MENU
Fragment:




Styl fragmentu




*Zezwalaj na cookies aby zapamiętać ustawienia

Księga Kapłańska

Księga Kapłańska

CZĘŚĆ I (1,1 – 10,20)Prawo ofiar.I. Obrządek ofiar. (1,1 – 7,38)
CAŁOPALENIA (1,1- I 7). Wstęp ogólny (1,1-2). Bydło większe (3-9), bydło drobne (10-13), ptaki (14-17).
11 I zawołał Pan Mojżesza, i rzekł doń z przybytku świadectwa mówiąc:2 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy kto z was chce złożyć ofiarę Panu z bydła, to jest z wołów albo z owiec chce złożyć ofiary:3 jeśliby całopaleniem była jego ofiara i z rogatego bydła, samca bez skazy przywiedzie do wejścia przybytku świadectwa, aby sobie ubłagać Pana4 I położy rękę na głowę ofiary, a będzie przyjemna i pomocna ku oczyszczeniu jego;5 i zabije cielca przed Panem, i ofiarują synowie Aaronowi, kapłani, krew jego wylewając ją wkoło ołtarza, który jest przed wejściem do przybytku.6 I obłupiwszy skórę ofiary7, porąbią członki na sztuki i podpalą ogień na ołtarzu, stos drew pierwej ułożywszy.8 A członki, które są porąbane, na wierzchu w porządku położą, to jest głowę i wszystko, co jest przy wątrobie, jelita też i nogi, opłukane w wodzie.9 I spali je kapłan na ołtarzu jako całopalenie i jako wdzięczną wonność Panu.10 – A jeśli ofiara jest z drobnego bydła, całopalenie z owiec albo z kóz, odda samca bez skazy11 i zabije go u boku ołtarza, który jest zwrócony ku północy, przed Panem, a krew jego wyleją na ołtarz synowie Aaronowi wkoło.12 I rozbiorą członki, głowę i wszystko, co jest przy wątrobie, i włożą na drwa, pod które ma być podłożony ogień, jelita zaś i nogi wypłuczą w wodzie.13 A wszystko, co ofiarowano, spali kapłan na ołtarzu jako całopalenie i wonność najwdzięczniejszą Panu.14 – A jeśliby z ptactwa była całopalna ofiara Panu, z synogarlic, albo gołąbiąt,15 zaniesie ją kapłan do ołtarza i skręci jej głowę przy szyi, a przerwawszy miejsce rany, da wyciec krwi na kraj ołtarza;16 pęcherzyk zaś gardzielny i pierze rzuci blisko ołtarza ku wschodniej stronie, na miejsce, gdzie popiół wysypują;17 i połamie skrzydła jej, lecz nie pokraje ani przetnie jej żelazem, i spali na ołtarzu, podłożywszy pod drwa ogień. Całopalenie to jest i ofiara woni najwdzięczniejszej Panu. OFIARY CHLEBNE (2,1-16). Ofiara z mąki przedniej (2,1-3). Placki pieczone w piecu, na patelni, w rondlu (4-10). Kwas i miód wykluczone (11-12). Przyprawienie solą (13). Dar pierwocin (14-16).
21 Z Gdy kto przyniesie obiatę na ofiarę Panu, biała mąka będzie ofiarą jego, i naleje na nią oliwy i włoży kadzidło.2 I przyniesie do synów Aaronowych, kapłanów, z których jeden weźmie garść pełną mąki białej i oliwy, i wszystko kadzidło, i położy jako pamiątkę na ołtarzu, na wonność najwdzięczniejszą Panu.3 A co zostanie z ofiary, będzie Aarona i synów jego jako prześwięte z ofiar Pańskich.4 – Ale gdy chcesz złożyć na ofiarę coś upieczonego w piecu, z białej mąki będzie, to jest chleby bez kwasu oliwą rozmieszane i placki przaśne pomazane oliwą.5 Jeśli z patelni będzie obiata twoja, z białej mąki, oliwą rozmieszanej i bez kwasu,6 podzielisz ją na kawałki i wlejesz na nią oliwy.7 Ale jeśli z rusztu będzie ofiara, także biała mąka oliwą będzie zaczyniona,8 i przyniesiesz ją Panu, i oddasz w ręce kapłana.9 Gdy on ją będzie ofiarował, weźmie pamiętne z ofiary i spali na ołtarzu na wonność wdzięczną Panu.10 A cokolwiek zostanie, będzie Aarona i synów jego, jako prześwięte z obiat Pańskich.11 – Wszelka obiata, którą ofiarują Panu, bez kwasu czyniona będzie, i bynajmniej kwasu ani miodu nie będą palić w ofierze Panu.12 Pierwociny tylko tych rzeczy będziecie ofiarować i dary, ale na ołtarz nie włożą ich na wonność wdzięczną.13 Cokolwiek jako obiatę ofiarujesz, solą posolisz i nie odejmiesz soli przymierza z Bogiem twoim od ofiary twojej. Przy wszelkiej obiacie twojej ofiarujesz sól.14 – Jeśli zaś ofiarujesz dar pierwszego zboża twego Panu z kłosów jeszcze zielonych, będziesz prażył ogniem i zetrzesz je jako krupy, i tak ofiarujesz pierwociny twoje Panu;15 i nalejesz z wierzchu oliwy, i włożysz kadzidło, bo jest to obiata Pańska.16 A kapłan spali z niej na pamiątkę daru część startych krup i oliwy, i kadzidło wszystko. OFIARY ZAPOKOJNE (3,1-17). Bydło większe (3,1-5). Bydło drobne (6), baranek (7-11) albo koza (12-16). Zakończenie (17).
31 Jeśliby ofiarą zapokojną była czyja ofiara, a chciałby ją złożyć z bydła rogatego, samca albo samicę bez skazy ofiaruje przed Panem.2 I położy rękę na głowie ofiary swej, i zabiją ją w wejściu do przybytku świadectwa, a synowie Aaronowi, kapłani, wyleją krew wkoło ołtarza.3 I złożą z ofiar zapokojnych na obiatę Panu łój, który okrywa wnętrze, i cokolwiek jest tłustości wewnątrz:4 dwie nerki z łojem, który okrywa trzewia, i siatkę wątroby z nereczkami.5 I podłożywszy ogień pod drwa, spalą to na ołtarzu jako całopalenie, na obiatę najwdzięczniejszej wonności Panu.6 – A jeśli z owiec będzie dar i zapokojna ofiara, bądź samca ofiaruje bądź samicę, bez skazy będą.7 Jeśli baranka będzie ofiarował przed Panem,8 położy rękę swą na głowę ofiary swej i zabiją ją w wejściu do przybytku świadectwa, i wyleją synowie Aaronowi krew jej wkoło ołtarza.9 I złożą z ofiary zapokojnej na ofiarę Panu: łój i ogon wszystek, z nerkami,10 i tłuszcz, który okrywa brzuch i wszystkie wnętrzności, i obydwie nereczki z tłuszczem, który jest przy trzewiach, i siatkę wątroby z nereczkami.11 I spali je kapłan na ołtarzu na strawę ognia i obiaty dla Pana.12 Jeśliby koza była obiatą jego i ofiarowałby ją Panu, 13 położy rękę swą na jej głowę i ofiaruje ją w wejściu przybytku świadectwa, a synowie Aaronowi wyleją krew jej wkoło ołtarza.14 I wezmą z niej na pastwę ognia Pańskiego łój, który okrywa brzuch i który zakrywa wszystkie wnętrzności15 dwie nerki z siatką, która jest na nich przy trzewiach, i tłuszcz wątroby z nereczkami.16 I spali je na ołtarzu kapłan na strawę ognia i najwdzięczniejszą woń. 17 Wszelki łój będzie Pański prawem wiecznym w pokoleniach waszych i wszech mieszkaniach waszych: ani krwi, ani łoju zgoła jeść nie będziecie.” OFIARY ZA GRZECH (4,1- 5,13). Wstęp (4,1-2). Za grzech arcykapłana (3-12), ludu (13-21), księcia (22-26). Za grzech człowieka z ludu: ofiara kozy (27-31), owcy (32-35). Wypadki przepisanej ofiary (5,1-6). Ofiara ubogiego: synogarlice albo gołąbki (7-10), przednia mąka (11-13).
41 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 Mów synom Izraelowym: Jeśliby kto zgrzeszył z niewiadomości i uczynił z wszystkich przykazań Pana coś, o czym przykazał, aby nie czyniono:3 jeśliby kapłan, który jest namaszczony, zgrzeszył przywodząc lud ku grzechowi, ofiaruje za grzech swój cielca bez skazy Panu.4 I przywiedzie go do wejścia przybytku świadectwa przed Pana i położy rękę na głowę jego i zabije go Panu.5 Zaczerpnie też nieco z krwi cielca i wniesie ją do przybytku świadectwa.6 A umoczywszy palec we krwi pokropi nią siedemkroć przed Panem w stronę zasłony świątyni.7 I włoży z tejże krwi na rogi ołtarza kadzenia najwdzięczniejszego Panu, który jest w przybytku świadectwa, a całą resztę krwi wyleje na podstawę ołtarza całopalenia, który jest w wejściu do przybytku.8 A łój cielca wyjmie za grzech, tak ten, który okrywa wnętrzności, jak i wszystko, co we wnętrzu jest:9 dwie nereczki i siatkę, która na nich jest przy trzewiach,10 i tłuszcz wątroby z nereczkami, jak się wybiera z cielca ofiary zapokojnej i spali je na ołtarzu całopalenia.11 A skórę i wszystko mięso z głową i z nogami, i z wnętrznościami, i z gnojem,12 i z resztą ciała wyniesie za obóz na miejsce czyste, gdzie wysypują popiół, i spali je na stosie drew, i spalone będą na miejscu, gdzie się wysypuje popiół. 13 – A jeśliby wszystek lud izraelski nie wiedział i z niewiadomości uczynił, co przeciw przykazaniu Pańskiemu jest,14 a potem by obaczył grzech swój, ofiaruje za grzech swój cielca i przywiedzie go do wejścia przybytku.15 I włożą starsi z ludu ręce swe na głowę jego przed Panem, i zabiją cielca przed oblicznością Pańską,16 a kapłan, który jest pomazany, wniesie nieco z krwi jego do przybytku świadectwa i umoczywszy palec,17 pokropi siedemkroć w stronę zasłony.18 I włoży z tejże krwi na rogi ołtarza, który jest przed Panem w przybytku świadectwa, a resztę owej krwi wyleje przy podstawie ołtarza całopalenia, który jest przed wejściem do przybytku świadectwa.19 I wszystek łój jego weźmie i spali na ołtarzu,20 tak czyniąc i z tym cielcem, jak uczynił i pierwej; a gdy się będzie kapłan modlił za nimi, będzie im Pan miłościw.21 A samego cielca wyniesie za obóz i spali jak i poprzedniego cielca, bo jest za grzech zgromadzenia.22 – Jeśliby zgrzeszył książę i uczynił nieświadomie jedno z wielu, co się Pańskim zakonem zakazuje,23 a potem by obaczył grzech swój, złoży na ofiarę Panu kozła od kóz bez skazy.24 I położy rękę swą na głowę jego, i zabije go na miejscu, gdzie zwykli zabijać całopalenie przed Panem, ponieważ za grzech jest;25 a kapłan umoczy palec we krwi ofiary za grzech i dotknie rogów ołtarza całopalenia, a resztę wyleje u podstawy jego,26 łój zaś spali na wierzchu, jak to jest zwyczajem czynić przy ofiarach zapokojnych; i będzie się kapłan modlił zań i za grzech jego, a będzie mu odpuszczony.27 – Jeśliby kto z ludu ziemi zgrzeszył nieświadomie i uczynił cokolwiek z tych rzeczy, których się zakonem Pańskim zakazuje,28 i wystąpiłby, a poznał grzech swój, ofiaruje kozę bez skazy.29 I włoży rękę na głowę ofiary, która za grzech jest, i zabije ją na miejscu całopalenia.30 I weźmie kapłan nieco z krwi na palec swój, a dotknąwszy się rogów ołtarza całopalenia, resztę wyleje u podstawy jego.31 A wybrawszy wszystek tłuszcz, jak się wybiera z ofiar zapokojnych, spali na ołtarzu na wonność wdzięczności Panu i będzie się modlił za niego, a będzie mu odpuszczone.32 – A jeśliby z drobnego bydła składał ofiarę za grzech, to jest owcę bez skazy,33 położy rękę na głowę jej i zabije ją na miejscu, kędy biją ofiary całopalenia.34 I weźmie kapłan nieco z krwi jej palcem swym, a dotknąwszy się rogu ołtarza całopalenia, resztę wyleje u podstawy jego.35 Wszystek też łój wybrawszy, jak się wybiera łój z barana, którego składają w ofierze zapokojnej, spali na ołtarzu na zapał Panu; i będzie się modlił zań i za grzech jego, a będzie mu odpuszczone.
51 Jeśliby kto zgrzeszył, że usłyszał głos przysięgającego, a był świadkiem, iż albo sam widział albo wie o tym: jeśli nie oznajmi, poniesie nieprawość swoją.2 Kto się dotknie czego nieczystego, czy to zabitego przez zwierzę czy przez się zdechłego, czy jakiegokolwiek innego płazu, a zapomni o nieczystości swojej, winien jest i popełnił występek.3 A jeśli się dotknie czego z człowieczej nieczystości, jakakolwiek byłaby nieczystość, którą się zwykł kto mazać, a zapomniawszy, potem się obaczy, podlegać będzie występkowi.4 Kto by przysiągł i wyrzekł usty swymi, że albo źle albo dobrze uczyni, i to by przysięgą i słowem potwierdził, a zapomniawszy, potem by obaczył występek swój:5 niechaj czyni pokutę za grzech,6 i niech ofiaruje z trzody owcę albo kozę i będzie się kapłan modlił zań i za grzech jego.7 – A jeśliby nie mógł ofiarować drobnego bydła, niech ofiaruje parę synogarlic albo dwoje gołąbiąt Panu, jedno za grzech, a drugie na całopalenie.8 I da je kapłanowi który pierwsze ofiarując za grzech, skręci głowę jego ku skrzydełkom, tak żeby na szyi wisiała, a nie urwała się zupełnie,9 i pokropi krwią jego ścianę ołtarza, a cokolwiek zostanie, da wykapać u stóp jego, bo za grzech jest.10 Drugie zaś spali na całopalenie, według zwyczaju. I będzie się kapłan modlił zań i za grzech jego, a będzie mu odpuszczony.11 – A jeśliby nie mogła ręka jego ofiarować pary synogarlic albo dwojga gołąbiąt, ofiaruje za grzech swój białej mąki dziesiątą część efy; nie wleje do niej oliwy ani kadzidła nic nie włoży, bo za grzech jest.12 I da ją kapłanowi, który nabrawszy z niej pełną garść spali na ołtarzu, na pamiątkę tego, który ofiarował,13 modląc się zań i oczyszczając, a resztę będzie miał dla siebie w darze.” OFIARY ZA WYSTĘPEK (5,14 – 6,7). Za zatrzymanie rzeczy, należących się świątyni (5,14-16), za jakiś inny grzech przeciw rzeczom świętym popełniony (17-19), za skrzywdzenie bliźniego (6,1-7).14 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:15 “Jeśliby kto zgrzeszył, przestępując z omyłki ustawy w tych rzeczach, które Panu są poświęcone, ofiaruje za grzech swój barana bez skazy z trzód, którego kupić może za dwa sykle według wagi świątyni,16 a tę szkodę, którą uczynił, nagrodzi i piątą część nadda, i odda kapłanowi, który się będzie modlił zań ofiarując barana, i będzie mu odpuszczone.17 Jeśli z nieświadomości zgrzeszy i uczyni jedną rzecz z tych, których się zakazuje zakonem Pańskim, a będąc winien grzechu obaczy nieprawość swoją:18 ofiaruje barana bez skazy z trzód kapłanowi, według miary i oszacowania grzechu; a on będzie się modlił zań, gdyż nieświadomie uczynił, 19 i będzie mu odpuszczone, bo przez omyłkę wystąpił przeciw Panu.”
61 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Jeśli kto zgrzeszy, że wzgardziwszy Panem odmówi bliźniemu rzeczy do schowania danej, którą mu powierzono, albo co gwałtem wyciśnie,3 albo krzywdę wyrządzi, albo znajdzie rzecz zgubioną, a zaprze się, a nadto przysięże fałszywie, albo cokolwiek innego uczyni z wielu rzeczy, w których zwykli ludzie grzeszyć,4 przekonany o grzechu, 5 przywróci w całości wszystko, co podstępnie chciał otrzymać, i nadto piątą część właścicielowi, któremu szkodę uczynił.6 A za grzech swój ofiaruje barana bez skazy z trzody i da go kapłanowi według oszacowania i miary przewinienia;7 ten będzie się modlił zań przed Panem i będzie mu odpuszczona każda rzecz, którą czyniąc zgrzeszył.” FUNKCJE KAPŁANÓW; SPOSÓB SPEŁNIANIA OFIAR (6,8 – 7,38). Całopalenie i utrzymanie wiecznego ognia (6,8-13); ofiara chlebna (14-18); ofiara przy poświęceniu arcykapłana (19-23); ofiara za grzech (24-30); ofiara za występek (7,1-10); ofiara zapokojna dziękczynna (11-15), albo ślubowana lub dobrowolna (16-18). Przewinienia odnośnie do uczty ofiarnej (19-21). Zakaz pożywania tłuszczu i krwi (22-27). Przepisy uzupełniające o ofierze zapokojnej (28-36). Zakończenie (37-38).8 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: 9 “Rozkaż Aaronowi i synom jego: Ta jest ustawa o całopaleniu: Będzie palone na ołtarzu całą noc aż do rana; ogień z tegoż ołtarza będzie.10 Oblecze się kapłan w szatę i przewiązkę płócienną, i wybierze popiół, który trawiący ogień wypalił, i wysypawszy go przy ołtarzu,11 złoży pierwsze odzienie, a oblókłszy się w inne, wyniesie go za obóz i na miejscu bardzo czystym spali go, aż się w popiół obróci.12 A ogień na ołtarzu zawsze będzie gorzał; będzie go podsycał kapłan, podkładając drwa rano na każdy dzień, i włoży nań całopalenie, a na nim będzie palił łoje zapokojnych.13 Ogień ten ustawiczny jest i nigdy nie ustanie na ołtarzu.14 – Ta jest ustawa o obiacie i płynnych ofiarach, które składać będą synowie Aaronowi przed Panem i przed ołtarzem.15 Weźmie kapłan garść białej mąki oliwą rozczynionej i wszystko kadzidło, które na mące jest położone, i spali je na ołtarzu na pamiątkę woni najwdzięczniejszej Panu.16 A resztę białej mąki zje Aaron z synami swymi bez kwasu, a zje na miejscu świętym dziedzińca przybytku.17 A kwaszona nie będzie dlatego, iż się część jej ofiaruje na zapał Pański; prześwięta będzie, jak za grzech i za występek.18 Mężczyzna tylko z pokolenia Aaronowego jeść je będzie. Prawo to wieczne będzie w pokoleniach waszych z ofiar Pańskich. Każdy, kto się ich dotknie, będzie poświęcony.”19 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:20 “Ta jest obiata Aarona i synów jego, którą ofiarować mają Panu w dzień namaszczenia swego. Dziesiątą część efy mąki białej składać będą w ofierze wiecznej, połowę jej rano, a połowę jej wieczór;21 zaczyniona będzie oliwą i usmażona na patelni. A ofiaruje ją ciepłą na wonność najwdzięczniejszą Panu22 kapłan, który na miejsce ojca prawnie wstąpił, i spalą wszystką na ołtarzu.23 Każda bowiem ofiara kapłańska wszystka będzie spalona, a nikt z niej nie będzie pożywał.”24 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:25 “Mów do Aarona i synów jego: Ta jest ustawa o ofierze za grzech: Na miejscu, gdzie ofiarują całopalenie, będzie zabita przed Panem; prześwięta jest ona.26 Kapłan, który ofiaruje, będzie ją jadł na miejscu świętym, w dziedzińcu przybytku.27 Cokolwiek się dotknie mięsa jej, będzie poświęcone. Jeśli szata krwią jej będzie pokropiona, wypiorą ją na miejscu świętym.28 A naczynie gliniane, w którym ją warzono, stłuką, a jeśli naczynie będzie miedziane, wytrą je i wymyją wodą.29 Każdy mężczyzna z rodu kapłańskiego będzie mięsa jej pożywał, bo jest prześwięte.30 Ofiara bowiem, którą się zabija za grzech i której krew wnosi się do przybytku świadectwa dla oczyszczenia w świątyni, nie będzie jedzona, ale spalona ogniem.
71 Ta też ustawa o ofierze za występek; prześwięta jest ona.2 Przeto gdzie się zabija ofiarę całopalenia, zabiją i ofiarę za występek; krew jej wkoło ołtarza wyleją.3 Ofiarują z niej ogon i łój okrywający wnętrze,4 dwie nereczki i tłustość, która jest przy trzewiach, i siatkę wątroby z nereczkami.5 I spali je kapłan na ołtarzu: zapał jest Panu za występek.6 Każdy mężczyzna z rodu kapłańskiego na miejscu świętym będzie tego mięsa pożywał, albowiem święte świętych jest.7 Jak bywa składana ofiara za grzech, tak i za występek; dla obojej ofiary jedna ustawa będzie: kapłanowi, który ją składa, dostanie się.8 Kapłan, który składa ofiarę całopalenia, będzie miał skórę jej.9 I każda ofiara z białej mąki, którą pieką w piecu, i cokolwiek na ruszcie albo na panewce bywa przyprawione, tego kapłana będzie, który ją składa;10 co bądź oliwą zaczynione, bądź suche będzie, wszystkim synom Aaronowym, równą miarą na każdego, będzie podzielone.11 – Ta jest ustawa o ofierze zapokojnej, którą się składa Panu.12 Jeśli na podziękowanie ofiara będzie, ofiarują chleby bez kwasu oliwą pomazane i placki przaśne oliwą pomazane, i białą mąkę warzoną, i kołacze oliwą namazane,13 chleby też kwaszone z ofiarą podziękowania, którą jako zapokojną składają.14 Z nich jeden jako pierwociny będzie ofiarowany Panu i dostanie się kapłanowi, który wyleje krew ofiary;15 jej mięso zaś tegoż dnia jeść będą, i nie zostanie z niego nic aż do poranku.16 Jeśli ślubem albo dobrowolnie kto składa ofiarę, tegoż dnia także zjedzona będzie; ale i jeśliby co na drugi dzień zostało, może być jedzone;17 cokolwiek by zaś znalazło się w dzień trzeci, ogień strawi.18 Jeśliby kto pożywał mięsa ofiary zapokojnej dnia trzeciego, nadaremna będzie ofiara i nie pomoże ofiarującemu; i owszem ktokolwiek by się takim jadłem splugawił, przestępstwa winien będzie.19 – Mięso, które by się dotknęło czego nieczystego, nie będzie jedzone, ale ogniem będzie spalone; kto będzie czysty, będzie go pożywał.20 Człowiek zmazany, który by jadł z mięsa ofiary zapokojnej, która jest złożona Panu, zginie z ludu swego.21 A kto by się dotknął nieczystości człowieczej albo bydlęcej, albo wszelkiej rzeczy, która splugawić może, i jadłby z takiego mięsa, zginie z ludu swego.” 22 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: 23 “Mów synom Izraelowym: Łoju owczego ani wołowego, ani koziego jeść nie będziecie.24 Łoju ścierwa zdechliny i takiego bydlęcia, które zwierz schwycił, będziecie mieć na rozmaite potrzeby.25 Jeśliby kto łój, który ma być ofiarowany na zapał Pański, jadł, zginie z ludu swego.26 Krwi też wszelkiego zwierzęcia nie weźmiecie na pokarm tak z ptaków, jak z bydląt.27 Każdy, kto by jadł krew, zginie z ludu swego.”28 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:29 “Powiedz synom Izraelowym mówiąc: Kto składa ofiarę zapokojną Panu, niech zarazem ofiaruje i obiatę, to jest współofiary jej.30 Będzie trzymał w rękach łój ofiary i mostek, a gdy oboje ofiarowawszy Panu poświęci,31 odda kapłanowi, który spali łój na ołtarzu, a mostek będzie dla Aarona i synów jego.32 Łopatka też prawa z ofiar zapokojnych dostanie się jako pierwociny kapłanowi.33 Który z synów Aaronowych ofiaruje krew i łój, ten będzie miał i łopatkę prawą jako część swoją.34 Albowiem mostek podnoszenia i łopatkę odłączenia wziąłem od synów Izraelowych z ofiar ich zapokojnych, i dałem Aaronowi kapłanowi i synom jego prawem wiecznym od wszystkiego ludu izraelskiego.35 To jest namaszczenie Aarona i synów jego w obrzędach Pańskich dnia, którego ich ofiarował Mojżesz, żeby kapłański urząd sprawowali;36 i co im dawać przykazał Pan od synów Izraelowych ustawą wieczną w pokoleniach ich.”37 – Ta jest ustawa o całopaleniu i ofierze za grzech i za występek, i na poświęcenie, i ofiar zapokojnych, którą dał Pan Mojżeszowi na górze Synaj,38 kiedy przykazał synom Izraelowym, aby składali ofiary swe Panu na puszczy Synaj.II. Poświęcenie i upełnomocnienie kapłanów. (8,1 – 10,20) POŚWIĘCENIE AARONA I JEGO SYNÓW (8,1-36). Przygotowania (8,1-5). Obmycie (6). Obleczenie Aarona (7-9); namaszczenie przybytku i arcykapłana (10-12). Obleczenie synów Aarona (13). Ofiary: cielec za grzech (14-17), baran na całopalenie (18-21), baran upełnomocnienia (22-29). Pokropienie olejkiem i krwią (30). Część ofiar przeznaczona dla kapłanów (31-32). Siedem dni święcenia (33-36).
81 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Weźmij Aarona z synami jego, szaty ich i olejek namaszczenia, cielca za grzech, dwa barany, kosz z przaśnikami,3 i zgromadź wszystko zgromadzenie przy wejściu do przybytku.4 “Uczynił Mojżesz jak Pan rozkazał, i zgromadziwszy wszystek lud u wejścia do przybytku, rzekł:5 “Ta jest rzecz, którą Pan rozkazał uczynić.”6 I natychmiast kazał się zbliżyć Aaronowi i synom jego.7 – I obmywszy ich, ubrał najwyższego kapłana w koszulę lnianą, opasał go pasem, i oblókł w szatę z błękitu, a na wierzch naramiennik włożył,8 ściągnął go sznurkiem i przystosował do racjonału, w którym była Nauka i Prawda.9 Zawojem też nakrył głowę, a na nim nad czołem przyprawił blachę złotą poświęconą na uświęcenie, jak mu był Pan przykazał.10 – Wziął i olejek na maszczenia, i namazał nim przybytek ze wszystkim sprzętem jego.11 A gdy poświęcając pokropił ołtarz siedemkroć, namazał go i wszystkie sprzęty jego, i umywalnię z podstawą jej olejkiem poświęcił.12 A wylawszy go na głowę Aarona, pomazał go i poświęcił.13 – Synom też jego kazał przystąpić i oblókł w szaty lniane i opasał pasami, i włożył zawoje, jak był Pan rozkazał.14 – Przyprowadził i cielca za grzech; a gdy na głowę jego włożył Aaron i synowie jego ręce swe,15 zabił go, nabrał krwi i umoczywszy palec, dotknął się rogów ołtarza wkoło, a oczyściwszy go i poświęciwszy, wylał resztę krwi u stóp jego.16 A łój, który był na wnętrzu, i siatkę wątrobną, i dwie nereczki z tłuszczem ich spalili na ołtarzu,17 cielca zaś ze skórą i z mięsem i gnojem spalił za obozem, jak Pan był przykazał.18 Ofiarował i barana na całopalenie: gdy Aaron i synowie jego włożyli ręce swe na głowę jego,19 zabił go i wylał krew jego wkoło ołtarza.20 A samego barana w sztuki porąbawszy, głowę jego i członki, i łój spalił ogniem, opłókawszy pierwej jelita z nogami.21 I zaraz całego barana spalił na ołtarzu, przeto iż był całopaleniem najwdzięczniejszej woni Panu, jak mu był przykazał.22 – Ofiarował i barana drugiego, na poświęcenie kapłanów; i włożyli na głowę jego Aaron i synowie jego ręce swoje.23 Gdy go Mojżesz zabił, wziąwszy nieco z krwi jego, dotknął się końca prawego ucha Aarona i wielkiego palca prawej ręki, podobnie i nogi.24 Ofiarował i synów Aaronowych. A gdy krwią barana ofiarowanego dotknął się końca prawego ucha każdego z nich i palca wielkiego ręki i nogi prawej, resztę wylał na ołtarz wokoło.25 A łój i ogon, i wszystek tłuszcz, który okrywa jelita, i siatkę wątroby, i dwie nerki z łojem ich, i łopatkę prawą oddzielił. 26 A wziąwszy z kosza przaśników, który był przed Panem, chleb bez kwasu i kołacz oliwą zaczyniony, i placek, włożył na łoje i na łopatkę prawą,27 i dał razem wszystko Aaronowi i synom jego, którzy je podnieśli przed Panem.28 Znowu wziął je z ręku ich i spalił na ołtarzu całopalenia, bo była obiata poświęcenia, na wdzięczną29 wonność ofiary Panu. A mostek z barana poświęcenia podniósł przed Panem i wziął go jako część swoją, jak mu Pan był przykazał.30 – A wziąwszy olejek i krew, która była na ołtarzu, pokropił Aarona i szaty jego, i synów jego i szaty ich.31 – A gdy ich poświęcił w ubiorze ich, przykazał im mówiąc: “Warzcie mięso przed wejściem do przybytku i tam je jedzcie, chleby też poświęcenia jedzcie, które w kosz są włożone, jak mi Pan przykazał mówiąc: Aaron i synowie jego zjedzą je.32 A cokolwiek zostanie mięsa i chleba, ogień strawi.33 – Od wejścia też przybytku nie wynijdziecie przez siedem dni, aż do dnia, którego się wypełli czas poświęcenia waszego; w ciągu siedmiu dni bowiem doprowadza się do końca poświęcenie,34 jako się i teraz stało, aby się obrzęd poświęcenia wypełnił. 35 We dnie i w nocy mieszkać będziecie w przybytku pilnując straży Pańskiej, abyście nie pomarli, bo mi tak przykazano.”36 I uczynili Aaron i synowie jego wszystko, co mówił Pan przez Mojżesza. ROZPOCZĘCIE URZĘDOWANIA PRZEZ AARONA I JEGO SYNÓW (9,1-24). Przygotowania (9,1-6). Aaron składa za siebie ofiarę za grzech (7-11) i całopalenie (12-14), za lud ofiarę zagrzeszną (15), całopalenie (16-17), ofiary zapokojne (18-21). Błogosławieństwo i wejście do przybytku (22-23a). Zjawienie się chwały Pańskiej (23b-24).
91 A gdy przyszedł dzień ósmy, wezwał Mojżesz Aarona i synów jego, i starszych Izraelskich, i rzekł do Aarona:2 “Weźmij ze stada cielca za grzech i barana na całopalenie, oba bez skazy, i przywiedź je przed Pana.3 A do synów Izraelowych mówić będziesz: Weźmijcie kozła za grzech, i cielca, i baranka, roczne a bez skazy, na całopalenie, wołu i barana na zapokojne,4 i zabijcie je przed Panem, przy ofierze każdego białą mąkę oliwą zaczynioną ofiarując; dziś bowiem Pan ukaże się wam.”5 Przynieśli tedy wszystko, co rozkazał Mojżesz, do wejścia przybytku. A gdy wszystek lud stał tam, rzekł Mojżesz:6 “To jest, co Pan przykazał. Wykonajcie, a ukaże się wam chwała jego.”7 – I rzekł do Aarona: “Przystąp do ołtarza i ofiaruj za grzech twój; ofiaruj całopalenie i módl się sam za siebie i za lud. A gdy zabijesz ofiarę ludu, módl się zań, jak przykazał Pan.”8 I zaraz przystąpił Aaron do ołtarza, i zabił cielca za grzech swój.9 Krew zaś podali mu synowie jego; umoczywszy w niej palec, dotknął się rogów ołtarza, a resztę wylał u podstawy jego.10 A łój i nereczki, i siatkę wątroby, które są za grzech, spalił na ołtarzu, jak Pan był przykazał Mojżeszowi,11 mięso zaś i skórę jego za obozem spalił ogniem.12 Zabił i ofiarę całopalenia, i podali mu synowie jego krew jej, a on ją wylał wkoło ołtarza.13 Samą też ofiarę, porąbaną w sztuki, z głową i z każdym członkiem mu podali, a on wszystko na ołtarzu ogniem spalił,14 wypłukawszy pierwej w wodzie jelita i nogi.15 – A za grzech ludu ofiarując zabił kozła;16 oczyściwszy zaś ołtarz złożył całopalenie,17 i dodał w ofierze chlebne ofiary, które razem się składa, i spalił je na ołtarzu oprócz obrzędu całopalenia porannego.18 Zabił też wołu i barana jako ofiary zapokojne ludu; i podali mu synowie jego krew, którą wylał na ołtarz wokoło.19 Łój zaś wołowy i ogon barani, i nereczki z tłuszczem ich, i siatkę wątroby włożyli na mostki.20 A gdy się spaliły łoje na ołtarzu, mostki ich i łopatki prawe oddzielił Aaron,21 podnosząc przed Panem, jak był rozkazał Mojżesz.22 – A wyciągnąwszy rękę do ludu błogosławił mu. A dokonawszy tak ofiar za grzech i całopalenia i zapokojnych, zstąpił.23 I weszli Mojżesz i Aaron do przybytku świadectwa; i znowu wyszli, i błogosławili ludowi. I ukazała się chwała Pańska wszystkiemu zgromadzeniu. 24 A oto wyszedłszy ogień od Pana, strawił całopalenie i łoje, które były na ołtarzu. Gdy to ujrzały rzesze, chwaliły Pana padając na twarze swoje. WYKROCZENIE I UKARANIE NADABA I ABIU (10,1-7).
101 A porwawszy Nadab i Abiu, synowie Aarona, kadzielnice, włożyli ognia i kadzidła na wierzch, ofiarując przed Panem ogień obcy, co im nie było przykazane.2 I wyszedłszy ogień od Pana, pochłonął ich, i umarli przed Panem.3 I rzekł Mojżesz do Aarona: “To jest, co Pan mówił: Świętym się okażę w tych, którzy się przybliżają do mnie, a przed oczyma wszystkiego ludu rozsławiony będę.” Słysząc to Aaron, milczał.4 I zawoławszy Mojżesz Misaela i Elisafona, synów Ozjela, stryja Aaronowego, rzekł do nich: “Idźcie, a weźmijcie braci waszych sprzed świątyni i wynieście za obóz.”5 I zaraz poszli i wzięli ich, jak leżeli obleczeni w szaty płócienne, i wyrzucili precz, jak im rozkazano.6 I rzekł Mojżesz do Aarona, i do Eleazara i Itamara, synów jego: “Głów waszych nie odkrywajcie i szat waszych nie rozdzierajcie, byście snadź nie po marli, a na wszystko zgromadzenie nie przyszedł gniew. Bracia wasi i wszystek dom Izraelów niech opłakują ogień, który Pan wzniecił.7 Ale wy nie wynijdziecie z drzwi przybytku, inaczej zginiecie; olejek bo wiem świętego namaszczenia jest na was ” A oni uczynili wszystko według przykazania Mojżeszowego. ZAKAZ DLA KAPŁANÓW PICIA TRUNKÓW PRZED WEJŚCIEM DO ŚWIĄTYNI (10,8-11).8 i9I rzekł Pan do Aarona: “Wina i wszystkiego, co upoić może, pić nie będziecie, ty i synowie twoi, gdy wchodzicie do przybytku świadectwa, abyście nie pomarli, bo przykazanie wieczne jest w pokolenia wasze,10 i żebyście mieli umiejętność rozeznania między rzeczą świętą a nieświętą, między zmazaną a czystą,11 i żebyście uczyli synów Izraelowych wszystkich ustaw moich, które mówił Pan do nich przez Mojżesza.”CZĘŚCI OFIAR ZASTRZEŻONE DLA KAPŁANÓW (10,12-20). W ofiarach chlebnych (10,12-13); w ofiarach zapokojnych (14-15); w ofiarach za grzech (16-20).12 I mówił Mojżesz do Aarona, i do Eleazara i Itamara, synów jego, którzy byli zostali: “Weźmijcie ofiarę, która była została z obiaty Pańskiej, i zjedzcie ją bez kwasu przy ołtarzu, bo prześwięta jest.13 A jeść będziecie na miejscu świętym, co dano tobie i synom twoim z obiat Pańskich, jak mi przykazano.14 Mostek też, który ofiarowano, i łopatkę, którą oddzielono, jeść będziecie na przeczystym miejscu, ty i synowie twoi, i córki twoje z tobą; bo dla ciebie i synów twoich odłożone są z ofiar zbawiennych synów Izraelowych, 15 przeto iż łopatkę i mostek, i łój, który palą na ołtarzu, podnosili przed Panem, i przynależą tobie i synom twoim prawem wiecznym, jak Pan przykazał.”16 Wtem, gdy Mojżesz szukał kozła, który był ofiarowany za grzech, znalazł, że był spalony; i rozgniewawszy się na Eleazara i Itamara, synów Aaronowych, którzy pozostali, rzekł:17 “Czemuście nie jedli ofiary za grzech na miejscu świętym, gdy jest ona prześwięta i dana wam, abyście nosili nieprawość zgromadzenia i modlili się za nie przed obliczem Pańskim,18 zwłaszcza, iż z krwi jej nie wniesiono do świątyni, i mieliście ją jeść w świątyni, jak mi przykazano?”19 Odpowiedział Aaron: “Złożona została dziś ofiara za grzech i całopalenie przed Panem; mnie zaś przydarzyło się, co widzisz. Jakże ją mogłem jeść albo się podobać Panu w obrzędach sercem żałosnym?”20 Gdy to usłyszał Mojżesz, przyjął zadośćuczynienie.CZĘŚĆ II (11,1-16,34)Prawo czystości. ZWIERZĘTA CZYSTE I NIECZYSTE (11,1-47). Zwierzęta czworonogie (11,1-8), ryby (9-12), ptaki (13-19), owady skrzydlate (20-25). Dotykanie trupów zwierząt nieczystych (26-28). Płazy (29-30), dotykanie ich trupów (31-38). Dotykanie trupów zwierząt czystych (39-40). Jeszcze raz o płazach (41-42). Powody zakazu (43-45). Zakończenie (46-47).
111 I rzekł Pan do Mojżesza i2 Aarona mówiąc: “Mówcie synom Izraelowym: Te są zwierzęta, które jeść macie ze wszystkich zwierząt ziemi:3 Wszystko, co ma rozdzielone kopyto, a przeżuwa wśród bydła, jeść będziecie.4 Lecz cokolwiek przeżuwa wprawdzie i ma kopyto, ale nie dzieli go, jak wielbłąd i inne, tego jeść nie będziecie i między nieczyste policzycie.5 Jeż, który przeżuwa a kopyta nie dzieli, nieczysty jest;6 zając też, bo i ten przeżuwa, ale kopyta nie dzieli;7 i świnia, która dzieli wprawdzie kopyto, ale nie przeżuwa.8 Tych mięsa jeść nie będziecie ani się ścierwa dotkniecie, bo wam są nieczyste.9 – Te są, które się rodzą w wodzie i godzi się je jeść: wszystko, co ma skrzele i łuski, tak w morzu jak w rzekach i w jeziorach, jeść będziecie.10 Lecz cokolwiek skrzeli i łuski nie ma z tych, które się w wodzie ruszają i żyją, obmierzłe wam i obrzydłe będzie;11 mięsa ich jeść nie będziecie, a zdechlin wystrzegać się będziecie.12 Wszystko, co nie ma skrzeli i łuski w wodach, nieczyste będzie.13 – Z ptactwa te są, których jeść nie macie i strzec się ich macie: orła i gryfa, i orła morskiego,14 i kani, i sępa według rodzaju jego, 15 i wszelkiego kruczego rodzaju, na podobieństwo jego,16 strusia i sowy, i łyski, i jastrzębia według rodzaju jego,1718puchacza i nurka, i ibisa, i łabędzia,19 i bąka, i modrzyka, czapli i siewki według rodzaju jego, dudka też i nietoperza.20 – Wszystko latające, które chodzi na czterech nogach, obrzydłe wam będzie.21 A cokolwiek chodzi wprawdzie na czterech nogach, ale ma dłuższe tylne golenie, którymi skacze po ziemi, jeść macie,22 jak jest szarańcza w rodzaju swoim i szarańcza żerna, i konikowa, i skacząca, każda według rodzaju swego.23 A cokolwiek z latających cztery tylko nogi ma, obrzydłe wam będzie.24 A ktokolwiek się dotknie zdechliny ich, splugawi się i będzie nieczysty, aż do wieczora.25 A jeśliby potrzeba było, aby niósł z tych co zdechłego, wypierze szaty swoje i będzie nieczysty aż do zachodu słońca.26 – Wszelkie zwierzę, które ma wprawdzie kopyto, ale go nie dzieli ani przeżuwa, nieczyste będzie, a kto się go dotknie, splugawi się.27 Co chodzi na łapach ze wszystkich zwierząt, które chodzą na czterech nogach, nieczyste będzie; kto się dotknie ścierwa ich, będzie zmazany aż do wieczora.28 A kto by takie ścierwa nosił, wypierze szaty swoje i nieczysty będzie aż do wieczora: wszystko to bowiem plugawe wam jest.29 – Te też między plugawe będą poczytane z tych, które się ruszają na ziemi: łasica i mysz, i krokodyl, każde według rodzaju swego,30 mysz polna i kameleon, i salamandra, i jaszczurka, i kret:31 wszystko to nieczyste jest. Kto się dotknie ścierwa ich, nieczysty będzie aż do32 wieczora. I na cokolwiek upadnie co ze ścierwa ich, splugawione będzie, tak naczynie drewniane i szata, jak i skóry i włosiennice, i w czymkolwiek się spełnia robota; będą w wodzie umoczone i będą zmazane aż do wieczora, a tak potem będą oczyszczone.33 A naczynie gliniane, w które by co z tego wpadło, splugawione będzie, i przeto ma być stłuczone.34 Wszelki pokarm, który jeść będziecie, jeśli wleją nań wody, nieczysty będzie; i wszelki płyn, który piją z jakiegokolwiek naczynia, nieczysty będzie.35 I wszystko, na co cokolwiek ze zdechlin takich padnie, nieczyste będzie; czy to piece, czy to kociołki, będą zniszczone i nieczyste będą.36 Źródła zaś i studnie, i każde zgromadzenie wód czyste będzie. Kto by się ścierwa tych rzeczy dotknął, splugawiony będzie.37 Jeśli upadnie na nasienie, nie splugawi go.38 Ale jeśli kto wodą poleje nasienie, a potem się go zdechlina dotknie, natychmiast będzie splugawione.39 – Jeśli zdechnie bydlę, które się wam jeść godzi, kto się ścierwa jego dotknie, nieczysty będzie aż do wieczora.40 A kto by jadł co z niego albo by nosił, upierze szaty swoje i nieczysty będzie aż do wieczora.41 Wszystko, co pełza po ziemi, obrzydłe będzie i nie będzie brane na pokarm.42 Cokolwiek na piersiach łazi o czterech nogach albo nóg wiele ma, albo pełza po ziemi, jeść nie będziecie, bo brzydkie jest.43 – Nie plugawcie dusz waszych, ani się dotykajcie żadnej z tych rzeczy, abyście nie byli nieczystymi.44 Bom ja jest Pan, Bóg wasz: bądźcie świętymi, bom ja święty jest. Nie plugawcie dusz waszych żadnym płazem, który się rusza po ziemi.45 Bom ja jest Pan, którym was wywiódł z ziemi egipskiej, abym wam był za Boga. Świętymi będziecie, bo ja święty jestem.46 Ta jest ustawa o zwierzętach i ptakach, i wszelkiej istocie żyjącej, która się rusza w wodzie i pełza po ziemi,47 abyście znali różnicę czystego i nieczystego, i wiedzieli, co byście jeść albo odrzucać mieli.” NIECZYSTOŚĆ I OCZYSZCZENIE NIEWIASTY W POŁOGU (12,1-8). Różny czas trwania nieczystości przy narodzeniu syna lub córki (12,1-5); obrzęd oczyszczenia (6-8).
121 rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Niewiasta, jeśli przyjąwszy nasienie, porodzi chłopca, nieczystą będzie przez siedem dni, według dni odłączenia miesięcznego.3 A ósmego dnia będzie obrzezane dzieciątko,4 ona zaś trzydzieści i trzy dni pozostawać będzie w krwi oczyszczenia swego. Żadnej rzeczy świętej nie dotknie się i nie wnijdzie do świątyni, aż się wypełnią dni oczyszczenia jej.5 A jeśli dzieweczkę urodzi, nieczysta będzie dwa tygodnie, według zwyczaju choroby miesięcznej, a sześćdziesiąt i sześć dni będzie pozostawać w krwi oczyszczenia swego. 6– A gdy się wypełnią dni oczyszczenia jej za syna albo za córkę, przyniesie baranka rocznego na całopalenie i gołąbka albo synogarlicę za grzech do wejścia przybytku świadectwa, i odda kapłanowi.7 On je ofiaruje przed Panem i będzie się modlił za nią, i tak będzie oczyszczona od upływu krwi swojej. Ta jest ustawa o rodzącej syna albo dzieweczkę.8 A jeśliby nie znalazła ręka. jej, aniby mogła ofiarować baranka, weźmie parę synogarlic albo dwoje gołąbiąt, jedno na całopalenie a drugie za grzech, i będzie się modlił za nią kapłan, i tak będzie oczyszczona.” TRĄD (13,1-14,57). TRĄD NA LUDZIACH (13,1-46). Wyrzuty i plamy na skórze, przebieg badania przez kapłana (13,1-8); trąd zastarzały i oczywisty (9-17); trąd następujący po wrzodzie (18-23), po oparzeniu (24-28); trąd głowy i brody (29-37); trąd łagodny, rodzaj liszaju (38-39); trąd i łysina (40-43). Zachowanie się przepisane trędowatemu (44-46).
131 I rzekł Pan do Mojżesza i Aarona mówiąc:2 “Człowiek, na którego skórze i ciele pokaże się odmienna barwa albo krosta, albo co lśniącego się, czyli plaga trądu, przy wiedziony będzie do Aarona kapłana albo do któregokolwiek z synów jego. 3 Gdy on ujrzy trąd na skórze i włosy w białą barwę odmienione, i że to, co ma wygląd trądu, głębiej leży niźli skóra i reszta ciała: plaga trądu jest, i na zdanie jego będzie odłączony.4 Ale jeśli lśniąca się białość będzie na skórze, a nie głębiej leży niźli pozostałe ciało, i włosy tejże barwy, co i pierwej, zamknie go kapłan przez siedem dni i oglądnie dnia siódmego: 5 jeśliby trąd dalej się nie szerzył i nie przestąpił na skórze pierwszych granic, znowu go zamknie na drugie siedem dni.6 A siódmego dnia oglądnie: jeśliby ciemniejszy był trąd i nie urósł na skórze, uzna go za czystego, bo świerzb jest; i upierze człowiek szaty swoje i będzie czysty.7 Lecz jeśliby potem, gdy go kapłan oglądał i przywrócony był do czystości, trąd znowu 8 urósł, przywiodą go do niego i będzie osądzony za nieczystego.9 – Jeśliby plaga trądu była na człowieku, przywiodą go do kapłana i oglądnie go.10 A gdy biała barwa będzie na skórze i zmieni wygląd włosów, i samo też mięso żywe się ukaże,11 będzie osądzony za trąd zastarzały i wrosły w skórę. Uzna go tedy za nieczystego kapłan, a nie zamknie, bo jawna nieczystość jest.12 Ale jeśli trąd się rozkwitł rozchodząc się po skórze i okrył wszystką skórę od głowy aż do nóg, cokolwiek okiem oglądane być może,13 obejrzy go kapłan, i osądzi, że ma czysty trąd, przeto że się wszystek w białość obrócił, i dlatego człowiek czysty będzie.14 A kiedy się na nim żywe mięso pokaże,15 tedy za rozsądzeniem kapłańskim za nieczystego uznany będzie i między nieczystych policzony; mięso bowiem żywe, jeśli jest trądem zakażone, nieczyste jest.16 Lecz jeśli się znowu obróci w białość i okryje wszystkiego człowieka,17 oglądnie go kapłan i osądzi czystym.18 – Jeśli zaś na ciele i na skórze wrzód się uczynił i zgoił,19 a na miejscu wrzodu ukazałaby się blizna biała albo czerwonawa, przywiodą człowieka do kapłana:20 gdy ten ujrzy, że miejsce trądu leży głębiej niż reszta ciała i włosy zbielały, uzna go za nieczystego, plaga bowiem trądu poczęła się we wrzodzie.21 A jeśli włos dawną ma barwę, a blizna jest przyciemna i nie głębsza niźli pobliskie ciało, zamknie go przez siedem dni.22 Jeśliby urosła, przysądzi mu trąd; lecz jeśli stanie na swym miejscu,23 blizna jest wrzodowa, a człowiek czysty będzie.24 – A ciało i skóra, którą ogień spalił, jeśli uzdrowiona ma bliznę białą albo czerwoną,25 oglądnie ją kapłan: jeśli się białą stała, a miejsce jej jest głębsze niźli reszta skóry, uzna go za nieczystego, bo się plaga trądu na bliźnie26zaczęła. A jeśliby się barwa włosów nie odmieniła i plaga nie głębiej leży niźli pozostałe ciało, a sam wygląd trądu jest przyciemny, zamknie go przez siedem dni, a siódmego dnia obejrzy:27 jeśli się rozszerzył na skórze trąd, uzna go za nieczystego.28 Lecz jeśliby na swym miejscu stanęła białość nie dosyć jasna, plaga spalenia jest, i przeto pozostanie czystym, blizna bowiem jest od spalenia.29 – Jeśliby u męża albo niewiasty na głowie albo na brodzie wyrastał trąd, oglądnie ich kapłan:30 jeśli głębsze będzie miejsce niźli pozostałe ciało, a włos żółty i cieńszy niż zwykle, uzna ich za nieczystych, bo trąd głowy i brody jest.31 Ale jeśli ujrzy miejsce zmazy równe pobliskiemu ciału i włos czarny, zamknie go przez siedem dni, a dnia siódmego oglądnie.32 Jeśli nie przybyło zmazy i włos swą barwę ma, a miejsce wrzodu równe reszcie ciała,33 ogolą człowieka oprócz miejsca zmazy i zamkną go na drugie siedem dni.34 Jeśli dnia siódmego ujrzą, że stanął wrzód na swym miejscu, a nie jest głębszy niźli reszta ciała, oczyści go i wymywszy szaty swe czysty będzie.35 Ale jeśli po oczyszczeniu znowu urośnie zmaza na skórze,36 nie będzie więcej patrzył, czy włos w żółtą barwę jest odmieniony albo nie, bo jawnie nieczysty jest.37 Ale jeśli zmaza stanie, a włosy czarne będą, niechaj wie, że człowiek jest uzdrowiony i śmiało niech go czystym osądzi.38 – Jeśli u męża albo niewiasty na skórze ukarze się białość, oglądnie ich kapłan.39 Jeśli znajdzie, że przyciemna białość lśni się na skórze, niechaj wie, że nie jest trąd, ale plama biała, a człowiek czysty.40 – Mąż, z którego głowy włosy wypadają, łysy i czysty jest;41 a jeśli od czoła włosy mu wypadły, przełysiały i czysty jest.42 Ale jeśli na łysinie albo na przełysieniu biała albo czerwona barwa się ukaże, 43 a kapłan to ujrzy, przysądzi mu bez wątpienia trąd, który urósł na łysinie.44 – Ktokolwiek tedy będzie splugawiony trądem, a oddzielony został za rozsądzeniem kapłańskim,45 będzie miał szaty rozprute, głowę odkrytą, usta szatą zakryte, i będzie wołał, że jest splugawiony i nieczysty.46 Przez wszystek czas, póki jest trędowaty i nie czysty, sam będzie mieszkał za obozem.TRĄD NA SZATACH (13,47-59). Objawy (13,47-49); badanie przez kapłana i sposób postępowania (50-59).47 Szata sukienna albo płócienna, która by miała trąd na osnowie albo na wątku,48 albo też skóra, albo cokolwiek ze skóry uczyniono,49 jeśli białą albo czerwoną zmazą będzie zarażona, za trąd będzie miana i kapłanowi będzie okazana.50 On ją oglądnie i zamknie na siedem dni,51 a siódmego dnia znowu obejrzy, i jeśli ujrzy, że się rozszerzyła, trąd trwały jest; nieczystą osądzi szatę i każdą rzecz, na której się znajdzie,52 a przeto będzie spalona ogniem.53 Lecz jeśli ujrzy, że jej nie przybyło,54 rozkaże i wymyją to, na czym jest trąd, i zamknie je na drugie siedem dni.55 A gdy obaczy, że pierwsza barwa nie wróciła, a jednak nie przyrosło trądu, osądzi rzecz nieczystą i spali ogniem, przeto że się rozlał trąd po wierzchu szaty albo po wszystkiej.56 A jeśli przyciemne będzie miejsce trądu po wypraniu szaty, odedrze je i oddzieli od całego.57 A jeśliby się dalej ukazał na tych miejscach, które pierwej były bez z skazy, trąd latający i niestateczny, ma być ogniem spalone.58 Jeśli ustanie, wymyje wodą po wtóre to, co chędogie jest, i będzie czyste.59 Ta jest ustawa o trądzie szaty sukiennej i płóciennej, osnowy i wątku, i każdego sprzętu skórzanego, jak mają być uznane za czyste albo nieczyste.”OCZYSZCZENIE TRĘDOWATYCH (14,1-32). Pierwszy obrzęd i przypuszczenie do obozu (14,1-8a); siedem dni poza namiotem (8b). Obrzęd siódmego dnia (9). Obrzędy ósmego dnia i ostateczne oczyszczenie (10-20). Oczyszczenie ubogiego (21-32).
141 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Ta jest ustawa dla trędowatego, gdy będzie miał być oczyszczony.2 Przywiodą go do kapłana, który wyjdzie z obozu,3 a gdy znajdzie, że trąd jest uleczony,4 nakaże temu, który się czyści, aby ofiarował za siebie dwa wróble żywe, które się jeść godzi, i drewno cedrowe, i karmazyn i hizop.5 I każe jednego wróbla zabić na naczyniu glinianym nad wodą żywą,6 a drugiego żywego z drewnem cedrowym i z karmazynem, i z hizopem umoczy we krwi wróbla ofiarowanego i pokropi nią siedemkroć tego,7 który ma być oczyszczony, aby był prawnie oczyszczony, i puści wróbla żywego, aby uleciał na pole.8 A gdy wypierze człowiek szaty swe, ogoli wszystkie włosy ciała i omyje się wodą, i oczyszczony wnijdzie do obozu, wszakże tak, żeby mieszkał przed namiotem swoim przez siedem dni.9 A dnia siódmego ogoli włosy na głowie i brodę, i brwi, i po wszystkim ciele włosy, a omywszy powtóre szaty i ciało,10 ósmego dnia weźmie dwa baranki bez skazy i owcę roczną bez skazy i trzy dziesiąte części białej mąki, która będzie zaczyniona oliwą, na ofiarę, a osobno kwartę oliwy.11 A gdy kapłan oczyszczający człowieka postawi jego i to wszystko przed Panem w wejściu do przybytku świadectwa,12 weźmie baranka i ofiaruje go za występek, i kwartę oliwy; a ofiarowawszy wszystko przed Panem,13 zabije baranka, gdzie zwyczaj jest zabijać ofiarę za grzech i całopalenie, to jest na miejscu świętym; jak bowiem za grzech, tak i za występek do kapłana należy ofiara; prześwięta jest ona.14 I wziąwszy kapłan krwi ofiary, która została zabita za występek, włoży na koniec prawego ucha temu, który się oczyszcza, i na wielkie palce prawej ręki i nogi.15 A z kwarty oliwy wleje na lewą rękę swą16 i umoczy w niej palec prawej ręki, i pokropi przed Panem siedemkroć.17 A co zostało z oliwy w lewej ręce, wyleje na koniec ucha prawego tego, który się oczyszcza, i na wielkie palce ręki i nogi prawej, i na krew wylaną za występek, i na głowę jego.1819I będzie się zań modlił przed Panem, i złoży ofiarę za grzech. Wtedy ofiaruje całopalenie,20 i włoży je na ołtarz z jego chlebnymi ofiarami, i będzie człowiek prawnie oczyszczony.21 – Ale jeśli jest ubogi i nie może ręka jego znaleźć tego, co się rzekło, za występek weźmie baranka na ofiarę, żeby się zań kapłan modlił, i dziesiątą część białej mąki zaczynionej oliwą na ofiarę,22 i kwartę oliwy, i parę synogarlic albo dwoje gołąbiąt, z których jedno niech będzie za grzech, a drugie na całopalenie.23 I ofiaruje ósmego dnia oczyszczenia swego kapłanowi u wejścia do przybytku świadectwa przed Panem.24 On zaś weźmie baranka za grzech i kwartę oliwy, i podniesie razem.25 A zabiwszy baranka, nieco z krwi jego włoży na koniec ucha prawego tego, który się oczyszcza, i na wielkie 26 palce ręki jego i nogi prawej, a część oliwy naleje na rękę swą lewą, i27 umoczywszy w niej palec prawej ręki, pokropi siedemkroć przed Panem.28 I dotknie się końca ucha prawego tego, który się oczyszcza, i wielkich palców ręki i nogi prawej, na miejscu krwi, która została wylana za występek.29 A resztę oliwy, która jest w lewej ręce, wyleje na głowę oczyszczonego, aby zań ubłagał Pana.30 A synogarlicę albo gołębia ofiaruje,31 jedno za występek, a drugie na całopalenie z chlebnymi ofiarami jego.32 Ta jest ofiara trędowatego, który mieć nie może wszystkiego ku oczyszczeniu swemu.” TRĄD DOMU (14,33-53). Objawy (14,33-35); przebieg badania przez kapłana (36-42) i sposób postępowania (43-53).33 I rzekł Pan do Mojżesza i do Aarona mówiąc:34 “Gdy wnijdziecie do ziemi chananejskiej, którą ja wam dam w posiadanie, jeśli będzie zaraza trądu w domu,35 pójdzie ten, którego jest dom, opowiadając kapłanowi, i rzecze: Jakby zaraza trądu widzi mi się, że jest w domu moim.36 A on przykaże, aby wszystko wynieśli z domu, pierwej niźliby wszedł do niego i oglądał, czy jest trędowaty, aby się nie splugawiły wszystkie rzeczy, które są w domu; a potem wnijdzie, aby oglądać trąd domu.37 A jeśli ujrzy na ścianach jego jakby dołki bladością albo czerwonością szpetne, i głębsze niźli pozostała ściana,38 tedy wynijdzie z domu i zaraz zamknie go na siedem dni.39 A wróciwszy się dnia siódmego, oglądnie go: jeśli ujrzy, że przyrosło trądu,40 każe wyłamać kamienie, na których trąd jest, i wyrzucić je przed miasto na miejsce nieczyste,41 a sam dom oskrobać wewnątrz wokoło i wysypać proch skrobania przed miasto na miejsce nieczyste,42 kamienie zaś inne wprawić na miejsce tych, które wybrano, i wapnem innym dom otynkować.43 A jeśli potem, gdy kamienie wyłamano i proch wyskrobano, i innym wapnem potynkowano,44 wnijdzie kapłan i ujrzy, że się trąd wrócił, a ściany plamami są splugawione,45 trąd jest trwały i dom nieczysty. Zaraz go rozwalą, a kamienie jego i drzewo, i wszystek proch wyrzucą przed miasto na miejsce nieczyste.46 Kto by wszedł do owego domu, gdy jest zamknięty, nieczysty będzie aż do wieczora;47 a kto by spał w nim i jadł co, wypierze szaty swe.48 Lecz jeśli wszedłszy kapłan ujrzy, że trądu nie przyrosło w domu po nowym otynkowaniu, oczyści go, bo przywrócone ma zdrowie.49 A na oczyszczenie jego weźmie parę wróbli i drewna cedrowego, i karmazynu, i hizopu.50 A zabiwszy wróbla jednego na naczyniu glinianym nad wodą żywą,51 weźmie drewno cedrowe i hizop, i karmazyn, i wróbla żywego, i umoczy wszystko w krwi wróbla ofiarowanego i w wodzie żywej, i pokropi dom siedemkroć,52 i oczyści go tak krwią wróbla, jak i wodą żywą i wróblem żywym, i drzewem cedrowym, i hizopem, i karmazynem.53 A puściwszy wróbla, by uleciał wolno na pole, będzie się modlił za dom, i prawnie będzie oczyszczony.ZAKOŃCZENIE (14,54-57).54 Ta jest ustawa o wszelkim trądzie55 i zarażeniu, o trądzie szat i domów,56 i blizny, i wyrzucających się krost, i lśniącej plamy, i różnego wyglądu za odmianą barwy,57 aby się mogło wiedzieć, kiedy jest jakaś rzecz czysta albo nieczysta.” NIECZYSTOŚCI MĘŻCZYZN I NIEWIAST (15,1-33). Upływy chorobliwe u mężczyzn, nieczystość i jej następstwa (15,1-12); uzdrowienie i obrzęd oczyszczenia (13-15). Zmaza (16-18). Słabość miesięczna u niewiasty, nieczystość i jej następstwa (19-24); upływ krwi nieprawidłowy (25-27); oczyszczenie (28-30). Zakończenie (31-33).
151 I rzekł Pan do Mojżesza i do Aarona mówiąc:2 “Mówcie synom Izraelowym i powiedzcie im: Mąż, który cierpi upływ nasienia, nieczysty będzie.3 A natenczas będzie osądzone, że podlega tej chorobie, gdy każdej chwili przylega do ciała jego i krzepnie brzydka ciecz.4 Każda pościel, na której by spał, nieczysta będzie, i gdziekolwiekby siedział.5 Jeśli się jaki człowiek dotknie łoża jego, upierze szaty swe i sam omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.6 Jeśliby siedział tam, gdzie on siedział, i ten także wymyje szaty swe i omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.7 Kto by się dotknął ciała jego, wymyje szaty swe i sam omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.8 Jeśli ślinę rzuci taki człowiek na tego, który czysty jest, upierze szaty swe i omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.9 Siodło, na którym by siedział, nieczyste będzie,10 i cokolwiek było pod tym, który upływ nasienia cierpi, nieczyste będzie aż do wieczora. Kto by nosił cokolwiek z tych rzeczy, wypierze szaty swe i sam omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora. 11 Każdy, kogo by dotknął taki, nie omywszy pierwej rąk, wypierze szaty swe i omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.12 Naczynie gliniane, którego się dotknie, będzie stłuczone, a naczynie drewniane będzie wymyte wodą.13 Jeśli będzie uzdrowiony ten, który taką niemoc cierpi, naliczy siedem dni po oczyszczeniu swoim, a omywszy odzienie i wszystko ciało w wodzie żywej będzie czysty.,14 A dnia ósmego weźmie parę synogarlic albo dwoje gołąbiąt i przyjdzie przed oblicze Pańskie, do wejścia przybytku świadectwa, i da je kapłanowi, który ofiaruje jedno za grzech a drugie na całopalenie,15 i będzie się modlił za nim przed Panem, aby był oczyszczony od upływu nasienia swego.16 – Mąż, z którego wynijdzie nasienie przez spółkowanie, omyje wodą wszystko ciało swe i 17 nieczysty będzie aż do wieczora. Szatę i skórę, którą będzie miał, wymyje wodą i nieczysty będzie aż do wieczora.18 Niewiasta, z którą spał, omyje się wodą i nieczysta będzie aż do wieczora.19 – Niewiasta, która co miesiąc cierpi upływ krwi, przez siedem 20 dni będzie odłączona. Każdy, kto się jej dotknie, będzie nieczysty aż do wieczora.21 I to, na czym by spała albo siedziała w dni odłączenia swego, splugawione będzie.22 Kto by się dotknął łoża jej, upierze szaty swe i sam też omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.23 Kto by się dotknął jakiegokolwiek sprzętu, na którym ona siedziała, upierze szaty swe i sam omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.24 Jeśliby spał z nią mąż czasu krwi miesięcznej, nieczysty będzie przez siedem dni, i wszelka pościel, na której by spał, nieczysta będzie 25 – Niewiasta, która cierpi przez wiele dni upływ krwi nie w czasie miesięcznym, albo której po miesięcznej krwi upławy nie ustają: póki podlega tej niemocy, nieczysta będzie, jakby była czasu miesięcznego.26 Wszelka pościel, na której by spała, i sprzęt, na którym by siedziała, splugawiony będzie.27 Ktokolwiek się ich dotknie, wypierze szaty swe i sam omyje się wodą, a nieczysty będzie aż do wieczora.28 – A jeśli się zatrzyma krew i przestanie płynąć, naliczy siedem dni oczyszczenia swego,29 a ósmego dnia ofiaruje za siebie kapłanowi parę synogarlic albo dwoje gołąbiąt u wejścia do przybytku świadectwa;30 on zaś z jednego złoży ofiarę za grzech, a z drugiego całopalenie, i będzie się modlił za nią przed Panem i za upławy jej nieczyste.31 – Przeto nauczać będziecie synów Izraelowych, aby się strzegli nieczystości i nie pomarli w plugastwach swych, gdyby splugawili przybytek mój, który jest między wami.32 Ta jest ustawa o tym, który cierpi upływ nasienia i który się plugawi sprawą z niewiastą, 33 i tej, która miesięcznych czasów bywa wyłączona, albo która ustawiczną krwią płynie, i człowieka, który by spał z nią “ WIELKI DZIEŃ PRZEBŁAGANIA (16,1-34). Wstęp (16,1-2). Streszczenie liturgii; szaty dla arcykapłana i zwierzęta na ofiarę (3-10). Cielec za grzech, ofiarowany za Aarona i jego dom (11); okadzenie (12-13) i pokropienie ubłagani krwią cielca (14). Kozioł za grzech ludu, dokończenie oczyszczenia miejsca Najświętszego (15-16a). Oczyszczenie miejsca Świętego (16b-7) i ołtarza całopalenia (18-19). Wypędzenie kozła dla Azazela (20-22).Całopalenie i spalenie tłuszczu innych ofiar (23-25). Obrzędy dodatkowe (26-28). Stałe doroczne obchodzenie uroczystości (29-34).
161 I mówił Pan do Mojżesza po śmierci dwu synów Aaronowych, kiedy ofiarując cudzy ogień, zostali zabici.2 I przykazał mu mówiąc: “Mów do Aarona, brata twego, aby nie każdego czasu wchodził do świątyni, która jest za zasłoną przed ubłagalnią, którą jest nakryta skrzynia, aby nie umarł (bo w obłoku ukazywać się będę nad wyrocznicą), 3 aż to pierwej uczyni: cielca za grzech ofiaruje, a barana na całopalenie.4 Oblecze się w szatę lnianą i ubraniem lnianym okryje łono; opasze się pasem lnianym, a zawój lniany weźmie na głowę, bo te szaty są święte; obmyje się i w nie wszystkie oblecze się.5 I przyjmie od wszystkiego zgromadzenia synów Izraelowych dwa kozły za grzech, a jednego barana na całopalenie.6 A gdy ofiaruje cielca i pomodli się za siebie i za dom swój,7 dwa kozły postawi przed Panem w wejściu do przybytku świadectwa,8 i puści na obydwa losy, jeden dla Pana, a drugi dla kozła wypuszczalnego. 9 Tego, na którego los padnie dla Pana,10 ofiaruje za grzech, a na którego jako na kozła wypuszczalnego, postawi żywego przed Panem, aby uczynić modlitwę nad nim i wypuścić go na puszczę.11 – To wedle przepisu odprawiwszy przywiedzie cielca i modląc się za siebie i za dom swój zabije go.12 A wziąwszy kadzielnicę, którą napełni węglem żarzącym się z ołtarza, i nabrawszy ręką przyprawionego kadzidła wonnego na ofiarę kadzielną, wnijdzie za zasłonę do świątyni,13 i nałoży na ogień wonności, aby mgła ich i para okryła wyrocznię, która jest nad świadectwem, a nie umarł.14 Weźmie też nieco krwi cielca i pokropi palcem siedemkroć w stronę błagalni na wschód słońca.15 – A gdy zabije kozła za grzech ludu, wniesie krew jego za zasłonę, jak jest nakazane o krwi cielca, aby pokropić w stronę wyrocznicy,16 i oczyścić świątynię od nieczystości synów Izraelowych i od przestępstwa ich, i wszystkich grzechów. Wedle tego obrzędu postąpi z przybytkiem świadectwa, który rozbity jest między nimi w pośrodku plugastw mieszkania ich.17 Żaden człowiek niechaj nie będzie w przybytku, kiedy najwyższy kapłan wchodzi do świątyni, aby się modlić za siebie i za dom swój, i za wszystko zgromadzenie izraelskie, póki nie wynijdzie. 18 A gdy wynijdzie do ołtarza, który jest przed Panem, niech się modli za siebie, a wziąwszy krew cielca i kozła niech ją wyleje na rogi jego wokoło, 19 i kropiąc palcem siedemkroć niech go oczyści i poświęci od nieczystości synów Izraelowych. 20 – A gdy oczyści świątynię i przybytek, i ołtarz, wtedy niech przywiedzie kozła żywego.21 A włożywszy obydwie ręce na głowę jego, niechaj wyzna wszystkie nieprawości synów Izraelowych i wszystkie występki i grzechy ich, i przeklinając nimi głowę jego, wypuści go przez człowieka przygotowanego na puszczę.22 A gdy zaniesie kozioł wszystkie nieprawości ich do ziemi pustej i będzie puszczony na pustynię,23 wróci się Aaron do przybytku świadectwa, a złożywszy szaty, w które pierwej był obleczony, gdy wchodził do świątyni, i tam je zostawiwszy,24 obmyje ciało swe na miejscu świętym i oblecze się w szaty swe. A potem wyjdzie i ofiaruje całopalenie swoje i pospólstwa, i będzie się modlił tak za siebie, jak i za lud.25 A łój, który jest ofiarowany za grzechy, spali na ołtarzu. 26 – Ten zaś, który wypuści kozła wypuszczalnego, omyje szaty swe i ciało wodą, i tak wnijdzie do obozu.27 A cielca i kozła, które za grzech były ofiarowane i których krew została wniesiona do świątyni, aby się dokonało oczyszczenie, wyniosą precz za obóz i spalą ogniem, tak skóry jak mięso ich, i gnój ich.28 A ktokolwiek je spali, wymyje szaty swe i ciało wodą, i tak wnijdzie do obozu. 29 – I będzie wam to ustawą wieczną: Miesiąca siódmego, dziesiątego dla miesiąca dręczyć będziecie siebie i żadnej roboty pełnić nie będziecie, ani tubylec, ani przychodzień, który gościem jest między wami.30 Tego dnia będzie pojednanie wasze i oczyszczenie od wszystkich grzechów waszych: przed Panem będziecie oczyszczeni.31 Bo sabat odpocznienia jest, i dręczyć będziecie siebie wedle ustawy wiecznej. 32 Dopełni przebłagania kapłan, który będzie namaszczony i którego ręce są poświęcone, aby kapłański urząd sprawował w miejsce ojca swe go; a oblecze się w szatę lnianą i w odzienie święte.33 I oczyści świątynię i przybytek świadectwa, i ołtarz, kapłanów też i wszystek lud.34 I będzie wam to ustawą wieczną, abyście się modlili za synów Izraelowych i za wszystkie grzechy ich raz w rok.” Uczynił tedy Mojżesz, jak mu Pan był przykazał.CZĘŚĆ III (17,1 – 27,34).Prawo świętościI. Świętość w życiu społecznym i religijnym. (17,1- 22,33) MIEJSCE ZABIJANIA ZWIERZĄT I SKŁADANIA Z NICH OFIAR (17,1-9).Wstęp (17,1-2). Zakaz zabijania bydła na pokarm bez złożenia ich w ofierze w przybytku (3-7); zakaz składania ofiar gdzie indziej jak w przybytku (8-9).
171 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów Aaronowi i synom jego i wszystkim synom Izraelowym i powiedz do nich: To jest przykazanie, które Pan dał mówiąc:3 Każdy człowiek z domu Izraelowego, jeśli zabije wołu albo owcę albo kozę w obozie albo za obozem, 4 a nie przywiedzie do wejścia przybytku ofiary dla Pana, krwi winien będzie; jakby krew wylał, tak zginie z pośrodka ludu swego.5 Przeto do kapłana przywodzić mają synowie Izraelowi bydlęta swe ofiarne, które zabijają na polu, aby były poświęcone Panu przed wejściem do przybytku świadectwa, a niech je zabijają jako ofiary zapokojne Panu.6 I wyleje kapłan krew na ołtarz Pański u wejścia do przybytku świadectwa, i spali łój na wonność wdzięczności Panu. 7 A żadną miarą więcej nie będą zabijać ofiar swych czartom, z którymi cudzołożyli. Ustawą wieczną będzie to dla nich i dla potomków ich.8 – I rzeczesz do nich: Człowiek z domu Izraelowego i z przychodniów, którzy gośćmi są u nas, jeśli składa całopalenie albo ofiarę, 9 a do wejścia przybytku świadectwa nie przywiedzie jej, aby była ofiarowana Panu, zginie z ludu swego. ZAKAZ POŻYWANIA KRWI (17,10-14).10 Jeśliby ktokolwiek z domu Izraelowego i z przychodniów, którzy gośćmi są między nimi, jadł krew, nieugiętą twarz moją zwrócą przeciw niemu i wygubię go z ludu jego:11 bo dusza ciała we krwi jest, a jam ją dał wam, abyście nią na ołtarzu oczyszczali dusze wasze i by była krew na oczyszczenie duszy.12 Przeto rzekłem synom Izraelowym: Nikt spośród was nie będzie jadł krwi, ani z przychodniów, którzy gośćmi są u was.13 Jeśliby ktokolwiek z synów Izraelowych i z przychodniów, którzy gośćmi są u was, łowem albo ptasznictwem uchwycił zwierza albo ptaka, które się jeść godzi, niech wyleje krew z niego i okryje ją ziemią. 14 Dusza bowiem każdego ciała we krwi jest; przetom rzekł synom Izraelowym: Krwi wszelkiego ciała jeść nie będziecie, bo dusza ciała we krwi jest; a ktokolwiek by ją jadł, zginie. ZAKAZ POŻYWANIA ZWIERZĘCIA ZDECHŁEGO LUB ROZDARTEGO (17,15- 16).15 Kto by jadł zdechlinę albo co uchwyconego od zwierza, tak z mieszkańców jak z przychodniów, obmyje szaty swe i sam siebie wodą, i nieczysty będzie aż do wieczora; i tym sposobem stanie się czystym. 16 Lecz jeśli nie obmyje szat swych i ciała, poniesie nieprawość swoją.” ŚWIĘTOŚĆ MAŁŻEŃSTWA (18,1-30).Zasada ogólna: nie naśladować Chananejczyków, lecz zachowywać prawo Boże (18,1-5). Przeszkody małżeńskie z powodu pokrewieństwa (6-18). Zakaz używania małżeństwa w okresie słabości niewieściej (19). Cudzołóstwo (20). Ofiary z dzieci (21). Sodomia (22). Bestialstwo (23). Kara za niezachowanie tych praw (24-30).
181 I Rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Ja Pan, Bóg wasz.3 Według obyczaju ziemi egipskiej, w której mieszkaliście, czynić nie będziecie; i według obyczaju ziemi chananejskiej, do której ja was wprowadzę, nie będziecie czynić ani wedle ustaw ich postępować będziecie.4 Będziecie: zachowywać przepisy moje i przykazań moich strzec, i wedle nich postępować będziecie. Ja Pan Bóg wasz.5 Strzeżcie praw moich i przepisów; człowiek, który je pełni, żyć będzie przez nie. Ja Pan.6 – Żaden człowiek do bliskiej krewnej swojej nie przystąpi, aby odkryć sromotę jej. Ja Pan.7 Sromoty ojca twego i sromoty matki twej nie odkryjesz: matką twoją jest, nie odkryjesz sromoty jej.8 Sromoty żony ojca twego nie odkryjesz, bo sromotą ojca twego jest. 9 Sromoty siostry twej, z ojca albo z matki, która w domu albo gdzie indziej urodzona jest, nie odkryjesz.10 Sromoty córki syna twego albo wnuczki z córki twej nie odkryjesz, bo sromotą twoją jest.11 Sromoty córki żony ojca twego, którą urodziła ojcu twemu i jest siostrą twoją, nie odkryjesz.12 Sromoty siostry ojca twego nie odkryjesz, bo ciałem jest ojca twego. 13 Sromoty siostry matki twej nie odkryjesz, przeto że ciałem jest matki twojej. 14 Sromoty stryja twego nie odkryjesz ani me przystąpisz do żony jego, która cię powinowactwem dosięga.15 Sromoty synowej twojej nie odkryjesz, bo jest żoną syna twego, i me odkryjesz sromoty jej. 16 Sromoty żony brata twego nie odkryjesz, bo sromotą brata twego jest. 17 Sromoty żony twej i córki jej nie odkryjesz. Córki syna jej i córki jej nie weźmiesz, abyś miał odkryć sromotę jej, bo ciałem jej są, a takie obcowanie kazirodztwem jest.18 Siostry żony twej na nałożnictwo przy niej nie weźmiesz ani nie odkryjesz sromoty jej, póki jeszcze ona żywa.19 – Do niewiasty, która cierpi na miesięczną chorobę, nie przystąpisz ani nie odkryjesz sromoty jej.20 Z żoną bliźniego twego spać nie będziesz ani się nasienia zmieszaniem nie splugawisz. 21 Z dzieci twych nie dasz, aby je ofiarowano bałwanowi Molochowi, i nie splugawisz imienia Boga twego. Ja Pan. 22 Z mężczyzną nie łącz się obcowaniem niewieścim, bo to ohyda jest.23 Z żadnym bydlęciem nie złączysz się ani się z nim nie splugawisz. Niewiasta niech nie podlega bydlęciu ani się nie łączy z nim, bo haniebna to złość jest.24 – Nie plugawcie się tymi wszystkimi rzeczami, którymi się splugawiły wszystkie narody, które ja wyrzucę przed obliczem waszym.25 Przez nie splugawiona została ziemia; ja złości jej nawiedzę, aby wyrzuciła mieszkańców swoich.26 Strzeżcie ustaw moich i przepisów, a nie czyńcie żadnej z tych brzydkości, tak tubylec jak i przychodzień, który gościem jest u was. 27 – Albowiem te wszystkie brzydkości czynili mieszkańcy ziemi, którzy byli przed wami, i splugawili ją.28 Przeto strzeżcie się, aby i was także nie wyrzuciła, gdybyście tym podobne rzeczy czynili, jak wyrzuciła naród, który był przed wami.29 Ktokolwiek by uczynił co z tych obrzydliwości, zginie z pośrodka ludu swego. Strzeżcie przykazań moich.30 Nie czyńcie tego, co czynili ci, którzy przed wami byli, i nie plugawcie się przez to. Ja Pan, Bóg wasz.” RÓŻNE PRAWA MORALNE (19,1-37).Zasada: był świętym, bo Jahwe jest święty (19,1-2). Cześć dla rodziców i zachowanie sabatu (3). Bałwochwalstwo (4). Przepis o uczcie ofiarnej (5-8). Pozostałości ze żniwa i z winobrania zastrzeżone dla ubogich (9-10). Kradzież, kłamstwo, krzywoprzysięstwo (11-12). Opieka nad słabymi (13-14). Sądy sprawiedliwe (15). Zniesławienie (16). Zakaz nienawiści (17-18). Mieszanie przeciwne naturze (19). Uwiedzenie niewolnicy zaślubionej (20-22). Drzewa owocowe świeżo zasadzone (23-25). Zakaz pożywania krwi (26a). Różne zabobony (26b-28). Nie oddawać swej córki w nierząd (29). Sabat i uszanowanie dla świątyni (30). Magia (31). Cześć dla starców (32). Cudzoziemcy (33-34). Sprawiedliwość w handlu (35-36). Zakończenie (37).
191 Rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów do całego zgromadzenia synów Izraelowych i rzeczesz do nich: Świętymi bądźcie, bo ja Święty jestem Pan, Bóg wasz.3 Każdy niech się boi ojca swego i matki swej. Sabatów moich strzeżcie. Ja Pan, Bóg wasz.4 Nie zwracajcie się do bałwanów, ani bogów lanych sobie nie czyńcie. 5 Ja Pan, Bóg wasz. – Jeśli zabijać będziecie ofiarę zapokojną Panu, aby była ubłagalna, 6 tegoż dnia, którego będzie zabita, będziecie ją jeść i dla drugiego; a cokolwiek zostanie do dnia trzeciego ogniem spalicie.7 Jeśli kto po dwu dniach będzie jadł z niej, przeklęty będzie i winien niezbożności i poniesie nieprawość swoją, bo świętość Pańską zbezcześcił, i zginie taki z ludu swego. 9 – A gdy żąć będziesz zboże z ziemi twojej, nie będziesz ogołacał ziemi aż do gruntu i pozostałych kłosów nie zbierzesz. 10 W winnicy też twojej gron i jagód upadających nie zbierzesz, ale ubogim i obcym na zbieranie zostawisz. Ja Pan, Bóg wasz.11 – Nie będziecie czynić kradzieży, nie będziecie kłamać, nie będzie oszukiwał nikt bliźniego swego. 12 Nie będziesz krzywoprzysięgał w imię moje i nie zbezcześcisz imienia Boga twego. Ja Pan. 13 Nie będziesz rzucał potwarzy na bliźniego twego ani go gwałtem nie uciśniesz; nie pozostania zapłata najemnika twego u ciebie aż do rana.14 Nie będziesz złorzeczył głuchemu ani przed ślepym nie będziesz kładł zawady, ale się będziesz bat Pana, Boga twego, bom ja jest Pan.15 – Nie będziesz czynił nieprawości ani niesprawiedliwie sądzić nie będziesz. Nie patrz na osobę ubogiego ani nie czcij oblicza możnego, sprawiedliwie sądź bliźniego twego.16 Nie będziesz potwarcą ani podszczuwaczem między ludem. Nie będziesz nastawał na krew bliźniego twego. Ja Pan.17 Nie miej w nienawiści brata twego w sercu twoim, ale go jawnie karć, abyś nie miał grzechu dla niego.18 Nie szukaj pomsty ani pamiętać będziesz krzywdy od sąsiadów twoich. Będziesz miłował przyjaciela twego, jak samego siebie. Ja Pan. 19 – Praw moich strzeżcie. Bydlęcia twego nie spuszczaj z bydlętami rodzaju innego. Roli twojej nie osiewaj rozmaitym nasieniem. Szaty, która z dwu rzeczy jest utkana, nie obleczesz.20 – Jeśliby kto spał łącząc się cieleśnie z niewiastą, która by była niewolnicą, choć na wydaniu, ale nie wykupioną ani wolnością obdarowaną, oboje obici będą, ale nie umrą, ponieważ nie była wolną. 21 A za występek swój ofiaruje Panu u wejścia do przybytku świadectwa barana;22 i będzie się kapłan modlił zań i za grzech jego przed Panem, a będzie mu znowu miłościw, i odpuszczony grzech będzie.23 – Gdy wnijdziecie do ziemi i nasadzicie w niej drzew owocowych, obrzeżecie je: owoce, które rodzą przez trzy lata, nieczyste wam będą, i jeść ich nie będziecie.24 Ale czwartego roku wszelki owoc ich będzie poświęcony Panu na chwałę.25 A piątego roku będziecie jeść owoc zbierając plon, który przy noszą. Ja Pan, Bóg wasz. – Nie będziecie jeść z krwią. 26 Nie będziecie wróżyć i snów nie będziecie badać.27 I nie będziecie strzyc włosów wkoło ani brody golić nie będziecie.28 I za umarłego nie będziecie nacinać ciała waszego ani znaków jakich albo piętna czynić sobie nie będziecie. Ja Pan.29 – Nie dawaj na wszeteczność córki twojej, aby się nie splugawiła ziemia i nie napełniła się grzechem.30 Sabatów moich strzeżcie, a świątyni mojej bójcie się. Ja Pan.31 Nie zwracajcie się do czarowników ani się wieszczków o nic nie pytajcie, abyście się przez nich nie splugawili. Ja Pan, Bóg wasz.32 Przed głową sędziwą powstań i czcij osobę starego, a bój się Pana, Boga twego. Jam jest Pan.33 Jeśli będzie przychodzień mieszkał w ziemi waszej i będzie przebywał między wami, nie urągajcie mu,34 ale niech będzie między wami jak tubylec i będziecie go miłować jak samych siebie, boście i wy byli przychodniami w ziemi egipskiej. Ja Pan, Bóg wasz.35 – Nie czyńcie nic przewrotnego w sądzie, w mierniczym pręcie, w wadze i w mierze. 36 Szale sprawiedliwe i równe niech będą ciężary, sprawiedliwy korzec i kwarty sprawiedliwe. Ja Pan, Bóg wasz, którym was wywiódł z ziemi egipskiej. 37 Strzeżcież wszystkich przykazań moich i wszystkich przepisów, i pełnijcie je. Ja Pan.” KARY NA GWAŁCICIELI ŚWIĘTOŚCI (20,1-27). Za ofiarowanie dzieci Molochowi (20,1-5); za radzenie się czarowników (6-8). Za złorzeczenie rodzicom (9), cudzołóstwo (10), kazirodztwo (11-12), sodomię (13), małżeństwo z niewiastą i jej córką (14), bestialstwo (15-16), inny wypadek kazirodztwa (17), używanie małżeństwa w okresie słabości niewieściej (18), inne wypadki kazirodztwa (19-21). Konieczność zachowywania tych praw (22-24). Nie pożywać zwierząt nieczystych (25-26). Magia (27).
201 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: “To powiesz synom Izraelowym: Człowiek z synów Izraelowych i z przychodniów, którzy mieszkają w Izraelu, 2 jeśliby dał które z dzieci swych bałwanowi Molochowi, śmiercią niech umrze: lud ziemi ukamienuje go. 3 A ja zwrócę twarz moją przeciwko niemu i wytnę go z pośrodka ludu jego, przeto że dał z potomstwa swego Molochowi i splugawił świątynię moją, i zbezcześcił święte imię moje. 4 A jeśliby lud ziemi nie dbając i jakby lekceważąc rozkazanie moje, wypuścił człowieka, który z dzieci swych dał Molochowi, aniby go chciał zabić,5 zwrócę twarz swą przeciw owemu człowiekowi i przeciw powinowactwu jego, i wytnę i jego samego, i wszystkich, którzy mu dozwolili, aby cudzołożył z Molochem, z pośrodka ludu jego. 6 Jeśliby kto się zwrócił do czarowników i wieszczków, i cudzołożył z nimi, obrócę twarz moją przeciw niemu i wygładzę go spośród ludu jego.7 Uświęcajcie się i bądźcie świętymi, bom Ja jest Pan, Bóg wasz.8 Strzeżcie przykazań moich i pełnijcie je. Ja Pan, który was uświęcam.9 – Kto by złorzeczył ojcu swemu albo matce, śmiercią niechaj umrze: ojcu i matce złorzeczył, krew jego niech będzie na nim.10 – Jeśliby kto cudzołożył z żoną drugiego i cudzołóstwa się dopuścił z żoną bliźniego swego, śmiercią niechaj umrą i cudzołożnik i cudzołożnica11 Kto by spał z macochą swoją i odkryłby sromotę ojca swego, niechaj oboje śmiercią umrą, krew ich niechaj będzie na nich.12 Jeśliby kto spał z synową swoją, oboje niechaj umrą, bo haniebny czyn popełnili: krew ich niech będzie na nich.13 Kto by spał z mężczyzną obcowaniem niewieścim, obydwaj haniebny czyn popełnili: śmiercią niechaj umrą, krew ich niechaj będzie na nich.14 Kto by pojąwszy za żonę córkę, pojął matkę jej, haniebny czyn popełnił: żywo z nimi będzie gorzał, nie zostanie tak wielki grzech w pośrodku was.15 Kto by się z bydlęciem rogatym lub owcą złączył, śmiercią niechaj umrze, zwierzę też zabijcie.16 Niewiasta, która by się poddała jakiemukolwiek bydlęciu, razem z nim będzie zabita: krew ich niech będzie na nich.17 Ktokolwiek by pojął siostrę swą, córkę ojca swego, albo córkę matki swej, i ujrzałby sromotę jej, i ona by widziała sromotę brata swego, sprośną rzecz uczynili: zabici będą przed oczyma ludu swego, dlatego że sromotę swą jeden drugiemu odkryli, i poniosą nieprawość swoją18 Kto by spał z niewiastą w czasie upławów miesięcznych i odkryłby sromotę jej, i ona by otworzyła źródło krwi swojej, oboje zabici będą z pośrodka ludu swego.19 Sromoty siostry matki twojej i siostry ojca twego nie odkryjesz; kto by to uczynił, sromotę ciała swego obnażył: poniosą oboje nieprawość swoją.20 Kto by spał z żoną stryja albo wuja swego i odkryłby sromotę krewnego swego, poniosą oboje grzech swój: bez dzieci umrą.21 Kto by pojął żonę brata swego, czyni rzecz, która się nie godzi: sromotę brata swego odkrył, bez dzieci będą.22 – Strzeżcie ustaw moich i przepisów, i pełnijcie je, aby i was nie wyrzuciła ziemia, do której macie wnijść i w niej mieszkać.23 Nie chodźcie wedle ustaw narodów, które ja wypędzę przed wami; wszystko to bowiem czynili, i obrzydziłem ich sobie.24 Wam zaś powiadam: Posiądźcie ziemię ich, którą wam dam w dziedzictwo, ziemię płynącą mlekiem i miodem. Ja Pan, Bóg wasz, którym was odłączył od innych narodów. 25 Odłączcież wy też bydlę czyste od nieczystego i ptaka czystego od nieczystego, abyście nie splugawili siebie samych bydlętami i ptakami, i wszystkim tym, co się rusza na ziemi i które wam pokazałem, że są nieczyste.26Będziecie mi świętymi, bo Święty jestem ja, Pan, i odłączyłem was od innych ludów, abyście byli moi.27 – Mąż albo niewiasta, w których by był duch czarnoksięstwa albo wieszczbiarstwa, śmiercią niech umrą: kamieniami ich ubiją, krew ich niech będzie na nich.” ŚWIĘTOŚĆ KAPŁANÓW (21,1- 22,16).Kapłani: wstrzymanie się od oznak żałoby (21,1-6); małżeństwo (7-8); córka kapłana (9). Arcykapłan: żałoba i małżeństwo (I 0- I 5). Wady cielesne, które wykluczają od posług świętych, ale nie od pożywania rzeczy poświęconych (16-24). Nieczystości, które wykluczają kapłanów od pożywania rzeczy poświęconych (22,1-9). Pożywanie rzeczy poświęconych zastrzeżone kapłanom i ich rodzinom (10-16).
211 Rzekł też Pan do Mojżesza: “Mów do kapłanów, synów Aaronowych, i rzeczesz do nich: Niech się nie kala kapłan przy śmierci są siadów swoich, chyba krewnych,2 a bliskich, to jest ojca i matki, i syna, i córki, i brata, i siostry panny,3 która nic wyszła za mąż; 4 lecz ani przy książęciu ludu swego nie splugawi się.5 Nie będą golić głowy ani brody, ani na ciele swym nie będą czynić nacinań.6 Świętymi będą Bogu swemu i nie zbezczeszczą imienia jego, albowiem zapał Pański i chleby Boga swego7 ofiarują, a przeto świętymi będą. Nierządnicy i podłej wszetecznicy nie pojmą za żonç, ani takiej, która odrzucona została od męża, bo poświęceni są Bogu swemu i chleby pokładne ofiarują 8 Niechże tedy świętymi będą, bo i ja Święty jestem, Pan, który ich uświęcam.9 Kapłańska córka, jeśliby zdybana była na nierządzie i zhańbiła imię ojca swego, ogniem będzie spalona10 – Arcykapłan, to jest najwyższy kapłan między braćmi swymi, na którego głowę wylany został olejek namaszczenia i którego ręce na kapłaństwo są poświęcone i obleczony jest w szaty święte, głowy swej nie odkryje, szat11 nie rozedrze i do żadnego umarłego zgoła nie wnijdzie; nawet przy ojcu swym i matce nic będzie się plugawił.12 I nie wynijdzie z miejsc świętych, aby nie splugawić świątyni Pańskiej, bo olejek świętego namaszczenia Boga jego jest na nim. Ja Pan.13 Pannę za małżonkę weźmie.14 Wdowy i odrzuconej, i zhańbionej, i nierządnicy nie pojmie, ale panienkę z ludu swego,15 aby nie zmieszał plemienia rodu swego z pospolitym człowiekiem ludu swego, bom ja Pan, który go uświęcam.”16 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:17 “Mów do Aarona: Człowiek z potomstwa twego według domów, który by miał jaką wadę, nie będzie ofiarował chleba Bogu swemu18 ani nie przystąpi do służby jego, jeśli będzie ślepy, jeśli chromy, jeśli małego nosa19 albo wielkiego, albo krzywego, jeśli złamanej nogi albo ręki;20 jeśli garbaty, jeśli płynących oczu, jeśli mający bielmo na oku albo świerzb ustawiczny, albo parchy na ciele, albo przepuklinę.21 Nikt z potomstwa Aarona kapłana, kto by miał wadę, nie przystąpi, aby składać ofiary Panu ani chleby Bogu swemu;22 wszakże będzie pożywał chleba, który ofiarują w świątyni, ale tak,23 żeby za zasłoną nie wchodził ani do ołtarza nie przystępował, ponieważ ma wadę, a nie ma plugawić świątyni mojej. Ja Pan, który ich uświęcam.” 24 Mówił tedy Mojżesz do Aarona i do synów jego i do wszystkiego Izraela wszystko, co mu było rozkazane.
221 Rzekł też Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów do Aarona i do synów jego, aby się strzegli tego, co jest darem poświęconym synów Izraelowych, i nie bezcześcili imienia rzeczy mnie poświęconych, które oni ofiarują. Ja Pan. 3 Mów do nich i do potomków ich: Wszelki człowiek z rodu waszego, który przystąpi do tych rzeczy, które są poświęcone i które ofiarowali synowie Izraelowi Panu, jeśli jest na nim nieczystość, zginie przed Panem. Ja jestem Pan.4 Człowiek z potomstwa Aaronowego, który by był trędowaty albo upływ nasienia cierpiący, nie będzie jadł z tych rzeczy, które mi są poświęcone, aż będzie uzdrowiony. Kto by się dotknął kogoś, co jest nieczysty od zmarłego, albo ten, z którego wychodzi nasienie jakby przy spółkowaniu 5 i kto się dotyka płazu lub czegokolwiek nieczystego, 6 nieczysty będzie aż do wieczora i nie będzie jadł tych rzeczy, które są poświęcone; ale gdy omyje ciało swoje wodą, 7 a słońce zajdzie, tedy oczyszczony będzie pożywał rzeczy poświęcone, bo to pokarm jego jest.8 Zdechliny i pochwyconego przez zwierza nie będą jeść ani się tym nie splugawią. Jam jest Pan. 9 Niechaj strzegą przykazań moich, aby nie podlegli grzechowi i nie umarli w świątyni, gdyby ją splugawili. Ja Pan, który ich uświęcam.10 – Żaden obcy nie będzie jadł rzeczy poświęconych; zamieszkały u kapłana i najemnik jeść z nich nie będą.11 Ale taki, którego kapłan kupił lub który by się urodził w domu jego, ci będą jeść z nich.12 Jeśli córka kapłańska pójdzie za kogokolwiek z ludu, z tych rzeczy, które są poświęcone, i z pierwocin nie będzie jadła.13 Ale jeśli wdowa albo odrzucona, a bez dziatek, wróci się do domu ojca swego, będzie jeść pokarmy ojca swego jak będąc panienką zwykła była czynić. Nikt obcy jeść z nich nie ma prawa.14 Kto by z niewiadomości zjadł co poświęconego, nadda piątą część do tego, co zjadł, i da kapłanowi do świątyni.15 I nie splugawią poświęconych rzeczy synów Izraelowych, które ofiarują Panu,16 by snadź nie ponosili winy za grzech swój, gdyby jedli rzeczy poświęcone. Ja Pan, który ich uświęcam.” ŚWIĘTOŚĆ OFIAR (22,17-33). Zwierzęta przeznaczono na całopalenie (22,17-20), na ofiary zapokojne (21-25). Zwierzę przynajmniej ośmiodniowe (26-27); nie w tym samym dniu zabijać matkę i młode (28); w tym samym dniu spożywać ofiarę dziękczynną (29-30). Napomnienie do posłuszeństwa i do uszanowania dla świętości Boga (31-33).17 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:18 “Mów do Aarona i synów jego, i do wszystkich synów Izraelowych, i rzeczesz do nich: Człowiek z domu Izraelowego i z przychodniów mieszkających u was, który by składał ofiarę swą albo śluby pełniąc, albo dobrowolnie ofiarując, cokolwiek by oddał na całopalenie Panu,19 aby było ofiarowane przez was, samcem będzie bez skazy z wołów albo z owiec, albo z kóz.20 Jeśliby miał wadę, nie ofiarujecie i nie będzie przyjemne21 – Człowiek, który by składał ofiarę zapokojną Panu albo śluby pełniąc, albo dobrowolnie ofiarując, tak z wołów jak z owiec wady nie mające ofiaruje, aby przyjemne było: żadna wada w nim nie będzie. 22 Jeśli będzie ślepe, jeśli ułomne, jeśli bliznę mające albo brodawki, albo świerzb, albo parchy, nie ofiarujecie ich Panu ani palić z nich nie będziecie na ołtarzu Pańskim. 23 Wołu i owcę z uchem lub z ogonem uciętym dobrowolnie ofiarować możesz, ale ślub z nich wypełniony być nie może. 24 Żadnego zwierzęcia, które by miało albo starte, albo stłuczone, albo wyrznięte lub wyjęte jąderka, nie ofiarujecie Panu, a w ziemi waszej tego zgoła nie czyńcie. 25 Z ręki cudzoziemca nie będziecie ofiarować chleba Bogu waszemu i cokolwiek by innego chciał dać, bo są wszystkie skażone i skalane: nie przyjmiecie ich.” 26 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:27 “Wół, owca i koza gdy się urodzą, siedem dni będą pod wymionami matki swojej, a ósmego dnia i potem mogą być ofiarowane Panu.28 Czy to krowa, czy owca, nie będą ofiarowane jednego dnia z płodem swym. 29 Jeśli zabijać będziecie ofiarę na dziękczynienie Panu, aby mogła być ubłagalna, 30 tegoż dnia ją zjecie, nie zostanie nic do poranku drugiego dnia. Ja Pan.31 Strzeżcie rozkazań moich i pełnijcie je. Ja Pan.32 Nie bezcześćcie imienia mego świętego, abym był święcony w pośrodku synów Izraelowych. 33 Ja Pan, który was uświęcam i wywiodłem z ziemi egipskiej, abym wam był za Boga. Ja Pan.”II. Urządzenia religijne. (23,1 – 26,2) WSTĘP OGÓLNY; SABAT (23,1-3).
231 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Te są święta Pańskie, które będziecie zwać świętymi. 3 Sześć dni będziecie robić; dzień siódmy, że jest odpoczynkiem sabatu, będzie nazwany święty: żadnej roboty weń pełnić nie będziecie. Sabat Pański jest we wszystkich mieszkaniach waszych. UROCZYSTOŚCI (23,4-44). Pascha i święto Przaśników (23,4-8) i ofiarowanie pierwszego snopka kłosów (9-14). Święto Tygodni (15-21). Resztki żniwa dla ubogich (22). Święta: Trąb (23-25), Przebłagania (26-32), Namiotów (33-36). Zakończenie (37-38). Dodatek o święcie Namiotów (39-43). Zakończenie (44).4 Te są tedy święta Pańskie święte, które obchodzić macie czasów swoich.5 Miesiąca pierwszego, czternastego dnia miesiąca, ku wieczorowi Pascha Pańska jest.6 A piętnastego dnia tego miesiąca wielkie święto Przaśników jest Panu. Siedem dni przaśniki jeść będziecie.7 Dzień pierwszy będzie wam bardzo uroczysty i święty; żadnej roboty służebnej weń pełnić nie będziecie,8 ale składać będziecie ofiarę w ogniu Panu przez siedem dni, a dzień siódmy będzie uroczystszy i świętszy, i żadnej roboty służebnej nie uczynicie weń.”9 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:10 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy wnijdziecie do ziemi, którą ja wam dam, i pożniecie zboże, przyniesiecie snopy kłosów, pierwociny żniwa waszego do kapłana.11 On zaś drugiego dnia sabatu podniesie snopek przed Panem, aby przyjemny był za was, i poświęci go.12 I tego dnia, którego poświęcają snopek, będzie zabity baranek niepokalany, roczny, na całopalenie Panu.13 A jako chlebne ofiary będą z nim złożone dwie dziesiąte części białej mąki oliwą zaczynionej na zapał Pański i na wonność najwdzięczniejszą; płynna też ofiara wina, czwarta część hinu.14 Chleba i prażma, ani krup nie będziecie jeść ze zboża aż do dnia, którego ofiarujecie z niego Bogu waszemu. Przykazanie to jest wieczne w pokoleniach i wszystkich mieszkaniach waszych.15 – Liczyć tedy będziecie od drugiego dnia sabatu, któregoście ofiarowali snopek pierwocin, siedem tygodni pełnych, 16 aż do drugiego dnia po wypełnieniu siódmego tygodnia, to jest pięćdziesiąt dni; 17 i tak ofiarę nową Panu złożycie ze wszystkich mieszkań waszych: dwa chleby pierwocin z dwu dziesiątych części białej mąki kwaszonej, które upieczecie na pierwociny Panu.18 I ofiarujecie z chlebem siedem baranków rocznych bez skazy i cielca jednego ze stada, i dwa barany; i będą na całopalenie z chlebnymi ofiarami swymi na wonność najwdzięczniejszą Panu.19 Przygotujecie też kozła za grzech i dwa baranki roczne na ofiary zapokojne. 20 A gdy je podniesie kapłan z chlebami pierwocin przed Panem, dostaną mu się na użytek jego.21 I nazwiecie ten dzień przechwalebnym i najświętszym; żadnej roboty służebnej weń pełnić nie będziecie. Ustawa to wieczna będzie we wszech mieszkaniach i w pokoleniach waszych.22 A gdy będziecie żąć zboże ziemi waszej, nie będziecie go przyżynać aż do ziemi ani pozostałych kłosów nie zbierzecie, ale je ubogim i przychodniom zostawicie. Jam jest Pan, Bóg wasz.”23 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: 24 “Mów synom Izraelowym: Miesiąca siódmego, pierwszego dnia miesiąca, będziecie mieli sabat, pamiętny uderzeniem w trąby, i będzie nazwany święty.25Żadnej roboty służebnej weń pełnić nie będziecie i ofiarujecie całopalenie Panu.” 26 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:27 “Dziesiątego dnia miesiąca tego siódmego dzień przebłagania będzie bardzo uroczysty i będzie zwany świętym; i będziecie weń dręczyć siebie, i ofiarujecie całopalenie Panu. 28 Żadnej roboty służebnej pełnić nie będziecie podczas dnia tego, bo dzień ubłagania jest, aby wam był miłościw Pan, Bóg wasz.29 Każdy, kto by się nie udręczył tego dnia,30 zginie z ludu swego, a kto by jakąkolwiek robotę pełnił, zgładzę go z ludu jego.31 Przeto nic robić nie będziecie weń. Ustawa to wieczna będzie wam we wszech pokoleniach i mieszkaniach waszych.32 Sabat odpoczynku jest i będziecie siebie dręczyć dziewiątego dnia miesiąca. Od wieczora do wieczora święcić będziecie sabaty wasze.”33 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:34 “Mów synom Izraelowym: Od piętnastego dnia miesiąca tego siódmego będą święta Kuczek siedem dni Pan.35 Pierwszy dzień będzie nazwany bardzo uroczystym i najświętszym; żadnej roboty służebnej weń pełnić nie będziecie.36 A przez siedem dni ofiarujecie całopalenia Panu. Dzień też ósmy będzie bardzo uroczysty i najświętszy, i ofiarujecie całopalenie Panu, jest to bowiem dzień zgromadzenia i zebrania;ˇ żadnej roboty służebnej weń pełnić nie będziecie.37 – Te są święta Pańskie, które zwać będziecie najsławniejszymi i najświętszymi, i będziecie w nie składać obiaty Panu, całopalenia i chlebne ofiary, według obrzędu każdego dnia,38 oprócz sobót Pańskich i darów waszych, i tego, co ofiarować będziecie ze ślubu albo co dobrowolnie dawać będziecie Panu.39 – Od piętnastego tedy dnia miesiąca siódmego, gdy zbierzecie wszystkie owoce ziemi waszej, będziecie obchodzić święta Pana przez siedem dni; dnia pierwszego i ósmego będzie sabat, to jest odpoczynek.40 I weźmiecie sobie dnia pierwszego owoce z drzewa najpiękniejszego i różdżki palmowe, i gałązki drzewa o gęstych gałęziach, i wierzbiny z potoku, i będziecie się weselić przed Panem, Bogiem waszym. 41 I święcić będziecie święto jego siedem dni przez rok. Ustawa to wieczna będzie w pokoleniach waszych. Miesiąca siódmego będziecie obchodzić święto,42 i będziecie mieszkać w kuczkach przez siedem dni; każdy, kto jest z rodu Izraelowego, będzie mieszkał w kuczkach, 43 aby się nauczyli potomkowie wasi, żem kazał w kuczkach mieszkać synom Izraelowym, gdym ich wywiódł z ziemi egipskiej. Ja Pan, Bóg wasz.”44 I mówił Mojżesz o świętach wielkich Pańskich do synów Izraelowych. UTRZYMANIE LAMP W MIEJSCU ŚWIĘTYM (24,1-4).
241 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: 2 “Przykaż synom Izraelowym, aby ci przynieśli oliwy z drzewa oliwnego, przeczystej i przeźroczystej, dla ustawicznego przyprawiania lamp przed zasłoną świadectwa w przybytku przymierza. 3 I będzie je stawał Aaron od wieczora aż do rana przed Panem, służbą i obrzędem wiecznym w pokoleniach waszych.4 Na świeczniku z czystego złota będzie je zawsze stawiał przed obliczem Pańskim. CHLEBY POKŁADNE (24,5-9).5 Weźmiesz też białej mąki i upieczesz z niej dwanaście chlebów, z których każdy będzie miał dwie dziesiąte części. 6 Z nich po sześć jeden naprzeciw drugiego na stole z czystego złota przed Panem położysz,7 i włożysz na nie kadzidła najjaśniejszego, aby był chleb na pamiątkę obiaty Pańskiej.8 Każdej soboty będą je odmieniać przed Panem, przyjęte od synów Izraelowych przymierzem wiecznym. 9 I będą należeć do Aarona i synów jego, aby je jedli na miejscu świętym, bo prześwięte to jest z ofiar Pańskich prawem wiecznym.” UKARANIE BLUŹNIERCY I PRAWO ODWETU (24,10-23). Wypadek bluźnierstwie (24,10-12); wynik i prawo ogólne (13-16). Prawo odwetu (17-2). Stracenie bluźniercy (23).10 A oto wyszedłszy syn niewiasty izraelskiej, które o miała z mężem Egipcjaninem między synami Izraelowymi swarzył się w obozie z mężem Izraelskim.11 A gdy zbluźnił imieniu Pańskiemu i złorzeczył mu, przywiedziono go do Mojżesza. A zwała się matka jego Salumit, córka Dabriego, z pokolenia Dana.12 I wsadzono go do ciemnicy, ażby się dowiedzieli, co rozkaże Pan.13 – I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:14 “Wywiedź bluźniercę za obóz, a niech włożą wszyscy, którzy słyszeli, ręce swe na głowę jego i niech go ukamienuje wszystek lud.15 A do synów Izraelowych mówić będziesz: Człowiek, który by złorzeczył Bogu swemu, poniesie grzech swój.16 A kto by bluźnił imieniu Pańskiemu, śmiercią niech umrze; kamieniami ubije go wszystek lud, czy on tubylcem, czy przychodniem będzie. Kto by bluźnił imieniu Pańskiemu, śmiercią niech umrze.17 – Kto by uderzył i zabił człowieka, śmiercią niech umrze.18 Kto by zabiłby bydlę, da inne, to jest duszę za duszę.19 Kto by okaleczył kogokolwiek ze sąsiadów swoich, jak uczynił, tak jemu się stanie. 20 Złamanie za załamanie, oko za oko, ząb za ząb odda. Jakie kalectwo zadał, takie ponieść będzie musiał. 21 Kto zabije bydlę, odda inne. Kto zabije człowieka, będzie karany.22 Jednaki sąd niechaj będzie między wami, bądź by przychodzień, bądź tubylec zgrzeszył; bom ja jest Pan Bóg wasz.”23 – I mówił Mojżesz do synów Izraelowych, i wywiedli tego, który był bluźnił, za obóz, i Zabili go kamieniami. I uczynili synowie Izraelowi tak, jak był przykazał Pan Mojżeszowi ROK SOBOTNI I ROK JUBILEUSZOWY (25,1-55). Wstęp (25,1-2a). Rok sobotni(2b-7). Rok jubileuszowy, odpoczynek ziemi (8-12); zwrot ziemi sprzedanej, sposób sprzedawania ziemi (13-17). Obchodzenie roku sobotniego nie przyniesie żadnej szkody (18-22).Rok jubileuszowy: sprzedaż wieczna posiadłości ziemskiej nie istnieje (23); prawo wykupu (24-28). Domy (29-31). Posiadłości Lewitów (32-34). Miłosierdzie wobec ubogich Izraelitów(35-38), zwłaszcza, gdy muszą się zaprzedać (39-40a); odzyskanie wolności w roku jubileuszowym (40b-43). Niewolnicy obcy (44-46). Niewolnicy Izraelici u cudzoziemca przebywającego w kraju (47-55).
25

Warsz. King J. 251 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Pan do Mojżesza na górze Synaj mówiąc:И сказал Господь Моисею на горе Синае, говоря: И# речE гDь къ мwmсeю на горЁ сінaйстэй, гlz: 25,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPΚαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐλάλησεν elalēsen
V-AAI-3S
λαλέωlaleōto speaklord spoke
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordlord spoke
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withto
Μωυσῆν mōusēn
N-ASM
Μωϋσῆς, Μωσῆςmōusēs mōsēsMoses[Jesher]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongon
τῷ
T-DSN
hothe/this/who 
ὄρει orei
N-DSN
ὄροςorosmountainmount
Σινα sina
N-PRI
ΣινᾶsinaSinai[burden]
λέγων legōn
V-PAPRS
λέγωlegōto speaksaying,
 
2 Tłum. GrEn. Толк. “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy wnijdziecie do ziemi, którą ja wam dam, niech święci sabat Pański. объяви сынам Израилевым и скажи им: когда придете в землю, которую Я даю вам, тогда земля должна покоиться в субботу Господню; глаг0ли сынHмъ ї}лєвымъ и3 речeши къ ни6мъ: є3гдA вни1дете въ зeмлю, ю4же ѓзъ даю2 вaмъ, и3 почjетъ землS, ю4же ѓзъ даю2 вaмъ, суббw6ты гDу. 25,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPΛάλησον lalēson
V-AAM-2S
λαλέωlaleōto speakSpeak
τοῖς tois
T-DPM
hothe/this/whoto the
υἱοῖς huiois
N-DPM
υἱόςhuiossonsons
Ισραηλ israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐρεῖς ereis
V-FAI-2S
ἔριςerisquarrel[guilty]
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withto
αὐτούς autous
D-APM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
Ἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanif[Giddalti]
εἰσέλθητε eiselthēte
V-AAS-2P
εἰσέρχομαιeiserchomaito enteryou should enter
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardinto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
γῆν,     gēn
N-ASF
γῆearthland
ἣν hēn
R-ASF
ἦνēnwas[pledge]
ἐγὼ egō
P-NS
ἐγώegōI/wethem,
δίδωμι didōmi
V-PAI-1S
δίδωμιdidōmito givegive
ὑμῖν,     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
ἀναπαύσεται anapausetai
V-FMI-3S
ἀναπαύωanapauōto give rest[3shall rest

T-NSF
hothe/this/who1the
γῆ,     
N-NSF
γῆearth2land]
ἣν hēn
R-ASF
ἦνēnwas[pledge]
ἐγὼ egō
P-NS
ἐγώegōI/weI
δίδωμι didōmi
V-PAI-1S
δίδωμιdidōmito give[bath]
ὑμῖν,     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
σάββατα sabbata
N-NPN
σάββατονsabbatonSabbatha Sabbath
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the
κυρίῳ.     kuriō
N-DSM
κύριοςkurioslordlord.
 
3 Tłum. GrEn. Толк. Sześć lat zasiewać będziesz pole twoje, i sześć lat obrzynać będziesz winnicę twoją i zbierać owoce jej;шесть лет засевай поле твое и шесть лет обрезывай виноградник твой, и собирай произведения их, Шeсть лётъ да сёеши ни1ву твою2, и3 шeсть лётъ да рёжеши віногрaдъ тв0й и3 соберeши пл0дъ є3гw2: 25,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἓξ hex
N-NUI
ἕξhexsixSix
ἔτη etē
N-APN
ἔτοςetosyearyears
σπερεῖς spereis
V-FAI-2S
σπείρωspeirōto sowyou shall sow
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
ἀγρόν agron
N-ASM
ἀγρόςagrosfieldyour field,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἓξ hex
N-NUI
ἕξhexsixsix
ἔτη etē
N-APN
ἔτοςetosyearyears
τεμεῖς temeis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
ἄμπελόν ampelon
N-ASF
ἄμπελοςampelosvineyour grapevine,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
συνάξεις sunaxeis
V-FAI-2S
συνάγωsunagōto assembleyou shall bring together
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
καρπὸν karpon
N-ASM
καρπόςkarposfruitits fruit.
αὐτῆς.     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
4 Tłum. GrEn. Толк. ale siódmego roku sabat będzie dla ziemi, odpoczynek Pański: pola zasiewać nie będziesz i winnicy nie będziesz obrzynać.а в седьмой год да будет суббота покоя земли, суббота Господня: поля твоего не засевай и виноградника твоего не обрезывай; въ седм0е же лёто суббHта, пок0й да бyдетъ земли2, суббHта гDнz: ни1вы твоеS сёzти и3 віногрaда твоегw2 рёзати не бyдеши, 25,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτῷ
T-DSN
hothe/this/whoBut the
δὲ de
PRT
δέdethenBut the
ἔτει etei
N-DSN
ἔτοςetosyear[2year
τῷ
T-DSN
hothe/this/who 
ἑβδόμῳ hebdomō
A-DSN
ἕβδομοςhebdomosseventh1seventh
σάββατα sabbata
N-NPN
σάββατονsabbatonSabbath4a Sabbath
ἀνάπαυσις anapausis
N-NSF
ἀνάπαυσιςanapausisrest5rest
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
τῇ
T-DSF
hothe/this/whoin the
γῇ,     
N-DSF
γῆearthland --
σάββατα sabbata
N-NPN
σάββατονsabbatonSabbatha Sabbath
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the
κυρίῳ·     kuriō
N-DSM
κύριοςkurioslordlord.
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
ἀγρόν agron
N-ASM
ἀγρόςagrosfield[3your field
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
οὐ ou
ADV
οὐouno1You shall not
σπερεῖς spereis
V-FAI-2S
σπείρωspeirōto sow2sow]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
ἄμπελόν ampelon
N-ASF
ἄμπελοςampelosvine[3your grapevine
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
οὐ ou
ADV
οὐouno1you shall not
τεμεῖς temeis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
 
5 Tłum. GrEn. Толк. Co sama ziemia zrodzi, tego żąć nie będziesz i jagód winnych pierwocin twoich zbierać nie będziesz jakby w winobraniu, bo rok odpoczynku jest dla ziemi;что само вырастет на жатве твоей, не сжинай, и гроздов с необрезанных лоз твоих не снимай; да будет это год покоя земли; и3 сам† соб0ю произраст†ющаz ни1вы твоеS да не п0жнеши, и3 віногрaда tлучeніz твоегw2 да не соберeши: лёто пок0z бyдетъ земли2. 25,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
αὐτόματα automata
A-APN
αὐτόματοςautomatosby itself[2by itself
ἀναβαίνοντα anabainonta
V-PAPAP
ἀναβαίνωanabainōto ascend1 ascending]
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
ἀγροῦ agrou
N-GSM
ἀγρόςagrosfieldin your field
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
οὐκ ouk
ADV
οὐounoyou shall not
ἐκθερίσεις ektheriseis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
σταφυλὴν stafulēn
N-ASF
σταφυλήstafulēgrapesgrape
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
ἁγιάσματός hagiasmatos
N-GSN
strong:GN-GSNstrong:GN-GSNstrong:GN-GSN 
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
οὐκ ouk
ADV
οὐounoyou shall not
ἐκτρυγήσεις·     ektrugēseis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
ἐνιαυτὸς eniautos
N-NSM
ἐνιαυτόςeniautosyeara year's
ἀναπαύσεως anapauseōs
N-GSF
ἀνάπαυσιςanapausisrestrest
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
τῇ
T-DSF
hothe/this/whofor the
γῇ.     
N-DSF
γῆearthland.
 
6 Tłum. GrEn. Толк. ale wam będą na pokarm, tobie i niewolnikowi twemu, niewolnicy i najemnikowi twemu, i przychodniowi, którzy gośćmi są u ciebie; и будет это в продолжение субботы земли всем вам в пищу, тебе и рабу твоему, и рабе твоей, и наемнику твоему, и поселенцу твоему, поселившемуся у тебя; И# бyдутъ суббw6ты земли2 ћди тебЁ, и3 рабY твоемY и3 рабhни твоeй, и3 наeмнику твоемY и3 њбитaльнику прилежaщему къ тебЁ, 25,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
τὰ ta
T-NPN
hothe/this/who1the
σάββατα sabbata
N-NPN
σάββατονsabbatonSabbath2Sabbath
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who3of the
γῆς gēs
N-GSF
γῆearth4land]
βρώματά brōmata
N-NPN
βρῶμαbrōmafoodfoods
σοι soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
παιδί paidi
N-DSM
παῖςpaischildyour children,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
παιδίσκῃ paidiskē
N-DSF
παιδίσκηpaidiskēmaidservantyour maidservant,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
μισθωτῷ misthōtō
A-DSM
μισθωτόςmisthōtoshired workeryour hireling,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the
παροίκῳ paroikō
A-DSM
πάροικοςparoikosforeignersojourner
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
προσκειμένῳ proskeimenō
V-PMPMS
strong:GV-PMPMSstrong:GV-PMPMSstrong:GV-PMPMS 
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withto
σέ,     se
P-AS
σέseyou[to slip]
 
7 Tłum. GrEn. Толк. bydłu twemu rogatemu i owcom wszystko, co się zrodzi, będzie ku jedzeniu.и скоту твоему и зверям, которые на земле твоей, да будут все произведения ее в пищу. и3 скотHмъ твои6мъ и3 ѕвэрє1мъ сyщымъ на земли2 твоeй да бyдетъ всsкъ пл0дъ є3гw2 въ снёдь. 25,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τοῖς tois
T-DPN
hothe/this/whoto
κτήνεσίν ktēnesin
N-DPN
κτῆνοςktēnosanimalyour cattle,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τοῖς tois
T-DPN
hothe/this/whoto the
θηρίοις thēriois
N-DPN
θηρίονthērionwild animalbeasts
τοῖς tois
T-DPN
hothe/this/who 
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
γῇ
N-DSF
γῆearthyour land
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
πᾶν pan
A-NSN
πᾶςpasall1all
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who 
γένημα genēma
N-NSN
γέννημαgennēmaoffspring2of its produce]
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
βρῶσιν.     brōsin
N-ASF
βρῶσιςbrōsiseatingfood.
 
8 Tłum. GrEn. Толк. Naliczysz też sobie siedem tygodni lat, to jest po siedemkroć siedem, które razem czynią lat czterdzieści dziewięć;И насчитай себе семь субботних лет, семь раз по семи лет, чтоб было у тебя в семи субботних годах сорок девять лет; И# и3счи1слиши себЁ сeдмь лётъ пок0z, сeдмь лётъ седми1жды: и3 бyдутъ тебЁ сeдмь седми1нъ лётъ, четhредесzть дeвzть лётъ. 25,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐξαριθμήσεις exarithmēseis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
σεαυτῷ seautō
D-DSM
σεαυτοῦseautouyourselfto yourself
ἑπτὰ hepta
N-NUI
ἑπτάheptasevenseven
ἀναπαύσεις anapauseis
N-APF
ἀνάπαυσιςanapausisrestrests
ἐτῶν,     etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearof years,
ἑπτὰ hepta
N-NUI
ἑπτάheptasevenseven
ἔτη etē
N-APN
ἔτοςetosyearyears
ἑπτάκις,     heptakis
ADV
ἑπτάκιςheptakisseven timesseven times.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔσονταί esontai
V-FMI-3P
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
σοι soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
ἑπτὰ hepta
N-NUI
ἑπτάheptasevenseven
ἑβδομάδες hebdomades
N-NPF
strong:GN-NPFstrong:GN-NPFstrong:GN-NPF 
ἐτῶν etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearof years,
ἐννέα ennea
N-NUI
ἐννέαenneaninenine
Καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τεσσαράκοντα tessarakonta
N-NUI
τεσσαράκονταtessarakontafortyforty
ἔτη.     etē
N-NPN
ἔτοςetosyearyears.
 
9 Tłum. GrEn. Толк. i zatrąbisz w trąbę miesiąca siódmego, dziesiątego dnia miesiąca, czasu ubłagania, po wszystkiej ziemi waszej.и воструби трубою в седьмой месяц, в десятый [день] месяца, в день очищения вострубите трубою по всей земле вашей; И# возвэсти1те трyбнымъ глaсомъ во всeй земли2 вaшей мцcа седмaгw въ десsтый дeнь мцcа: въ дeнь њчищeніz возвэсти1те труб0ю во всeй земли2 вaшей. 25,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
διαγγελεῖτε diangeleite
V-FAI-2P
διαγγέλλωdiangellōto proclaimyou shall declare
σάλπιγγος salpingos
N-GSF
σάλπιγξsalpigxtrumpetby trumpet
φωνῇ fōnē
N-DSF
φωνήfōnēvoice/soundsound
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
πάσῃ pasē
A-DSF
πᾶςpasallall
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
γῇ
N-DSF
γῆearthyour land,
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
τῷ
T-DSM
hothe/this/whothe
μηνὶ mēni
N-DSM
μήνmēnmonth[2month
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
ἑβδόμῳ hebdomō
A-DSM
ἕβδομοςhebdomosseventh1seventh],
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
δεκάτῃ dekatē
A-DSF
δέκατοςdekatostenth[Beeliada]
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the
μηνός·     mēnos
N-GSM
μένmenon the other hand[beautiful]
τῇ
T-DSF
hothe/this/whoIn the
ἡμέρᾳ hēmera
N-DSF
ἡμέραhēmeradayday
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
ἱλασμοῦ hilasmou
N-GSM
ἱλασμόςhilasmospropitiation[wall]
διαγγελεῖτε diangeleite
V-FAI-2P
διαγγέλλωdiangellōto proclaimyou shall declare
σάλπιγγι salpingi
N-DSF
σάλπιγξsalpigxtrumpetby trumpet
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
πάσῃ pasē
A-DSF
πᾶςpasallall
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
γῇ
N-DSF
γῆearthyour land.
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
 
10 Tłum. GrEn. Толк. I poświęcisz rok pięćdziesiąty i ogłosisz odpuszczenie wszystkim mieszkańcom ziemi twojej, albowiem jest to jubileusz. Wróci się człowiek do majętności swojej i każdy się wróci do domu dawnego, и освятите пятидесятый год и объявите свободу на земле всем жителям ее: да будет это у вас юбилей; и возвратитесь каждый во владение свое, и каждый возвратитесь в свое племя. И# њсвzти1те лёто, пzтьдесsтое лёто, и3 разгласи1те њставлeніе на земли2 всBмъ живyщымъ на нeй: лёто њставлeніz знaменіе сіE бyдетъ вaмъ: и3 да tи1детъ кjйждо вaсъ въ притzжaніе своE, и3 кjйждо во nтeчество своE tи1дете. 25,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἁγιάσετε hagiasete
V-FAI-2P
ἁγιάζωhagiazōto sanctifyyou shall sanctify
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ἔτος etos
N-ASN
ἔτοςetosyearyear --
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
πεντηκοστὸν pentēkoston
A-ASN
strong:GA-ASNstrong:GA-ASNstrong:GA-ASN 
ἐνιαυτὸν eniauton
N-ASM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear;
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
διαβοήσετε diaboēsete
V-FAI-2P
strong:GV-FAI-2Pstrong:GV-FAI-2Pstrong:GV-FAI-2P 
ἄφεσιν afesin
N-ASF
ἄφεσιςafesisforgivenessa release
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstupon
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whothe
γῆς gēs
N-GSF
γῆearthland
πᾶσιν pasin
A-DPM
πᾶςpasallto all
τοῖς tois
T-DPM
hothe/this/whothe ones
κατοικοῦσιν katoikousin
V-PAPMP
κατοικέωkatoikeōto dwelldwelling
αὐτήν·     autēn
D-ASF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐνιαυτὸς eniautos
N-NSM
ἐνιαυτόςeniautosyearA year
ἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessof release
σημασία sēmasia
N-NSF
strong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF 
αὕτη hautē
D-NSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
ὑμῖν,     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἀπελεύσεται apeleusetai
V-FMI-3S
ἀπέρχομαιaperchomaito go awayyou shall go forth
εἷς heis
A-NSM
εἰςeistowardto
ἕκαστος hekastos
A-NSM
ἕκαστοςhekastoseacheach
εἰς eis
PREP
εἰςeistoward3to
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
κτῆσιν ktēsin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἕκαστος hekastos
A-NSM
ἕκαστοςhekastoseach[2each
εἰς eis
PREP
εἰςeistoward[to strive]
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
πατρίδα patrida
N-ASF
πατρίςpatrisfatherland[Meah]
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἀπελεύσεσθε.     apeleusesthe
V-FMI-2P
ἀπέρχομαιaperchomaito go away1you shall go forth].
 
11 Tłum. GrEn. Толк. bo jubileusz jest i pięćdziesiąty rok. Nie będziecie siać ani żąć tego, co się samo na polu rodzi, i pierwocin winobrania nie zbierzecieПятидесятый год да будет у вас юбилей: не сейте и не жните, что само вырастет на земле, и не снимайте ягод с необрезанных лоз ее, Њставлeніz знaменіе сіE бyдетъ вaмъ, лёто пzтьдесsтое, лёто бyдетъ вaмъ: ни сёzти, нижE жaти бyдете, є4же сaмо произни1кнетъ на нeй, и3 да не њб8eмлеши њсвzщeнныхъ (бGу) є3S: 25,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgiveness[2of release
σημασία sēmasia
N-NSF
strong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF 
αὕτη,     hautē
D-NSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τὸ to
T-NSN
hothe/this/whothe
ἔτος etos
N-NSN
ἔτοςetosyearyear,
τὸ to
T-NSN
hothe/this/whothe
πεντηκοστὸν pentēkoston
A-NSN
strong:GA-NSNstrong:GA-NSNstrong:GA-NSN 
ἐνιαυτὸς eniautos
N-NSM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
ὑμῖν·     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
οὐ ou
ADV
οὐounoYou shall not sow,
σπερεῖτε spereite
V-FAI-2P
σπείρωspeirōto sowYou shall not sow,
οὐδὲ oude
CONJ
οὐδέoudeand not[Carmelite]
ἀμήσετε amēsete
V-FAI-2P
ἀμάωamaōto mowshall you reap
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
αὐτόματα automata
A-APN
αὐτόματοςautomatosby itself[3self
ἀναβαίνοντα anabainonta
V-PAPAP
ἀναβαίνωanabainōto ascend1ascending
αὐτῆς autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
οὐ ou
ADV
οὐounoyou shall not
τρυγήσετε trugēsete
V-FAI-2P
τρυγάωtrugaōto harvestgather the vintage,
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
ἡγιασμένα hēgiasmena
V-RPPAP
ἁγιάζωhagiazōto sanctifythings having been sanctified
αὐτῆς,     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
12 Tłum. GrEn. Толк. z powodu święcenia jubileuszu; ale zerwane natychmiast jeść będziecieибо это юбилей: священным да будет он для вас; с поля ешьте произведения ее. ћкw њставлeніz знaменіе є4сть, с™о да бyдетъ вaмъ: t ни1въ kди1те плоды2 є3S: 25,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sinceFor
ἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgiveness[3of release
σημασία sēmasia
N-NSF
strong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF 
ἐστίν,     estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
ἅγιον hagion
A-NSN
ἅγιοςhagiosholy[Abimelech]
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
ὑμῖν,     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromFrom
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whothe
πεδίων pediōn
N-GPN
strong:GN-GPNstrong:GN-GPNstrong:GN-GPN 
φάγεσθε fagesthe
V-FMI-2P
ἐσθίωesthiōto eatyou shall eat
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
γενήματα genēmata
N-APN
γέννημαgennēmaoffspringits produce.
αὐτῆς.     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
13 Tłum. GrEn. Толк. Roku jubileuszowego wrócą się wszyscy do majętności swych.В юбилейный год возвратитесь каждый во владение свое. и3 въ лёто њставлeніz знaменіz сегw2 да возврати1тсz кjйждо въ притzжaніе своE. 25,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘν en
PREP
ἐνenin/on/amongIn
τῷ
T-DSN
hothe/this/whothe
ἔτει etei
N-DSN
ἔτοςetosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
ἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease,
σημασίᾳ sēmasia
N-DSF
strong:GN-DSFstrong:GN-DSFstrong:GN-DSF 
αὐτῆς autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐπανελεύσεται epaneleusetai
V-FMI-3S
strong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3S 
ἕκαστος hekastos
A-NSM
ἕκαστοςhekastoseach1each]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardunto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
κτῆσιν ktēsin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
14 Tłum. GrEn. Толк. Gdy co sprzedasz sąsiadowi swemu albo kupisz u niego, nie zasmucaj brata twego, ale według liczby lat po jubileuszu kupisz u niego,Если будешь продавать что ближнему твоему, или будешь покупать что у ближнего твоего, не обижайте друг друга; Ѓще же tдaси кyплею бли1жнему твоемY, и3ли2 ѓще притsжеши t бли1жнzгw твоегw2, да не њскорблsетъ человёкъ бли1жнzгw: 25,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
ἀποδῷ apodō
V-AAS-2S
ἀποδίδωμιapodidōmito payyou should render
πρᾶσιν prasin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto
πλησίον plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighboryour neighbor,
σου,     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
ἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifor if
καὶ kai
CONJ
καίkaiand[desire]
κτήσῃ ktēsē
V-AMS-2S
κτάομαιktaomaito possesyou should acquire
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideby
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
πλησίον plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighboryour neighbor,
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
μὴ
ADV
μήnotlet not
θλιβέτω thlibetō
V-PAM-3S
θλίβωthlibōto press on[2afflict
ἄνθρωπος anthrōpos
N-NSM
ἄνθρωποςanthrōposa human1a man]
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
πλησίον·     plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighborneighbor!
 
15 Tłum. GrEn. Толк. on zaś według obliczenia plonów sprzeda tobie.по расчислению лет после юбилея ты должен покупать у ближнего твоего, и по расчислению лет дохода он должен продавать тебе; по числY лётъ по знaменіи, да притsжеши t бли1жнzгw, по числY лётъ плодHвъ да продaстсz тебЁ. 25,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκατὰ kata
PREP
κατάkataaccording toAccording to
ἀριθμὸν arithmon
N-ASM
ἀριθμόςarithmosnumbernumber
ἐτῶν etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearof years
μετὰ meta
PREP
μετάmetawith/afterafter
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
σημασίαν sēmasian
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
κτήσῃ ktēsē
V-FMI-2S
κτάομαιktaomaito possesshall you acquire
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besidefrom
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoyour
πλησίον,     plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighborneighbor,
κατὰ kata
PREP
κατάkataaccording toaccording to
ἀριθμὸν arithmon
N-ASM
ἀριθμόςarithmosnumbernumber
ἐνιαυτῶν eniautōn
N-GPM
ἐνιαυτόςeniautosyearof years
γενημάτων genēmatōn
N-GPN
γέννημαgennēmaoffspringof produce
ἀποδώσεταί apodōsetai
V-FMI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshall he sell
σοι.     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
 
16 Tłum. GrEn. Толк. Im więcej zostanie lat po jubileuszu, tym większa będzie zapłata, a im mniej czasu naliczysz, tym tańsze kupno będzie; czas bowiem plonów sprzeda tobie.если много остается лет, умножь цену; а если мало лет остается, уменьши цену, ибо известное число лет жатв он продает тебе. Ћкоже ѓще б0лэе лётъ, ўмн0житъ притzжaніе є3гw2, и3 ћкоже ѓще мнёе лётъ, ўменьши1тъ притzжaніе є3гw2: ћкw число2 плодHвъ є3гw2, тaкw да продaстъ тебЁ. 25,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαθότι kathoti
ADV
καθότιkathotias/just asIn so far
ἂν an
PRT
ἄνanifas
πλεῖον pleion
A-ASN
πλείων, πλεῖονpleiōn pleiongreater[brideprice]
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whoof the
ἐτῶν,     etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearyears,
πληθύνῃ plēthunē
V-AAS-3S
πληθύνωplēthunōto multiplyhe shall multiply
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
ἔγκτησιν enktēsin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
καθότι kathoti
ADV
καθότιkathotias/just asin so far
ἂν an
PRT
ἄνanifas
ἔλαττον elatton
A-ASN
ἐλάσσωνelassōnlesserless
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whoof the
ἐτῶν,     etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearyears,
ἐλαττονώσῃ elattonōsē
V-AAS-3S
strong:GV-AAS-3Sstrong:GV-AAS-3Sstrong:GV-AAS-3S 
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
κτῆσιν ktēsin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
αὐτοῦ·     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sincefor
ἀριθμὸν arithmon
N-ASM
ἀριθμόςarithmosnumberby number
γενημάτων genēmatōn
N-GPN
γέννημαgennēmaoffspringproduce
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
οὕτως houtōs
ADV
οὕτω, οὕτωςhhoutō outōsthus(-ly)[Chaldean]
ἀποδώσεταί apodōsetai
V-FMI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshall he sell
σοι.     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
 
17 Tłum. GrEn. Толк. Nie gnębcie braci z pokolenia waszego, ale niech się każdy boi Boga swego, bo ja Pan, Bóg wasz.Не обижайте один другого; бойся Бога твоего, ибо Я Господь, Бог ваш. Да не њскорби1тъ человёкъ бли1жнzгw, и3 да ўбои1шисz гDа бGа твоегw2: ѓзъ гDь бGъ вaшъ. 25,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPμὴ
ADV
μήnotLet not
θλιβέτω thlibetō
V-PAM-3S
θλίβωthlibōto press on[2afflict
ἄνθρωπος anthrōpos
N-NSM
ἄνθρωποςanthrōposa human1a man]
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
πλησίον plēsion
ADV
πλησίονplēsionnear/neighborhis neighbor!
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
φοβηθήσῃ fobēthēsē
V-FPI-2S
φοβέωfobeōto fearyou shall fear
κύριον kurion
N-ASM
κύριοςkurioslordlord
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
θεόν theon
N-ASM
θεόςtheosGodyour God.
σου·     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
ἐγώ egō
P-NS
ἐγώegōI/wehis neighbor!
εἰμι eimi
V-PAI-1S
εἰμίeimito be[decree]
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordlord
ho
T-NSM
hothe/this/who 
θεὸς theos
N-NSM
θεόςtheosGodyour God.
ὑμῶν.     humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
 
18 Tłum. GrEn. Толк. – Chowajcie przykazania moje i przepisów przestrzegajcie i wypełniajcie je, abyście mogli mieszkać w ziemi bez wszelkiego strachuИсполняйте постановления Мои, и храните законы Мои и исполняйте их, и будете жить спокойно на земле; И# сотвори1те вс‰ њправд†ніz мо‰ и3 вс‰ суды2 мо‰, сохрани1те же и3 сотвори1те |, и3 всели1тесz на земли2 ўповaюще. 25,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ποιήσετε poiēsete
V-FAI-2P
ποιέωpoieōto do/makeyou shall observe
πάντα panta
A-APN
πᾶςpasallall
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
δικαιώματά dikaiōmata
N-APN
δικαίωμαdikaiōmarighteous actmy ordinances,
μου mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
πάσας pasas
A-APF
πᾶςpasallall
τὰς tas
T-APF
hothe/this/who 
κρίσεις kriseis
N-APF
κρίσιςkrisisjudgmentmy judgments.
μου mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
φυλάξασθε fulaxasthe
V-AMM-2P
φυλάσσωfulassōto keep/guardyou shall keep,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ποιήσετε poiēsete
V-FAI-2P
ποιέωpoieōto do/makeyou shall observe
αὐτὰ auta
D-APN
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
κατοικήσετε katoikēsete
V-FAI-2P
κατοικέωkatoikeōto dwellyou shall dwell
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstupon
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whothe
γῆς gēs
N-GSF
γῆearthland
πεποιθότες·     pepoithotes
V-RAPRP
πείθωpeithōto persuadecomplying.
 
19 Tłum. GrEn. Толк. i żeby wam ziemia rodziła owoce swoje, których byście używali aż do sytości nie bojąc się najazdu od nikogo.и будет земля давать плод свой, и будете есть досыта, и будете жить спокойно на ней. И# дaстъ землS плоды2 сво‰, и3 снёсте въ сhтость, и3 вселитeсz на нeй ўповaюще. 25,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
δώσει dōsei
V-FAI-3S
δίδωμιdidōmito give[3shall give

T-NSF
hothe/this/who1the
γῆ
N-NSF
γῆearth2land]
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
ἐκφόρια ekforia
N-APN
strong:GN-APNstrong:GN-APNstrong:GN-APN 
αὐτῆς,     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
φάγεσθε fagesthe
V-FMI-2P
ἐσθίωesthiōto eatyou shall eat
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardin
πλησμονὴν plēsmonēn
N-ASF
πλησμονήplēsmonēgratificationfullness,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
κατοικήσετε katoikēsete
V-FAI-2P
κατοικέωkatoikeōto dwellyou shall dwell
πεποιθότες pepoithotes
V-RAPRP
πείθωpeithōto persuadecomplying
ἐπ'     ep
PREP
ἐπίepiupon/to/againstupon
αὐτῆς.     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
20 Tłum. GrEn. Толк. A jeśli rzeczecie: Co będziemy jeść siódmego roku, jeśli nie będziemy siać ani zbierać zboża naszego?Если скажете: что же нам есть в седьмой год, когда мы не будем ни сеять, ни собирать произведений наших? Ѓще же речeте: что2 ћсти бyдемъ въ седм0е лёто сіE, ѓще не сёемъ, ни собирaемъ плодHвъ свои1хъ; 25,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
λέγητε legēte
V-PAS-2P
λέγωlegōto speakyou should say,
Τί ti
I-ASN
τίςtiswhich?[to bray]
φαγόμεθα fagometha
V-FMI-1P
ἐσθίωesthiōto eatshall we eat
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSN
hothe/this/who 
ἔτει etei
N-DSN
ἔτοςetosyear[2year
τῷ
T-DSN
hothe/this/who 
ἑβδόμῳ hebdomō
A-DSN
ἕβδομοςhebdomosseventh1this seventh]
τούτῳ,     toutō
D-DSN
τούτῳtoutōto this[Noadiah]
ἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifif
μὴ
ADV
μήnotwe do not
σπείρωμεν speirōmen
V-AAS-1P
σπείρωspeirōto sowsow,
μηδὲ mēde
CONJ
μηδέmēdenot[preciousness]
συναγάγωμεν sunagagōmen
V-AAS-1P
συνάγωsunagōto assemblegather in
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
γενήματα genēmata
N-APN
γέννημαgennēmaoffspringour produce?
ἡμῶν;     hēmōn
P-GP
ἡμῶνhēmōnof us[harm]
 
21 Tłum. GrEn. Толк. – dam wam błogosławieństwo roku szóstego i przy niesie urodzaj na trzy lata.Я пошлю благословение Мое на вас в шестой год, и он принесет произведений на три года; и3 послю2 блгcвeніе моE вaмъ въ лёто шест0е, и3 сотвори1тъ плоды2 сво‰ на три2 лBта: 25,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandThen
ἀποστελῶ apostelō
V-FAI-1S
ἀποστέλλωapostellōto sendI will send
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
εὐλογίαν eulogian
N-ASF
εὐλογίαeulogiapraisemy blessing
μου mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
ὑμῖν humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSN
hothe/this/whothe
ἔτει etei
N-DSN
ἔτοςetosyear[2year
τῷ
T-DSN
hothe/this/who 
ἕκτῳ,     hektō
A-DSN
ἕκτοςhektossixth[to scrape]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ποιήσει poiēsei
V-FAI-3S
ποιέωpoieōto do/makeshall produce
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
γενήματα genēmata
N-APN
γέννημαgennēmaoffspringits produce
αὐτῆς autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
τρία tria
A-APN
τρεῖς, τρίαtreis triathreethree
ἔτη.     etē
N-APN
ἔτοςetosyearyears.
 
22 Tłum. GrEn. Толк. I będziecie siać ósmego roku, a będziecie jeść stare zboże aż do dziewiątego roku: dopóki nie urodzi się nowe, jeść będziecie stare.и будете сеять в восьмой год, но есть будете произведения старые до девятого года; доколе не поспеют произведения его, будете есть старое. и3 посёете въ лёто nсм0е, и3 снёсте t плодHвъ вeтхихъ дaже до лёта девsтагw: д0ндеже приспёютъ плоды2 є3S, снёсте вє1тхаz вeтхихъ. 25,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
σπερεῖτε spereite
V-FAI-2P
σπείρωspeirōto sowyou shall sow
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ἔτος etos
N-ASN
ἔτοςetosyear[2year
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
ὄγδοον ogdoon
A-ASN
ὄγδοοςogdooseighth1eighth],
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
φάγεσθε fagesthe
V-FMI-2P
ἐσθίωesthiōto eatyou shall eat
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromof
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whothe
γενημάτων genēmatōn
N-GPN
γέννημαgennēmaoffspring[2produce
παλαιά·     palaia
A-APN
παλαιόςpalaiosold1old]
ἕως heōs
PREP
ἕωςheōsuntiluntil
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/whothe
ἔτους etous
N-GSN
ἔτοςetosyear[2year
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
ἐνάτου,     enatou
A-GSN
ἔννατοςennatosninth (hour)1ninth].
ἕως heōs
CONJ
ἕωςheōsuntilUntil
ἂν an
PRT
ἄνanifwhenever
ἔλθῃ elthē
V-AAS-3S
ἔρχομαιerchomaito come/go[2should come
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who 
γένημα genēma
N-NSN
γέννημαgennēmaoffspring1its produce],
αὐτῆς,     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
φάγεσθε fagesthe
V-FMI-2P
ἐσθίωesthiōto eatyou shall eat
παλαιὰ palaia
A-APN
παλαιόςpalaiosoldold
παλαιῶν.     palaiōn
A-GPN
παλαιόςpalaiosoldof old.
 
23 Tłum. GrEn. Толк. – Ziemia też nie będzie sprzedana na wieczność, bo moja jest, a wyście przychodnie i kmiecie moi.Землю не должно продавать навсегда, ибо Моя земля: вы пришельцы и поселенцы у Меня; И# землS да не продaстсz во ўтверждeніе: моs бо є4сть землS, ћкw пришeльцы и3 присeльницы вы2 є3стE предо мн0ю: 25,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd

T-NSF
hothe/this/whothe
γῆ
N-NSF
γῆearthland
οὐ ou
ADV
οὐounoshall not
πραθήσεται prathēsetai
V-FPI-3S
πιπράσκωpipraskōto sellbe sold
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
βεβαίωσιν,     bebaiōsin
N-ASF
βεβαίωσιςbebaiōsisconfirmationsecurity;
ἐμὴ emē
A-NSF
ἐμόςemosmy[5mine
γάρ gar
PRT
γάρgarfor1for
ἐστιν estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]

T-NSF
hothe/this/who2the
γῆ,     
N-NSF
γῆearth3earth],
διότι dioti
CONJ
διότιdiotibecausebecause
προσήλυτοι prosēlutoi
N-NPM
προσήλυτοςprosēlutosproselyte[3foreigners
καὶ kai
CONJ
καίkaiand4and
πάροικοι paroikoi
A-NPM
πάροικοςparoikosforeigner5sojourners
ὑμεῖς humeis
P-NP
ὑμεῖςhumeisyou[Nineveh]
ἐστε este
V-PAI-2P
ἐστέesteyou are[Zebulunite]
ἐναντίον enantion
PREP
ἐναντίοςenantiosagainst[to pine]
μου·     mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
 
24 Tłum. GrEn. Толк. Przeto wszelką ziemię posiadłości waszej pod warunkiem wykupienia sprzedawać się musi.по всей земле владения вашего дозволяйте выкуп земли. и3 по всeй земли2 њдержaніz вaшегw, и3скyпъ дади1те земли2. 25,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
κατὰ kata
PREP
κατάkataaccording toaccording to
πᾶσαν pasan
A-ASF
πᾶςpasallall
γῆν gēn
N-ASF
γῆearthland
κατασχέσεως katascheseōs
N-GSF
κατάσχεσιςkataschesispossessionof your possession
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
λύτρα lutra
N-APN
λύτρονlutronransom[2ransoms
δώσετε dōsete
V-FAI-2P
δίδωμιdidōmito give1you shall give]
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whofor the
γῆς.     gēs
N-GSF
γῆearthland.
 
25 Tłum. GrEn. Толк. Jeśli brat twój zubożawszy sprzeda majętność swoją, to krewny jego, jeśli chce, może wykupić, co on był sprzedał.Если брат твой обеднеет и продаст от владения своего, то придет близкий его родственник и выкупит проданное братом его; Ѓще же нищeтствуетъ брaтъ тв0й, и4же съ тоб0ю, и3 продaстъ t њдержaніz своегw2, да пріи1детъ ќжикъ бли1жній є3мY и3 и3скyпитъ продaніе брaта своегw2. 25,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifBut if
δὲ de
PRT
δέdethenBut if
πένηται penētai
V-PMS-3S
strong:GV-PMS-3Sstrong:GV-PMS-3Sstrong:GV-PMS-3S 
ho
T-NSM
hothe/this/who 
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother1your brother
σοῦ sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
ho
T-NSM
hothe/this/who 
μετὰ meta
PREP
μετάmetawith/after2with
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀποδῶται apodōtai
V-AMS-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshould have sold
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofrompart of
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who 
κατασχέσεως katascheseōs
N-GSF
κατάσχεσιςkataschesispossessionhis possession,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἔλθῃ elthē
V-AAS-3S
ἔρχομαιerchomaito come/go[5should come
ho
T-NSM
hothe/this/who1the one
ἀγχιστεύων anchisteuōn
V-PAPRS
strong:GV-PAPRSstrong:GV-PAPRSstrong:GV-PAPRS 
ἐγγίζων engizōn
V-PAPRS
ἐγγίζωengizōto come near3being near
ἔγγιστα engista
ADV
ἐγγύςengusnear[Gederite]
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
λυτρώσεται lutrōsetai
V-FMI-3S
λυτρόωlutroōto ransomhe shall ransom
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
πρᾶσιν prasin
N-ASF
strong:GN-ASFstrong:GN-ASFstrong:GN-ASF 
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whothe
ἀδελφοῦ adelfou
N-GSM
ἀδελφόςadelfosbrotherof his brother.
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
26 Tłum. GrEn. Толк. A jeśli nie ma krewnego, a sam by mógł zapłatę na okup znaleźć,если же некому за него выкупить, но сам он будет иметь достаток и найдет, сколько нужно на выкуп, Ѓще же не бyдетъ комY ќжика, и3 возм0жетъ рукA є3гw2 њбрэсти2 дов0ленъ и3скyпъ є3гw2, 25,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifBut if
δὲ de
PRT
δέdethenBut if
μὴ
ADV
μήnotthere might not be
ē
V-PAS-3S
hothe/this/who 
τινι tini
I-DSM
τιςtisoneany
ho
T-NSM
hothe/this/whoin the
ἀγχιστεύων anchisteuōn
V-PAPRS
strong:GV-PAPRSstrong:GV-PAPRSstrong:GV-PAPRS 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
εὐπορηθῇ euporēthē
V-APS-3S
εὐπορέωeuporeōbe prosperoushe should be well-provided
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
χειρὶ cheiri
N-DSF
χείρcheirhandhand,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
εὑρεθῇ heurethē
V-APS-3S
εὑρίσκωheuriskōto find/meethe should find
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who[that]
ἱκανὸν hikanon
A-NSN
ἱκανόςhikanossufficientfit
λύτρα lutra
N-NPN
λύτρονlutronransomfor his ransoms,
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
27 Tłum. GrEn. Толк. będą obliczone plony od tego czasu, gdy sprzedał; a co zostanie, odda temu, co kupił, i tak odbierze majętność swoją.то пусть он расчислит годы продажи своей и возвратит остальное тому, кому он продал, и вступит опять во владение свое; и3 и3счи1слитъ лBта продaніz є3гw2, и3 воздaстъ є4же и3зли1ше и4мать, человёку є3мyже пр0дано бЁ џное, и3 возврати1тсz во њдержaніе своE. 25,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
συλλογιεῖται sullogieitai
V-FMI-3S
strong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3S 
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
ἔτη etē
N-APN
ἔτοςetosyearyears
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who 
πράσεως praseōs
N-GSF
strong:GN-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSF 
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀποδώσει apodōsei
V-FAI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshall give back
ho
R-NSN
hothe/this/whoto the
ὑπερέχει huperechei
V-PAI-3S
ὑπερέχωhuperechōbe highersuperior
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
ἀνθρώπῳ,     anthrōpō
N-DSM
ἄνθρωποςanthrōposa humanman

R-DSM
ōOmega[Sippai]
ἀπέδοτο apedoto
V-AMI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payhe sold
ἑαυτὸν heauton
D-ASM
ἑαυτοῦheautoumy/your/him-self[to cut down|off]
αὐτῷ,     autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀπελεύσεται apeleusetai
V-FMI-3S
ἀπέρχομαιaperchomaito go away[word]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who[that]
κατάσχεσιν kataschesin
N-ASF
κατάσχεσιςkataschesispossessionhis possession.
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
28 Tłum. GrEn. Толк. A jeśli nie znajdzie ręka jego, żeby oddał zapłatę, będzie trzymał kupiec to, co kupił, aż do roku jubileuszowego, w nim bowiem każda sprzedaż wróci się do właściciela i posiadacza pierwszego. если же не найдет рука его, сколько нужно возвратить ему, то проданное им останется в руках покупщика до юбилейного года, а в юбилейный год отойдет оно, и он опять вступит во владение свое. Ѓще же не њбрsщетъ рукA є3гw2 дов0льное, є4же tдaти є3мY, да бyдетъ пр0даное купи1вшему є5 дaже до шестaгw лёта њставлeніz, и3 и3зhдетъ во њставлeніе, и3 возврати1тсz во њдержaніе своE. 25,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifBut if
δὲ de
PRT
δέdethenBut if
μὴ
ADV
μήnot[3should not be well-provided
εὐπορηθῇ euporēthē
V-APS-3S
εὐπορέωeuporeōbe prosperous[3should not be well-provided

T-NSF
hothe/this/who 
χεὶρ cheir
N-NSF
χείρcheirhand2hand]
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τὸ to
T-ASN
hothe/this/whothe
ἱκανὸν hikanon
A-ASN
ἱκανόςhikanossufficientfit
ὥστε hōste
CONJ
ὥστεhōstesoso as
ἀποδοῦναι apodounai
V-AAR
ἀποδίδωμιapodidōmito payto repay
αὐτῷ,     autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]

T-NSF
hothe/this/who 
πρᾶσις prasis
N-NSF
strong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF 
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the
κτησαμένῳ ktēsamenō
V-AMPMS
κτάομαιktaomaito possesone acquiring
αὐτὰ auta
D-APN
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἕως heōs
PREP
ἕωςheōsuntiluntil
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/whothe
ἕκτου hektou
A-GSN
ἐκτόςektosoutside/except[Girgashite]
ἔτους etous
N-GSN
ἔτοςetosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
ἀφέσεως·     afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease;
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐξελεύσεται exeleusetai
V-FMI-3S
ἐξέρχομαιexerchomaito go outit shall go forth
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
ἀφέσει,     afesei
N-DSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease;
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
ἀπελεύσεται apeleusetai
V-FMI-3S
ἀπέρχομαιaperchomaito go away[word]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
κατάσχεσιν kataschesin
N-ASF
κατάσχεσιςkataschesispossessionhis possession.
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
29 Tłum. GrEn. Толк. Kto by sprzedał dom w murach miasta, będzie miał prawo odkupu, zanim się jeden rok skończy. Если кто продаст жилой дом в городе, огражденном стеною, то выкупить его можно до истечения года от продажи его: в течение года выкупить его можно; Ѓще же кто2 продaстъ д0мъ њбитaемый во грaдэ њграждeннэмъ, и3 бyдетъ и3скуплeніе є3гw2, д0ндеже и3сп0лнитсz: лёто днjй бyдетъ и3скуплeніе є3гw2. 25,29Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘὰν ean
CONJ
ἐάνeanifBut if
δέ de
PRT
δέdethenBut if
τις tis
I-NSM
τιςtisoneany
ἀποδῶται apodōtai
V-AMS-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshould sell
οἰκίαν oikian
N-ASF
οἰκίαoikiahousea house
οἰκητὴν oikētēn
A-ASF
strong:GA-ASFstrong:GA-ASFstrong:GA-ASF 
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
πόλει polei
N-DSF
πόλιςpoliscitya city
τετειχισμένῃ,     teteichismenē
V-RPPMS
strong:GV-RPPMSstrong:GV-RPPMSstrong:GV-RPPMS 
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]

T-NSF
hothe/this/whothe
λύτρωσις lutrōsis
N-NSF
λύτρωσιςlutrōsisredemptionransoming
αὐτῆς,     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἕως heōs
CONJ
ἕωςheōsuntiluntil
πληρωθῇ plērōthē
V-APS-3S
πληρόωplēroōto fulfillshould be fulfilled,
ἐνιαυτὸς eniautos
N-NSM
ἐνιαυτόςeniautosyeara year
ἡμερῶν,     hēmerōn
N-GPF
ἡμέραhēmeradayof days
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]

T-NSF
hothe/this/whothe
λύτρωσις lutrōsis
N-NSF
λύτρωσιςlutrōsisredemptionof ransoming
αὐτῆς.     autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
30 Tłum. GrEn. Толк. Jeśli nie wykupi, a rok minie, ten, który go kupił, będzie go miał i potomkowie jego na wieczność, i nie będzie mógł być wykupiony ani w jubileusz.если же не будет он выкуплен до истечения целого года, то дом, который в городе, имеющем стену, останется навсегда у купившего его в роды его, и в юбилей не отойдет от него. Ѓще же не и3скyпитъ, д0ндеже скончaетсz лёто всE, да ўкрэпи1тсz д0мъ сyщій во грaдэ и3мyщемъ њграждeніе въ твeрдость купи1вшему є3го2, въ р0ды є3гw2, и3 не возврати1тсz во њставлeніе. 25,30Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifBut if
δὲ de
PRT
δέdethenBut if
μὴ
ADV
μήnotit should not
λυτρωθῇ,     lutrōthē
V-APS-3S
λυτρόωlutroōto ransombe ransomed
ἕως heōs
CONJ
ἕωςheōsuntiluntil
ἂν an
PRT
ἄνanif[Ahithophel]
πληρωθῇ plērōthē
V-APS-3S
πληρόωplēroōto fulfill[3should be fulfilled
αὐτῆς autēs
D-GSF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐνιαυτὸς eniautos
N-NSM
ἐνιαυτόςeniautosyear2year
ὅλος,     holos
A-NSM
ὅλοςholosall1 entire],
κυρωθήσεται kurōthēsetai
V-FPI-3S
κυρόωkuroōto affirm[9shall be validated

T-NSF
hothe/this/who1the
οἰκία oikia
N-NSF
οἰκίαoikiahouse2house

T-NSF
hothe/this/who 
οὖσα ousa
V-PAPRS
ὤνōnbeing[mockery]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/among4in
πόλει polei
N-DSF
πόλιςpoliscity6city
τῇ
T-DSF
hothe/this/who5the
ἐχούσῃ echousē
V-PAPMS
ἔχωechōto have/be7having
τεῖχος teichos
N-ASN
τεῖχοςteichoswall8a wall]
βεβαίως bebaiōs
ADV
βέβαιοςbebaiosfirm[Bozez]
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
κτησαμένῳ ktēsamenō
V-AMPMS
κτάομαιktaomaito possesone acquiring
αὐτὴν autēn
D-ASF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardunto
τὰς tas
T-APF
hothe/this/whoto the
γενεὰς geneas
N-APF
γενεάgeneagenerationhis generations,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
οὐκ ouk
ADV
οὐounoit shall not
ἐξελεύσεται exeleusetai
V-FMI-3S
ἐξέρχομαιexerchomaito go outgo forth
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῇ
T-DSF
hothe/this/who 
ἀφέσει.     afesei
N-DSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease.
 
31 Tłum. GrEn. Толк. Ale jeśli dom jest we wsi, która nie ma murów, prawem o polach sprzedany będzie: jeśli pierwej nie będzie wykupiony, w jubileusz wróci się do pana.А домы в селениях, вокруг которых нет стены, должно считать наравне с полем земли: выкупать их [всегда] можно, и в юбилей они отходят. Д0мы же и5же на сeлэхъ, и5мже нёсть w4крестъ и4хъ њграждeніz, къ селY земли2 да приложaтсz: и3скупyємы всегдA да бyдутъ, и3 во њставлeніе да возвратsтсz. 25,31Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPαἱ hai
T-NPF
hothe/this/whoBut the
δὲ de
PRT
δέdethenBut the
οἰκίαι oikiai
N-NPF
οἰκίαoikiahousehouses,
αἱ hai
T-NPF
hothe/this/whothe ones
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
ἐπαύλεσιν,     epaulesin
N-DPF
ἔπαυλιςepaulisresidenceproperties,
αἷς hais
R-DPF
ὅς, ἥhhos ēwhichones in which
οὐκ ouk
ADV
οὐounothere is not
ἔστιν estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongamong
αὐταῖς autais
D-DPF
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τεῖχος teichos
N-NSN
τεῖχοςteichoswalla wall
κύκλῳ,     kuklō
N-DSM
κύκλῳkuklōsurroundinground about,
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/with[2 to
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who3the
ἀγρὸν agron
N-ASM
ἀγρόςagrosfield4field
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who5of the
γῆς gēs
N-GSF
γῆearth6land
λογισθήτωσαν·     logisthētōsan
V-APM-3P
λογίζομαιlogizomaito count1they shall be considered] --
λυτρωταὶ lutrōtai
N-NPM
λυτρωτήςlutrōtēsredeemerransomable
διὰ dia
PREP
διάdiathrough/because of[enclosure]
παντὸς pantos
A-GSM
πᾶςpasall[tongue]
ἔσονται esontai
V-FMI-3P
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
ἀφέσει afesei
N-DSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease
ἐξελεύσονται.     exeleusontai
V-FMI-3P
ἐξέρχομαιexerchomaito go outthey shall go forth.
 
32 Tłum. GrEn. Толк. Domy Lewitów, które są w miastach, zawsze mogą być wykupione. А города левитов, домы в городах владения их, левитам всегда можно выкупать; И# грaди леvjтстіи, д0мы градHвъ њдержaніz и4хъ, и3скупyємы да бyдутъ всегдA леvjтwмъ. 25,32Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
αἱ hai
T-NPF
hothe/this/whothe
πόλεις poleis
N-NPF
πόλιςpoliscitycities
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whoof the
Λευιτῶν leuitōn
N-GPM
ΛευΐτηςleuitēsLevite[weary]
οἰκίαι oikiai
N-NPF
οἰκίαoikiahousehouses
τῶν tōn
T-GPF
hothe/this/whoof the
πόλεων poleōn
N-GPF
πόλιςpoliscitycities
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
κατασχέσεως katascheseōs
N-GSF
κατάσχεσιςkataschesispossessionin their possession,
λυτρωταὶ lutrōtai
N-NPM
λυτρωτήςlutrōtēsredeemer[3ransomable
διὰ dia
PREP
διάdiathrough/because of[enclosure]
παντὸς pantos
A-GSM
πᾶςpasall[tongue]
ἔσονται esontai
V-FMI-3P
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
τοῖς tois
T-DPM
hothe/this/whoto the
Λευίταις·     leuitais
N-DPM
ΛευΐτηςleuitēsLevite[weary]
 
33 Tłum. GrEn. Толк. Jeśli ich nie wykupią, w jubileusz wrócą się do panów: bo domy miast lewickich za majętności są między synami Izraelowymi. а кто из левитов не выкупит, то проданный дом в городе владения их в юбилей отойдет, потому что домы в городах левитских составляют их владение среди сынов Израилевых; И# и4же ѓще и3скyпитъ t леv‡тъ: и3 и3зhдетъ продaніе домHвъ грaда њдержaніz и4хъ во њставлeніе, ћкw д0мы градHвъ леvjтскихъ њдержaніе и4хъ, посредЁ сынHвъ ї}левыхъ. 25,33Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ὃς hos
R-NSM
ὅς, ἥhhos ēwhichwhat
ἂν an
PRT
ἄνanifever
λυτρωσάμενος lutrōsamenos
V-AMPRS
λυτρόωlutroōto ransomshould be ransomed
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideby
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whoof the
Λευιτῶν,     leuitōn
N-GPM
ΛευΐτηςleuitēsLevite[weary]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
ἐξελεύσεται exeleusetai
V-FMI-3S
ἐξέρχομαιexerchomaito go out[6shall go forth

T-NSF
hothe/this/who1the
διάπρασις diaprasis
N-NSF
strong:GN-NSFstrong:GN-NSFstrong:GN-NSF 
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
οἰκιῶν oikiōn
N-GPF
οἰκίαoikiahouse3of houses
πόλεως poleōs
N-GSF
πόλιςpoliscity4of city
κατασχέσεως katascheseōs
N-GSF
κατάσχεσιςkataschesispossession5of their possession]
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongunto
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
ἀφέσει,     afesei
N-DSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease.
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sinceFor
οἰκίαι oikiai
N-NPF
οἰκίαoikiahousehouses
τῶν tōn
T-GPF
hothe/this/whoof the
πόλεων poleōn
N-GPF
πόλιςpoliscitycities
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whoof the
Λευιτῶν leuitōn
N-GPM
ΛευΐτηςleuitēsLevite[weary]
κατάσχεσις kataschesis
N-NSF
κατάσχεσιςkataschesispossessiontheir possession
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
μέσῳ mesō
A-DSN
μέσοςmesosmidstmidst
υἱῶν huiōn
N-GPM
υἱόςhuiossonof sons
Ισραηλ.     israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
 
34 Tłum. GrEn. Толк. Ale pastwiska przy miastach mech nie będą sprzedawane, bo jest to posiadłość wieczna. и полей вокруг городов их продавать нельзя, потому что это вечное владение их. И# сeла tдэлє1наz градHмъ и4хъ да не продадyтсz, ћкw њдержaніе вёчное сіE и4хъ є4сть. 25,34Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
οἱ hoi
T-NPM
hothe/this/whothe
ἀγροὶ agroi
N-NPM
ἀγρόςagrosfieldfields,
οἱ hoi
T-NPM
hothe/this/whothe ones
ἀφωρισμένοι afōrismenoi
V-RMPRP
ἀφορίζωaforizōto separatebeing separated
ταῖς tais
T-DPF
hothe/this/who 
πόλεσιν polesin
N-DPF
πόλιςpoliscitytheir cities
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
οὐ ou
ADV
οὐounoshall not
πραθήσονται,     prathēsontai
V-FPI-3P
πιπράσκωpipraskōto sellbe sold,
ὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sincefor
κατάσχεσις kataschesis
N-NSF
κατάσχεσιςkataschesispossession[5possession
αἰωνία aiōnia
A-NSF
αἰώνιοςaiōnioseternal4eternal
τοῦτο touto
D-NSN
τοῦτοtoutothat[drowsiness]
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐστιν.     estin
V-PAI-3S
ἐστίestihe is[to sacrifice]
 
35 Tłum. GrEn. Толк. – Jeśli zubożeje brat twój, a osłabnie ręka jego, i przyjmiesz go jako przychodnia i gościa, i będzie żył z tobą, Если брат твой обеднеет и придет в упадок у тебя, то поддержи его, пришлец ли он, или поселенец, чтоб он жил с тобою; Ѓще же нищeтствуетъ брaтъ тв0й, и4же съ тоб0ю, и3 и3знем0жетъ рукaми ў тебє2, заступи2 є3го2 ћкw пришeльца и3 присeльника, да поживeтъ брaтъ тв0й съ тоб0ю: 25,35Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
πένηται penētai
V-PMS-3S
strong:GV-PMS-3Sstrong:GV-PMS-3Sstrong:GV-PMS-3S 
ho
T-NSM
hothe/this/who 
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother1your brother
σοῦ.     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀδυνατήσῃ adunatēsē
V-AAS-3S
ἀδυνατέωadunateōbe impossiblehe shall be powerless
ταῖς tais
T-DPF
hothe/this/who2
χερσὶν chersin
N-DPF
χείρcheirhandhands
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besidewith
σοί,     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
ἀντιλήμψῃ antilēmpsē
V-FMI-2S
ἀντιλαμβάνωantilambanōto helpyou shall take hold
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/how[5as
προσηλύτου prosēlutou
N-GSM
προσήλυτοςprosēlutosproselyte6a foreigner
καὶ kai
CONJ
καίkaiand7and
παροίκου,     paroikou
A-GSM
πάροικοςparoikosforeigner8a sojourner
καὶ kai
CONJ
καίkaiand1and
ζήσεται zēsetai
V-FMI-3S
ζάωzaōto live2he shall live
ho
T-NSM
hothe/this/whoin the
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother[dust]
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
μετὰ meta
PREP
μετάmetawith/after3with
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
 
36 Tłum. GrEn. Толк. nie weźmiesz lichwy od niego ani więcej, niżeś dał; bój się Boga twego, żeby żyć mógł twój brat przy tobie. не бери от него роста и прибыли и бойся Бога твоего; [Я Господь,] чтоб жил брат твой с тобою; да не в0змеши t негw2 ли1хвы, нижE б0лэе (*дaнагw), и3 ўбои1шисz бGа твоегw2: ѓзъ гDь: и3 поживeтъ брaтъ тв0й съ тоб0ю. 25,36Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPοὐ ou
ADV
οὐounoYou shall not
λήμψῃ lēmpsē
V-FMI-2S
λαμβάνωlambanōto taketake
παρ'     par
PREP
παράparafrom/with/beside[2from
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τόκον tokon
N-ASM
τόκοςtokosinterest1interest],
οὐδὲ oude
CONJ
οὐδέoudeand notnor
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstfor
πλήθει plēthei
N-DSN
πλῆθοςplēthosmultitudean amount.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
φοβηθήσῃ fobēthēsē
V-FPI-2S
φοβέωfobeōto fearyou shall fear
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
θεόν theon
N-ASM
θεόςtheosGodyour God,
σοῦ.     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
ἐγὼ egō
P-NS
ἐγώegōI/we3him
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslord[before]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ζήσεται zēsetai
V-FMI-3S
ζάωzaōto live[2shall live
ho
T-NSM
hothe/this/who 
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother1your brother]
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
μετὰ meta
PREP
μετάmetawith/afterwith
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
 
37 Tłum. GrEn. Толк. Pieniędzy twoich nie dasz mu na lichwę i nadwyżki plonów nie będziesz się domagał.серебра твоего не отдавай ему в рост и хлеба твоего не отдавай ему для получения прибыли. СребрA твоегw2 да не дaси є3мY въ ли1хву, и3 рaди прибhтка не дaси є3мY пи1щей твои1хъ. 25,37Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPτὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
ἀργύριόν argurion
N-ASN
ἀργύριονargurionsilverYour money
σου.     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
οὐ ou
ADV
οὐounoyou shall not
δώσεις dōseis
V-FAI-2S
δίδωμιdidōmito givegive
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/againstwith
τόκῳ tokō
N-DSM
τόκοςtokosinterestinterest ;
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐπὶ epi
PREP
ἐπίepiupon/to/against[Hadadezer]
πλεονασμὸν pleonasmon
N-ASM
strong:GN-ASMstrong:GN-ASMstrong:GN-ASM 
οὐ ou
ADV
οὐounoyou shall not
δώσεις dōseis
V-FAI-2S
δίδωμιdidōmito givegive
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
βρώματά brōmata
N-APN
βρῶμαbrōmafoodof your foods.
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
 
38 Tłum. GrEn. Толк. Ja Pan, Bóg wasz, którym was wywiódł z ziemi egipskiej, abym wam dał ziemię chananejską i był Bogiem waszym.Я Господь, Бог ваш, Который вывел вас из земли Египетской, чтобы дать вам землю Ханаанскую, чтоб быть вашим Богом. Ѓзъ гDь бGъ вaшъ, и3зведhй вы2 и3з8 земли2 є3гЂпетскіz, є4же дaти вaмъ зeмлю ханаaнску, ћкw бhти мнЁ бGу вaшему. 25,38Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐγὼ egō
P-NS
ἐγώegōI/weI
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordlord
ho
T-NSM
hothe/this/who 
θεὸς theos
N-NSM
θεόςtheosGodyour God,
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
ho
T-NSM
hothe/this/whothe
ἐξαγαγὼν exagagōn
V-AAPRS
ἐξάγωexagōto lead outone leading
ὑμᾶς humas
P-AP
ὑμᾶςhumasyou[offspring]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom out of
γῆς gēs
N-GSF
γῆearthland
Αἰγύπτου aiguptou
N-GSF
ΑἴγυπτοςaiguptosEgypt[reddish]
δοῦναι dounai
V-AAR
δίδωμιdidōmito giveto give
ὑμῖν humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
γῆν gēn
N-ASF
γῆearthland
Χανααν chanaan
N-PRI
ΧαναάνchanaanCanaan[Suah]
ὥστε hōste
CONJ
ὥστεhōstesoso as
εἶναι einai
V-PAR
εἶναιeinaito exist[Gezrite]
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
θεός.     theos
N-NSM
θεόςtheosGodGod.
 
39 Tłum. GrEn. Толк. Jeśli ubóstwem przyciśnięty zaprzeda się tobie brat twój, nie będziesz go cisnął służbą niewolniczą,Когда обеднеет у тебя брат твой и продан будет тебе, то не налагай на него работы рабской: Ѓще же њуб0жаетъ брaтъ тв0й ў тебє2, и3 продaстсz тебЁ, да не пораб0таетъ тебЁ раб0ты рaбскіz: 25,39Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
ταπεινωθῇ tapeinōthē
V-APS-3S
ταπεινόωtapeinoōto humble[2should be humbled
ho
T-NSM
hothe/this/who 
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother1your brother]
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideby
σοὶ soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
πραθῇ prathē
V-APS-3S
πιπράσκωpipraskōto sellshould be sold
σοι,     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
οὐ ou
ADV
οὐounohe shall not
δουλεύσει douleusei
V-FAI-3S
δουλεύωdouleuōbe a slaveserve
σοι soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
δουλείαν douleian
N-ASF
δουλείαdouleiaslaveryslavery
οἰκέτου·     oiketou
N-GSM
οἰκέτηςoiketēsslaveof a servant.
 
40 Tłum. GrEn. Толк. ale jako najemnik i osadnik będzie u ciebie; aż do roku jubileuszowego będzie robił u ciebie, он должен быть у тебя как наемник, как поселенец; до юбилейного года пусть работает у тебя, ѓки наeмникъ и3ли2 пришлeцъ да бyдетъ тебЁ, дaже до лёта њставлeніz дёлати бyдетъ ў тебє2, 25,40Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/how[2as
μισθωτὸς misthōtos
A-NSM
μισθωτόςmisthōtoshired worker3a hireling
ē
CONJ
hothe/this/whothe
πάροικος paroikos
A-NSM
πάροικοςparoikosforeigner5a sojourner
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
σοι,     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
ἕως heōs
PREP
ἕωςheōsuntiluntil
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/whoof the
ἔτους etous
N-GSN
ἔτοςetosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who[that]
ἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease --
ἐργᾶται ergatai
V-FMI-3S
ἐργάτηςergatēsworker[to overthrow]
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besidefor
σοί.     soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
 
41 Tłum. GrEn. Толк. a potem wynijdzie z dziatkami swymi i wróci się do rodziny i do majętności ojców swoich. а тогда пусть отойдет он от тебя, сам и дети его с ним, и возвратится в племя свое, и вступит опять во владение отцов своих, и3 да и3зhдетъ t тебє2, и3 дёти є3гw2 съ ни1мъ въ лёто њставлeніz, и3 да tи1детъ въ р0дъ св0й, и3 во њдержaніе џтчее своE возврати1тсz, 25,41Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἐξελεύσεται exeleusetai
V-FMI-3S
ἐξέρχομαιexerchomaito go outhe shall go forth
τῇ
T-DSF
hothe/this/whothe
ἀφέσει afesei
N-DSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
τὰ ta
T-NPN
hothe/this/who 
τέκνα tekna
N-NPN
τέκνονteknonchildhis children
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
μετ'     met
PREP
μετάmetawith/afterwith
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἀπελεύσεται apeleusetai
V-FMI-3S
ἀπέρχομαιaperchomaito go awayhe shall go
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardunto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
γενεὰν genean
N-ASF
γενεάgeneagenerationhis family;
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardunto
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/whothe
κατάσχεσιν kataschesin
N-ASF
κατάσχεσιςkataschesispossessionpossession
τὴν tēn
T-ASF
hothe/this/who 
πατρικὴν patrikēn
A-ASF
πατρικόςpatrikospaternalof his father
ἀποδραμεῖται,     apodrameitai
V-FMI-3S
strong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3S 
 
42 Tłum. GrEn. Толк. Słudzy to bowiem moi są i jam ich wywiódł z ziemi egipskiej; niech nie będą sprzedawani jako niewolnicy.потому что они - Мои рабы, которых Я вывел из земли Египетской: не должно продавать их, как продают рабов; понeже раби2 мои2 сyть сjи, и5хже и3звед0хъ и3з8 земли2 є3гЂпетскіz, да не продaстсz продaніемъ рaбіимъ: 25,42Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPδιότι dioti
CONJ
διότιdiotibecauseBecause
οἰκέται oiketai
N-NPM
οἰκέτηςoiketēsslave[2my servants
μού mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
εἰσιν eisin
V-PAI-3P
εἰσίeisithey are[Gilonite]
οὗτοι,     houtoi
D-NPM
οὗτοςhoutosthis/he/she/it1these are]
οὓς hous
R-APM
οὖςousear[sheep]
ἐξήγαγον exēgagon
V-AAI-1S
ἐξάγωexagōto lead outI led out
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromof
γῆς gēs
N-GSF
γῆearthland
Αἰγύπτου,     aiguptou
N-GSF
ΑἴγυπτοςaiguptosEgypt[reddish]
οὐ ou
ADV
οὐounoThey shall not be sold
πραθήσεται prathēsetai
V-FPI-3S
πιπράσκωpipraskōto sellThey shall not be sold
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
πράσει prasei
N-DSF
strong:GN-DSFstrong:GN-DSFstrong:GN-DSF 
οἰκέτου·     oiketou
N-GSM
οἰκέτηςoiketēsslaveof a domestic servant.
 
43 Tłum. GrEn. Толк. Nie nękaj go siłą, ale się bój Boga twego. не господствуй над ним с жестокостью и бойся Бога твоего. да не њтzготи1ши є3гw2 труд0мъ, и3 ўбои1шисz гDа бGа твоегw2. 25,43Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPοὐ ou
ADV
οὐounoYou shall not
κατατενεῖς katateneis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
μόχθῳ mochthō
N-DSM
μόχθοςmochthostoiltrouble,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
φοβηθήσῃ fobēthēsē
V-FPI-2S
φοβέωfobeōto fearyou shall fear
κύριον kurion
N-ASM
κύριοςkurioslord[before]
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
θεόν theon
N-ASM
θεόςtheosGodyour God.
σου.     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
 
44 Tłum. GrEn. Толк. – Niewolnika i niewolnice miejcie sobie z narodów, które są do koła was;А чтобы раб твой и рабыня твоя были у тебя, то покупайте себе раба и рабыню у народов, которые вокруг вас; И# рaбъ и3 рабhнz, и5же ѓще бyдутъ ў тебє2 t kзы6къ, и5же w4крестъ тебє2 сyть, t тёхъ да притsжете рабA и3 рабhню. 25,44Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
παῖς pais
N-NSM
παῖςpaischilda boy
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
παιδίσκη,     paidiskē
N-NSF
παιδίσκηpaidiskēmaidservanta girl,
ὅσοι hosoi
A-NPM
ὅσοςhososjust as/how muchas many as
ἂν an
PRT
ἄνanifshould
γένωνταί genōntai
V-AMS-3P
γίνομαιginomaito bebe
σοι soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whothe
ἐθνῶν,     ethnōn
N-GPN
ἔθνοςethnosGentilesnations,
ὅσοι hosoi
A-NPM
ὅσοςhososjust as/how muchas many as
κύκλῳ kuklō
N-DSM
κύκλῳkuklōsurrounding[2round about
σού sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
εἰσιν,     eisin
V-PAI-3P
εἰσίeisithey are[Gilonite]
ἀπ'     ap
PREP
ἀπόapofromfrom
αὐτῶν autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
κτήσεσθε ktēsesthe
V-FMI-2P
κτάομαιktaomaito possesyou shall acquire
δοῦλον doulon
N-ASM
δοῦλοςdoulosslavea manservant
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
δούλην.     doulēn
N-ASF
δούληdoulēfemale slavea maidservant.
 
45 Tłum. GrEn. Толк. i z przychodniów, którzy gośćmi są u was albo którzy się z nich urodzą w ziemi waszej, tych będziecie mieć za sługiтакже и из детей поселенцев, поселившихся у вас, можете покупать, и из племени их, которое у вас, которое у них родилось в земле вашей, и они могут быть вашей собственностью; И# t сынHвъ присeльничихъ, и5же сyть въ вaсъ, t си1хъ притsжете, и3 t ср0дникwвъ и4хъ, є3ли1цы ѓще бyдутъ въ земли2 вaшей, да бyдутъ вaмъ во њдержaніе, 25,45Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whothe
υἱῶν huiōn
N-GPM
υἱόςhuiossonsons
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whoof the
παροίκων paroikōn
A-GPM
πάροικοςparoikosforeignersojourners
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
ὄντων ontōn
V-PAPGP
ὤνōnbeing[mockery]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongamong
ὑμῖν,     humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τούτων toutōn
D-GPM
τούτωνtoutōnof these[to sprinkle]
κτήσεσθε ktēsesthe
V-FMI-2P
κτάομαιktaomaito possesyou shall acquire,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
συγγενῶν sungenōn
A-GPM
συγγενήςsungenēskindredtheir relatives
αὐτῶν,     autōn
D-GPM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ὅσοι hosoi
A-NPM
ὅσοςhososjust as/how muchas many
ἂν an
PRT
ἄνanifas
γένωνται genōntai
V-AMS-3P
γίνομαιginomaito behappen to be
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῇ
T-DSF
hothe/this/whoof the ones
γῇ
N-DSF
γῆearthyour land,
ὑμῶν·     humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
ἔστωσαν estōsan
V-PAM-3P
ἔστωestōto be[sacrifice]
ὑμῖν humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardfor
κατάσχεσιν.     kataschesin
N-ASF
κατάσχεσιςkataschesispossessiona possession!
 
46 Tłum. GrEn. Толк. i prawem dziedzicznym oddacie ich potomkom, i będziecie ich posiadać na wieki; ale braci waszych, synów Izraelowych, nie uciskajcie mocą.можете передавать их в наследство и сынам вашим по себе, как имение; вечно владейте ими, как рабами. А над братьями вашими, сынами Израилевыми, друг над другом, не господствуйте с жестокостью. и3 да раздэлитE | дётемъ вaшымъ по вaсъ, и3 да бyдутъ вaмъ во њдержaніе во вёкъ: брaтіи же вaшеz, сынHвъ ї}левыхъ, кjйждо брaта своегw2 да не њтzготи1тъ є3гw2 въ трудёхъ. 25,46Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
καταμεριεῖτε katamerieite
V-FAI-2P
strong:GV-FAI-2Pstrong:GV-FAI-2Pstrong:GV-FAI-2P 
αὐτοὺς autous
D-APM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
τοῖς tois
T-DPN
hothe/this/who 
τέκνοις teknois
N-DPN
τέκνονteknonchildyour children
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
μεθ'     meth
PREP
μετάmetawith/afterafter
ὑμᾶς,     humas
P-AP
ὑμᾶςhumasyou[offspring]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔσονται esontai
V-FMI-3P
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
ὑμῖν humin
P-DP
ὑμῖνhuminto you[spark]
κατόχιμοι katochimoi
A-NPM
strong:GA-NPMstrong:GA-NPMstrong:GA-NPM 
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardunto
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/whothe
αἰῶνα·     aiōna
N-ASM
αἰώνaiōnan ageeon.
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
ἀδελφῶν adelfōn
N-GPM
ἀδελφόςadelfosbrotherof your brethren
ὑμῶν humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/whoof the
υἱῶν huiōn
N-GPM
υἱόςhuiossonsons
Ισραηλ israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
ἕκαστος hekastos
A-NSM
ἕκαστοςhekastoseacheach
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/who 
ἀδελφὸν adelfon
N-ASM
ἀδελφόςadelfosbrotherhis brother
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
οὐ ou
ADV
οὐounoshall not
κατατενεῖ katatenei
V-FAI-3S
strong:GV-FAI-3Sstrong:GV-FAI-3Sstrong:GV-FAI-3S 
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τοῖς tois
T-DPM
hothe/this/who 
μόχθοις.     mochthois
N-DPM
μόχθοςmochthostoiltroubles.
 
47 Tłum. GrEn. Толк. – Jeśli się wzmocni u was ręka przychodnia i gościa, a brat twój zubożawszy zaprzeda się jemu albo któremukolwiek z rodu jego,Если пришлец или поселенец твой будет иметь достаток, а брат твой пред ним обеднеет и продастся пришельцу, поселившемуся у тебя, или кому-нибудь из племени пришельца, Ѓще же њбрsщетъ рукA пришeльца и3ли2 присeльника и4же ў тебє2, и3 њбнищaвъ брaтъ тв0й продaстсz къ пришeльцу и3ли2 присeльнику и4же ў тебє2, и3ли2 роди1вшемусz t р0да пришeлча, 25,47Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἘὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
εὕρῃ heurē
V-AAS-3S
εὑρίσκωheuriskōto find/meetshould find

T-NSF
hothe/this/whoin the
χεὶρ cheir
N-NSF
χείρcheirhandhand
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whoof the
προσηλύτου prosēlutou
N-GSM
προσήλυτοςprosēlutosproselyteforeigner
ē
CONJ
hothe/this/whothe
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
παροίκου paroikou
A-GSM
πάροικοςparoikosforeignersojourner
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/who 
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideby
σοὶ soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀπορηθεὶς aporētheis
V-APPRS
ἀπορέωaporeōbe perplexed[2being in distress
ho
T-NSM
hothe/this/whoto the
ἀδελφός adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrother1your brother]
σου sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
πραθῇ prathē
V-APS-3S
πιπράσκωpipraskōto sellshould be sold
τῷ
T-DSM
hothe/this/whoto the
προσηλύτῳ prosēlutō
N-DSM
προσήλυτοςprosēlutosproselyteforeigner
ē
CONJ
hothe/this/who 
τῷ
T-DSM
hothe/this/who[that]
παροίκῳ paroikō
A-DSM
πάροικοςparoikosforeignersojourner
τῷ
T-DSM
hothe/this/who[that]
παρὰ para
PREP
παράparafrom/with/besideby
σοὶ soi
P-DS
σοίsoiyou[chaff]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromto
γενετῆς genetēs
N-GSF
γενετήgenetēbirth[2by birth
προσηλύτῳ,     prosēlutō
N-DSM
προσήλυτοςprosēlutosproselyte1a foreigner];
 
48 Tłum. GrEn. Толк. po zaprzedaniu może być odkupiony; kto chce z braci jego, odkupi go,то после продажи можно выкупить его; кто-нибудь из братьев его должен выкупить его, по продaніи є3мY, и3скyпъ да бyдетъ є3мY, є3ди1нъ t брaтій є3гw2 да и3скyпитъ є3го2: 25,48Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPμετὰ meta
PREP
μετάmetawith/afterafter
τὸ to
T-ASN
hothe/this/who 
πραθῆναι prathēnai
V-APR
πιπράσκωpipraskōto sellhis being sold,
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
λύτρωσις lutrōsis
N-NSF
λύτρωσιςlutrōsisredemptionthere shall be a ransoming
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
αὐτῷ·     autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
εἷς heis
A-NSM
εἰςeistoward[to strive]
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
ἀδελφῶν adelfōn
N-GPM
ἀδελφόςadelfosbrotherof his brethren
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
λυτρώσεται lutrōsetai
V-FMI-3S
λυτρόωlutroōto ransomshall ransom
αὐτόν,     auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
49 Tłum. GrEn. Толк. i stryj, i stryjeczny brat, i krewny, i powinowaty.или дядя его, или сын дяди его должен выкупить его, или кто- нибудь из родства его, из племени его, должен выкупить его; или если будет иметь достаток, сам выкупится. брaтъ nтцA є3гw2, и3ли2 сhнъ брaта nтцA є3гw2, да и3скyпитъ є3го2, и3ли2 t св0йственныхъ пл0ти плeмене є3гw2 и3скyпитъ є3го2: ѓще же возм0жетъ рукA є3гw2, и3скyпитъ себE, 25,49Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἀδελφὸς adelfos
N-NSM
ἀδελφόςadelfosbrotherA brother
πατρὸς patros
N-GSM
πατήρpatērfatherof his father,
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ē
CONJ
hothe/this/whothe
υἱὸς huios
N-NSM
υἱόςhuiossona son
ἀδελφοῦ adelfou
N-GSM
ἀδελφόςadelfosbrother[2brother
πατρὸς patros
N-GSM
πατήρpatērfather1of his father's]
λυτρώσεται lutrōsetai
V-FMI-3S
λυτρόωlutroōto ransomshall ransom
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ē
CONJ
hothe/this/who 
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromof
τῶν tōn
T-GPM
hothe/this/who 
οἰκείων oikeiōn
A-GPM
οἰκεῖοςoikeiosof one’s householdmembers of the family
τῶν tōn
T-GPF
hothe/this/who 
σαρκῶν sarkōn
N-GPF
σάρξsarxfleshof his flesh
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromof
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who[that]
φυλῆς fulēs
N-GSF
φυλήfulētribehis tribe
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
λυτρώσεται lutrōsetai
V-FMI-3S
λυτρόωlutroōto ransomshall ransom
αὐτόν·     auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
εὐπορηθεὶς euporētheis
V-APPRS
εὐπορέωeuporeōbe prosperousbeing well-provided
ταῖς tais
T-DPF
hothe/this/who[that]
χερσὶν chersin
N-DPF
χείρcheirhandhis hands,
λυτρώσηται lutrōsētai
V-AMS-3S
λυτρόωlutroōto ransomhe shall ransom
ἑαυτόν,     heauton
D-ASM
ἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfhimself.
 
50 Tłum. GrEn. Толк. A jeśli i sam będzie mógł, odkupi się, obliczywszy tylko lata od czasu zaprzedania swego, aż do roku jubileuszowego, i pieniądze, za które był sprzedany, rozliczywszy według liczby lat i płacy najemnika.И он должен рассчитаться с купившим его, начиная от того года, когда он продал себя, до года юбилейного, и серебро, за которое он продал себя, должно отдать ему по числу лет; как временный наемник он должен быть у него; да сочтeтсz съ притzжaвшимъ є3го2, t лёта въ нeже продaсz є3мY дaже до лёта њставлeніz, и3 бyдетъ сребро2 продaніz є3гw2 ѓки дeнь наeмника: t лёта до лёта да бyдетъ съ ни1мъ. 25,50Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
συλλογιεῖται sullogieitai
V-FMI-3S
strong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3S 
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withwith
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/whothe
κεκτημένον kektēmenon
V-RMPAS
κτάομαιktaomaito possesone acquiring
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromfrom
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/whothe
ἔτους,     etous
N-GSN
ἔτοςetosyearyear
οὗ hou
R-GSN
οὐouno[Carmi]
ἀπέδοτο apedoto
V-AMI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payhe sold
ἑαυτὸν heauton
D-ASM
ἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfhimself
αὐτῷ,     autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἕως heōs
PREP
ἕωςheōsuntiluntil
τοῦ tou
T-GSM
hothe/this/whothe
ἐνιαυτοῦ eniautou
N-GSM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
ἀφέσεως,     afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease.
καὶ kai
CONJ
καίkaiandAnd
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
τὸ to
T-NSN
hothe/this/who1the
ἀργύριον argurion
N-NSN
ἀργύριονargurionsilver2money
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who 
πράσεως praseōs
N-GSF
strong:GN-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSF 
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/howas
μισθίου·     misthiou
A-GSM
μίσθιοςmisthioshired workerof a hireling.
ἔτος etos
N-NSN
ἔτοςetosyearYear
ἐξ ex
PREP
ἐκekof/fromto
ἔτους etous
N-GSN
ἔτοςetosyearyear
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
μετ'     met
PREP
μετάmetawith/afterwith
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
51 Tłum. GrEn. Толк. Jeśli więcej lat będzie, które zostają aż do jubileuszu, wedle tychże odda i okup;и если еще много остается лет, то по мере их он должен отдать в выкуп за себя серебро, за которое он куплен; Ѓще же комY мн0жае лётъ бyдетъ, проти1въ тёхъ tдaстъ и3скyпъ св0й, t сребрA продaніz своегw2. 25,51Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δέ de
PRT
δέdethenAnd if
τινι tini
I-DSM
τιςtisoneto any
πλεῖον pleion
A-NSN
πλείων, πλεῖονpleiōn pleiongreater[brideprice]
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/who 
ἐτῶν etōn
N-GPN
ἔτοςetosyear3years
ᾖ,     ē
V-PAS-3S
hothe/this/who 
πρὸς pros
PREP
πρόςprosto/withfor
ταῦτα tauta
D-APN
ταῦταtautathis[reward]
ἀποδώσει apodōsei
V-FAI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payhe shall render
τὰ ta
T-APN
hothe/this/whothe
λύτρα lutra
N-APN
λύτρονlutronransomhis ransoms
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromof
τοῦ tou
T-GSN
hothe/this/who 
ἀργυρίου arguriou
N-GSN
ἀργύριονargurionsilvermoney
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/who[that]
πράσεως praseōs
N-GSF
strong:GN-GSFstrong:GN-GSFstrong:GN-GSF 
αὐτοῦ·     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
52 Tłum. GrEn. Толк. a jeśli mało, porachuje się z nim według liczby lat i odda kupcowi to,если же мало остается лет до юбилейного года, то он должен сосчитать и по мере лет отдать за себя выкуп. Ѓще же мaлw њстaнетсz t лётъ до лёта њставлeніz, и3 да сочтeтъ є3мY по лётwмъ є3гw2, и3 tдaстъ и3скyпъ є3гw2 ѓки наeмникъ: 25,52Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
ὀλίγον oligon
A-NSN
ὀλίγοςoligoslittle/fewfew
καταλειφθῇ kataleifthē
V-APS-3S
καταλείπωkataleipōto leaveshould be left behind
ἀπὸ apo
PREP
ἀπόapofromof
τῶν tōn
T-GPN
hothe/this/whothe
ἐτῶν etōn
N-GPN
ἔτοςetosyearyears
εἰς eis
PREP
εἰςeistowardto
τὸν ton
T-ASM
hothe/this/whothe
ἐνιαυτὸν eniauton
N-ASM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
ἀφέσεως,     afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease,
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
συλλογιεῖται sullogieitai
V-FMI-3S
strong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3Sstrong:GV-FMI-3S 
αὐτῷ autō
D-DSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
κατὰ kata
PREP
κατάkataaccording toaccording to
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
ἔτη etē
N-APN
ἔτοςetosyearhis years,
αὐτοῦ,     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandand
ἀποδώσει apodōsei
V-FAI-3S
ἀποδίδωμιapodidōmito payshall render
τὰ ta
T-APN
hothe/this/who 
λύτρα lutra
N-APN
λύτρονlutronransomhis ransoms.
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
53 Tłum. GrEn. Толк. co zostało lat, odliczywszy zapłatę, za którą pierwej służył. Nie będzie go dręczył gwałtownie przed oczyma twymi.Он должен быть у него, как наемник, во все годы; он не должен господствовать над ним с жестокостью в глазах твоих. t г0да до г0да да бyдетъ съ ни1мъ: да не њтzготи1ши є3гw2 труд0мъ пред8 тоб0ю. 25,53Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὡς hōs
CONJ
ὡςhōswhich/howAs
μισθωτὸς misthōtos
A-NSM
μισθωτόςmisthōtoshired workera hireling,
ἐνιαυτὸν eniauton
N-ASM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear
ἐξ ex
PREP
ἐκekof/fromto
ἐνιαυτοῦ eniautou
N-GSM
ἐνιαυτόςeniautosyearyear
ἔσται estai
V-FMI-3S
ἔσομαιesomaiwill be[Zabud]
μετ'     met
PREP
μετάmetawith/afterwith
αὐτοῦ·     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
οὐ ou
ADV
οὐounoYou shall not
κατατενεῖς katateneis
V-FAI-2S
strong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2Sstrong:GV-FAI-2S 
αὐτὸν auton
D-ASM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSM
hothe/this/who 
μόχθῳ mochthō
N-DSM
μόχθοςmochthostoiltrouble
ἐνώπιόν enōpion
PREP
ἐνώπιονenōpionbeforebefore
σου.     sou
P-GS
σοῦsouyou[guard]
 
54 Tłum. GrEn. Толк. A jeśliby przez to nie mógł być odkupiony, roku jubileuszowego wynijdzie z dziećmi swymi.Если же он не выкупится таким образом, то в юбилейный год отойдет сам и дети его с ним, Ѓще же не и3скyпитсz по си6мъ, да и3зhдетъ въ лёто њставлeніz сaмъ и3 дёти є3гw2 съ ни1мъ: 25,54Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPἐὰν ean
CONJ
ἐάνeanifAnd if
δὲ de
PRT
δέdethenAnd if
μὴ
ADV
μήnothe should not
λυτρῶται lutrōtai
V-PMS-3S
λυτρόωlutroōto ransompay ransom
κατὰ kata
PREP
κατάkataaccording toaccording to
ταῦτα,     tauta
D-APN
ταῦταtautathis[reward]
ἐξελεύσεται exeleusetai
V-FMI-3S
ἐξέρχομαιexerchomaito go outhe shall go forth
ἐν en
PREP
ἐνenin/on/amongin
τῷ
T-DSN
hothe/this/whothe
ἔτει etei
N-DSN
ἔτοςetosyearyear
τῆς tēs
T-GSF
hothe/this/whoof the
ἀφέσεως afeseōs
N-GSF
ἄφεσιςafesisforgivenessrelease;
αὐτὸς autos
D-NSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
καὶ kai
CONJ
καίkaiandthen
τὰ ta
T-NPN
hothe/this/who 
παιδία paidia
N-NPN
παιδίονpaidionchildhis children
αὐτοῦ autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
μετ'     met
PREP
μετάmetawith/afterwith
αὐτοῦ.     autou
D-GSM
αὐτόςautoshe/she/it/self[wall]
 
55 Tłum. GrEn. Толк. Moimi bowiem sługami są synowie Izraelowi, których wywiodłem z ziemi egipskiej.потому что сыны Израилевы Мои рабы; они Мои рабы, которых Я вывел из земли Египетской. Я Господь, Бог ваш.ћкw мои2 сhнове ї}лєвы раби2 сyть, џтроцы мои2 сjи сyть, и5хже и3звед0хъ и3з8 земли2 є3гЂпетскіz: ѓзъ гDь бGъ вaшъ.25,55Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPὅτι hoti
CONJ
ὅτιhotithat/sinceFor
ἐμοὶ emoi
P-DS
ἐμοίemoiI[pestilence]
οἱ hoi
T-NPM
hothe/this/whothe
υἱοὶ huioi
N-NPM
υἱόςhuiossonsons
Ισραηλ israēl
N-PRI
ἸσραήλisraēlIsrael[window]
οἰκέται,     oiketai
N-NPM
οἰκέτηςoiketēsslaveservants;
παῖδές paides
N-NPM
παῖςpaischild[3of my children
μου mou
P-GS
μοῦmouof me[Jesimiel]
οὗτοί houtoi
D-NPM
οὗτοςhoutosthis/he/she/it1these
εἰσιν,     eisin
V-PAI-3P
εἰσίeisithey are[Gilonite]
οὓς hous
R-APM
οὖςousear[sheep]
ἐξήγαγον exēgagon
V-AAI-1S
ἐξάγωexagōto lead outI led
ἐκ ek
PREP
ἐκekof/fromfrom out of
γῆς gēs
N-GSF
γῆearthland
Αἰγύπτου·     aiguptou
N-GSF
ΑἴγυπτοςaiguptosEgypt[reddish]
ἐγὼ egō
P-NS
ἐγώegōI/weto me
κύριος kurios
N-NSM
κύριοςkurioslordlord
ho
T-NSM
hothe/this/who 
θεὸς theos
N-NSM
θεόςtheosGodyour God.
ὑμῶν.     humōn
P-GP
ὑμῶνhumōnof you[lamp]

261 Ja Pan, Bóg wasz. Nie będziecie sobie czynić bałwana ani rzeźby, ani znaków stawiać nie będziecie, ani kamienia znaczonego nie postawicie w ziemi waszej, żebyście się mu kłaniali; bom ja jest Pan, Bóg wasz.2 Zachowajcie sabaty moje, a przed świątynią moją drżyjcie. Ja Pan.III. Zakończenie: błogosławieństwa i przekleństwa. (26, 3-46) BŁOGOSŁAWIEŃSTWA I PRZEKLEŃSTWA (26,3-46). Błogosławieństwa zapewnione za wierność: urodzaje (26,3-5), pokój (6-8), przymierze z Bogiem (9-13). Groźby za niewierność prawu: choroby, głód, klęski (14-17). Wzmożenie kar (18-26), aż do wyniszczenia kraju i rozproszenia narodu (27-33). Odpoczynek ziemi (34-35). Cierpienia wygnania (36-39). Nawrócenie i przebaczenie (40-45a). Zakończenie (45b).3 Jeśli wedle przykazań moich postępować będziecie i ustawy moje zachowacie i wypełnicie je, 4 dam wam deszcze w czasach swoich, a ziemia da urodzaj swój i owocu drzewa pełne będą. 5 Doczeka się młóćba żniwna zbierania wina, a zbieranie wina potrwa do siewu i będziecie jeść chleb wasz w sytości, i bez strachu mieszkać będzie w ziemi waszej.6 Dam pokój na granicach waszych; będziecie spać, a nie będzie, kto by przestraszył. Oddalę złe zwierzę, a miecz nie przejdzie granic waszych. 7 Będziecie gonić nieprzyjaciół waszych i padną przed wami.8 Będzie gonić pięciu waszych stu obcych, a stu z was dziesięć tysięcy; polegną nieprzyjaciele wasi mieczem przed oczyma waszymi.9 Wejrzę na was i rozkrzewię; rozmnożycie się i utwierdzę przymierze moje z wami.10 Będziecie jeść najstarsze ze starych rzeczy; a stare, gdy nowe nastaną, wyrzucacie.11 Postawię przybytek mój w pośrodku was i nie odrzuci was dusza moja.12 Będę chodził między wami i będę Bogiem waszym, a wy będziecie ludem moim. 13 Ja Pan, Bóg wasz, którym was wywiódł z ziemi Egipcjan, żebyście im nie służyli, i który połamałem łańcuchy szyj waszych, żebyście prosto chodzili.14 A jeśli mię nie usłuchacie i nie zachowacie wszystkich przykazań moich;15 jeśli wzgardzicie prawami moimi i przepisy moje zlekceważycie, tak że nie uczynicie tego, com ja ustanowił, i wniwecz obrócicie przymierze moje:16 ja też wam to uczynię: Nawiedzę was prędko ubóstwem i gorączką, która przygasi oczy wasze i wyniszczy życie wasze; próżno rzucać będziecie na sienie, które od nieprzyjaciół pożarte będzie.17 Zwrócę twarz moją przeciwko wam, i upadniecie przed nieprzyjaciółmi waszymi i będziecie poddani tym, którzy was mają w nienawiści; będziecie uciekać, choć was nikt go nić nie będzie.18 – A jeśli ani tak nie usłuchacie mnie, dodam wam siedemkroć karania dla grzechów waszych, 19 i zetrę pychę zatwardziałości waszej. I dam wam niebo z wierzchu jak żelazo, a ziemię miedzianą.20 Wniwecz pójdzie praca wasza: nie da ziemia plonu ani drzewa nie dadzą owoców.21 Jeśli postępować będziecie na przekór mnie i nie zechcecie mnie słuchać, dodam wam kar siedemkroć dla grzechów waszych;22 i puszczę na was zwierzęta dzikie, które pożrą was i dobytek wasz, i przywiodą do niewiela wszystko, a drogi wasze opustoszeją.23 A jeśli ani tak nie będziecie chcieli przyjąć karności, ale na przekór mnie postępować będziecie,24 ja też na przekór wam postąpię i uderzę was siedmiokroć dla grzechów waszych.25 I przywiodę na was miecz pomsty przymierza mego; a gdy uciekniecie do miast, puszczę zarazę między was, i będziecie podani w ręce nieprzyjaciół,26 gdy złamię podporę chleba waszego, tak iż dziesięć niewiast naraz w jednym piecu będą piec chleb i będą go oddawać pod wagą, i będziecie jeść a nie najecie się.27 A jeśli ani przez to nie usłuchacie mnie, ale będziecie postępować na przekór mnie,28, i ja postąpię na przekór wam w zapalczywości wrogiej i ukarzę was siedmiu plagami dla grzechów29 waszych, tak iż będziecie jeść ciała synów waszych i córek waszych.30 Zburzę wyżyny wasze i bałwany połamię; padniecie między zwały bałwanów waszych i będzie się brzydziła wami dusza moja tak bardzo, 31 iż miasta wasze obrócę w pustynię i spustoszę świątynie wasze, i nie przyjmę więcej wonności najwdzięczniejszej.32 I zniszczę ziemię waszą, i zdumieją się nad nią nieprzyjaciele wasi, gdy będą w niej mieszkać.33 A was rozproszę między narody i dobędę miecza za wami, i będzie ziemia wasza pusta, a miasta wasze zburzone.34 – Wtedy się będą podobały ziemi sabaty jej po wszystkie dni opustoszenia jej; kiedy będziecie w ziemi nieprzyjacielskiej, 35 będzie sobotowała, i odpocznie w sabaty opustoszenia swego, przeto że sobie nie odpoczęła w sabaty wasze, gdyście w niej mieszkali.36 A którzy z was zostaną, strachem napełnię serca ich w ziemiach nieprzyjacielskich; przestraszy ich szmer liścia lecącego i tak będą uciekać, jak przed mieczem; będą padać, choć ich nikt nie goni, 37 i padnie każdy na brata swego jakby uciekając przed wojną; nikt z was nie będzie śmiał oporu stawić nieprzyjacielowi.38 Poginiecie między narodami i pożre was ziemia nieprzyjacielska. 39 A jeśli i z tych niektórzy zostaną, uschną w nieprawościach swoich w ziemi nieprzyjaciół swoich i za grzechy ojców swych i swoje utrapieni będą,40 aż wyznają nieprawości swoje i przodków swoich, którymi wystąpili przeciwko mnie i postępowali na przekór mnie. 41 Postąpię tedy i ja na przekór im, i wwiodę ich do ziemi nieprzyjaciół ich, aż się zawstydzi nieobrzezane serce ich; wtedy się modlić będą za niezbożności swoje.42 I wspomnę na przymierze moje, które uczyniłem z Jakubem i z Izaakiem, i z Abrahamem; 43 i wspomnę też na ziemię, która przez nich opuszczona, będzie sobie podobała w sabatach swoich, zaznając opustoszenia z powodu nich. A oni będą się modlić za grzechy swoje, iż odrzucili sądy moje i prawami moimi wzgardzili. 44 Wszakże nawet gdy byli w ziemi nieprzyjacielskiej, nie do końca ich od rzuciłem ani tak nimi wzgardziłem, żeby wyniszczeni byli i żebym złamał przymierze moje z nimi. Jam bowiem jest Pan, Bóg ich,45 i wspomnę na przymierze moje dawne, kiedym ich wywiódł z ziemi egipskiej przed oczyma narodów, abym był Bogiem ich. Ja Pan.” Te są przepisy i przykazania, i prawa, które dał Pan między sobą a synami Izraelowymi na górze Synaj przez Mojżesza.IV. Dodatek (27,1-34) ŚLUBY (27,1-27). Oddanie Bogu przez ślub osób (27,1-8), zwierząt czystych (9-10) lub nieczystych (11-13), domu (14-15), pola (16-25). Pierworodne zwierząt (26-27).
271 I rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:2 “Mów synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Człowiek, który uczyni ślub i siebie samego odda Bogu ślubem, według oszacowania da okup.3 Jeśli będzie mężczyzna od dwudziestego roku aż do sześćdziesiątego roku, da pięćdziesiąt syklów srebra wedle wagi świątynnej;4 jeśli niewiasta, trzydzieści.5 A od piątego roku aż do dwudziestego, mężczyzna da dwadzieścia syklów, niewiasta dziesięć.6 Od jednego miesiąca aż do piątego roku za mężczyznę dadzą pięć syklów, a za niewiastę trzy.7 Mężczyzna od sześćdziesięciu lat i wyżej da piętnaście syklów, niewiasta dziesięć.8 Jeśli będzie ubogi, a wedle oszacowania oddać nie będzie mógł, stanie przed kapłanem, a ile on oszacuje i obaczy, że może oddać, tyle da. 9 – Ale jeśliby kto ślubował bydlę, które może być ofiarowane Panu,10 święte będzie i nie będzie mogło być odmienione, to jest ani lepsze na gorsze, ani gorsze na lepsze; a jeśli odmieni, i to, które zostało odmienione, i tamto, za które odmienione zostało, będzie poświęcone Panu.11 Jeśliby kto ślubował bydlę nieczyste, które Panu ofiarowane być nie może, będzie przywiedzione przed kapłana, on zaś osądzi, 12 czy dobre jest czy złe, i ustanowi zapłatę. 13 Jeśli będzie ją chciał dać ten, który ofiaruje, nadda do oszacowania piątą część.14 – Jeśli człowiek ślubuje dom swój i poświęca Panu, oglądnie go kapłan, czy jest dobry czy zły, i wedle ceny, która od niego ustanowiona będzie, sprzedany będzie. 15 Lecz jeśli ten, który ślubował, będzie go chciał odkupić, da piątą część oszacowania więcej i będzie miał dom. 16 – A jeśli rolę posiadłości swej ślubuje i poświęca Panu, według miary zasiewu będzie oszacowana cena: jeśli trzydziestu korcami jęczmienia zasiewają ziemię, za pięćdziesiąt syklów srebra ma być sprzedana.17 Jeśli zaraz od roku zaczętego jubileuszu ślubuje rolę: ile będzie warta, za tyle będzie oszacowana. 18 Ale jeśli już przeszło nieco czasu, kapłan obliczy pieniądze według liczby lat, które jeszcze zbywają aż do jubileuszu, i potrącone będzie z zapłaty.19 A jeśli będzie chciał odkupić rolę ten; który ją ślubował, nadda piątą część oszacowanych pieniędzy i otrzyma ją.20 Lecz jeśli nie będzie chciał odkupić, ale komu innemu będzie sprzedana, już więcej ten, który ją ślubował, odkupić jej nie będzie mógł.21 Bo gdy przyjdzie dzień jubileuszu, będzie poświęcona Panu, a majętność poświęcona należy do prawa kapłańskiego.22 Jeśli pole kupione, a nie z ojczystej posiadłości, poświęcone będzie Panu,23 obliczy kapłan cenę według liczby lat aż do jubileuszu, i da ten, który ją był ślubował, 24 Panu; a w jubileuszu wróci się do pierwszego właściciela, który je był sprzedał i miał je w dziale majętności swojej.25 Wszelkie oszacowania będą ważyć sykłem świątyni. Sykiel ma dwadzieścia obolów. 26 – Pierworodnych, które należą do Pana, nikt nie może poświęcić ani ślubować; bądź to wół, bądź owca, Pańskie są.27 A jeśli jest bydlę nieczyste, odkupi ten, który ofiarował, według oszacowania twego i nadda piątą część ceny. Jeśli nie będzie chciał odkupić, sprzedane będzie innemu za tyle, na ile od ciebie będzie oszacowane. PRZEDMIOTY ŚLUBOWANE BOGU PRZEZ ZAKLĘCIE (27,28-29).28 Wszystko, co poświęcone będzie Panu, bądź człowiek, bądź bydlę, bądź rola, nie będzie sprzedane ani nie będzie mogło być odkupione; cokolwiek raz będzie poświęcone, prześwięte będzie Panu.29 I wszystko poświęcone, które ofiaruje człowiek, nie będzie odkupione, ale śmiercią umrze. DZIESIĘCINY (27,30-34). Owoce ziemi (27,30-31): Zwierzęta czyste (32-33). Zakończenie ogólne (34).30 Wszystkie dziesięciny ziemi, bądź ze zboża, bądź z owoców drzewa, Pana są i jemu są poświęcone. 31 Jeśli kto chce odkupić dziesięciny swoje, nadda piątą część ich. Wszystkie dziesięciny wołów i owiec, i kóz, które przechodzą pod laską pasterza, cokolwiek dziesiąte przyjdzie, będzie poświęcone Panu.33 Nie będą wybierać ani dobrego ani złego, ani innym będzie odmienione; jeśli kto odmieni, i to co się odmieniło, i za co się odmieniło, będzie poświęcone Panu, i nie będzie odkupione.” 34 Te są przykazania, które dał Pan Mojżeszowi dla synów Izraelowych na górze Synaj.