Biblia | Center of Orthodox Thought

Druga Księga Samuela

Część I (I,1 – 4,12)Dawid króluje w Hebronie nad pokoleniem Juda. BOLEŚĆ DAWIDA Z POWODU ŚMIERCI SAULA I IONATY (l,l-27). W Sicelegu (1). Pewien Amalekita donosi o śmierci Saula i Jonaty (2-4), i oświadcza, że sam dobił Saula (5-10). Dawid opłakuje Saula i Jonatę (11-12); każe zabić Amalekitę (13-I6). Śpiewa pieśń żalobną (17-18): “Jakże polegli mocarze!” (19-21); ich dzielność (22-24); boleje nad Jonatą (25-26); “Jako polegli mocarze!” (27).
1 1 I stało się potem, gdy umarł Saul, że się Dawid wrócił od porażki Amaleka i mieszkał w Sicelegu 2 dwa dni. A dllia trzeciego ukazał się człowiek, idący z obozu Saulowego, z rozdartym odzieniem i z głową prochem posypaną; a gdy przyszedł do Dawida, padł na oblicze swoje i pokłonił się.3 I rzekł do niego Dawid: “Skąd idziesz ?” A on rzekł do niego: “Uciekłem z obozu izraelskiego.”4 I rzekł do niego Dawid: “Co za słowo jest, które się stało ? Powiedz mi!” On rzekł: “Uciekł lud z bitwy i wielu z ludu poległo i pomarło; lecz i Saul, i Jonata, syn jego, zginęli.”5 I rzekł Dawid do młodzieńca, który mu po wiadał: “Skąd wiesz, że umarł Saul 6 i Jonata, syn jego?” I rzekł młodzieniec, który mu powiadał: “Przypadkiem przyszedłem na górę Gelboe, a Saul tkwił na oszczepie swoim, a wozy i jezdni przybliżali się ku niemu.7 I obejrzawszy się w tył ujrzał mig i zawołał. A gdym mu odpowiedział:8 “Otom ja!” rzekł mi: “Ktoś ty ?” I rzekłem do niego: “Jestem Amalekita.”9 I rzekł mi: “Stań nade mną i zabij mię, bo mię zdjęły ciężkości i jeszeze wszystka dusza moja jest we mnie!”10 A stojąc nad nim, zabiłem go, bom wżedział, że już żyw być niemógł po upadku; i wziąłem koronę, która była na głowie jego, i naramienniki z ramienia jego, i przyniosłem tu do ciebie, pana mego.” – 11 Uchwyciwszy tedy Dawid szaty swoje, rozdarł i wszyscy mężowie, którzy z nim byli.12 I żałowali, i płakali, i pościli aż do wieczora dla Saula i dla Jonaty, syna jego, i dla ludu Pańskiego i dla domu Izraelowego, że polegli mieczem.13 I rzekł Dawid do młodzieńca, który mu był powiedział: “Skądeś ty ?” A on odpowiedział: “Synem człowieka przychodnia Amalekity jam jest.”14 I rzekł do niego Dawid: “Czemuś się nie bał podnieść ręki twej, aby zabić pomazańca Pańskiego ?”15 I zawoławszy Dawid jednego ze sług swoich rzekł: “Przystąp i rzuć się nań!” A on zabił go, i umarł.16 I rzekł do niego Dawid: “Krew twoja na głowę twoją, bo usta twoje wyrzekły przeciw tobie mówiąc: Jam zabił pomazańca Pańskiego.”17 Zawodził tedy Dawid taką pieśnią żałobną nad Saulem i nad Jonatą, synem jego 18 (i przykazał, aby uczono synów judzkich Łuku, jak napisano w Księdze Sprawiedliwych). I rzekł: “Uważ, Izraelu, na tych, którzy pomarli na górach twoich zranieni.19 Sławni twoi, o Izraelu, na górach są pobici.20 Jakże polegli mocarze! Nie powiadajcie w Get ani oznajmiajcie po ulicach Askalonu, aby się snadź nie radowały córki filistyńskie, aby się nie weseliły córki nieobrzezańców!21 Góry Gelboe, ani rosa ani deszcz niech nie padają na was, ani z pól niech nie będzie pierwocin; bo tam porzucona jest tarcza mocarzów, tarcza Saulowa, jakby nie był pomazany oliwą!22 Od krwi zabitych, od sadła mocarzów strzała Jonaty nigdy nie wróciła się nazad i miecz Saula nie wracał się próżno.23 Saul i Jonata, mili i uroczy w żywocie swoim, w śmierci też nie są rozłączeni, szybsi niż orłowie, mocniejsi niźli lwy.24 Córki izraelskie, nad Saulem płaczcie, który was przyodziewał w karmazyn w rozkoszach, który dodawał ozdób złotych ubiorom waszym!25 Jakże polegli mocarze w bitwie! Jonata na wyżynach twoich zabity!26 Żal mi cię, bracie mój Jonata, śliczny bardzo, a przyjemniejszy nad miłość niewieścią! Jako matka miłuje jedynego syna swego, tak ja ciebie miłowałem!27 Jakże polegli mocarze i poginęła broń wojenna!” NAMASZCZENIE DAWIDA NA KRÓLA W HEBRONIE (2,1-4a).
2 1 Z Potem więc radził się Dawid Pana mówiąc: “Czy mam jechać do jednego z miast Judy?” I rzekł Pan do niego: “Jedź.” I rzekł Dawid: “Dokąd pojadę ?” I odpowiedział mu:2 “Do Hebronu.” Jechał tedy Dawid i dwie żony jego, Achinoam Jezraelitka i Abigail, żona Nabala z Karmelu.3 Lecz i mężów, którzy z nim byli, wziął Dawid, każdego z domem jego, i uieszkali w miasteczkach Hebronu.4 I przyszli mężowie judzcy, i pomazali tam Dawida, aby królował nad domem judzkim. DAWID CHWALI MIESZKAŃCÓW jABES ZA POGRZEBANIE SAULA (2,4b-7).I powiedziano Dawidowi, że mężowie Jabes Galaad pogrzebali Sáula.5 Posłał tedy Dawid posłów do mężów Jabes Galaad i rzekł do nich: “Błogosławieniście wy Panu, którzyście okazali to miłosierdzie nad panem waszym Saulem i pogrzebaliście go.6 A teraz, aczkolwiek wam Pan odda miłosierdzie i prawdę, wszakże i ja złożę dzięki, dlatego żeście uczynili tę rzecz.7 Niech się wzmacniają ręce wasze i bądźcie synami męstwa, bo aczkolwiek umarł pan wasz Saul, wszakże mnie pomazał dom Juda na króla nad sobą.” RÓD SAULA PRZECIWSTAWIA SIĘ RODOWI DAWIDA. BITWA POD GABAONEM (2,8-32). Abncr ustanawia Isboseta królem w Izraelu (8-9); podział ludu (10-11). Abnn i Joab potykają się pod Gabaonem, zwycięstwo avojska Dawidowego (12-17). Abner zabija Asaela, brata Joaba (18-23); Joab i Abisaj gonią Abnerá, lecz na jego prośbę zaprzestają walki (24-29). Powrót sług Dawidowych do Hebronu (30-32).8 A Abner, syn Nera, hetman wojska Saulowego, wziął Isboseta, syna Saulowego, i obwodził go po obozie.9 I ustanowił go królem nad Galaadem i nad Gessuri, i nad Jezraelem, i nad Efraimem, i nad Beniaminem, i nad wszystkim Izraelem.10 Czterdzieści lat miał Isboset, syn Saulów, gdy począł królować nad Izraelem, a dwa lata królował; a sam tylko dom Juda stał przy Dawidzie.11 I była liczba dni, których mieszkał Dawid, królując w Hebronie nad domem Juda, siedem lat i sześć miesięcy.12 I wyszedł Abner, syn Nera, i słudzy Isboseta, syna Saulowego, z obozu do Gabaonu.13 Joab też, syn Sarwii, i słudzy Dawidowi wyszli, i zabieżeli im u stawu w Gabaonie. A gdy się razem zeszli, usiedli naprzeciw siebie, ci z jednej strony stawu, a tamci z drugiej.14 I rzekł Abner do Joaba: “Niech wstaną młodzieńcy i poigrają przed nami ” I odpówiedział Joab: “Niech wstaną.”15 Wstali tedy, i przeszło ich dwunastu liczbą z Beniamina ze strony Isboseta, syna Saulowego, i dwunastu ze sług Dawidowych.16 I uchwyciwszy każdy za głowę rówiennika swego, utopił miecz w boku przeciwnika i upadli razem; i nazwano miejsca owe: Pole 17 Mocnych w Gabaonie. I zaczęła się bitwa dosyć ciężka dnia owego, i uciekł Abner i mężowie izraelscy przed sługami Dawidowymi.18 A byli tam trzej synowie Sarwii: Joab, Abisaj i Asael, a Asael był zawodnikiem bardzo prędkim jak jedna z sarn, które mieszkają w lasach.19 I gonił Asael Abnera, i nie ustąpił na prawo ani na lewo ścigając Abnera.20 I obejrzał się Abner w tył, i rzekł: “A tyś to, Asaelu ?” On odpowiedział:21 “Jam jest.” I rzekł mu Abner: “Idź na prawą albo na lewą stronę, a uchwyć jednego z młodzieńców, i pobierz sobie łupy z niego!” Lecz Asael nie chciał przestać nacierać na niego.22 I po wtóre rzekł Abner do Asaela: “Idź precz, a nie goń mnie, abym cię nie musiał przebić ku ziemi,23 a nie będę mógł podnieść twarzy mej na Joaba, brata twego!” Lecz on nie chciał słuchać i nie chciał odstąpić; a tak uderzył go Abner, obróciwszy oszczep, w łono i przebił i umarł na tymże miejscu, a wszyscy, którzy mijali owo miejsce, gdzie upadł Asael i umarł, zatrzymywali się.24 A gdy Joab i Abisaj gonili uciekającego Abnera, słońce zaszło, i przyszli aż do pagórka Rur Wodnych,25 który jest naprzeciw doliny drogi pustyni w Gabaonie. I zebrali się synowie Beniaminowi do Abnera, i skupieni w jeden hufiec, stanęli na wierzchu jednego pagórka.26 I zawołał Abner na Joaba, i rzekł: “Czy aż do wygubienia będzie się twój miecz srożył? Czyli nie wiesz, że bardzo niebezpieczna jest rozpacz? Dokądże nie rzeczesz ludowi, aby przestał gonić braci swych?”27 I rzekł Joab: “Żyje Pan, gdybyś był powiedział rano przestałby lud gonić brata swego!”28 A tak zatrąbił Joab w trąbę, i stanęło wszystko wojsko, i nie gonili dalej Izraela ani się potykali.29 A Abner i mężowie jego szli polem całą tę noc i przeprawili się przez Jordan, a obejrzawszy wszystek Bethoron przyszli do obozu.30 – A Joab opuściwszy Abnera, wrócił się i zebrał wszystek lud: i niedostawało ze sług Dawidowych dziewiętnastu mężów oprócz Asaela.31 A słudzy Dawidowi zabili z Beniamińczykbw i z mężów, którzy byli z Abnerem, trzystu i sześćdziesięciu, którzy też pomarli.32 I wzięli Asaela, i pogrzebali go w grobie ojca jego w Betlejem; i szli całą noc. Joab i mężowie, którzy byli z nim, a na samym świtaniu przyszli do Hebronu. WOJNA MIĘDZY RODEM DAWIDA A RODEM SAULA; ŚMIERĆ ABNERA (3, I-39). Przeciąganie się wojny (1). Synowie Dawida (2-5). Abner odstępuje od Isboseta (6-11), wysyła posłów do Dawida (12-16) i przemawia za nim do starszych Izraeła (17-18). Abner u Dawida (19-21); Joab gani Dawida (22-25), przyzywa Abnera do Hebronu i mści się śmierci brata (26-30). Dawid opłakuje śmierć Abnera (31-39).
3 1 Stała się tedy długa wojna między domem Saulowym a między domem Dawidowym; Dawid postępował i zawsze nad siebie samego mocniejszym się stawał, a dom Saulów co dzień się umniejszał.2 I narodzili się Dawidowi synowie w Hebronie, a pierworodnym jego był Amnon z Achinoam Jezraelitki.3 A po nim Cheleab z Abigail, żony Nabala z Karmelu, a trzeci Absalom, syn Maachy, córki Tolmaja, króla Gessur.4 A czwarty Adonias, syn Aggity, i piąty Safatia, syn Abitali.5 Szósty też Jetraam z Egli, żony Dawidowej. Ci się urodzili Dawidowi w Hebronie.6 A gdy była wojna między domem Saulowynl a domem Dawidowym,7 Abner, syn Nera, rządził domem Saulowym. A Saul miał nałożnicę imieniem Resfa, córkę Aji. I rzekł Isboset do Abnera:8 “Czemuś wszedł do nałożnicy ojca mego?” A on rozgnxewawszy się bardzo dla słów Isboseta, rzekł: “Czym ja psią głową jest dzisiaj przeciw Judzie, którym okazał miłoslerdzie nad domem Saula, ojca twego, i nad braćmi i bliskimi jego, i nie dałem cig w ręce Dawidowi, a ty wyszukałeś dziś we mnie, co byś mi zganił z powodu niewiasty?9 To niech uczyni Bóg Abnerowi i to niech mu przyczyni,10 jeśli jak Pan Dawidowi przysiągł, tak nie uczynię z nim, że będzie przeniesione królestwo z domu Saulowego, a będzie wyniesiony tron Dawidów nad Izraelem i Judą od Dan aż do Bersabee!11 ” I nie mógł mu nic odpowiedzieć, bo się go bał.12 Posłał tedy Abner posłów do Dawida, by rzekli do niego: “Czyjaż jest ziemia?” I żeby mówili: “Uczyń ze mną przyjaźń, a będzie ręka moja z tobą i przywiodę ku tobie wszystkiego Izraela.”13 A on rzekł: “Bardzo dobrze! Ja z tobą uczynię przyjaźń, ale o jedną rzeez proszę cię mówiąc: Nie będziesz oglądał oblicza mego, aż mi przywiedziesz Michol, córkę Saulową; tak przyjdziesz i zobaczysz mię.”14 I posłał Dawid posłów do Isboseta, syna Saulowego, mówiąc: “Wróć żonę moją Mićhol, którą sobie poślubiłem za sto napletków filistyńskich.”15 I posłał Isboset, i wziął ją od męża jej Faluela, syna Laisa.16 I szedł za nią mąż jej płacząc, aż do Bahurim. I rzekł do niego Abner: “Idź, a wróć się!” I wrócił się.17 Zwrócił sig też Abner ze słowami do starszych izraelskich mówiąc: “Tak wczoraj, jak i dziś trzeci dzień, szukaliście Dawida, aby królował nad wami.18 Przeto teraz uczyńcie, ponieważ Pan rzekł do Dawida mówiąc: Przez rękę sługi mego Dawida wybawię lud mój izraelski z ręki Filistynów i wszystkich nieprzyjaciół jego.”19 Mówił też Abner i do Beniamina. I poszedł, aby mówić do Dawida w Hebronie wszystko, co się podobało Izraelowi i wszystkiemu Beniaminowi.20 I przyszedł do Dawida do Hebronu z dwudziestu mężami, i uczynił Dawid Abnerowi i mężom jego, którzy z nim przyszli, ucztę.21 I rzekł Abner do Dawida: “Wstanę, żeby zgromadzić do ciebie pana mego, króla, wszýstkiego Izraela i wejść z tobą w przymierze, abyś królował nad wszystkim, jak żąda dusza twoja.”22 A gdy Dawid odprowadził Abnera i on odszedł w pokoju, wnet przyszli słudzy Dawidowi i Joab, pobiwszy zbójców, z korzyścią bardzo wielką; lecz Abner nie był z Dawidem w Hebronie, bo go już odprawił,23 i odjechał w pokoju, a Joab i wszystko wojsko, które z nim było, potem przyszli; dano tedy znać Joabowi od powiadających: “Przyszedł Abner, syn Nera, do króla i puścił go, i odszedł w pokoju.”24 I wszedł Joab do króla, i rzekł: “Coś uczynił? Oto przyszedł Abner do ciebie; czemużeś go puścił i poszedł, i odszedł?25 Nie wiesz, że Abner, syn Nera, na to przyszedł do ciebie, aby cię zdradzić, ażeby poznać wyjście twoje i wejście twoje, i dowiedzieć się wszystkiego, co czynisz?”26 A tak wyszedłszy Joab od Dawida wyprawił posłów za Abnerem i wrócił go od studni Sira, o czym Dawid nie wiedział.27 A gdy się wrócił Abner do Hebronu, odwiódł go Joab osobno na środek bramy zdradliwie, aby z nim mówić, i uderzył go tam w łono, i umarł, z zemsty za krew Asaela, brata swego.28 Gdy usłyszał Dawid, że się to już stało, rzekł: “Czystym ja i królestwo moje u Pana aż na wieki od krwi Abnera, syna Nera,29 a niech przyjdzie na głowę Joaba i na wszystek dom ojca jego, i niech nie ustaje z domu Joabowego ćierpiący płynienie nasienia i trędowaty, i trzymający wrzeciono, i od miecza upadający, i potrzebujący chleba!”30 A tak Joab i Abisaj, brat jego, zabili Abnera, dlatego że był zabił Asaela, brata ich, w Gabaonie na wojnie.31 I rzekł Dawid do Joaba i do wszystkiego ludu, który był z nim: “Porozdzierajcie szaty wasze, a obleczcie się w wory i płaczcie przy pogrzebie Abnera.” Sam też król Dawid szedł za ciałem.32 A gdy pogrzebali Abnera w Hebronie, podniósł król Dawid głos swój i płakał nad grobem Abnera, płakał też i wszystek lud.33 A narzekając król i płacząc Abnera mówił: “Nie tak, jak zwykli umierać ludzie nikczemni, umarł Abner.34 Ręce twoje nie były związane i nogi twoje nie były pętami obciążone; ale jak upadają przed synami niezbożnymi, takeś upadł!” I powtarzając wszystek lud, płakał nad nim.35 A gdy przyszedł wszystek lud, aby jeść z Dawidem, gdy jeszcze był jasny dzień, przysiągł Dawid mówiąc: “To niech mi Bóg uczyni, i to niech przyczyni, jeśli przed zachodem słońca skosztuję chleba albo czego innego.”36 A wszystek lud słyszał i podobało się im wszystko, co czynił król przed oczyma wszystkiego ludu.37 I poznało wszystko pospólstwo i wszystek Izrael dnia owego, że nie z polecenia królewskiego zabity został Abner, syn Nerów.38 Rzekł też król do sług swoich: “Czy nie wieeie, że hetnlan i bardzo wielki poległ dziś w Izraelu?39 A jam jeszcze słaby, i pomazany król, ale ci mężowie, synowie Sarwii, ciężcy mi są. Niech odda Pan czyniącemu zło według złości jego!” ŚMIERĆ ISBOSETA, KONIEC DOMU SAULA (4,1-12). Isboset i Izracl upadsją na duchu (1). B i Rcchab, hcrutowio band Isboseta (2-3). Mifiboset, wnuk Isboseta (4). Baana i Rechab zabijają Isboseta (5-7) i przynoszą jego głowę Dawidowi (8); Dawid każe ich stracić (9-12).
4 1 I usłyszał Isboset, syn Saula, że Abner legł w Hebronie, i omdlały ręce jego, i wszystek Izrael był przestraszony.2 – A byli dwaj mężowie, przywódcy zbójców u syna Saulowego, jednego imię Baana, a imię drugiego Rechab, synowie Remmona, Berotczyka z syndw Beniaminowych; bo i Berot zaliczono do Beniamina.3 I uciekli Berotczycy do Getaim i byli tam przychodniami aż do owego czasu.4 A Jonata, syn Saulów, miał syna słabego na nogi; bo mu pięć lat było, kiedy przyszła wieść o Saulu i o Jonacie z Izraela, i wziąwszy go mamka jego uciekała, a gdy się kwapiła, żeby uciec, upadł i stał się chromy; a miał imię Mifiboset.5 – Przyszedłszy tedy synowie Remmona Berotczyka, Rechab i Baana, weszli, gdy najgorętszy jest dzień, do domu Isboseta, który spał na łóżku swym w południe. A odźwierna domu czyszcząc pszenicę zasnęła.6 A weszli do domu potajemnie, wziąwszy kłosy pszeniczne, i uderzyli go w łono Rechab i Baana, brat jego, i uciekli.7 A gdy weszli w dom, on spał na łóżku swym w pokoju, a uderzywszy zabili go; i wziąwszy głowę jego, poszli drogą puszczy przez całą noc.8 – I przynieśli głowę Isboseta do Dawida do Hebronu, i rzekli do króla: “Oto głowa Isboseta, syna Saulowego, nieprzyjaciela twego, który szukał duszy twojej; a dał Pan panu memu, królowi, pomstę dzisiaj nad Saulem i nad potomstwem jego.”9 A odpowiadając Dawid Rechabowi i Baanie, bratu jego, synom Remmona Berotczyka, rzekł do nich: “Żyje Pan, który wyrwał duszę moją ze wszelkiego ucisku,10 iż owego, który mi powiedział i rzekł: Umarł Saul, a mniemał, że mi dobrą nowinę przyniósł, pojmałem i zabiłem go w Sicelegu, chociaż mu należało dać zapłatę za poselstwo.11 Jakże daleko więcej teraz, gdy ludzie niezbożni zabili męża niewinnego w domu jego, na łóżku jego, nie miałbym szukać krwi jego z ręki waszej, i zgładzić was z ziemi ?”12 I przykazał Dawld sługom swoim, i pozabljali ich, a obciąwszy ręce i nogi ich, zawiesili ich nad stawem w Hebronie, a głowę Isboseta wzięli i pogrzebali w grobie Abnera w Hebrome.CZĘŚĆ II (5,1 – 9,13)Dawid królem zu jerozolimie nad całym Izraelem.I. WSZYSTKIE POKOLENIA IZRAELSKIE UZNAJĄ DAWIDA ZA KRÓLA (5, 1-16). Wszystlúc pokolenia ofiarują Dawidowi królestwo (1-3); długość panowania (4-5). Oblętenie i zdobycie zamku Syjon (6-9). Znaczenie Dawida powiększa się; poselstwo i pomoc Hirama z Tyru (10-12). Żony i dzieci Dawida (13-16).
5 1 I przyszły wszystkie pokolenia izraelskie do Dawida do Hebronu mówiąc: “Oto my jesteśmy kość twoja i ciało twoje.2 Ale i wczoraj i ongi, gdy Saul był królem nad nami, tyś wywodził i przywodził lud izraelski, i rzekł Pan do ciebie: Ty paść będziesz lud mój izraelski i ty będziesz wodzem nad Izraelem.”3 Przyszli też i starsi izraelscy do króla do Hebronu, i uczynił z nimi król Dawid przymierze w Hebronie przed Panem; i pomazali Dawida na króla nad Izraelem.4 Synem trzydziestu lat był Dawid, gdy począł królować, a czterdzieści lat królował.5 W Hebronie królował nad Judą siedem lat i sześć miesięcy, a w Jeruzalem królował trzydzieści i trzy lata nad wszystkim Izraelem i Judą.6 – I poszedł król i wszyscy mężowie, którzy byli z nim, do Jeruzalem, do Jebuzejczyków, mieszkających w ziemi; i rzeczono Dawidowi od nich: “Nie wnijdziesz sam, aż zniesiesz ślepych i chromych, mówiących:7 Nie wnijdzie tu Dawid.” A Dawid wziął zamek Syjon, to jest miasto Dawidowe.8 Bo był obiecał Dawid owego dnia zapłatę temu, który by pobił Jebuzejczyków i dosięgnął rynien domów, a zniósł ślepych i chromych, nienawidzących duszy Dawidowej. Dlatego mówią w przypowieści: “Ślepy i chromy nie wnijdą do kościoła.”9 A Dawid mieszkał w zamku i nazwał go miastem Dawidowym, i zbudował wokoło od Mello i wewnątrz.10 I chodził postępując i rosnąc, a Pan Bóg zastępów był z nim.11 Posłał tedy Hiram, król Tyru, posłów do Dawida i drzewa cedrowe, i rzemieślników około drzewa, i rzemieślników około kamienia do ścian, i zbudowali dom Dawidowi.12 I poznał Dawid, że go Pan utwierdził królem nad Izraelem i że wywyższył królestwo jego nad ludem swym lzraelskim.13 – Pojął sobie tedy Dawid jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalem, przyszedłszy z Hebronu, i narodzili się Dawidowi jeszcze synowie i córki.14 A te są imiona tych, którzy mu się urodzili w Jeruzalem:15 Samua, Sobab, Natan, Salomon, Jebahar, Elisua,16 Nefeg, Jafia, Elisama, Elioda i Elifalet. DWUKROTNA KLĘSKA FILISTYNÓW (5,17-25). Fifistyni w dofinie Rafaim (17-18); pierwsza porażka w Baal Farasim (19-21); druga porażka od Gabaa at do Gezer (22-25).17 Usłyszeli tedy Filistyni, że pomazano Dawida na króla nad Izraelem, i przyjechali wszyscy szukać Dawida. Gdy to usłyszał Dawid, zstąpił do twierdzy.18 A Fllistyni przyciągnąwszy rozpostarli się w dolinie Rafaim.19 I radził się Dawid Pana mówiąc: “Czy mam iść na Filistynów? i czy dasz ich w ręce moje?” I rzekł Pan do Dawida: “Idź, bo dając dam Filistynów w ręce twoje.”20 Przyszedł tedy Dawid do Baal Farasim i poraził ich tam, i rzekł: “Rozdzielił Pan nieprzyjaciół moich przede mną, jak się dzielą wody.” Dlatego nazwano miejsce owo Baal Farasim.21 I zostawili tam rzeźbione obrazy swoje, które zabrał Dawid i mężowie jego.22 – I raz jeszcze wyciągnęli Filistyni i rozpostarli się w dolinie Rafaim.23 A Dawid zapytał się Pana: “Czy mam iść przeciw Filistynom, i czy dasz ich w ręce moje?” I odpowiedział: “Nie chodź przeciwko nim, ale okrąż z tyłu, a przyjdziesz do nich od strony grusz.24 A gdy usłyszysz szum idącego po wierzchu grusz, wtedy wydasz bitwę, bo wtedy wynijdzie Pan przed obliczem twoim, aby porazić wojska filistyńskie.”25 Uczynił tedy Dawid tak, jak mu Pan rozkazał, i poraził Filistynów od Gabaa aż do wejścia Gezer. PRZENIESIENIE ARKI NA SYJON (6, 1-23). Cały lud izraelski się zbiera (1-2). Przeniesienie arki wśród radości Dawida i ludu (3-.5), Ukaranie Ozy przez Boga (6-8). Wniesienie arki do domu Obededoma (9-11), następnie do miasta Dawidowego (12-15). Michol widzi Dawida, tańczącego przed arką (16). Arka w namiocie; ofiary i jałmużny Dawida (17-19). Michol mu urąga, jego odpowicdt(20-23).
6 1 A Dawid zebrał znowu wszystkich wybranych z Izraela, trzydzieści tysięcy.2 I wstał Dawid, i poszedł, i wszystek lud, który był z nim z mężów Juda, aby przywieść skrzynię Bożą, nad którą wzywano imienia Pana zastępów, siedzącego na niej na cherubinach.3 I włożyli skrzynię Bożą na wóz nowy, i wzięli ją z domu Abinadaba, który był w Gabaa, a Oza i Ahio, synowie Abinadaba, prowadzili wóz nowy.4 A gdy ją wzięli z domu Abinadaba, który był w Gabaa; Ahio, strzegący skrzyni Bożej, szedł przed skrzynią.5 A Dawid i wszystek Izrael grali przed Panem na wszelakich drzewach misternie uczynionych i harfach, skrzypcach, bębnach, gęślach i cymbałach.6 A gdy przyszli do gumna Nachona, wyciągnął Oza rękę ku skrzyni Bożej i przyttzymał ją, bo wierzgały woły i nachyliły ją.7 I rozgniewał się oburzeniem Pan na Ozę, i zabił go za śmiałość, i umarł tam przy skrzyni Bożej.8 I zafrasował się Dawid, przeto że Pan zabił Ozę, i nazwano owo miejsce: Zabicie Ozy, aż do dnia tego.9 – I zląkł się Dawid Pana dnia owego mówiąc: “Jakże wnijdzie do mnie skrzynia Pańska?”10 I nie chciał prowadzić do siebie skrzyni Pańskiej do miasta Dawidowego, ale ją wprowadził do domu Obededoma, Getejczyka.11 I mieszkała skrzynia Pańska w domu Obededoma Getejczyka trzy miesiące, i błogosławił Pan Obededomowi i wszystkiemu domowi jego.12 I powiedziano królowi Dawidowi, że błogosławił Pan Obededomowi i wszystkim rzeczom jego dla skrzyni Bożej. Poszedł tedy Dawid i przyprowadził skrzynię Bożą z domu Obededoma do miasta Dawidowego z weselem; a było z Dawidem siedem chórów i ofiara cielca.13 A gdy postąpili ci, którzy nieśli skrzynię Pańską, sześć kroków, ofiarował wołu i barana.14 A Dawid tańczył ze wszystkiej mocy przed Panem. A był Dawid przepasany efodem lnianym.15 A Dawid i wszystek dom Izraelów prowadzili skrzynię świadectwa Pańskiego z weselem i z trąbieniem trąby.16 – A gdy skrzynia Pańska weszła do miasta Dawidowego, Michol, córka Saulowa, wyglądając oknem ujrzała króla Dawida podskakującego i tańczącego przed Panem, i wzgardziła nim w sercu swoim.17 – I wprowadzili skrzynię Palíską i położyli ją na miejscu swym w pośrodku namiotu, który był jej rozbił Dawid; i ofiarował Dawid całopalenia i zapokojne ofiary przed Panem.18 A gdy dokończył ofiarę całopala.nia i zapokojnych, pobłogosławił ludowi w imię Pana zastgpów.19 I rozdał wszystkiemu mnóstwu izraelskiemu tak mętowi jak i niewieście, każdemu bochen chleba i pieczeń wołowego mięsa jedną, i kołacz w oliwie smażony. I poszedł wszystek lud, każdy do domu swego.20 I wrócił się Dawid, aby błogosławić domowi swemu, a Michol, córka Saulowa, wyszedłszy naprzeciw Dawida rzekła: “Jakże chwalebny był dziś król izraelski, odkrywający się przed służebnicami sług swoich, i odkrył síę, jak gdyby się odkrywał jeden 21 I z błaznów!” I rzekł Dawid do Michol: “Przed Panem, który mnie obrał raczej niż ojca twego i niźli wszystek dom jego, i przykazał mi, abym był wodzem nad ludem Pańskim w Izraelu,22 i grać będę, i uniżę się jeszcze bardziej niż dotąd, i będę małym w oczach moich; a u służebnic, o których mówiłaś, chwalebniejszym się pokażę!”23 Przeto Michol, córce Saulowej, nie urodził się syn aż do dnia śmierci jej. PROROCTWO NATANA(7,1-17). Dawid chce wystawić świątynię lahwie (1-3). Słowo Pańskie do Natana: Dawid nie wybuduje świątyni (4-5); dotychczas Bóg jej nie żądał (6-7); Bóg wywyższył Dawida (8-11); On uczyni dom jego wiccznym, a jcgo syn wystawi świątynię (t 2-17).
7 1 Ale stało się, gdy usiadł król w domu swym, a Pan dał mu pokój zewsząd od wszystkich nieprzyjaciół jego,2 rzekł do Natana proroka: “Czy widzisz, że ja mieszkam w domu cedrowym, a skrzynia Boża złożona jest między skórami?”3 I rzekł Natan do króla: “Wszystko, co jest w sercu twoim, idź, czyń, bo Pan jest z tobą.”4 I stało się owej nocy, a oto słowo Pańskie do Natana mówiące:5 “Idź, a powiedz słudze memu Dawidowi: To mówí Pan: Czyż ty mnie zbudujesz dom na mieszkanie?6 Nie mieszkałem bowiem w domu od owego dnia, któregom wywiódł synów Izraelowych z ziemi Egipskiej, aż do dnia tego, alem chodził w przybytku i w namiocie.7 Po wszystkich miejscach, które przeszedłem ze wszystkimi synami Izraelowymi, czy do jednego z pokoleń Izraelowych, któremu kazałem, paść lud mój izraelski, powiedziałem mówiąc: Czemuście mi nie zbudowali domu cedrowego?8 A teraz to powiesz słudze memu Dawidowi: To mówi Pan zastępów: Jam ciebie wziął z pastwiska chodzącego za trzodami, abyś był wodzem nad ludem moim izraelskim,9 i byłem z tobą we wszystkim, gdziekolwiek chodziłeś, i pobiłem wszystkich nieprzyjaciół twych od oblicza twego, i uczyniłem ci imię wielkie, wedle imienia wielkich, którzy są na ziemi.10 I postanowię miejsce ludowi memu Izraelowi, i wszczepię go, i będzie mieszkał tam, a nie poruszy się wigcej; i nie będą synowie nieprawości trapić go więcej, jak pierwej, od dnia,11 któregom ustanowił sędziów nad ludem moim izraelskim, i dam ci pokój od wszystkich nieprzyjaciół twoich; i zapowiada ci Pan, że dom uczyni tobie Pan.12 A gdy się wypełnią dni twoje i zaśniesz z ojcami twymi, wzbudzę potomstwo twe po tobie, które wynijdzie z żywota twego, i umocnię królestwo jego.13 On zbuduje dom imieniu memu, i utwierdzę stolicę królestwa jego aż na wieki.14 Ja mu będę za ojca, a on mnie będzie za syna; jeśli co źle uczyni, skarzę go rózgą mężów i plagami synów człowieczych.15 Lecz miłosierdzia mego nie odejmę od niego, jak odjąłem od Saula, któregom oddalił od oblicza mego.16 I będzie wierny dom twój i królestwo twe aż na wieki przed obliczem twoim, i stolica twoja będzie trwała zawsze.”17 Według tych wszystkich słów i według całego widzenia tego, tak mówił Natan do Dawida. MODLITWA DAWIDA W NAMIOCIE ŚWIĘTYM (7,18-29). Dawid pokornie dziękuje Bogu (18-21), wynosi wielkość Boga i uprzywilejowane stanowisko Izraela (22-24); prosi, by Bóg utrwalił dom j ego i pobłogosławił mu (25-29).18 I wszedł król Dawid, i usiadł przed Panem, i rzekł: “Cóżem ja jest, Panie Boże, i co za dom mój, iżeś mię przywiódł aż dotąd?19 Lecz i to jeszcze mało się zdało przed oblicznością twoją, Panie Boże, i mówisz też o domu sługi twego na czas daleki; bo to jest prawo Adamowe, Panie Boże.20 Cóż tedy będzie mógł Dawid przydać jeszcze, aby mówić do ciebie? Ty bowiem znasz sługę twego, Panie Boże.21 Dla słowa twego i według serca twego uczyniłeś wszystkie te wielkie rzeczy, tak żeś oznajmił słudze twemu.22 Dlatego uwielmożniony jesteś, Panie Boże, iż nie masz podobnego tobie, i nie masz Boga oprócz ciebie, we wszystkim, cośmy słyszeli uszami naszymi.23 A któryż jest naród na ziemi jak lud twój izraelski, dla którego poszedł Bóg, aby go sobie odkupić na lud i uczynić sobie imię, i żeby im czynić wielkie rzeczy i straszne na ziemi przed obliczem ludu twego, któryś sobie wykupił z Egiptu, naród i bogi jego?24 Albowiem umocniłeś sobie twój lud izraelski na lud wieczny, a ty, Panie Boże, stałeś síę im Bogiem.25 Teraz tedy, Panie Boże, słowo, któreś rzekł o słudze twoim i o domu jego, wzbudź na wieki, a uczyń,26 jakoś powiedział, aby wielbione było imię twoje aż na wieki i żeby mówiono: Pan zastępów, Bóg nad Izraelem. A dom sługi twego Dawida będzie umocniony przed Panem,27 ponieważ ty, Panie zastępów, Boże izraelski, odsłoniłeś ucho sługi twego mówiąc: Dom zbuduję tobie; dlatego znalazł sługa twój serce swoje, aby się modlił tą modlitwą do ciebie.28 Teraz tedy, Panie Boże, tyś jest Bóg, a słowa twoje będą prawdziwe; boś mówił do sługi twego te rzeczy dobre.29 Pocznijże tedy, a błogosław domowi sługi twego, aby był na wieki przed tobą; boś ty, Panie Boże, rzekł, i błogosławieństwem twoim będzie ubłogosławiony dom sługi twego na wieki.” WOJNY I ZWYCIĘSTWA DAWIDA; JEGO GŁÓWNI URZĘDNICY (8,1-18).Porażka Filistynów (1), Moabitów (2), Adarezera, króla Soby, i Syrii Damaszku (3-8). Tou, król Emat, wysyła syna swego z darami do Dawida (9-10). Dawid poświęca Bogu dary i zdobycze (11-12). Zwycięstwo nad Edomitami (13-14). Urzędnicy Dawida (15-18).
8 1 I stało się potem, że poraził Dawid Filistynów i uniżył ich, i zabrał Dawid uzdę daniny z rąk filistyńskich.2 I poraził Moabitów, i pomierzył ich sznurem równając z ziemią; wymierzył zaś dwa sznury, jeden na zabicie, a drugi na zachowanie żywo; i począł Moab służyć Dawidowi pod daniną.3 I poraził Dawid Adarezera, syna Rochoba, króla Soby, gdy wyjechał, aby zapanować nad rzeką Eufratem.4 I pojmawszy Dawid z jego strony tysiąc siedmiuset jezdnych i dwadzieścia tysięcy pieszych, poderznął żyły wszystkich koni wozowych, a zostawił z nich sto wozów.5 Przyciągnęła też Syria Damaszku, aby pomoc dać Adarezerowi, królowi Soby; i poraził Dawid z Syrii dwadzieścia dwa tysiące mężów.6 I postawił Dawid załogę dla obrony w Syrii w Damaszku, i zaczęła Syria służyć Dawidowi pod daniną; i zachował Pan Dawida we wszystkim, do czegokolwiek się udał.7 I pobrał Dawid zbroje złote, które mieli słudzy Adarezerowi, i przyniósł je do Jeruzalem.8 I z Bete, i z Berot, miast Adarezera, wziął król Dawid miedzi bardzo wiele.9 I usłyszał Tou, król Ematu, że poraził Dawid wszystką moc Adarezera,10 i posłał Tou Jorama, syna swego, do króla Dawida, aby go pozdrowił, wyrażając radość i dzięki czynił za to, że zwalczył Adarezera i poraził go, bo Tou był nieprzyjacielem Adarezerowym. A w ręce jego były naczynia złote i naczynia srebrne, i naczynia miedziane,11 które też poświęcił król Dawid Panu ze srebrem i złotem, które był poświęcił od wszech narodów, które podbił,12 od Syrii, od Moabu i synów Ammonowych, i od Filistynów, i od Amalekitów, i z łupów Adarezera, syna Rochoba, króla Soby.13 Uczynił też sobie Dawid sławg, gdy się wracał po wzięciu Syrii, w dolinie Żup Solnych, poraziwszy osiemnaście tysięcy.14 I umieścił w Idumei straż, i postawił załogg i zaczęła wszystka Idumea służyć Dawidowi; i zachował Pan Dawida we wszystkim, do czegokolwiek się obrócił.15 I królował Dawid nad wszystkim Izraelem, czynił też Dawid sąd i sprawiedliwość wszystkiemu ludowi swemu.16 A Joab, syn Sarwii, był nad wojskiem, Jozafat zaś, syn Ahiluda, był kanclerzem;17 Sadok, syn Achitoba, i Achimelech, syn Abiatara, byli kapłanami; Sarajas pisarzem; Banajas, syn Jojady, nad Ceretami i Feletami; a synowie Dawida byli kapłanami. DAWID I MIFIBOSET (9,1-13). Ze względu na Jonatę Dawid przyzywa do siebie Mifiboseta (1-8), zapewnia mu dochód z dóbr Saula i przypuszcza go do swego stołu (9-13).
9 1 I rzekł Dawid: “Czy mniemasz, że jest kto, co pozostał z domu Saulowego, żebym uczynił nad nim miłosierdzie dla Jonaty?”2 A był z domu Saulowego sługa imieniem Siba. Tego zawołał król do siebie i rzekł mu: “A tyś to jest Siba?” On odpowiedział: “Jam jest, sługa twój.”3 I rzekł król: “Jest-że kto jeszcze żyw z domu Saulowego, żebym uczynił nad nim miłosierdzie Boże?” I rzekł Siba królowi: “Jest jeszcze syn Jonaty, chromy na nogi.”4 “A gdzież jest ?” rzecze. A Siba do króla: “Oto, mówi, jest w domu Machira, syna Ammiela, w Lodabarze.”5 A tak posłał król Dawid i wziął go z domu Machira, syna Ammielowego z Lodabaru.6 A gdy przyszedł Mifiboset syn Jonaty, syna Saulowego, do Dawida, padł na oblicze swe i pokłonił się. I rzekł Dawid: “Mifibosecie!” A on odpowiedział: “Otom ja, sługa twój.”7 I rzekł mu Dawid: “Nie bój się, bo czyniąc uczynię nad tobą miłosierdzie dla Jonaty, ojca twego, i wrócę tobie wszystkie pola Saula, ojca twego, a ty będziesz jadł chleb u stołu mego zawsze.”8 A on pokłoniwszy się mu rzekł: “Cóżem ja jest, sługa twój, żeś wejrzał na psa zdechłego, mnie podobnego?”9 I zawołał król Sibę, sługę Saulowego, i rzekł mu: “Wszystko, co było Saulowe, i wszystek dom jego dałem synowi pana twego.10 A tak uprawiaj mu ziemię jego, ty i synowie twoi, i służebnicy twoi, i będziesz wnosił synowi pana twego żywność, aby się żywił; a Mifiboset, syn pana twego, będzie jadł zawsze chleb u stołu mego.”11 A Siba miał piętnastu synów i dwudziestu służebników. I rzekł Siba do króla: “Jakoś rozkazał, panie mój królu, słudze twemu, tak uczyni sługa twój, a Mifiboset będzie jadł u stołu mego, jako jeden z synów królewskich.”12 A Mifiboset miał syna małego imieniem Micha, a wszystek ród domu Siby służył Mifibosetowi.13 I mieszkał Mifiboset w Jeruzalem, bo ze stołu królewskiego zawsze jadał, a był chromy na obie nogi.CZĘŚC III(10,1 – 12,31)Upadek Dawida.I. WOJNA Z AMMONITAMI I SYRYJCZYKAMI (10,1-19). Hanon, król ammonicki, zniewaga posłów Dawida (1-5). Ammonici, wspomożeni przez Syryjczyków, przygotowują się do wojny (6-8). Joab i Abisaj zmuszają ich do ucieczki (9-14). Próba odwetu i nowa porażka (15- 19).
10 1 Stało się zaś potem, że umarł król synów Ammona, i królował Hanon, syn jego, zamiast niego.2 I rzekł Dawid: “Okażę miłosierdzie nad Hanonem, synem Naasa, jak okazał miłosierdzie ojciec jego nade mną.” A tak posłał Dawid pocieszając go przez sługi swe dla śmierci ojca. A gdy, przyszli słudzy Dawidowi do ziemi synów Ammona,3 rzekli książęta synów Ammona do Hanona, pana swego: “Mniemasz, że Dawid dla czci ojca twego posłał do ciebie pocieszycieli, a nie dlatego, aby wyszpiegować i wypatrzyć miasto, aby je zburzyć, posłał Dawid sługi swe do ciebie?”4 A tak wziął Hanon sługi Dawidowe i ogolił połowę brody ich i pourzynał szat połowę ich aż do siedzeń, i puścił ich.5 Gdy to powiedziano Dawidowi, posłał naprzeciw nich, bo owi mężowie byli zelżeni sromotnie bardzo, i rozkazał im Dawid: “Mieszkajcie w Jerychu, aż odrośnie broda wasza, a wtedy się wróćcie.”6 A widząc synowie Ammona, że krzywdę uczynili Dawidowi, posłali i najęli za pieniądze Syryjczyków Rohobu i Syryjczyków Soby, dwadzieścia tysięcy pieszych, a od króla Maachy tysiąc mężów, i od Istobu dwanaście tysięcy mężów.7 Gdy to usłyszał Dawid, posłał Joaba i wszystko wojsko rycerzów.8 A tak wyciągnęli synowie Ammona i ustawili się przed samym wejściem bramy, a Syryjczycy Soby, Rohobu, Istobu i Maachy osobno byli w polu.9 Widząctedy Joab, że się przygotowała przeciw niemu bitwa i w oczy i z tyłu, przebrał z wszech wybranych izraelskich i rozstawił wojsko przeciw Syryjczykom,10 a resztę ludu dał Abisajowi, bratu swemu, który ustawił wojsko przeciw synom Ammona. I rzekł Joab:11 “Jeśli mnie przemogą Syryjczycy, przyjdziesz mi na pomoc, a jeśli ciebie przemogą synowie Ammona, pomogę tobie.12 Bądź mężem mocnym, a bijmy się za lud nasz i za miasto Boga naszego, a Pan uczyni, co dobrego jest w oczach jego.”13 Potkał się tedy Joab i lud, który z nim był, z Syryjczykami, którzy wnet przed nim uciekli.14 A synowie Ammona ujrzawszy, że uciekli Syryjczycy, uciekli też i oni przed Abisajem, i weszli do miasta; i wrócił się Joab od synów Ammona, i przyszedł do Jeruzalem.15 Widząc tedy Syryjezycy, że upadli przed Izraelem, zebrali się razem.16 I posłał Adarezer, i wywiódł Syryjczyków, którzy byli za rzeką, i przywiódł ich wojsko; a Sobach, hetman wojska Adarezera, był wodzem nad nimi.17 Gdy to oznajmiono Dawidowi, zebrał wszystkiego Izraela i przeprawił się przez Jordan i przyszedł do Helamu; i ustawili Syryjezycy wojsko przeciw Dawidowi, i stoczyli z nim bitwę.18 I uciekli Syryjczycy przed Izraelem, i pobił Dawid z Syryjezyków siedemset wozów i czterdzieści tysięcy jezdnych, i zabił Sobacha, hetmana wojska, który zaraz umarł.19 A widząc wszyscy królowie, którzy przyszli na pomoc Adarezerowi, że byli zwyciężeni od Izraela, zlękli się i uciekli przed Izraelem, pięćdziesiąt osiem tysięcy. I zawarli pokój z Izraelem i służyli im, i bali się więcej Syryjczycy dawać pomoc synom Ammona. OBLĘŻENIE RABBY; PODWÓJNY GRZECH DAWIDA (11,1-27). Dawid wysyła Joaba na zdobycie Rabby (1). pawid daje się uwieść mitości ku Betsabei, żonie Uriasza, która poczyna (2-5). Dawid wzywa z pola bitwy Uriasza, ten wzbrania się iść na noc do swego domu (6-13). Uriasz zabity z polecenia i według planu króla (14-17). Powiadomienie króla o śmierci (18-25). Betsabee w żałobie; do pałacu Dawida; rodzi się jej syn (26-27).
11 1 I stało się po roku, w tym czasie, w którym zwykli królowie wyjeżdżać na wojnę, że posłał Dawid Joaba i sługi swe z nim, i wszystkiego Izraela, i spustoszyli synów Ammona, i oblegli Rabbę, a Dawid został w Jeruzalem.2 Gdy się to działo, przydarzyło się, że Dawid wstał z łoża swego po południu i przechadzał się po dachu domu królewskiego; i ujrzał niewiastę myjącą się naprzeciwko na dachu swym, a była niewiasta bardzo piękna.3 Posłał tedy król i zapytał, co by to za niewiasta była. I zdano mu sprawę, że to była Betsabee, córka Eliama, żona Uriasza Hetejezyka.4 Posłał tedy Dawid posłów i wziął ją; a gdy weszła do niego, spał z nią, i wnet się oczyściła od nieczystości swej.5 I wróciła się do domu swego płód począwszy. I posławszy oznajmiła Dawidowi, i rzekła: “Poczęłam.”6 I posłał Dawid do Joaba, mówiąc: “Poślij do mnie Uriasza Hetejezyka.” I posłał Joab Uriasza do Dawida.7 I przyszedł Uriasz do Dawida, i pytał się Dawid, czy się dobrze powodzi Joabowi i ludowi, i jak jest prowadzona wojna.8 I rzekł Dawid do Uriasza: “Idź do domu twego, a umyj nogi twoje.” I wyszedł Uriasz z domu królewskiego, i niesiono za nim potrawy królewskie.9 Lecz Uriasz położył się do snu przed drzwiami domu królewskiego z innymi sługami pana swego, a nie poszedł do domu swego.10 I dano znać Dawidowi od powiadających: “Nie poszedł Uriasz do domu swego.” I rzekł Dawid do Uriasza: “Czyżeś nie z drogi przyszedł? Czemużeś nie poszedł do domu twego?”11 I rzekł Uriasz do Dawida: “Skrzynia Boża i Izrael, i Juda mieszkają w namiotach, i pan mój Joab i słudzy pana mego na ziemi leżą, a ja bym miał wnijść do domu mego, aby jeść i pić, i spać z żoną moją? Przez zdrowie twoje i przez zdrowie duszy twojej nie uczynię tej rzeczy!”12 Rzekł tedy Dawid do Uriasza: “Zostań tu jeszeze przez dziś, a jutro cię odprawię.” Został Uriasz w Jeruzalem dnia tego i drugiego.13 I wezwał go Dawid, abý jadł i pił przed nim, i upił go; lecz on wyszedłszy wieczór spał na pościeli swej ze sługami pana swego, a do domu swego nie poszedł. 14 Stało się tedy rano, i napisał Dawid list do Joaba, i posłał przez ręce Uriasza napisawszy w liście:15 “Postawcie Uriasza na czele szeregów, gdzie najtęższa bitwa, a opuśćcie go, aby zabity zginął.”16 A tak gdy Joab obległ miasto, postawił Uriasza w miejscu, gdzie wiedział, że byli mężowie najmocniejsi.17 I wyszedłszy mężowie z miasta, walczyli przeciw Joabowi, i poległo nieco z ludu sług Dawidowych, i zginął też Uriasz Hetejczyk.18 A tak posłał Joab i oznajmił Dawidowi wszystko, co się stało w bitwie.19 I przykazał posłańcowi mówiąc: “Gdy dokończysz wszystkie mowy o bitwie do króla,20 jeśli zobaczysz, że się gniewa i rzecze: Czemuście przystępowali pod mur, aby się bić? Czyście nie wiedzieli, że wiele pocisków puszczają z wierzchu muru?21 Kto zabił Abimelecha, syna Jerobaala? Czy nie niewiasta zrzuciła nań kawałek młyńskiego kamienia z muru i zabiła go w Tebes ? Czemużeście do muru przystąpili? – rzeczesz: Także i sługa twój Uriasz Hetejczyk poległ.”22 Poszedł tedy posłaniec i przyszedł, i oznajmił Dawidowi wszystko, co mu Joab rozkazał.23 I rzekł posłaniec do Dawida: “Przemogli przeciw nam mężowie i wyszli do nas w pole, a my uderzywszy na nich goniliśmy ich aż do bramy miejskiej.24 I obrócili strzelcy strzały na sługi twoje z muru z wierzchu, i poginęło nieco ze sług królewskich; lecz i sługa twój Uriasz Hetejczyk zginął.”25 I rzekł Dawid do posłańca: “Tak powiesz Joabowi: Niech ci to serca nie psuje, bo rozmaite są przypadki na wojnie, i raz tego, drugi raz owego miecz zabija; dodaj serca rycerstwu twemu przeciw miastu, abyś je zburzył, i zachęcaj ich.”26 I usłyszała żona Uriaszowa, że umarł mąż jej Uriasz, i płakała go.27 A gdy było po żałobie, posłał Dawid i wprowadził ją do domu swego, i była mu żoną, i urodziła mu syna. I nie podobała się ta rzecz, którą był uczynił Dawid, przed Panem. NATAN I DAWID (12,t-25). Przypowieść Natana (1-4). “Tyś jest ten człowiek” (5-7a); wielkość grzechu (7b-9); zapowiedt kary (10-12). Skrucha króla, Bóg mu przebacza (13-15). Choroba dziecka, Dawid modli się za nim do Boga (16-17). Śmierć dziecka (18-23). Narodzenie Salomona (24-25).
12 1 Posłał tedy Pan Natana do Dawida. Gdy ten przyszedł do niego, rzekł mu: “Dwaj mężowie byli w jednym mieście, jeden bogaty, a drugi ubogi.2 Bogaty miał owiec i wołów bardzo wiele,3 lecz ubogi zgoła nic nie miał oprócz owcy jednej maluczkiej, którą był kupił i wychował, i która wzrosła u niego razem z synami jego, chleb jego jedząc i z kubka jego pijąc, i na łonie jego sypiając, i była mu jako córka.4 A gdy jakiś podróżny przyszedł do bogatego, on nie chcąc wziąć z owiec i z wołów swoich, aby uczynić ucztę gościowi temu, który przyszedł do niego, wziął owcę męża ubogiego i nagotował jeść człowiekowi, który przyszedł do niego.”5 I rozgniewany bardzo Dawid na owego człowieka, rzekł do Natana: “Żyje Pan, że synem śmierci jest mąż, który to uczynił!6 Owcę czworako nagrodzi przeto, że tę rzecz uczynił, a nie sfolgował.”7 I rzekł Natan do Dawida: “Ty jesteś tym człowiekiem! Tak mówi Pan, Bóg Izraelów: Jam cię pomazał na króla nad Izraelem i jam cię wyrwał z ręki Saula,8 i dałem tobie dom pana twego na łono twoje, i dałem ci dom izraelski i judzki, a jeśli to za mało, przydam ci daleko większe rzeczy.9 Czemużeś tedy wzgardził słowem Pańskim, aby czynić złość przed oczyma mymi? Uriasza Hetejczyka zabiłeś mieczem, a żonę jego wziąłeś sobie za żonę, i zamordowałeś go mieczem synów Ammona.10 Przeto nie odejdzie miecz z domu twego aż na wieki, dlatego żeś mną wzgardził i wziąłeś żonę Uriasza Hetejczyka, aby była żoną twoją.11 Przeto to mówi Pan: Oto ja wzbudzę na cię zło z domu twego i pobiorę żony twe przed oczyma twymi, a dam je bliźniemu twemu, a będzie spał z żonami twymi przed oczyma słońca tego.12 Boś ty uczynił potajemnie, ale ja uczynię tę rzecz przed oczyma wszystkiego Izraela i przed oczyma słońca.”13 I rzekł Dawid do Natana “Zgrzeszyłem Panu!” I rzekł Natan do Dawida: “Pan też przeniósł grzech twój; nie umrzesz.14 Wszelako, iżeś dał przyczynę bluźnienia nieprzyjaciołom Pańskim dla słowa tego, syn, który ci się urodził, śmiercią umrze.”15 I wrócił się Natan do domu swego. Pan też poraził niemocą dziecię, które urodziła żona Uriaszowa Dawidowi, i zwątpiono o nim.16 I prosił Dawid Pana za dziecięciem, i pościł Dawid postem, a wszedłszy osobno położył się na ziemi.17 A przyszli starsi domu jego przymuszając go, aby wstał z ziemi, lecz nie chciał, ani nie jadł z nimi pokarmu.18 I stało się dnia siódmego, że umarło dziecię, i bali się słudzy Dawidowi powiedzieć mu, że umarło dziecię, bo mówili: “Oto gdy jeszcze dziecię było żywe, mówiliśmy do niego, a nie słuchał głosu naszego; jakże więcej będzie się trapił, jeśli powiemy, że umarło dziecię?” Gdy tedy obaczył Dawid, że słudzy jego szepcą, zrozumiał, że dziecię umarło. I rzekł do sług swoich: “Czy umarło dziecię?” A oni mu odpowiedzieli: “Umarło.”20 Wstał tedy Dawid z ziemi i umył się, i namazał się, i szaty odmieniwszy wszedł do domu Pańskiego i pokłonił się; i przyszedł do domu swego, i zażądał, żeby przed nim położono chleb, i jadł.21 I rzekli mu słudzy jego: “Cóż to za rzecz, którąś uczynił? Dla dziecięcia, póki jeszcze żyło, pościłeś i płakałeś, a gdy umarło dziecię, wstałeś i jadłeś chleb?”22 A on rzekł: “Dla dziecięcia, póki jeszcze żyło, pościłem i płakałem, bom mówił: Kto wie, czy snadź nie daruje mi go Pan, i będzie żywe dziecię?23 Lecz teraz, gdy umarło, czemu mam pościć? Czy je mogę jeszcze nazad wrócić? Ja raczej pójdę do niego, a ono nie wróci się do mnie.”24 I pocieszył Dawid Betsabeę, żonę swoją i wszedłszy do niej spał z nią, a ona urodziła syna, i dał mu imię Salomon, a Pan go miłował.25 I posłał w ręce Natana proroka, i nazwał go:Umiłowany Panu, dlatego, że go Pan miłował. ZDOBYCIE RABBY (12,26-31). Joab przyzywa Dawida dla dokończenia oblężenia (2628). Dawid zdobywa Rabbę, łupy; ukaranie mieszkańców (29-31).26 Joab tedy walczył przeciw Rabbat synów Ammona, i dobywał miasta królewskiego.27 I posłał Joab posłów do Dawida mówiąc: “Dobywałem Rabbat i trzeba wziąć miasto wód.28 Przeto teraz zbierz resztę ludu, a oblegnij miasto i zajmij je, aby, gdybym ja miasto zburzył, nie przypisano zwycięstwa imieniu memu.”29 A tak zebrał Dawid wszystek lud i ciągnął do Rabbat, a stoczywszy bitwę wziął je.30 I zdjął z głowy ich króla koronę, która ważyła talent złota i miała kamienie drogie i włożono ją na głowę Dawida; lecz i zdobycz miasta wyniósł bardzo wielką.31 Lud też jego przywodząc piłami przecierał, i jeździł po nich wozami kowanymi, i kordami przecinał, i przez piec cegielny przewodził. Tak uczynił wszystkim miastom synów Ammona; i wrócił się Dawid i wszystko wojsko do Jeruzalem.CZĘŚC IV(13,1 – 20,26)DAWID I ABSALOM Absalom popada w nielaskę u ojca, ucieka i wraca.(13,1 – 14,33) KAZIRODZTWO AMNONA (13,1-22).Kazirodcze pragnienie Amnona (1-5). Tamar u Amnona (6- I 4). Amnon wypędza Tamar (15-19). Gniew Dawida i Absaloma (20-22).
13 1 I stało się potem, że w siostrze Absaloma, syna Dawidowego imieniem Tamar, bardzo pięknej, rozmiłował się Amnon, syn Dawida, i bardzo szalenie ją miłował,2 tak że dla jej miłości zachorzał; bo ponieważ była panną, trudnym mu się zdało, żeby miał co nieuczciwego z nią uczynić.3 A miał Amnon przyjaciela imieniem Jonadab, syna Semmai, brata Dawidowego, męża bardzo mądrego.4 Ten rzekł do niego: “Czemu tak bardzo schniesz, synu królewski, na każdy dzień ? Czemu mi nie oznajmisz ?” I rzekł Amnon: “Tamarę, siostrę brata mego Absaloma miłuję.”5 Odpowiedział mu Jonadab: “Połóż się na łożu twoim i uczyń się chorym; a gdy przyjdzie ojciec twój odwiedzić cię, powiedz mu: Niech przyjdzie, proszę, Tamar siostra moja, żeby mi dała jeść i uczyniła potrawę, żebym jadł z ręki jej!”6 Położył się tedy Amnon i rzekomo chorować począł. A gdy przyszedł król odwiedzić go, rzekł Amnon do króla: “Proszę, niech przyjdzie Tamar, siostra moja, aby uczyniła przed oczyma mymi dwie łyżki polewki i bym jadł z ręki jej!”7 A tak posłał Dawid po Tamarę do domu mówiąc: “Idź do domu Amnona, brata twego, a uczyń mu potrawę.”8 I przyszła Tamar do domu Amnona, brata swego, a on leżał. Wzięła mąki i zamieszała i rozpuściła, i uwarzyła polewkg przed oczyma jego.9 A wziąwszy to, co uwarzyła, wylała i postawiła przed nim, i nie chciał jeść. I rzekł Amnon: “Każcie wszystkim iść precz ode mnie!” A gdy kazano iść precz wszystkim, rzekł Amnon do Tamary:10“Wnieś potrawę do pokoju, abym jadł z ręki twojej.” Wzięła tedy Tamar polewki, którą nagotowała, i wniosła do Amnona, brata swego, do pokoju.11 A gdy mu jeść podawała, uchwycił ją i rzekł: “Chodź, a leż ze mną, siostro moja!”12 Ona mu odpowiedziała: “Nie czyń, bracie mój, nie czyń mi gwałtu, bo się to nie godzi w Izraelu; nie czyń tego szaleństwa!13 Bo ja nie będę mogła znieść zelżywości mojej, a ty będziesz jako jeden z szalonych w Izraelu; ale raczej mów do króla, a nie odmówi mnie tobie!”14 Lecz nie chciał usłuchać prośby jej, ale przemógłszy siłą, zgwałcił ją i leżał z nią. 15 I obmierził ją sobie Amnon obmierżeniem bardzo wielkim, tak iż większe obmierżenie było, którym ją sobie obmierził, niźli miłość, którą ją pierwej miłował. I rzekł jej Amnon: “Wstań a idź!”16 Ona mu odpowiedziała: “Większa to jest złość, którą teraz czynisz przeciwko mnie wyganiając mię, niżli ta, którąś pierwej uczynił.”17 I nie chciał jej słuchać, ale zawoławszy chłopca, który mu posługiwał, rzekł: “Wyrzuć ją precz ode mnie i zamknij drzwi za nią!”18 A ona miała na sobie szatę długą, bo w takich szatach córki królewskie panny chodziły. A tak wyrzucił ją precz chłopiec jego i zawarł drzwi za nią.19 Ona tedy posypała głowę swą popiołem, rozdarła szatę długą i włożyła ręce na głowę swoją, i szła idąc a krzycząc.20 I rzekł jej Absalom, brat jej: “Czy może Amnon, brat twój, spał z tobą? A teraz, siostro, milcz, bratem twoim jest; i nie frasuj serca swego o tę rzecz!” A tak mieszkała Tamar schnąc w domu Absaloma, brata swego.21 A gdy te słowa usłyszał król Dawid, zafrasował się bardzo, i nie chciał zasmucać ducha Amnona, syna swego, ponieważ go miłował, gdyż był pierworodnym jego. Lecz Absalom nie mówił do Amnona ani złego ani dobrego, bo nienawidził Absalom Amnona za to, że zgwałcił Tamarę, siostrę jego. ZEMSTA ABSALOMA (13,23-39). Absalom zaprasza wszystkich synów królewskich na uroczystość strzyżenia owiec (23-27) i zabija Amnona (28-29). Powiadamia o tym Dawida (30-33). Powrót synów królewskich; Absalom ucieka (34-39).23 I stało sig po dwu latach, że strzyżono owce Absaloma w Baalasor, które jest koło Efraim, i zaprosił Absalom wszystkich synów królewskich.24 I przyszedł do króla, i rzekł do niego: “Oto strzygą owce sługi twego; niech przyjdzie, proszę, król z służebnikami swymi do sługi swego.”25 I rzekł król do Absaloma: “Nie synu mój, nie proś, abyśmy wszyscy jechali i obciążyli cię.” A gdy go przynaglał, a nie chciał iść, pobłogosławił mu. 26 I rzekł Absalom: “Jeśli nie chcesz jechać, proszę, niech przynajmniej jedzie z nami Amnon, brat mój.” I rzekł król do niego: “Nie potrzeba, żeby jechał z tobą.”27 Przymusił go tedy Absalom, i posłał z nim Amnona i wszystkich synów królewskich. A Absalom sprawił był ucztę jakby ucztę królewską. 28 Lecz przykazał był Absalom służebnikom swoim mówiąc: “Pilnujcie, kiedy pijany będzie Amnon, a powiem wam: Bijcie go i zabijcie, nie bójcie się, bom ja jest, który wam przykazuję; umacniajcie się, a bądźcie mężami mocnymi!” 29 Uczynili tedy słudzy Absalomowi z Amnonem, jak im był przykazał Absalom. I wstawszy wszyscy synowie królewscy wsiedli, każdy na mulicę swą, i uciekli.30 A gdy jeszeze byli w drodze, przyszła wieść do Dawida mówiąc: “Pobił Absalom wszystkich synów królewskich i nie został z nich ani jeden.”31 A tak wstał król i rozdarł szaty swoje i leżał na ziemi; i wszyscy słudzy jego, którzy przy nim stali, rozdarli szaty swoje.32 A odpowiadając Jonadab, syn Semmai, brata Dawidowego, rzekł: “Niech nie mniema pan mój król, że wszystkich młodzieńców, synów królewskich, pobito. Annon tylko sam umarł, bo w umyśle Absaloma było to ułożone od dnia, którego zgwałcił Tamarę, siostrę jego.33 Przeto teraz niech nie przypuszcza król, pan mój, do serca swego słowa tego mówiąc: Wszystkich synów królewskich pobito, ponieważ Amnon tylko umarł.”34 A Absalom uciekł. I podniósł oczy swe sługa, strzegący na wieży, i ujrzał, a oto lud wielki nadchodził drogą boczną z boku góry.35 I rzekł Jonadab do króla: “Oto synowie królewscy idą; wedle słowa sługi twego, tak się stało.”36 A gdy przestał mówić, ukazali się synowie królewscy, a wszedłszy podnieśli głos swój i płakali; lecz i król, i wszyscy słudzy jego płakali płaczem bardzo wielkim.37 A Absalom uciekłszy poszedł do Tolmaja, syna Amiuda, króla Gessur. Żałował tedy Dawid syna swego po wszystkie dni.38 A Absalom, gdy uciekł i przyszedł do Gessur, był tam trzy lata.39 I przestał król Dawid prześladować Absaloma, dlatego że już się był pocieszył po śmierci Amnona. POWRÓT ABSALOMA I POJEDNANIE Z OJCEM (14,1-33). Podejście Joaba w celu uzyskania łaski dla Absaloma; przypowieść pewnej Tekuitki (1-11) i jej zastosowanie (12-17). Dawid przyzywa syna swego przez Joaba, ale wzbrania się widzieć z nim (18-24). Uroda Absaloma (25-27). Pelne pojednanie (28-33).
14 1 A zrozumiawszy Joab, syn Sarwii, że serce królewskie obróciło się ku Absalomowi,2 posłał do Tekui i wziął stamtąd niewiastę mądrą, i rzekł do niej: “Zmyśl, jakobyś była w żałobie, i oblecz się w szaty żałobne, a nie pomazuj się olejkiem, żebyś była jako niewiasta już od dawnego czasu żałobç mająca po umarłym.3 I wnijdziesz do króla, a będziesz mówiła do niego takie słowa.” I położył Joab słowa w ustach jej.4 I tak wszedłszy niewiasta Tekuitka do króla, padła przed nim na ziemię i pokłoniła się, i rzekła: “Ratuj mię, królu!”5 I rzekł król do niej: “Co za sprawę masz ?” Ona odpowiedziała: “Ach! jestem ja niewiasta wdowa, bo mąż mój umarł.6 A miałam, służebnica twoja, dwu synów, którzy powadzili się ze sobą na polu, i nie było, kto by ich mógł pohamować, i ranił jeden drugiego, i zabił go.7 A oto powstawszy wszystka rodzina przeciw służebnicy twojej, mówi: Wydaj tego, który zabił brata swego, żebyśmy go zabili za duszę brata jego, którego zabił, i zgładzili dziedzica! I chcą zagasić iskierkg moją, która została, aby nie zostało mężowi memu imienia ani szczątku na ziemi.”8 I rzekł król do niewiasty: “Idź do domu twego, a ja zarządzę co do ciebie.”9 I rzekła niewiasta Tekuitka do króla: “Na mnie, panie mój, królu niech będzie nieprawość i na dom ojca mego, a król i stolica jego niech będą bez winy!” I rzekł krół:10 “Kto by mówił przeciw tobie, przywiedź go do mnie, a więcej cię już nie dotknie.”11 Ona rzekła: “Niech wspomni król na Pana, Boga swego, aby nie mnożyli się bliscy krwi na pomstę, i nie zabili syna mego!” A on rzekł: “Żyje Pan, że nie spadnie z włosów syna twego na ziemię! “12 Rzekła tedy niewiasta: “Niechaj mówi służebnica twoja do króla, pana mego, słowo!” I rzekł: “Mów!”13 I rzekła niewiasta: “Czemużeś umyślił talcową rzecz przeciw ludowi Bożemu i mówił król to słowo, aby zgrzeszył, a nie przywrócił wygnańca swego ? 14 Wszyscy umieramy, a rozciekamy się w ziemię jak wody, które się nie wrócą; i nie chce Bóg, by miała dusza zginąć, ale zwleka myśląc, aby nie zginął całkiem ten, który jest odrzucony.15 Teraz tedy przyszłam, aby mówić do pana mego, króla, to słowo przy ludzie. I rzekła sługa twoja: Będę mówiła do króla, może czyni król słowo sługi swojej 16 i usłucha król, żeby wybawił służebnicę swą z ręki wszystkich, którzy chcieli z dziedzictwa Bożego wygładzić mnie i syna mego razem. 17 A tak niech mówi służebnica twoja, aby się stało słowo Pana mego, króla, jako ofiara. Bojak Anioł Boży, tak jest pan mój, król, że ani błogosławieniem ani złorzeczeniem nie wzruszy się; stąd i Pan, Bóg twój, jest z tobą.”18 I odpowiadając król, rzekł do niewiasty: “Nie taj przede mną słowa, o które cię spytam.” I rzekła mu niewiasta: “Mów panie mój, królu!” 19 I rzekł król: “Czy ręka Joaba z tobą jest w tym wszystkim?” Odpowiedziała niewiasta i rzekła: “Przez zdrowie duszy twojej, panie mój, królu, ani w lewo ani w prawo nic nie odchyla się z tego wszystkiego, co mówił pan mój, król; sługa bowiem twój Joab, ten mi przykazał i ten włożył w usta służebnicy twojej te wszystkie słowa.20 Abym odmieniła sposób mowy tej, sługa twój Joab to przykazał; ale ty, panie mój, królu, jesteś mądry, jak ma mądrość Anioł Boży, że rozumiesz wszystko na ziemi.” I rzekł król do Joaba: 21 “Oto ubłagany, uczyniłem słowo twoje. A tak idź, a przywróć młodzieńca Absaloma.” 22 I padłszy Joab twarzą swą na ziemię pokłonił się i błogosławił królowi; i rzekł Joab: “Dzisiaj poznał sługa twój, żem znalazł łaskę w oczach twoich, panie mój, królu, boś wykonał słowo sługi twego.”23 Wstał tedy Joab i poszedł do Gessur, i przywiódł Absaloma do Jeruzalem.24 I rzekł król: “Niech się wróci do domu swego, lecz oblicza mego niechaj nie widzi.” I wrócił się Absalom do domu swego, a oblicza królewskiego nie widział.25 A nie było we wszystkim Izraelu męża tak pięknego i ślicznego bardzo jak Absalom: od stopy nogi aż do wierzchu głowy nie było na nim żadnej zmazy.26 A gdy strzygł włosy (a raz go w rok strzyżono, bo mu włosy ciężały), Ważyły włosy głowy jego dwieście syklów wagi pospolitej.27 A Absalomowi urodzili się trzej synowie i córka jedna imieniem Tamar, pięknej urody.28 I mieszkał Absalom w Jeruzalem dwa lata, a oblicza królewskiego nie widział.29 Posłał tedy do Joaba, żeby go posłać do króla, lecz on nie chciał przyjść do niego. A gdy drugi raz posłał, a on nie chciał przyjść do niego, rzekł sługom swoim:30 “Wiecie, że obok roli mojej jest rola Joabowa, która ma żniwo jęczmienía; idźcież tedy i spalcie ją ogniem.” Spalili tedy słudzy Absalomowi owo zboże ogniem. A przyszedłszy słudzy Joabowi i rozdarłszy szaty swe rzekli: “Spalili słudzy Absalomowi część roli ogniem.”31 I wstawszy Joab przyszedł do Absaloma w dom jego i rzekł: “Czemu spalili słůdzy twoi zboże moje ogniem?”32 Odpowiedział Absalom Joabowi: “Posłałem do ciebie prosząc, abyś przyszedł do mnie, żebym cię posłał do króla, i abyś mu mówił: “Na cóżem przyszedł z Gessur?,Lepiej-ci mi było tam być. A tak proszę, niech ujrzę oblicze królewskie; a jeśli pomni na nieprawość moją, niechaj mnie zabije.”33 A tak wszedłszy Joab do króla powiedział mu wszystko. I wezwano Absaloma, i wszedł do króla, i pokłonił się do ziemi przed nim, i pocałował król Absaloma. Bunt Absaloma i ucieczka Dawida.(15,1-18,32) BUNT ABSALOMA (15,1-12). Absalom stara się zyskać popularność (1-6). Udaje się do Hebronu (7-9) i organizuje sprzysiężenie (10-12).
15

Warsz. King J. 151 Tłum. GrEn. Толк. Potem tedy nasprawiał sobie Absalom wozów i jezdnych, i pięćdziesięciu mężów, którzy przednim chodzili.После сего Авессалом завел у себя колесницы и лошадей и пятьдесят скороходов. И# бhсть по си1хъ, и3 сотвори2 себЁ ґвессалHмъ колєсни1цы и3 к0ни и3 пzтьдесsтъ м{жъ текyщихъ пред8 ни1мъ: 15,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito beit came to passμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterafterταῦτα tauta
_D-APNταῦταtautathis[reward]καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatἐποίησεν epoiēsen
_V-AAI-3Sποιέωpoieōto do/make[₂preparedἑαυτῷ heautō
_D-DSMἑαυτοῦheautoumy/your/him-self₃for himselfΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἅρματα harmata
_N-APNἅρμαharmachariotchariots,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἵππους hippous
_N-APMἵπποςhipposhorse[Helbah]Καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπεντήκοντα pentēkonta
_N-NUIπεντήκονταpentēkontafiftyfiftyἄνδρας andras
_N-APMἀνήρanērmanmenπαρατρέχειν paratrechein
_V-PARstrong:GV-PARstrong:GV-PARstrong:GV-PAR ἔμπροσθεν emprosthen
_PREPἔμπροσθενemprosthenbeforein front ofαὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 2 Tłum. GrEn. Толк. A rano wstawszy Absalom stawał przy wejściu bramy i każdego męża, który miał sprawę, aby iść do sądu królewskiego, przyzywał Absalom do siebie i mówił: “Z któregoś ty miasta?” A on odpowiadając mówił: “Z jednego pokolenia izraelskiego jestem ja, sługa twój.”И вставал Авессалом рано утром, и становился при дороге у ворот, и когда кто-нибудь, имея тяжбу, шел к царю на суд, то Авессалом подзывал его к себе и спрашивал: из какого города ты? И когда тот отвечал: из такого-то колена Израилева раб твой, и3 воставaше рaнw ґвессалHмъ, и3 стоsше при сaмэмъ пути2 врaтъ: и3 бhсть всsкъ мyжъ, є3мyже бsше прS, пріи1де пред8 царS на сyдъ, и3 возопи2 къ немY ґвессалHмъ, и3 глаг0лаше є3мY: t к0егw грaда ты2 є3си2; И# речE є3мY мyжъ: t є3ди1нагw колёнъ ї}левыхъ рaбъ тв0й. 15,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndὤρθρισεν ōrthrisen
_V-AAI-3Sὀρθρίζωorthrizōto rise at dawn[₂rose earlyΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἔστη estē
_V-AAI-3Sἵστημιhistēmito stand[weakness]ἀνὰ ana
_PREPἀνάanaeach[Ahlab]χεῖρα cheira
_N-ASFχείρcheirhand[Sur]τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whotheὁδοῦ hodou
_N-GSFὁδόςhodosroadwayτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof theπύλης,     pulēs
_N-GSFπύληpulēgategate.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito beit came to passπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasalleveryἀνήρ,     anēr
_N-NSMἀνήρanērmanmanᾧ hō
_R-DSMὮōOmega[Sippai]ἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito behadκρίσις,     krisis
_N-NSFκρίσιςkrisisjudgmenta case,ἦλθεν ēlthen
_V-AAI-3Sἔρχομαιerchomaito come/gocameπρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheβασιλέα basilea
_N-ASMβασιλεύςbasileuskingkingεἰς eis
_PREPεἰςeistowardforκρίσιν,     krisin
_N-ASFκρίσιςkrisisjudgmenta judgment,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐβόησεν eboēsen
_V-AAI-3Sβοάωboaōto cry out[please]πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/with[Mezahab]αὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatἔλεγεν elegen
_V-IAI-3Sλέγωlegōto speaksaidαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromFrom out ofποίας poias
_A-GSFποῖοςpoioswhat?of whatπόλεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscitycityσὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]εἶ;     ei
_V-PAI-2Sεἰeiif[clod]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[Horam]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₄of theἀνήρ anēr
_N-NSMἀνήρanērman[Elul]Ἐκ ek
_PREPἐκekof/from[₂ fromμιᾶς mias
_A-GSFεἷςheisone₃oneφυλῶν fulōn
_N-GPFφυλήfulētribe₅tribesΙσραηλ israēl
_N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who δοῦλός doulos
_N-NSMδοῦλοςdoulosslave₁your servant].σου.     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard] 3 Tłum. GrEn. Толк. I odpowiadał mu Absalom: “Zdadzą mi się mowy twe dobre i sprawiedliwe, ale nie masz kto by cię wysłuchał, od króla ustanowiony.” тогда говорил ему Авессалом: вот, дело твое доброе и справедливое, но у царя некому выслушать тебя. И# речE къ немY ґвессалHмъ: сE, словесA тво‰ бл†га и3 ўдHбна, но слyшающагw нёсть ти2 t царS. 15,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₂saidπρὸς pros
_PREPπρόςprosto/with₃toαὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Ἰδοὺ idou
_INJἰδούidoulook!Behold,οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who λόγοι logoi
_N-NPMλόγοςlogoswordyour wordsσου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἀγαθοὶ agathoi
_A-NPMἀγαθόςagathosgood-doergoodκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandεὔκολοι,     eukoloi
_A-NPMstrong:GA-NPMstrong:GA-NPMstrong:GA-NPM καὶ kai
_CONJκαίkaiandbutἀκούων akouōn
_V-PAPRSἀκούωakouōto hear[₃hearingοὐκ ouk
_ADVοὐouno₂no oneἔστιν estin
_V-PAI-3Sἐστίestihe is[to sacrifice]σοι soi
_P-DSσοίsoiyou[chaff]παρὰ para
_PREPπαράparafrom/with/besidefromτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who βασιλέως·     basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileuskingking. 4 Tłum. GrEn. Толк. I mawiał Absalom: “Kto by mię ustanowił sędzią na ziemi, aby do mnie chodzili wszyscy, którzy mają sprawę, i abym sprawiedliwie sądził!”И говорил Авессалом: о, если бы меня поставили судьею в этой земле! ко мне приходил бы всякий, кто имеет спор и тяжбу, и я судил бы его по правде. И# речE ґвессалHмъ: кт0 мz постaвитъ судію2 на земли2, и3 ко мнЁ пріи1детъ всsкъ мyжъ и3мёzй прю2 и3 сyдъ, и3 њправдaю є3го2; 15,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayAbsalom said,Αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Τίς tis
_I-NSMτιςtisoneWhyμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]καταστήσει katastēsei
_V-FAI-3Sκαθίστημιkathistēmito appoint/conductshall he place meκριτὴν kritēn
_N-ASMκριτήςkritēsjudgefor judgeἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheγῇ,     gē
_N-DSFγῆgēearthland,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/against[₄toἐμὲ eme
_P-ASἐμέememe[Diblaim]ἐλεύσεται eleusetai
_V-FMI-3Sἔρχομαιerchomaito come/go₃shall comeπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasall₁everyἀνήρ,     anēr
_N-NSMἀνήρanērman₂man]ᾧ hō
_R-DSMὮōOmega[Sippai]ἐὰν ean
_CONJἐάνeanif[Giddalti]ᾖ ē
_V-PAS-3Sὁhothe/this/who[that]ἀντιλογία antilogia
_N-NSFἀντιλογίαantilogiadisputea dispute,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκρίσις,     krisis
_N-NSFκρίσιςkrisisjudgmenta case,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandδικαιώσω dikaiōsō
_V-FAI-1Sδικαιόωdikaioōto justifyI will do justiceαὐτόν;     auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 5 Tłum. GrEn. Толк. Ale i gdy do niego przystępował człowiek, aby go pozdrowić, wyciągał rękę swoją, a ująwszy całował go.И когда подходил кто-нибудь поклониться ему, то он простирал руку свою и обнимал его и целовал его. И# бhсть є3гдA приближaшесz мyжъ поклони1тисz є3мY, и3 простирaше рyку свою2, и3 пріимaше є3го2, и3 цэловaше є3го2. 15,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito beit came to passἐν en
_PREPἐνenin/on/amongwhenτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/whotheἐγγίζειν engizein
_V-PARἐγγίζωengizōto come near[₂approachedἄνδρα andra
_N-ASMἀνήρanērman₁man]τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who προσκυνῆσαι proskunēsai
_V-AARπροσκυνέωproskuneōto worshipto do obeisanceαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatἐξέτεινεν exeteinen
_V-AAI-3Sἐκτείνωekteinōto stretch outhe stretched outτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who χεῖρα cheira
_N-ASFχείρcheirhandhis hand,αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπελαμβάνετο epelambaneto
_V-IMI-3Sἐπιλαμβάνωepilambanōto catchtook hold ofαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκατεφίλησεν katefilēsen
_V-AAI-3Sκαταφιλέωkatafileōto kisskissedαὐτόν.     auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 6 Tłum. GrEn. Толк. A czynił to wszystkiemu Izraelowi przychodzącemu na sąd, aby był wysłuchanym od króla i starał się pozyskać serca mężów izraelskich. Так поступал Авессалом со всяким Израильтянином, приходившим на суд к царю, и вкрадывался Авессалом в сердце Израильтян. И# сотвори2 ґвессалHмъ по глаг0лу семY всемY ї}лю приходsщымъ на сyдъ къ царю2 и3 приусв0и ґвессалHмъ сердцA сынHвъ ї}левыхъ. 15,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐποίησεν epoiēsen
_V-AAI-3Sποιέωpoieōto do/makeAbsalom didΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI κατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toaccording toτὸ to
_T-ASNὁhothe/this/who ῥῆμα rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordthis thingτοῦτο touto
_D-ASNτοῦτοtoutothat[drowsiness]παντὶ panti
_A-DSMπάντῃpantēalways[poplar]Ισραηλ.     israēl
_N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/whoto theπαραγινομένοις paraginomenois
_V-PMPMPπαραγίνομαιparaginomaito comeones comingεἰς eis
_PREPεἰςeistowardforκρίσιν krisin
_N-ASFκρίσιςkrisisjudgmenta judgmentπρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheβασιλέα,     basilea
_N-ASMβασιλεύςbasileuskingking.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἰδιοποιεῖτο idiopoieito
_V-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3Sstrong:GV-IMI-3S αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheκαρδίαν kardian
_N-ASFκαρδίαkardiaheartheartἀνδρῶν andrōn
_N-GPMἀνήρanērmanof menισραηλ israēl
_N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window] 7 Tłum. GrEn. Толк. A po czterdziestu latach rzekł Absalom do króla Dawida: “Pójdę a oddam śluby moje, którem złożył Panu, w Hebronie.По прошествии сорока лет царствования Давида, Авессалом сказал царю: пойду я и исполню обет мой, который я дал Господу, в Хевроне; И# бhсть t концA четhредесzти лётъ, и3 речE ґвессалHмъ ко nтцY своемY: пойдY нн7э и3 воздaмъ њбёты мо‰, ±же њбэщaхъ гDу въ хеврHнэ: 15,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito beit came to passἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromatτέλους telous
_N-GSNτέλοςtelosgoal/taxendτεσσαράκοντα tessarakonta
_N-NUIτεσσαράκονταtessarakontafortyof fortyἐτῶν etōn
_N-GPNἔτοςetosyearyears,καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayAbsalom saidΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who πατέρα patera
_N-ASMπατήρpatērfatherhis father,αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Πορεύσομαι poreusomai
_V-FMI-1Sπορεύωporeuōto goI will goδὴ dē
_PRTδήdēsoindeedΚαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἀποτείσω apoteisō
_V-FAI-1Sἀποτίνωapotinōto repaypayτὰς tas
_T-APFὁhothe/this/who εὐχάς euchas
_N-APFεὐχήeuchēa vow/prayermy vowsμου,     mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]ἃς has
_R-APFὅς, ἥhhos ēwhichwhichηὐξάμην ēuxamēn
_V-AMI-1Sεὔχομαιeuchomaito pray/wish forI vowedτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto theκυρίῳ,     kuriō
_N-DSMκύριοςkurioslordlordἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΧεβρων·     chebrōn
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 8 Tłum. GrEn. Толк. Albowiem ślubując ślubował sługa twój, gdy był w Gessur Syrii, mówiąc: Jeśli mię przywróci Pan do Jeruzalem, ofiarujg Panu.”ибо я, раб твой, живя в Гессуре в Сирии, дал обет: если Господь возвратит меня в Иерусалим, то я принесу жертву Господу. занE њбётъ њбэщA рaбъ тв0й, є3гдA жи1хъ въ гедсyрэ сmрjйстэмъ, глаг0лz: ѓще возвращaz возврати1тъ мS гDь во їеrли1мъ, и3 послужY гDу. 15,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceForεὐχὴν euchēn
_N-ASFεὐχήeuchēa vow/prayer[₄a vowηὔξατο ēuxato
_V-AMI-3Sεὔχομαιeuchomaito pray/wish for₃vowedὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who δοῦλός doulos
_N-NSMδοῦλοςdoulosslave₂servantσου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/who οἰκεῖν oikein
_V-PARοἰκέωoikeōto dwellmy livingμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΓεδσουρ gedsour
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginΣυρίᾳ suria
_N-DSΣυρίαsuriaSyria[lintel]λέγων legōn
_V-PAPRSλέγωlegōto speaksaying,Ἐὰν ean
_CONJἐάνeanifIfἐπιστρέφων epistrefōn
_V-PAPRSἐπιστρέφωepistrefōto turnin returningἐπιστρέψῃ epistrepsē
_V-FMI-2Sἐπιστρέφωepistrefōto turn[₃shall returnμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]κύριος kurios
_N-NSMκύριοςkurioslord₂ lord]εἰς eis
_PREPεἰςeistowardtoΙερουσαλημ,     ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]καὶ kai
_CONJκαίkaiandthenλατρεύσω latreusō
_V-FAI-1Sλατρεύωlatreuōto ministerI will serveτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who₁theκυρίῳ.     kuriō
_N-DSMκύριοςkurioslordlord. 9 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł mu król Dawid: “Idź w pokoju.” I wstał, i poszedł do Hebronu.И сказал ему царь: иди с миром. И встал он и пошел в Хеврон. И# речE є3мY цaрь: и3ди2 съ ми1ромъ. И# востaвъ и4де въ хеврHнъ. 15,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεύς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king],Βάδιζε badize
_V-PAM-2Sstrong:GV-PAM-2Sstrong:GV-PAM-2Sstrong:GV-PAM-2S εἰς eis
_PREPεἰςeistowardinεἰρήνην·     eirēnēn
_N-ASFεἰρήνηeirēnēpeacepeace!καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀναστὰς anastas
_V-AAPRSἀνίστημιanistēmito ariserising upἐπορεύθη eporeuthē
_V-API-3Sπορεύωporeuōto gohe wentεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoΧεβρων.     chebrōn
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 10 Tłum. GrEn. Толк. I posłał Absalom szpiegów między wszystkie pokolenia izraelskie mówiąc: “Skoro usłyszycie trąbienie w trąby, mówcie: Królem jest Absalom w Hebronie!”И разослал Авессалом лазутчиков во все колена Израилевы, сказав: когда вы услышите звук трубы, то говорите: Авессалом воцарился в Хевроне. И# послA ґвессалHмъ соглzд†таи во вс‰ кwлёна ї}лєва, глаг0лz: є3гдA ўслhшите вы2 глaсъ трубы2 р0жаны, и3 рцhте: воцари1сz цaрь ґвессалHмъ въ хеврHнэ. 15,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀπέστειλεν apesteilen
_V-AAI-3Sἀποστέλλωapostellōto sendAbsalom sentΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI κατασκόπους kataskopous
_N-APMκατάσκοποςkataskoposspyspiesἐν en
_PREPἐνenin/on/amongInπάσαις pasais
_A-DPFπᾶςpasallallφυλαῖς fulais
_N-DPFφυλήfulētribetribesΙσραηλ israēl
_N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]λέγων legōn
_V-PAPRSλέγωlegōto speaksaying,ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/whotheἀκοῦσαι akousai
_V-AARἀκούωakouōto hearyour hearingὑμᾶς humas
_P-APὑμᾶςhumasyou[offspring]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who φωνὴν fōnēn
_N-ASFφωνήfōnēvoice/soundsoundτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who κερατίνης keratinēs
_N-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSF καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatἐρεῖτε ereite
_V-FAI-2Pἐρέω, ἐρῶereō erōto speakyou shall say,Βεβασίλευκεν bebasileuken
_V-RAI-3Sβασιλεύωbasileuōto reign[₂reignsβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking[to come (in)]αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Ἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]Χεβρων.     chebrōn
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 11 Tłum. GrEn. Толк. A z Absalomem poszło z Jeruzalem dwustu mężów proszonych, idących prostym sercem, a przyczyny zgoła nie znających. Przyzwał też Absalom Achitofela Gilończyka, radnego Dawidowego z miasta jego Gilon. A gdy składał ofiary, stało się sprzysiężenie silne, a ludu zbiegającego się przybywało koło Absaloma.С Авессаломом пошли из Иерусалима двести человек, которые были приглашены им, и пошли по простоте своей, не зная, в чем дело. И# и3д0ша со ґвессалHмомъ двёсти мужeй t їеrли1ма п0звани: и3 и3дsху въ простотЁ своeй, и3 не разумёша всsкагw глаг0ла. 15,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/after₅withΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἐπορεύθησαν eporeuthēsan
_V-API-3Pπορεύωporeuōto go[₄wentδιακόσιοι diakosioi
_A-NPMδιακόσιοιdiakosioitwo hundred₁two hundredἄνδρες andres
_N-NPMἀνήρanērman₃menἐξ ex
_PREPἐκekof/from₇from out ofΙερουσαλημ ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]κλητοὶ klētoi
_A-NPMκλητόςklētoscalled[darkness]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπορευόμενοι poreuomenoi
_V-PMPRPπορεύωporeuōto gothey wentτῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who[that]ἁπλότητι haplotēti
_N-DSFἁπλότηςhaplotēssincerityin simplicity,αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandοὐκ ouk
_ADVοὐounothey did not knowἔγνωσαν egnōsan
_V-AAI-3Pγινώσκωginōskōto know[without]πᾶν pan
_A-ASNπᾶςpasall[tongue]ῥῆμα.     rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordthing. 12 Tłum. GrEn. Толк. Во время жертвоприношения Авессалом послал и призвал Ахитофела Гилонянина, советника Давидова, из его города Гило. И составился сильный заговор, и народ стекался и умножался около Авессалома. И# послA ґвессалHмъ, и3 призвA ґхітофeла галамонjйскаго, совётника давjдова, t грaда є3гw2 гwлaмы, є3гдA жрsше жє1ртвы. И# бhсть смzтeніе крёпко: и3 людjй мн0жество и3дyщихъ со ґвессалHмомъ. 15,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀπέστειλεν apesteilen
_V-AAI-3Sἀποστέλλωapostellōto sendAbsalom sentΑβεσσαλωμ.     abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐκάλεσεν ekalesen
_V-AAI-3Sκαλέωkaleōto callcalledτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who Αχιτοφελ achitofel
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheΓελμωναῖον gelmōnaion
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who σύμβουλον sumboulon
_N-ASMσύμβουλοςsumbouloscounselorcounselorΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who πόλεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscityhis cityαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐκ ek
_PREPἐκekof/from[Gilgal]Γωλα gōla
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἐν en
_PREPἐνenin/on/amongduringτῷ tō
_T-DSNὁhothe/this/who θυσιάζειν thusiazein
_V-PARstrong:GV-PARstrong:GV-PARstrong:GV-PAR αὐτόν.     auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐγένετο egeneto
_V-AMI-3Sγίνομαιginomaito bethere wasσύστρεμμα sustremma
_N-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASN ἰσχυρόν,     ischuron
_A-ASMἰσχυρόςischurosstrong₁a strong].καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa peoplepeopleπορευόμενος poreuomenos
_V-PMPRSπορεύωporeuōto gowent,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπολὺς polus
_A-NSMπολύςpolusmuch[Moreshethite]μετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithαβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 13 Tłum. GrEn. Толк. Przybiegł tedy poseł do Dawida mówiąc: “Całym sercem wszystek Izrael idzie za Absalomem.”И пришел вестник к Давиду и сказал: сердце Израильтян уклонилось на сторону Авессалома. И# пріи1де вёстникъ къ давjду, глаг0лz: бhсть сeрдце мужeй ї}левыхъ со ґвессалHмомъ. 15,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPΚαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπαρεγένετο paregeneto
_V-AMI-3Sπαραγίνομαιparaginomaito comeone cameὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who ἀπαγγέλλων apangellōn
_V-PAPRSἀπαγγέλλωapangellōto announcereportingπρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]λέγων legōn
_V-PAPRSλέγωlegōto speaksaying,Ἐγενήθη egenēthē
_V-API-3Sγίνομαιginomaito be[₅ committedἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who₁Theκαρδία kardia
_N-NSFκαρδίαkardiaheart₂heartἀνδρῶν andrōn
_N-GPMἀνήρanērman₃of menΙσραηλ israēl
_N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]ὀπίσω opisō
_ADVὀπίσωopisōafterafterΑβεσσαλωμ.     abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 14 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Dawid sługom swoim, którzy byli z nim w Jeruzalem: “Wstańcie, uciekajmy, bo nie wymkniemy się przed Absalomem; spieszcie się wynijść, by snadź przyszedłszy nie pojmał nas i nie zwalił na nas nieszczęścia, i nie pobił miasta ostrzem miecza.”И сказал Давид всем слугам своим, которые были при нем в Иерусалиме: встаньте, убежим, ибо не будет нам спасения от Авессалома; спешите, чтобы нам уйти, чтоб он не застиг и не захватил нас, и не навел на нас беды и не истребил города мечом. И# речE давjдъ всBмъ nтрокHмъ свои6мъ сyщымъ съ ни1мъ во їеrли1мэ: востaните, и3 бэжи1мъ, ћкw нёсть нaмъ спасeніz t лицA ґвессалHмлz: ўскори1те и3ти2, да не ўскори1тъ и3 в0зметъ нaсъ, и3 наведeтъ на нaсъ ѕл0бу, и3 и3збіeтъ грaдъ џстріемъ мечA. 15,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayDavid saidΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]πᾶσιν pasin
_A-DPMπᾶςpasallto allτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who παισὶν paisin
_N-DPMπαῖςpaischild[people]αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who μετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who ἐν en
_PREPἐνenin/on/amongbyΙερουσαλημ ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]Ἀνάστητε anastēte
_V-AAM-2Pἀνίστημιanistēmito ariseRise up!καὶ kai
_CONJκαίkaiandforφύγωμεν,     fugōmen
_V-AAS-1Pφεύγωfeugōto fleewe should flee,ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceforοὐκ ouk
_ADVοὐounothere is noἔστιν estin
_V-PAI-3Sἐστίestihe is[to sacrifice]ἡμῖν hēmin
_P-DPἡμῖνhēminto us[to pledge]σωτηρία sōtēria
_N-NSFσωτηρίαsōtēriasalvationdeliverance for usἀπὸ apo
_PREPἀπόapofromfromπροσώπου prosōpou
_N-GSNπρόσωπονprosōponfacefaceΑβεσσαλωμ·     abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ταχύνατε tachunate
_V-AAM-2Pstrong:GV-AAM-2Pstrong:GV-AAM-2Pstrong:GV-AAM-2P τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/whotheπορευθῆναι,     poreuthēnai
_V-APRπορεύωporeuōto goto go!ἵνα hina
_CONJἵναhinain order that/tothatμὴ mē
_ADVμήmēnothe should notταχύνῃ tachunē
_V-AAS-3Sstrong:GV-AAS-3Sstrong:GV-AAS-3Sstrong:GV-AAS-3S καὶ kai
_CONJκαίkaiandandκαταλάβῃ katalabē
_V-AAS-3Sκαταλαμβάνωkatalambanōto take/realizeovertakeἡμᾶς hēmas
_P-APἡμᾶςhēmasus[crime]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐξώσῃ exōsē
_V-AAS-3Sἐξωθέωexōtheōto expelthrustἐφ'     ef
_PREPἐπίepiupon/to/against[₂uponἡμᾶς hēmas
_P-APἡμᾶςhēmasus[crime]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]κακίαν kakian
_N-ASFκακίαkakiaevil₁evil],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπατάξῃ pataxē
_V-AAS-3Sπατάσσωpatassōto strikeshould strikeτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]πόλιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycityστόματι stomati
_N-DSNστόμαstomamouthmouthμαχαίρης.     machairēs
_N-GSFμάχαιραmachairasword[unitedness] 15 Tłum. GrEn. Толк. I rzekli słudzy królewscy do niego: “Wszystko, cokolwiek przykaże król, pan nasz, radzi uczynimy, słudzy twoi.”И сказали слуги царские царю: во всем, что угодно господину нашему царю, мы - рабы твои. И# рёша џтроцы царє1вы къ царю2: вс‰ є3ли6ка заповёсть госп0дь нaшъ цaрь, сE, мы2 џтроцы твои2. 15,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπον eipon
_V-AAI-3Pλέγωlegōto speak[dry land]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who₁theπαῖδες paides
_N-NPMπαῖςpaischild₂servantsτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who₃of theβασιλέως basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileusking₄king]πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheβασιλέα basilea
_N-ASMβασιλεύςbasileuskingking,Κατὰ kata
_PREPκατάkataaccording toAccording toπάντα,     panta
_A-APNπᾶςpasallallὅσα hosa
_A-APNὅσοςhososjust as/how muchas much asαἱρεῖται haireitai
_V-PMI-3Sstrong:GV-PMI-3Sstrong:GV-PMI-3Sstrong:GV-PMI-3S ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who κύριος kurios
_N-NSMκύριοςkurioslordto our masterἡμῶν hēmōn
_P-GPἡμῶνhēmōnof us[harm]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεύς,     basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingking,ἰδοὺ idou
_V-AMM-2Sὁράωhoraōto see[vexation]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who παῖδές paides
_N-NPMπαῖςpaischildyour servants.σου.     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard] 16 Tłum. GrEn. Толк. A tak wyszedł król i wszystek dom jego pieszo; i zostawił król dziesięć nie wiast nałożnic dla straży domu.И вышел царь и весь дом его за ним пешком. Оставил же царь десять жен, наложниц [своих], для хранения дома. И# и3зhде цaрь и3 вeсь д0мъ є3гw2 ногaми свои1ми, и3 њстaви цaрь дeсzть жeнъ подл0жницъ свои1хъ храни1ти д0мъ. 15,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐξῆλθεν exēlthen
_V-AAI-3Sἐξέρχομαιexerchomaito go out[₃went forthὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who οἶκος oikos
_N-NSMοἶκοςoikoshousehis houseαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who ποσὶν posin
_N-DPMπούςpousfoottheir feet.αὐτῶν·     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀφῆκεν afēken
_V-AAI-3Sἀφίημιafiēmito release[₃leftὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]δέκα deka
_N-NUIδέκαdekatentenγυναῖκας gunaikas
_N-APFγυνήgunēwomanwomenτῶν tōn
_T-GPFὁhothe/this/who παλλακῶν pallakōn
_N-GPFstrong:GN-GPFstrong:GN-GPFstrong:GN-GPF αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]φυλάσσειν fulassein
_V-PARφυλάσσωfulassōto keep/guardto guardτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who οἶκον.     oikon
_N-ASMοἶκοςoikoshousehouse. 17 Tłum. GrEn. Толк. I wyszedłszy król i wszystek Izrael pieszo, stanął daleko od domu.И вышел царь и весь народ пешие, и остановились у Беф-Мерхата. И# и3зhде цaрь и3 вси2 џтроцы є3гw2 пBши и3 стaша въ домY сyщемъ далeче: 15,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐξῆλθεν exēlthen
_V-AAI-3Sἐξέρχομαιexerchomaito go out[₃went forthὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king],καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who παῖδες paides
_N-NPMπαῖςpaischild[people]αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]πεζῇ pezē
_A-DSFπεζῇpezēon foot[knife]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἔστησαν estēsan
_V-AAI-3Pἵστημιhistēmito standthey set upἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginοἴκῳ oikō
_N-DSMοἶκοςoikoshousea houseτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who μακράν.     makran
_A-ASFμακράνmakranfarfar . 18 Tłum. GrEn. Толк. A wszyscy słudzy jego szli przy nim i roty Ceretów i Feletów, i wszyscy Getejczycy, wojownicy mocni, sześciuset mężów, którzy za nim przyszli z Get, szli pieszo przed królem.И все слуги его шли по сторонам его, и все Хелефеи, и все Фелефеи, и все Гефяне до шестисот человек, пришедшие вместе с ним из Гефа, шли впереди царя. и3 вси2 џтроцы є3гw2 t nбою2 стран{ є3гw2 и3дsху, и3 вси2 хелеfeє и3 вси2 фелеfeє и3 вси2 геfeє, шeсть сHтъ мужeй шeдше пBши t гefа пред8идsху пред8 лицeмъ царeвымъ. 15,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who παῖδες paides
_N-NPMπαῖςpaischildhis servantsαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἀνὰ ana
_PREPἀνάanaeach[₂byχεῖρα cheira
_N-ASFχείρcheirhand₃his handαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]παρῆγον parēgon
_V-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3P καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasalleveryὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who χεττι chetti
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasalleveryὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who φελετθι feletthi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἔστησαν estēsan
_V-AAI-3Pἵστημιhistēmito stand[weakness]ἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/against[Hadadezer]τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whotheἐλαίας elaias
_N-GSFἐλαίαelaiaolive tree[Garmite]ἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/who ἐρήμῳ·     erēmō
_N-DSFἔρημοςerēmosdeserted[to mock]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]πᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whoof theλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa people[be brother-in-law]παρεπορεύετο pareporeueto
_V-IMI-3Sπαραπορεύομαιparaporeuomaito pass by/throughwere passingἐχόμενος echomenos
_V-PMPRSἔχωechōto have/be[little]αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]πάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasall[tongue]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]περὶ peri
_PREPπερίperiabout[Mebunnai]αὐτὸν auton
_D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]πάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasall[tongue]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]ἁδροὶ hadroi
_A-NPMstrong:GA-NPMstrong:GA-NPMstrong:GA-NPM καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]πάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasall[tongue]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]μαχηταί,     machētai
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM ἑξακόσιοι hexakosioi
_A-NPMἑξακόσιοιhexakosioisix hundredsix hundredἄνδρες,     andres
_N-NPMἀνήρanērmanmenκαὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]παρησαν parēsan
_V-IAI-3Pπάρειμιpareimibe present[lion]ἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/against[Hadadezer]χειρα cheira
_N-ASFχείρcheirhand[Sur]αυτου autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
_CONJκαίkaiand[desire]πας pas
_A-NSMπᾶςpasall[tongue]ο o
_T-NSMὁhothe/this/who[that]χερεθθι chereththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI και kai
_CONJκαίkaiand[desire]πας pas
_A-NSMπᾶςpasall[tongue]ο o
_T-NSMὁhothe/this/who[that]φελεθθι feleththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI και kai
_CONJκαίkaiand[desire]πάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasall[tongue]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]Γεθθαῖοι,     geththaioi
_N-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPMstrong:GN-NPM ἑξακόσιοι hexakosioi
_A-NPMἑξακόσιοιhexakosioisix hundred[dripping]ἄνδρες andres
_N-NPMἀνήρanērman[Elul]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who[that]ἐλθόντες elthontes
_V-AAPRPἔρχομαιerchomaito come/go[to endow]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who[that]ποσὶν posin
_N-DPMπούςpousfoot[girding]αὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofΓεθ,     geth
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI πορευόμενοι poreuomenoi
_V-PMPRPπορεύωporeuōto go[empty]επι epi
_PREPἐπίepiupon/to/against[Hadadezer]πρόσωπον prosōpon
_N-ASNπρόσωπονprosōponfacefrontτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who[that]βασιλέως.     basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileuskingking. 19 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł król do Etaja Getejczyka: “Czemu idziesz z nami? Wróć się a mieszkaj z królem, bo ty jesteś przychodniem i wyszedłeś z miejsca swego.И сказал царь Еффею Гефянину: зачем и ты идешь с нами? Возвратись и оставайся с тем царем; ибо ты - чужеземец и пришел сюда из своего места; И# речE цaрь ко є3ffeю геffeину: почто2 и3 ты2 и4деши съ нaми; возврати1сz и3 живи2 съ царeмъ, ћкw чyждь є3си2 ты2, и3 ћкw пресели1лсz є3си2 ты2 t мёста твоегw2: 15,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoΕθθι eththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheΓεθθαῖον geththaion
_N-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM Ἵνα hina
_CONJἵναhinain order that/to[hook]τί ti
_I-ASNτίςtiswhich?[to bray]πορεύῃ poreuē
_V-PAS-3Sπορεύωporeuōto goshould you goκαὶ kai
_CONJκαίkaiandevenσὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]μεθ'     meth
_PREPμετάmetawith/afterwithἡμῶν;     hēmōn
_P-GPἡμῶνhēmōnof us[harm]ἐπίστρεφε epistrefe
_V-PAM-2Sἐπιστρέφωepistrefōto turnReturnκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandοἴκει oikei
_V-PAM-2Sοἰκέωoikeōto dwellliveμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheβασιλέως,     basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileuskingking!ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sinceForξένος xenos
_A-NSMξένοςxenosforeign[reptile]εἶ ei
_V-PAI-2Sεἰeiif[clod]σὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sincebecauseμετῴκηκας metōkēkas
_V-RAI-2Sstrong:GV-RAI-2Sstrong:GV-RAI-2Sstrong:GV-RAI-2S σὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]ἐκ ek
_PREPἐκekof/fromfrom out ofτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who τόπου topou
_N-GSMτόποςtoposplaceyour place.σου.     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard] 20 Tłum. GrEn. Толк. Wczoraj przyszedłeś, a dziś będziesz musiałwynijść z nami? A ja pójdę dokąd iść mam. Wróć się i odprowądź z sobą braci twoich, a Pan uczyni nad tobą miłosierdzie i prawdę, ponieważ okazałeś łaskg i wiarę!”вчера ты пришел, а сегодня я заставлю тебя идти с нами? Я иду, куда случится; возвратись и возврати братьев своих с собою, [да сотворит Господь] милость и истину [с тобою]! ѓще вчерA пришeлъ є3си2, и3 днeсь ли подви1гну тS и3ти2 съ нaми; и3 ѓзъ и3дY, ѓможе пойдY: и3ди2 и3 возврати1сz, и3 возврати2 брaтію твою2 съ тоб0ю, и3 гDь да сотвори1тъ съ тоб0ю млcть и3 и4стину. 15,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPεἰ ei
_CONJεἰeiifSinceἐχθὲς echthes
_ADVstrong:GADVstrong:GADVstrong:GADV παραγέγονας,     paragegonas
_V-RAI-2Sπαραγίνομαιparaginomaito come₁you came],καὶ kai
_CONJκαίkaiandthenσήμερον sēmeron
_ADVσήμερονsēmerontodaytodayκινήσω kinēsō
_V-FAI-1Sκινέωkineōto moveshall I moveσε se
_P-ASσέseyou[to slip]μεθ'     meth
_PREPμετάmetawith/afterwithἡμῶν hēmōn
_P-GPἡμῶνhēmōnof us[harm]καί kai
_CONJκαίkaiandandγε ge
_PRTγέgeindeed[weeping]μεταναστήσεις metanastēseis
_V-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S τὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who τόπον topon
_N-ASMτόποςtoposplace[to rest]σου;     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἐχθὲς echthes
_ADVstrong:GADVstrong:GADVstrong:GADV ἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/who ἐξέλευσίς exeleusis
_N-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF σου,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandσήμερον sēmeron
_ADVσήμερονsēmerontoday[mantle]μετακινήσω metakinēsō
_V-FAI-1Sμετακινέωmetakineōto shift[be distressed]σε se
_P-ASσέseyou[to slip]μεθ'     meth
_PREPμετάmetawith/afterwithἡμῶν hēmōn
_P-GPἡμῶνhēmōnof us[harm]τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who[that]πορευθῆναι;     poreuthēnai
_V-APRπορεύωporeuōto goto goκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐγὼ egō
_P-NSἐγώegōI/we₁you came],πορεύσομαι poreusomai
_V-FMI-1Sπορεύωporeuōto goshall goοὗ hou
_R-GSMοὐouno[Carmi]ἂν an
_PRTἄνanifeverἐγὼ egō
_P-NSἐγώegōI/weyouπορευθῶ.     poreuthō
_V-APS-1Sπορεύωporeuōto goI shall go.ἐπιστρέφου epistrefou
_V-PMM-2Sἐπιστρέφωepistrefōto turn[they]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]ἐπίστρεψον epistrepson
_V-FAPASἐπιστρέφωepistrefōto turn[they]τοὺς tous
_T-APMὁhothe/this/who[that]ἀδελφούς adelfous
_N-APMἀδελφόςadelfosbrotheryour brothersσοῦ,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]μετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithσοῦ sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]κύριος kurios
_N-NSMκύριοςkurioslordlordποιήσει poiēsei
_V-FAI-3Sποιέωpoieōto do/makeshall executeμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/after[bed]σου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἔλεος eleos
_N-NSMἔλεοςeleosmercyan act of kindnessκαὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]ἀλήθειαν.     alētheian
_N-ASFἀλήθειαalētheiatruthtruth. 21 Tłum. GrEn. Толк. I odpowiedział Etaj królowi mówiąc: “Żyje Pan i żyje król, pan mój, iż na którymkolwiek miejscu będziesz, królu, panie mój, choć w śmierci, choć w żywocie, tam będzie sługa twój!”И отвечал Еффей царю и сказал: жив Господь, и да живет господин мой царь: где бы ни был господин мой царь, в жизни ли, в смерти ли, там будет и раб твой. И# tвэщA є3ffeй къ царю2 и3 речE: жи1въ гDь, и3 жи1въ господи1нъ м0й цaрь, ћкw на мёстэ, и3дёже бyдетъ господи1нъ м0й цaрь, и3ли2 въ смeрти, и3ли2 въ животЁ, тaмw бyдетъ рaбъ тв0й. 15,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀπεκρίθη apekrithē
_V-API-3Sἀποκρίνωapokrinōto answerIttai answeredΕθθι eththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheβασιλεῖ basilei
_N-DSMβασιλεύςbasileuskingking,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saysaid,ζῇ zē
_V-PAI-3Sζάωzaōto liveAs lord lives,κύριος kurios
_N-NSMκύριοςkurioslordAs lord lives,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΖῇ zē
_V-PAI-3Sζάωzaōto liveas [4livesὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who κύριός kurios
_N-NSMκύριοςkurioslord₁my masterμου,     mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theβασιλεύς,     basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₃king],ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sincethatεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheτόπον,     topon
_N-ASMτόποςtoposplaceplaceοὗ hou
_R-GSMοὐouno[Carmi]ἐὰν ean
_CONJἐάνeanifeverᾖ ē
_V-PAS-3Sὁhothe/this/who ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theκύριός kurios
_N-NSMκύριοςkurioslord₁my masterμου mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐὰν ean
_CONJἐάνeanififεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoθάνατον thanaton
_N-ASMθάνατοςthanatosdeathdeath,καὶ kai
_CONJκαίkaiandorἐὰν ean
_CONJἐάνeanififεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoζωήν,     zōēn
_N-ASFζωήzōēlifelife,ὅτι hoti
_CONJὅτιhotithat/sincethatἐκεῖ ekei
_ADVἐκεῖekeitherethereἔσται estai
_V-FMI-3Sἔσομαιesomaiwill be[Zabud]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who δοῦλός doulos
_N-NSMδοῦλοςdoulosslave₁your servant].σου.     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard] 22 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Dawid Etajowi: “Pójdźże, a idź naprzód!” I przeszedł Etaj Getejczyk i wszyscy mężowie, którzy z nim byli, i inne mnóstwo.И сказал Давид Еффею: итак иди и ходи со мною. И пошел Еффей Гефянин и все люди его и все дети, бывшие с ним. И# речE цaрь ко є3ffeю: грzди2, и3 прейди2 со мн0ю. И# прeйде є3ffeй геffeинъ и3 цaрь и3 вси2 џтроцы є3гw2 и3 вeсь нар0дъ и4же съ ни1мъ. 15,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayDavid saidὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking[to come (in)]πρὸς pros
_PREPπρόςprosto/withtoΕθθι eththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Δεῦρο deuro
_ADVδεῦροdeurocome[to terrify]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandδιάβαινε diabaine
_V-PAM-2Sδιαβαίνωdiabainōto crosspass overμετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithἐμοῦ·     emou
_P-GSἐμοῦemouof me[cause]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπαρῆλθεν parēlthen
_V-AAI-3Sπαρέρχομαιparerchomaito pass by[₄wentεθθι eththi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheΓεθθαῖος geththaios
_N-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSMstrong:GN-NSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whothe onesπαῖδες paides
_N-NPMπαῖςpaischildhis servants.αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who ὄχλος ochlos
_N-NSMὄχλοςochloscrowd[imprint]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who[that]μετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithαὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 23 Tłum. GrEn. Толк. A wszyscy płakali głosem wielkim i wszystek lud przechodził razem, król też przechodził przez potok Cedroni wszystek lud szedł ku drodze, która wiedzie ku puszczy.И плакала вся земля громким голосом. И весь народ переходил, и царь перешел поток Кедрон; и пошел весь народ [и царь] по дороге к пустыне. И# всS землS плaкашесz глaсомъ вели1кимъ. И# вси2 лю1діе прехождaху по пот0ку кeдрску, и3 цaрь прeйде чрез8 пот0къ кeдрскій, и3 вси2 лю1діе и3 цaрь и3дsху къ лицY пути2 пустhннагw. 15,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπᾶσα pasa
_A-NSFπᾶςpasallallἡ hē
_T-NSFὁhothe/this/whotheγῆ gē
_N-NSFγῆgēearthlandἔκλαιεν eklaien
_V-IAI-3Sκλαίωklaiōto weepweptφωνῇ fōnē
_N-DSFφωνήfōnēvoice/sound[₂voiceμεγάλῃ.     megalē
_A-DSFμέγαςmegasgreat₁ great].καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa peoplepeopleπαρεπορεύοντο pareporeuonto
_V-IMI-3Pπαραπορεύομαιparaporeuomaito pass by/throughpassedἐν en
_PREPἐνenin/on/amongthroughτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheχειμάρρῳ cheimarrō
_N-DSMχείμαρροςcheimarrosbrookrushing streamΚεδρων,     kedrōn
_N-PRIκέδροςkedrosKidron[magician]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whoof theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingkingδιέβη diebē
_V-AAI-3Sδιαβαίνωdiabainōto crosspassed overτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/whotheχειμάρρουν cheimarroun
_A-ASMχείμαρροςcheimarrosbrookrushing streamΚεδρων·     kedrōn
_N-PRIκέδροςkedrosKidron[magician]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa peoplepeopleκαὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking[to come (in)]παρεπορεύοντο pareporeuonto
_V-IMI-3Pπαραπορεύομαιparaporeuomaito pass by/throughcameἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoπρόσωπον prosōpon
_N-ASNπρόσωπονprosōponfacefaceὁδοῦ hodou
_N-GSFὁδόςhodosroadof wayτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheἔρημον.     erēmon
_N-ASFἔρημοςerēmosdesertedwilderness. 24 Tłum. GrEn. Толк. Szedł też i Sadok kapłan, i wszyscy Lewici z nim, niosąc skrzynię przymierza Bożego, i postawili skrzynię Bożą i wstąpił Abiatar, aż się zebrał wszystek lud, który wyszedł z miasta.Вот и Садок [священник], и все левиты с ним несли ковчег завета Божия из Вефары и поставили ковчег Божий; Авиафар же стоял на возвышении, доколе весь народ не вышел из города. И# сE, и3 садHкъ їерeй и3 вси2 леvjти съ ни1мъ, носsще ківHтъ завёта гDнz t веfaры: и3 постaвиша ківHтъ б9ій: и3 ґвіafаръ взhде, д0ндеже престaша вси2 лю1діе и3сходи1ти и3з8 грaда. 15,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἰδοὺ idou
_V-AMM-2Sὁράωhoraōto see[vexation]καί kai
_CONJκαίkaiandalsoγε ge
_PRTγέgeindeedindeedΣαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandπάντες pantes
_A-NPMπᾶςpasallallοἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheΛευῖται leuitai
_N-NPMΛευΐτηςleuitēsLevite[weary]μετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]αἴροντες airontes
_V-PAPRPαἴρωairōto take upliftingτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheκιβωτὸν kibōton
_N-ASFκιβωτόςkibōtosarkarkδιαθήκης diathēkēs
_N-GSFδιαθήκηdiathēkēcovenantcovenantκυρίου kuriou
_N-GSMκύριοςkurioslord[before]ἀπὸ apo
_PREPἀπόapofrom[where?]Βαιθαρ baithar
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἔστησαν estēsan
_V-AAI-3Pἵστημιhistēmito standthey stationedτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoof theκιβωτὸν kibōton
_N-ASFκιβωτόςkibōtosarkarkτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whoofθεοῦ,     theou
_N-GSMθεόςtheosGodGod.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀνέβη anebē
_V-AAI-3Sἀναβαίνωanabainōto ascendAbiathar ascendedΑβιαθαρ,     abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]ἕως heōs
_CONJἕωςheōsuntiluntilἐπαύσατο epausato
_V-AMI-3Sπαύωpauōto cease[₄ceasedπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasall₁allὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa people₃people]παρελθεῖν parelthein
_V-AARπαρέρχομαιparerchomaito pass bygoingἐκ ek
_PREPἐκekof/fromout ofτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who πόλεως.     poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscitycity. 25 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł król do Sadoka: “Odnieś skrzynię Bożą do miasta. Jeśli znajdę łaskę w oczach Pańskich, wróci mię z powrotem i ukaże mi ją i przybytek swój.И сказал царь Садоку: возврати ковчег Божий в город [и пусть он стоит на своем месте]. Если я обрету милость пред очами Господа, то Он возвратит меня и даст мне видеть его и жилище его. И# речE цaрь къ садHку: возврати2 ківHтъ б9ій во грaдъ, и3 да стaнетъ на мёстэ своeмъ: ѓще њбрsщу блгdть пред8 nчи1ма гDнима, и3 возврати1тъ мS, и3 покaжетъ ми2 є3го2 и3 лёпоту є3гw2: 15,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheΣαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]Ἀπόστρεψον apostrepson
_V-AAM-2Sἀποστρέφωapostrefōto turn awayReturnτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who κιβωτὸν kibōton
_N-ASFκιβωτόςkibōtosarkarkτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/whotheθεοῦ theou
_N-GSMθεόςtheosGodof Godεἰς eis
_PREPεἰςeistowarduntoτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who πόλιν·     polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycity!ἐὰν ean
_CONJἐάνeanifIfεὕρω heurō
_V-AAS-1Sεὑρίσκωheuriskōto find/meetI should findχάριν charin
_N-ASFχάρινcharinthereforefavorἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginὀφθαλμοῖς ofthalmois
_N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseyeeyesκυρίου,     kuriou
_N-GSMκύριοςkurioslordof lord,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐπιστρέψει epistrepsei
_V-FAI-3Sἐπιστρέφωepistrefōto turnhe returnsμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]καὶ kai
_CONJκαίkaiandthenδείξει deixei
_V-FAI-3Sδεικνύωdeiknuōto showhe shall showμοι moi
_P-DSμοίmoito me[to dwell]αὐτὴν autēn
_D-ASFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]εὐπρέπειαν euprepeian
_N-ASFεὐπρέπειαeuprepeiabeautyits beauty.αὐτῆς·     autēs
_D-GSFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 26 Tłum. GrEn. Толк. A jeśli mi powie: Nie podobasz mi się, gotów jestem, niech czyni, co dobrego jest przed nim.”А если Он скажет так: "нет Моего благоволения к тебе", то вот я; пусть творит со мною, что Ему благоугодно. и3 ѓще тaкw речeтъ: не благоволи1хъ въ тебЁ: сE, ѓзъ є4смь, да сотвори1тъ ми2 по бlг0му пред8 nчи1ма свои1ма. 15,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἐὰν ean
_CONJἐάνeanififεἴπῃ eipē
_V-AAS-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayhe should sayοὕτως houtōs
_ADVοὕτω, οὕτωςhhoutō outōsthus(-ly)thus,Οὐκ ouk
_ADVοὐounoI have noἠθέληκα ēthelēka
_V-RAI-1Sθέλωthelōto will/desirewantἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginσοί,     soi
_P-DSσοίsoiyou[chaff]ἰδοὺ idou
_V-AMM-2Sὁράωhoraōto see[vexation]ἐγώ egō
_P-NSἐγώegōI/weyou;εἰμι,     eimi
_V-PAI-1Sεἰμίeimito be[decree]ποιείτω poieitō
_V-PAM-3Sποιέωpoieōto do/makeI let him doμοι moi
_P-DSμοίmoito me[to dwell]κατὰ kata
_PREPκατάkataaccording to[to dedicate]τὸ to
_T-ASNὁhothe/this/whotheἀγαθὸν agathon
_A-ASMἀγαθόςagathosgood-doer[crib]ἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]ὀφθαλμοῖς ofthalmois
_N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseye[skill]αὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 27 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł król do Sadoka kapłana: “O widzący, wróć się do miasta w pokoju i Achimaas, syn twój, i Jonatas, syn Abiatara, dwaj synowie wasi, niechaj będą z wami.И сказал царь Садоку священнику: видишь ли, - возвратись в город с миром, и Ахимаас, сын твой, и Ионафан, сын Авиафара, оба сына ваши с вами; И# речE цaрь садHку їерeю: ви1дите, ты2 возвращaешисz во грaдъ съ ми1ромъ и3 ґхімаaсъ сhнъ тв0й и3 їwнаfaнъ сhнъ ґвіafаровъ, двA сhны вaши съ вaми: 15,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₃saidὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₁theβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileusking₂king]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who Σαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheἱερεῖ hierei
_N-DSMἱερεύςhiereuspriestpriest,Ἴδετε idete
_V-AAM-2Pεἴδωeidōto knowBehold,σὺ su
_P-NSσύsuyou[rest]ἐπιστρέφεις epistrefeis
_V-PAI-2Sἐπιστρέφωepistrefōto turnreturnεἰς eis
_PREPεἰςeistowardtoτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheπόλιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycityἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginεἰρήνῃ,     eirēnē
_N-DSFεἰρήνηeirēnēpeacepeace,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΑχιμαας achimaas
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who υἱός huios
_N-NSMυἱόςhuiossonyour son,σου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΙωναθαν iōnathan
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheυἱὸς huios
_N-NSMυἱόςhuiossonsonΑβιαθαρ abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheδύο duo
_N-NUIδύοduotwotwoυἱοὶ huioi
_N-NPMυἱόςhuiossonsonsὑμῶν humōn
_P-GPὑμῶνhumōnof you[lamp]μεθ'     meth
_PREPμετάmetawith/afterwithὑμῶν·     humōn
_P-GPὑμῶνhumōnof you[lamp] 28 Tłum. GrEn. Толк. Oto ja się skryję w polach puszczy, aż przyjdzie wieść od was dając mi znać.”видите ли, я помедлю на равнине в пустыне, доколе не придет известие от вас ко мне. ви1дите, ѓзъ вселsюсz во ґравHfъ пустhнный, д0ндеже пріи1детъ ми2 сл0во t вaсъ, є4же возвэсти1ти ми2. 15,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἴδετε idete
_V-AAM-2Pεἴδωeidōto know[fleece]ἐγώ egō
_P-NSἐγώegōI/weIεἰμι eimi
_V-PAI-1Sεἰμίeimito be[decree]στρατεύομαι strateuomai
_V-PMI-1Sstrong:GV-PMI-1Sstrong:GV-PMI-1Sstrong:GV-PMI-1S ἐν en
_PREPἐνenin/on/amonginαραβωθ arabōth
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI τῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof theἐρήμου erēmou
_N-GSFἔρημοςerēmosdeserteddesertἕως heōs
_CONJἕωςheōsuntiluntilτοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/whotheἐλθεῖν elthein
_V-AARἔρχομαιerchomaito come/gocomingῥῆμα rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordof a wordπαρ'     par
_PREPπαράparafrom/with/besidebyὑμῶν humōn
_P-GPὑμῶνhumōnof you[lamp]τοῦ tou
_T-GSNὁhothe/this/who ἀπαγγεῖλαί apangeilai
_V-AARἀπαγγέλλωapangellōto announceto reportμοι.     moi
_P-DSμοίmoito me[to dwell] 29 Tłum. GrEn. Толк. A tak odnieśli Sadok i Abiatar skrzynię Bożą do Jeruzalem, i pozostali tam.И возвратили Садок и Авиафар ковчег Божий в Иерусалим, и остались там. И# возврати2 садHкъ и3 ґвіafаръ ківHтъ б9ій во їеrли1мъ, и3 сёде тaмw. 15,29Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀπέστρεψεν apestrepsen
_V-AAI-3Sἀποστρέφωapostrefōto turn away[₄returnedΣαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]καὶ kai
_CONJκαίkaiand₂andΑβιαθαρ abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheκιβωτὸν kibōton
_N-ASFκιβωτόςkibōtosarkarkεἰς eis
_PREPεἰςeistowardtoΙερουσαλημ ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐκάθισεν ekathisen
_V-AAI-3Sκαθίζωkathizōto seatit stayedἐκεῖ.     ekei
_ADVἐκεῖekeitherethere. 30 Tłum. GrEn. Толк. A Dawid wstępował na górę Oliwną, wstępując i płacząc, boso idąci z nakrytą głową, lecz i wszystek lud, który był z nim, z nakrytą głową wstępował płacząc.А Давид пошел на гору Елеонскую, шел и плакал; голова у него была покрыта; он шел босой, и все люди, бывшие с ним, покрыли каждый голову свою, шли и плакали. И# давjдъ восхождaше восх0домъ на г0ру є3леHнскую восходS и3 плaчасz, и3 покрhвъ главY свою2, и3 сaмъ и3дsше босhма ногaма: и3 вси2 лю1діе и5же съ ни1мъ покрhша кjйждо главY свою2, и3 восхождaху восходsще и3 плaчущесz. 15,30Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ἀνέβαινεν anebainen
_V-IAI-3Sἀναβαίνωanabainōto ascendascendedἐν en
_PREPἐνenin/on/among[gold]τῇ tē
_T-DSFὁhothe/this/whotheἀναβάσει anabasei
_N-DSFstrong:GN-DSFstrong:GN-DSFstrong:GN-DSF τῶν tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof theἐλαιῶν elaiōn
_N-GPFἐλαίαelaiaolive treeolive ,ἀναβαίνων anabainōn
_V-PAPRSἀναβαίνωanabainōto ascendascendingκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandκλαίων klaiōn
_V-PAPRSκλαίωklaiōto weepweeping,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who κεφαλὴν kefalēn
_N-ASFκεφαλήkefalēheadhis headἐπικεκαλυμμένος epikekalummenos
_V-RMPRSἐπικαλύπτωepikaluptōto coverbeing covered over,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandαὐτὸς autos
_D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐπορεύετο eporeueto
_V-IMI-3Sπορεύωporeuōto gowentἀνυπόδετος,     anupodetos
_A-NSMstrong:GA-NSMstrong:GA-NSMstrong:GA-NSM καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndπᾶς pas
_A-NSMπᾶςpasallallὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheλαὸς laos
_N-NSMλαόςlaosa peoplepeople,ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whothe oneμετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithαὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]ἐπεκάλυψεν epekalupsen
_V-AAI-3Sἐπικαλύπτωepikaluptōto cover[₃coveredἀνὴρ anēr
_N-NSMἀνήρanērman₂man]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who κεφαλὴν kefalēn
_N-ASFκεφαλήkefalēheadhis head.αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀνέβαινον anebainon
_V-IAI-3Pἀναβαίνωanabainōto ascendthey ascended --ἀναβαίνοντες anabainontes
_V-PAPRPἀναβαίνωanabainōto ascendascendingκαὶ kai
_CONJκαίkaiandandκλαίοντες.     klaiontes
_V-PAPRPκλαίωklaiōto weepweeping. 31 Tłum. GrEn. Толк. I powiedzlano Dawidowi, że Achitofel był też w sprzysiężeniu z Absalomem; i rzekł Dawid: “Obróć w głupstwo, proszę, Panie, radg Achitofela!”Донесли Давиду и сказали: и Ахитофел в числе заговорщиков с Авессаломом. И сказал Давид: Господи [Боже мой!] разрушь совет Ахитофела. И# возвэсти1ша давjду глаг0люще: и3 ґхітофeлъ въ мzтeжницэхъ со ґвессалHмомъ. И# речE давjдъ: разруши2 совётъ ґхітофeлевъ, гDи, б9е м0й. 15,31Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀνηγγέλη anēngelē
_V-API-3Sἀναγγέλλωanangellōto reportit was announcedΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]λέγοντες legontes
_V-PAPRPλέγωlegōto speaksaying,καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndΑχιτοφελ,     achitofel
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἐν en
_PREPἐνenin/on/amongis amongτοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who συστρεφομένοις sustrefomenois
_V-PAPMPσυστρέφωsustrefōto gatherconfederatingμετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithΑβεσσαλωμ·     abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayDavid said,Δαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]Διασκέδασον diaskedason
_V-AAM-2Sstrong:GV-AAM-2Sstrong:GV-AAM-2Sstrong:GV-AAM-2S δὴ dē
_PRTδήdēsoindeedτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe onesβουλὴν boulēn
_N-ASFβουλήboulēplancounselαχιτοφελ achitofel
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI κύριε kurie
_N-VSMκύριοςkurioslordO lordὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who θεός theos
_N-NSMθεόςtheosGodmy God,μου.     mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel] 32 Tłum. GrEn. Толк. A gdy wstępował Dawid na wierzeh góry, na ittórej się miał pokłonić Panu, oto spotkał się z nim Chusaj Arachitezyk, z rozdartą szatą i mając pełno ziemi na głowie.Когда Давид взошел на вершину горы, где он поклонялся Богу, вот навстречу ему идет Хусий Архитянин, друг Давидов; одежда на нем была разодрана, и прах на голове его. И# бЁ давjдъ грzдhй дaже до рHса, и3дёже поклони1сz бGу. И# сE, на срётеніе є3мY (и3зhде) хусjй пeрвый дрyгъ давjдовъ, растерзaвъ ри6зы сво‰, и3 пeрсть на главЁ є3гw2. 15,32Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἦν ēn
_V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Δαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ἐρχόμενος erchomenos
_V-PMPRSἔρχομαιerchomaito come/gocomingἕως heōs
_CONJἕωςheōsuntiluntoτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who Ροως,     roōs
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI οὗ hou
_R-GSMοὐouno[Carmi]προσεκύνησεν prosekunēsen
_V-AAI-3Sπροσκυνέωproskuneōto worshiphe did obeisanceἐκεῖ ekei
_ADVἐκεῖekeitherethereτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who θεῷ,     theō
_N-DSMθεόςtheosGodto God.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἰδοὺ idou
_V-AMM-2Sὁράωhoraōto see[vexation]εἰς eis
_PREPεἰςeistoward₆forἀπαντὴν apantēn
_N-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF αὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Χουσι chousi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theΑρχι archi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ἑταῖρος hetairos
_N-NSMἑταῖροςhetairosfriend[Zebul]Δαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]διερρηχὼς dierrēchōs
_V-RAPRSδιαρρήγνυμιdiarrēgnumito teartearingτὸν ton
_T-ASMὁhothe/this/who χιτῶνα chitōna
_N-ASMχιτώνchitōntunichis inner garment,αὐτοῦ autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]καὶ kai
_CONJκαίkaiandwithγῆ gē
_N-NSFγῆgēearthearthἐπὶ epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuponτῆς tēs
_T-GSFὁhothe/this/who κεφαλῆς kefalēs
_N-GSFκεφαλήkefalēheadhis head.αὐτοῦ.     autou
_D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 33 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł mu Dawid: “Jeśli pójdziesz ze mną, będziesz mi ciężarem.И сказал ему Давид: если ты пойдешь со мною, то будешь мне в тягость; И# речE є3мY давjдъ: ѓще п0йдеши со мн0ю, и3 бyдеши ми2 въ тsгость: 15,33Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἶπεν eipen
_V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto say[₂saidαὐτῷ autō
_D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Δαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]Ἐὰν ean
_CONJἐάνeanifIfμὲν men
_PRTμένmenon the other hand[beautiful]διαβῇς diabēs
_V-AAS-2Sδιαβαίνωdiabainōto cross[Bozrah]μετ'     met
_PREPμετάmetawith/afterwithἐμοῦ,     emou
_P-GSἐμοῦemouof me[cause]καὶ kai
_CONJκαίkaiandthenἔσῃ esē
_V-FMI-2Sἔσομαιesomaiwill be[Zabud]ἐπ'     ep
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoἐμὲ eme
_P-ASἐμέememe[Diblaim]εἴς eis
_PREPεἰςeistoward[to strive]βάσταγμα·     bastagma
_N-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASNstrong:GN-ASN 34 Tłum. GrEn. Толк. Lecz jeśli się do miasta wrócisz, a rzeczesz Absalomowi: Jestem, królu, sługąˇ twoim; jak byłem sługą ojca twego, tak bgdę sługą twoim, rozproszysz radę Achitofela.но если возвратишься в город и скажешь Авессалому: "царь, [прошли мимо братья твои, и царь отец твой прошел, и ныне] я раб твой; [оставь меня в живых;] доселе я был рабом отца твоего, а теперь я - твой раб": то ты расстроишь для меня совет Ахитофела. ѓще же возврати1шисz во грaдъ и3 речeши ґвессалHму: минyша брaтіz тво‰, и3 цaрь за мн0ю минY nтeцъ тв0й, и3 нн7э рaбъ тв0й є4смь, царю2, пощади1 мz жи1ва бhти: рaбъ бёхъ nтцA твоегw2 тогдA и3 досeлэ, нн7э же ѓзъ тв0й рaбъ: и3 разруши1 ми совётъ ґхітофeлевъ: 15,34Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandthenἐὰν ean
_CONJἐάνeanifIfεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheπόλιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycityἐπιστρέψῃς,     epistrepsēs
_V-AAS-2Sἐπιστρέφωepistrefōto turn[they]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandἐρεῖς ereis
_V-FAI-2Sἔριςerisquarrel[guilty]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who Αβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI Διεληλύθασιν dielēluthasin
_V-API-3Pδιέρχομαιdierchomaito pass through[virgin]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/who ἀδελφοί adelfoi
_N-NPMἀδελφόςadelfosbrother[dust]σου,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/whotheβασιλεὺς basileus
_N-NSMβασιλεύςbasileuskingO king,κατόπισθέν katopisthen
_ADVstrong:GADVstrong:GADVstrong:GADV μου mou
_P-GSμοῦmouof me[Jesimiel]διελήλυθεν dielēluthen
_V-RAI-3Sδιέρχομαιdierchomaito pass through[virgin]ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who[that]πατήρ patēr
_N-NSMπατήρpatērfather₃of your fatherσου,     sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndνῦν nun
_ADVνῦνnunnownowπαῖς pais
_N-NSMπαῖςpaischild[₂your servantσού sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]εἰμι,     eimi
_V-PAI-1Sεἰμίeimito be[decree]βασιλεῦ,     basileu
_N-VSMβασιλεύςbasileusking[to come (in)]ἔασόν eason
_V-AAM-2Sἐάωeaōto allowallowμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]ζῆσαι,     zēsai
_V-AARζάωzaōto liveto live!παῖς pais
_N-NSMπαῖςpaischild[₂a servantτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who[that]πατρός patros
_N-GSMπατήρpatērfather[Lasha]σου sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἤμην ēmēn
_A-ASFἤμηνēmēnI was[Habaiah]τότε tote
_ADVτότεtotethenthenκαὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]ἀρτίως,     artiōs
_ADVἄρτιοςartioscompetent[Ariel]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]νῦν nun
_ADVνῦνnunnow[Cush; Ethiopia]ἐγὼ egō
_P-NSἐγώegōI/we[₂your servantδοῦλος doulos
_N-NSMδοῦλοςdoulosslaveyour servant.σός·     sos
_A-NSMσόςsosyour[entrenchment]καὶ kai
_CONJκαίkaiand[desire]διασκεδάσεις diaskedaseis
_V-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S μοι moi
_P-DSμοίmoito me[to dwell]τὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[that]βουλὴν boulēn
_N-ASFβουλήboulēplancounselΑχιτοφελ.     achitofel
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI 35 Tłum. GrEn. Толк. A masz z sobą Sadoka i Abiatara kapłanów; i każde słowo, które usłyszysz z domu królewskiego, oznajmisz Sadokowi i Abiatarowi kapłanom.Вот, там с тобою Садок и Авиафар священники, и всякое слово, какое услышишь из дома царя, пересказывай Садоку и Авиафару священникам. и3 сE, съ тоб0ю тaмw садHкъ и3 ґвіafаръ їерeє: и3 бyдетъ всsкъ глаг0лъ, є3г0же ўслhшиши и3з8 ќстъ цaрскихъ, и3 скaжеши садHку и3 ґвіafару їерeємъ: 15,35Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἰδοὺ idou
_INJἰδούidoulook!behold,μετὰ meta
_PREPμετάmetawith/afterwithσοῦ sou
_P-GSσοῦsouyou[guard]ἐκεῖ ekei
_ADVἐκεῖekeitherethereΣαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΑβιαθαρ abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]οἱ hoi
_T-NPMὁhothe/this/whotheἱερεῖς,     hiereis
_N-NPMἱερεύςhiereuspriestpriests.καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἔσται estai
_V-FMI-3Sἔσομαιesomaiwill be[Zabud]πᾶν pan
_A-ASNπᾶςpasalleveryῥῆμα,     rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordwordὃ ho
_R-NSNὁhothe/this/whoof theἐὰν ean
_CONJἐάνeanif[Giddalti]ἀκούσῃς akousēs
_V-AAS-2Sἀκούωakouōto hearyou should hearἐξ ex
_PREPἐκekof/fromfrom out ofοἴκου oikou
_N-GSMοἶκοςoikoshousehouseτοῦ tou
_T-GSMὁhothe/this/who βασιλέως,     basileōs
_N-GSMβασιλεύςbasileuskingking,καὶ kai
_CONJκαίkaiandthatἀναγγελεῖς anangeleis
_V-FAI-2Sἀναγγέλλωanangellōto report[another]τῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who σαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/whotheαβιαθαρ abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]τοῖς tois
_T-DPMὁhothe/this/who[that]ἱερεῦσιν·     hiereusin
_N-DPMἱερεύςhiereuspriestpriests. 36 Tłum. GrEn. Толк. A z nimi są dwaj synowie ich, Achimaas, syn Sadoka, i Jonatas, syn Abiatara; i poślecie przez nich do mnie każde słowo, które usłyszycie.”Там с ними и два сына их, Ахимаас, сын Садока, и Ионафан, сын Авиафара; чрез них посылайте ко мне всякое известие, какое услышите. сE, тaмw съ ни1ми двA сы6на и4хъ, ґхімаaсъ сhнъ садHковъ и3 їwнаfaнъ сhнъ ґвіafаровъ: и3 посли1те рук0ю и4хъ ко мнЁ всsкъ глаг0лъ, є3г0же ѓще ўслhшите. 15,36Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἰδοὺ idou
_V-AMM-2Sὁράωhoraōto see[vexation]ἐκεῖ ekei
_ADVἐκεῖekeithere[₆thereμετ'     met
_PREPμετάmetawith/after₄ withαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]δύο duo
_N-NUIδύοduotwo₂twoυἱοὶ huioi
_N-NPMυἱόςhuiosson₃sonsαὐτῶν,     autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]Αχιμαας achimaas
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI υἱὸς huios
_N-NSMυἱόςhuiossonsonτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who Σαδωκ sadōk
_N-PRIΣαδώκsadōkZadok[surrounds]καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΙωναθαν iōnathan
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI υἱὸς huios
_N-NSMυἱόςhuiossonsonτῷ tō
_T-DSMὁhothe/this/who Αβιαθαρ,     abiathar
_N-PRIἈβιαθάρabiatharAbiathar[destruction]καὶ kai
_CONJκαίkaiandAndἀποστελεῖτε aposteleite
_V-FAI-2Pἀποστέλλωapostellōto sendyou shall sendἐν en
_PREPἐνenin/on/amongbyχειρὶ cheiri
_N-DSFχείρcheirhandtheir handαὐτῶν autōn
_D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]πρός pros
_PREPπρόςprosto/withtoμε me
_P-ASμέmeme[Jehdeiah]πᾶν pan
_A-ASNπᾶςpasalleveryῥῆμα,     rēma
_N-ASNῥῆμαrēmawordwordὃ ho
_R-NSNὁhothe/this/who[that]ἐὰν ean
_CONJἐάνeanif[Giddalti]ἀκούσητε.     akousēte
_V-AAS-2Pἀκούωakouōto hearyou should hear. 37 Tłum. GrEn. Толк. Gdy tedy przyszedł Chusaj, przyjaciel Dawida, do miasta, Absalom też wjechał do Jeruzalem.И пришел Хусий, друг Давида, в город; Авессалом же вступал тогда в Иерусалим.И# вни1де хусjй дрyгъ давjдовъ во грaдъ, и3 ґвессалHмъ тогдA вхождaше во їеrли1мъ.15,37Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
_CONJκαίkaiandAndεἰσῆλθεν eisēlthen
_V-AAI-3Sεἰσέρχομαιeiserchomaito enter[₅enteredΧουσι chousi
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI ὁ ho
_T-NSMὁhothe/this/who₂theἑταῖρος hetairos
_N-NSMἑταῖροςhetairosfriend₃friendΔαυιδ dauid
_N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]εἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoτὴν tēn
_T-ASFὁhothe/this/whotheπόλιν,     polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycity,καὶ kai
_CONJκαίkaiandandΑβεσσαλωμ abessalōm
_N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI εἰσεπορεύετο eiseporeueto
_V-IMI-3Sεἰσπορεύωeisporeuōto enterenteredεἰς eis
_PREPεἰςeistowardintoΙερουσαλημ.     ierousalēm
_N-PRIἹερουσαλήμhierousalēmJerusalem[Hiel]

16 1 A gdy Dawid przeszedł trochę wierzeh góry, ukazał się Siba, sługa Mifiboseta, idący naprzeciw niego z parą osłów, które obłożone były dwustu chlebami i stu wiązankami rodzynków, i stu wiązankami fig, i łagwicą wina.2 I rzekł król do Siby: “Na co to?” Odpowiedział Siba: “Osły dla czeladzi królewskiej, aby na nie wsiedli, a chleb i figi, aby jedli słudzy twoi, a wino, aby pił, jeśliby kto ustał w puszezy.”3 A król rzecze: “A gdzie jest syn pana twego ?” I odpowiedział Siba królowi: “Został w Jeruzalem, mówiąc: Dzisiaj mi przywróci dom Izraelów królestwa ojca mego.4” I rzekł król Sibie: “Twoje niech będzie wszystko, co było Mifiboseta.” I rzekł Siba: “Proszę, abym znalazł łaskę przed tobą, panie mój, królu!”5 I przyszedł król Dawid aż do Bahurim, a oto wychodził stamtąd mąż z rodu domu Saulowego imieniem Semej, syn Gera, i wychodząc wstępował i złorzeczył,6 i ciskał kamieniami na Dawida i na wszystkich sług Dawida; a wszystek lud i wszystko rycerstwo szło po prawej i po lewej stronie króla.7 A Semej tak mówił, złorzecząc królowi: “Wynijdż, wynijdź, mężu krwi i mężu Beliala!8 Oddał ci Patn wszystką krew domu Saulowego, boś się wdarł na królestwo zań, i dał Pan królestwo w rękę Absaloma, syna twego, a oto cię ściskają złości twe, boś jest człowiek krwi!”9 I rzekł. Abisaj, syn Sarwii, królowi: “Czemu złorzeczy ten zdechły pies panu memu, królowi? Pójdę a utnę głowę jego!”10 I rzekł król: “Co mnie i wam, synowie Sarwii? Dajcie mu pokój, aby złorzeczył, albowiem Pan kazał mu złorzeczyć Dawidowi, a któż jest, kto by śmiał rzec: Czemu tak uczynił?”11 I rzekł król Abisajowi i wszystkim sługom swoim: “Oto syn mój, który wyszedł z żywota mego, szuka duszy mojej, jako daleko więcej teraz syn Jeminiego. Dopuście mu, żeby złorzeczył według rozkazania Pańskiego,12 a możc wejrzy Pan na utrapienie moje i odda mi Pan dobrem za złorzeczenie to dzisiejsze.”13 A tak szedł Dawid drogą i towarzysze jego z nim, a Semej po wierzehu góry z boku szedł naprzeciw nicgo, złorzecząc i ciskając nań kamieniami, i sypiąc ziernią. 14 Przyszedł tedy król i wszystek lud z nim zmęczony, i ochłodzili się tam. ABSALOM W JEROZOLIMIE (16,15-17,23). Absalom z Achitofelem wehodzi do Jerozolimy; Chusaj udaje, że przystaje do niego(15-19). Rada Achitofela, mająca na celu umocnienie sranowiska Absaloma (20-23); chce puścić się natychmiast w pościg za Dawide (17,1-4). C husaj radzi poczekać. aż zbierze się więcej stronników Absaloma (5-14), a równocześnie daje znać Dawidowi, by sehronił się za Jordan (15-22). Achitofel wiesza się (23).15 A Absalom i wszystek lud jego weszli do Jeruzalem, ale i Achitofel z nim.16 A gdy przyszedł Chusaj Arachitezyk, przyjaciel Dawidów, do Absaloma, rzekł do niego: “Witaj królu, witaj królu!”17 Rzekł mu Absalom: “Takaż to jest miłość twoja ku przyjacielowi twemu ? Czemużeś nie poszedł z przyjacielem twoim?”18 Odpowiedział Chusaj Absalomowi: “Nie, bo tego będę, którego obrał Pan i wszystek ten lud, i wszystek Izrael, i z tym mieszkać będę.19 I żeby to jeszcze dodać: Komuż ja służyć będę? Czy nie synowi królewskiemu? Jak słuchałem ojca twego, tak będę słuchał i ciebie.”20 I rzekł Absalom do Achitofela. “Radźcież, co czynić mamy.”21 I rzekł Achitofel do Absaloma: “Wnijdź do nałożnic ojca twego, które zostawił dla straży domu, aby gdy usłyszy wszystek Izrael, żeś zelżył ojca twego, wzmocniły się ręce ich z tobą.22” A tak rozbili Absalomowi namiot na dachu i wszedł do nałożnic ojca swego przed wszystkim Izraelem.23 A rada Achitofela, którą dawał w owe dni, jak gdyby się kto radził Boga, tak była wszelka rada Achitofela, i gdy był z Dawidem i gdy był z Absalomem.
17 1 Rzekł tedy Achitofel do Absaloma: “Wybiorg sobie dwanaście tysięcy mężów, a wstawszy ścigać będę Dawida tej nocy.2 A przypadłszy nań (ponieważ zmęczony jest i ma opadłe ręcej, porażę go; a gdy uciecze wszystek lud, który jest z nim, zabiję króla opuszczonego.3 I przy wrócg wszystek lud, jak sig zwykł jeden człowiek wracać, bo jednego męża ty szukasz, a wszystek lud będzie w pokoju.”4 I spodobała się rada jego Absalomowi i wszystkim starszym Izraelowym.5 I rzekł Absalom: “Zawołajcie Chusaja, Arachitczyka, a posłuchajmy, co on też powie.”6 A gdy przyszedł Chusaj do Absaloma, rzekł Absalom do niego: “Takie słowa mówił Achitofel. Czy mam uczynić, czy też nie ? Co za radę dajesz?”7 I rzekł Chusaj do Absaloma: “Nie dobra to rada, którą teraz dał Achitofel.”8 I dodał jeszcze Chusaj: “Ty znasz ojca twego i mężów, którzy z nim są, że są bardzo mocni, a gorzkiego serca, jak gdyby niedźwiedzica, której zabrano dzieci, srożyła się w lesie, lecz i ojciec twój jest mężem wojennym i nie będzie się ociągał z ludem.9 Może się teraz kryje w dołach albo gdziekolwiek mu się podoba; a gdy polegnie ktoś na początku, usłyszy, ktokolwiek usłyszy, i rzecze: “Stała się porażka w ludzie który szedł za Absalomem.”10 I każdy, nawet najmężniejszy, którego serce jest jak u lwa, przelęknie się, bo wie wszystek lud izraelski, że mężem mocnym jest ojciec twój i mężni wszyscy, którzy są z nim.11 Ale to się mnie widzi dobra rada: Niech się zbierze do ciebie wszystek Izrael od Dan aż do Bersabee, jako piasek morski niczliczony, a ty będziesz w pośrodku nich.12 I przypadniemy nań, na którymkolwiek miejscu znaleziony będzie, i okryjemy go, jak zwykła rosa padać na ziemię, i nie zostawimy z mężów, którzy z nim są, ani jednego.13 A jeśli wnijdzie do jakiego miasta, wszystek Izrael otoczy miasto powrozami, i pociągniemy je do potoka, że się nie znajdzie z niego ani kamyk.”14 I rzekł Absalom i wszyscy mçżowie izraelscy:”Lepsza jest rada Chusaja, Arachitczyka, niźli rada Achitofela.” A Pańskim zrządzeniem udaremniona została rada Achitofela pożyteczna, aby przywiódł Pan na Absaloma zło.15 I rzekł Chusaj Sadokowi i Abiatarowi kaplanom: “Tak a tak radził Achitofel Absalomowi i starszym izraelskim, a jam dał taką a taką radę.16 Teraz tedy poślijcie co rychlej, a powiedzcie Dawidowi mówiąc: Nie mieszkaj tej nocy na polach puszczy, ale bez odwłoki przejdź, by snadź nie był pochwycony król i wszystek lud, który z nim jest.”17 A Jonatas i Achimaas stali u studni Rogel; i poszła służebnica i powiedziała im, a oni poszli, żeby donieść królowi Dawidowi wiadomość; bo nie mogli ukazać się ani wnijść do miasta. Ale obaczył ich któryś sługa 18 i powiedział Absalomowi; lecz oni w skok weszli w dom jednego człowieka w Bahurim, który miał studnię na podwórzu, i spuścili się do niej.19 A niewiasta wzięła płachtę i rozciągnęła na wierzchu studni, jakoby susząc krupy jęcznlienne, i tak się rzecz ukryła.20 A gdy przyszli słudzy Absaloma w dom niewiasty, rzekli: “Gdzie jest Achimaas i Jonatas?” I odpowiedziała im niewiasta: “Przeszli prędko, skosztowawszy trochę wody.” A ci, co szukali, nie znalazłszy wrócili się do Jeruzalem.21A gdy odeszli, wyszli oni ze studni i poszli, i oznajmili królowi Dawidowi, i rzekli: “Wstańcie, a przeprawcie się co rychlej przez rzekę, bo taką radę dał przeciwko wam Achitofel.”22 A tak wstał Dawid i wszystek lud, który z nim był, i przeprawili się przez Jordan, aż rozedniało; i ani jeden nie został, któryby się przez rzekę nie przeprawił.23 Lecz Achitofel widząc, że się nie stała jego rada, osiodłał osła swego i wstał, i pojechał do domu swego i do miasta swego, a rozprawiwszy dom swój, powiesił się, i pogrzebany został w grobie ojca swego.KLĘSKA I ŚMIERĆ ABSALOMA (17,24-18,32). Dawid przyhywa do Machanaim, Absalom do Galaadu (24-26). Ludność zajordańska utrzymuje Dawida (27-29). Dawid organizuje swe wojsko, sam pozostając w Machanaim (18,1-5).Klęska nieprzyjaciół (6-8), śmierć Absaloma (9-17), jego pomnik (18). Achimaas donosi Dawidowi o zwycięstwie (19-30), a Chusi o śmierci Absaloma (31-32).24 A Dawid przyszedł do obozu, Absalom zaś przeprawił się przez Jordan, on i wszyscy mężowie izraelscy z nim.25 A Absalom ustanowił Amazę zamiast Joaba nad wojskiem; Amaza zaś był synem męża, którego zwano Jetra, z Jezraelu, który wszedł do Abigail, córki Naasa, siostry Sarwii, która była matką Joabową.26 I położył się obozem Izrael z Absalomem w ziemi Galaad.27 – A gdy przyszedł Dawid do obozu, Sobi, syn Naasa z Rabbat synów Ammona, i Machir, syn Amiela z Lodabaru, i Bersellaj, Galaadczyk z Rogelim,28 przynieśli Dawidowi pościel i kobierce, i naczynia gliniane, pszenicy i jęczmienia, mąki, krup, bobu, soczewicy, smażonej tatarki, miodu i masła,29 owiec i tłustych cieląt dali Dawidowi i ludowi, który był z nim, do jedzenia; bo mniemali, że lud głodem i pragnieniem był zmorzony na puszczy.
18 1 Dawid tedy, obejrzawszy lud swój, ustanowił nad nimi wodzów i setników,2 i dał trzecią część ludu pod rękę Joaba, a trzecią część pod rękę Abisaja, syna Sarwii, brata Joaba, a trzecią część pod rękę Etaja, który był z Get; i rzekł król do ludu:”Wynijdę i ja z wami.”3 A lud odpowiedział: “Nie wynijdziesz, bo chociaż uciekniemy, nie wiele im na nas zależeć będzie; choćby też połowa z nas poległa, nie bardzo dbać będą; bo ty jeden jesteś za dziesięć tysięcy policzony. A tak lepiej, że nam będziesz w mieście do pomocy.”4 Rzekł do nich król: “Co się wam zda dobrego, to uczynię.” A tak stanął królu bramy, a lud.wychodził w hufcach swoich po stu i po tysiącu.5 I przykazał król Joabowi i Abisajowi i Etajowi mówiąc: “Zachowajcie mi dziecię Absaloma!” A wszystek lud słyszał, gdy król rozkazywał wszystkim hetmanom o Absalomie.6 A tak wyszedł lud w pole przeciw Izraelowi, i stoczyła się bitwa w lesie Efraim.7 I pobity został tam lud izraelski od wojska Dawidowego, i stała się porażka wielka dnia owego, dwudziestu tysięcy.8 A była tam bitwa rozproszona po wszystkiej ziemi, i daleko ich więcej z ludu, których las wygubił, niż tych, których miecz pożarł dnia owego.9 I trafiło się, że natknął się Absalom na ludzi Dawidowych siedząc na mule, a gdy muł wbiegł pod wielki i gęsty dąb, uwięzła głowa jego na dębie; a gdy on zawisł między niebem a między ziemią, muł, na którym siedział, pobiegł dalej.10 Obaczył to ktoś i oznajmił Joabowi mówiąc: “Widziałem Absaloma, wiszącego na dębie.”11 I rzekł Joab mężowi, który mu to powiedział: “Jeśliś widział, czemużeś go nie przebił do ziemi, a jabym ci był dał dziesięć syklów srebrnych i jeden pas rycerski?”12 A on rzekł do Joaba: “Choćbyś mi położył na ręku moim tysiąc srebrnych, żadnym sposobem nie podniósłbym ręki na syna królewskiego; bośmy słyszeli, że król rozkazał tobie i Abisajowi i Etajowi mówiąc: Strzeżcie mi dziecięcia Absaloma.13 Ale choćbym też był zuchwale postąpił przeciw duszy mojej, żadną miarą królowi tajne by to być nie mogło, i ty byłbyś przeciwko mnie.”14 I rzekł Joab: “Nie tak, jak ty chcesz, ale rzucę się nań przed tobą.” Wziął tedy trzy oszczepy w rękę swoją i utopił je w sercu Absaloma. A gdy jeszeze drgał,15 wisząc na dębie, przypadło dziesięciu młodzieńców, giermków Joaba, i usiekłszy zabili go.16 I zatrąbił Joab w trąbę, i zatrzymał lud, żeby nie gonił uciekającego ludu izraelskiego, chcąc sfolgować mnóstwu.17 I wzięli Absaloma, i wrzucili go w lesie w dół wielki, i nanieśli nań kamienia kupę bardzo wielką, a wszystek Izrael uciekł do przybytków swoich.18 Lecz Absalom wystawił był sobie jeszeze za życia słup pamiątkowy, który jest w dolinie królewskiej, bo mówił: “Nie mam syna; a to będzie pamiątką imienia mego.” I nazwał słup pamiątkowy imieniem swym, i zowią go ręką Absaloma aż do dnia dzisiejszego.19 A Achimaas, syn Sadoka, rzekł: ‘Pobiegnę, a opowiem królowi, iż mu Pan oddał sprawiedliwość z ręki nieprzyjaciół jego.”20 Rzekł do niego Joab “Nie będziesz posłem tego dnia, ale dasz znać innego dnia; dziś nie chcę, abyś tę nowinę nosił, bo syn królewski umarł.”21 I rzekł Joab Chusemu: “Idź, a oznajmij królowi, coś widział.” Pokłonił się Chusi Joabowi i pobiegł.22 A Achimaas, syn Sadoka, rzekł znowu do Joaba: “A co zaszkodzi, jeśli ja też za Chusim pobiegnę ?” I rzekł mu Joab: “Na co chcesz biegnąć, synu mój ? Nie dobrą nowinę przyniesiesz.”23 A on odpowiedział:”I cóż, jeśli pobiegnę.” I rzekł mu:”To pobiegnij!” Biegnąc tedy Achimaas krótszą drogą, prześcignął Chusego.24 A Dawid siedział między dwiema bramami, a stróż, który był na szczycie bramy na murze, podniósłszy oczy, ujrzał jednego człowieka biegnącego.25 I wołając powiedział królowi, a król rzekł: “Jeśli sam jeden jest, dobre jest poselstwo w ustach jego.” A gdy on spieszył i zbliżał się,26 ujrzał stróż drugiego człowieka biegnącego, i wołając ze szezytu rzekł: “Ukazuje mi się drugi człowiek, który sam biegnie.”I rzekł król: “I to dobry poseł.”27 A stróż: “Zda mi się, rzecze, bieg pierwszego, jakby bieg Achimaasa, syna Sadoka.” I rzekł król: “Dobry człowiek jest i idzie dobrą nowinę niosąc.”28 A wołając Achimaas, rzekł:”Bądź pozdrowiony, królu!” I pokłoniwszy się królowi, twarzą do ziemi przed nim rzekł: “Błogosławiony Pan, Bóg twój, który wydał ludzi, którzy podnieśli ręce swe przeciw Panu memu, królowi!”29 I rzekł król: “Jest-że pokój dziecięciu Absalomowi ?” I rzekł Achimaas: “Widziałem trwogę wielką, gdy posyłał Joab, sługa twój, o królu, mnie, sługę twego; innego nic nie wiem.”30 A król do niego: “Odstąp, mówi, a stój tu.”31 A gdy on odstąpił i stanął, ukazał się Chusi i przyszedłszy rzekł: “Dobrą nowinę niosę, panie mój, królu, bo wydał Pan dzisiaj sąd za tobą z ręki wszystkich, którzy powstali przeciw tobie!”32 I rzekł król do Chusego: “Jest-że pokój dziecięciu Absalomowi?” Odpowiedział Chusi:”Oby tak byli jako dziecię nieprzyjaciele pana mego, króla, i wszyscy, którzy powstają przeciw niemu na zło!”III. Powrót Dawida.(18,33 – 20,26) WŁADZA DAWIDA UZNANA PRZEZ WSZYSTKICH (18,33 -14,15). Dawid niepocieszony po śmlerci Absaloma (18,33 -19,4). Joab wyrzuca Dawidowi zbytnią boleść, Dawid pokazujc się ludowi (5-8). W Izraelu obudza się przychylność dla Dawida (4-10). Dawid wysyła Sadoka do starszych judzkich, ri zapraszają Dawida do powrotu (11-15).33 Król tedy zasmuciwszy się, wszedł na dach bramy i płakał, a idąc tak mówił: “Synu mój, Absalomie! Absalomie, synu mój! Kto by mi dał, abym ja umarł zamiast ciebie, Absalomie, synu mój, synu mój Absalomie!”
19 1 I oznalmiono Joabowi, że król płacze i żałuje syna swego.2 I obróciło siç zwycięstwo w płacz dnia owego wszystkiemu ludowi, bo usłyszał lud dnia owego, że mówiono:3 “Żałosny król o syna swego.” I unikał lud owego dnia wejścia do miasta, jak zwykł ullikać lud pobity i uciekający z bitwy.4 A król nakrył głowę swoją i wołał wielkim głosem: “Synu mój, Absalomie, Absalomie, synu mój, synu mój!”5 Wszedłszy tedy Joab do króla w dom, rzekł mu: “Zawstydziłeś dziś oblicze wszystlúch sług twoich, którzy wybawili duszę twoją, i dusze synów twoich i córek twoich, i dusze żon twoich, i dusze nałożnic twoich.6 Miłujesz tych, którzy cię nienawidzą, a nienawidzisz tych, którzy cię miłują, i pokazałeś dziś, że nie dbasz o hetmanów twoich i o sługi twoje; i prawdziwiem teraz doznał, iż gdyby Absalom był żyw, a my wszyscy pobici, wtedy by ci się podobało!7 A tak teraz wstań, a wynijdź i uczyń zadość sługom twoim mówiąc do nich; bo przysięgam ci przez Pana, że jeśli nie wynijdziesz, nie zostanie z tobą ni jeden tej nocy; a będzie ci to gorzej niźli wszystko zło, które przyszło na ciebie od młodości twojej aż dotąd.”8 Wstał tedy król i siadł w bramie i powiedziano wszystkiemu ludowi, że król siedzi w bramie, i przyszedłwszystek lud przed króla; lecz Izrael uciekł do przybytków swoich.9 Wszystek też lud we wszystkich pokoleniach izraelskich ubiegał się mówiąc: “Król wybawił nas z ręki nieprzyjaciół naszych, on nas wybawił z ręki Filistynów, a teraz uciekł z ziemi przed Absalomem.10 Lecz Absalom, któregośmy pomazali nad sobą, umarł na wojnie; pókiż milezycie, a nie odprowadzacie króla?” –11A król Dawid posłał do Sadoka i do Abiatara kapłanów mówiąc: “Powiedzcie starszym judzkim mówiąc: Czemu na ostatku przychodzicie, by odprowadzić króla do domu jego? (A słowo wszystkiego Izraela przyszło było do króla w dom jego).12 Wyście bracia moi, kość moja i ciało moje, czemuż ostatni odprowadzacie króla?13 Amazie też powiedzcie: I Czyźeś ty nie kość moja i ciało moje? To mi niech Bóg uczyni i to niech przyczyni, jeśli nie będziesz hetmanem u mnie przez wszystek czas zamiast Joaba!”14 A tak nakłonił serca wszystkich mężów judzkich jakby jednego człowieka, i posłali do króla mówiąc: “Wróć się ty i wszyscy słudzy twoi.”15 I wrócił się kró), i przyszedł aż do Jordanu, a wszystek Juda wyszedł aż do Galgala, aby spotkać króla i przeprowadzić go przez Jordan. SZCZEGÓŁY POWROTU (19,16-43). Dawid mimo sprzeciwu Abisaja przebacza Semejowi (16-23). Spotkanie z Mifibosetem (24-30).Dawid chce wziąć ze sobą Bersellaja do Jerozolimy (31-33); ten odmawia, lecz poleca synaswego Chamaama (34-391. Przejście przez jordan w Galgala (40). Nieporozumienie między Izraelitami a Judejczykami (41-43).,16 Pospieszył się też Semej, syn Gery, syna Jeminiego z Bahurim, i wyszedł z mężami judzkimi naprzeciw króla 17 Dawida z tysiąceln mężów z Beniamina; i Siba, sługa domu Saulowego, i piętnastu synów jego i dwudziestu sług było z nim; i wskoczywszy w Jordan przed królem, przebyli brody,18 aby przeprowadzić dom królewski, a uczynić wedle rozkazania jego. A Semej, syn Gery, upadłszy przed królem, gdy się już przeprawił przez Jordan,19 rzekt do niego: “Nie poczytaj mi, panie mój, nieprawości ani pamiętaj na krzywdy sługi twego owego dnia, któregoś wyszedł, panie mój, królu, z Jeruzalem, ani przypuszezaj, królu, do serca swego.20 Znam bowiem, sługa twój, grzech mój i przetom dziś pierwszy przyszedł ze wszystkiego domu Józefowego, i wyszedłem naprzeciwko pana mego, króla.” A odpowiadając Abisaj, syn Sarwii, rzekł: “21 A więc za te słowa nie będzie zabity Semej, że złorzeczył pomazańcowi Pańskiemu ?”22 I rzekł Dawid: “Co mnie i wam, synowie Sarwii? Czemu stajecie się mi dziś przeciwnikami? A więc dziś zabity będzie mąż z Izraela? Czyż nie wiem, że mię dziś uczyniono królem nad Izraelem?”23 I rzekł król do Semeja: “Nie umrzesz!” I przysiągł mu.24 Mifiboset też, syn Saula, wyjechał naprzeciw króla nie umywszy nóg ani ostrzygłszy brody, i szat swych nie prał od dnia, którego był wyszedł król, aż do dnia, którego się znowu 25 wrócił w pokoju. A gdy w Jeruzalem zabieżał królowi, rzekł mu król: “Czemuś nie poszedł ze mną, Mifibosecie ?”26 A odpowiadając, rzekł: “Pallie mój, królu, sługa mój wzgardził mną; i rzekłem mu ja, sługa twój, aby mi osiodłał osła, żebym wsiadłszy jechał z królem, bom jest chromy, sługa twój.27 Nadto i oskarżył mnie, sługę twego, przed tobą, panem moim, królem; ale ty, panie mój, królu, jesteś jako Anioł Boży: czyń, co ci się podoba!28 Bo dom ojca mego był jeno winien śmierci panu memu, królowi; a tyś mnie, sługę swego, posadził między jedzącymi u stołu twojego. A o cóż się mam sprawiedliwie skarżyć? Albo o co mogę dalej wołać do króla?”29 I rzekł mu król: “Cóż więcej mówisz ? Już to pewna, com rzekł: Ty i Siba podzielcie się mieniem.”30 I odpowiedział Mifiboset królowi: “I wszystko niech weźmie, ponieważ się wrócił pan mój, król, w pokoju do domu swego!”31 Bersellaj też Galaadczyk wyszedłszy z Rogelim, przeprowadził króla przez Jordan, gotów będąc i za rzekę z nim jechać.32 A był Bersellaj Galaadczyk bardzo stary, to jest osiemdziesięcioletni, a on dostarczał żywności królowi, gdy mieszkał w obozie, bo był mężem bardzo bogatym.33 Rzekł tedy król do Bersellaja: “Pojedź ze mną, żebyś odpoczął bezpiecznie ze mną w Jeruzalem.”34 I rzekł Bersellaj do króla: “Ileż dni lat żywota mego, abym miał jechać z królem do Jeruzalem?35 Osiemdziesiąt lat mi dzisiaj; czy czerstwe są zmysły moje, by odróżniły słodkie od gorzkiego? Albo ucieszyć może sługę twego jadło i picie? albo słuchać mogę dalej ja, sługa twój, głosów śpiewaków i śpiewaczek ? czemuż sługa twój ma być ciężarem panu memu, królowi?36 Pojadę trochę sługa twój od Jordanu z tobą; nie potrzebuję tej odmiany, ale proszę, niech się wrócę, sługa twój,37 i umrę w mieście moim, a pogrzebany będę obok grobu ojca mego i matki mojej. Lecz jest sługa twój Chamaam, ten niech jedzie z tobą, panie mój, królu, a uczyń mu, cokolwiek ci się zda dobrego.”38 I rzekł mu król: “Niechże ze mną jedzie Chamaam, a ja mu uczynię, cokolwiek się tobie podoba, i wszystko, czego żądać będziesz ode mnie, uprosisz.”39 A gdy się wszystek lud i król przez Jordan przeprawił, pocałował król Bersellaja i pobłogosławił mu, a on się wrócił do miejsca swego.40 Przyciągnął tedy król do Galgala i Chamaam z nini, a wszystek lud judzki przeprowadzał króla, a połowa tylko była z ludu izraelskiego.41 A tak wszyscy mężowie izraelscy, zbiegający się do króla rzekli mu: “Czemu cig ukradli bracia nasi, mężowie judzcy, i przeprowadzili któla i dom jego przez Jordan,i wszystkich mężów Dawidowych z nim?”42 I odpo wiedział mąż judzki do mężów izraelskich: “Gdyż mnie jest król bliższy. Czemu się o to gniewasz? Czyśmy co zjedli z króla albo nam dary da no?”43 I odpowiedział mąż Izrael do mężów Judy, i rzekł: “Dziesięciu częściami większy ja jestem u króla i więcej do mnie Dawid należy niż do ciebie. Czemuś mi krzywdę uczy nił, i nie dano mi znać pierwszemu, abym odprowadził króla mego?” Ale ostrzej odpowiadali mężowie Judy mężom izraelskim.BUNT SEBY (20,t-22). Seba wywołuje bunt pokoleń izraelskich (1-2). Dawid poleca najpierw Amazie, potem Abisajowi zebrać wojsko (3-7). Joab zabija Amazę pod Gabaonem i zwraca się przeciw Sebie (8-13). Oblężenie Abeli-Bet-Maachy; pewna niewiasta zrzuca odciętą głowę Seby Joabowi, który odstępuje od oblężenia (14-22).
20 1 Trafiło się też, że był tam mąż Beliala, imieniem Seba, syn Bochriego, mąż Jemińczyk, i zatrąbił w trąbę, i rzekł: “Nie mamymy działu w Dawidzie, ani dziedzictwa w synu Izaja. Wróć się, Izraelu, do przybytków twoich!”2 I odstąpił wszystek Izrael od Dawida, a przystał do Seby, syna Bochriego, lecz mężowie Judy zostali przy królu swoim, od Jordanu aż do Jeruzalem.3 A gdy przyszedł król do domu swego w Jeruzalem, wziął dziesięć niewiast na łożnic, które był zostawił dla strzeżenia domu, i dał je pod straż, dostarczając im żywności; i nie wehodził do nich, ale były zamknięte aż do dnia śmierci, żyjąc we wdowim stanie. I rzekł król do Amazy:4 “Zwołaj mi wszystkich mężów Judy na trzeci dzień, i ty bądź obecny.”5 I poszedł Amaza, aby zwołać Judę, ale zabawił się ponad czas, który mu był król ustanowił.6 I rzekł Dawid do Abisaja: “Teraz nas bardziej utrapi Seba, syn Bochriego, niż Absalom. A tak weźmij sługi pana twego i ścigaj go, by snadź nie znalazł miast obronnych i nie uszedł nam.”7 Wyszli tedy z nim mężowie Joaba, Cereci też i Feleci, i wszyscy mocni wyszli z Jeruzalem, aby gonić Sebę, syna Bochriego.8 A gdy oni byli u kamienia wielkiego, który jest w Gabaonie, Amaza idąc zabiegł im. A Joab miał na sobie ciasną szatę według miary kształtu swego, a na niej przypasał miecz, który wisiał aż do lędźwi w pochwie, a był tak zrobiony, że małym poruszeniem mógł być dobyty i uderzyć.9 Rzekł tedy Joab do Amazy:”Witaj, bracie mój!” i ujął prawą ręką podbródek Amazy, jakby go całując.10 Lecz Amaza nie obaczył miecza, który miał Joab, a ten uderzył go w bok i wylał trzewia jego na zienlię, a nie przydał drugiej rany, i umarł. A Joab i Abisaj, brat jego, gonili Sebę, syna Bochriego.11 Wtem niektórzy mężowie z towarzyszów Joabowych, stanąwszy nad ciałem Amazy rzekli: “Oto ten, który chciał być zamiast Joaba towarzyszem Dawida!”12 Lecz Amaza pokrwawiony leżał na środku drogi. Ujrzał to któryś mąż, że się zatrzymywał wszystek lud, aby go oglądać, i zniósł Amazę z drogi na pole, i nakrył go odzieniem, aby przechodzący nie zatrztmywali się dla niego.13 A skoro go zniesiono z drogi, przechodził mimo każdy mąż idąc za Joabem w pościgu za Sebą, synem ochriego.14 Lecz on przeszedł przez wszystkie pokolenia izraelskie do Abeli i Betmaacha; i wszyscy mężowie wybrani zbiegli się do niego.15 Przyszli tedy i oblegali go w Abeli i w Betmaacha, i otoczyli miasto szańcami, i oblężone zostało miasto. A wszystek lud, który był z Joabem, usiłował obalić mury.16 I zawołała niéwiasta mądra z miasta: “Słuchajcie, słuchajcie! Rzeczcie Joabowi: Przystąp tu, a rozmówię się z tobą!17” A gdy przystąpił do niej, rzekła mu: “Tyś jest Joab?” A on odpowiedział: “Ja.” Tak tedy rzekła do niego: “Posłuchaj słów służebnicy twojej!” Odpowiedział: “Słucham.”18 I znowu ona: “Mawiano, rzecze, w starej przypowieści: Którzy się pytają, niech się pytają w Abeli, i tak rzeczy dokonywali.19 Czyż nie ja jestem, która opowiadam prawdę w Izraelu, a ty usiłujesz, zniszezyć miasto i zburzyć matkę w Izraelu? Czemu obalasz dziedzictwo Pańskie?”20 Odpowiedział Joab: “Nie daj, nie daj mi tego, Roże! nie obalam ani burzę.21 Nie tak się rzecz ma; ale człowiek z góry Efraim, imieniem Seba, syn Bochriego, podniósł rękę swoją na króla Dawida; wydajcie jego samego, a odciągniemy od miasta.” I rzekła niewiasta do Joaba: “Oto głowę jego zrzucą do ciebie z muru.”22 Przyszła tedy do wszystkiego ludu i mądrze do nich przemówiła, oni zaś ucięli głowę Sebie, synowi Bochriego, i rzucili ją do Joaba. A on zatrąbił w trąbę i odciągngli od miasta, każdy do namiotu swego, a Joab wrócił się do Jeruzalem do króla.URZĘDNICY DAWIDA (20,23-26).23 Był tedy Joab nad wszystkim wojskiem izraelskim, a Banajas, syn Jojady, nad Ceretami i Feletami;24 Aduran zaś nad poborami, a Jozafat, syn Ahiluda, kanelerzem;25 a Siwa pisarzem, Sadok zaś i Abiatar kapłanami;26 a Ira Jairyjezyk był kapłanem Dawidowym.Część V(21,1-24,25)DodatkiDAWID DAJE ZADOŚĆUCZYNIENIE GABAONITOM (21,1-14). Pan Bóg zsyła głód z powodu wiarolomnego postąpienia Saula wobec Gabaońezyków (1). Dawid zaspokaja ich żądania, karząc zbrodnię Saula na jego potomkach (2-10) kości Saula i Jonaty grzebie w grobie Cisa (11-14).
21 1 Stał się tedy głód za dni Dawidowych trzy lata ustawiczwie; i radził sig Dawid wyroku Pańskiego. I rzekł Pan: “Dla Saula i dla domu jego krwawego, gdyż pobił Gabaońezyków.”2 Zawoławszy tedy król Gabaońezyków, rzekł do nich. (A Gabaońezycy nie byli z synów Izraelowych, ale byli szezątkiem Amorejczyków; bo im przysięgli byli synowie Izraelowi, a Saul chciał ich wybić z zapalczywości, jakby ze względu na lud izraelski i judzki).3 Rzekł tedy Dawid do Gabaończyków:”Co wam mam uczynić ? i jakie ma być wasze ubłaganie, żebyście błogosławili dziedzictwu Pańskiemu?”4 I rzekli mu Gabaończycy: “Nie mamy sporu o srebro i złoto, ale przeciw Saulowi i przeciw domowi jego, i nie chcemy, żeby był zabity człowiek z Izraela.”Rzekł do nich król: “Cóż tady chcecie, żebym wam uczynił?”5 Odpowiedzieli królowi: “Męża, który nas starłi stłumił niesprawiedliwie, tak wygładzić mamy, żeby ani jeden nie został z rodu jego we wszystkich granicach izraelskich.6 Niech nam dadzą siedmiu mężów z synów jego, żebyśmy ich ukrzyżowali Panu w Gabaa Saula, niegdyś wybranego Pańskiego.” I rzekł król: “Ja wydam.”7 I sfolgował król Mifibosetowi, synowi Jonaty, syna Saulowego, dla przysięgi Pańskiej, która była między Dawidem a między Jonatą, synem Saulowym.8 A tak wziął król dwu synów Resfy, córki Aji, których urodziła Saulowi, Armoniego i Mifiboseta, i pięciu synów Michol, córki Saulowej, których urodziła Hadrielowi, synowi Bersellaja, który był z Molata,9 i dał ich w ręce Gabaońezyków, a oni ich ukrzyżowali na górze przed Panem; i legli ci siedmiu razem zamordowani w pierwsze dni żniwa, gdy się poczynało żniwo jęczmienia.10 Lecz Resfa, córka Aji, wziąwszy włosiennicę rozpostarła ją pod sobą na skale od początku żniwa, ażby póki na nich nie kropiła woda z nieba; i nie dopuściła ptakom rozdrapywać ich we dnie ani zwie rzętom w nocy.11 I powiedziano Dawidowi, co uczyniła Resfa, córka Aji, nałożnica Saulowa.12 I poszedł Dawid, i wziął kości Saula i kości Jonaty, syna jego, od mężów Jabes Galaad, którzy je ukradli z ulicy Betsan, gdzie je byli za wiesili Filistyni, gdy zabili Saula w Gelboe,13 i wziął stamtąd kości Saula i kości Jonaty, syna jego, a zebrawszy kości tych, którzy byli ukrzy żowani,14 pogrzebali je z kośémi Saula i Jonaty, syna jego, w ziemi Beniamina z boku, w grobie Cisa, ojca jego, i uczynili wszystko, co król rozkazał; i zlitował się znowu potem Bóg nad ziemią.O KILKU DZIELNYCH WOJOWNIKACH DAWIDA (21,15-22). Abisaj (15)-(17); Sabochaj (18); Bogdan (19); Ionatan (20-22).15 I była znowu wojna Filistynów przeciw Izraelowi, i wyjecllał Dawid i słudzy jego z nim, i bili się z Filistyna mi.16 A gdy Dawid ustawał, Jezbidenob, który był z rodu Arafa, którego oszezepu żelazo ważyło trzysta łutów, a był nowym mieczem przepasany, usiłował zabić Dawida.17 Ale go uratował Abisaj, syn Sarwii, i raniwszy Filistyna zabił. Przysięgli tedy mężowie Dawidow,i mówiąc: “Już z nami nie wyjedziesz na wojnę, abyś nie zgasił świecý Izraela.”18 Wtóra też wojna I była w Gobie z Filistynami, wtedy zabił Sobochaj, z Husati, Safa, z rodu Arafa, z rodzaju olbrzymów.19 Trzecia też wojna była w Gobie z Filistynami, na której zabił Bogdan, syn Lasu, haftarz z Betlejemu, Goliata Getejczyka, którego oszezepu drzewo było jako nawój tkacki.20 Czwarta wojna była w Get, na ktdrej był mąż wysoki, który miał po sześć palców u rąk u nbg, to jest dwadzieścia i cztery, a był z rodu Arafa.21 I bluźnił Izraelowi; a zabił go Jonatan, syn Samai, brata Dawidowego.22 Ci czterej urodzili się w Arafa w Get i upadli od ręki Dawida i sług jego.PIEŚŃ DAWIDA (22,1-51). Dawid, wybawiony z rąk nieprzyjaciół (1), dzięki składa Bogu (2-4). Wspomnienie modlitwy Dawida (5-7). Zamieszanie żywiołów, gdy Bóg zstępuje z nieba (8-10); objawienie się majestatu Boskiego (11-16). Bóg wybawił Dawida (17-20). Sprawiedfiwość Dawida (21-24); sprawiedliwość Boga (25-28). Bóg jest obroną sługi swego w walce (29-31), udziela mu siły i zręczności (32-35) i zmusza nieprzyjaciół jego do ucieczki (36-43). Bóg umocnił królestwo Dawida (44-46). Nowe dziękczynienie (47-51).
22 1 Dawid zaś mówił Panu słowa tej pieśni, w ów dzień, gdy go wybawił Pan z ręki wszystkich nieprzyjacibł jego i z ręki Saula, i rzekł:2 “Pan škała moja i siła moja i zbawiciel mój.3 Bóg mocny mój, będę w nim ufał; tareza moja i róg zbawienia mego; wywyższacz mój i ucieczka moja, zbawiciel mój, od nieprawości wybawisz miç.4 Chwalebnego będę wzywał Pana, a od nieprzyjaciół moich wybawiony będę.5 – Bo ogarnęły mię skruszenia śmierci, potoki Beliala przestraszyły mię.6 Powrozy otchłani otoczyły mię, uprzedziły mię sidła śmierci.7 W utrapieniu moim będę wzywał Pana i zawołam do Boga mego; a wysłucha z kościoła swego głos mój i wołanie moje dojdzie do uszu jego.8 – Wzruszyła się i zadrżała ziemia, fundamenty gór zatrzęsły sig i rozbiły, gdyż się rozgniewał na nie.9 Wystąpił dym z nozdrzy jego, a żrący ogień z ust jego tchnie, węgle się rozpaliły od niego.10 Nakłonił niebíosa i zstąpił, a ciemność pod nogami jego.11 – I wsiadł na cherubiny i leciał, i puścił się a skrzydłach wiatrowych.12 Położył ciemność wokoło siebie kryjówką, cedząc wody z obłoków niebieskich.13 Od blasku przed oczyma jego rozpaliły się węgle ogniste.14 Zagrzmi Pan z nieba, a Najwyższy głos swój wypuści.15 Wypuścił strzały i rozproszył ich, błyskawice i poraził ich.16 I ukazały się wylania morskie, i odkryły się fundamenty świata od fukania Pańskiego, od tchnienia ducha zapalczywości jego.17 – Spuścił z wysokości, a uchwycił mię i wyrwał mię z wód wielkich.18 Wybawił mię od nieprzyjaciela mego bardzo potężnego i od tych, którzy mię w nlenawiścl mieli; bo byli mocniejsi ode mnie.19 Uprzedził mię w dzień utrapienia mego, i stał się Pan twierdzą moją.20 I wywiódł mię na przestronność, wybawił mię, bom się mu spodobał.21 – Odda mi Pan według sprawiedliwości mojej, i według czystości rąk moich odda mi.22 Bom strzegł dróg Pańskich, i nie czyniłem niezbożnie daleko od Boga mego.23 Wszystkie bowiem ustawy jego przed oblicznoścíą moją, a przykazań jego nie odrzuciłem od sieble.24 I będę doskonałym z nim, i będę się strzegł nieprawości mojej.25 – I odda mi Pan według sprawiedliwości mojej, i według czystości rąk moich pŕzed oblicznością oczu swych.26 Ze świętym święty będziesz, a z mocnym dosko nały.27 Z wybranym wybrany będziesz, a z przewrotnym przewrotnym się staniesz.28 I lud ubogi zbawisz, a oczyma twymi wysokich poniżysz.-29 Boś ty świeca moja, Panie; i ty, Panie, oświecisz ciemności moje.30 Bo przez cię przepasany pobieżę, w Bogu moim przeskoczę mur.31 Bóg, nieskalana droga jego, słowa Pańskie ogniem doświadczone, tarczą jest wszystkich w nim ufających.32 – Któż jest Bogiem oprócz Pana? a kto mocnym oprócz Boga naszego ?33 Bóg, który mię opasał mocą i wyrównał doskonałą drogę moją,34 zrównywając nogi moje z jeleniami, a na wyżynach moich stawiając mię,35 ucząc ręce moje do boju i składając jak łuk miedziany ramiona moje.36 – Dałeś mi tarczę zbawienia twego, a cichość twoja rozmnożyła mię.37 Rozszerzysz kroki moje pode mną, i nie osłabną kostki moje.38 Będę gonił nieprzyjacioły mojei skruszę; a nie wrócę się, aż ich wytracę.39 Wyniszczę ich i połamię, tak iż nie powstaną; upadną pod nogami moimi.40 Przepasałeś mię mocą ku bitwie, nachyliłeś sprzeciwiających mi się pode mnie.41 Nieprzyjacioły moje obróciłeś mi tyłem, nienawidzących mię, i wygubię ich.42 Będą wołali, a nie będzie, kto by wybawił, do Pana, a nie wysłucha ich.43 Wygładzę ich, jak proch ziemi, jak błoto na ulicach zetrę ich i pokruszę.-44 Wybawisz mię od przeciwności ludu mego; strzec mię będziesz na głowę narodów; lud, którego nie znam, służyć mi będzie.45 Synowie obcy sprzeciwiają mi się, słuchaniem ucha będą mi posłuszni.46 Synowie obcy spłynęli i skurczą się w uciskach swoích.-47 Żyje Pan, i błogosławiony Bóg mój; i będzie podwyższony Bóg mocny zbawienia mego.48 Boże, który mi dajesz pomstę i obalasz narody pode mnie,49 który mię wywodzisz od nieprzyjaciół moich i od sprzeciwiających mi się podwyższasz mię: od męża niesprawiedliwego wybawisz mię.50 Przeto będę Cię, Panie, wysławiał między narodami, i imieniu twemu będę śpiewał,51 wielmożący wybawienia króla swego, i czyniący miłosierdzie pomazańcowi swemu Dawidowi i potomstwu jego na wieki.” OSTATNIE SŁOWA DAWIDA (23,1-7). Wstęp (1); władca sprawiedliwy (2-4); dom Dawida (5); los bezbożnych (6-7).
23 1 A te są słowa Dawida ostatnie: “Rzekł Dawid, syn Izaja, rzekł mąż, któremu postanowiono o pomazańcu Boga Jakuba, osobliwy śpiewak izraelski:2 Duch Pański mówił przeze mnie, a mowa jego przez język mój.3 Rzekł Bóg izraelski do mnie, mówił Mocny izraelski: Panujący nad ludźmi, sprawiedliwy panujący w bojaźni Bożej:4 Jak światłość zorzy, gdy słońce wschodzi, rano bez obłoków świeci, i jak przez deszcz wychodzi trawa z ziemi.5 Ani nie jest wielki dom mój u Boga, żeby przymierze wieczne ze mną uczynił, utwierdzone we wszystkim i obwarowane. Wszystko bowiem zbawienie moje i wszystka wola, i nie masz niczego z niej, co by nie rosło.6 A przestępcy wszyscy będą wyrwani jako ciernie, których nie biorą rękoma.7 A jeśli się ich kto będzie chciał dotknąć, uzbroi się żelazem i drewnem oszczepistym, i ogniem zapalone zgoreją aż do szczętu.” KATALOG BOHATERÓW (23,8-39). Jesbaam (8), Eleazar (9-10) i Semma (11-12). Trzej inni bohaterzy (13-17). Abisaj (18-19) i Banajas (20-23). Inni bohaterzy do liczby trzydziestu siedmiu (24-39).8 Te są imiona mocarzów Dawidowych: Siedzący na stolicy najmędrszy, przedniejszy migdzy trzema, on jest jako najsubtelniejszy robaczek w drzewie, który ośmiuset poraził jednym natarciem.9 Po nim Eleazar, syn stryja jego, Ahohitczyk, między trzema mocarzami, którzy byli z Dawidem, gdy urągali Filistynom, i zebrali się tam na bitwę.10 A gdy wyciągnęli mężowie izraelscy, ten stał i bił Filistynów, aż ustała ręka jego i zdrętwiała z mieczem; i uczynił Pan zbawienie wielkie dnia owego, i lud, który uciekł, wrócił się zbierać łupy z zabitych.11 A po tym Semma, syn Age, z Arari. I zebrali się Filistyni na stanowisku; było bowiem tam pole pełne soczewicy. A gdy lud uciekał przed Filistynami,12 stanął on na środku pola i obronił je i pobił Filistynów, i uczynił Pan zbawienie wielkie.13 A przedtem też wyszli trzej, którzy byli przedniejsi między trzydziestu, i przyszli czasu żniwa do Dawida, do jaskini Odollam, a obóz filistyński leżał w dolinie Olbrzymów.14 A Dawid był w zamku, lecz stanowisko Filistynów było natenczas w Betlejem.15 Pragnął tedy Dawid, i rzekł: “Oby mi kto dał się napić wody ze studni, która jest w Betlejem u bramy!”16 A tak wdarli się trzej mocarze w obóz filistyński i naczerpali wody ze studni Betlejem, która była u bramy i przynieśli do Dawida; lecz on nie chciał pić,17 ale ją ofiarował Panu mówiąc: “Niech mi będzie Pan miłościw, żebym tego nie uczynił! A więc krew tych ludzi, którzy chodzili, i dusz niebezpieczeństwo mam pić ?” Nie chciał tedy pić. To uczynili trzej najmocniejsi.18 – Abisaj też, brat Joaba, syn Sarwii, był przedniejszym z trzech. Ten jest, który podniośł oszczep swój na trzystu, których zabił, zawołany między trzema 19 i najsławniejszy między trzema i był ich książęciem, lecz do trzech pierwszych nie doszedł.20 I Banajas, syn Jojady, męża bardzo mocnego, wielkich spraw, z Kabseel; ten zabił dwa lwy moabskie, i ten poszedł i zabił lwa pośród studni w dni śnieżne.21 Ten też zabił męża Egipcjanina, męża godnego podziwienia, oszczep w ręce mającego; a tak poszedł do niego z laską i przemocą wydarł oszczep z ręki Egipcjanina, i zabił go oszczepem jego.22 To uczynił Banajas, syn Jojady.23 I ten zawołany między trzema mocnymi, którzy byli między trzydziestu sławniejszymi, wszakże do trzech nie doszedł; i uczynił go sobie Dawid powiernikiem.24 Asael, brat Joaba, między trzydziestu. Elchanan, syn stryja jego z Betlejem;25 Semma z Harodi, Elika z Harodi;26 Heles z Falti, Hira, syn Akkesa, z Tekui;27 Abiezer z Anatot, Mobonnaj z Husat;28 Selmon Ahohitczyk, Maharaj Netofatczyk;29 Heled, syn Baany, również Netofatczyk, Ita, syn Ribaja, z Gabaat synów Beniamina;30 Banaja Faratończyk, Heddaj z Potoku Gaas;31 Abialbon Arbatczyk, Azmawet z Beromi;32 Eliaba z Salaboni. Synowie Jassena,33 Jonatan, Semma z Orori,34 Ajam, syn Sarara, Arorytczyk; Elifelet, syn Aasbaja, syna Machatiego, Eliam, syn Achitofela, Gelonitczyk;35 Hesraj z Karmelu, Faraj z Arbi;36 Igaal, syn Natana z Soby, Bonni z Gadi;37 Selek z Ammoni, Naharaj Berotczyk, giermek Joaba; syna Sarwii;38 Ira Jetryjczyk, Gareb, i ten Jetryjczyk.39 Uriasz Hetejczyk: wszystkich trzydziestu i siedmiu. SPIS LUDNOŚCI, KARA, I OFIARA NA BOISKU AREUNY (24,1-25). Dawid grzeszy przez spisanie ludu (1-10). Gad przedkłada mu do wyboru kary (11-14). Zaraza; Dawid modli się do Boga (15-17). Dawid zakupuje boisko Areuny i buduje ołtarz; zaraza ustępuje (18-25).
24 1 jeszcze raz rozgniewała się zapalczywość Pana na Izraela, i pobudził Dawida przeciw nim mówiącego: “Idź, policz Izraela i Judę!”2 I rzekł król do Joaba, hetmana wojska swego: “Przejdź wszystkie pokolenia izraelskie od Dan aż do Bersabee, a policzcie lud, abym znał poczet jego.”3 I rzekł Joab królowi: “Niech przymnoży Pan, Bóg twój, do ludu twego, jak wielki teraz jest, i znowu tyle stokroć niech doda przed oblicznością pana mego króla! Ale czego chce pan mój król przez taką rzecz?”4 Lecz przemogła mowa królewska słowa Joaba i hetmanów wojska, i wyszedł Joab i hetmani żołnierzy od oblicza królewskiego, aby policzyć lud izraelski.5 I przeprawiwszy się przez Jordan, przyszli do Aroeru po prawej stronie miasta, które jest w dolinie Gad,6 i przez Jazer zeszli do Galaadu i do ziemi niższej Hodsi i przyszli do lasów Dan.7 A krążąc koło Sydonu, przeszli blisko murów Tyru, i wszystką ziemię Hewejczyków i Chananejczyków, i przyszli na południe Judy do Bersabee.8 A przejrzawszy wszystką ziemię przybyli po dziewięciu miesiącach i dwudziestu dniach do Jeruzalem.9 I dał Joab liczbę spisu ludu królowi, i znalazło się z Izraela osiemset tysięcy mężów mocnych, miecza dobywających, a z Judy pięćset tysięcy wojowników.10 I serce Dawida uderzyło po zliczeniu ludu, i rzekł Dawid do Pana: “Zgrzeszyłem bardzo w tym uczynku; ale proszę,Panie, abyś przeniósł nieprawość sługi twego, bom-ci nazbyt głupio uczynił!”11 Wstał tedy Dawid rano, a słowo Pańskie stało się do Gada, proroka i widzącego Dawidowego, mówiąc:12 “Idź a mów do Dawida: To mówi Pan: Z trzech rzeczy daję ci obierać; obierz jedno z tych, które będziesz chciał, abym ci uczynił.”13 I przyszedłszy Gad do Dawida powiedział mu mówiąc: “Albo przez siedem lat przyjdzie na cię głód w ziemi twojej; albo przez trzy miesiące będziesz uciekał przed nieprzyjaciółmi twymi, a oni gonić cię będą; albo też przez trzy dni będzie morowe powietrze w ziemi twojej. A tak rozmyśl się teraz a obacz, w jakie słowa mam odpowiedzieć temu, który mię posłał.”14 I rzekł Dawid do Gada: “Jestem ściśnięty bardzo; ale lepiej, że wpadnę w ręce Pańskie (wielkie bowiem jest miłosierdzie jego), niźli w ręce ludzi.”15 I przypuścił Pan mór na Izraela od rana aż do czasu naznaczonego i umarło z ludu od Dan aż do Bersabee siedemdziesiąt tysięcy mężów.16 A gdy wyciągnął rękę swą Anioł Pański nad Jeruzalem, aby je wytracić, zlitował się Pan nad utrapieniem i rzekł Aniołowi lud bijącemu: “Dosyć już, powściągnij rękę twoją!” A Anioł Pański był obok gumna Areuny Jebuzejczyka.17 I rzekł Dawid do Pana, gdy ujrzał Anioła, bijącego lud: “Jam-ci jest, którym zgrzeszył, jam-ci źle uczynił; ci, którzy są owcami, co uczynili? Niech się obróci, proszę, ręka twoja na mnie, i na dom ojca mego!”18 I przyszedł Gad dnia owego do Dawida, i rzekł mu: “Idź, a zbuduj ołtarz Panu na boisku Areuny Jebuzejezyka!”19 I poszedł Dawid według słowa Gada, jak mu Pan przykazał.20 A patrząc Areuna obaczył, że król i słudzy jego idą do niego;21 i wyszedłszy pokłonił się królowi twarzą do ziemi i rzekł: “Co za przyczyna jest, źe przyszedł król, pan mój, do sługi swego?” Rzekł mu Dawid: “Aby kupić u ciebie boisko i zbudować ołtarz Panu, i by przestało zabijanie, które się szerzy między ludem.”22 I rzekł Areuna do Dawida: “Níech weźmie i ofiaruje król, pan mój, jak mu się podoba, masz woły na całopalenie i wóz, i jarzma wołów na drwa.”23 Wszystko dał Areuna królowi, i rzekł Areuna do króla: “Pan, Bóg twój, niechaj przyjmie ślub twój!”24 Odpowíadając król rzekł mu: “Nie jak ty chcesz, ale kupię u ciebie za pieniądze, a nie ofiaruję Panu, Bogu memu, całopalenia darmo danego.” A tak kupił Dawid boisko i woły za pięćdziesiąt syklów srebra.25 I zbudował tam Dawid ołtarz Panu, i ofiarował całopalenie i zapokojne Panu. I zlitował się Pan nad ziemią, i zahamowana została plaga od Izraela.