- 1074 – 1139 r. – wprowadzenie obowiązku przestrzegania “celibatu”
“W XI wieku wielu duchownych było żonatych, a wśród nich znajdowali się także i biskupi. Takie sytuacje zdarzały się nawet w Rzymie. Kolejni papieże ponawiali i wprowadzali w życie normy dotyczące bezżenności duchownych.
I tak np. Grzegorz VII w 1074 r. pod groźbą ekskomuniki zabronił jakiemukolwiek duchownemu mieć żonę, a wiernym zabronił spowiedzi św. u takiego duchownego i jednocześnie wprowadził zakaz przyjmowania Komunii św. z rąk żonatych kapłanów.
Ważne postanowienia w utrwaleniu celibatu przynoszą sobory laterańskie. Pierwszy Sobór Laterański (1123) zabronił duchownym zamieszkiwać z żonami i konkubinami, zawierać małzeństwo, a istniejące związki kazał rozwiązać. Natomiast Sobór Laterański II (1139) wprowadził nieważność małżeństwa zawartego przez duchownych wyższych święceń.”[1]
- 1075 r. – “Dictatus papae” (dyktat papieża) opracowany przez papieża Grzegorza VII.
Dokument stanowiący podstawę doktryny papocezaryzmu, czyli nadrzędnej pozycji papiestwa nad światem chrześcijańskim i świecką władzą:
- 1215 r. – dogmat o przeistoczeniu, tzw. “Transsubstancji”, czyli realnej przemianie chleba (oplatka) w ciało Jezusa i wina w krew Jezusa podczas Mszy św.
Dogmat formułowany na IV Soborze Laterańskim.
- 1264 r. – ustanowienie uroczystości “Bożego Ciała”
Uroczystość ustanowiona przez papieża Urbana IV bullą “Transiturus – de hoc Mundo”. Z powodu śmierci tego papieża święto ostatecznie potwierdzone dokumentem papieża Jana XXII w 1317 r.
- 1439 r. – dogmat o istnieniu “czyśca” sformułowany przede wszystkim na Soborze Florenckim (1439 r.) i Trydenckim (1545 – 1563)
W następstwie tego dogmatu zaczęła się sprzedaż odpustów od kar czyśćcowych.
- XVI w. – znak krzyża
Papież Innocenty III (1198-1216) wyjaśnia:
„Trzeba uczynić znak krzyża trzema palcami, ponieważ wyciska się go przywołując Trójcę Świętą. Tak oto jest czyniony: z góry na dół, i z prawej na lewą stronę, ponieważ Chrystus zstąpił z nieba na ziemię, i od Żydów (prawica) przeszedł do pogan (lewica).
Inni jednakże czynią znak krzyża z lewej na prawą stronę, ponieważ musimy przejść z marności (lewica) do chwały (prawica), tak jak Chrystus przeszedł ze śmierci do życia, i z Piekieł do Raju. [Kapłani] Czynią tak aby lud postępował w ten sam sposób. Możesz łatwo to sprawdzić – wyobrażając sobie księdza stojącego twarzą do ludu na błogosławieństwo – kiedy czynimy nad ludem znak krzyża jest on czyniony z lewej na prawą.”[2]
Rzymskokatolicki biskup John Walsh w pracy dotyczącej historii liturgiki twierdził, że co najmniej do czasów papieża Piusa V (1566-72) na Zachodzie żegnano się od prawego ramienia do lewego, co jest ciągle czynione w Kościele Prawosławnym.[3]
- 1854 r. – trzeci dogmat maryjny “O niepokalanym poczęciu Maryi” (NPNMP)
Dogmat ogłoszony 8 grudnia 1854 r. w bazylice św. Piotra w Rzymie przez papieża Piusa IX w bulli “Ineffabilis Deus” (Niewyrażalny Bóg). Uroczystość jest obchodzona 8. Grudnia
- 1870 – dogmat “O nieomylności papieża” ogłoszony przez papieża Piusa IX w 1870 r. na I Soborze Watykańskim na IV sesji w konstytucji dogmatycznej “Pastor aeternus” (Konstytucja o Kościele Chrystusowym).
Wynikiem sprzeciwu części duchownych i wiernych było pojawienie się w 1870 r. Kościoła starokatolickiego.
Formuła papieskiej nieomylności brzmi:
“(…) Za zgodą świętego Soboru nauczamy i definiujemy jako dogmat objawiony przez Boga, że Biskup Rzymski, gdy mówi ex cathedra – tzn. gdy sprawując urząd pasterza i nauczyciela wszystkich wiernych, swą najwyższą apostolską władzą określa zobowiązującą cały Kościół naukę w sprawach wiary i moralności – dzięki opiece Bożej przyrzeczonej mu w osobie św. Piotra Apostoła posiada tę nieomylność, jaką Boski Zbawiciel chciał wyposażyć swój Kościół w definiowaniu nauki wiary i moralności. Toteż takie definicje są niezmienne same z siebie, a nie na mocy zgody Kościoła.
Jeśli zaś ktoś, co nie daj Boże, odważy się tej naszej definicji przeciwstawić, niech będzie wyłączony ze społeczności wiernych.”
- 1929 r. – utworzenie Państwa Watykańskiego
- 1950 r. – czwarty dogmat maryjny “O wniebowzięciu Najświętszej Marii Panny” (WNMP)
Dogmat ogłoszony przez papieża Piusa XII, zawarty w konstytucji apostolskiej “Munificentissimus Deus”. Święto obchodzone 15 sierpnia i zastąpiło trwające od VIll wieku “Święto Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny”.
REFORMY EUCHARYSTYCZNE
- Pozbawienie dzieci eucharystii:
– Sobór Laterański IV – 1215 r.
– Sobór Trydencki (sesja 21) – 1562 r.
- Pozbawienie rzymskich katolików wina eucharystycznego:
– Sobór w Konstancji (sesja 13) – 15.06.1415 r.
– Sobór Trydencki (sesja 21) – 1562 r.
Tłum i opr. AN
[1] Michał Grochowina, “Kościół i prawo”, 1(14) 2012, s. 14
[2] Eliasz Leszek Szczepaniak, Wierzę w jeden Katolicki Kościół. Świadectwo konwersji do prawosławia, www.prawoslawnikatolicy.pl, 2013, s. 92-93
[3] bp John Walsh, The mass and the vestments of the Catholic Church: liturgical, doctrinal, historical i archeological, New York 1916 – potwierdzone cenzurą kościelną: NIHIL OBSTAT i IMPRIMTUR
