Styl fragmentu
*Zezwalaj na cookies aby zapamiętać ustawienia
Styl fragmentu
*Zezwalaj na cookies aby zapamiętać ustawienia
Pierwsza Księga Samuela
CZĘŚĆ I (1,1-7,17)SAMUELI. Narodzenie Samuela; jego powołanie.(1,1-3,21) NARODZENIE SAMUELA (1,1-20). Elkana, jego pielgrzymki do świątyni w Silo (1-3); stosunek jego do dwu jego żon, miłość Anny, która była niepłodną (4-8). Modlitwa Anny (9-11); cierpkie uwagi kapłana Helego (12-14); spokojna odpowiedź Anny, błogosławieństwo Helego (15-18). Powrót do Ramata (19). Narodzenie Samuela (20).
11 Był pewien mąż z Ramataim Sofim, z gór Efraim, a imię jego Elkana, syn Jerohama, syna Eliu, syna Tohu, syna Sufa, Efratejczyk.2 I miał dwie żony, imię jednej Anna, a imię drugiej Fenenna. I miała Fenenna synów, ale Anna nie miała dziatek.3 I chodził ów mąż z miasta swego w dni ustanowione, aby oddawać pokłon i ofiarować Panu zastępów w Silo. A byli tam dwaj synowie Helego, Ofni i Finees, kapłani Pańscy.4 Przyszedł tedy dzień, i ofiarował Elkana, i dał Fenennie, żonie swej, i wszystkim synom jej i córkom części,5 a Annie dał część jedną smutny, bo Annę miłował; ale Pan zamknął żywot jej.6 Trapiła ją też przeciwniczka jej i bardzo frasowała, tak dalece, że urągała, iż Pan zamknął żywot jej.7 I tak czynił na każdy rok, kiedy za nadejściem czasu chodzili do kościoła Pańskiego; i tak ją drażniła, a ona płakała i nie jadła.8 Rzekł jej tedy Elkana, mąż jej: “Anno, czemu płaczesz? i dlaczego nie jesz? a czemu się frasuje serce twoje? Czym ja nie lepszy tobie, niźli dziesięciu synów?”9 I wstała Anna najadłszy się i napiwszy w Silo. A gdy Heli kapłan siedział na stołku przed drzwiami kościoła Pańskiego,10 Anna, będąc gorzkiego serca, modliła się do Pana płacząc rzewnie,11 i uczyniła ślub mówiąc: “Panie zastępów, jeśli wejrzawszy wejrzysz na utrapienie służebnicy twojej i wspomnisz na mnie, a nie zapomnisz służebnicy twojej, i dasz słudze twojej płeć męską, dam go Panu przez wszystkie dni żywota jego, a brzytwa nie postoi na głowie jego.”12 I stało się, gdy ona przedłużała modlitwy przed Panem, że Heli przypatrywał się ustom jej.13 Ale Anna mówiła w sercu swoim i tylko usta jej się ruszały, ale głosu zgoła słychać nie było. Mniemał tedy Heli, że była pijana, i rzekł jej:14 “Dokądże pijana będziesz? Wytrzeźwij trochę od wina, którym się upiłaś!”15 Odpowiedziała Anna: “Nie, panie mój, bom ja jest niewiasta bardzo nieszczęśliwa, a wina i żadnej rzeczy, która upoić może, nie piłam, alem wylała duszę moją przed oczyma Pańskimi.16 Nie rozumiej o słudze twojej, jak o jednej z córek Beliala, bo z wielkości boleści i z frasunku mego mówiłam aż dotąd.”17 Rzekł tedy Heli: “Idź w pokoju, a Bóg Izraela niech ci spełni prośbę twoją, którąś do niego zanosiła.”18 A ona rzekła: “Oby znalazła służebnica twoja łaskę w oczach twoich!” I poszła niewiasta w drogę swoją, i jadła, a twarz jej już się więcej nie odmieniała.19 I wstali rano, i pokłonili się przed Panem, i wrócili się, i przyszli do domu swego do Ramata. I poznał Elkana Annę, żonę swoją, i wspomniał na nią Pan.20 I stało się po obrocie dni, poczęła Anna i porodziła syna, i nazwała imię jego Samuel, przeto iż go od Pana żądała. OFIAROWANIE SAMUELA BOGU (1,21-2,11). Nowa pielgrzymka Elkany (21-23). Pielgrzymka Anny po odłączeniu dziecięcia (24-25); ofiaruje je Jahwie na służbę (26-28). Pieśń Anny: Radość wdzięczności (2,1); wielkość Jahwy (2); jego zachowanie się wobec potężnych i wobec pokornych (3-8); on powala bezbożnych (9-10a); nadzieja mesjańska (10b). Powrót do Ramata; Samuel pozostaje w świątyni (11).21 I poszedł mąż jej Elkana i wszystek dom jego, aby złożyć Panu ofiarę uroczystą i ślub swój;22 lecz Anna nie poszła, bo powiedziała mężowi swemu: “Nie pójdę, aż będzie odstawione dziecię, i zawiodę je, żeby się ukazało przed obliczem Pańskim i zostało tam na zawsze.”23 I rzekł jej Elkana, mąż jej: “Czyń, co ci się zda dobrym, i zostań, aż je odstawisz; a proszę Pana, aby wypełnił słowo swoje.” A tak została niewiasta i karmiła piersiami syna swego; aż go odsadziła od mleka.24 – I przywiodła go z sobą, gdy go odstawiła, z trzema cielcami i z trzema korcami mąki i z garncem wina, i przywiodła go do domu Pańskiego do Silo. A było dziecię jeszcze malutkie.25 I ofiarowali cielca, i przywiedli dziecię do Helego.26 I rzekła Anna: “Proszę, mój panie, żyje dusza twoja, panie! Jam-ci to owa niewiasta, która stałam tu przed tobą modląc się do Pana.27 O to dziecię prosiłam, i spełnił mi Pan prośbę moją, którą do niego zanosiłam.28 Przeto i ja użyczyłam go Panu na wszystkie dni, przez które będzie użyczony Panu.” I pokłonili się tam Panu. – A Anna modliła się i rzekła:
21 “Rozradowało się serce moje w Panu, i podniósł się róg mój w Bogu moim; rozszerzyły się usta moje nad nieprzyjacioły mymi, bom się uweseliła w zbawieniu twoim.2 Nie masz świętego, jak jest Pan; bo nie masz innego oprócz ciebie, i nie masz mocnego, jak Bóg nasz.3 Przestańcie mówić wyniosłe rzeczy chlubiąc się; niech odstąpią od ust waszych mowy stare, albowiem Bogiem umiejętności jest Pan i jemu gotują się myśli.4 Łuk mocarzów zwyciężony jest, a niemocni są mocą przepasani.5 Ci co pierwej byli syci, za chleb się wynajęli, a głodni są nasyceni, aż niepłodna porodziła wielu, a która miała wielu synów, omdlała.6 Pan uśmierca i ożywia, doprowadza do otchłani i odwodzi.7 Pan ubiogim czyni i wzbogaca, poniża i podwyższa.8 Wzbudza z prochu nędzarza, a z gnoju podnosi ubogiego, aby siedział z książęty i stolicę chwały dzierżył; albowiem Pańskie są zawiasy ziemi i na nich świat założył.9 Nogi świętych swoich zachowa, a bezbożnicy umilkną w ciemnościach; bo nie w sile swojej będzie się wzmacniał mąż.10 Pana bać się będą przeciwnicy jego i nad nimi będzie grzmiał w niebie; Pan będzie sądził granice ziemi i da panowanie królowi swemu i wywyższy róg Chrystusa swojego.”11 I odszedł Elkana do Ramata, do domu swego, a dziecię służyło przed oczyma Pana, przed obliczem Helego kapłana. SYNOWIE HELEGO (2,12-36). Ich zepsucie (12), przewinienia przy składaniu ofiar (13-17). Samuel w świątyni (18-19). Annie rodzą się inne dzieci (20-21). Heli daremnie napomina swych synów (22-26). Pewien mąż Boży karci Helego z powodu grzechów jego synów (27-29), zapowiada upadek jego rodu (30-33), śmierć obu synów w jednym dniu (34) i wzbudzenie kapłana wiernego (35-36).12 Lecz synowie Helego, synowie Beliala,13 nie uznali Pana ani obowiązku kapłańskiego wobec ludu; ale ktokolwiek składał ofiarę, przychodził sługa kapłański, gdy warzyło się mięso, mając widełki o trzech zębach w ręce swojej,14 i wpuszczał je w kocioł, albo w kociołek, albo w garniec, albo w panewkę, i wszystko, co widełkami podniósł, brał sobie kapłan. Tak czynili wszystkiemu Izraelowi, przychodzącym do Silo.15 Także zanim łój palono, przychodził sługa kapłański i mawiał ofiarującemu: “Daj mi mięsa, żebym uwarzył kapłanowi, bo nie wezmę od ciebie mięsa warzonego, ale surowe!”16 I mówił mu ofiarujący: “Niechaj pierwej spalą łój według zwyczaju dzisiaj, a weź sobie, czegokolwiek pragnie dusza twoja.” A on odpowiadając mówił mu: “Żadną miarą, teraz bowiem dasz, inaczej gwałtem wezmę!”17 I był grzech bardzo wielki młodzieńców przed Panem, gdyż odwodzili ludzi od ofiary Pańskiej.18 A Samuel posługiwał przed obliczem Pana, chłopiątko przepasane efodem lnianym.19 A matka jego robiła mu małą sukienkę, którą przynosiła pewnych dni, gdy przychodziła z mężem swoim, aby złożyć ofiarę uroczystą.20 I błogosławił Heli Elkanie i żonie jego, i rzekł mu: “Niech ci odda Pan potomstwo z tej niewiasty za daninę, której użyczyłeś Panu!” I odeszli na miejsce swoje.21 Potem nawiedził Pan Annę, i poczęła i porodziła trzech synów i dwie córki; a Samuel chłopiątko wsławił się u Pana.22 Ale Heli był bardzo stary i słyszał wszystko, co czynili synowie jego wszystkiemu Izraelowi i jak sypiali z niewiastami, które służbę pełniły u drzwi przybytku, i rzekł im:23 “Czemu czynicie takie rzeczy, rzeczy bardzo złe, które ja słyszę od wszystkiego ludu?24 Nie czyńcie, synowie moi, bo to nie dobra sława, którą ja słyszę, że przywodzicie lud Pański do przestępstwa.25 Jeśli zgrzeszy mąż przeciw mężowi, może Bóg dać się mu ubłagać; ale jeśli mąż zgrzeszy przeciw Panu, kto się zań będzie modlił?” I nie słuchali głosu ojca swego, bo ich Pan chciał zabić.26 Lecz młodzieniaszek Samuel postępował i rósł, i podobał się tak Panu jak i ludziom.27 I przyszedł mąż Boży do Helego i rzekł do niego: “To mówi Pan: Czym się nie jawnie objawił domowi ojca twego, gdy byli w Egipcie w domu Faraonowym?28 I obrałem go sobie ze wszystkich pokoleń Izraelowych na kapłana, żeby wstępował do ołtarza mego i aby mi zapalał kadzidło, i nosił efod przede mną; i dałem domowi ojca twego wszystkie ofiary synów Izraelowych.29 Czemużeście nogą odepchnęli ofiary moje i dary moje, o których rozkazałem, aby ofiarowane były w kościele? i czemuś więcej uczcił synów swoich niźli mnie, tak iż jedliście pierwociny wszystkich ofiar ludu mojego izraelskiego?30 Przeto mówi Pan, Bóg Izraelów: Mówiąc rzekłem, żeby dom twój i dom ojca twego służył przed oczyma moimi aż na wieki. Ale teraz mówi Pan: Niech to daleko będzie ode mnie, ale ktokolwiek mię wielbić będzie, uwielbię go, a którzy mną gardzą, bez czci będą.31 Oto przychodzą dni, i odetnę ramię twoje i ramię domu ojca twego, iż nie będzie starca w domu twoim.32 A będziesz patrzeć na przeciwnika twego w kościele, we wszystkim szczęściu Izraelowym; i nie będzie starca w domu twoim po wszystkie dni.33 Wszakże nie wykorzenię do końca męża z ciebie od ołtarza mego, ale aby ustały oczy twoje i schła dusza twoja; a wielka część domu twego zemrze, gdy do lat męskich przyjdzie.34 A to ci będzie na znak, co przyjdzie na dwu synów twoich, Ofni i Fineesa: dnia jednego obydwaj umrą.35 I wzbudzę sobie kapłana wiernego, który według serca mego i wedle duszy mojej czynić będzie i zbuduję mu dom wierny, i będzie chodził przed pomazańcem moim po wszystkie dni.36 A przyjdzie do tego, że ktokolwiek pozostanie w domu twym, przyjdzie, aby się zań modlono i żeby ofiarować pieniądz srebrny i bochenek chleba, i rzec: Przypuść mię, proszę, do jednej części kapłańskiej, abym spożył kawałek chleba.” POWOŁANIE SAMUELA (3,1-21). Bóg woła Samuela po raz pierwszy (1-5), po raz drugi (6-9), po raz trzeci i zapowiada Samuelowi odrzucenie domu Helego (10-14). Heli każe sobie powtórzyć słowa Boże (15-18). Samuel prorokiem Bożym, uznanym przez całego Izraela (19-21).
31 Lecz młodzieniaszek Samuel służył Panu przed Helim, a słowo Pańskie było drogie w owe dni, nie było widzenia jawnego.2 Stało się tedy dnia jednego, Heli leżał na miejscu swoim, a oczy jego zaćmiły się były i nie mógł widzieć;3 zanim lampa Boża zgasła, Samuel spał w kościele Pańskim, gdzie była skrzynia Boża.4 I zawołał Pan Samuela, a on odpowiadając rzekł: “Otom ja!”5 I pobiegł do Helego, i rzekł: “Otom ja, boś mię wołał!” On rzekł: “Nie wołałem, wróć się, a śpij!” I poszedł, a spał.6 I zawołał Pan znowu Samuela, a Samuel wstawszy poszedł do Helego i rzekł: “Otom ja, boś mię wołał!” On odpowiedział: “Nie wołałem cię, synu mój, wróć się, a śpij!”7 A Samuel jeszcze nie znał Pana ani mu była objawiona mowa Pańska.8 I zawołał Pan Samuela jeszcze trzeci raz. A on wstawszy poszedł do Helego, i rzekł:9 “Otom ja, boś mię wołał!” Dorozumiał się tedy Heli, iż Pan wołał młodzieńca, i rzekł do Samuela: “Idź i śpij, a jeśli cię potem zawoła, rzeczesz: Mów, Panie, bo słucha sługa twój!” I poszedł Samuel i spał na miejscu swoim.10 I przyszedł Pan, i stanął, i zawołał jak był wołał dwa razy: “Samuelu, Samuelu!” I rzekł Samuel: “Mów Panie, bo słucha sługa twój!”11 I rzekł Pan do Samuela: “Oto ja czynię słowo w Izraelu, a ktokolwiek je usłyszy, zadzwoni mu w obu uszach.12 Dnia owego wzbudzę przeciw Helemu wszystko, com mówił na dom jego; pocznę i wykonam.13 Bom mu zapowiedział, że będę sądził dom jego na wieki dla nieprawości, ponieważ wiedział, że nieprzystojnie czynili synowie jego, a nie karał ich.14 I dlatego przysiągłem domowi Helego, że nie będzie odpokutowana nieprawość domu jego ofiarami i darami aż na wieki.”15 – I spał Samuel aż do rana i otworzył drzwi domu Pańskiego. A Samuel bał się oznajmić widzenia Helemu.16 Wezwał tedy Heli Samuela i rzekł: “Samuelu, synu mój!” A on odpowiadając rzekł: “Otom ja!”17 I zapytał go: “Co to są za słowa, które mówił Pan do ciebie? Proszę cię, nie taj przede mną! To niechaj ci Bóg uczyni i to niech przyczyni, jeśli zataisz przede mną słowo ze wszystkiego, co ci rzeczono!”18 Oznajmił mu tedy Samuel wszystkie mowy i nie zataił przed nim. A on odpowiedział: “Pan to jest; co dobre jest w oczach jego, niechaj czyni!”19 Ale Samuel rósł, a Pan był z nim i nie upadło żadne słowo jego na ziemię.20 I poznał wszystek Izrael od Dan aż do Bersabee, że Samuel był wiernym prorokiem Pańskim.21 I dalej ukazywał się Pan w Silo; bo się był objawił Pan Samuelowi w Silo według słowa Pańskiego. I ziściła się mowa Samuela wszystkiemu Izraelowi.II. Izrael i Filistyni. (4,1-7,17) FILISTYNI ZADAJĄ KLĘSKĘ IZRAELITOM I UPROWADZAJĄ ARKĘ (4,1-11). Izraelici, pokonani w Afek (1-2), sprowadzają do obozu arkę (3-4), ich radość, a niepokój Filistynów (5-9). Nowa klęska Izraelitów i uprowadzenie arki (10-11).
41 I stało się w owe dni, że się zebrali Filistyni na wojnę, i wyszedł Izrael przeciwko Filistynom na bitwę i położył się obozem u Kamienia Pomocy. A Filistyni przyciągnęli do Afek i ustawili wojsko przeciw Izraelowi.2 A Izrael potkawszy się począł uciekać przed Filistynami i pobito w owym spotkaniu wszędzie po polach około czterech tysięcy mężów.3 I wrócił się lud do obozu i rzekli starsi z Izraela: “Czemu nas dziś Pan poraził przed Filistynami? Przynieśmy do siebie z Silo skrzynię przymierza Pańskiego i niech przyjdzie między nas, żeby nas wybawić z ręki nieprzyjaciół naszych.”4 Posłał tedy lud do Silo i wzięli stamtąd skrzynię przymierza Pana zastępów, siedzącego na cherubinach; a byli dwaj synowie Helego ze skrzynią przymierza Bożego, Ofni i Finees.5 A gdy przyszła skrzynia przymierza Pańskiego do obozu, krzyczał wszystek Izrael głosem wielkim i rozlegało się po ziemi.6 I usłyszeli Filistyni głos wołania, i rzekli: “Co to za głos krzyku wielkiego w obozie hebrajskim?” I dowiedzieli się, że skrzynia Pańska przyszła do obozu.7 I zlękli się Filistyni mówiąc: “Przyszedł Bóg do obozu.”8 I wzdychali mówiąc: “Biada nam, bo nie była taka radość wczoraj i dziś trzeci dzień. Biada nam! Kto nas wybawi z ręki tych bogów wysokich? Ci to są bogowie, którzy porazili Egipt wszelką plagą na puszczy.9 Umacniajcie się i bądźcie mężni, Filistyni, abyście nie służyli Hebrajczykom, jak i oni wam służyli.10 Umacniajcie się i walczcie!” Stoczyli tedy bitwę Filistyni, i pobity został Izrael, i uciekł każdy do namiotu swego; i była porażka bardzo wielka, i poległo z Izraela trzydzieści tysięcy pieszych.11 I skrzynię Bożą wzięto, i dwaj synowie Helego, Ofni i Finees stracili życie. ŚMIERĆ HELEGO (4,12-22). Beniaminita z pola bitwy w Silo (12-13); zwiastuje Helemu klęskę i śmierć dwu jego synów (14-17); śmierć Helego (18). Narodzenie Ichaboda, wnuka Helego (19-22).12 A mąż z Beniamina biegnąc przybył w ów dzień od wojska do Silo z rozdartą szatą i z głową prochem posypaną.13 A gdy on przyszedł, Heli siedział na stołku, patrząc ku drodze, bo się serce jego lękało o skrzynię Bożą. A ów mąż, skoro wszedł, powiedział miastu, i zapłakało wszystko miasto.14 I usłyszał Heli głos wołania, i rzekł: “Co to za głos tego zamieszania?” A on pospieszył się i przyszedł, i oznajmił Helemu.15 Lecz Heli miał już dziewięćdziesiąt i osiem lat, i oczy jego zaćmiły się były, i nie mógł dojrzeć.16 I rzekł do Helego: “Jam jest, którym przyszedł z bitwy, i ja, którym dziś uciekł z wojska.” A on mu rzekł: “Cóż się stało, synu mój?”17 Odpowiadając ów, który oznajmiał, rzekł: “Uciekł Izrael przed Filistynami i stała się wielka klęska wśród ludu; nadto i dwaj synowie twoi zginęli, Ofni i Finees, i skrzynia Boża uprowadzona została.”18 A gdy on wymienił skrzynię Bożą, spadł ze stołka w tył u drzwi, i złamawszy szyję umarł, bo był człowiek stary i leciwy. A sądził on Izrael czterdzieści lat.19 – A synowa jego, żona Fineesa, była brzemienna i bliska porodzenia; a usłyszawszy nowinę, że uprowadzona została skrzynia Boża i że umarł teść jej i mąż jej, nachyliła się i porodziła, bo przypadły na nią nagłe bóle.20 A w samej chwili śmierci jej rzekły te, które stały koło niej: “Nie bój się, boś urodziła syna.” A ona nie odpowiedziała im ani nie zwróciła uwagi.21 I nazwała dziecię Ichabod mówiąc: “Odjęta jest chwała od Izraela,” bo uprowadzona jest skrzynia Boża, oraz ze względu na teścia swego i na męża swego;22 i rzekła: “Odjęta jest chwała od Izraela, dlatego że uprowadzona została skrzynia Boża.” ARKA U FILISTYNÓW (5,1-12). W świątyni Dagona w Azocie (1-5). Bóg karze Azotczyków (6). W Get (7-9). W Akkaronie (10-12).
51 Lecz Filistyni wzięli skrzynię Bożą i zanieśli ją od Kamienia Pomocy do Azotu.2 I wzięli Filistyni skrzynię Bożą, i wnieśli ją do świątyni Dagona, i postawili ją obok Dagona.3 A gdy nazajutrz o świtaniu wstali Azotczycy, oto Dagon leżał twarzą na ziemi przed skrzynią Pańską; i podnieśli Dagona, i postawili go z powrotem na miejscu jego.4 I znowu nazajutrz rano wstawszy znaleźli Dagona leżącego twarzą swą na ziemi przed skrzynią Pańską, a głowa Dagona i obie dłonie rąk jego ucięte, były na progu,5 sam tylko tułów Dagona został i był na swym miejscu. Dla tej przyczyny kapłani Dagona, i wszyscy, którzy wchodzą do świątyni jego, nie wstępują na próg Dagona w Azocie aż do dnia dzisiejszego.6 Lecz ręka Pańska zaciężyła nad Azotczykami i wygubił ich, i zaraził na tajemnym tylnym miejscu Azot i granice jego. I wykipiały wsi i pola pośród owej krainy, i narodziły się myszy, i stało się zamieszanie śmierci wielkiej w mieście.7 – A widząc mężowie Azotczycy taką plagę rzekli: “Niech nie mieszka u nas skrzynia Boga izraelskiego, bo twarda jest ręka jego nad nami i nad Dagonem, bogiem naszym.”8 A posławszy zebrali wszystkich książąt filistyńskich do siebie i rzekli: “Co mamy czynić ze skrzynią Boga Izraelowego?” I odpowiedzieli Getejczycy: “Niech obwożą wkoło skrzynię Boga izraelskiego.” I obwozili wkoło skrzynię Boga izraelskiego.9 A gdy ją oni obwozili, dotykała ręka Pańska każde miasto porażką bardzo wielką i zarażała mężów każdego miasta, od małego aż do wielkiego, i wychodziły i gniły tylne jelita ich. I naradzili się Getejczycy, i poczynili sobie siedzenia skórzane.10 – Posłali tedy skrzynię Bożą do Akkaronu. A gdy przyszła skrzynia Boża do Akkaronu, zawołali Akkarończycy, mówiąc: “Przywieźli do nas skrzynię Boga izraelskiego, aby nas pobiła i lud nasz.”11 Posłali tedy i zebrali wszystkich książąt filistyńskich, a ci rzekli: “Puśćcie skrzynię Boga Izraelowego i niech się wróci na miejsce swoje, a niechaj nas nie zabija z ludem naszym.”12 Bo był strach śmierci w każdym mieście i bardzo ciężka ręka Boża. Mężowie też, którzy nie pomarli, zarażeni bywali na tajemnym tylnym miejscu; i wstępował krzyk każdego miasta do nieba. POWRÓT ARKI DO IZRAELITÓW (6,1-7,1). Kapłani i wieszczkowie każą odesłać Arkę z darami przebłagalnymi (6,1-6). Arka na nowym wozie (7-9) przywieziona do Betsames (10-12) i przyjęta przez Betsamitów (13-16). Dary Filistynów (17-18). Ukaranie ciekawości Betsamitów (19). W Kariatiarim (6,20-7,1).
61 Była tedy skrzynia Pańska w ziemi filistyńskiej siedem miesięcy.2 I przyzwali Filistyni kapłanów i wieszczków mówiąc: “Co uczynimy ze skrzynią Pańską? Ukażcie nam, jak odesłać ją mamy na miejsce jej.” Oni powiedzieli:3 “Jeśli odsyłacie skrzynię Boga Izraelowego, nie odsyłajcież jej próżnej, ale coście winni, oddajcie jej za grzech, a wtedy będziecie uzdrowieni i dowiecie się, dlaczego nie odstępuje ręka jego od was.”4 A oni rzekli: “A cóż jest, co jej za występek oddać mamy?” I odpowiedzieli oni:5 “Według liczby powiatów filistyńskich, pięć zadnic złotych sprawicie i pięć myszy złotych, bo jedna plaga była na was wszystkich i na książętach waszych. I uczynicie podobizny zadnic waszych i podobizny myszy, które zniszczyły ziemię waszą, i dacie Bogu Izraelowemu chwałę, a może odejmie rękę swoją od was i od bogów waszych, i od ziemi waszej.6 Czemu obciążacie serca wasze, jak obciążył Egipt i Faraon serce swoje? Czy nie wypuścił ich potem dopiero, gdy został ukarany, i wyszli?7 Teraz tedy pochwyćcie i uczyńcie wóz jeden nowy i dwie krowy ocielone, na które nie kładziono jarzma, zaprzężcie do wozu, a cielęta ich pozawierajcie w domu.8 I weźmiecie skrzynię Pańską, i wstawicie na wóz, i sztuki złote, któreście mu oddali za grzech, włożycie do skrzynki z boku jej, a puśćcie ją,9 żeby poszła. I będziecie patrzeć: jeśli drogą granic swych pójdzie ku Betsames, on nam to wielkie zło uczynił; lecz jeśli nie, poznamy, że nie jego ręka dotknęła nas, ale się przypadkiem stało.”10 Uczynili tedy w ten sposób, i wziąwszy dwie krowy, które karmiły cielęta, zaprzęgli je do wozu, a cielęta ich zamknęli w domu.11 I postawili skrzynię Bożą na wozie i skrzynkę, która mieściła w sobie myszy złote i podobizny zadnic.12 A krowy szły prosto drogą, która wiedzie do Betsames, i szły jedną drogą krocząc i rycząc, i nie zboczyły ani na prawo, ani na lewo; lecz i książęta filistyńscy szli za nimi aż do granic Betsames.13 A Betsamici żęli pszenicę na dolinie; a podniósłszy oczy swe ujrzeli skrzynię i uradowali się, gdy ujrzeli.14 A wóz przyszedł na pole Jozuego Betsamity i tam stanął. A był tam kamień wielki; i zrąbali drwa wozu i włożyli krowy na nie na całopalenie Panu.15 Lewici zaś znieśli skrzynię Bożą i skrzynkę, która była przy niej, a były w niej sztuki złote, i postawili na kamieniu wielkim. A mężowie Betsamici ofiarowali całopalenie i złożyli ofiary Panu dnia owego.16 A pięciu książąt filistyńskich patrzyło, i wrócili się do Akkaronu tego dnia.17 Te są zadnice złote, które oddali Filistyni za grzech Panu: Azot jedną, Gaza jedną, Askalon jedną, Get jedną, Akkaron jedną;18 i myszy złote według liczby miast filistyńskich pięciu powiatów, od miasta murowanego aż do wsi, która bez muru była i aż do Abel wielkiego, na którym położyli skrzynię Pańską, która była aż do owego dnia na polu Jozuego Betsamity.19 A zabił Pan z mężów Betsamitów, dlatego, że widzieli skrzynię Pańską, i zabił z ludu siedemdziesięciu mężów i pięćdziesiąt tysięcy pospólstwa, i płakał lud, dlatego że Pan poraził pospólstwo porażką wielką.20 I rzekli mężowie Betsamici: “Któż będzie mógł się ostać przed oczyma Pana, Boga świętego tego?21 I do kogoż pójdzie od nas?” I wyprawili posłów do mieszkańców Kariatiarim mówiąc: “Odprowadzili Filistyni skrzynię Pańską; zstąpcie a odwieźcie ją do siebie.”
71 Przyszli tedy mężowie Kariatiarim i odwieźli skrzynię Pańską, i wnieśli ją do domu Aminadaba w Gabaa, a Eleazara, syna jego, poświęcili, aby strzegł skrzyni Pańskiej. PORAŻKA FILISTYNÓW (7,2-14). Samuel wzywa Izraelitów do pokuty (2-4). Lud zbiera się w Masfat i pości (5-6). Filistyni zbliżają się (7); modlitwa a całopalenie Samuela (8-4); Bóg rozprasza Filistynów. Izraelici ich gonią (10-12); odwet (13-14).2 I stało się, że od dnia, w którym pozostała skrzynia Pańska w Kariatiarim, minęło dni wiele (bo już był rok dwudziesty), i odpoczął wszystek dom Izraelów za Panem.3 Rzekł tedy Samuel do wszystkiego domu Izraelowego mówiąc: “Jeśli ze wszystkiego serca waszego nawracacie się do Pana, wyrzućcież bogi cudze spośród was, Baalów i Astarty, a przygotujcie serca wasze Panu i służcie jemu samemu, a wyrwie was z ręki Filistynów!”4 Odrzucili tedy synowie Izraelowi Baalów i Astarty, i służyli Panu swemu.5 – I rzekł Samuel: “Zgromadźcie wszystkiego Izraela do Masfat, żebym się modlił za wami do Pana!”6 I zeszli się do Masfat, i czerpali wodę, i wylewali przed oczyma Pańskimi, i pościli dnia owego, i mówili tam: “Zgrzeszyliśmy Panu!” I sądził Samuel synów Izraelowych w Masfat.7 I usłyszeli Filistyni, że się zgromadzili synowie Izraelowi w Masfat, i przyjechali książęta filistyńscy do Izraela. Gdy to usłyszeli synowie Izraelowi, zdjął ich strach przed Filistynami.8 I rzekli do Samuela: “Nie przestawaj za nami wołać do Pana, Boga naszego, aby nas wybawił z ręki Filistynów!”9 I wziął Samuel jagnię ssące jedno, i ofiarował je na całopalenie zupełne Panu; i wołał Samuel do Pana za Izraelem, i wysłuchał go Pan.10 I stało się, gdy Samuel ofiarował całopalenie, że Filistyni spotkali się z Izraelem; i zagrzmiał Pan grzmotem wielkim dnia owego nad Filistynami, i przestraszył ich, i pobici zostali od Izraela.11 A wyszedłszy mężowie Izraelowi z Masfat, gonili Filistynów i bili ich aż do miejsca, które było pod Betchar.12 Wziął tedy Samuel kamień jeden i postawił go między Masfat a między Sen, i nadał owemu miejscu nazwę Kamień Pomocy, i rzekł: “Aż dotąd pomagał nam Pan.”13 I uniżeni zostali Filistyni, i nie przyjeżdżali już więcej w granice izraelskie. I była ręka Pańska nad Filistynami po wszystkie dni Samuelowe.14 I przywrócone zostały Izraelowi miasta, które wzięli Filistyni Izraelowi od Akkaronu aż do Get, i do granic ich; i wyswobodził Izraela z ręki Filistynów, i był pokój między Izraelem i Amorejczykami SĘDZIOWANIE SAMUELA (7,15-17).15 Sądził też Samuel Izraela po wszystkie dni żywota swego.16 I chodził na każdy rok, obchodząc Betel, Galgala i Masfat, i sądził Izraela na pomienionych miejscach.17 I wracał się do Ramata, bo tam był dom jego, i tam sądził Izraela; zbudował też tam ołtarz Panu.CZĘŚĆ 11 (8,1-15,35)SAMUEL I SAULI. Wybór Saula.(8,1-10,27)I. IZRAELICI ŻĄDAJĄ KRÓLA (8,1-22). Grzeszne postępowanie synów Samuela (1-3). Starsi Izraela proszą o króla (4-5). Samuel w imieniu Jahwy gani Izraelitów, ale przystaje na ich prośbę (6-9); przedkłada im ujemne strony królestwa (10-18). Lud się upiera (19-20); Bóg każe ich żądanie zaspokoić (21-22).
81 I stało się, gdy się zestarzał Samuel, ustanowił synów swych sędziami nad Izraelem.2 A imię syna jego pierworodnego było Joel, a imię wtórego Abia, sędziów w Bersabee.3 I nie chodzili synowie jego drogami jego, ale szli za łakomstwem, brali dary i prawo naruszali.4 Przeto zebrawszy się wszyscy starsi Izraelowi przyszli do Samuela do Ramata.5 I rzekli mu: “Otoś się ty zestarzał, a synowie twoi nie chodzą drogami twoimi; ustanów nam króla, aby nas sądził, jak i wszystkie narody mają!”6 – Nie podobała się ta mowa w oczach Samuela, przeto że mówili: “Daj nam króla, aby nas sądził.”7 I modlił się Samuel do Pana. I rzekł Pan do Samuela: “Słuchaj głosu ludu we wszystkim, co ci mówią, bo nie ciebie odrzucili, ale mnie, żebym nie królował nad nimi.8 Według wszystkich uczynków swych, których się dopuścili od dnia, któregom ich wywiódł z Egiptu, aż do dnia tego, jak mnie opuszczali i służyli bogom cudzym, tak i tobie czynią.9 Teraz tedy słuchaj głosu ich, wszelako ostrzeż ich i zapowiedz im prawo króla, który ma królować nad nimi.”10 – Rzekł tedy Samuel wszystkie słowa Pańskie do ludu, który go prosił o króla i rzekł:11 “Takie będzie prawo króla, który ma panować nad wami: Synów waszych brać będzie i postawi ich na wozach swych, i uczyni sobie jezdnych i biegających przed wozami jego,12 i poczyni sobie tysiączników i setników, i oraczów ról swoich, i żeńców zboża, i rzemieślników zbroi i wozów swoich.13 Córki też wasze uczyni sobie aptekarkami i kucharkami, i piekarkami.14 Pola też wasze i winnice i oliwnice co najlepsze weźmie, i rozda sługom swoim.15 Ale i ze zboża waszego, i z dochodów winnic dziesięcinę brać będzie, aby dać rzezańcom i służebnikom swoim.16 Sług także waszych i służebnice, i młodzieńców co lepszych, i osły brać będzie, i obróci na robotę swoją.17 Z trzód też waszych będzie brał dziesięcinę, a wy będziecie mu niewolnikami.18 I będziecie wołać w ów dzień przed obliczem króla waszego, któregoście sobie obrali, a nie usłucha was Pan dnia owego, gdyżeście prosili dla siebie o króla.”19 – A nie chciał lud usłuchać głosu Samuelowego, ale rzekli: “Żadną miarą, król bowiem będzie nad nami,20 a my też będziemy jak wszystkie narody i będzie nas król nasz sądził, i będzie wychodził przed nami, i będzie wiódł wojny nasze za nas!”21 I wysłuchał Samuel wszystkich słów ludu, i mówił je w uszy Pańskie.22 I rzekł Pan do Samuela: “Słuchaj głosu ich, a ustanów nad nimi króla.” I rzekł Samuel do mężów izraelskich: “Niech idzie każdy do miasta swego.” SAMUEL NAMASZCZA SAULA (9,1-10,16). Saul, syn Cisa (9,1-2), szukając oślic swego ojca (3-4), przybywa do miasta Samuela, by poradzić się widzącego (5-10), a wstępując, spotyka samego Samuela (11-14). Samuel, uprzedzony przez Boga (15-17), przyjmuje Saula, uspokaja go co do oślic (18-20a), zapowiada przyszłą chwałę (20b-21) i gości go na wyżynie (22-24). Nazajutrz Samuel namaszcza Saula (9,25-10,1), zapowiada mu, co go spotka w drodze (2-7), i naznaczywszy Galgala na miejsce spotkania puszcza go (18). W Gabaa Bożym wśród proroków (9-13). Spotkanie ze stryjem (14-16).
91 I był mąż z pokolenia Beniamina imieniem Cis, syn Abiela, syna Serora, syna Bechorata, syna Afii, syna męża Jemini, siłą potężny.2 I miał syna imieniem Saul, wybornego i dobrego, i nie było męża z synów Izraelowych lepszego nadeń; od ramienia i wyżej był wyższy niż wszystek lud.3 – A zginęły były oślice Cisa, ojca Saulowego, i rzekł Cis do Saula, syna swego: “Weź ze sobą jednego ze służebników, a wstawszy idź i szukaj oślic.”4 A gdy oni przeszli przez górę Efraim i przez ziemię Salisa, a nie znaleźli, przeszli też przez ziemię Salim, a nie było ich; i przez ziemię Jeminiego, a nie znaleźli.5 – A gdy przyszli do ziemi Suf, rzekł Saul do sługi, który był z nim: “Pójdź, a wróćmy się, by snadź ojciec mój nie zaniechał oślic, a o nas się nie frasował.”6 A ten mu rzekł: “Oto jest mąż Boży w tym mieście, człowiek znamienity; wszystko, co on mówi, bez wątpliwości się staje. Teraz tedy pójdźmy tam, a może nam powie o drodze naszej, dla której przyszliśmy.”7 I rzekł Saul do sługi swego: “Oto pójdziemy, ale cóż poniesiemy do męża Bożego? Chleba nie stało w torbach naszych, a podarku nie mamy, który byśmy dali człowiekowi Bożemu, ani czego innego.”8 Sługa znowu odpowiedział Saulowi i rzekł: “Oto się znalazła w ręce mojej czwarta część sykla srebrnego, dajmy człowiekowi Bożemu, aby nam oznajmił drogę naszą.”9 (Przedtem w Izraelu tak mawiał każdy, który szedł radzić się Boga: “Przyjdźcie, a pójdziemy do widzącego”; którego bowiem dziś prorokiem zowią, przedtem zwano widzącym).10 I rzekł Saul do sługi swego: “Bardzo dobra mowa twoja. Pójdź, idźmy!” – I poszli do miasta, w którym był mąż Boży.11 A gdy wstępowali na górę miasta, znaleźli dziewczęta, wychodzące na czerpanie wody, i rzekli im: “A jest tu widzący?”12 One odpowiadając rzekły im: “Tu jest, oto przed tobą, spiesz się teraz, bo dziś przyszedł do miasta, dziś bowiem jest ofiara ludu na wyżynie.13 Wszedłszy do miasta zaraz go znajdziecie, pierwej nim pójdzie leść na wyżynę. Lud bowiem jeść nie będzie, aż on przyjdzie, ponieważ on błogosławi ofierze, a potem jedzą ci, którzy są wezwani. A tak teraz wstąpcie, bo go dziś znajdziecie.”14 I weszli do miasta. A gdy oni chodzili pośród miasta, ukazał się Samuel, wychodzący naprzeciw nich, aby wstąpić na wyżynę.15 A Pan odsłonił ucho Samuelowe dzień przedtem, zanim Saul przyszedł, mówiąc:16 “O tejże godzinie, która teraz jest, poślę jutro do ciebie męża z ziemi Beniamin, i pomażesz go na wodza nad ludem moim izraelskim, i wybawi lud mój z ręki Filistynów; bom wejrzał na lud mój, przyszło bowiem wołanie ich do mnie.”17 A gdy Samuel wejrzał na Saula, rzekł mu Pan: “Oto mąż, o którym ci powiadałem; ten będzie panował nad ludem moim.”18 I przystąpił Saul do Samuela w środku bramy, i rzekł: “Ukaż mi, proszę, gdzie jest dom widzącego.”19 I odpowiedział Samuel Saulowi mówiąc: “Jam jest widzący. Idź przede mną na wyżynę, abyście jedli ze mną dzisiaj, a rano cię odprawię i wszystko, co jest w sercu twoim, oznajmię ci.20 A o oślice, któreś dziś trzeci dzień stracił, nie frasuj się, bo się znalazły. A czyjeż będą co najlepsze rzeczy Izraelowe? Czyż nie twoje i wszystkiego domu ojca twego?”21 A Saul odpowiadając rzekł: “Czyż ja nie jestem syn Jeminiego, z najmniejszego pokolenia Izraelowego, a ród mój najpodlejszy między wszystkimi domami pokolenia Beniamina? Czemuż tedy rzekłeś mi te słowa?”22 Wziąwszy tedy Samuel Saula i sługę jego wwiódł ich na salę i dał im miejsce na czele tych, którzy byli wezwani; bo ich było około trzydziestu mężów.23 I rzekł Samuel kucharzowi: “Daj sztukę, którą ci dałem i rozkazałem, żebyś odłożył osobno u siebie.”24 I podniósł kucharz łopatkę i położył przed Saulem. I rzekł Samuel: “Oto, co zostało, weźmij przed siebie, a jedz, bo umyślnie dla ciebie schowano, kiedym wezwał lud.” I jadł Saul z Samuelem dnia owego.25 I zeszli z wyżyny do miasta, i mówił z Saulem na sali; i posłał Saulowi na sali, i spał.26 A gdy rano wstali i już dniało, wezwał Samuel Saula na sali mówiąc: “Wstań, a odprawię cię.” I wstał Saul, i wyszli obaj, to jest on i Samuel.27 A gdy schodzili na końcu miasta, rzekł Samuel do Saula: “Powiedz słudze, żeby szedł przed nami i minął nas, a ty pozostań trochę, żebym ci opowiedział słowo Pańskie.”
101 I wziął Samuel bańkę oliwy, i wylał na głowę jego, i pocałował go, i rzekł: “Oto pomazał cię Pan na książęcia nad dziedzictwem jego, i wyzwolisz lud jego z rąk nieprzyjaciół jego, którzy są wokoło niego. A ten ci jest znak, że cię Bóg na książęcia pomazał:2 gdy odejdziesz dzisiaj ode mnie, znajdziesz dwu mężów u grobu Racheli na granicy Beniamina, na południu, i powiedzą ci: Znalazły się oślice, których chodziłeś szukać, a ojciec twój zaniechawszy oślic troszczy się o was i mówi: Cóż uczynię ze synem moim?3 A gdy stamtąd odejdziesz i dalej pójdziesz, i przyjdziesz do dębu Tabor, spotkają cię tam trzej mężowie, idący do Boga do Betel, jeden niosący troje koźląt, a drugi trzy bochenki chleba, a inny niosący dzbanek wina.4 A gdy cię pozdrowią, dadzą ci dwa chleby i weźmiesz z ręki ich.5 Potem przyjdziesz na pagórek Boży, kędy jest stanowisko Filistynów; a gdy tam wnijdziesz do miasta, spotkasz gromadę proroków zstępujących z wyżyny, a przed nimi harfę, bęben, piszczałkę i lutnię, a oni będą prorokować.6 I przypadnie na cię duch Pański, i będziesz prorokował z nimi, i odmienisz się w męża innego.7 A tak, gdy ci się ziszczą te wszystkie znaki, czyń, cokolwiek znajdzie ręka twoja, bo Pan jest z tobą.8 I znijdziesz przede mną do Galgala (bo ja znijdę do ciebie), aby złożyć obiatę i ofiary zapokojne; siedem dni poczekasz, aż przyjdę do ciebie i ukażę ci, co masz czynić.”9 A tak gdy odwrócił ramię swe, aby odejść od Samuela, odmienił mu Bóg serce na inne i spełniły się wszystkie znaki dnia owego.10 I przyszli na pomieniony pagórek, a oto gromada proroków wyszła naprzeciwko niego i przypadł nań duch Pański, i prorokował między nimi.11 A widząc wszyscy, którzy go znali wczoraj i dziś trzeci dzień, że był między prorokami i prorokował, rzekli jeden do drugiego: “Cóż się to stało synowi Cisa?12 Czyż i Saul między prorokami?” I odpowiedział jeden drugiemu mówiąc: “A kto jest ojcem jego?” I stąd weszło w przypowieść: “Czyż i Saul między prorokami?”13 I przestał prorokować i przyszedł na wyżynę.14 – I rzekł stryj Saulów do niego i do sługi jego: “Gdzieście chodzili?” Oni odpowiedzieli: “Szukać oślić; a gdyśmy ich nie znaleźli, przyszliśmy do Samuela.”15 I rzekł mu stryj jego: “Powiedz mi, co ci mówił Samuel.”16 A Saul rzekł do stryja swego: “Powiedział nam, że się znalazły oślice.” Lecz o sprawie królestwa, o której mu Samuel mówił, nie powiedział mu. SAUL WYBRANY LOSEM (10,17-27). W Masfa Samuel znowu wyrzuca ludowi jego prośbę (17-19). Saula, wybranego losem (20-21), cały lud wita z radością (22-24). Samuel ogłasza prawo królewskie (25). Rozejście się ludu, Saul w Gabaa (26-27).17 Potem zwołał Samuel lud do Pana w Masfa i rzekł do Synów Izraelowych:18 “To mówi Pan, Bóg Izraelów: Jam wywiódł Izraela z Egiptu i wyrwałem was z ręki Egipcjan i z ręki wszystkich królów, którzy was trapili.19 A wyście dziś porzucili Boga waszego, który sam wybawił was ze wszelakiego złego i z ucisków waszych, i rzekliście: Żadną miarą, ale króla ustanów nad nami! Teraz tedy stańcie przed Panem według pokoleń waszych i wedle domów.”20 I przywiódł Samuel wszystkie pokolenia Izraela, i padł los na pokolenie Beniamina.21 I przywiódł pokolenie Beniamina i rody jego, i wypadł ród Metriego, i przyszedł do Saula, syna Cisa. Szukali go tedy i nie znaleziono go.22 I pytali się potem Pana, czy tam przyjdzie. A Pan odpowiedział: “Oto skrył się w domu.”23 Pobiegli tedy i wzięli go stamtąd, i stanął pośród ludu, i był wyższy nad wszystek lud od ramion i wyżej.24 I rzekł Samuel do wszystkiego ludu: “Zaiste widzicie, kogo Pan obrał, gdyż mu nie masz podobnego między wszystkim ludem.” I zawołał wszystek lud, i rzekł: “Niech żyje król!”25 I opowiedział Samuel przed ludem prawo królewskie i spisał w księdze i położył przed Panem. I rozpuścił Samuel wszystek lud, każdego do domu jego.26 Lecz i Saul odszedł do domu swego do Gabaa; i szła z nim część wojska, których serca Bóg poruszył.27 Ale synowie Beliala mówili: “Czy nas ten wybawić może?” I wzgardzili nim, a nie przynieśli mu darów. Ale on udawał, że nie słyszy.II. Wojny i przewinienia Saula.(11,1-15,35) SAUL I AMMONICI (11,1-15). Naas Ammonita oblega Jabes Galaad (1-3). Mieszkańcy przez posłów proszą Izraelitów o pomoc (4). Saul zbiera wojsko (5-8) i zwycięża Ammonitów (9-11). Potwierdzenie królestwa w Galgala (12-15).
111 I stało się jakoby po miesiącu, przyciągnął Naas Ammonita i począł walczyć przeciw Jabes Galaad. I rzekli wszyscy mężowie Jabesu do Naasa: “Miej nas z sobą w przymierzu, a będziemy ci służyć.”2 Odpowiedział im Naas Ammomta: “Pod tym warunkiem uczynię z wami przymierze, że wyłupię wam wszystkim prawe oczy i dam was na pośmiewisko we wszystkim Izraelu.”3 I rzekli do niego starsi Jabesu: “Użycz nam siedem dni, żebyśmy wyprawili posłów po wszystkich granicach Izraelowych, a jeśli nie będzie, kto by nas bronił, wynijdziemy do ciebie.”4 – Przyszli tedy posłowie do Gabaa Saulowego i mówili te słowa, gdy lud słyszał; i podniósł wszystek lud swój głos, i płakał.5 A oto Saul wracał się, idąc za wołami z pola, i rzekł: “Co ma lud, że płacze?” I powiedzieli mu słowa mężów Jabesu.6 I przypadł duch Pański na Saula, gdy usłyszał te słowa, i rozgniewała się zapalczywość jego bardzo.7 I wziąwszy obydwa woły, zrąbał w sztuki i rozesłał po wszystkich granicach izraelskich przez ręce posłów, mówiąc: “Ktokolwiek nie wynijdzie i nie pójdzie za Saulem i za Samuelem, tak się stanie wołom jego!” I padł strach Pański na lud, i wyszli jak mąż jeden.8 I policzył ich w Bezek; i było synów Izraelowych trzysta tysięcy, a mężów Juda trzydzieści tysięcy.9 – I rzekli posłom, którzy byli przyszli: “Tak powiecie mężom, którzy są w Jabes Galaad: Jutro, skoro słońce zagrzeje, będzie wam wybawienie.” I przyszli posłowie i oznajmili mężom Jabesu, którzy się uradowali10 I rzekli: “Jutro wynijdziemy do was, a uczynicie nam wszystko, co się wam podoba.”11 I stało się, gdy dzień następny przyszedł, rozdzielił Saul lud na trzy części i wtargnął w środek obozu o straży porannej, i poraził Ammonitów aż do zagnania się dnia; a reszta się rozpierzchła, tak że się nie zostało z nich dwu razem.12 – I rzekł lud do Samuela: “Kto to jest, co mówił: Czy Saul będzie królował nad nami? Wydajcie mężów, a pozabijamy ich!”13 I rzekł Saul: “Nie będzie nikt zabity dnia tego, bo dziś Pan uczynił zbawienie w Izraelu.”14 I rzekł Samuel do ludu: “Pójdźcie, a idźmy do Galgala i odnówmy tam królestwo.”15 I poszedł wszystek lud do Galgala, i uczynili tam Saula królem przed Panem w Galgala, i ofiarowali tam ofiary zapokojne przed Panem. I weselił się tam Saul i wszyscy mężowie izraelscy bardzo. SAMUEL ŻEGNA SIĘ Z LUDEM (12,1-25). Samuel uzyskuje pochlebne świadectwo o swoim postępowaniu (1-6). Przypomina ludowi dobrodziejstwa Boże (7-13); napomina go do wierności wobec Boga (14-15). Mowę swą potwierdza cudem (16-18). Obiecuje modlić się za ludem do Boga i znowu zachęca do bojaźni Bożej (19-25).
121 I rzekł Samuel do wszystkiego Izraela: “Otom usłuchał głosu waszego według wszystkiego, coście mówili do mnie, i ustanowiłem nad wami króla.2 A teraz król chodzi przed wami, ja zaś zestarzałem się i osiwiałem, lecz synowie moi są z wami; a tak ja, którym obcował z wami od młodości mojej aż do dnia tego, otom tu jest!3 Mówcie o mnie przed Panem i przed pomazańcem jego, czym wziął czyjego wołu albo osła, czym niesłusznie skrzywdził kogo, czym ucisnął kogo, czym z ręki czyjej wziął dar, a wzgardzę nim dziś i zwrócę wam!”4 I rzekli: “Nie skrzywdziłeś nas aniś ucisnął, aniś wziął z ręki czyjej żadnej rzeczy.”5 I rzekł do nich: “Świadkiem jest Pan przeciw wam i świadkiem pomazaniec jego dnia tego, żeście nic nie znaleźli w ręce mojej.” I rzekli: “Świadkiem.”6 I rzekł Samuel do ludu: “Pan, który uczynił Mojtesza i Aarona, i wywiódł ojców naszych z ziemi Egipskiej.7 Teraz tedy stójcie, że się rozpierać będę sądem przeciw wam przed Panem o wszystkie miłosierdzia Pańskie, które uczynił z wami i z ojcami waszymi:8 jak Jakub wszedł do Egiptu i wołali ojcowie wasi do Pana, i posłał Pan Mojżesza i Aarona, i wywiódł ojców waszych z Egiptu, i posadził ich na tym miejscu.9 A oni zapomnieli Pana, Boga swego, i dał ich w ręce Sisary, hetmana wojska Hasoru, i w rękę Filistynów, i w rękę króla Moabu, i walczyli przeciw nim.10 Potem wołali do Pana i mówili: Zgrzeszyliśmy, żeśmy opuścili Pana, a służyliśmy Baalom i Astartom; teraz tedy wyrwij nas z ręki nieprzyjaciół naszych, a będziemy ci służyć.11 I posłał Pan Jerobaala i Badana, i Jeftego, i Samuela, i wyrwał was z ręki nieprzyjaciół waszych wokoło, i mieszkaliście bezpiecznie.12 A ujrzawszy, że Naas, król synów Ammonowych przyszedł przeciwko wam, rzekliście mi: Żadnym sposobem, ale król będzie nam rozkazywał! gdy Pan, Bóg wasz, królował nad wami.13 Teraz tedy, oto jest król wasz, któregoście obrali i żądali; oto wam dał Pan króla.14 Jeśli będziecie się bać Pana i służyć mu i słuchać głosu jego, a nie rozdrażnicie ust Pańskich: będziecie i wy i król, który wam rozkazuje, chodzili za Panem, Bogiem waszym.15 Ale jeśli nie będziecie słuchać głosu Pańskiego, ale oporni będziecie mowom jego, będzie ręka Pańska na was i na ojcach waszych.16 Ale i teraz stójcie, a obaczcie tę rzecz wielką, którą uczyni Pan przed oczyma waszymi.17 Czy dziś nie jest pszeniczne żniwo? Będę wzywał Pana, a da gromy i deszcze, i poznacie a ujrzycie, żeście bardzo źle sobie czynili przed oczyma Pańskimi, prosząc nad sobą króla.”18 I wołał Samuel do Pana i dał Pan gromy i deszcze dnia owego.19 – I zląkł się bardzo wszystek lud Pana i Samuela. I rzekł wszystek lud do Samuela: “Módl się za sługami twymi do Pana, Boga twego, żebyśmy nie pomarli, bośmy przydali do wszystkich grzechów naszych złość, żeśmy sobie prosili króla.”20 I rzekł Samuel do ludu: “Nie bójcie się! Wyście uczynili. to wszystko zło, wszakże nie odstępujcie od Pana, ale służcie Panu ze wszystkiego serca waszego.21 A nie udawajcie się za nikczemnościami, które wam nie pomogą ani was wyrwą, bo nikczemne są.22 A nie opuści Pan ludu swego dla imienia swego wielkiego, bo przysiągł Pan uczynić was sobie ludem.23 A mnie nie daj, Boże, tego grzechu dopuścić się przeciw Panu, abym miał przestać modlić się za wami, i nauczę was drogi dobrej a prostej.24 Bójcie się tedy Pana, a służcie mu w prawdzie i ze wszystkiego serca waszego, boście widzieli wielkie rzeczy, które czynił między wami.25 Lecz jeśli w złości trwać będziecie, i wy i król wasz razem zginiecie.” WOJNA Z FILISTYNAMI; PIERWSZE PRZEWINIENIE (13,1-14,46). Saul i Jonata na czele wojska rozpoczynają wojnę (13,1-4). Filistyni rozbijają obóz w Machmas i trwożą Izraelitów (5-7a). Saul składa w Galgala ofiarę przed nadejściem Samuela, nagana i odrzucenie rodu Saula (7b-15). Izraelici udają się do Gabaa Beniamina; napadani przez Filistynów, znajdują się w groźnym położeniu (16-23). Jonata walczy z powodzeniem w Machmas (14,1-15). Saul odkrywa przyczynę zgiełku w obozie filistyńskim (16-23). Jonata nieświadomie łamie ślub ojca swego (24-30). Lud zabija zdobyte zwierzęta i pożywa z krwią; środek zaradczy (31-35). Lud ocala Jonatę od śmierci za złamanie ślubu (36-46).
131 Synem jednego roku był Saul, gdy począł królować a dwa lata królował nad Izraelem.2 I wybrał sobie Saul trzy tysiące z Izraela; i były przy Saulu dwa tysiące w Machmas i na górze Betel, a tysiąc był z Jonatą w Gabaa Beniamina, lecz resztę ludu odesłał, każdego do przybytku jego.3 I pobił Jonata straż filistyńską, która była w Gabaa. Gdy to usłyszeli Filistyni, Saul zatrąbił w trąbę po wszystkiej ziemi mówiąc:4 “Niech usłyszą Hebreowie!” A wszystek Izrael usłyszał tę wieść: “Pobił Saul straż filistyńską, i podniósł się Izrael przeciwko Filistynom.” Wołał tedy lud za Saulem w Galgala.5 Filistyni też zgromadzili się, aby walczyć z Izraelem, trzydzieści tysięcy wozów i sześć tysięcy jezdnych, a reszta ludu pospolitego tak liczna jak piasek, który jest na brzegu morskim. I wyciągnąwszy położyli się obozem w Machmas na wschód od Betawen.6 Ujrzawszy mężowie izraelscy, że są w ciężkim położeniu (bo był lud utrapiony), pokryli się w jaskiniach i w skrytych miejscach, w skałach też i w jamach, i w studniach.7 A Hebreowie przeszli za Jordan do ziemi Gad i Galaad. – A gdy jeszcze Saul był w Galgala, przeląkł się wszystek lud, który szedł za nim.8 I czekał siedem dni według woli Samuelowej, lecz Samuel nie przyszedł do Galgala, i rozbiegł się lud od niego.9 Rzekł tedy Saul: “Przynieście mi całopalenie i zapokojne!” I ofiarował całopalenie.10 A gdy skończył ofiarować całopalenie, oto Samuel nadszedł, i wyszedł Saul naprzeciwko niego, aby go przywitać.11 I rzekł do niego Samuel: “Coś uczynił?” Odpowiedział Saul: “Ponieważ widziałem, iż się lud rozchodził ode mnie, a tyś nie przyszedł wedle dni umówionych, Filistyni zaś zgromadzili się w Machmas,12 rzekłem: Teraz zjadą Filistyni do mnie do Galgala, a nie ubłagałem oblicza Pańskiego. Potrzebą przyciśniony, ofiarowałem całopalenie.”13 I rzekł Samuel do Saula: “Głupio postąpiłeś i nie strzegłeś przykazania Pana, Boga twego, które ci nałożył. Gdybyś był tego nie uczynił, teraz by już Pan przygotował królestwo twoje nad Izraelem na wieki.14 Ale żadną miarą królestwo twoje więcej nie powstanie. Poszukał sobie Pan męża według serca swego, i rozkazał mu Pan, aby był książęciem nad ludem jego, przeto żeś nie zachował, co ci Pan rozkazał.”15 I wstał Samuel, i poszedł z Galgala do Gabaa Beniamina. A reszta ludu poszła za Saulem przeciwko ludowi, który walczył z nimi na pagórku Beniaminowym, gdy szli z Galgala do Gabaa. I policzył Saul lud, który się znalazł przy nim, około sześciuset mężów.16 A Saul i Jonata, syn jego, i lud, który się znalazł z nimi, byli w Gabaa Beniamina, a Filistyni położyli się byli w Machmas.17 I wyszły na łupienie z obozu filistyńskiego trzy hufce: jeden hufiec udał się ku drodze Efra, do ziemi Saula,18 a drugi ciągnął drogą Bethoron; trzeci obrócił się ku drodze granicy, przyległej dolinie Seboim, ku puszczy.19 Ale nie było kowala we wszystkiej ziemi izraelskiej, bo Falistyni zapobiegli, aby snadź Hebrajczycy nie uczynili mlecza albo oszczepu.20 Przeto chodził wszystek lud do Filistynów, aby, naostrzyć lemiesz swój i motykę, siekierę i rydel.21 A tak stępiały ostrza lemieszów, motyk, wideł i siekier, aż do ościenia, poprawy potrzebującego.22 A gdy przyszedł dzień bitwy, nie znalazł się miecz i oszczep w ręku wszystkiego ludu, który był z Saulem i z Jonatą, oprócz Saula i Jonaty, syna jego.23 Wyszła tedy straż filistyńska, aby przejść do Machmas.
141 I przydarzyło się dnia jednego, że Jonata, syn Saula, rzekł do pachołka, giermka swego: “Pójdź, a przejdźmy do straży filistyńskiej, która jest za owym miejscem.” A ojcu swemu tego nie powiedział.2 Lecz Saul mieszkał na końcu Gabaa pod granatem, który był w Magron, a było z nim ludu około sześciuset mężów.3 A Achias, syn Achitoba, brata Ichaboda, syna Fineesa, który pochodził od Helego, kapłana Pańskiego w Silo, nosił efod. Ale i lud nie wiedział, gdzie poszedł Jonata.4 A były między górami, przez które usiłował Jonata przebyć do straży filistyńskiej, z obu stron wysokie skały i kamienie urwiste na kształt zębów stąd i zowąd, imię jednej Boses, a drugiej imię Sene.5 Jedna skała wznosiła się ku północy naprzeciw Machmas, a druga ku południowi naprzeciw Gabaa.6 I rzekł Jonata do młodzieńca, giermka swego: “Pójdź, przejdźmy do straży tych nieobrzezańców, czy snadź będzie Pan działał na naszą korzyść; boć nie trudno Panu wybawić albo przez wielu, albo przez nielicznych.”7 I rzekł mu giermek jego: “Czyń wszystko, co się podoba sercu twemu. Idź, kędy chcesz, a z tobą będę, gdziekolwiek zechcesz.”8 I rzekł Jonata: “Oto my idziemy do tych mężów.9 A gdy się im ukażemy, jeśli tak rzekną do nas: Poczekajcie, aż przyjdziemy do was, stójmy na swym miejscu, a nie chodźmy do nich.10 A jeśli rzekną: Wstąpcie do nas, to wstąpmy, bo ich Pan dał w ręce nasze. To nam będzie na znak.”11 I ukazali się obaj straży filistyńskiej; i rzekli Filistyni: “Oto Hebrajczycy wychodzą z jaskiń, w których się pokryli.”12 I mówili mężowie z owej straży do Jonaty i do giermka jego, i rzekli: “Wstąpcie do nas, a ukażemy wam coś!” I rzekł Jonata do giermka swego: “Wstąpmy, pójdź za mną, bo ich Pan dał w ręce Izraelowi.”13 A tak wstępował Jonata pnąc się na rękach i na nogach, a giermek jego za nim. Jedni tedy padali przed Jonatą, a drugich giermek jego zabijał, idąc za nim.14 A była pierwsza porażka, której dokonał Jonata i giermek jego, około dwudziestu mężów na połowie staja, które zwykła para wołów na dzień zorać.15 I stał się dziw w obozie po polach; ale i wszystek lud straży tych, którzy byli wyjechali dla łupu, zdumiał się i strwożyła się ziemia, i stał się jako dziw od Boga.16 I wyjrzeli stróże Saulowi, którzy byli w Gabaa Beniamina, a oto moc porażonych, i tam i sam uciekających.17 I rzekł Saul do ludu, który był z nim: “Poszukajcie a obaczcie, kto z nas odszedł.” A gdy się dowiadywali, znaleziono, że nie ma Jonaty i giermka jego.18 I rzekł Saul do Achiasa: “Przystaw skrzynię Bożą.” (Bo była tam skrzynia Boża w ów dzień z synami Izraelowymi.)19 A gdy Saul mówił do kapłana, zamieszanie wielkie wszczęło się w obozie filistyńskim i pomału się wzmagało, i głośniej się rozlegało. I rzekł Saul do kapłana:20 “Ściągnij rękę twoją!” Zawołał tedy Saul i wszystek lud, który był z nim, i przyszli aż na miejsce bitwy, a oto każdego miecz był obrócony na towarzysza jego, a porażka bardzo21 wielka. Lecz i Hebrajczycy, którzy z Filistynami byli wczoraj i dziś trzeci dzień, i przyciągnęli z nimi do obozu, wrócili się, aby być z Izraelem, który był z Saulem i z Jonatą.22 Wszyscy też Izraelici, którzy się byli pokryli na górze Efraim, usłyszawszy, że uciekali Filistyni, złączyli się ze swymi w bitwie. I było z Saulem około dziesięciu tysięcy mężów.23 I wybawił Pan dnia owego Izraela, a bitwa owa doszła aż do Betawen.24 A mężowie izraelscy złączyli się z sobą dnia owego; Saul zaś poprzysiągł lud mówiąc: “Przeklęty mąż, który by jadł chleb aż do wieczora, aż się pomszczę nad nieprzyjaciółmi mymi!” I nie jadł wszystek lud chleba.25 I wszystko pospólstwo ziemi przyszło do lasu, w którym był miód na polu.26 I wszedł lud do lasu i ujrzał miód płynący, ale żaden nie przytknął ręki do ust swoich, bo bał się lud przysięgi.27 Ale Jonata nie słyszał, gdy ojciec jego lud poprzysięgał, i ściągnął koniec laski, którą miał w ręce, i omoczył go w plastrze miodu, i obrócił ręką swą do ust swoich, i rozjaśniły się oczy jego.28 I odpowiadając jeden z ludu rzekł: “Przysięgą związał lud ojciec twój mówiąc: Przeklęty mąż, który by jadł chleb dzisiaj!”29 A lud był ustał. I rzekł Jonata: “Strwożył ojciec mój ziemię. Widzieliście sami, że się rozjaśniły oczy moje, dlatego żem skosztował trochę miodu tego.30 Jako daleko więcej, gdyby się lud był najadł ze zdobyczy nieprzyjaciół swych, którą znalazł? Czyżby nie większa była porażka pośród Filistynów?”31 Bili tedy dnia owego Filistynów od Machmas aż do Ajalon i zmęczył się lud bardzo.32 A obróciwszy się do łupów, pobrał owce, woły i cielce, i rzezali na ziemi, i jadł lud z krwią.33 I powiedzieli Saulowi mówiąc, że lud zgrzeszył Panu, jedząc z krwią. A on rzekł: “Zgrzeszyliście! Przytoczcie do mnie już teraz kamień wielki!”34 I rzekł Saul: “Rozejdźcie się między ludem i powiedzcie im, aby przywiódł do mnie każdy wołu swego i barana, i zabijajcie na kamieniu i jedzcie, a nie będziecie grzeszyli Panu jedząc z krwią.” A tak przywodził wszystek lud, każdy wołu w ręce swojej, aż do nocy, i zabijali tam.35 I zbudował Saul ołtarz Panu; a wtedy pierwszy raz począł budować ołtarz Panu.36 I rzekł Saul: “Przypadnijmy na Filistynów w nocy, a niszczmy ich, aż zajaśnieje poranek, i nie zostawmy z nich ani męża!” A lud odpowiedział: “Czyń wszystko, co się zda dobre w oczach twoich.” I rzekł kapłan: “Przystąpmy tu do Boga.”37 I radził się Saul Pana: “Czy mam gonić Filistynów? Czy dasz ich w ręce Izraelowi?” I nie odpowiedział mu dnia owego.38 I rzekł Saul: “Przywiedźcie tu wszystkich książąt ludu, a dowiadujcie się i patrzcie, przez kogo stał się grzech ten dzisiaj.39 Żyje Pan, zbawca Izraela, iż jeśli przez Jonatę, syna mego, się stał, bez żadnej odmiany umrze!” Na to mu się żaden ze wszystkiego ludu nie sprzeciwił.40 I rzekł do wszystkiego Izraela: “Odstąpcie wy na jedną stronę, a ja z Jonatą, synem moim, będę na drugiej stronie.” I odpowiedział lud Saulowi: “Co jest dobrego w oczach twoich, uczyń.”41 I rzekł Saul do Pana, Boga Izraelowego: “Panie Boże Izraelów, daj znak: Co jest, żeś nie odpowiedział słudze twemu dzisiaj? Jeśli na mnie albo na Jonacie, synu moim, jest ta nieprawość, daj pokazanie; albo jeśli ta nieprawość jest na ludzie twoim, daj poświęcenie.” I znaleziony jest Jonata i Saul, a lud wyszedł.42 I rzekł Saul: “Rzućcie los między mną, a między Jonatą, synem moim.” I padł los na Jonatę.43 I rzekł Saul do Jonaty: “Powiedz mi coś uczynił!” I powiedział mu Jonata, i rzekł: “Kosztując skosztowałem końcem laski, która była w ręce mojej, trochę miodu, a oto ja umieram!”44 I rzekł Saul: “To mi niech uczyni Bóg, i to niech przyczyni, że śmiercią umrzesz, Jonato!”45 I rzekł lud do Saulaa: “A więc Jonata umrze, który uczynił zbawienie to wielkie w Izraelu? To niesłuszna! Żyje Pan, że nie spadnie włos z głowy jego na ziemię, bo z Bogiem czynił dzisiaj!” Wybawił tedy lud Jonatę, że nie umarł.46 I odjechał Saul, i nie gonił Filistynów, a Filistyni też poszli na miejsca swoje. STRESZCZENIE RZĄDÓW SAULA (14,47-52). Wojny (47-48). Rodzina Saula (49-51). Ustawiczna wojna z Filistynami (52).47 A Saul utwierdziwszy królestwo nad Izraelem walczył wokoło przeciw wszystkim nieprzyjaciołom jego: przeciw Moabowi i synom Ammona, i Edomowi, i królom Soby, i Filistynom, a gdziekolwiek się obrócił, wygrywał.48 I zebrawszy wojsko poraził Amaleka, i wyrwał Izraela z ręki pustoszących go.49 – A synowie Saulowi byli: Jonata, Jessu i Melchisua; a imiona dwu córek jego: imię pierworodnej Merob, a imię młodszej Michol.50 A imię żony Saulowej Achinoam, córka Achimaasa; a imię hetmana wojska jego Abner, syn Nera, brat stryjeczny Saula.51 A Cis był ojcem Saula, a Ner ojcem Abnera, synem Abiela.52 – A walka przeciw Filistynom była potężna po wszystkie dni Saulowe, bo skoro tylko ujrzał Saul męża silnego i sposobnego na wojnę, przyjmował go do siebie. WOJNA Z AMALEKITAMI; DRUGIE PRZEWINIENIE (15,1-35). Samuel zachęca Saula do wojny z Amalekitami (1-3). Saul oszczędza Kenijczyków i zwycięża Amalekitów (4-7). Wbrew rozkazowi zachowuje króla i lepsze rzeczy (8-9). Samuel przychodzi do Saula, który zdaje sprawę ze zdobyczy (10-15). Prorok gani króla (16-21) i oznajmia mu jego odrzucenie (22-23). Mimo prośbę o łaskę, Samuel to samo surowiej powtarza (24-30); zabija Agaga, króla Amalekitów (31-33), i na zawsze opuszcza Saula (34-35).
151 I rzekł Samuel do Saula: “Mnie posłał Pan, abym cię pomazał na królestwo nad ludem jego izraelskim; a tak teraz słuchaj głosu Pańskiego.2 To mówi Pan zastępów: Obliczyłem, cokolwiek uczynił Amalek Izraelowi, jak się mu przeciwstawił na drodze, gdy wychodził z Egiptu.3 Przeto teraz idź, a pobij Amaleka i zburz wszystko jego; nie przepuszczaj mu, ani nie pożądaj niczego z rzeczy jego, ale wybij od męża aż do niewiasty, i dziecię i ssącego, wołu i owcę, wielbłąda i osła!”4 Rozkazał tedy Saul ludowi, i policzył ich jako baranki: dwieście tysięcy pieszych i dziesięć tysięcy mężów jadzkich.5 A gdy przyciągnął Saul aż do miasteczka Amaleka, uczynił zasadzkę przy potoku.6 I rzekł Saul Kenijczykom: “Idźcie, odstąpcie i wynijdźcie od Amaleka, abym snadź nie zagarną was z nimi; boście wy okazali miłosierdzie wszystkim synom Izraelowym, gdy wychodzili z Egiptu.” I odstąpili Kenijczycy spośród Amaleka.7 I poraził Saul Amaleka od Hewili aż pod wejście do Sur, które jest naprzeciw Egiptu.8 I pojmał Agaga, króla Amalekitów, żywego, a wszystek lud pobił ostrzem miecza.9 I przepuścił Saul i lud Agagowi i co lepszym trzodom owiec i bydła, i szatom, i baranom, i wszystkim rzeczom co piękniejszym, i nie chcieli ich wyniszczyć; a cokolwiek było podłego i lichego, to zniszczyli.10 I stało się słowo Pańskie do Samuela mówiąc:11 “Żal mi, żem uczynił Saula królem, bo mię opuścił, a słowa mego do skutku nie doprowadził.” I zafrasował się Samuel, i wołał do Pana całą noc.12 A gdy wstał po nocy Samuel, aby iść do Saula rano, dano znać Samuelowi, że Saul przyszedł do Karmelu i postawił sobie łuk triumfalny, a obróciwszy się, pojechał i wszedł do Galgala. Przyszedł tedy Samuel do Saula, a Saul ofiarował całopalenie Panu z pierwocin łupów, które był przygnał od Amalekitów.13 A gdy przyszedł Samuel do Saula, rzekł do niego Saul: “Błogosławionyś ty Panu! Wypełniłem słowo Pańskie.”14 I rzekł Samuel: “A cóż to za wrzask trzody, który brzmi w uszach moich, i rogatego bydła, który ja słyszę?”15 I rzekł Saul: “Od Amaleka przygnano je, bo lud przepuścił co lepszym owcom i bydłu, aby je ofiarowano Panu, Bogu twemu, a resztę pobiliśmy.”16 I rzekł Samuel do Saula: “Dopuść mi, a powiem ci, co mówił Pan do mnie w nocy.” I rzekł mu: “Powiedz.”17 I rzekł Samuel: “Czy, gdyś był mały w oczach twoich, nie stałeś się głową nad pokoleniami Izraelowymi? I pomazał cię Pan na króla nad Izraelem,18 i posłał cię Pan w drogę, i rzekł: Idź, a wybij grzeszników Amalekitów i będziesz walczył z nimi aż ich do szczętu wytracisz.19 Czemużeś nie usłuchał głosu Pańskiego, aleś się rzucił na łupy i uczyniłeś zło przed oczyma Pańskimi?”20 I rzekł Saul do Samuela:”I owszem usłuchałem głosu Pańskiego, i poszedłem w drogę, w którą mię Pan posłał, i przywiodłem Agaga, króla Amalekitów, i pobiłem Amalekitów.21 A lud pobrał ze zdobyczy owce i woły, pierwociny tych które są pobite, aby je ofiarować Panu, Bogu swemu, w Galgala.”22 I rzekł Samuel: “Czy Pan chce całopalenia i ofiar, a nie raczej, aby słuchano głosu Pańskiego? Lepsze bowiem jest posłuszeństwo niźli ofiary, a słuchać lepiej, niźli ofiarować tłustość baranów.23 Bo jakby grzechem wieszczbiarstwa jest sprzeciwiać się, a jak złem bałwochwalstwa, nie chcieć słuchać. Za to tedy, żeś odrzucił mowę Pańską, odrzucił cię Pan, abyś nie był królem.”24 I rzekł Saul do Samuela: “Zgrzeszyłem, żem przestąpił mowę Pańską i słowa twoje, bojąc się ludu i słuchając głosu ich.25 Ale teraz proszę, znieś grzech mój, a wróć się ze mną, żebym się pokłonił Panu.”26 I rzekł Samuel do Saula: “Nie wrócę się z tobą, boś odrzucił słowo Pańskie, i odrzucił cię Pan, abyś nie był królem nad Izraelem.”27 I obrócił się Samuel, aby odejść, a on uchwycił wierzch płaszcza jego, który się też oderwał.28 I rzekł do niego Samuel: “Oderwał Pan królestwo izraelskie dziś od ciebie i dał je bliźniemu twemu, lepszemu niźli ty.29 A Zwycięzca w Izraelu nie przepuści ani żalem się nie zmiękczy; bo nie jest człowiekiem, żeby miał żałować.”30 A on rzekł: “Zgrzeszyłem! Wszakże teraz uczcij mię przed starszymi ludu mego i przed Izraelem, a wróć się ze mną, abyś się pokłonił Panu, Bogu twemu.”31 Wróciwszy się tedy Samuel poszedł za Saulem i pokłonił się Saul Panu.32 I rzekł Samuel: “Przywiedźcie do mnie Agaga, króla Amaleka.” I przywiedziono przedeń Agaga, bardzo otyłego i drżącego. I rzekł Agag: “Tak to rozłącza gorzka śmierć?”33 I rzekł Samuel: “Jak miecz twój uczynił, że bez dzieci były niewiasty, tak bez dzieci będzie między niewiastami matka twoja!” I rozsiekał go w sztuki przed Panem w Galgala.34 – I poszedł Samuel do Ramata, a Saul wstąpił do domu swego w Gabaa.35 I nie widział więcej Samuel Saula aż do śmierci swej; wszakże płakał Samuel Saula, że Pan żałował, iż go uczynił królem nad Izraelem.CZĘŚC III (16,1-31,13)SAUL I DAWIDZerwanie między Saulem i Dawidem. (16,1-20,43) NAMASZCZENIE DAWIDA NA KRÓLA (16,1-13). Samuel, wysłany przez Boga (1-3), przybywa do Izaja Betlejemity (4-5); którego synów każe sobie przedstawić (6-10); namaszcza Dawida (11-13a) i wraca do Ramata (13b).
161 I rzekł Pan do Samuela: “Pókiż płaczesz Saula, gdym go ja odrzucił, aby nie królował nad Izraelem? Napełnij róg twój oliwą, a pójdź, żebym cię posłał do Izaja Betlejemczyka, bom sobie upatrzył króla między synami jego.”2 I rzekł Samuel: “Jakżeż mam iść? bo się dowie Saul i zabije mię!” I rzekł Pan: “Weźmiesz cielca ze stada w ręce twoje i rzeczesz: Przyszedłem ofiarować Panu.3 I wezwiesz Izaja na ofiarę, a ja tobie pokażę, co masz czynić, i pomażesz, któregokolwiek ci pokażę.”4 Uczynił tedy Samuel, jak mu Pan mówił. I przyszedł do Betlejem, i zdziwili się starsi miasta, wychodzący naprzeciw niego, i spytali: “Jestże spokojne przyjście twoje?”5 I rzekł: “Spokojne. Przyszedłem ofiarować Panu; poświęćcie się, a pójdźcie ze mną, żebym ofiarował.” A tak poświęcił Izaja i synów jego, i wezwał ich na ofiarę.6 A gdy weszli, ujrzał Eliaba i rzekł: “Czy przed Panem jest pomazaniec jego?”7 I rzekł Pan do Samuela: “Nie patrz na twarz jego ani na wysokość wzrostu jego, bom go odrzucił, i nie według spojrzenia człowieczego ja sądzę: bo człowiek widzi, co się pokazuje, a Pan patrzy na serce.”8 I zawołał Izaj Abinadaba, i przywiódł go przed Samuela, który rzekł: “Ani tego Pan nie obrał.”9 A Izaj przywiódł Sammę, o którym rzekł: “I tego Pan nie obrał.”10 I tak przywiódł Izaj siedmiu synów swoich przed Samuela; i rzekł Samuel do Izaja: “Nie obrał Pan z tych.”11 I rzekł Samuel do Izaja: “A czy to już wszyscy synowie?” On odpowiedział: “Jeszcze został mały i pasie owce.” I rzekł Samuel do Izaja: “Poślij, a przywiedź go, bo nie siądziemy do stołu, aż on tu przyjdzie.”12 A tak posłał i przywiódł go; a był rudy i wdzięczny z wejrzenia, i pięknej twarzy. I rzekł Pan: “Wstań, pomaż go, bo ten jest!”13 Wziął tedy Samuel róg oliwy i pomazał go pośród braci jego. I przyszedł duch Pański na Dawida od owego dnia i na potem. A Samuel wstawszy poszedł do Ramata. DAWID U SAULA (16,14-23). Saul dręczony przez złego ducha (14); słudzy szukają harfisty dla uspakajania króla (15-18). Dawid wezwany (19-20) przybywa do Saula (21-23).14 A duch Pański odstąpił od Saula, a miotał nim duch zły od Pana.15 I rzekli słudzy Saulowi do niego: “Oto duch Boży zły miota tobą.16 Niech rozkaże Pan nasz, a słudzy twoi, którzy są przed tobą, poszukują człowieka, co by umiał grać na harfie, żeby gdy cię napadnie duch Pański zły, zagrał ręką swą i lżej ci było.”17 I rzekł Saul do sług swoich: “Upatrzcie mi tedy kogo dobrze grającego, a przywiedźcie go do mnie.”18 I odpowiadając jeden ze sług rzekł: “Otom widział syna Izaja Betlejemczyka, umiejącego grać na harfie i potężnego siłą, i męża walecznego i roztropnego w mowie, i męża pięknego, a Pan jest z nim.”19 Posłał tedy Saul posłów do Izaja mówiąc: “Poślij do mnie Dawida, syna twego, który jest na pastwiskach.”20 Wziął tedy Izaj osła, obłożonego chlebem, i łagwicę wina, i koźlę z kóz jedno, i posłał przez rękę Dawida, syna swego, Saulowi.21 I przyszedł Dawid do Saula, i stanął przed nim; a on się w nim bardzo rozmiłował, i był u niego giermkiem.22 I posłał Saul do Izaja mówiąc: “Niech stoi Dawid przed oczyma mymi, bo znalazł łaskę w oczach moich.”23 A tak, kiedykolwiek duch Pański zły porywał Saula, brał Dawid harfę i grał ręką swą; i pokrzepiał się Saul, i lżej mu bywało, bo duch zły odchodził od niego. WOJNA Z FILISTYNAMI; GOLIAT (17,1-58). Położenie obydwu obozów (1-3), Goliat (4-7) wyzywa Izraelitów na pojedynek; ich przerażenie (8-11). Dawid, pasterz owiec (12-16), przychodzi do obozu odwiedzić braci (17-22), słyszy Goliata, urągającego Izraelitom (23-24), wypytuje o obiecaną przez Saula nagrodę (25-30), staje przed Saulem, który go odwodzi od zamiaru (31-33); odpowiedź Dawida, pewnego zwycięstwa (34-37). Uzbrojenie Dawida (38-40). Pogardliwe słowa Goliata, odpowiedź Dawida (41-47). Dawid zabija Goliata (48-51); popłoch wśród Filistynów (52-54). Abner przyprowadza Dawida do Saula (55-58).
171 A zebrawszy Filistyni wojska swe na walkę zeszli się do Socho Judy i położyli się obozem między Socho i Azeką, na granicach Dommim.2 A Saul i synowie Izraela zebrawszy się przyciągnęli do doliny Terebintu i ustawili wojsko do bitwy przeciw Filistynom.3 A Filistyni stali na górze z jednej strony, a Izraelici stali na górze z drugiej strony, a dolina była między nimi.4 I wyszedł mąż bękart z obozu filistyńskiego, imieniem Goliat z Get, wysoki na sześć łokci i piędź;5 i przyłbica miedziana na głowie jego, i w karacenę łuszczastą się ubierał, a waga karaceny jego pięć tysięcy syklów miedzi była;6 i nakolanki miedziane miał na goleniach, a puklerz miedziany zakrywał ramiona jego.7 A oszczepisko oszczepu jego było jako nawój tkacki, a grot oszczepu jego miał sześćset syklów żelaza; a giermek jego szedł przed nim.8 I stanąwszy wołał na hufce izraelskie, i mówił im: “Czemuście wyciągnęli gotowi do bitwy? Czym ja nie jest Filistyn, a wy słudzy Saulowi? Obierzcie z siebie męża i niechaj wynijdzie na pojedynek.9 Jeżeli będzie mógł potkać się ze mną i zabije mię, będziemy waszymi niewolnikami; lecz jeśli ja przemogę i zabiję go, wy będziecie niewolnikami i będziecie nam służyć.”10 I mówił Filistyn: “Jam dziś urągał hufcom izraelskim: Dajcie mi męża i niech walczy ze mną pojedynkiem.”11 A usłyszawszy Saul i wszyscy Izraelici takie mowy Filistyna zdumiewali się i lękali bardzo.12 A Dawid był synem męża Efratejczyka z Betlejem Judy, o którym wyżej powiedziano; imię jego było Izaj, a miał ośmiu synów i był mężem za dni Saulowych starym i podeszłym w latach między mężami.13 I poszli trzej synowie jego starsi za Saulem na wojnę; a imiona trzech synów jego, którzy poszli na wojnę: Eliab, pierworodny, wtóry Abinadab, a trzeci Samma.14 Lecz Dawid był najmłodszy.15 Gdy tedy trzej starsi poszli za Saulem, odszedł Dawid i wrócił się od Saula, aby paść trzodę ojca swego w Betlejem.16 A Filistyńczyk wychodził rano i wieczór, i stawał przez czterdzieści dni.17 – Rzekł tedy Izaj do Dawida, syna swego: “Weźmij dla braci swych efę prażma i dziesięcioro chleba tego, i pobiegnij do obozu,18 do braci swych, a dziesięć serów tych zaniesiesz do rotmistrza; i odwiedzisz braci swych, czy się im dobrze wiedzie; i dowiedz się, z kim stoją w szyku.”19 A Saul i oni, i wszyscy synowie Izraelowi w dolinie Terebintu walkę wiedli z Filistynami.20 Wstał tedy Dawid rano i poruczył trzodę stróżowi, a obładowany poszedł, jak mu był przykazał Izaj.21 I przyszedł na miejsce Magala i do wojska, które wyszedłszy do bitwy okrzyk uczyniło w potyczce; bo się ustawił w szyku lud izraelski, ale i Filistyni naprzeciwko byli w pogotowiu.22 Zostawiwszy tedy Dawid rzeczy, które przyniósł, pod ręką stróża u tłumoków, pobiegł na miejsce bitwy i pytał się, czy się we wszystkim dobrze powodziło braci jego.23 A gdy on jeszcze rozmawiał z nimi, ukazał się mąż ów bękart, występujący, imieniem Goliat, Filistyn z Get, z obozu Filistynów, i gdy mówił te same słowa, usłyszał je Dawid.24 A wszyscy Izraelici, gdy ujrzeli męża, uciekli przed nim, bojąc się go bardzo.25 I rzekł ktoś z Izraelitów: “A widzieliście tego męża, który wychodzi? Wychodzi, aby urągać Izraelowi. Męża tedy, który by go zabił, ubogaci król bogactwy wielkimi i da mu córkę swoją, a dom ojca jego uczyni wolnym od podatków w Izraelu.”26 I rzekł Dawid do mężów, którzy z nim stali, mówiąc: “Co dadzą mężowi, który zabije Filistyna tego, a odejmie hańbę od Izraela? Bo cóż to za Filistyn nieobrzezaniec, który urąga hufcom Boga żyjącego?”27 I powiedział mu lud te same słowa mówiąc: “To dadzą mężowi, który go zabije.”28 Gdy usłyszał Eliab, brat jego starszy, jak on mówił z drugimi, rozgniewał się na Dawida i rzekł: “Po coś przyszedł, a czemuś opuścił trochę owiec owych na puszczy? Znam ja pychę twoją i niecnotę serca twego; boś przyszedł, żeby widzieć bitwę!”29 I rzekł Dawid: “Cóżem uczynił? Czyż to nie było tylko słowo?”30 I ustąpił trochę od niego ku drugiemu, i powtórzył tę samą mowę. I odpowiedział mu lud słowo, jak i pierwej.31 – I usłyszano słowa, które mówił Dawid, i powiedziano je przed Saulem.32 A gdy był do niego przywiedziony, rzekł mu: “Niech nie upada serce niczyje dla niego! Ja, sługa twój, pójdę i potkam się z Filistynem.”33 I rzekł Saul do Dawida: “Nie możesz się oprzeć Filistynowi temu, ani się z nim potykać, boś ty młodzieńczyk, a ten mąż wojenny od młodości swojej.”34 I rzekł Dawid do Saula: “Pasał sługa twój trzodę ojca swego, a przychodził lew albo niedźwiedź i porywał barana spośród trzody:35 i goniłem je, i biłem je, i wydzierałem z paszczęki ich; a one rzucały się na mnie, i ujmowałem gardła ich, i dusiłem, i zabijałem je.36 Bo i lwa i niedźwiedzia zabiłem ja, sługa twój; a tak będzie i ten Filistyn nieobrzezaniec, jako jeden z nich. Teraz pójdę a odejmę hańbę ludu; bo cóż to jest za Filistyn nieobrzezany, który śmiał złorzeczyć wojsku Boga żywego?”37 I rzekł Dawid: “Pan, który mię wyrwał z ręki lwa i z ręki niedźwiedzia, ten mię wybawi z ręki Filistyna tego.” I rzekł Saul do Dawida: “Idź a Pan niech z tobą będzie!”38 I oblókł Saul Dawida w szaty swoje, i włożył hełm miedziany na głowę jego, i ubrał go w karacenę.39 Przypasawszy tedy Dawid miecz jego na szaty swoje, jął próbować, czy będzie mógł zbrojno chodzić, bo nie miał zwyczaju. I rzekł Dawid do Saula: “Nie mogę tak chodzić, bo nie mam zwyczaju.”40 I złożył je, a wziął kij swój, który zawsze miał w ręku, i wybrał sobie pięć jaśniusieńkich kamieni z potoka, i włożył je w torbę pasterską, którą miał przy sobie, a procę niósł w ręku i wyszedł przeciw Filistynowi.41 – Lecz Filistyn szedł krocząc i przybliżając się przeciw Dawidowi, a giermek jego przed nim.42 A gdy Filistyn wejrzał i obaczył Dawida, wzgardził nim, bo był młodzieńczyk rudy i piękny na wejrzenie,43 I rzekł Filistyn do Dawida: “Albom ja pies, że ty idziesz do mnie z kijem?” I przeklinał Filistyn Dawida przez bogi swoje.44 I rzekł do Dawida: “Chodź tu, a dam ciało twoje ptactwu powietrznemu i zwierzowi ziemnemu!”45 I rzekł Dawid do Filistyna: “Ty idziesz do mnie z mieczem i z oszczepem, i z puklerzem, lecz ja idę do ciebie w imię Pana zastępów, Boga hufców Izraelowych, którym urągałeś.46 Dzisiaj da cię Pan w rękę moją i zabiję cię, i zdejmę głowę twoją z ciebie, a dam dziś ścierwa wojska filistyńskiego ptactwu powietrznemu i zwierzowi ziemnemu, aby wiedziała wszystka ziemia,47 iż jest Bóg w Izraelu, i żeby poznało wszystko to zgromadzenie, że nie mieczem, ani oszczepem wybawia Pan; bo jego jest wojna i poda was w ręce nasze.”48 – A tak gdy powstał Filistyn i przychodził, i przybliżał się przeciw Dawidowi, pospieszył się Dawid i bieżał na walkę przeciw Filistynowi.49 I sięgnął ręką swą do torby i wyjął jeden kamień, i rzucił z procy, i wkoło okręciwszy, uderzył Filistyna w czoło, tak że utkwił kamień w czole jego i padł twarzą swą na ziemię.50 I wziął Dawid górę nad Filistynem procą i kamieniem, i poraziwszy Filistyna zabił go. A gdy Dawid miecza w ręku nie miał,51 przybieżał i stanął nad Filistynem, i wziął miecz jego, i dobył go z pochwy jego, i zabił go, i uciął głowę jego. A widząc Filistyni, że zginął najmocniejszy z nich, uciekli.52 A mężowie izraelscy i Juda powstawszy okrzyk uczynili i gonili Filistynów, aż przyszli do doliny i aż do bram Akkaronu, i padali ranni Filistyni po drodze do Saraim, aż do Get i aż do Akkaronu.53 A wracając się synowie Izraelowi z pogoni za Filistynami rzucili się na obóz ich.54 A Dawid wziąwszy głowę Filistyna poniósł ją do Jeruzalem, a zbroję jego położył w namiocie swoim.55 – A owego czasu, którego widział Saul Dawida, idącego przeciw Filistynowi, rzekł do Abnera, hetmana wojska: “Z którego rodu pochodzi ten młodzieniec, Abnerze?” I rzekł Abner: “Żyje dusza twoja, królu, że nie wiem.”56 I rzekł król: “Spytaj ty, czyj to syn ten młodzieńczyk.”57 A gdy się wracał Dawid zabiwszy Filistyna, wziął go Abner i przywiódł go, dzierżącego w ręku głowę Filistyna, przed Saula.58 I rzekł do niego Saul: “Z któregoś rodu jest, młodzieńcze?” I rzekł Dawid: “Synem sługi twego Izaja Betlejemczyka ja jestem.” PRZYJAŹŃ JONATY I DAWIDA; DAWID NA CZELE WOJSKA (18,1-5).
18
Warsz. King J. 181 Tłum. GrEn. Толк. I stało się, gdy skończył mówić do Saula, dusza Jonaty zespoliła się z duszą Dawida, i umiłował go Jonata jako duszę swoją.Когда кончил Давид разговор с Саулом, душа Ионафана прилепилась к душе его, и полюбил его Ионафан, как свою душу.
И# бhсть є3гдA престA глаг0лати къ саyлу, и3 душA їwнаfaна съ душeю давjдовою спрzжeсz, и3 возлюби2 є3го2 їwнаfaнъ t души2 своеS.
18,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndεξηλθον exēlthon
V-AAI-3Pἐξέρχομαιexerchomaito go out[2came forthαι ai
T-NPFὁhothe/this/who χορευουσαι choreuousai
V-AAPRPstrong:GV-AAPRPstrong:GV-AAPRPstrong:GV-AAPRP εις eis
PREPεἰςeistowardtoσυναντησιν sunantēsin
N-ASFσυνάντησιςsunantēsismeeting[Meshobab]Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]εκ ek
PREPἐκekof/fromfrom out ofπασων pasōn
A-GPFπᾶςpasallallπολεων poleōn
N-GPFπόλιςpoliscitycitiesισραηλ israēl
N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]εν en
PREPἐνenin/on/amonginτυμπανοις tumpanois
N-DPNstrong:GN-DPNstrong:GN-DPNstrong:GN-DPN και kai
CONJκαίkaiandthatεν en
PREPἐνenin/on/amongwithχαρμοσυνη charmosunē
A-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSFstrong:GA-DSF και kai
CONJκαίkaiandandεν en
PREPἐνenin/on/amongwithκυμβαλοις kumbalois
N-DPNκύμβαλονkumbaloncymbalcymbals. 2 Tłum. GrEn. Толк. I wziął go Saul dnia owego, i nie dopuścił mu, żeby się wrócił do domu ojca swego.И взял его Саул в тот день и не позволил ему возвратиться в дом отца его.
И# поsтъ є3го2 саyлъ во дни6 w4ны и3 не дадE є3мY возврати1тисz въ д0мъ nтцA є3гw2.
18,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndεξηρχον exērchon
V-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3Pstrong:GV-IAI-3P αι ai
T-NPFὁhothe/this/who1theγυναικες gunaikes
N-NPFγυνήgunēwoman2women]και kai
CONJκαίkaiandandελεγον elegon
V-IAI-3Pλέγωlegōto speaksaid,επαταξεν epataxen
V-AAI-3Sπατάσσωpatassōto strikeSaul struckΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]εν en
PREPἐνenin/on/among χιλιασιν chiliasin
N-DPFχιλιάςchiliasthousandhis thousands,αυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
CONJκαίkaiandandΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]εν en
PREPἐνenin/on/among μυριασιν muriasin
N-DPFμυριάςmuriasmyriadhis ten thousands.αυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 3 Tłum. GrEn. Толк. I uczynił Jonata z Dawidem przymierze, bo go miłował jako duszę swoją.Ионафан же заключил с Давидом союз, ибо полюбил его, как свою душу.
И# завэщA їwнаfaнъ и3 давjдъ завётъ, понeже возлюби2 є3го2 t души2 своеS:
18,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndπονηρον ponēron
A-ASMπονηρόςponērosevil/bad5sorry stateεφανη efanē
V-API-3Sφαίνωfainōto shine/appear[3appeared asτο to
T-ASNὁhothe/this/who1theρημα rēma
N-ASNῥῆμαrēmaword2thingεν en
PREPἐνenin/on/among[gold]οφθαλμοις ofthalmois
N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseye[skill]Σαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]περι peri
PREPπερίperiaboutconcerningτου tou
T-GSMὁhothe/this/who λογου logou
N-GSMλόγοςlogoswordthis word.τουτου toutou
D-GSMτούτουtoutouof this[to flee]και kai
CONJκαίkaiandandειπεν eipen
V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayhe said,τω tō
T-DSMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]εδωκαν edōkan
V-AAI-3Pδίδωμιdidōmito giveThey gaveτας tas
T-APFὁhothe/this/whotheμυριαδας muriadas
N-APFμυριάςmuriasmyriadten thousands,και kai
CONJκαίkaiandAndεμοι emoi
P-DSἐμοίemoiI[pestilence]εδωκαν edōkan
V-AAI-3Pδίδωμιdidōmito givethey gaveτας tas
T-APFὁhothe/this/whotheχιλιαδας chiliadas
N-APFχιλιάςchiliasthousandthousands. 4 Tłum. GrEn. Толк. Bo zdjął z siebie Jonata szatę, w której chodził, i dał ją Dawidowi, i inne szaty swe, aż do miecza i łuku swego, i aż do pasa rycerskiego.И снял Ионафан верхнюю одежду свою, которая была на нем, и отдал ее Давиду, также и прочие одежды свои, и меч свой, и лук свой, и пояс свой.
и3 совлечE їwнаfaнъ ри1зу свою2 вeрхнюю и3 дадE ю5 давjду, и3 и4ны nдє1жды сво‰ дaже до мечA своегw2 и3 до лyка своегw2 и3 до п0zса своегw2.
18,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndην ēn
V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Σαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]υποβλεπομενος upoblepomenos
V-PMPRSstrong:GV-PMPRSstrong:GV-PMPRSstrong:GV-PMPRS τον ton
T-ASMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]απο apo
PREPἀπόapofromfromτης tēs
T-GSFὁhothe/this/who ημερας ēmeras
N-GSFἡμέραhēmeradaythat dayεκεινης ekeinēs
D-GSFἐκεῖνοςekeinosthatthat dayκαι kai
CONJκαίkaiandandεπεκεινα epekeina
ADVἐπέκειναepekeinabeyondbeyond. 5 Tłum. GrEn. Толк. Wychodził też Dawid do wszystkiego, do czegokolwiek posyłał go Saul, i roztropnie się sprawował; i postawił go Saul nad mężami wojennymi, i był wdzięczny w oczach wszystkiego ludu, a najbardziej w oczach sług Saulowych.И Давид действовал благоразумно везде, куда ни посылал его Саул, и сделал его Саул начальником над военными людьми; и это понравилось всему народу и слугам Сауловым.
И# хождaше давjдъ разyмнw во всёхъ, ѓможе ѓще посылaше є3го2 саyлъ: постaви же є3го2 саyлъ над8 м{жи в0инскими, и3 ўг0денъ бЁ пред8 nчи1ма всёхъ людjй и3 пред8 слугaми саyловыми.
18,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABP 6 Tłum. GrEn. Толк. Lecz gdy wracał się Dawid, po zabiciu Filistyna, wyszły niewiasty ze wszystkich miast izraelskich naprzeciw króla Saula, śpiewając i tańcząc z bębnami wesela i z gęślami.Когда они шли, при возвращении Давида с победы над Филистимлянином, то женщины из всех городов Израильских выходили навстречу Саулу царю с пением и плясками, с торжественными тимпанами и с кимвалами.
И# бhсть, внегдA входи1ти и5мъ, є3гдA возврати1сz давjдъ t побёды над8 и3ноплемeнникомъ: и3 и3зыд0ша (дBвы) ликовствyющыz во срётеніе саyла царS t всёхъ градHвъ ї}левыхъ пою1щz и3 скaчущz въ тmмпaнэхъ съ рaдостію и3 съ гyсльми.
18,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndεφοβηθη efobēthē
V-API-3Sφοβέωfobeōto fearSaul fearedΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]απο apo
PREPἀπόapofromfromπροσωπου prosōpou
N-GSNπρόσωπονprosōponfacefaceΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni] 7 Tłum. GrEn. Толк. I śpiewały niewiasty grając i mówiąc: “Poraził Saul tysiąc, a Dawid dziesięć tysięcy.”И восклицали игравшие женщины, говоря: Саул победил тысячи, а Давид - десятки тысяч!
И# и3схождaху жєны2 ликyющz и3 глаг0лющz: побэди2 саyлъ съ тhсzщами свои1ми, ґ давjдъ со тьмaми свои1ми.
18,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndαπεστησεν apestēsen
V-AAI-3Sἀφίστημιafistēmito leave[2removedαυτον auton
D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]απ ap
PREPἀπόapofromfromαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
CONJκαίkaiandandκατεστησεν katestēsen
V-AAI-3Sκαθίστημιkathistēmito appoint/conductplacedαυτον auton
D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εαυτω eautō
D-DSMἑαυτοῦheautoumy/your/him-selfhimself,χιλιαρχον chiliarchon
N-ASMχιλίαρχοςchiliarchosmilitary officera commander of a thousand.και kai
CONJκαίkaiandAndεξεπορευετο exeporeueto
V-IMI-3Sἐκπορεύωekporeuōto come/go outhe went forthκαι kai
CONJκαίkaiandandεισεπορευετο eiseporeueto
V-IMI-3Sεἰσπορεύωeisporeuōto enterenteredεμπροσθεν emprosthen
PREPἔμπροσθενemprosthenbeforebeforeτου tou
T-GSMὁhothe/this/whotheλαου laou
N-GSMλαόςlaosa peoplepeople. 8 Tłum. GrEn. Толк. I rozgniewał się Saul bardzo, i nie podobała się w oczach jego ta mowa, i rzekł: “Dali Dawidowi dziesięć tysięcy, a mnie dali tysiąc; czegoż mu nie dostaje, jeno tylko królestwa?”И Саул сильно огорчился, и неприятно было ему это слово, и он сказал: Давиду дали десятки тысяч, а мне тысячи; ему недостает только царства.
И# разгнёвасz саyлъ ѕэлw2, и3 лук†вы kви1шасz глаг0лы пред8 nчи1ма саyловыма њ словеси2 сeмъ. И# речE саyлъ: давjду дaша тьмы6, мнё же дaша тhсzщы: и3 чегw2 є3мY (нёсть), т0чію цaрства;
18,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndην ēn
V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]εν en
PREPἐνenin/on/among[2inπασαις pasais
A-DPFπᾶςpasall3allταις tais
T-DPFὁhothe/this/who οδοις odois
N-DPFὁδόςhodosroad4his waysαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]συνιων suniōn
V-PAPRSσυνίημιsuniēmito understand1perceiving],και kai
CONJκαίkaiandandκυριος kurios
N-NSMκύριοςkurioslordlordμετ met
PREPμετάmetawith/afterwithαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 9 Tłum. GrEn. Толк. Krzywymi tedy oczyma patrzył Saul na Dawida od owego dnia i potem.И с того дня и потом подозрительно смотрел Саул на Давида.
И# бЁ саyлъ подзирaz давjда t днE џнагw и3 пот0мъ.
18,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndειδεν eiden
V-AAI-3Sεἴδωeidōto knowSaul beheldΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]ως ōs
CONJὡςhōswhich/howasαυτος autos
D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]συνιει suniei
V-PAI-3Sσυνίημιsuniēmito understandperceivedσφοδρα sfodra
ADVσφόδραsfodraveryexceedingly,και kai
CONJκαίkaiandandευλαβειτο eulabeito
V-PMI-3Sεὐλαβέομαιeulabeomaito reverehe was cautiousαπο apo
PREPἀπόapofromofπροσωπου prosōpou
N-GSNπρόσωπονprosōponfacehis person.αυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 10 Tłum. GrEn. Толк. A po drugim dniu napadł duch Boży zły Saula, i prorokował w pośrodku domu swego; Dawid zaś grał na harfie ręką swą, jak na każdy dzień,И было на другой день: напал злой дух от Бога на Саула, и он бесновался в доме своем, а Давид играл рукою своею на струнах, как и в другие дни; в руке у Саула было копье.
И# бhсть t ќтрешнzгw днE, и3 нападaше дyхъ лукaвый t бGа на саyла, и3 прорицaше посредЁ д0му своегw2: и3 давjдъ поsше рук0ю своeю (въ гyсли), ћкоже и3 по вс‰ дни6: копіe же въ руцЁ саyли:
18,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndπας pas
A-NSMπᾶςpasallallισραηλ israēl
N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]και kai
CONJκαίkaiandandιουδας ioudas
N-NSMἸούδαςioudasJudah/Judas/Jude[common]ηγαπα ēgapa
V-IAI-3Sἀγαπάωagapaōto lovelovedτον ton
T-ASMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]οτι oti
CONJὅτιhotithat/sinceforαυτος autos
D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εξεπορευετο exeporeueto
V-IMI-3Sἐκπορεύωekporeuōto come/go outwent forthκαι kai
CONJκαίkaiandandεισεπορευετο eiseporeueto
V-IMI-3Sεἰσπορεύωeisporeuōto enterenteredπρο pro
PREPπρόprobeforebeforeπροσωπου prosōpou
N-GSNπρόσωπονprosōponfacefaceτου tou
T-GSMὁhothe/this/whoof theλαου laou
N-GSMλαόςlaosa peoplepeople. 11 Tłum. GrEn. Толк. a Saul dzierżył oszczep i cisnął nim sądząc, że przybije Dawida do ściany i uchylił się Dawid od oblicza jego po raz drugi.И бросил Саул копье, подумав: пригвожду Давида к стене; но Давид два раза уклонился от него.
и3 взS саyлъ копіE и3 речE: поражY давjда къ стэнЁ. И# ўклони1сz давjдъ t лицA є3гw2 двaжды.
18,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABP 12 Tłum. GrEn. Толк. – I uląkł się Saul Dawida, przeto że Pan był z nim, a od niego odstąpił.И стал бояться Саул Давида, потому что Господь был с ним, а от Саула отступил.
И# ўбоsсz саyлъ t лицA давjдова, ћкw гDь бЁ съ ни1мъ, ґ t саyла tступи2:
18,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndηγαπησεν ēgapēsen
V-AAI-3Sἀγαπάωagapaōto love[5lovedμελχολ melchol
N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI η ē
T-NSFὁhothe/this/who2theθυγατηρ thugatēr
N-NSFθυγάτηρthugatērdaughter3daughterΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]τον ton
T-ASMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]και kai
CONJκαίkaiandAndαπηγγελη apēngelē
V-API-3Sἀπαγγέλλωapangellōto announceit was reportedΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]και kai
CONJκαίkaiandandηυθυνθη ēuthunthē
V-API-3Sεὐθύνωeuthunōto straighten[crushed]εν en
PREPἐνenin/on/among4inοφθαλμοις ofthalmois
N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseye5his eyesαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 13 Tłum. GrEn. Толк. I odprawił go Saul od siebie, i uczynił go wodzem nad tysiącem mężów; i wychodził i wchodził przed oczyma ludu.И удалил его Саул от себя и поставил его у себя тысяченачальником, и он выходил и входил пред народом.
и3 tстaви є3го2 саyлъ t себє2, и3 постaви є3го2 себЁ тысzщеначaльника: и3 и3схождaше и3 вхождaше пред8 людьми2.
18,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndειπεν eipen
V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saySaul said,Σαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]δωσω dōsō
V-FAI-1Sδίδωμιdidōmito giveI will giveαυτην autēn
D-ASFαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]αυτω autō
D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
CONJκαίkaiandandεσται estai
V-FMI-3Sἔσομαιesomaiwill be[Zabud]αυτω autō
D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εις eis
PREPεἰςeistowardforσκανδαλον skandalon
N-ASNσκάνδαλονskandalonstumbling blockan obstacle,και kai
CONJκαίkaiandandην ēn
V-IAI-3Sἦνēnwas[pledge]επι epi
PREPἐπίepiupon/to/against4uponΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]χειρ cheir
N-NSFχείρcheirhand1 handαλλοφυλων allofulōn
A-GPMἀλλόφυλοςallofulosforeigner2of Philistines]. 14 Tłum. GrEn. Толк. We wszystkich też drogach swoich Dawid roztropnie się sprawował, a Pan był z nim.И Давид во всех делах своих поступал благоразумно, и Господь был с ним.
И# бЁ давjдъ во всёхъ путeхъ свои1хъ смhслz, и3 гDь бЁ съ ни1мъ.
18,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndενετειλατο eneteilato
V-AMI-3Sἐντέλλωentellōto orderSaul gave chargeΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]τοις tois
T-DPMὁhothe/this/who παισιν paisin
N-DPMπαῖςpaischildhis servants,αυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]λεγων legōn
V-PAPRSλέγωlegōto speaksaying,λαλησατε lalēsate
V-AAM-2Pλαλέωlaleōto speakYou speakυμεις umeis
P-NPὑμεῖςhumeisyou[Nineveh]λαθρα lathra
ADVλάθραlathraquietlyin privateτω tō
T-DSMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]λεγοντες legontes
V-PAPRPλέγωlegōto speaksaying,ιδου idou
INJἰδούidoulook!Behold,ο o
T-NSMὁhothe/this/who1theβασιλευς basileus
N-NSMβασιλεύςbasileusking2king's],θελει thelei
V-PAI-3Sθέλωthelōto will/desire[3wantεν en
PREPἐνenin/on/among4is towardsσοι soi
P-DSσοίsoiyou[chaff]και kai
CONJκαίkaiandandπαντες pantes
A-NPMπᾶςpasallallοι oi
T-NPMὁhothe/this/who παιδες paides
N-NPMπαῖςpaischildhis servantsαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]αγαπωσιν agapōsin
V-PAI-3Pἀγαπάωagapaōto loveloveσε se
P-ASσέseyou[to slip]και kai
CONJκαίkaiandandσυ su
P-NSσύsuyou[rest]επιγαμβρευσον epigambreuson
V-AAM-2Sἐπιγαμβρεύωepigambreuōto marrybe allied by marriageτω tō
T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλει basilei
N-DSMβασιλεύςbasileuskingking! 15 Tłum. GrEn. Толк. Widział tedy Saul, że był bardzo roztropny, i zaczął się go strzec.И Саул видел, что он очень благоразумен, и боялся его.
И# ви1дэ саyлъ, ћкw т0й смhслитъ ѕэлw2, и3 боsшесz t лицA є3гw2.
18,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndελαλησαν elalēsan
V-AAI-3Pλαλέωlaleōto speak[4spokeοι oi
T-NPMὁhothe/this/who1theπαιδες paides
N-NPMπαῖςpaischild2servantsΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]εις eis
PREPεἰςeistowardintoτα ta
T-APNὁhothe/this/whotheωτα ōta
N-APNοὖςousearearsΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]τα ta
T-APNὁhothe/this/who ρηματα rēmata
N-APNῥῆμαrēmawordthese things.ταυτα tauta
D-APNταῦταtautathis[reward]και kai
CONJκαίkaiandAndειπεν eipen
V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto sayDavid said,Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ει ei
CONJεἰeiif[clod]κουφον koufon
A-ASNstrong:GA-ASNstrong:GA-ASNstrong:GA-ASN εν en
PREPἐνenin/on/amonginοφθαλμοις ofthalmois
N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseyeyour eyesυμων umōn
P-GPὑμῶνhumōnof you[lamp]επιγαμβρευσαι epigambreusai
V-AARἐπιγαμβρεύωepigambreuōto marryto be allied by marriageβασιλει basilei
N-DSMβασιλεύςbasileuskingto king?καγω kagō
CONJκἀγώkagōand I[loin]ανηρ anēr
N-NSMἀνήρanērman[2manταπεινος tapeinos
A-NSMταπεινόςtapeinoslowly1a humble],και kai
CONJκαίkaiandandουχι ouchi
ADVοὐχίouchinotnotενδοξος endoxos
A-NSMἔνδοξοςendoxoshonored[illness] 16 Tłum. GrEn. Толк. Lecz wszystek lud izraelski i Juda miłowali Dawida, bo on wchodził i wychodził przed nimi.А весь Израиль и Иуда любили Давида, ибо он выходил и входил пред ними.
Вeсь же ї}ль и3 їyда люблsху давjда, ћкw т0й вхождaше и3 и3схождaше пред8 лицeмъ людjй.
18,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndαπηγγειλαν apēngeilan
V-AAI-3Pἀπαγγέλλωapangellōto announce[4reportedοι oi
T-NPMὁhothe/this/who1theπαιδες paides
N-NPMπαῖςpaischild2servantsΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]αυτω autō
D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]κατα kata
PREPκατάkataaccording toaccording toτα ta
T-APNὁhothe/this/who ρηματα rēmata
N-APNῥῆμαrēmawordthese wordsταυτα tauta
D-APNταῦταtautathis[reward]α a
R-APNὅς, ἥhhos ēwhichwhichελαλησεν elalēsen
V-AAI-3Sλαλέωlaleōto speakDavid spoke.Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni] 17 Tłum. GrEn. Толк. – I rzekł Saul do Dawida: “Oto córka moja starsza Merob, tę ci dam za żonę, tylko bądź mężem mocnym, a prowadź wojny Pańskie.” Lecz Saul tak sobie myślał mówiąc: “Niech ręka moja nie będzie na nim, ale niech będzie na nim ręka Filistynów.”И сказал Саул Давиду: вот старшая дочь моя, Мерова; я дам ее тебе в жену, только будь у меня храбрым и веди войны Господни. Ибо Саул думал: пусть не моя рука будет на нем, но рука Филистимлян будет на нем.
И# речE саyлъ къ давjду: сE, дщи2 моS б0льшаz мерHвъ, сію2 тебЁ дaмъ въ женY, т0кмw бyди ми2 въ сhна си1лы и3 поборaй бр†ни гDни. И# саyлъ речE: да не бyдетъ рукA моS на нeмъ, но да бyдетъ рукA и3ноплемeннича.
18,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndειπεν eipen
V-AAI-3Sἔπω, ἐρῶ, εἶπονepō erō eiponto saySaul said,Σαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]ταδε tade
D-APNὅδε, ἥδεhhode ēdethisThusερειτε ereite
V-FAI-2Pἐρέω, ἐρῶereō erōto speakshall you sayτω tō
T-DSMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ου ou
ADVοὐouno[3does notβουλεται bouletai
V-PMI-3Sβούλομαιboulomaito plan4wantο o
T-NSMὁhothe/this/who1Theβασιλευς basileus
N-NSMβασιλεύςbasileusking2king]εν en
PREPἐνenin/on/among[gold]δοματι domati
N-DSNδόμαdomagift[Gibeah]αλλ all
CONJἀλλάallabut[be gone]η ē
CONJὁhothe/this/whoof theεν en
PREPἐνenin/on/among[gold]εκατον ekaton
N-NUIἑκατόνhekatonhundreda hundredακροβυστιαις akrobustiais
N-DPFἀκροβυστίαakrobustiauncircumcisionforeskinsαλλοφυλων allofulōn
A-GPMἀλλόφυλοςallofulosforeignerof Philistines,εκδικησαι ekdikēsai
V-AARἐκδικέωekdikeōto avengeto avengeεις eis
PREPεἰςeistowardagainstεχθρους echthrous
N-APMἐχθρόςechthrosenemyenemiesτου tou
T-GSMὁhothe/this/who βασιλεως basileōs
N-GSMβασιλεύςbasileuskingking.και kai
CONJκαίkaiandAndΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]ελογισατο elogisato
V-AMI-3Sλογίζομαιlogizomaito countdevisedαυτον auton
D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εμβαλειν embalein
V-FARἐμβάλλωemballōto throw into putεις eis
PREPεἰςeistowardintoχειρας cheiras
N-APFχείρcheirhandhandsτων tōn
T-GPMὁhothe/this/whotheαλλοφυλων allofulōn
A-GPMἀλλόφυλοςallofulosforeignerPhilistines. 18 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Dawid do Saula: “Któżem ja albo co za żywot mój, albo co za ród ojca mego w Izraelu,Но Давид сказал Саулу: кто я, и что жизнь моя и род отца моего в Израиле, чтобы мне быть зятем царя?
И# речE давjдъ къ саyлу: кто2 ѓзъ є4смь; и3 к0е житіE ср0дства nтцA моегw2 во ї}ли, ћкw да бyду зsть цaрскій;
18,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndαπαγγελλουσιν apangellousin
V-PAI-3Pἀπαγγέλλωapangellōto announce[4toldοι oi
T-NPMὁhothe/this/who1theπαιδες paides
N-NPMπαῖςpaischild2servantsΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]τω tō
T-DSMὁhothe/this/who Δαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]τα ta
T-APNὁhothe/this/who ρηματα rēmata
N-APNῥῆμαrēmawordthese things.ταυτα tauta
D-APNταῦταtautathis[reward]και kai
CONJκαίkaiandAndευθυνθη euthunthē
V-API-3Sεὐθύνωeuthunōto straighten[3was straightenedο o
T-NSMὁhothe/this/who1theλογος logos
N-NSMλόγοςlogosword2word]εν en
PREPἐνenin/on/amonginοφθαλμοις ofthalmois
N-DPMὀφθαλμόςofthalmoseyeeyesΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]επιγαμβρευσαι epigambreusai
V-AARἐπιγαμβρεύωepigambreuōto marryto be allied by marriageτω tō
T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλει basilei
N-DSMβασιλεύςbasileuskingking. 19 Tłum. GrEn. Толк. żebym był zięciem królewskim?” Przyszedł tedy czas, kiedy miała być dana Merob, córka Saulowa, Dawidowi, i dana jest Hadrielowi Molatczykowi za żonę.А когда наступило время отдать Мерову, дочь Саула, Давиду, то она выдана была в замужество за Адриэла из Мехолы.
И# бhсть во врeмz, є3гдA дaнэй бhти подобaше мерHвэ дщeри саyловэ давjду, сіS дадeсz ґдріи1лу молаfjтскому въ женY.
18,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndανεστη anestē
V-AAI-3Sἀνίστημιanistēmito ariseDavid rose upΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]και kai
CONJκαίkaiandandεπορευθη eporeuthē
V-API-3Sπορεύωporeuōto gowentαυτος autos
D-NSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
CONJκαίkaiandandοι oi
T-NPMὁhothe/this/who ανδρες andres
N-NPMἀνήρanērmanhis men,αυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]και kai
CONJκαίkaiandandεπαταξεν epataxen
V-AAI-3Sπατάσσωpatassōto strikehe struckεν en
PREPἐνenin/on/amongamongτοις tois
T-DPMὁhothe/this/whotheαλλοφυλοις allofulois
A-DPMἀλλόφυλοςallofulosforeignerPhilistinesεκατον ekaton
N-NUIἑκατόνhekatonhundredhimselfανδρας andras
N-APMἀνήρanērmanmen.και kai
CONJκαίkaiandAndανηνεγκεν anēnenken
V-AAI-3Sἀναφέρωanaferōto carry up[to devour]τας tas
T-APFὁhothe/this/who ακροβυστιας akrobustias
N-APFἀκροβυστίαakrobustiauncircumcisiontheir foreskins,αυτων autōn
D-GPMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]τω tō
T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλει basilei
N-DSMβασιλεύςbasileuskingking;και kai
CONJκαίkaiandandεπιγαμβρευεται epigambreuetai
V-PMI-3Sἐπιγαμβρεύωepigambreuōto marryhe becomes allied by marriageτω tō
T-DSMὁhothe/this/whoto theβασιλει basilei
N-DSMβασιλεύςbasileuskingking;και kai
CONJκαίkaiandandδιδωσιν didōsin
V-PAI-3Sδίδωμιdidōmito give[2givesαυτω autō
D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]την tēn
T-ASFὁhothe/this/who μελχολ melchol
N-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRIstrong:GN-PRI θυγατερα thugatera
N-ASFθυγάτηρthugatērdaughterhis daughterαυτου autou
D-GSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]αυτω autō
D-DSMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall]εις eis
PREPεἰςeistowardforγυναικα gunaika
N-ASFγυνήgunēwomana wife. 20 Tłum. GrEn. Толк. A Michol, druga córka Saulowa, miłowała Dawida; powiedziano to Saulowi i miło mu to było.Но Давида полюбила другая дочь Саула, Мелхола; и когда возвестили об этом Саулу, то это было приятно ему.
И# возлюби2 мелх0ла дщeрь саyлова давjда: и3 возвэсти1сz саyлу, и3 ўг0дно бhсть пред8 nчи1ма є3гw2 сл0во.
18,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndειδεν eiden
V-AAI-3Sεἴδωeidōto knowSaul beheldΣαουλ saoul
N-PRIΣαούλsaoulSaul[to melt]οτι oti
CONJὅτιhotithat/sincethatκυριος kurios
N-NSMκύριοςkurioslordlordμετα meta
PREPμετάmetawith/afterwithΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]και kai
CONJκαίkaiandandπας pas
A-NSMπᾶςpasallallισραηλ israēl
N-PRIἸσραήλisraēlIsrael[window]ηγαπα ēgapa
V-IAI-3Sἀγαπάωagapaōto lovelovedαυτον auton
D-ASMαὐτόςautoshe/she/it/self[wall] 21 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Saul: “Dam ją za niego, żeby mu była na zgubę, a niech będzie nad nim ręka Filistynów.” I rzekł Saul do Dawida: “Za dwie rzeczy będziesz zięciem moim dzisiaj.”Саул думал: отдам ее за него, и она будет ему сетью, и рука Филистимлян будет на нем. И сказал Саул Давиду: чрез другую ты породнишься ныне со мною.
И# речE саyлъ: дaмъ є3мY ю5, и3 бyдетъ є3мY въ соблaзнъ. И# бЁ на саyла рукA и3ноплемeннича. И# речE саyлъ къ давjду: въ си1лахъ бyдеши ми2 зsть днeсь.
18,29Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABPκαι kai
CONJκαίkaiandAndπροσεθετο prosetheto
V-AMI-3Sπροστίθημιprostithēmito add (to)Saul proceededευλαβεισθαι eulabeisthai
V-PMRεὐλαβέομαιeulabeomaito revere[Zizah]απο apo
PREPἀπόapofromfromΔαυιδ dauid
N-PRIΔαυείδ, Δαυίδ, Δαβίδdaueid dauid dabidDavid[Bunni]ετι eti
ADVἔτιetistillstill. 22 Tłum. GrEn. Толк. I rozkazał Saul sługom swoim: “Mówcie Dawidowi, jakbym ja o tym nie wiedział, mówiąc: Oto się podobasz królowi i wszyscy słudzy jego miłują cię; a tak teraz bądź zięciem królewskim.”И приказал Саул слугам своим: скажите Давиду тайно: вот, царь благоволит к тебе, и все слуги его любят тебя; итак будь зятем царя.
И# заповёда саyлъ nтрокHмъ свои6мъ, глаг0лz: рцhте вы2 тaйнw давjду, глаг0люще: сE, благоволи1тъ њ тебЁ цaрь, и3 вси2 џтроцы є3гw2 лю1бzтъ тS, и3 ты2 бyди зsть царю2.
18,30Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.ABP 23 Tłum. GrEn. Толк. I mówili słudzy Saulowi w uszy Dawidowe wszystkie te słowa, i rzekł Dawid: “Czy się wam mała rzecz widzi być zięciem królewskim? A ja jestem mąż ubogi i chudy.”И передали слуги Сауловы в уши Давиду все слова эти. И сказал Давид: разве легко кажется вам быть зятем царя? я - человек бедный и незначительный.
И# глаг0лаша џтроцы саyлwвы во ќшы давjду глаг0лы сі‰. И# речE давjдъ: є3дA легко2 пред8 nчи1ма вaшима, є4же бhти (ми2) зsтемъ царю2; ѓзъ бо є4смь мyжъ смирeнъ и3 не слaвенъ.
24 Tłum. GrEn. Толк. I donieśli słudzy Saulowi, mówiąc: “Takie słowa mówił Dawid.”И донесли Саулу слуги его и сказали: вот что говорит Давид.
И# возвэсти1ша џтроцы саyлу сі‰ словесA, ±же глаг0ла давjдъ.
25 Tłum. GrEn. Толк. I rzekł Saul: “Tak mówcie do Dawida: Nie potrzebuje król wiana, jeno tylko sto napletków Filistynów, aby się stała pomsta nad nieprzyjaciółmi królewskimi.” Lecz Saul myślał podać Dawida w ręce Filistynów.И сказал Саул: так скажите Давиду: царь не хочет вена, кроме ста краеобрезаний Филистимских, в отмщение врагам царя. Ибо Саул имел в мыслях погубить Давида руками Филистимлян.
И# речE саyлъ: тaкw рцhте давjду: не х0щетъ цaрь съ богaтствомъ (зsтz), но т0кмw во стЁ краенеwбрёзаній и3ноплемeнническихъ tмсти1ти врагHмъ царє1вымъ. Саyлъ бо мhслzше вдaти давjда въ рyцэ и3ноплемeнникwмъ.
26 Tłum. GrEn. Толк. I gdy donieśli słudzy jego Dawidowi słowa, które był rzekł Saul, spodobała się mowa w oczach Dawidowych, aby zostać zięciem królewskim.И пересказали слуги его Давиду эти слова, и понравилось Давиду сделаться зятем царя.
И# возвэсти1ша џтроцы саyлwвы глаг0лы сі‰ давjду, и3 ўгHдна бhша словесA сі‰ пред8 nчи1ма давjдовыма, є4же бhти въ зsтz царю2.
27 Tłum. GrEn. Толк. A po kilku dniach wstawszy Dawid poszedł z mężami, którzy pod nim byli, i pobił z Filistynów dwustu mężów, i przyniósł napletki ich, i odliczył je królowi, aby był zięciem jego. Dał mu tedy Saul Michol, córkę swą za żonę.Еще не прошли назначенные дни, как Давид встал и пошел сам и люди его с ним, и убил двести человек Филистимлян, и принес Давид краеобрезания их, и представил их в полном количестве царю, чтобы сделаться зятем царя. И выдал Саул за него Мелхолу, дочь свою, в замужество.
И# не по мн0зэхъ днeхъ, востA давjдъ и3 и4де сaмъ и3 мyжіе є3гw2 съ ни1мъ, и3 ўби2 t и3ноплемє1нникъ двёсти мужeй: и3 принесE краенеwбрBзаніz и4хъ царю2 и3 вдадE | є3мY, и3 бhсть зsть царю2, и3 вдадE є3мY цaрь мелх0лу дщeрь свою2 въ женY.
28 Tłum. GrEn. Толк. I spostrzegł Saul i zrozumiał, że Pan był z Dawidem. Michol też, córka Saulowa miłowała go.И увидел Саул и узнал, что Господь с Давидом [и весь Израиль любит его,] и что Мелхола, дочь Саула, любила Давида.
И# ви1дэ саyлъ, ћкw гDь є4сть съ давjдомъ, и3 вeсь ї}ль лю1битъ є3го2:
29 Tłum. GrEn. Толк. A Saul tym więcej zaczął bać się Dawida, i stał się Saul nieprzyjacielem Dawidowi po wszystkie dni.И стал Саул еще больше бояться Давида и сделался врагом его на всю жизнь.
и3 приложи2 саyлъ tт0лэ пaче боsтисz давjда. И# бhсть саyлъ враждyz на давjда во вс‰ дни6.
30 Tłum. GrEn. Толк. I wyruszyli książęta filistyńscy, a od początku wyprawy ich roztropniej sobie poczynał Dawid, niźli wszyscy słudzy Saulowi i stało się imię jego bardzo sławne.И когда вожди Филистимские вышли на войну, Давид, с самого выхода их, действовал благоразумнее всех слуг Сауловых, и весьма прославилось имя его.И# и3схождaху кн‰зи и3ноплемє1нничи, и3 бhсть t начaла и3схождeніz и4хъ, давjдъ разyменъ бЁ пaче всёхъ слyгъ саyловыхъ, и3 почтeсz и4мz є3гw2 ѕэлw2.
Copyright © 2024 | WordPress Theme by MH Themes