-NPFὁhothe/this/whothe scripturesγραφαι grafai
_N-NPFγραφήgrafēa writingthe scriptures  50 cf. Tłum. Толк. Wtedy uczniowie jego opuściwszy go, wszyscy uciekli.Тогда, оставив Его, все бежали. И# њстaвльше є3го2, вси2 бэжaша. 14,50Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndαφεντες afentes
_{V-2AAP-NPM G5631}ἀφίημιafiēmito releasetheyαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimεφυγον efugon
_{V-2AAI-3P G5627}φεύγωfeugōto flee, and fledπαντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallall  51 cf. Tłum. Толк. A pewien młodzieniec szedł za nim, odziany prześcieradłem na gołym ciele, i pojmali go.Один юноша, завернувшись по нагому телу в покрывало, следовал за Ним; и воины схватили его. И# є3ди1нъ нёкто ю4ноша и4де по нeмъ, њдёzнъ въ плащани1цу по нaгу: и3 ћша того2 ю4ношу. 14,51Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndνεανισκος neaniskos
_N-NSMνεανίσκοςneaniskosyoung manyoung manτις tis
_X-NSMτιςtisonea certainσυνηκολουθει sunēkolouthei
_{V-IAI-3S G5707}συνακολουθέωsunakoloutheōto accompany[to accompany]αυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimπεριβεβλημενος peribeblēmenos
_{V-RPP-NSM G5772}περιβάλλωperiballōto clothe, havingσινδονα sindona
_N-ASFσινδώνsindōnlinena linen clothεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstaboutγυμνου gumnou
_A-GSNγυμνόςgumnosnakednakedκαι kai
_CONJκαίkaiand; andκρατουσιν kratousin
_{V-PAI-3P G5719}κρατέωkrateōto grasp/seizelaid holdαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfon him  52 cf. Tłum. Толк. Lecz on porzuciwszy prześcieradło, nagi uciekł od nich.Но он, оставив покрывало, нагой убежал от них. Џнъ же њстaвль плащани1цу, нaгъ бэжA t ни1хъ. 14,52Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenAndκαταλιπων katalipōn
_{V-2AAP-NSM G5631}καταλείπωkataleipōto leavehe leftτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe linen clothσινδονα sindona
_N-ASFσινδώνsindōnlinenthe linen clothγυμνος gumnos
_A-NSMγυμνόςgumnosnakednakedεφυγεν efugen
_{V-2AAI-3S G5627}φεύγωfeugōto flee, and fled   U KAJFASZA.53 cf. Tłum. Толк. I przyprowadzili Jezusa do najwyższego kapłana; a zeszli się wszyscy kapłani i doktorowie i starsi.И привели Иисуса к первосвященнику; и собрались к нему все первосвященники и старейшины и книжники. И# вед0ша ї}са ко ґрхіерeю: и3 снид0шасz къ немY вси2 ґрхіерeє и3 кни1жницы и3 стaрцы. 14,53Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndαπηγαγον apēgagon
_{V-2AAI-3P G5627}ἀπάγωapagōto lead awaythey ledτον ton
_T-ASMὁhothe/this/who ιησουν iēsoun
_N-ASMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusπρος pros
_PREPπρόςprosto/withtoτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoJesusαρχιερεα archierea
_N-ASMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe high priestκαι kai
_CONJκαίkaiand: andσυνερχονται sunerchontai
_{V-PNI-3P G5736}συνέρχομαιsunerchomaito assemblewere assembledπαντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe high priestαρχιερεις archiereis
_N-NPMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe chief priestsκαι kai
_CONJκαίkaiandandοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe chief priestsπρεσβυτεροι presbuteroi
_A-NPM-Cπρεσβύτεροςpresbuteroselderthe eldersκαι kai
_CONJκαίkaiandandοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe scribesγραμματεις grammateis
_N-NPMγραμματεύςgrammateusscribethe scribes  54 cf. Tłum. Толк. Piotr zaś szedł z daleka za nim, aż do wnętrza na dziedziniec najwyższego kapłana, i siedział ze sługami przy ogniu i grzał się.Петр издали следовал за Ним, даже внутрь двора первосвященникова; и сидел со служителями, и грелся у огня. И# пeтръ и3здалeча в8слёдъ є3гw2 и4де до внyтрь во дв0ръ ґрхіерeовъ: и3 бЁ сэдS со слугaми и3 грёzсz при свэщи2. 14,54Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndο o
_T-NSMὁhothe/this/whoPeterπετρος petros
_N-NSMΠέτροςpetrosPeterPeterαπο apo
_PREPἀπόapofrom μακροθεν makrothen
_ADVμακρόθενmakrothenfrom afarafar offηκολουθησεν ēkolouthēsen
_{V-AAI-3S G5656}ἀκολουθέωakoloutheōto followfollowedαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimεως eōs
_ADVἕωςheōsuntil, evenεσω esō
_ADVἔσωesōin/inner/inwardly εις eis
_PREPεἰςeistowardintoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe palaceαυλην aulēn
_N-ASFαὐλήaulēpalace/courtyardthe palaceτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof the high priestαρχιερεως archiereōs
_N-GSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestof the high priestκαι kai
_CONJκαίkaiand: andην ēn
_{V-IAI-3S G5707}εἰμίeimito be[to be]συγκαθημενος sunkathēmenos
_{V-PNP-NSM G5740}συγκάθημαιsunkathēmaito sit withhe satμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whothe servantsυπηρετων upēretōn
_N-GPMὑπηρέτηςhupēretēsservantthe servantsκαι kai
_CONJκαίkaiand, andθερμαινομενος thermainomenos
_{V-PMP-NSM G5734}θερμαίνωthermainōto warmwarmed himselfπρος pros
_PREPπρόςprosto/withatτο to
_T-ASNὁhothe/this/whothe fireφως fōs
_N-ASNφῶςfōslightthe fire  55 cf. Tłum. Толк. Najwyżsi zaś kapłani i cała Rada szukali przeciw Jezusowi świadectwa, aby go na śmierć wydać; a nie znajdowali.Первосвященники же и весь синедрион искали свидетельства на Иисуса, чтобы предать Его смерти; и не находили. Ґрхіерeє же и3 вeсь с0нмъ и3скaху на ї}са свидётельства, да ўмертвsтъ є3го2: и3 не њбрэтaху. 14,55Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenAndαρχιερεις archiereis
_N-NPMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe chief priestsκαι kai
_CONJκαίkaiandandολον olon
_A-NSNὅλοςholosallallτο to
_T-NSNὁhothe/this/who συνεδριον sunedrion
_N-NSNσυνέδριονsunedrioncouncilthe councilεζητουν ezētoun
_{V-IAI-3P G5707}ζητέωzēteōto seeksought forκατα kata
_PREPκατάkataaccording toagainstτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whothe councilιησου iēsou
_N-GSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusμαρτυριαν marturian
_N-ASFμαρτυρίαmarturiatestimonywitnessεις eis
_PREPεἰςeistowardtoτο to
_T-ASNὁhothe/this/whoJesusθανατωσαι thanatōsai
_{V-AAN G5658}θανατόωthanatoōto killto putαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand; andουχ ouch
_PRT-Nοὐounononeηυρισκον ēuriskon
_{V-IAI-3P G5707}εὑρίσκωheuriskōto find/meetfound  56 cf. Tłum. Толк. Wielu bowiem fałszywie świadczyło przeciw niemu; lecz świadectwa nie były zgodne.Ибо многие лжесвидетельствовали на Него, но свидетельства сии не были достаточны. Мн0зи бо лжесвидётельствоваху на него2, и3 р†вна свидётєльства не бsху. 14,56Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπολλοι polloi
_A-NPMπολύςpolusmuchmanyγαρ gar
_CONJγάρgarforForεψευδομαρτυρουν epseudomarturoun
_{V-IAI-3P G5707}ψευδομαρτυρέωpseudomartureōto perjurebare false witnessκατ kat
_PREPκατάkataaccording toagainstαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand, butισαι isai
_A-NPFἴσοςisosequaltogetherαι ai
_T-NPFὁhothe/this/whotheir witnessμαρτυριαι marturiai
_N-NPFμαρτυρίαmarturiatestimonytheir witnessουκ ouk
_PRT-Nοὐounonotησαν ēsan
_{V-IAI-3P G5707}εἰμίeimito beagreed  57 cf. Tłum. Толк. A niektórzy powstawszy, fałszywie świadczyli przeciw niemu, mówiąc:И некоторые, встав, лжесвидетельствовали против Него и говорили: И# нёцыи востaвше лжесвидётельствоваху на него2, глаг0люще: 14,57Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndτινες tines
_X-NPMτιςtisonecertainανασταντες anastantes
_{V-2AAP-NPM G5631}ἀνίστημιanistēmito arisethere aroseεψευδομαρτυρουν epseudomarturoun
_{V-IAI-3P G5707}ψευδομαρτυρέωpseudomartureōto perjure, and bare false witnessκατ kat
_PREPκατάkataaccording toagainstαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimλεγοντες legontes
_{V-PAP-NPM G5723}λέγωlegōto speak, saying  58 cf. Tłum. Толк. Myśmy go słyszeli mówiącego: Ja rozwalę tę świątynię ręką uczynioną, a zbuduję za trzy dni inną, nie ręką uczynioną.мы слышали, как Он говорил: Я разрушу храм сей рукотворенный, и через три дня воздвигну другой, нерукотворенный. ћкw мы2 слhшахомъ є3го2 гlюща, ћкw ѓзъ разорю2 цeрковь сію2 рукотворeную и3 треми2 дeньми и4ну нерукотворeну сози1жду. 14,58Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since ημεις ēmeis
_P-1NPἐγώegōI/weIηκουσαμεν ēkousamen
_{V-AAI-1P G5656}ἀκούωakouōto hearheardαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimλεγοντος legontos
_{V-PAP-GSM G5723}λέγωlegōto speaksayοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since,εγω egō
_P-1NSἐγώegōI/weWeκαταλυσω katalusō
_{V-FAI-1S G5692}καταλύωkataluōto destroy/lodgewill destroyτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whotempleναον naon
_N-ASMναόςnaostempletempleτουτον touton
_D-ASMοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]τον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothatχειροποιητον cheiropoiēton
_A-ASMχειροποίητοςcheiropoiētoshand-madeis made with handsκαι kai
_CONJκαίkaiand, andδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofwithinτριων triōn
_A-GPFτρεῖς, τρίαtreis triathreethreeημερων ēmerōn
_N-GPFἡμέραhēmeradaydaysαλλον allon
_A-ASMἄλλοςallosanotheranotherαχειροποιητον acheiropoiēton
_A-ASMἀχειροποίητοςacheiropoiētosnot man-mademade without handsοικοδομησω oikodomēsō
_{V-FAI-1S G5692}οἰκοδομέωoikodomeōto buildI will build  59 cf. Tłum. Толк. I nie było zgodne ich świadectwo.Но и такое свидетельство их не было достаточно. И# ни тaкw рaвно бЁ свидётельство и4хъ. 14,59Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandButουδε oude
_CONJ-Nοὐδέoudeand notneitherουτως outōs
_ADVοὕτω, οὕτωςhhoutō outōsthus(-ly)soιση isē
_A-NSFἴσοςisosequaltogetherην ēn
_{V-IAI-3S G5707}εἰμίeimito bedidη ē
_T-NSFὁhothe/this/whowitnessμαρτυρια marturia
_N-NSFμαρτυρίαmarturiatestimonywitnessαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheir  60 cf. Tłum. Толк. A najwyższy kapłan stanąwszy pośrodku, spytał Jezusa, mówiąc: Nic nie odpowiadasz na to, co oni ci zarzucają?Тогда первосвященник стал посреди и спросил Иисуса: что Ты ничего не отвечаешь? что они против Тебя свидетельствуют? И# востaвъ ґрхіерeй посредЁ, вопроси2 ї}са, глаг0лz: не tвэщавaеши ли ничесHже; что2 сjи на тS свидётельствуютъ; 14,60Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndαναστας anastas
_{V-2AAP-NSM G5631}ἀνίστημιanistēmito arisestood upο o
_T-NSMὁhothe/this/who αρχιερευς archiereus
_N-NSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe high priestεις eis
_PREPεἰςeistowardinμεσον meson
_A-ASNμέσοςmesosmidstthe midstεπηρωτησεν epērōtēsen
_{V-AAI-3S G5656}ἐπερωτάωeperōtaōto question, and askedτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothe high priestιησουν iēsoun
_N-ASMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusλεγων legōn
_{V-PAP-NSM G5723}λέγωlegōto speak, sayingουκ ouk
_PRT-Nοὐouno,αποκρινη apokrinē
_{V-PNI-2S G5736}ἀποκρίνωapokrinōto answerAnswerest thouουδεν ouden
_A-ASN-Nοὐδείςoudeisno onenothingτι ti
_I-ASNτίςtiswhich?? whatουτοι outoi
_D-NPMοὗτοςhoutosthis/he/she/ittheseσου sou
_P-2GSσύsuyoutheeκαταμαρτυρουσιν katamarturousin
_{V-PAI-3P G5719}καταμαρτυρέωkatamartureōto testify againstwitness against  61 cf. Tłum. Толк. Ale on milczał i nic nie odpowiedział. Znowu zapytał go najwyższy kapłan i rzekł mu: Tyś jest Chrystus, syn Boga błogosławionego?Но Он молчал и не отвечал ничего. Опять первосвященник спросил Его и сказал Ему: Ты ли Христос, Сын Благословенного? Џнъ же молчaше и3 ничт0же tвэщавaше. Пaки ґрхіерeй вопроси2 є3го2 и3 глаг0ла є3мY: тh ли є3си2 хrт0съ, сн7ъ блгcвeннагw; 14,61Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenButεσιωπα esiōpa
_{V-IAI-3S G5707}σιωπάωsiōpaōbe quiethe held his peaceκαι kai
_CONJκαίkaiand, andουκ ouk
_PRT-Nοὐouno[no]απεκρινατο apekrinato
_{V-ADI-3S G5662}ἀποκρίνωapokrinōto answeransweredουδεν ouden
_A-ASN-Nοὐδείςoudeisno onenothingπαλιν palin
_ADVπάλινpalinagain. Againο o
_T-NSMὁhothe/this/who αρχιερευς archiereus
_N-NSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe high priestεπηρωτα epērōta
_{V-IAI-3S G5707}ἐπερωτάωeperōtaōto questionaskedαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand, andλεγει legei
_{V-PAI-3S G5719}λέγωlegōto speaksaidαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfunto himσυ su
_P-2NSσύsuyouthouει ei
_{V-PAI-2S G5719}εἰμίeimito be, Artο o
_T-NSMὁhothe/this/whothe high priestχριστος christos
_N-NSMΧριστόςchristosChristthe Christο o
_T-NSMὁhothe/this/whothe Christυιος uios
_N-NSMυἱόςhuiosson, the Sonτου tou
_T-GSMὁhothe/this/who, the Sonευλογητου eulogētou
_A-GSMεὐλογητόςeulogētospraiseworthyof the Blessed  62 cf. Tłum. Толк. A Jezus mu rzekł: Jam jest, i ujrzycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy mocy Bożej i przychodzącego wśród obłoków niebieskich.Иисус сказал: Я; и вы узрите Сына Человеческого, сидящего одесную силы и грядущего на облаках небесных. Ї}съ же речE: ѓзъ є4смь: и3 ќзрите сн7а чlвёческаго њдеснyю сэдsща си1лы и3 грzдyща со w4блаки небeсными. 14,62Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenAndιησους iēsous
_N-NSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusειπεν eipen
_{V-2AAI-3S G5627}λέγωlegōto speaksaidεγω egō
_P-1NSἐγώegōI/weIειμι eimi
_{V-PAI-1S G5719}εἰμίeimito beamκαι kai
_CONJκαίkaiand: andοψεσθε opsesthe
_{V-FDI-2P G5695}ὁράωhoraōto seeye shall seeτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothe Sonυιον uion
_N-ASMυἱόςhuiossonthe Sonτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof manανθρωπου anthrōpou
_N-GSMἄνθρωποςanthrōposa humanof manεκ ek
_PREPἐκekof/fromonδεξιων dexiōn
_A-GPNδεξιόςdexiosrightthe right handκαθημενον kathēmenon
_{V-PNP-ASM G5740}κάθημαιkathēmaito sitsittingτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof powerδυναμεως dunameōs
_N-GSFδύναμιςdunamispowerof powerκαι kai
_CONJκαίkaiand, andερχομενον erchomenon
_{V-PNP-ASM G5740}ἔρχομαιerchomaito come/gocomingμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterinτων tōn
_T-GPFὁhothe/this/whothe cloudsνεφελων nefelōn
_N-GPFνεφέληnefelēcloudthe cloudsτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof heavenουρανου ouranou
_N-GSMοὐρανόςouranosheavenof heaven  63 cf. Tłum. Толк. Najwyższy zaś kapłan rozdarłszy szaty swoje, mówi: Na cóż jeszcze potrzebujemy świadków?Тогда первосвященник, разодрав одежды свои, сказал: на что еще нам свидетелей? Ґрхіерeй же растерзaвъ ри6зы сво‰, глаг0ла: что2 є3щE трeбуемъ свидётелей; 14,63Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenThenαρχιερευς archiereus
_N-NSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe high priestδιαρρηξας diarrēxas
_{V-AAP-NSM G5660}διαρρήγνυμιdiarrēgnumito tearrentτους tous
_T-APMὁhothe/this/whoclothesχιτωνας chitōnas
_N-APMχιτώνchitōntunicclothesαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisλεγει legei
_{V-PAI-3S G5719}λέγωlegōto speak, and saithτι ti
_I-ASNτίςtiswhich?, Whatετι eti
_ADVἔτιetistillfurtherχρειαν chreian
_N-ASFχρείαchreianeedneedεχομεν echomen
_{V-PAI-1P G5719}ἔχωechōto have/bewe anyμαρτυρων marturōn
_N-GPMμάρτυςmartuswitnesswitnesses  64 cf. Tłum. Толк. Słyszeliście bluźnierstwo; co wam się zdaje? A oni wszyscy osądzili, że jest winien śmierci.Вы слышали богохульство; как вам кажется? Они же все признали Его повинным смерти. слhшасте хулY: что2 вaмъ мни1тсz; Nни1 же вси2 њсуди1ша є3го2 бhти пови1нна смeрти. 14,64Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVηκουσατε ēkousate
_{V-AAI-2P G5656}ἀκούωakouōto hearYe have heardτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/who βλασφημιας blasfēmias
_N-GSFβλασφημίαblasfēmiablasphemythe blasphemyτι ti
_I-NSNτίςtiswhich?: whatυμιν umin
_P-2DPσύsuyouyeφαινεται fainetai
_{V-PEI-3S G5727}φαίνωfainōto shine/appearthinkοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe blasphemyδε de
_CONJδέdethen? Andπαντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallκατεκριναν katekrinan
_{V-AAI-3P G5656}κατακρίνωkatakrinōto condemntheyαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimενοχον enochon
_A-ASMἔνοχοςenochosliable forguilty ofειναι einai
_{V-PAN G5721}εἰμίeimito beto beθανατου thanatou
_N-GSMθάνατοςthanatosdeathdeath  65 cf. Tłum. Толк. I poczęli niektórzy plwać na niego, i zakrywać oblicze jego, i bić go pięściami, i mówić mu: Prorokuj! A słudzy policzkowali go.И некоторые начали плевать на Него и, закрывая Ему лице, ударять Его и говорить Ему: прореки. И слуги били Его по ланитам. И# начaша нёцыи плювaти нaнь, и3 прикрывaти лицE є3гw2, и3 мyчити є3го2, и3 глаг0лати є3мY: прорцы2. И# слуги6 по лани1тома є3го2 біsху. 14,65Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndηρξαντο ērxanto
_{V-ADI-3P G5662}ἄρχομαιarchomaito rule/beginbeganτινες tines
_X-NPMτιςtisonesomeεμπτυειν emptuein
_{V-PAN G5721}ἐμπτύωemptuōto spit on/atto spitαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfon himκαι kai
_CONJκαίkaiand, andπερικαλυπτειν perikaluptein
_{V-PAN G5721}περικαλύπτωperikaluptōto coverto coverαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisτο to
_T-ASNὁhothe/this/whofaceπροσωπον prosōpon
_N-ASNπρόσωπονprosōponfacefaceκαι kai
_CONJκαίkaiand, andκολαφιζειν kolafizein
_{V-PAN G5721}κολαφίζωkolafizōto beatto buffetαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand, andλεγειν legein
_{V-PAN G5721}λέγωlegōto speakto sayαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfunto himπροφητευσον profēteuson
_{V-AAM-2S G5657}προφητεύωprofēteuōto prophesy, Prophesyκαι kai
_CONJκαίkaiand: andοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe servantsυπηρεται upēretai
_N-NPMὑπηρέτηςhupēretēsservantthe servantsραπισμασιν rapismasin
_N-DPNῥάπισμαrapismaslapwith the palms of their handsαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimελαβον elabon
_{V-2AAI-3P G5627}λαμβάνωlambanōto take[to take]   TRZYKROTNE ZAPARCIE SIĘ PIOTRA.66 cf. Tłum. Толк. A gdy Piotr był na dole, na dziedzińcu, przyszła jedna ze służących najwyższego kapłana,Когда Петр был на дворе внизу, пришла одна из служанок первосвященника И# сyщу петр0ви во дворЁ ни1зу, пріи1де є3ди1на t рабhнь ґрхіерeовыхъ, 14,66Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndοντος ontos
_{V-PAP-GSM G5723}εἰμίeimito bewasτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoas Peterπετρου petrou
_N-GSMΠέτροςpetrosPeteras Peterκατω katō
_ADVκάτωkatōunderbeneathεν en
_PREPἐνenin/on/amonginτη tē
_T-DSFὁhothe/this/whothe palaceαυλη aulē
_N-DSFαὐλήaulēpalace/courtyardthe palaceερχεται erchetai
_{V-PNI-3S G5736}ἔρχομαιerchomaito come/go, there comethμια mia
_A-NSFεἷςheisoneoneτων tōn
_T-GPFὁhothe/this/whoof the maidsπαιδισκων paidiskōn
_N-GPFπαιδίσκηpaidiskēmaidservantof the maidsτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof the high priestαρχιερεως archiereōs
_N-GSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestof the high priest  67 cf. Tłum. Толк. i widząc, że Piotr się grzeje, spojrzawszy nań, mówi: I tyś był z Jezusem Nazareńskim.и, увидев Петра греющегося и всмотревшись в него, сказала: и ты был с Иисусом Назарянином. и3 ви1дэвши петрA грёющасz, воззрёвши на него2, глаг0ла: и3 ты2 съ назарzни1номъ ї}сомъ бhлъ є3си2. 14,67Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndιδουσα idousa
_{V-2AAP-NSF G5631}ὁράωhoraōto seewhen she sawτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoPeterπετρον petron
_N-ASMΠέτροςpetrosPeterPeterθερμαινομενον thermainomenon
_{V-PMP-ASM G5734}θερμαίνωthermainōto warmwarming himselfεμβλεψασα emblepsasa
_{V-AAP-NSF G5660}ἐμβλέπωemblepōto look into/upon, she lookedαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfupon himλεγει legei
_{V-PAI-3S G5719}λέγωlegōto speak, and saidκαι kai
_CONJκαίkaiand, Andσυ su
_P-2NSσύsuyouthou alsoμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof Nazarethναζαρηνου nazarēnou
_A-GSMΝαζαρηνόςnazarēnosNazareneof Nazarethησθα ēstha
_{V-IAI-2S G5707}εἰμίeimito bewastτου tou
_T-GSMὁhothe/this/who[the/this/who]ιησου iēsou
_N-GSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesus  68 cf. Tłum. Толк. Lecz on się zaparł, mówiąc: Ani nie wiem, ani nie rozumiem, co mówisz. I wyszedł na zewnątrz do przedsionka, a kur zapiał.Но он отрекся, сказав: не знаю и не понимаю, что ты говоришь. И вышел вон на передний двор; и запел петух. Џнъ же tвeржесz, глаг0лz: не вёмъ, нижE знaю, что2 ты2 глаг0леши. И# и3зhде в0нъ на преддв0ріе: и3 ґлeктwръ возгласи2. 14,68Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenButηρνησατο ērnēsato
_{V-ADI-3S G5662}ἀρνέομαιarneomaito denyhe deniedλεγων legōn
_{V-PAP-NSM G5723}λέγωlegōto speak, sayingουτε oute
_CONJ-Nοὔτεouteneither[neither]οιδα oida
_{V-RAI-1S G5758}εἴδωeidōto know, I knowουτε oute
_CONJ-Nοὔτεouteneither[neither]επισταμαι epistamai
_{V-PNI-1S G5736}ἐπίσταμαιepistamaito know/understandunderstand Iσυ su
_P-2NSσύsuyouthouτι ti
_I-ASNτίςtiswhich?whatλεγεις legeis
_{V-PAI-2S G5719}λέγωlegōto speaksayestκαι kai
_CONJκαίkaiand. Andεξηλθεν exēlthen
_{V-2AAI-3S G5627}ἐξέρχομαιexerchomaito go outhe wentεξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)outεις eis
_PREPεἰςeistowardintoτο to
_T-ASNὁhothe/this/whothe porchπροαυλιον proaulion
_N-ASNπροαύλιονproaulionentrywaythe porch  69 cf. Tłum. Толк. Gdy go zaś znowu ujrzała służąca, zaczęła mówić tym, którzy wokoło stali, że ten z nich jest.Служанка, увидев его опять, начала говорить стоявшим тут: этот из них. И# рабhнz ви1дэвши є3го2 пaки, начaтъ глаг0лати предстоsщымъ, ћкw сeй t ни1хъ є4сть. 14,69Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndη ē
_T-NSFὁhothe/this/whoa maidπαιδισκη paidiskē
_N-NSFπαιδίσκηpaidiskēmaidservanta maidιδουσα idousa
_{V-2AAP-NSF G5631}ὁράωhoraōto seesawαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimηρξατο ērxato
_{V-ADI-3S G5662}ἄρχομαιarchomaito rule/begin, and beganπαλιν palin
_ADVπάλινpalinagainagainλεγειν legein
_{V-PAN G5721}λέγωlegōto speakto sayτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto them thatπαρεστωσιν parestōsin
_{V-RAP-DPM G5761}παρίστημιparistēmito stand bystood byοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since,ουτος outos
_D-NSMοὗτοςhoutosthis/he/she/itThisεξ ex
_PREPἐκekof/fromofαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemεστιν estin
_{V-PAI-3S G5719}εἰμίeimito beis  70 cf. Tłum. Толк. Ale on po wtóre się zaparł. A po chwili ci, co tam stali, znów mówili Piotrowi: Prawdziwie z nich jesteś; boś i Galilejczyk jest.Он опять отрекся. Спустя немного, стоявшие тут опять стали говорить Петру: точно ты из них; ибо ты Галилеянин, и наречие твое сходно. Џнъ же пaки tметaшесz. И# помaлэ пaки предстоsщіи глаг0лаху петр0ви: вои1стинну t ни1хъ є3си2: и4бо галілeанинъ є3си2, и3 бесёда твоS под0битсz. 14,70Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenAndπαλιν palin
_ADVπάλινpalinagainagainηρνειτο ērneito
_{V-INI-3S G5711}ἀρνέομαιarneomaito denyhe denied itκαι kai
_CONJκαίkaiand. Andμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterafterμικρον mikron
_A-ASNμικρόςmikrossmalla littleπαλιν palin
_ADVπάλινpalinagainagainοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who, they thatπαρεστωτες parestōtes
_{V-RAP-NPM G5761}παρίστημιparistēmito stand bystood byελεγον elegon
_{V-IAI-3P G5707}λέγωlegōto speaksaidτω tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto Peterπετρω petrō
_N-DSMΠέτροςpetrosPeterto Peterαληθως alēthōs
_ADVἀληθῶςalēthōstruly, Surelyεξ ex
_PREPἐκekof/fromofαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemει ei
_{V-PAI-2S G5719}εἰμίeimito bethou artκαι kai
_CONJκαίkaiand γαρ gar
_CONJγάρgarfor: forγαλιλαιος galilaios
_N-NSMΓαλιλαῖοςgalilaiosGalileana Galilaeanει ei
_{V-PAI-2S G5719}εἰμίeimito bethou art  71 cf. Tłum. Толк. A on począł zaklinać się i przysięgać: Że nie znam tego człowieka, o którym mówicie.Он же начал клясться и божиться: не знаю Человека Сего, о Котором говорите. Џнъ же начA роти1тисz и3 клsтисz, ћкw не вёмъ чlвёка сегw2, є3г0же вы2 глаг0лете. 14,71Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethenButηρξατο ērxato
_{V-ADI-3S G5662}ἄρχομαιarchomaito rule/beginhe beganαναθεματιζειν anathematizein
_{V-PAN G5721}ἀναθεματίζωanathematizōto take an oathto curseκαι kai
_CONJκαίkaiandandομνυναι omnunai
_{V-PAN G5721}ὄμνυμιomnumito swearto swearοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since, ,ουκ ouk
_PRT-Nοὐounonotοιδα oida
_{V-RAI-1S G5758}εἴδωeidōto knowI knowτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whomanανθρωπον anthrōpon
_N-ASMἄνθρωποςanthrōposa humanmanτουτον touton
_D-ASMοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]ον on
_R-ASMὅς, ἥhhos ēwhichof whomλεγετε legete
_{V-PAI-2P G5719}λέγωlegōto speakye speak  72 cf. Tłum. Толк. A niebawem kur zapiał po raz drugi. I wspomniał Piotr na słowo, które mu rzekł Jezus: Pierwej niż kur dwakroć zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz. I począł płakać.Тогда петух запел во второй раз. И вспомнил Петр слово, сказанное ему Иисусом: прежде нежели петух пропоет дважды, трижды отречешься от Меня; и начал плакать.И# втор0е ґлeктwръ возгласи2. И# помzнY пeтръ гlг0лъ, є3г0же речE є3мY ї}съ, ћкw прeжде дaже пётель не возгласи1тъ двакрaты, tвeржешисz менє2 трикрaты. И# начeнъ плaкашесz.14,72Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndευθυς euthus
_ADVεὐθέωςeutheōsimmediately[immediately]εκ ek
_PREPἐκekof/from δευτερου deuterou
_A-GSNδεύτεροςdeuterossecondlythe second timeαλεκτωρ alektōr
_N-NSMἀλέκτωρalektōrroosterthe cockεφωνησεν efōnēsen
_{V-AAI-3S G5656}φωνέωfōneōto callcrewκαι kai
_CONJκαίkaiand. Andανεμνησθη anemnēsthē
_{V-API-3S G5681}ἀναμιμνήσκωanamimnēskōto remindcalled to mindο o
_T-NSMὁhothe/this/whoPeterπετρος petros
_N-NSMΠέτροςpetrosPeterPeterτο to
_T-ASNὁhothe/this/whothe wordρημα rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordthe wordως ōs
_ADVὡςhōswhich/how[which/how]ειπεν eipen
_{V-2AAI-3S G5627}λέγωlegōto speaksaidαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfunto himο o
_T-NSMὁhothe/this/whoJesusιησους iēsous
_N-NSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since πριν prin
_ADVπρίνprinbeforeBeforeαλεκτορα alektora
_N-ASMἀλέκτωρalektōrroosterthe cockδις dis
_ADVδίςdistwicetwiceφωνησαι fōnēsai
_{V-AAN G5658}φωνέωfōneōto callcrowτρις tris
_ADVτρίςtristhree timesthriceμε me
_P-1ASἐγώegōI/wemeαπαρνηση aparnēsē
_{V-FDI-2S G5695}ἀπαρνέομαιaparneomaito deny, thou shalt denyκαι kai
_CONJκαίkaiand, Andεπιβαλων epibalōn
_{V-2AAP-NSM G5631}ἐπιβάλλωepiballōto put on/seizewhen he thought thereonεκλαιεν eklaien
_{V-IAI-3S G5707}κλαίωklaiōto weep, he wept CS RU Brytjka King J. 15 U PIŁATA.1 cf. Tłum. Толк. I zaraz, rano najwyżsi kapłani uczyniwszy naradę ze starszymi i z doktorami i z całą Radą, związawszy Jezusa, zaprowadzili i oddali Piłatowi.Немедленно поутру первосвященники со старейшинами и книжниками и весь синедрион составили совещание и, связав Иисуса, отвели и предали Пилату. (За?_x7ѕ.) И# ѓбіе наyтріе совётъ сотвори1ша ґрхіерeє со ст†рцы и3 кни6жники, и3 вeсь с0нмъ, свzзaвше ї}са вед0ша и3 предaша (є3го2) пілaту. 15,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndευθυς euthus
_ADVεὐθέωςeutheōsimmediatelystraightwayπρωι prōi
_ADVπρωΐprōimorningthe morningσυμβουλιον sumboulion
_N-ASNσυμβούλιονsumboulioncounsel/councila consultationποιησαντες poiēsantes
_{V-AAP-NPM G5660}ποιέωpoieōto do/makeheldοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who αρχιερεις archiereis
_N-NPMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe chief priestsμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who πρεσβυτερων presbuterōn
_A-GPM-Cπρεσβύτεροςpresbuteroselderthe eldersκαι kai
_CONJκαίkaiandandγραμματεων grammateōn
_N-GPMγραμματεύςgrammateusscribescribesκαι kai
_CONJκαίkaiandandολον olon
_A-NSNὅλοςholosallthe wholeτο to
_T-NSNὁhothe/this/whothe chief priestsσυνεδριον sunedrion
_N-NSNσυνέδριονsunedrioncouncilcouncilδησαντες dēsantes
_{V-AAP-NPM G5660}δέωdeōto bind, and boundτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whocouncilιησουν iēsoun
_N-ASMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusαπηνεγκαν apēnenkan
_{V-AAI-3P G5656}ἀποφέρωapoferōto carry off, and carriedκαι kai
_CONJκαίkaiand, andπαρεδωκαν paredōkan
_{V-AAI-3P G5656}παραδίδωμιparadidōmito deliverdeliveredπιλατω pilatō
_N-DSMΠιλᾶτοςpilatosPilateto Pilate