List do Żydów

1NAJWYŻSZE OBJAWIENIE BOŻE.1 Wielokrotnie i różnorodnie mówił Bóg niegdyś do ojców przez proroków,2 a na koniec w te dni mówił do nas przez Syna, którego postanowił dziedzicem wszech rzeczy, przez którego uczynił i wieki;3 który będąc jasnością chwały i odbiciem istoty jego i utrzymując wszystko słowem mocy swej, dokonawszy oczyszczenia grzechów, siedzi po prawicy majestatu na wysokościach,4 stawszy się tym wyższym od aniołów im osobliwsze nad nich imię odziedziczył. CHRYSTUS SYNEM, ANIOŁOWIE SŁUGAMI.5 Albowiem któremu kiedy z aniołów rzekł: “Synem moim jesteś ty? ja dziś zrodziłem ciebie?” I znowu: “Ja będę mu ojcem, a on będzie mi synem?”6 I gdy znowu wprowadza Pierworodnego na okrąg ziemi, mówi: “I niech mu się kłaniają wszyscy aniołowie boży.”7 A do aniołów właśnie mówi: “Który czyni swych aniołów wichrami i swoje sługi płomieniem ognia.”8 Do Syna zaś: “Stolica twoja, Boże, na wiek wieku, berło prawości berłem królestwa twego.9 Umiłowałeś sprawiedliwość i znienawidziłeś nieprawość, dlatego namaścił cię, Boże, Bóg twój olejkiem wesela nad towarzyszów twoich.10 I: “Ty, Panie, na początku utwierdziłeś ziemię i niebo jest dziełem rąk twoich.11 One zginą, ty zaś trwać będziesz i wszystkie jak szata zestarzeją się.12 I zmienisz je jak odzienie i odmienią się. Ty zaś sam ten sam jesteś i lata twoje nie ustaną.”13 A do którego kiedy z aniołów rzekł: “Siedź po prawicy mojej, aż położę. nieprzyjaciół twoich podnóżkiem nóg twoich?”14 Czyż nie wszyscy są duchami usługującymi, wysyłanymi na posługę dla tych, co mają otrzymać dziedzictwo zbawienia?
2POSŁUSZEŃSTWO CHRYSTUSOWI.1 Dlatego powinniśmy tym usilniej przestrzegać tego, cośmy słyszeli, byśmy przypadkiem nie przepłynęli obok.2 Jeśli bowiem słowo, ogłoszone przez aniołów, stało się trwałe, a wszelkie przestępstwo i nieposłuszeństwo otrzymało sprawiedliwą odpłatę,3 jakże my jej ujdziemy, jeśli zaniedbamy tak wielkie zbawienie? Gdyż ono było z początku głoszone przez Pana, zostało nam potwierdzone przez tych, co słyszeli;4 gdy Bóg też poświadczał znakami i cudami i rozlicznymi mocami i rozdawaniem Ducha Świętego według woli swojej.CHRYSTUS PANEM PRZYSZŁEGO ŚWIATA.5 Albowiem nie aniołom poddał Bóg przyszły świat, o którym mówimy.6 Lecz zapewnił ktoś na pewnym miejscu, mówiąc: “Cóż jest człowiek, że nań pamiętasz, albo syn człowieczy, że go nawiedzasz?7 Umniejszyłeś go nieco od aniołów, chwałą i czcią go ukoronowałeś i postanowiłeś go nad dziełami rąk twoich.8 Wszystko poddałeś pod nogi jego.” Przez to bowiem, że mu wszystko poddał, niczego nie zostawił, czego by mu nie poddał. Teraz jednak jeszcze nie widzimy, żeby mu wszystko było poddane.9 Lecz tego Jezusa, który mało co od aniołów jest umniejszony, widzimy z powodu męki śmierci “chwałą i czcią ukoronowanego,” aby z łaski Boga za wszystkich śmierci skosztował.SPRAWCĄ ZBAWIENIA.10 Przystało bowiem temu, dla którego wszystko i przez którego wszystko, który wielu synów do chwały był przywiódł, sprawcę ich zbawienia uczynić doskonałym przez mękę.11 Albowiem ten, co uświęca i ci, co bywają uświęcani, z jednego wszyscy. Dla tej to przyczyny nie wstydzi się braćmi ich nazywać, mówiąc:12 “Oznajmię imię twe braciom moim, w pośrodku zgromadzenia chwalić cię będą.”13 I znowu: “Ja w nim ufać będę.” i znowu: “Oto ja i dzieci moje, które dał mi Bóg.”14 Skoro więc dzieci były uczestnikami ciała i krwi i on podobnie przyjął w nich udział, aby przez śmierć zniszczyć tego, który miał władzę śmierci, to jest diabła15 i żeby wyzwolić tych, co bojąc się śmierci, przez całe życie podlegli byli niewoli.16 Nigdzie bowiem aniołów nie przygarnia, ale “potomstwo Abrahamowe przygarnia.”17 Stąd powinien był we wszystkim upodobnić się do braci, aby się stać miłosiernym i wiernym kapłanem wobec Boga, aby przebłagać za grzechy ludu.18 W czym bowiem sam cierpiał i był kuszony, ma moc dopomóc tym, co są kuszeni.
3CHRYSTUS WYŻSZY NAD MOJŻESZA.1 Stąd, bracia święci, uczestnicy powołania niebieskiego, patrzcie na apostoła i najwyższego kapłana wyznania naszego, Jezusa,2 który wierny jest temu, co go uczynił, jak i “Mojżesz w całym domu jego.”3 On bowiem uznany został za godnego czci większej niż Mojżesz, o ile większą cześć niż dom ma jego budowniczy.4 Gdyż każdy dom bywa budowany przez kogoś, Bóg zaś jest, który wszystko stworzył.5 I Mojżesz wprawdzie wierny był w całym domu jego jako sługa, na świadectwo tego, co miało być powiedziane,6 Chrystus zaś jako syn w domu swoim; a tym domem my jesteśmy, jeśli ufność i chlubę nadziei zachowamy mocną aż do końca.WYTRWAĆ W WIERZE.7 Przeto jak mówi Duch Święty: “Dziś, jeśli usłyszycie głos jego,8 nie zatwardzajcie serc waszych jak w rozgoryczeniu w dzień kuszenia na puszczy,9 gdzie mię kusili ojcowie wasi: doświadczali i patrzeli na dzieła moje10 przez czterdzieści lat.” Dlatego “rozgniewałem się na ten naród” i rzekłem: “Zawsze błądzą sercem; oni zaś nie poznali dróg moich,11 przeto przysiągłem w, gniewie moim: że nie wejdą do odpocznienia mojego.”12 Baczcie, bracia, żeby przypadkiem kto z was nie miał złej ochoty do niedowiarstwa ku odstąpieniu od Boga żywego;13 ale napominajcie się wzajemnie w każdy dzień, póki trwa tak ˇzwane “dziś,” żeby kogo z was nie zatwardziło oszukaństwo grzechu.14 Staliśmy się bowiem uczestnikami Chrystusowymi, jeśli tylko początek istności w nim zachowamy mocny aż do końca.15 Dopóki nam mówią: “Dziś, jeśli usłyszycie głos jego, nie zatwardzajcie serc waszych, jak w owym rozgoryczeniu.”16 Niektórzy bowiem, gdy usłyszeli, “rozgoryczyli się,” ale nie wszyscy, którzy za sprawą Mojżesza wyszli z Egiptu.17 Na których zaś “gniewał się przez czterdzieści lat?” Czy nie na tych, co zgrzeszyli, których trupy legły na puszczy?18 Którym zaś “poprzysiągł, że nie wejdą do odpocznienia jego,” jeśli nie tym, co byli niewierni?19 I widzimy, że nie mogli wejść z powodu niedowiarstwa.
4POGANIE WEJDĄ DO ODPOCZ NIENIA.1 Lękajmy się przeto, żeby przypadkiem, skoro trwa obietnica wejścia do odpocznienia jego, nie spostrzegł się kto z was nieobecnym.2 Albowiem i nam oznajmiono, jak i im; ale im nie pomogło słowo słyszane, nie złączone z wiarą w to, co słyszeli.3 My bowiem, cośmy uwierzyli, wejdziemy do odpocznienia, według tego co powiedział: “Jak poprzysiągłem w gniewie moim: nie wejdą do odpocznienia mojego”; choć dzieła od założenia świata były skończone.4 Rzekł bowiem na pewnym miejscu o siódmym dniu tak: “I odpoczął Bóg dnia siódmego od wszystkich dzieł swoich.”5 I w tym znowu: “Nie wejdą do odpocznienia mojego.”6 Gdy więc pozostaje, że niektórzy mają do niego wejść, a ci, którym pierwej ogłoszono, nie weszli z powodu niedowiarstwa,7 znowu naznacza dzień pewien, “dziś,” mówiąc przez Dawida po tak długim czasie, jak wyżej powiedziano: “Dziś, jeśli usłyszycie głos jego, nie zatwardzajcie serc waszych.”8 Gdyby bowiem Jezus dał im odpocznienie, nigdy by potem o innym dniu nie mówił.9 Tak więc pozostaje dzień odpocznienia dla ludu bożego.10 Kto bowiem wszedł do odpocznienia jego, ten też odpoczął od dzieł swych, jak Bóg od swoich.11 Spieszmy się więc wejść do tego odpocznienia, żeby kto nie popadł w ten sam rodzaj niedowiarstwa.12 Albowiem mowa boża jest żywa i skuteczna i przenikliwsza, niż wszelki miecz obosieczny i dosięga aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów też i szpiku i rozsądza myśli i zamiary serca.13 I żadne stworzenie nie jest niewidzialne przed obliczem jego, lecz wszystkie rzeczy są obnażone i odkryte oczom tego, przed którym odpowiemy. CHRYSTUS ARCYKAPŁAN ZNA SŁABOŚCI NASZE.14 Mając więc wielkiego kapłana, który wszedł do nieba, Jezusa, Syna Bożego, trzymajmy się wyznania.15 Albowiem nie mamy arcykapłana, który by nie mógł współczuć z naszymi słabościami, lecz doświadczonego we wszystkim podobnie jak my oprócz grzechu.16 Przystąpmy więc z ufnością do stolicy łaski, abyśmy otrzymali miłosierdzie i znaleźli łaskę w pomocy na czasie.
5POŚREDNIK MIĘDZY NAMI A BOGIEM.1 Albowiem każdy najwyższy kapłan z ludzi wzięty, dla ludzi bywa postanowiony w tym, co do Boga należy; aby składał dary i ofiary za grzechy;2 który by mógł współboleć z tymi, co nie wiedzą i błądzą, gdyż i sam poddany jest słabości3 i dlatego powinien, jak za lud, tak też i za siebie samego składać ofiary za grzech4 A nikt nie bierze sobie tej go ości tylko ten, który jest wezwany przez Boga, jak Aaron.5 Tak i Chrystus nie wywyższył sam siebie, żeby się stał najwyższym kapłanem; ale ten, co do niego rzekł: “Synem moim jesteś ty, ja ciebie dziś zrodziłem.”6 Jak i na innym miejscu mówi: “Tyś jest kapłanem na wieki, według porządku Melchizedecha.”7 I on za dni swego życia zanosząc modlitwy i pokorne prośby do tego, który go mógł wybawić od śmierci, z wołaniem potężnym i ze łzami, został wysłuchany dla swej bogobojności.8 I chociaż był Synem Bożym, nauczył się posłuszeństwa z tego, co wycierpiał;9 i doszedłszy do kresu, stał się dla wszystkich, którzy mu są posłuszni, przyczyną zbawienia wiecznego,10 nazwany od Boga najwyższym kapłanem według porządku Melchizedecha. “NIEUDOLNOŚĆ W ROZUMIENIU WYŻSZEJ NAUKI.11 O tym mam wiele rzeczy do powiedzenia i trudne do wyjaśnienia, bo staliście się niepodatnymi do słuchania.12 Gdy bowiem ze względu na czas powinniście być nauczycielami, znowu potrzebujecie, aby was uczono, jakie są początkowe zasady nauki bożej i staliście się jak ci, co potrzebują mleka, a nie stałego pokarmu13 Wszelki bowiem, co ssie mleko, nie zna nauki sprawiedliwości, bo jest dzieciątkiem.14 Doskonałym zaś daje się stały pokarm, tym co przez ćwiczenie mają zmysł wyrobiony do rozeznania dobrego i złego.
6NIEBEZPIECZEŃSTWO ODSTĘPSTWA.1 Przeto pomijając początki nauki Chrystusowej, zwróćmy się do rzeczy doskonalszych, nie zakładając ponownie fundamentu: od pokuty za uczynki martwe i od wiary w Boga,2 od nauki o chrzcie, o wkładaniu rąk i o powstaniu umarłych, o sądzie wiecznym.3 I to uczynimy, jeśli oczywiście Bóg pozwoli.4 Albowiem nie podobna, aby ci, co raz zostali oświeceni, a nawet zakosztowali daru niebieskiego i stali się uczestnikami Ducha Świętego,5 zakosztowali również dobrego słowa bożego i mocy przyszłego wieku,6 a odpadli – aby znowu odnowili się przez pokutę, skoro znowu sami w sobie krzyżują Syna Bożego i na pośmiewisko wystawiają.7 Albowiem ziemia, która pije deszcz często na siebie padający i rodzi rośliny użyteczne dla tych, co je uprawiają, otrzymuje błogosławieństwo od Boga.8 Lecz która rodzi ciernie i osty, odrzucona jest i bliska przekleństwa, a koniec jej – spalenie.ZACHĘTA DO WYTRWANIA.9 Choć tak mówimy, to jednak spodziewamy się po was, najmilsi, czegoś lepszego i bliższego zbawieniu.10 Gdyż Bóg nie jest niesprawiedliwy, żeby zapomniał o pracy waszej i miłości, jaką okazaliście w imię jego, którzyście posługiwali i posługujecie świętym.11 Pragniemy zaś, aby każdy z was okazał taką samą troskliwość o wypełnienie się nadziei aż do końca,12 abyście nie byli gnuśnymi, ale naśladowcami tych, co przez wiarę i cierpliwość odziedziczą obietnicę.PRZYKŁAD ABRAHAMA.13 Gdy bowiem Bóg dawał Abrahamowi obietnicę, ponieważ nie miał nikogo większego, na którego by mógł przysięgać, przysiągł na samego siebie,14 mówiąc: “Zaprawdę, błogosławiąc błogosławić ci będę i rozmnażając rozmnożę cię.”15 I tak dostąpił obietnicy, długo cierpliwie czekając.16 Ludzie bowiem przysięgają na większego od siebie i przysięga jest potwierdzeniem zakończenia każdego ich sporu.17 Dlatego Bóg, chcąc dziedzicom obietnicy pełniej okazać nieodmienność postanowienia swego, dodał przysięgę,18 abyśmy przez dwie rzeczy nieodmienne, w których Bóg skłamać nie może, doznali najmocniejszej pociechy; my, którzyśmy się uciekli do trzymania się podanej nam nadziei,19 którą mamy jak kotwicę duszy bezpieczną i mocną i przenikającą aż do wnętrza zasłony,20 dokąd jako przodownik wszedł za nas Jezus, stawszy się najwyższym kapłanem na wieki według porządku Melchizedecha.
7KAPŁAŃSTWO MELCHIZEDECHA WYŻSZE NIŻ LEWICKIE.1 A ten “Melchizedech, król Salemu, kapłan Boga najwyższego, który wyszedł na spotkanie Abrahama, wracającego z porażki królów pobłogosławił mu”;2 a jemu też Abraham “wydzielił dziesięcinę” ze wszystkiego; i jego imię najpierw tłumaczy się mianowicie: król sprawiedliwości, następnie zaś król Salem, to znaczy król pokoju;3 bez ojca, bez matki, bez rodowodu, nie ma ani początku dni, ani końca życia, a upodobniony do Syna Bożego, pozostaje kapłanem wiecznie.4 A przypatrzcie się, jak wielki jest ten, któremu Abraham patriarcha nawet dał dziesięcinę z rzeczy cenniejszych.5 Wprawdzie i ci z synów Lewiego, którzy otrzymuj ą kapłaństwo, mają rozkazanie, aby brać dziesięciny według Prawa od ludu, to jest od braci swoich, chociaż i oni pochodzą od Abrahama;6 lecz ten, którego ród nie zalicza się do nich, wziął dziesięcinę od Abrahama i pobłogosławił tego, który miał obietnicę.7 A bez żadnej wątpliwości, błogosławiony bywa mniejszy od wyższego.8 I tu właśnie dziesięciny biorą ludzie śmiertelni, tam zaś – o kim istnieje świadectwo, że żyje.9 I (żeby tak powiedzieć) Lewi, który brał dziesięciny, przez Abrahama oddał dziesięcinę;10 jeszcze bowiem był w osobie praojca, gdy na jego spotkanie wyszedł Melchizedech.ZE WZGLĘDU NA OSOBĘ.11 Jeśli więc kapłaństwo lewickie prowadziło do doskonałości (bo pod nim lud otrzymał Prawo), na cóż jeszcze trzeba było, żeby nastał inny kapłan “według porządku Melchizedecha,” a nie był zaliczony do porządku Aarona?12 Ze zmianą bowiem kapłaństwa jest konieczne, żeby nastąpiła zmiana i Prawa.13 Ten bowiem, o którym się to mówi, jest z innego pokolenia, z którego nikt nie służył ołtarzowi.14 Jawną bowiem jest rzeczą, że Pan nasz wyszedł z Judy, a w tym pokoleniu nic o kapłanach Mojżesz nie mówił.15 I jeszcze bardziej jest to widoczne, jeśli na podobieństwo Melchizedecha powstaje inny kapłan,16 który stał się nie według nakazu cielesnego Prawa, ale według mocy życia nieskazitelnego17 Świadczy bowiem: “Ty jesteś kapłanem na wieki, według porządku Melchizedecha.”18 Dokonuje się oczywiście odrzucenie poprzedniego ustawodawstwa z powodu jego słabości i bezużyteczności19 bo Zakon niczego nie przywiódł do doskonałości – a natomiast wprowadza się lepszą nadzieję, przez którą przybliżamy się do Boga.NOWE KAPŁAŃSTWO WIEKUISTE PRZYSIĘGĄ STWIERDZONE.20 I o ile stało się nie bez przysięgi (inni na pewno bez przysięgi zostali kapłanami,21 a ten pod przysięgą tego, który do niego rzekł: “Przysiągł Pan, a nie będzie żałował: Ty jesteś kapłanem na wieki”):22 O tyle też Jezus stał się poręczycielem lepszego testamentu.23 A innych wprawdzie wielu było kapłanów, dlatego że im śmierć trwać nie pozwalała;24 ten zaś, ponieważ trwa na wieki, ma kapłaństwo wieczne.25 Przeto i zbawiać może wiecznie tych, co przez niego przystępują do Boga, bo zawsze żyje, aby się wstawiać za nami.26 Przystało bowiem, abyśmy mieli takiego najwyższego kapłana: świętego, niewinnego, niepokalanego, odłączonego od grzeszników i wyniesionego nad niebiosa,27 który nie ma potrzeby codziennie, jak kapłani składać ofiary najpierw za swoje, potem za grzechy ludu, bo to uczynił raz, złożywszy ofiarę z samego siebie.28 Zakon bowiem ustanawia kapłanami ludzi podległych słabościom, lecz słowo przysięgi, danej po Zakonie – Syna doskonałego na wieki.
8ZE WZGLĘDU NA ŚWIĄTYNIĘ.1 A w tym, co mówimy, główną rzeczą jest: Takiego mamy arcykapłana, który zasiadł po prawicy tronu Majestatu w niebie2 jak sługa świątyni i prawdziwego przybytku, który założył Pan, a nie człowiek.3 Wszelki bowiem najwyższy kapłan bywa postanowiony dla ofiarowania darów i ofiar; stąd trzeba, żeby i on miał coś, co by ofiarował.4 Gdyby więc był na ziemi, nie byłby nawet kapłanem; gdyż są tacy, co według Prawa ofiarują dary,5 co służą obrazowi i cieniowi rzeczy niebieskich, jak odpowiedziano Mojżeszowi, gdy miał dokończyć przybytku: “Patrz, (mówi) czyń wszystko według wzoru, który ci ukazano na górze.”ZE WZGLĘDU NA PRZYMIERZE.6 Teraz zaś otrzymał tym wyższe posługiwanie, im doskonalszego testamentu jest pośrednikiem, który lepszymi obietnicami zawarowano.7 Gdyby bowiem ów pierwszy był bez przygany, to z pewnością nie szukanoby miejsca dla drugiego.8 Albowiem ganiąc ich, mówi: “Oto przyjdą dni, mówi Pan: i zawrę nowe przymierze z domem Izraela i z domem Jakuba,9 nie według przymierza, które zawarłem z ich ojcami w dniu, w którym ująłem ich rękę, abym ich wywiódł z ziemi Egipskiej, bo oni nie wytrwali w przymierzu moim i ja ich zaniedbałem, mówi Pan.10 Lecz to jest przymierze, które zawrę z domem Izraela, po owych dniach, mówi Pan, dając prawa moje w ich umysły i na sercach ich napiszę je i będę im Bogiem, a oni będą mi ludem.11 I nikt nie będzie uczył bliźniego swego, ani żaden brata swego, mówiąc: Poznaj Pana, gdyż wszyscy będą mię znać od najmniejszego aż do największego spośród nich;12 albowiem zmiłuję się nad ich nieprawościami i nie będę już więcej pamiętał ich grzechów.”13 Mówiąc zaś: “nowe” – przedawnił poprzednie. Lecz co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zniszczenia.
9ZE WZGLĘDU NA OBRZĘDY.1 Miał wprawdzie i pierwszy przepisy o służbie bożej i świątynię ziemską.2 Przybytek bowiem zrobiony był pierwszy, a w nim były świeczniki i stół i chleby pokładne, tak zwane Święte.3 Za drugą zaś zasłoną przybytek, zwany Święte Świętych,4 zawierający złotą kadzielnicę i arkę przymierza, ze wszystkich stron złotem powleczoną, a w niej naczynie złote, zawierające mannę i laskę Aaronową, która zakwitła i tablice przymierza.5 Nad nią zaś byli Cherubini chwały, ocieniający ubłagalnię, o czym teraz nie potrzeba szczegółowo mówić.6 Gdy rzeczywiście tak to było urządzone, do pierwszego przybytku zawsze wchodzili kapłani, posługi ofiarne spełniający;7 do drugiego zaś raz w rok sam tylko najwyższy kapłan, nie bez krwi, którą ofiaruje za grzechy swoje i ludu;8 przez co Duch Święty dawał znać, że jeszcze nie była ujawniona droga do świątyni, dopóki stał pierwszy przybytek.9 Jest to podobieństwo na czas teraźniejszy; według niego bywają składane dary i ofiary, które nie mogą składającego uczynić doskonałym w sumieniu,10 gdyż polegają tylko na pokarmach i napojach i na różnych obmywaniach i oczyszczeniach ciała, ustanowionych aż do czasu naprawy ich na lepsze.PRZYBYTEK I OFIARA CHRYSTUSA DOSKONAŁA.11 Lecz Chrystus przyszedłszy jako najwyższy kapłan dóbr przyszłych, przez większy i doskonalszy przybytek, nie ręką uczyniony, to jest nie przez takie utworzenie,12 ani nie przez krew kozłów lub cielców, ale przez własną krew wszedł raz na zawsze do świątyni, zdobywszy wieczne odkupienie.13 Jeśli bowiem krew kozłów i wołów i popiół jałowicy, skrapiając splugawionych, poświęca i oczyszcza ich ciała,14 jakże daleko więcej krew Chrystusa, który przez Ducha Świętego samego siebie bez skazy ofiarował Bogu, oczyści sumienie nasze z uczynków martwych, abyśmy służyli Bogu żyjącemu?CHRYSTUS ŚMIERCIĄ SWĄ STWARZA NOWY TESTAMENT.15 I dlatego jest pośrednikiem Nowego Testamentu, żeby przez śmierć, którą poniósł dla odkupienia tych przestępstw, jakie były za pierwszego testamentu, wezwani otrzymali obietnicę wiecznego dziedzictwa.16 Gdzie bowiem jest testament, musi nastąpić śmierć tego, który testament sporządza.17 Testament bowiem nabiera mocy po śmierci; inaczej nie jest ważny, póki jeszcze żyje ten, co testament uczynił.18 Stąd ani nawet pierwszy bez krwi nie był uczyniony.19 Gdy bowiem Mojżesz przeczytał całemu ludowi wszystkie przepisy Prawa, wziąwszy krew cielców i kozłów z wodą, wełną szkarłatną i hizopem, pokropił i samą księgę i wszystek lud,20 mówiąc: “Ta jest krew przymierza, które wam Bóg zlecił.”21 Nadto i przybytek i wszystkie naczynia do służby bożej podobnie krwią pokropił.22 I według Prawa niemal wszystko bywa krwią oczyszczane i bez wylania krwi nie ma odpuszczenia.23 Potrzeba więc, aby mianowicie wizerunki rzeczy niebieskich tymi ofiarami były oczyszczane, same zaś niebieskie lepszymi, niźli te.OFIARA CHRYSTUSA JEST WIEKUISTA.24 Jezus bowiem nie wszedł do świątyni ręką uczynionej, która była wizerunkiem prawdziwej, ale do samego nieba, żeby teraz ukazywać się przed obliczem Boga za nami.25 I nie żeby często ofiarować samego siebie, jak najwyższy kapłan co roku wchodził do świątyni z krwią cudzą;26 inaczej byłby musiał często cierpieć od początku świata, lecz teraz na końcu wieków ukazał się raz dla zgładzenia grzechu przez ofiarę samego siebie.27 I jak postanowiono ludziom umrzeć raz, a potem sąd;28 tak i Chrystus raz jest ofiarowany, aby zgładził grzechy wielu: drugi raz ukaże się bez grzechu dla zbawienia tych, co go oczekują.
10NIEDOSTATECZNOŚĆ OFIAR ST. TESTAMENTU.1 Zakon bowiem będąc cieniem przyszłych dóbr, a nie samym obrazem rzeczy, nie może nigdy uczynić doskonałymi tych, co przystępują z tymi samymi ofiarami, które co roku ustawicznie składają;2 inaczej zaprzestanoby je ofiarowywać, dlatego że ofiarujący, raz oczyszczeni nie mieliby żadnego grzechu na sumieniu.3 Ale w nich wznawia się co roku przypominanie grzechów.4 Niemożliwa to bowiem rzecz, żeby grzechy miały być zgładzone krwią wołów i kozłów.5 Dlatego wstępując w świat, mówi: “Nie chciałeś ofiary i daniny, ale przygotowałeś mi ciało;6 całopalenia za grzech nie podobały się tobie.7 Wtedy rzekłem: Oto idę, (na początku księgi napisano o mnie), abym pełnił, Boże, wolę twoją.”8 Mówiąc wyżej: “Ofiar i danin i całopalenia za grzech nie chciałeś, ani ci się podobały,” które według Zakonu bywają ofiarowane,9 “wtedy rzekłem: Oto idę, abym pełnił, Boże, wolę twoją” – znosi pierwsze, aby ustanowić drugie.10 Przez tę wolę jesteśmy uświęceni przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz.SKUTECZNOŚĆ OFIARY CHRYSTUSA.11 I każdy wprawdzie kapłan staje, codziennie sprawując swój urząd i często składając te same ofiary, które nigdy grzechów zgładzić nie mogą;12 ten zaś jedną złożywszy ofiarę za grzechy, na wieki “siedzi po prawicy bożej,”13 tego już tylko czekając, “aż jego nieprzyjaciele będą położeni jako podnóżek nóg jego.”14 Jedną bowiem ofiarą doskonałymi uczynił na wieki uświęconych.15 Świadczy nam zaś i Duch Święty. Gdy bowiem powiedział:16 “A to zaś jest przymierze, które zawrę z nimi po owych dniach, mówi Pan, dam prawa moje w ich serca i napiszę je w ich umysłach”17 i nie będę już więcej pamiętał ich grzechów i nieprawości.18 Gdzie zaś jest ich odpuszczenie, już nie ma ofiary za grzech. ZACHĘTA DO WIERNOŚCI I JEDNOŚCI.19 Tak więc mając ufność, bracia, że wejdziemy do świątyni we krwi Chrystusa,20 dokąd otworzył nam drogę nową i żywą poprzez zasłonę, to jest przez ciało swoje21 i kapłana wielkiego nad domem bożym;22 przystąpmy ze szczerym sercem w pełności wiary, oczyściwszy serca od złego, które plami sumienie i obmyci na ciele czystą wodą.23 Trzymajmy się niezachwianie przy wyznaniu nadziei naszej (bo wierny jest, który obiecał)24 i przypatrujmy się sobie wzajemnie, by się pobudzać do miłości i dobrych uczynków,25 nie opuszczamy wspólnych zebrań naszych, jak mają zwyczaj niektórzy, ale pocieszajmy się i to tym bardziej, im bardziej widzicie zbliżający się dzień.KARA NA ODSTĘPCÓW.26 Dla nas bowiem rozmyślnie grzeszących, po otrzymaniu znajomości prawdy, już nie pozostanie ofiara za grzech,27 lecz straszliwe jakieś oczekiwanie sądu “i żar ognia, który ma pożreć przeciwników.”28 Kto by przekroczył Prawo Mojżeszowe, bez wszelkiego miłosierdzia “śmierć ponosi za świadectwem dwóch albo trzech.”29 Na ileż sroższe kary, mniemacie, zasłuży ten, który by Syna Bożego podeptał i “krew przymierza,” przez którą został uświęcony, za pospolitą poczytał i Ducha łaski zelżył?30 Wiemy bowiem, kto powiedział: “Mnie pomsta i ja oddam.” I znowu: “Pan będzie sądził lud swój.”31 Straszna to rzecz, wpaść w ręce Boga żywego.PIERWOTNA GORLIWOŚĆ.32 Wspominajcie zaś dni dawne, w których oświeceni przetrwaliście wielką potyczkę utrapień:33 już to gdy mianowicie na zniewagi i uciski jawnie byliście wystawieni, już to gdy staliście się towarzyszami tych, co podobnie postępowali.34 Gdyż i z więźniami cierpieliście wspólnie i grabież mienia waszego przyjęliście z weselem, wiedząc, że sami macie majętność lepszą i trwałą.35 Nie traćcież zatem ufności waszej, która ma wielką zapłatę.36 Cierpliwość bowiem jest wam potrzebna, abyście czyniąc wolę bożą dostąpili obietnicy.37 “Jeszcze bowiem mała chwila, a przyjdzie ten, co ma przyjść i nie omieszka.38 Lecz sprawiedliwy. mój z wiary żyje; a jeśli się cofnie, nie będzie się podobał duszy mojej.”39 My zaś nie jesteśmy synami odstępstwa na zatracenie, ale wiary na zbawienie duszy.
11WIARA ŚWIĘTYCH PRZED POTOPEM.1 Wiara zaś jest podstawą tych rzeczy, których się spodziewamy, przeświadczeniem o rzeczach niewidzialnych.2 W niej bowiem starzy otrzymali świadectwo.3 Wiarą poznajemy, że światy zostały utworzone słowem Boga, tak iż z niewidzialnych stały się widzialnymi.4 Wiarą Abel złożył Bogu obfitszą ofiarę niż Kain, dla której otrzymał świadectwo, że był sprawiedliwy – gdy Bóg przyświadczył darom jego – i przez nią przemawia nawet po śmierci.5 Wiarą Henoch był przeniesiony, aby nie oglądał śmierci “i nie znaleziono go, bo przeniósł go Bóg”; przed przeniesieniem bowiem miał świadectwo, że “się Bogu podobał.”6 Bez wiary zaś nie podobna jest podobać się Bogu. Albowiem przystępujący do Boga powinien wierzyć, że jest i że nagradza tych, co go szukają.WIARA PATRIARCHÓW.7 Wiarą Noe, otrzymawszy zapowiedź tego, czego jeszcze widać nie było, bojąc się, zbudował arkę dla zachowania rodziny swojej; przez nią potępił świat i stał się dziedzicem sprawiedliwości, która jest przez wiarę.8 Wiarą Abraham wezwany, posłusznie wyszedł do kraju, który miał otrzymać w dziedzictwo i wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie.9 Wiarą przebywał w ziemi obiecanej jak w cudzej, mieszkając w namiotach z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tejże obietnicy;10 oczekiwał bowiem miasta, mającego fundamenty, którego budowniczym i założycielem Bóg.11 Wiarą i sama Sara niepłodna otrzymała moc na poczęcie syna, nawet pomimo podeszłego wieku, bo uwierzyła, że wierny jest ten, co obiecał.12 Dlatego też z jednego (i to obumarłego) narodzili się “w liczbie jak gwiazdy niebieskie i jak piasek niezliczony, który jest na brzegu morskim.”13 W wierze pomarli ci wszyscy, nie doczekawszy się obietnic, ale z daleka na nie patrząc i pozdrawiając je i wyznając, że są “gośćmi i przychodniami na ziemi.”14 Ci bowiem co to mówią, okazują, że ojczyzny szukają.15 Gdyby zaś tę wspominali, z której wyszli, mieliby przecie czas do niej powrócić.16 Lecz teraz lepszej pragną, to jest niebieskiej. Przeto nie wstydzi się Bóg nazywać się ich Bogiem, bo przygotował im miasto.17 Wiarą “Abraham ofiarował Izaaka, gdy był doświadczony,” a ofiarował “jednorodzonego” ten, co otrzymał obietnice i jemu18 powiedziano: “W Izaaku dane ci będzie potomstwo”;19 a sądził, że Bóg może i z martwych wzbudzić; dlatego też otrzymał go na powrót na podobieństwo.20 Wiarą i na przyszłe czasy błogosławił Izaak Jakuba i Ezawa.21 Wiarą Jakub, umierając, błogosławił każdego z synów Józefowych i “pokłonił się wierzchowi laski jego.”22 Wiarą Józef, umierając, wspomniał o wyjściu synów Izraelskich i dał polecenie co do kości swoich.WIARA MOIŻESZA.23 Wiarą ukrywali Mojżesza po narodzeniu przez trzy miesiące rodzice jego, dlatego, że widzieli piękne dzieciątko i nie bali się rozkazu królewskiego.24 Wiarą Mojżesz, gdy dorósł, zaprzeczył, że jest synem córki Faraona,25 raczej wybierając cierpieć ucisk z ludem bożym, niźli mieć doczesną rozkosz grzechu,26 za większe bogactwo poczytując urąganie Chrystusowe, niż skarby egipskie: oglądał się bowiem na nagrodę.27 Wiarą opuścił Egipt, nie bojąc się gniewu królewskiego; oczekiwał bowiem niewidzialnego jakby widząc.28 Wiarą sprawił Paschę i wylanie krwi, aby ich się nie dotknął ten, co pierworodnych tracił.29 Wiarą przeszli Morze Czerwone jakby po suchej ziemi, czego gdy Egipcjanie próbowali, zostali pochłonięci.30 Wiarą upadły mury Jerycha,,po obejściu wokoło przez dni siedem31 Wiarą Rahab nierządnica nie zginęła z niewiernymi, przyjąwszy pokojowo wysłanych na zwiady.WIARA MNÓSTWA SPRAWIEDLIWYCH.32 I cóż jeszcze powiem? Albowiem czasu nie stanie, gdybym rozprawiał o Gedeonie, Baraku, Samsonie, Jeftem, Dawidzie, Samuelu i prorokach,33 którzy przez wiarę pokonali królestwa, wypełniali sprawiedliwość, dostąpili obietnic, zawarli lwie paszczęki,34 zagasili napór ognia, uszli ostrza mlecza, dźwignęli się z niemocy, stali się mężnymi na wojnie, zmusili wojska obcych do ucieczki.35 Niewiasty odzyskały przez zmartwychwstanie swoich zmarłych. Inni zaś byli rozciągani, nie przyjmując wyzwolenia, aby lepszego dostąpić zmartwychwstania.36 Inni zaś doznali pośmiewisk i bicia, nadto i kajdan i więzienia;37 byli kamienowani, przecinani, dręczeni, pomarli mieczem zabici; błądzili w owczych, w kozich skórach, cierpiąc niedostatek, uciśnieni, utrapieni;38 których świat nie był godzien, tułali się po pustkowiach, po górach i jamach i w jaskiniach ziemi39 A ci wszyscy, świadectwem wiary zaleceni, nie doczekali się obietnicy,40 gdyż Bóg przewidział dla nas coś lepszego, aby bez nas nie stali się doskonałymi.
12PRZYKŁAD CHRYSTUSA.1 Przeto i my mając nad sobą tak wielką chmurę świadectw, złożywszy wszelki ciężar i grzech, zewsząd nas otaczający, w cierpliwości biegnijmy do wyznaczonego nam boju,2 patrząc na Jezusa, sprawcę i dokonawcę wiary, który mając przed sobą wesele, podjął krzyż nie bacząc na hańbę i siedzi po prawicy stolicy bożej.3 Uważajcie bowiem na tego, który zniósł od grzeszników taki przeciw sobie sprzeciw, abyście nie ustawali i nie upadali na duchu.CIERPIENIA DOWODEM MIŁOŚCI BOŻEJ.4 Jeszcze bowiem nie opieraliście się aż do krwi w walce przeciw grzechowi,5 a zapomnieliście o zachęcie, z którą do was jak do synów się zwraca, mówiąc: “Synu mój, nie lekceważ karania Pańskiego, ani nie upadaj na duchu, gdy cię strofuje.6 Albowiem kogo Pan miłuje, tego karci: smaga zaś biczem każdego syna, którego przyjmuje.7 W karności trwajcie. Bóg odnosi się do was jak do synów. A jakiż to syn, którego by ojciec nie karcił?8 A jeśli jesteście bez karania, którego uczestnikami stali się wszyscy, więc jesteście nieprawymi dziećmi, a nie synami.9 Nadto ojcowie nasi rodzen pouczali nas a szanowaliśmy ich; czyż nie będziemy daleko więcej posłuszni Ojcu duchów, a będziemy żyć?10 Tamci przecież przez krótki okres dni według swej woli nas pouczali, ten zaś w tym, co pożyteczne jest dla przyjęcia jego uświęcenia.11 A wszelkie karcenie chwilowo wprawdzie zdaje się nie przynosić wesela ale smutek, potem jednak wyćwiczonym przez siebie przynosi przebłogi owoc sprawiedliwości.12 Przeto “podnieście ręce opuszczone i kolana osłabione”13 i “chodźcie prosto nogami” waszymi, aby ktoś kulejąc nie zabłądził, ale raczej był uzdrowiony. DĄŻYĆ DO ZGODY I ŚWIĘTOŚCI.14 Dążcie do pokoju z wszystkimi i do uświęcenia, bez którego nikt nie będzie oglądał Boga,15 bacząc, żeby kto nie odstąpił od łaski bożej, “aby jaki gorzki korzeń puszczając pędy w górę, nie przeszkodził,” a przezeń wielu się nie zaraziło.16 By nie był kto rozpustnikiem, albo niezbożnym jak Ezaw, który dla jednej potrawy swoje “sprzedał pierworodztwo”17 Wiedzcie bowiem, że i potem, gdy chciał odziedziczyć błogosławieństwo, został odrzucony; bo nie znalazł żalu, choć go ze łzami szukał.18 Albowiem nie przystąpiliście do góry, której by się można dotknąć i do “płonącego ognia” i “do wichru i mgły i burzy19 i do dźwięku trąby i do głosu słów”; ci, co go usłyszeli, prosili, aby do nich nie mówiono.20 Nie mogli bowiem znieść te o, co było powiedziane: “Gdyby nawet zwierzę dotknęło się góry, będzie ukamienowane.”21 A tak straszliwy był ten widok, że Mojżesz powiedział: “Przerażony jestem” i drżący22 Ale przystąpiliście do góry Syjon i do miasta Boga żyjącego, do Jeruzalem niebieskiego i do rzeszy wielu tysięcy aniołów23 i do kościoła pierworodnych, co są zapisani w niebie i do Boga sędziego wszystkich i do duchów sprawiedliwych, doskonałych24 i do Jezusa, pośrednika Nowego Testamentu i do pokropienia krwią, która lepiej mówi, aniżeli Abel.NIE SPRZECIWIAĆ SIĘ CHRYSTUSOWI.25 Uważajcie, żebyście się nie sprzeciwiali temu, który mówi. Jeśli bowiem tamci nie uszli, sprzeciwiając się temu, co na ziemi mówił, daleko bardziej my, jeśli odwrócimy się od tego, co z nieba mówi.26 Głos jego wstrząsnął wtedy ziemią, a teraz obiecuje, mówiąc: “Jeszcze raz, a ja wstrząsnę nie tylko ziemią; ale i niebem.”27 To zaś słowo: “jeszcze raz” oznacza przeniesienie rzeczy ruchomych jako stworzonych, aby pozostały te; co są nieruchome.28 Tak więc przyjmując królestwo nieruchome, mamy łaskę, przez którą służmy, podobając się Bogu, z bojaźnią i ze czcią.29 Albowiem “Bóg nasz jest ogniem trawiącym. “
13ZACHĘTA DO RÓŻNYCH CNÓT.

RU Brytjka King J. 13ZACHĘTA DO RÓŻNYCH CNÓT.1 cf. Tłum. Толк. Miłość braterska niechaj trwa wśród was.Братолюбие между вами да пребывает. Братолю1біе да пребывaетъ: 13,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVη ē
_T-NSFὁhothe/this/whobrotherly loveφιλαδελφια filadelfia
_N-NSFφιλαδελφίαfiladelfiabrotherly lovebrotherly loveμενετω menetō
_{V-PAM-3S G5720}μένωmenōto stayLet  2 cf. Tłum. Толк. I nie zapominajcie o gościnności, przez nią bowiem niektórzy, nie wiedząc o tym, przyjęli aniołów w gościnę.Страннолюбия не забывайте, ибо через него некоторые, не зная, оказали гостеприимство Ангелам. страннолю1біz не забывaйте, тёмъ бо не вёдzще нёцыи страннопріsша ѓгGлы. 13,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoto entertain strangersφιλοξενιας filoxenias
_N-GSFφιλοξενίαfiloxeniahospitalityto entertain strangersμη mē
_PRT-Nμήmēnotnotεπιλανθανεσθε epilanthanesthe
_{V-PNM-2P G5737}ἐπιλανθάνωepilanthanōto forgetBeδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofbyταυτης tautēs
_D-GSFοὗτοςhoutosthis/he/she/itthereγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forελαθον elathon
_{V-2AAI-3P G5627}λανθάνωlanthanōbe hiddenunawaresτινες tines
_X-NPMτιςtisonesomeξενισαντες xenisantes
_{V-AAP-NPM G5660}ξενίζωxenizōto hosthave entertainedαγγελους angelous
_N-APMἄγγελοςangelosangelangels  3 cf. Tłum. Толк. Pamiętajcie o więźniach, jakbyście współwięźniami byli i o cierpiących, jako że sami przebywacie w ciele.Помните узников, как бы и вы с ними были в узах, и страждущих, как и сами находитесь в теле. Поминaйте ю4зники, ѓки съ ни1ми свsзани: њѕлоблsємыz, ѓки и3 сaми сyще въ тёлэ. 13,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVμιμνησκεσθε mimnēskesthe
_{V-PNM-2P G5737}μιμνήσκωmimnēskōto rememberRememberτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whothem that are in bondsδεσμιων desmiōn
_N-GPMδέσμιοςdesmiosprisonerthem that are in bondsως ōs
_ADVὡςhōswhich/how, asσυνδεδεμενοι sundedemenoi
_{V-RPP-NPM G5772}συνδέωsundeōto bind withbound with themτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who.κακουχουμενων kakouchoumenōn
_{V-PPP-GPM G5746}κακουχέωkakoucheōto torment; them which suffer adversityως ōs
_ADVὡςhōswhich/how, asκαι kai
_CONJκαίkaiandalsoαυτοι autoi
_P-NPMαὐτόςautoshe/she/it/selfyourselvesοντες ontes
_{V-PAP-NPM G5723}εἰμίeimito bebeingεν en
_PREPἐνenin/on/amonginσωματι sōmati
_N-DSNσῶμαsōmabodythe body  4 cf. Tłum. Толк. Małżeństwo czcigodne we wszystkim, a łoże niepokalane. Albowiem rozpustników i cudzołożników Bóg będzie sądził.Брак у всех да будет честен и ложе непорочно; блудников же и прелюбодеев судит Бог. ЧестнA жени1тва во всёхъ и3 л0же несквeрно: блудникHмъ же и3 прелюбодёємъ сyдитъ бGъ. 13,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVτιμιος timios
_A-NSMτίμιοςtimiosprecioushonourableο o
_T-NSMὁhothe/this/whoMarriageγαμος gamos
_N-NSMγάμοςgamosweddingMarriageεν en
_PREPἐνenin/on/amonginπασιν pasin
_A-DPNπᾶςpasallallκαι kai
_CONJκαίkaiand, andη ē
_T-NSFὁhothe/this/whothe bedκοιτη koitē
_N-NSFκοίτηkoitēbedthe bedαμιαντος amiantos
_A-NSFἀμίαντοςamiantospureundefiledπορνους pornous
_N-APMπόρνοςpornossexual sinnerwhoremongersγαρ gar
_CONJγάρgarfor[for]και kai
_CONJκαίkaiandandμοιχους moichous
_N-APMμοιχόςmoichosadultereradulterersκρινει krinei
_{V-FAI-3S G5692}κρίνωkrinōto judgewill judgeο o
_T-NSMὁhothe/this/whoGodθεος theos
_N-NSMθεόςtheosGodGod  5 cf. Tłum. Толк. Postępowanie niech będzie bez chciwości, zadowalajcie się tym, co macie; sam bowiem powiedział: “Nie zostawię cię, ani nie opuszczę.”Имейте нрав несребролюбивый, довольствуясь тем, что есть. Ибо Сам сказал: не оставлю тебя и не покину тебя, Не сребролю1бцы нрaвомъ, дов0льни сyщими. Т0й бо речE: не и4мамъ тебE њстaвити, нижE и4мамъ t тебє2 tступи1ти: 13,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVαφιλαργυρος afilarguros
_A-NSMἀφιλάργυροςafilargurosnot greedywithout covetousnessο o
_T-NSMὁhothe/this/who τροπος tropos
_N-NSMτρόποςtroposwayconversationαρκουμενοι arkoumenoi
_{V-PPP-NPM G5746}ἀρκέωarkeōbe sufficient; contentτοις tois
_T-DPNὁhothe/this/whoconversationπαρουσιν parousin
_{V-PAP-DPN G5723}πάρειμιpareimibe presentwith such things as ye haveαυτος autos
_P-NSMαὐτόςautoshe/she/it/selfheγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forειρηκεν eirēken
_{V-RAI-3S-ATT G5758}ἐρέω, ἐρῶereō erōto speakhath saidου ou
_PRT-Nοὐounoneverμη mē
_PRT-Nμήmēnot σε se
_P-2ASσύsuyoutheeανω anō
_{V-2AAS-1S G5632}ἀνίημιaniēmito loosen/leave, I willουδ oud
_CONJ-Nοὐδέoudeand not, norου ou
_PRT-Nοὐouno μη mē
_PRT-Nμήmēnot σε se
_P-2ASσύsuyoutheeεγκαταλιπω enkatalipō
_{V-2AAS-1S G5632}ἐγκαταλείπωenkataleipōto leave behindforsake  6 cf. Tłum. Толк. Tak iż śmiało mówić możemy: “Pan mi pomocnikiem: nie będę się bał, co mi uczyni człowiek.”так что мы смело говорим: Господь мне помощник, и не убоюсь: что сделает мне человек? ћкw дерзaющымъ нaмъ глаг0лати: гDь мнЁ пом0щникъ, и3 не ўбою1сz: что2 сотвори1тъ мнЁ человёкъ; 13,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVωστε ōste
_CONJὥστεhōstesoSo thatθαρρουντας tharrountas
_{V-PAP-APM G5723}θαρρέωtharreōbe confidentboldlyημας ēmas
_P-1APἐγώegōI/wemyλεγειν legein
_{V-PAN G5721}λέγωlegōto speakmayκυριος kurios
_N-NSMκύριοςkurioslord, The Lordεμοι emoi
_P-1DSἐγώegōI/weweβοηθος boēthos
_N-NSMβοηθόςboēthosa helperhelperου ou
_PRT-Nοὐounonotφοβηθησομαι fobēthēsomai
_{V-FOI-1S G5700}φοβέωfobeōto fearI willτι ti
_I-ASNτίςtiswhich?whatποιησει poiēsei
_{V-FAI-3S G5692}ποιέωpoieōto do/makeshall doμοι moi
_P-1DSἐγώegōI/weunto meανθρωπος anthrōpos
_N-NSMἄνθρωποςanthrōposa humanman  PAMIĘĆ NA PRZEŁOŻONYCH.7 cf. Tłum. Толк. Pamiętajcie o przełożonych waszych, którzy wam głosili słowo boże; a patrząc na koniec ich postępowania, naśladujcie ich wiarę.Поминайте наставников ваших, которые проповедовали вам слово Божие, и, взирая на кончину их жизни, подражайте вере их. (За?_тл7д.) Поминaйте настaвники вaшz, и5же глаг0лаша вaмъ сл0во б9іе: и4хже взирaюще на скончaніе жи1тельства, подражaйте вёрэ (и4хъ). 13,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVμνημονευετε mnēmoneuete
_{V-PAM-2P G5720}μνημονεύωmnēmoneuōto rememberRememberτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whothe wordηγουμενων ēgoumenōn
_{V-PNP-GPM G5740}ἡγέομαιhēgeomaito governthem which have the rule overυμων umōn
_P-2GPσύsuyouunto youοιτινες oitines
_R-NPMὅστιςhostiswho/which, whoελαλησαν elalēsan
_{V-AAI-3P G5656}λαλέωlaleōto speakhave spokenυμιν umin
_P-2DPσύsuyouyouτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoof Godλογον logon
_N-ASMλόγοςlogoswordthe wordτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whofaithθεου theou
_N-GSMθεόςtheosGodof Godων ōn
_R-GPMὅς, ἥhhos ēwhich: whoseαναθεωρουντες anatheōrountes
_{V-PAP-NPM G5723}ἀναθεωρέωanatheōreōto contemplate, consideringτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe endεκβασιν ekbasin
_N-ASFἔκβασιςekbasisway outthe endτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoofαναστροφης anastrofēs
_N-GSFἀναστροφήanastrofēbehaviourofμιμεισθε mimeisthe
_{V-PNM-2P G5737}μιμέομαιmimeomaito imitatefollowτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/who.πιστιν pistin
_N-ASFπίστιςpistisfaith/trustfaith  8 cf. Tłum. Толк. Jezus Chrystus wczoraj i dziś: ten sam i na wieki.Иисус Христос вчера и сегодня и во веки Тот же. Ї}съ хrт0съ вчерA и3 днeсь т0йже, и3 во вёки. 13,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVιησους iēsous
_N-NSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusχριστος christos
_N-NSMΧριστόςchristosChristChristεχθες echthes
_ADVχθέςchthesyesterdayyesterdayκαι kai
_CONJκαίkaiand, andσημερον sēmeron
_ADVσήμερονsēmerontodayto dayο o
_T-NSMὁhothe/this/whoeverαυτος autos
_P-NSMαὐτόςautoshe/she/it/selfthe sameκαι kai
_CONJκαίkaiand, andεις eis
_PREPεἰςeistowardforτους tous
_T-APMὁhothe/this/who.αιωνας aiōnas
_N-APMαἰώνaiōnan ageever  9 cf. Tłum. Толк. Nie dajcie się zwodzić naukami rozmaitymi i obcymi Najlepiej bowiem jest serce utwierdzać łaską, nie pokarmami, które nie pomogły tym, co się o nie starali.Учениями различными и чуждыми не увлекайтесь; ибо хорошо благодатью укреплять сердца, а не яствами, от которых не получили пользы занимающиеся ими. Въ научє1ніz стр†нна и3 разли6чна не прилагaйтесz: добр0 бо блгdтію ўтверждaти сердцA, (ґ) не брaшны, t ни1хже не пріsша п0льзы ходи1вшіи въ ни1хъ. 13,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVδιδαχαις didachais
_N-DPFδιδαχήdidachēteachingdoctrinesποικιλαις poikilais
_A-DPFποικίλοςpoikilosvariouswith diversκαι kai
_CONJκαίkaiandandξεναις xenais
_A-DPFξένοςxenosforeignstrangeμη mē
_PRT-Nμήmēnotnotπαραφερεσθε paraferesthe
_{V-PPM-2P G5744}παραφέρωparaferōto take away[to take away]καλον kalon
_A-NSNκαλόςkalosgooda good thingγαρ gar
_CONJγάρgarfor. Forχαριτι chariti
_N-DSFχάριςcharisgracewith graceβεβαιουσθαι bebaiousthai
_{V-PPN G5745}βεβαιόωbebaioōto confirmthatτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe heartκαρδιαν kardian
_N-ASFκαρδίαkardiaheartthe heartου ou
_PRT-Nοὐouno; notβρωμασιν brōmasin
_N-DPNβρῶμαbrōmafoodwith meatsεν en
_PREPἐνenin/on/amongthereinοις ois
_R-DPNὅς, ἥhhos ēwhich, whichουκ ouk
_PRT-Nοὐounonotωφεληθησαν ōfelēthēsan
_{V-API-3P G5681}ὠφελέωōfeleōto helphaveοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who.περιπατουντες peripatountes
_{V-PAP-NPM G5723}περιπατέωperipateōto walkthem that have been occupied  WYJDŹMY DO JEZUSA.10 cf. Tłum. Толк. Mamy ołtarz, z którego nie mają prawa jeść ci, co przybytkowi służą.Мы имеем жертвенник, от которого не имеют права питаться служащие скинии. И$мамы (же) nлтaрь, t негHже не и4мутъ влaсти ћсти служaщіи сёни. 13,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεχομεν echomen
_{V-PAI-1P G5719}ἔχωechōto have/beWe haveθυσιαστηριον thusiastērion
_N-ASNθυσιαστήριονthusiastērionaltaran altarεξ ex
_PREPἐκekof/fromofου ou
_R-GSMὅς, ἥhhos ēwhich, whereφαγειν fagein
_{V-2AAN G5629}φαγεῖνfageinto eatto eatουκ ouk
_PRT-Nοὐounonoεχουσιν echousin
_{V-PAI-3P G5719}ἔχωechōto have/bethey haveεξουσιαν]     exousian
_N-ASFἐξουσίαexousiaauthorityrightοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe tabernacleτη tē
_T-DSFὁhothe/this/who.σκηνη skēnē
_N-DSFσκηνήskēnētentthe tabernacleλατρευοντες latreuontes
_{V-PAP-NPM G5723}λατρεύωlatreuōto ministerwhich serve  11 cf. Tłum. Толк. Albowiem ciała zwierząt, których “krew za grzech bywa wnoszona do świątyni” przez najwyższego kapłana, “bywają palone za obozem.”Так как тела животных, которых кровь для очищения греха вносится первосвященником во святилище, сжигаются вне стана,- И$хже бо кр0вь жив0тныхъ вн0ситсz во с™†z за грэхи2 первосвzщeнникомъ, си1хъ тэлесA сжигaютсz внЁ стaна: 13,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVων ōn
_R-GPNὅς, ἥhhos ēwhich, whoseγαρ gar
_CONJγάρgarforForεισφερεται eisferetai
_{V-PPI-3S G5743}εἰσφέρωeisferōto bring inis broughtζωων zōōn
_N-GPNζῷονzōonliving thingofτο to
_T-NSNὁhothe/this/whothe bodiesαιμα aima
_N-NSNαἷμαhaimabloodbloodπερι peri
_PREPπερίperiaboutforαμαρτιας amartias
_N-GSFἁμαρτίαhamartiasinsinεις eis
_PREPεἰςeistowardintoτα ta
_T-APNὁhothe/this/whobloodαγια agia
_A-APNἅγιοςhagiosholy[holy]δια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofbyτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whothe high priestαρχιερεως archiereōs
_N-GSMἀρχιερεύςarchiereushigh-priestthe high priestτουτων toutōn
_D-GPNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]τα ta
_T-NPNὁhothe/this/whothe campσωματα sōmata
_N-NPNσῶμαsōmabodythe bodiesκατακαιεται katakaietai
_{V-PPI-3S G5743}κατακαίωkatakaiōto burn, are burnedεξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)withoutτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/who.παρεμβολης parembolēs
_N-GSFπαρεμβολήparembolēbarracksthe camp  12 cf. Tłum. Толк. Dlatego i Jezus, aby poświęcić lud przez własną krew, za bramą poniósł mękęто и Иисус, дабы освятить людей Кровию Своею, пострадал вне врат. тёмже ї}съ, да њс™и1тъ лю1ди своeю кр0вію, внЁ врaтъ пострадaти и3зв0лилъ. 13,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVδιο dio
_CONJδιόdiothereforeWhereforeκαι kai
_CONJκαίkaiandalsoιησους iēsous
_N-NSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusινα ina
_CONJἵναhinain order that/to, thatαγιαση agiasē
_{V-AAS-3S G5661}ἁγιάζωhagiazōto sanctifyhe might sanctifyδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofwithτου tou
_T-GSNὁhothe/this/whothe peopleιδιου idiou
_A-GSNἴδιοςidiosone's own/privatehis ownαιματος aimatos
_N-GSNαἷμαhaimabloodbloodτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothe gateλαον laon
_N-ASMλαόςlaosa peoplethe peopleεξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)withoutτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/who.πυλης pulēs
_N-GSFπύληpulēgatethe gateεπαθεν epathen
_{V-2AAI-3S G5627}πάσχωpaschōto suffer, suffered  13 cf. Tłum. Толк. Wyjdźmy więc do niego za obóz, niosąc jego urąganie.Итак выйдем к Нему за стан, нося Его поругание; Тёмже u5бо да и3сх0димъ къ немY внЁ стaна, поношeніе є3гw2 носsще: 13,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVτοινυν toinun
_PRTτοίνυνtoinunthenthereforeεξερχωμεθα exerchōmetha
_{V-PNS-1P G5741}ἐξέρχομαιexerchomaito go outLet us go forthπρος pros
_PREPπρόςprosto/withuntoαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimεξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)withoutτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whothe campπαρεμβολης parembolēs
_N-GSFπαρεμβολήparembolēbarracksthe campτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoreproachονειδισμον oneidismon
_N-ASMὀνειδισμόςoneidismosreproachreproachαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisφεροντες ferontes
_{V-PAP-NPM G5723}φέρωferōto bear/lead, bearing  14 cf. Tłum. Толк. Nie mamy bowiem tutaj miasta trwałego, ale przyszłego szukamy.ибо не имеем здесь постоянного града, но ищем будущего. не и4мамы бо здЁ пребывaющагw грaда, но грzдyщагw взыскyемъ. 13,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVου ou
_PRT-Nοὐounonoγαρ gar
_CONJγάρgarforForεχομεν echomen
_{V-PAI-1P G5719}ἔχωechōto have/behave weωδε ōde
_ADVὧδεhōdeherehereμενουσαν menousan
_{V-PAP-ASF G5723}μένωmenōto staycontinuingπολιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycityαλλα alla
_CONJἀλλάallabut, butτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/who.μελλουσαν mellousan
_{V-PAP-ASF G5723}μέλλωmellōbe about toone to comeεπιζητουμεν epizētoumen
_{V-PAI-1P G5719}ἐπιζητέωepizēteōto seek afterwe seek  15 cf. Tłum. Толк. Przez niego więc składajmy zawsze “Bogu ofiarę chwały,” to jest “owoc warg,” wielbiących imię jego.Итак будем через Него непрестанно приносить Богу жертву хвалы, то есть плод уст, прославляющих имя Его. Тёмъ u5бо прин0симъ жeртву хвалeніz вhну бGу, си1рэчь пл0дъ ўстeнъ и3сповёдающихсz и4мени є3гw2. 13,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVδι di
_PREPδιάdiathrough/because ofByαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimαναφερωμεν anaferōmen
_{V-PAS-1P G5725}ἀναφέρωanaferōto carry uplet us offerθυσιαν thusian
_N-ASFθυσίαthusiasacrificethe sacrificeαινεσεως aineseōs
_N-GSFαἴνεσιςainesispraiseof praiseδια dia
_PREPδιάdiathrough/because of[through/because of]παντος pantos
_A-GSNπᾶςpasall[all]τω tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto Godθεω theō
_N-DSMθεόςtheosGodto Godτουτ tout
_D-NSNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]εστιν estin
_{V-PAI-3S G5719}εἰμίeimito beisκαρπον karpon
_N-ASMκαρπόςkarposfruit, the fruitχειλεων cheileōn
_N-GPNχεῖλοςcheiloslipofομολογουντων omologountōn
_{V-PAP-GPN G5723}ὁμολογέωhomologeōto confess/professgiving thanksτω tō
_T-DSNὁhothe/this/whotoονοματι onomati
_N-DSNὄνομαonomanametoαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhis  SZCZODROBLIWOŚĆ I POSŁUSZEŃSTWO.16 cf. Tłum. Толк. O dobroczynności zaś i udzielaniu dóbr nie zapominajcie, bo przez takie ofiary zjednujemy sobie zasługi u Boga.Не забывайте также благотворения и общительности, ибо таковые жертвы благоугодны Богу. Бlготворeніz же и3 nбщeніz не забывaйте: таковhми бо жeртвами бlгоугождaетсz бGъ. 13,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoGodδε de
_CONJδέdethenButευποιιας eupoiias
_N-GSFεὐποιΐαeupoiiadoing goodto do goodκαι kai
_CONJκαίkaiandandκοινωνιας koinōnias
_N-GSFκοινωνίαkoinōniaparticipationto communicateμη mē
_PRT-Nμήmēnotnotεπιλανθανεσθε epilanthanesthe
_{V-PNM-2P G5737}ἐπιλανθάνωepilanthanōto forgetforgetτοιαυταις toiautais
_D-DPFτοιοῦτοςtoioutossuch as thiswith suchγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forθυσιαις thusiais
_N-DPFθυσίαthusiasacrificesacrificesευαρεστειται euaresteitai
_{V-PPI-3S G5743}εὐαρεστέωeuaresteōto pleaseis well pleasedο o
_T-NSMὁhothe/this/who.θεος theos
_N-NSMθεόςtheosGodGod  17 cf. Tłum. Толк. Bądźcie posłuszni przełożonym waszym i bądźcie im poddani. Oni bowiem czuwają jako ci, co odpowiedzą za dusze wasze; aby to czynili z weselem, a nie wzdychając, bo to wam niepożyteczne.Повинуйтесь наставникам вашим и будьте покорны, ибо они неусыпно пекутся о душах ваших, как обязанные дать отчет; чтобы они делали это с радостью, а не воздыхая, ибо это для вас неполезно. (За?_тл7є.) Повинyйтесz настaвникwмъ вaшымъ и3 покарsйтесz: тjи бо бдsтъ њ душaхъ вaшихъ, ћкw сл0во воздaти хотsще: да съ рaдостію сіE творsтъ, ґ не воздыхaюще, нёсть бо полeзно вaмъ сіE. 13,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπειθεσθε peithesthe
_{V-PMM-2P G5732}πείθωpeithōto persuadeObeyτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/whosoulsηγουμενοις ēgoumenois
_{V-PNP-DPM G5740}ἡγέομαιhēgeomaito governthem that have the rule overυμων umōn
_P-2GPσύsuyoufor youκαι kai
_CONJκαίkaiand, andυπεικετε upeikete
_{V-PAM-2P G5720}ὑπείκωhupeikōto submitsubmit yourselvesαυτοι autoi
_P-NPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheyγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forαγρυπνουσιν agrupnousin
_{V-PAI-3P G5719}ἀγρυπνέωagrupneōbe watchfulwatchυπερ uper
_PREPὑπέρhuperabove/forforτων tōn
_T-GPFὁhothe/this/who.ψυχων psuchōn
_N-GPFψυχήpsuchēsoulsoulsυμων umōn
_P-2GPσύsuyouyouως ōs
_ADVὡςhōswhich/how, asλογον logon
_N-ASMλόγοςlogoswordaccountαποδωσοντες apodōsontes
_{V-FAP-NPM G5694}ἀποδίδωμιapodidōmito paythey that must giveινα ina
_CONJἵναhinain order that/to, thatμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithχαρας charas
_N-GSFχαράcharajoyjoyτουτο touto
_D-ASNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]ποιωσιν poiōsin
_{V-PAS-3P G5725}ποιέωpoieōto do/makethey may doκαι kai
_CONJκαίkaiand, andμη mē
_PRT-Nμήmēnotnotστεναζοντες stenazontes
_{V-PAP-NPM G5723}στενάζωstenazōto groanwith griefαλυσιτελες alusiteles
_A-NSNἀλυσιτελήςalusitelēsunprofitableunprofitableγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forυμιν umin
_P-2DPσύsuyouyourτουτο touto
_D-NSNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]  PROŚBA O MODLITWY I ŻYCZENIA.18 cf. Tłum. Толк. Módlcie się za nami; ufamy bowiem, że mamy czyste sumienie, gdyż chcemy we wszystkim dobrze postępowaćМолитесь о нас; ибо мы уверены, что имеем добрую совесть, потому что во всем желаем вести себя честно. Моли1тесz њ нaсъ: ўповaемъ бо, ћкw добрY с0вэсть и4мамы, во всёхъ д0брэ хотsще жи1ти. 13,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπροσευχεσθε proseuchesthe
_{V-PNM-2P G5737}προσεύχομαιproseuchomaito prayPrayπερι peri
_PREPπερίperiaboutforημων ēmōn
_P-1GPἐγώegōI/weusπειθομεθα peithometha
_{V-PPI-1P G5743}πείθωpeithōto persuadewe trustγαρ gar
_CONJγάρgarfor: forοτι oti
_CONJὅτιhotithat/since καλην kalēn
_A-ASFκαλόςkalosgoodgoodσυνειδησιν suneidēsin
_N-ASFσυνείδησιςsuneidēsisconscienceaεχομεν echomen
_{V-PAI-1P G5719}ἔχωechōto have/bewe haveεν en
_PREPἐνenin/on/among, inπασιν pasin
_A-DPNπᾶςpasallall thingsκαλως kalōs
_ADVκαλῶςkalōswellhonestlyθελοντες thelontes
_{V-PAP-NPM G5723}θέλωthelōto will/desirewillingαναστρεφεσθαι anastrefesthai
_{V-PPN G5745}ἀναστρέφωanastrefōto live/returnto live  19 cf. Tłum. Толк. A proszę tym usilniej, byście to czynili, żebym wam co rychlej był przywrócony.Особенно же прошу делать это, дабы я скорее возвращен был вам. Ли1шше же молю2, сіE твори1те, да вск0рэ ўстр0юсz вaмъ. 13,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπερισσοτερως perissoterōs
_ADV-Cπερισσῶςperissōssuperabundantlythe ratherδε de
_CONJδέdethenButπαρακαλω parakalō
_{V-PAI-1S G5719}παρακαλέωparakaleōto plead/comfortI beseechτουτο touto
_D-ASNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]ποιησαι poiēsai
_{V-AAN G5658}ποιέωpoieōto do/maketo doινα ina
_CONJἵναhinain order that/to, thatταχειον tacheion
_ADV-Cτάχιονtachionmore quicklythe soonerαποκατασταθω apokatastathō
_{V-APS-1S G5686}ἀποκαθίστημιapokathistēmito restoreI may be restoredυμιν umin
_P-2DPσύsuyouto you  20 cf. Tłum. Толк. A Bóg pokoju, który wywiódł spośród umarłych wielkiego Pasterza owiec, we krwi testamentu wiecznego, Pana naszego Jezusa Chrystusa,Бог же мира, воздвигший из мертвых Пастыря овец великого Кровию завета вечного, Господа нашего Иисуса Христа, БGъ же ми1ра, возведhй и3з8 мeртвыхъ пaстырz nвцaмъ вели1каго кр0вію завёта вёчнагw, гDа нaшего ї}са хrтA, 13,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/whoof peaceδε de
_CONJδέdethenNowθεος theos
_N-NSMθεόςtheosGodthe Godτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoLordειρηνης eirēnēs
_N-GSFεἰρήνηeirēnēpeaceof peaceο o
_T-NSMὁhothe/this/who, thatαναγαγων anagagōn
_{V-2AAP-NSM G5631}ἀνάγωanagōto lead, that brought againεκ ek
_PREPἐκekof/fromfromνεκρων nekrōn
_A-GPMνεκρόςnekrosdeadthe deadτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoof the sheepποιμενα poimena
_N-ASMποιμήνpoimēnshepherd, thatτων tōn
_T-GPNὁhothe/this/who,προβατων probatōn
_N-GPNπρόβατονprobatonsheepof the sheepτον ton
_T-ASMὁhothe/this/who μεγαν megan
_A-ASMμέγαςmegasgreatgreatεν en
_PREPἐνenin/on/among, throughαιματι aimati
_N-DSNαἷμαhaimabloodthe bloodδιαθηκης diathēkēs
_N-GSFδιαθήκηdiathēkēcovenantof theαιωνιου aiōniou
_A-GSFαἰώνιοςaiōnioseternaleverlastingτον ton
_T-ASMὁhothe/this/who κυριον kurion
_N-ASMκύριοςkurioslordLordημων ēmōn
_P-1GPἐγώegōI/weourιησουν iēsoun
_N-ASMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesus  21 cf. Tłum. Толк. niech was przysposobi do wszystkiego co dobre, abyście czynili wolę jego, sprawując w was to, co się jemu podoba, przez Jezusa Chrystusa, jemu chwała na wieki wieków Amen.да усовершит вас во всяком добром деле, к исполнению воли Его, производя в вас благоугодное Ему через Иисуса Христа. Ему слава во веки веков! Аминь. да соверши1тъ вы2 во всsцэмъ дёлэ бlзэ, сотвори1ти в0лю є3гw2, творS въ вaсъ бlгоуг0дное пред8 ни1мъ ї}съ хrт0мъ: є3мyже слaва во вёки вэкHвъ. Ґми1нь. 13,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαταρτισαι katartisai
_{V-AAO-3S G5659}καταρτίζωkatartizōto completeMakeυμας umas
_P-2APσύsuyouyouεν en
_PREPἐνenin/on/amonginπαντι panti
_A-DSNπᾶςpasalleveryαγαθω agathō
_A-DSNἀγαθόςagathosgood-doergoodεις eis
_PREPεἰςeistowardtoτο to
_T-ASNὁhothe/this/whowillποιησαι poiēsai
_{V-AAN G5658}ποιέωpoieōto do/makedoτο to
_T-ASNὁhothe/this/whogloryθελημα thelēma
_N-ASNθέλημαthelēmawill/desirewillαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisποιων poiōn
_{V-PAP-NSM G5723}ποιέωpoieōto do/make, workingεν en
_PREPἐνenin/on/amonginημιν ēmin
_P-1DPἐγώegōI/we[I/we]το to
_T-ASNὁhothe/this/whoeverευαρεστον euareston
_A-ASNεὐάρεστοςeuarestoswell-pleasingthat which is wellpleasingενωπιον enōpion
_ADVἐνώπιονenōpionbeforeinαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisδια dia
_PREPδιάdiathrough/because of, throughιησου iēsou
_N-GSMἸησοῦςiēsousJesus/JoshuaJesusχριστου christou
_N-GSMΧριστόςchristosChristChristω ō
_R-DSMὅς, ἥhhos ēwhich; to whomη ē
_T-NSFὁhothe/this/whoand everδοξα doxa
_N-NSFδόξαdoxaglorygloryεις eis
_PREPεἰςeistowardforτους tous
_T-APMὁhothe/this/who.αιωνας aiōnas
_N-APMαἰώνaiōnan ageeverτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who αιωνων aiōnōn
_N-GPMαἰώνaiōnan ageand everαμην amēn
_HEBἀμήνamēnamen. Amen  WIADOMOŚCI I POZDROWIENIA.22 cf. Tłum. Толк. Was zaś proszę, bracia, abyście dobrze przyjęli słowo zachęty. Albowiem do was bardzo krótko napisałem.Прошу вас, братия, примите сие слово увещания; я же не много и написал вам. Молю1 же вы2, брaтіе, пріими1те сл0во ўтэшeніz: и4бо вмaлэ написaвъ послaхъ вaмъ. 13,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπαρακαλω parakalō
_{V-PAI-1S G5719}παρακαλέωparakaleōto plead/comfortI beseechδε de
_CONJδέdethenAndυμας umas
_P-2APσύsuyouunto youαδελφοι adelfoi
_N-VPMἀδελφόςadelfosbrother, brethrenανεχεσθε anechesthe
_{V-PNM-2P G5737}ἀνέχωanechōto endure, sufferτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whothe wordλογου logou
_N-GSMλόγοςlogoswordthe wordτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof exhortationπαρακλησεως paraklēseōs
_N-GSFπαράκλησιςparaklēsisencouragementof exhortationκαι kai
_CONJκαίkaiand:γαρ gar
_CONJγάρgarforforδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofinβραχεων bracheōn
_A-GPNβραχύςbrachuslittlefew wordsεπεστειλα epesteila
_{V-AAI-1S G5656}ἐπιστέλλωepistellōto write toI have written a letterυμιν umin
_P-2DPσύsuyouyou  23 cf. Tłum. Толк. Wiedzcie, że brat nasz Tymoteusz został wypuszczony; z nim (jeśli dość rychło przyjdzie) zobaczę was.Знайте, что брат наш Тимофей освобожден, и я вместе с ним, если он скоро придет, увижу вас. Знaйте брaта нaшего tпущeна тімоfeа, съ ни1мже, ѓще скорёе пріи1детъ, ўзрю2 вaсъ. 13,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVγινωσκετε ginōskete
_{V-PAI-2P robinson:V-PAM-2P G5719 G5720}γινώσκωginōskōto knowKnow yeτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothatαδελφον adelfon
_N-ASMἀδελφόςadelfosbrotherthatημων ēmōn
_P-1GPἐγώegōI/we[I/we]τιμοθεον timotheon
_N-ASMΤιμόθεοςtimotheosTimothyTimothyαπολελυμενον apolelumenon
_{V-RPP-ASM G5772}ἀπολύωapoluōto releaseis set at libertyμεθ meth
_PREPμετάmetawith/after; withου ou
_R-GSMὅς, ἥhhos ēwhichwhomεαν ean
_CONDἐάνeanif, ifταχειον tacheion
_ADV-Cτάχιονtachionmore quicklyshortlyερχηται erchētai
_{V-PNS-3S G5741}ἔρχομαιerchomaito come/gohe comeοψομαι opsomai
_{V-FDI-1S G5695}ὁράωhoraōto see, I will seeυμας umas
_P-2APσύsuyouyou  24 cf. Tłum. Толк. Pozdrówcie wszystkich przełożonych waszych i wszystkich świętych. Pozdrawiają was bracia z Italii.Приветствуйте всех наставников ваших и всех святых. Приветствуют вас Италийские. Цэлyйте вс‰ настaвники вaшz и3 вс‰ с™ы6z. Цэлyютъ вы2 и5же t їталjи сyщіи. 13,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVασπασασθε aspasasthe
_{V-ADM-2P G5663}ἀσπάζομαιaspazomaito pay respects toSaluteπαντας pantas
_A-APMπᾶςpasallallτους tous
_T-APMὁhothe/this/who.ηγουμενους ēgoumenous
_{V-PNP-APM G5740}ἡγέομαιhēgeomaito governthem that have the rule overυμων umōn
_P-2GPσύsuyouyouκαι kai
_CONJκαίkaiand, andπαντας pantas
_A-APMπᾶςpasallallτους tous
_T-APMὁhothe/this/whoItalyαγιους agious
_A-APMἅγιοςhagiosholythe saintsασπαζονται aspazontai
_{V-PNI-3P G5736}ἀσπάζομαιaspazomaito pay respects toTheyυμας umas
_P-2APσύsuyouyouοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who.απο apo
_PREPἀπόapofromofτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/who ιταλιας italias
_N-GSFἸταλίαitaliaItalyItaly  25 cf. Tłum. Толк. Łaska z wami wszystkimi. Amen.Благодать со всеми вами. Аминь.Блгdть со всёми вaми. Ґми1нь.13,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVη ē
_T-NSFὁhothe/this/whoGraceχαρις charis
_N-NSFχάριςcharisgraceGraceμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithπαντων pantōn
_A-GPMπᾶςpasallallυμων umōn
_P-2GPσύsuyouyou