Dzieje Apostolskie

11 Pierwsze opowiadanie ułożyłem, o Teofilu, o wszystkim, co począł Jezus czynić i uczyć, 2 aż do dnia, w którym dawszy polecenie przez Ducha Świętego apostołom, których wybrał, został wzięty do nieba. 3 Im też okazał się sam żywy po swej Męce w licznych dowodach, przez czterdzieści dni ukazując się im, i mówiąc o królestwie Bożym.WNIEBOWSTĄPIENIE PAŃSKIE. 4 A jedząc z nimi, przykazał im, aby nie odchodzili z Jerozolimy, ale czekali na obietnicę Ojca, którą (mówi) słyszeliście z ust moich: 5 że Jan wprawdzie chrzcił wodą, wy zaś będziecie ochrzczeni Duchem Świętym po niewielu tych dniach. 6 Ci więc, którzy się byli zeszli, pytali go, mówiąc: Panie, czy w tym czasie przywrócisz królestwo Izraelowi? 7 I rzekł do nich: Nie wasza to rzecz znać czasy i chwile, 8 które Ojciec w swej władzy zachował; sale otrzymacie moc Ducha Świętego, który przyjdzie na was, i będziecie mi świadkami w Jeruzalem i w całej Judei i w Sanlarii i aż do krańców ziemi.9 A gdy to powiedział, kiedy oni patrzyli, został uniesiony, i obłok zakrył go przed ich oczami. 10 A gdy pilnie patrzyli za nim, idącym do nieba, oto dwaj mężowie stanęli przy nich w białym odzieniu, 11 którzy też rzekli: Mężowie galilejscy, czemu stoicie, patrząc w niebo? Ten Jezus, który wzięty jest od was do nieba, tak przyjdzie, jak widzieliście go idącego do nieba.APOSTOŁOWIE W WIECZERNIKU.12 Wtedy wrócili do Jeruzalem z góry, zwanej Oliwną, która jest blisko Jeruzalem, odległa o drogę szabatu.13 A gdy weszli do wieczernika, wstąpili, gdzie przebywali Piotr i Jan, Jakub i Andrzej, Filip i Tomasz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub Alfeusza i Szymon Zelotes, i Juda Jakubów. 14 Ci wszyscy trwali jednomyślnie na modlitwie z niewiastami i Maryją, matką Jezusową, i z braćmi jego.WYBÓR MACIEJA. 15 W owe dni powstawszy Piotr wpośród braci, rzekł (a był poczet osób razem około stu dwudziestu): 16 Mężowie bracia, musiało wypełnić się Pismo, które przepowiedział Duch Święty przez usta Dawida, o Judaszu, który był wodzem tych, co pojmali Jezusa;17 który policzony był z nami, i otrzymał udział w tym posługiwaniu. 18 Otóż on posiadł rolę z zapłaty nieprawości, a powiesiwszy się, rozpękł się przez pół, i wypłynęły wszystkie wnętrzności jego.19 I stało się jawne wszystkim mieszkańcom Jeruzalem, tak że rolę tę nazwano w ich języku Haceldama, to jest rola krwi.20 Napisano bowiem w księdze Psalmów: “Niechaj będzie ich mieszkanie puste, i niech nie będzie, kto by w nim mieszkał,” a “biskupstwo jego niech weźmie inny.”21 Potrzeba więc z tych mężów którzy się z nami zbierali przez cały czas, w którym Pan Jezus przyszedł i odszedł spośród nas, 22 począwszy od chrztu Janowego aż do dnia, w którym wzięty został od nas, aby jeden z nich był z nami świadkiem zmartwychwstania jego. 23 I postawili dwóch: Józefa, zwanego Barsabą, który miał przydomek Justus, i Macieja. 24 A modląc się, mówili: Ty, Panie, który znasz serca wszystkich, wskaż jednego, którego z tych dwóch wybrałeś,25 aby otrzymał miejsce urzędu tego i apostolstwa, z którego wypadł Judasz, aby odejść na miejsce swoje. 26 I dali im losy, i padł los na Macieja, i zaliczony został do jedenastu apostołów.
2ZESŁANIE DUCHA ŚW.1 A gdy dopełniały się dni Pięćdziesiątnicy, byli wszyscy razem na tym samym miejscu.2 I nagle stał się z nieba szum, jakby nadchodzącego wichru gwałtownego, i napełnił cały dom, w którym siedzieli.3 I ukazały im się rozdzielone języki jakby ognia, i usiadł na każdym z nich z osobna.4 I napełnieni zostali wszyscy duchem Świętym, i poczęli mówić rozmaitymi językami, jak im Duch Święty dawał mówić. 5 Byli zaś w Jeruzalem żydzi mieszkający, mężowie nabożni z każdego narodu, który jest pod niebem.6 A gdy rozległ się ten głos, zbiegło się mnóstwo, zatrwożyli się w duchu, bo każdy słyszał ich mówiących swoim językiem. 7 Zdumiewali się zaś wszyscy, i dziwili się, mówiąc: Czyż oto ci wszyscy, co mówią, nie są Galilejczykami? 8 I jakże usłyszeliśmy każdy z nas swój język, w którym urodziliśmy się?9 Partowie i Medowie, i Elamici i mieszkający w Mezopotamii, w Judei i w Kapadocji, w Poncie i w Azji, 10 we Frygii i w Pamfilii, w Egipcie i w stronach Libii, które leżą koło Cyreny, i przybysze z Rzymu, 11 żydzi też i prozelici, Kreteńczycy i Arabowie, słyszeliśmy ich głoszących językami naszymi wielmożne sprawy Boże.12 I zdumiewali się wszyscy, i dziwili się, mówiąc wzajem do siebie: Cóż to ma być? 13 Inni zaś naśmiewając się, mówili: Że ci moszczu są pełni.PIERWSZE KAZANIE PIOTRA.14 A stanąwszy Piotr z jedenastoma, podniósł głos swój, i przemówił do nich: Mężowie żydowscy i wszyscy, którzy mieszkacie w Jeruzalem, niech wam to będzie wiadome, a przyjmijcie do uszu słowa moje. 15 Albowiem nie są pijani ci, jak wy mniemacie, gdyż jest trzecia godzina dnia, 16 ale to jest, ca powiedziane było przez proroka Joela:17 “I stanie się, w ostatnie dni (mówi Pan) wyleję z Ducha mego na wszelkie ciało; i prorokować będą synowie wasi i córki wasze, a młodzieńcy wasi widzenia mieć będą, a starcom waszym sny śnić się będą. 18 I zaiste na sługi moje i na służebnice moje wyleję w owe dni z Ducha mojego, i będą prorokować.19 I sprawię cuda na niebie wysoko i znaki na ziemi nisko, krew i ogień i kurzawę dymu.20 Słońce obróci się w ciemności, a księżyc w krew, zanim przyjdzie dzień Pański wielki i jawny.21 I stanie się: Wszelki, który by wzywał imienia Pańskiego, zbawiony będzie.”22 Mężowie izraelscy! Słuchajcie tych słów: Jezusa Nazareńskiego, męża, poleconego wam od Boga przez moce i cuda i znaki, które czynił Bóg przezeń pośród was, jak to sami wiecie,23 tego to, wydanego według postanowionego planu i przejrzenia Bożego, umęczywszy rękoma niezbożnych, zgładziliście.24 Jego Bóg wskrzesił, usunąwszy boleści otchłani, gdyż niemożliwe było, żeby ona zatrzymać go miała.25 O nim bowiem mówił Dawid: “Miałem zawsze Pana przed oczami mymi; bo mi jest po prawicy, abym nie był poruszony. 26 Dlatego rozweseliło się serce moje i rozradował się język mój; nadto i ciało moje spoczywać będzie w nadziei. 27 Albowiem nie zostawisz duszy mojej w otchłani, i nie pozwolisz Świętemu twemu oglądać skażenia. 28 Oznajmiłeś mi drogi życia, i napełnisz mnie radością przed obliczem twoim.”29 Mężowie bracia! Niechże wolno będzie śmiało wam powiedzieć o patriarsze Dawidzie, że umarł, i pogrzebany został, i grób jego jest u nas aż do dnia dzisiejszego. 30 Będąc więc prorokiem, i wiedząc, że Bóg pod przysięgą mu obiecał, że potomek jego będzie siedział na stolicy jego:31 patrząc w przyszłość, mówił o zmartwychwstaniu Chrystusa, że ani nie został zatrzymany w otchłani, ani ciało jego nie oglądało skażenia. 32 Tego to Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy świadkami jesteśmy. 33 Wywyższony więc prawicą Boga i wziąwszy obietnicę Ducha Świętego od Ojca, wylał tego, którego wy widzicie, i słyszycie.34 Nie Dawid bowiem wstąpił do nieba, lecz sam powiada: “Rzekł Pan Panu memu: siądź po prawicy mojej, 35 aż położę nieprzyjaciół twoich podnóżkiem nóg twoich.”36 Niech tedy z wszelką pewnością wie cały dom izraelski, że go i Panem i Chrystusem uczynił Bóg, tego Jezusa, któregoście wy ukrzyżowali.NAWRÓCENIE TRZECH TYSIĘCY.37 Gdy zaś to usłyszeli, skruszyli się w sercu, i rzekli do Piotra i do innych apostołów: Cóż mamy czynić, mężowie bracia? 38 A Piotr do nich: Pokutę czyńcie (mówi), i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa, na odpuszczenie grzechów waszych, a otrzymacie dar Ducha Świętego. 39 Albowiem dla was jest ta obietnica i dla dzieci waszych i dla wszystkich, “co są daleko,. Którychkolwiek powoła Pan, Bóg nasz.” 40 I bardzo wielu innymi słowami świadczył, i napominał ich, mówiąc: Ratujcie się spośród tego przewrotnego plemienia. 41 Ci więc, co przyjęli jego słowa, zostali ochrzczeni, i przybyło dnia tego dusz około trzech tysięcy.ŻYCIE PIERWSZYCH CHRZEŚCIJAN.42 A trwali w nauce apostolskiej i w uczestnictwie łamania chleba i w modlitwach.43 Każdego zaś ogarniała bojaźń, wiele się też dziwów i znaków działo przez apostołów w Jeruzalem; i była wielka bojaźń we wszystkich.44 Wszyscy też, którzy wierzyli, byli razem, i mieli wszystko wspólne. 45 Majętności i dobytek sprzedawali, i rozdzielali je wszystkim, jak każdemu było potrzeba. 46 Co dzień także przebywali jednomyślnie w świątyni, i łamiąc chleb po domach, pożywali pokarm z radością i w prostocie serca,47 chwaląc Boga, i mając łaskę u wszystkiego ludu. Pan zaś co dzień pomnażał liczbę tych, co mieli być zbawieni.
3PIOTR UZDRAWIA CHOREGO.1 A Piotr i Jan wstępowali do świątyni na modlitwę o dziewiątej godzinie. 2 I wnoszono pewnego człowieka, który był chromy od urodzenia; jego to kładli codziennie przy bramie świątyni, zwanej Piękną, aby prosił o jałmużnę wchodzących do świątyni.3 Ten, ujrzawszy Piotra i Jana, gdy mieli wejść do świątyni, prosił, żeby dostał jałmużnę. 4 A Piotr z Janem wpatrując się w niego, rzekł mu: Spojrzyj na nas. 5 Lecz on spoglądał na nich, spodziewając się coś od nich otrzymać. 6 Piotr zaś rzekł: Srebra i złota nie mam; lecz co mam, to ci daję: W imię Jezusa Chrystusa Nazareńskiego wstań, a chodź!7 I ująwszy prawą rękę jego, podniósł go, i natychmiast umocniły się golenie jego i stopy.8 A wyskoczywszy stanął, i chodził i wszedł z nimi do świątyni, chodząc i podskakując, i chwaląc Boga.9 I widział go cały lud chodzącego i chwalącego Boga.10 A poznawali go, że to był ten, który dla jałmużny siadywał u Pięknej bramy świątyni; i wpadli w zdumienie i podziw wobec tego, co mu się wydarzyło. 11 Gdy on zaś trzymał się Piotra i Jana, zbiegł się do nich wszystek lud, zdumieniem zdjęty, do krużganku, zwanego Salomonowym.KAZANIE PIOTRA W ŚWIĄTYNI.12 A widząc to Piotr, przemówił do ludu: Mężowie izraelscy! Cóż się temu dziwicie, albo czemu nam się przypatrujecie, jakbyśmy naszą mocą czy władzą sprawili, że ten chodzi?13 Bóg Abrahama i Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, Bóg Ojców naszych, uwielbił Syna swego, Jezusa, któregoście wy wydali, i zaparli się przed Piłatem, podczas gdy on osądził, że uwolnić go należy. 14 Wy zaś zaparliście się świętego i sprawiedliwego i prosiliście, aby wam darował zabójcę:15 a zabiliście sprawcę życia, którego Bóg wskrzesił z martwych, czego my świadkami jesteśmy. 16 A dla wiary w imię jego ten, którego wy widzicie, i znacie, przez imię jego został umocniony; i wiara, która przezeń jest, dała to zupełne zdrowie przed oczyma was wszystkich.17 Teraz też bracia, wiem, żeście z niewiadomości uczynili, jak i przełożeni wasi.18 Bóg zaś to, co przez usta wszystkich proroków był przepowiedział, że Chrystus jego miał cierpieć, tak spełnił. 19 A przeto pokutujcie, i nawróćcie się, aby zgładzone były grzechy wasze, 20 aby gdy przyjdą czasy ochłody od oblicza Pańskiego, i żeby zesłał przepowiadanego wam Jezusa Chrystusa,21 którego niebo musi przyjąć aż do czasu odnowienia wszech rzeczy, które zapowiedział Bóg przez usta swoich świętych od wieku proroków. 22 Mojżesz zaiste mówił: “Że proroka wzbudzi wam Pan Bóg wasz spomiędzy braci waszych, jako mnie; jego słuchać będziecie we wszystkim, cokolwiek wam mówić będzie. 23 I stanie się: wszelki, który by nie słuchał proroka tego, wytępiony będzie spośród ludu.” 24 I wszyscy prorocy od Samuela, i którzy potem mówili, przepowiedzieli te dni. 25 Wy jesteście synami proroków i przymierza, które zawarł Bóg z ojcami naszymi, mówiąc do Abrahama: “I w potomstwie twoim błogosławione będą wszystkie narody ziemi.”26 Dla was najpierw Bóg wskrzesiwszy Syna swego, posłał go, błogosławiącego wam, aby nawrócił się każdy od nieprawości swojej.
4PIOTR I JAN PRZED SYNEDRIUM.1 Gdy zaś oni mówili do ludu, nadeszli kapłani i zarządca świątyni i saduceusze, 2 okazując niechęć, że nauczali lud, i że w Jezusie opowiadali powstanie z martwych. 3 I pojmali ich, i wtrącili do więzienia aż do jutra, bo już był wieczór. 4 Lecz wielu z tych, których usłyszeli słowo, uwierzyło; i była liczba mężów pięć tysięcy.5 I stało się nazajutrz, że się zebrali przełożeni ich i starsi i doktorowie w Jeruzalem, 6 i Annasz, najwyższy kapłan, i Kajfasz i Jan i Aleksander, i ilu ich tylko było z rodu kapłańskiego.7 A postawiwszy ich w pośrodku, pytali: Jaką mocą albo w czyje imię wyście to uczynili? 8 Wtedy Piotr, napełniony Duchem Świętym, rzekł do nich: Przełożeni ludu i starsi, słuchajcie:9 Jeśli my dziś sądownie badani jesteśmy o dobrodziejstwo dla człowieka ułomnego, przez co on został uzdrowiony, 10 niechże wam wszystkim i całemu ludowi izraelskiemu wiadome będzie, że przez imię Pana naszego Jezusa Chrystusa Nazareńskiego, któregoście wy ukrzyżowali, którego Bóg wzbudził z martwych, że przez niego ten stoi zdrowy przed wami.11 Ten jest “kamień, który został odrzucony przez was budujących, który stał się kamieniem węgielnym”;12 i nie ma w nikim innym zbawienia. Nie ma bowiem innego imienia pod niebem, danego ludziom, w którym byśmy mieli być zbawieni.ZAKAZ NAUCZANIA O JEZUSIE.13 Widząc zaś odwagę Piotra i Jana, i dowiedziawszy się, że byli to ludzie bez nauki i prości, dziwili się, i poznali ich, że byli z Jezusem. 14 Widząc też stojącego przy nich człowieka, który został uzdrowiony, nie mogli się sprzeciwiać. 15 Kazali im więc opuścić Radę, i rozmawiali między sobą, 16 mówiąc: cóż uczynimy tym ludziom? Że przecie znany cud został przez nich uczyniony, rzecz jest jawna wszystkim mieszkającym w Jeruzalem i zaprzeczyć me możemy. 17 Ale żeby się to bardziej nie rozgłaszało między ludem, zagroźmy im, aby więcej w to imię do żadnego człowieka nie mówili.18 A wezwawszy ich, zakazali, aby w ogóle nie mówili, i nie nauczali w imię Jezusowe.19 Lecz Piotr i Jan odpowiadając; rzekli do nich: Osądźcie, czy słuszna to rzecz w obliczu Boga, słuchać raczej was, niż Boga.20 Nie możemy bowiem nie mówić o tym, cośmy widzieli, i słyszeli. 21 A oni zagroziwszy im, wypuścili ich, nie wiedząc, w jaki sposób ich ukarać, ze względu na lud: ponieważ wszyscy wysławiali to, co się stało w tym zdarzeniu. 22 Miał bowiem więcej niż czterdzieści lat ów człowiek, na którym stał się ten cud uzdrowienia.MODLITWA DZIĘKCZYNNA WIERNYCH.23 Gdy zaś ich wypuszczono, przyszli do swoich, i oznajmili im wszystko, co najwyżsi kapłani i starsi im mówili.24 Ci zaś usłyszawszy, zgodnie podnieśli głos swój do Boga, i rzekli: Panie, tyś jest, któryś stworzył niebo i ziemię, morze i wszystko, co w nich jest,25 któryś Duchem Świętym przez usta ojca naszego Dawida, sługi twego, powiedział: “Czemu wzburzyły się narody, a ludy rozmyślały próżne rzeczy?26 Stanęli królowie ziemscy, i książęta zeszli się społem przeciw Panu i przeciw Chrystusowi jego! ” 27 Albowiem zebrali się prawdziwie w tym mieście przeciw świętemu Synowi twemu, Jezusowi, któregoś namaścił, Herod i Poncjusz Piłat, z poganami i z ludami izraelskimi,28 aby uczynić, co ręka twa i rada twa postanowiły, aby się stało. 29 A teraz, Panie, wejrzyj na ich pogróżki, i daj sługom twoim z wszelką śmiałością opowiadać słowo twoje,30 przez to, że rękę twoją wyciągać będziesz, aby uzdrawiać i działać i znaki i cuda przez imię świętego Syna twego, Jezusa. 31 A gdy się pomodlili, zatrzęsło się miejsce, na którym byli zgromadzeni, i napełnieni zostali wszyscy Duchem Świętym, i śmiało opowiadali słowo Boże.OBRAZ PIERWSZEJ GMINY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ.32 Mnóstwo zaś wierzących miało jedno serce i jedną duszę; nikt też z nich nie nazywał swoim tego, co posiadał, lecz wszystko było im wspólne. 33 I z wielką mocą apostołowie dawali świadectwo zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, Pana naszego, i wielka łaska była nad nimi wszystkimi.34 Nie było bowiem między nimi nikogo w niedostatku; gdyż wszyscy, co mieli role albo domy, sprzedawszy, przynosili zapłatę za to, co sprzedawali, 36 i składali przed nogi apostołów. Rozdawano zaś każdemu, ile komu było potrzeba. 36 A Józef, którego nazwali apostołowie Barnabą (co znaczy: syn pocieszenia), lewita, rodem z Cypru, 37 mając rolę, sprzedał ją, i przyniósł pieniądze, i położył u nóg apostołów.
5ANANIASZ I SAFIRA. 1 Pewien zaś mąż, imieniem Ananiasz, z Safirą, żoną swoją, sprzedał rolę,2 i ujął z zapłaty za rolę za wiedzą żony swojej; a przyniósłszy pewną część położył przed nogi apostołów. I rzekł Piotr: Ananiaszu, czemu szatan skusił serce twoje, żebyś skłamał Duchowi Świętemu, i ujął z zapłaty za rolę? 4 Czyż będąc twoja, nie zostawała tobie, a sprzedana nie była w twej mocy? Czemuś tę rzecz do serca twego przypuścił? Nie skłamałeś ludziom, ale Bogu. 5 A słysząc te słowa Ananiasz, padł i skonał. I zdjął strach wielki wszystkich, którzy tego słuchali. 6 Młodzieńcy zaś powstawszy, usunęli go na stronę, i wyniósłszy, pogrzebali. 7 I upłynął czas około trzech godzin, a żona jego, nie wiedząc, co się stało, weszła.8 I rzekł jej. Piotr: Powiedz mi, niewiasto, czy za tyle sprzedaliście rolę? A ona rzekła: Tak jest, za tyle. 9 Piotr zaś do niej: Cóżeście się to zmówili, aby kusić Ducha Pańskiego? Oto nogi tych, co pogrzebali męża twego, są przed drzwiami, i wyniosą cię.10 Natychmiast padła u nóg jego, i skonała A wszedłszy młodzieńcy, znaleźli ją umarłą, i wynieśli, i pogrzebali obok męża jej.11 I padł wielki strach na cały Kościół i na wszystkich, którzy o tym słyszeli.ROŚNIE LICZBA WIERZĄCYCH.12 A przez ręce apostołów działo się wiele znaków i cudów między ludem I byli wszyscy razem w krużganku Salomonowym. 13 Z innych zaś nikt nie śmiał do nich się przyłączyć, ale lud ich wysławiał. 14 I coraz bardziej wzrastała liczba wierzących w Panu, mężów i niewiast, 15 tak że na ulicę wynosili chorych i kładli na łożach i tapczanach, aby gdy Piotr przechodził, przynajmniej cień jego padł na którego z nich, by uzdrowieni byli z niemocy swoich. 16 Zbiegało się też mnóstwo ludu z pobliskich miast do Jeruzalem, znosząc chorych i dręczonych od duchów nieczystych, a ci wszyscy byli uzdrawiam.NOWE PRZEŚLADOWANIE APOSTOŁÓW.17 Powstawszy zaś najwyższy kapłan i wszyscy, co z nim byli, (to jest sekta saduceuszów), przepełnieni zazdrością, 16 pojmali apostołów i wtrącili ich do publicznego więzienia.19 Lecz anioł Pański otworzywszy w nocy drzwi więzienia, i wyprowadziwszy ich, rzekł:20 Idźcie, a stanąwszy opowiadajcie w świątyni udowi wszystkie słowa żywota tego. 21 A oni usłyszawszy, weszli o świcie do świątyni, i nauczali. Najwyższy zaś kapłan i ci, co z nim byli, przyszedłszy, zwołali Radę i wszystką starszyznę synów Izraela, i posłali do więzienia, aby ich przyprowadzono. 22 A gdy przyszli słudzy, i otworzywszy więzienie, nie znaleźli ich, wróciwszy się, oznajmili,23 mówiąc: Więzienie znaleźliśmy zamknięte z całą starannością i stróżów stojących przed drzwiami; lecz otworzywszy, nikogośmy w nim nie znaleźli. 24 A gdy te słowa usłyszeli, zarządca świątyni i przedniejsi kapłani, nie umieli sobie wyjaśnić, co z nimi się stało.25 A ktoś przyszedłszy, powiedział im: Że oto mężowie, których wtrąciliście do więzienia, są w świątyni, stojąc i ucząc lud. 26 Wtedy poszedł zarządca ze sługami, i przyprowadził ich bez gwałtu; bo się bali ludu, żeby ich nie ukamienował.27 A gdy ich przyprowadzili, postawili przed Radą. I spytał ich najwyższy kapłan, 28 mówiąc: Surowo zakazaliśmy wam, abyście w to imię nie nauczali; a oto napełniliście Jeruzalem nauką waszą, i chcecie na nas ściągnąć krew człowieka tego.29 Piotr zaś i apostołowie odpowiadając rzekli: Więcej trzeba słuchać Boga, aniżeli ludzi. 30 Bóg ojców naszych wskrzesił Jezusa, któregoście wy zabili, zawiesiwszy na drzewie. 31 Tego wodza i zbawiciela wywyższył Bóg prawicą swoją, aby dał Izraelowi pokutę i odpuszczenie grzechów.32 A my jesteśmy świadkami tych słów, i Duch Święty, którego dał Bóg wszystkim tym, co mu są posłuszni.33 Szarpał nimi gniew, gdy to słyszeli, i myśleli ich zabić. RADA GAMALIELA. 34 Lecz powstawszy w Radzie pewien faryzeusz, imieniem Gamaliel, doktor zakonny, w poważaniu u wszystkiego ludu, kazał na chwilę ludzi wyprowadzić.35 i rzekł do nich: Mężowie izraelscy! Zastanówcie się, co chcecie z tymi ludźmi uczynić.36 Przed tymi bowiem dniami powstał Teodas, mówiąc, że jest kimś, i przystało do niego mężów w liczbie około czterystu: on został zabity, a wszyscy, którzy mu wierzyli, rozproszyli się, i obrócili się w niwecz. 37 Po nim powstał Judasz Galilejczyk w czasie spisu ludności, i uwiódł lud za sobą; i on sam zginął i wszyscy, którzy do niego przystali, poszli w rozsypkę. 38 Przeto i teraz powiadam wam, odstąpcie od tych ludzi, i zaniechajcie ich. Albowiem jeśli z ludzi jest ta myśl, albo ta sprawa, wniwecz się obróci;39 lecz jeśli jest z Boga, nie będziecie mogli jej zniweczyć, byście się przypadkiem nie znaleźli w walce z Bogiem. I usłuchali go. 40 A wezwawszy apostołów, i obiwszy ich, nakazali, aby zgoła nie przemawiali w imię Jezusowe, i puścili ich. 41 A oni właśnie wracali sprzed Rady, ciesząc się, że stali się godnymi dla imienia Jezusowego zelżywość cierpieć. 42 Lecz nie przestawali codziennie w świątyni i po domach nauczać i opowiadać Jezusa Chrystusa.
6USTANOWIENIE DIAKONÓW.1 A w te dni, gdy rosła liczba uczniów, powstało szemranie Greków przeciwko żydom, że przy codziennym posługiwaniu zaniedbywano ich wdowy. 2 A dwunastu zwoławszy rzeszę uczniów, rzekli: Nie jest rzeczą słuszną, żebyśmy opuścili słowo Boże, a służyli stołom. 3 Upatrzcież więc, bracia, spomiędzy siebie siedmiu mężów dobrej sławy, pełnych Ducha Świętego i mądrości, których byśmy ustanowili dla tej sprawy. 4 My zaś pilnować będziemy modlitwy i posługi słowa. 5 I spodobała się ta mowa całemu zgromadzeniu. I obrali Szczepana, męża pełnego wiary i Ducha Świętego i Filipa i Prochora, i Nikanora i Tymona, i Parmenasa i Mikołaja, prozelitę z Antiochii. 6 Tych stawili przed oczyma apostołów, a oni pomodliwszy się, włożyli na nich ręce. 7 A słowo Pańskie rosło, i pomnażała się bardzo liczba uczniów w Jeruzalem; wielkie też mnóstwo kapłanów posłuszne było wierze.SKARGA PRZECIW SZCZEPANOWI. 8 Szczepan zaś, pełen łaski i mocy, czynił cuda i znaki wielkie pomiędzy ludem.9 I powstali niektórzy z synagogi, zwanej Libertynów i Cyrenejczyków, i Aleksandryjczyków i tych, którzy byli z Cylicji i z Azji, rozprawiając ze Szczepanem,10 i nie mogli oprzeć się mądrości i Duchowi, który mówił.11 Wtedy podstawili mężów, którzy by mówili, że słyszeli go mówiącego słowa bluźniercze przeciw Mojżeszowi i Bogu.12 Tak więc poruszyli lud i starszyznę i doktorów, którzy zbiegłszy się, porwali go, i przyprowadzili do Rady. 13 I postawili fałszywych świadków, którzy mówili: Ten człowiek nie przestaje mówić słów przeciwko miejscu świętemu i Zakonowi. 14 Albowiem słyszeliśmy go mówiącego, że ten Jezus Nazareński zburzy to miejsce, i odmieni zwyczaje, które nam podał Mojżesż.15 A wszyscy, którzy siedzieli w Radzie, patrząc w niego, widzieli oblicze jego jak oblicze anioła.
7SZCZEPAN BRONIĄC SIĘ, MÓWI O PATRIARCHACH. 1 Rzekł więc najwyższy kapłan: Czy te rzeczy tak się mają? 2 A on przemówił: Mężowie brata i ojcowie, słuchajcie! Bóg chwały ukazał się ojcu naszemu Abrahamowi, gdy był w Mezopotamii, wpierw nim zamieszkał w Charan, 3 i rzekł do niego: “Wyjdź z ziemi twojej i z rodziny twojej, a idź do ziemi, którą ci wskażę.” 4 Wtedy wyszedł z ziemi Chaldejskiej, zamieszkał w Charan; a stamtąd, gdy umarł ojciec jego, przeniósł go do tej ziemi, w której wy teraz mieszkacie.5 I nie dał mu w niej dziedzictwa ani na długość kroku, lecz obiecał “dać mu ją w posiadanie i potomstwu jego po nim,” choć nie miał syna.6 A powiedział mu Bóg: Ze “potomstwo jego tułaczem będzie w obcej ziemi, i podbiją ich w niewolę, i źle z nimi obchodzić się będą przez czterysta lat.7 Ale naród, któremu służyć będą, ja sądzić będę,” rzekł Pan; “a potem wyjdą, i będą mi służyć na tym miejscu.”8 I dał mu przymierze obrzezania; i tak zrodził Izaaka, i obrzezał go dnia ósmego, a Izaak Jakuba, a Jakub dwunastu patriarchów.9 A patriarchowie zazdroszcząc Józefowi, sprzedali go do Egiptu, i Bóg był z nim.10 I wyrwał go ze wszystkich `ucisków jego, i dał mu łaskę i mądrość ” w oczach Faraona, króla egipskiego; i postanowił go przełożonym nad Egiptem i nad całym domem swoim.”11 Lecz przyszedł głód na cały Egipt i Chanaan, i wielki ucisk, i nie znajdowali żywności ojcowie nasi.12 Jakub zaś usłyszawszy, że było zboże w Egipcie, posłał ojców naszych pierwszy raz.13 A za drugim razem został poznany Józef przez braci swoich, i wyszedł na jaw przed Faraonem ród jego. 14 Józef zaś posławszy, sprowadził ojca swego Jakuba i całą swą rodzinę w liczbie siedemdziesięciu pięciu dusz.15 I przeniósł się Jakub do Egiptu, i umarł on i ojcowie nasi.16 I przeniesieni zostali do Sychem, i złożeni zostali w grobie, który kupił Abraham za cenę srebra u synów Hemora, syna Sychema.OPOWIADA ŻYCIE MOJŻESZA. 17 A gdy się przybliżał czas obietnicy, którą złożył był Bóg Abrahamowi, rozrodził się lud, i rozmnożył się w Egipcie, 18 aż nastał inny król w Egipcie, który nie znał Józefa. 19 Ten podszedłszy nasz naród gnębił ojców naszych, żeby wyrzucali dziatki swoje, aby nie żyły. 20 W tymże czasie narodził się Mojżesz, i był miły Bogu, i przez trzy miesiące chowany był w domu ojca swego. 21 Gdy zaś został wyrzucony, wzięła go córka Faraona, i wychowała go sobie za syna.22 I wykształcony został Mojżesz we wszelkiej mądrości egipskiej, i był potężny w słowie i w uczynkach swoich.23 A gdy mu już dochodziło czterdzieści lat, przyszło mu na myśl, aby odwiedził braci swoich, synów izraelskich.24 I widząc jednego krzywdzonego, obronił go, i pomścił tego, który krzywdę cierpiał, zabiwszy Egipcjanina. 25 Sądził zaś, iż bracia rozumieją, że Bóg daje im wybawienie przez rękę jego; lecz oni nie zrozumieli.26 A nazajutrz zjawił się wśród nich, gdy się kłócili, i chciał ich pogodzić, mówiąc: Mężowie, braćmi jesteście; czemuż jeden drugiego krzywdzicie? 27 Lecz ten, co krzywdził bliźniego, odpędził go, mówiąc: “Któż cię postawił panem i sędzią nad nami?28 Czy ty chcesz mię zabić, jak wczoraj zabiłeś Egipcjanina?29 I uciekł Mojżesz z powodu słowa tego i stał się przychodniem w ziemi Madianitów,” gdzie zrodził dwóch synów.O WIDZENIU NA GÓRZE SYNAJ. 30 A gdy minęło lat czterdzieści, ukazał mu się anioł na pustyni góry Synaj w płomieniu krzaka gorejącego. 31 Mojżesz zaś ujrzawszy, zdziwił się na ten widok. A gdy się zbliżał, aby się przypatrzyć, rozległ się przy nim głos Pański, mówiący: 32 “Jam jest Bóg ojców twoich, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba.” A Mojżesz, drżeniem zdjęty, nie śmiał się przypatrywać.33 “I rzekł mu Pan: Zdejm obuwie z nóg swoich, bo miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą.34 Widziałem dobrze utrapienie ludu mego, który jest w Egipcie, i słyszałem wzdychanie ich, i zstąpiłem, żeby ich wybawić. Teraz więc pójdź, a poślę cię do Egiptu.”ODWRÓCENIE SIĘ LUDU OD PRZYKAZAŃ BOŻYCH. 35 Tego Mojżesza, którego się zaparli, mówiąc: Kto cię postanowił panem i sędzią? – tego Bóg posłał jako wodza i wybawiciela z ramieniem anioła, który mu się w krzaku ukazał. 36 On ich wyprowadził, czyniąc cuda i znaki w Ziemi Egipskiej i w Morzu Czerwonym i na pustyni przez lat czterdzieści.37 Ten to jest Mojżesz, który powiedział synom izraelskim: “Proroka wzbudzi wam Bóg spośród braci waszych jako mnie; jego słuchać będziecie.” 38 Ten jest, który był w pośrodku zgromadzenia na pustyni z aniołem, który doń mówił na górze Synai, i z ojcami naszymi; który otrzymał słowa życia, aby nam je dać.39 Ale nie chcieli mu być posłuszni ojcowie nasi; lecz odrzucili, i zwrócili się sercem swym do Egiptu,40 mówiąc do Aarona: “Uczyń nam bogów, którzy by szli przed nami; albowiem temu Mojżeszowi, który nas wyprowadził z ziemi Egipskiej, nie wiemy, co się stało.” 41 I uczynili w te dni cielca, i złożyli ofiarę bałwanowi, i cieszyli się dziełami rąk swoich.42 I odwrócił się Bóg, i pozwolił, aby służyli zastępom niebieskim, jak napisane jest w księdze Proroków: “Czyż ofiary i obiaty przynosiliście mi przez czterdzieści lat na pustyni, domie izraelski?43 I obnosiliście namiot Molocha i gwiazdę Boga waszego Remfama, posągi, któreście uczynili; aby im pokłon oddawać. I przeniosę was poza Babilon.”PÓŹNIEJSZE I OBECNE ŻYCIE IZRAELA.44 Przybytek świadectwa był z ojcami naszymi na pustyni, jak im rozkazał Bóg, gdy powiedział Mojżeszowi, aby go uczynił wedle wzoru, który widział. 45 I ten przyjąwszy ojcowie nasi, wprowadzili go z Jezusem w posiadłość pogan, których Bóg wypędził sprzed oblicza ojców naszych, aż do dni Dawida,46 który znalazł łaskę u Boga, i prosił, aby znalazł przybytek dla Boga Jakubowego. 47 A Salomon zbudował mu dom. 48 Ale najwyższy nie mieszka w dziełach rąk ludzkich, jak prorok powiada: 49 “Niebo jest mi stolicą, a ziemia podnóżkiem nóg moich. Cóż mi za dom zbudujecie, mówi Pan, albo które jest miejsce odpocznienia mego?50 Czyż ręka moja nie uczyniła tego wszystkiego?”51 Twardego karku i nieobrzezanych serc i uszu, wy się zawsze sprzeciwiacie Duchowi Świętemu, jak ojcowie wasi, tak też i wy!52 Którego z proroków nie prześladowali ojcowie wasi? I zabili tych, co przepowiadali przyjście Sprawiedliwego, którego wy staliście się teraz zdrajcami i zabójcami;53 wyście otrzymali Zakon przez posługę anielską, a nie zachowywaliście go.UKAMIENOWANIE SZCZEPANA. 54 A gdy tego słuchali, gniew szarpał ich serca i zgrzytali nań zębami. 55 Będąc zaś pełen Ducha Świętego, wpatrując się w niebo, ujrzał chwałę Bożą, i Jezusa, stojącego po prawicy Bożej.56 I rzekł: Oto widzę niebiosa otwarte, i Syna Człowieczego, stojącego po prawicy Bożej.57 Krzycząc zaś głosem wielkim, zatkali sobie uszy, i rzucili się nań razem.58 I wyrzuciwszy go z miasta, kamienowali; a świadkowie złożyli szaty swe u nóg młodzieńca, którego zwano Szawłem.59 I kamienowali Szczepana modlącego się i mówiącego: Panie Jezu, przyjmij ducha mojego! 60 Klęknąwszy zaś na kolana, zawołał głosem wielkim, mówiąc: Panie, nie poczytaj im tego grzechu! A to rzekłszy, zasnął w Panu. Szaweł zaś zgadzał się na zabicie jego.
8WIELKIE PRZEŚLADOWANIE KOŚCIOŁA.1 I wybuchło tego dnia wielkie prześladowanie przeciw Kościołowi; który był w Jerozolimie; i rozproszyli się wszyscy, prócz apostołów, po krainach Judei i Samarii.2 A Szczepana pogrzebali ludzie bogobojni, i uczynili nad nim płacz wielki.3 Szaweł zaś pustoszył Kościół, wchodząc do domów, i porywając mężów i niewiasty, oddawał do więzienia. FILIP NAWRACA WIELU SAMARYTAN 4 Ci przeto co byli rozproszeni, chodzili, opowiadając słowo Boże.5 A, Filip zaszedłszy do miasta Samarii, opowiadał im Chrystusa.6 I rzesze przychylały się do tego, co Filip mówił, zgodnie słuchając, i widząc znaki, które czynił. 7 Wiele bowiem duchów nieczystych wychodziło z tych, którzy je mieli, wołając głosem wielkim. Wielu też paralityków i chromych zostało uzdrowionych.8 Zapanowała więc wielka radość w owym mieście.SZYMON CZARNOKSIĘŻNIK. 9 Pewien zaś mąż imieniem Szymon, który przedtem był w owym mieście czarnoksiężnikiem, zwodził ludność Samarii, powiadając o sobie, że jest czymś wielkim. 10 Jego słuchali wszyscy, od najmniejszego aż do największego, mówiąc: Ten jest mocą Bożą, która się zwie wielką. 11 A słuchali go dlatego, że już od dawnego czasu omamił ich był czarami swymi.12 Lecz gdy uwierzyli Filipowi, opowiadającemu o królestwie Bożym, chrzcili się w imię Jezusa Chrystusa mężczyźni i niewiasty.13 Wtedy i sam Szymon uwierzył, a gdy się ochrzcił, pozostał przy Filipie Widząc też, że działy się znaki i cuda bardzo wielkie, zdumiewając się, podziwiał.PIOTR I JAN W SAMARII.14 A gdy apostołowie, którzy byli w Jerozolimie, usłyszeli, że Samaria przyjęła słowo Boże, posłali do nich Piotra i Jana. 15 Ci gdy przyszli, modlili się za nich, aby otrzymali Ducha Świętego. 16 Albowiem jeszcze na żadnego z nich nie był przyszedł, ale tylko ochrzczeni byli w imię Pana Jezusa.17 Wtedy wkładali na nich ręce, i otrzymywali Ducha Świętego. 18 A Szymon ujrzawszy, że przez wkładanie rąk apostołów był dawany Duch Święty, ofiarował im pieniądze,19 mówiąc: Dajcie i mnie tę moc, aby każdy, na którego włożę ręce, otrzymał Ducha Świętego. Piotr zaś rzekł do niego:20 Pieniądze twoje niech idą z tobą na zgubę, gdyż mniemałeś, że dar Boży za pieniądze się nabywa. 21 Nie masz ty cząstki ani udziału w tej nauce, albowiem serce twoje nie jest proste wobec Boga. 22 Pokutujże więc za tę złość twoją; a proś Boga, może ci odpuszczony będzie ten zamiar serca twego. 23 Widzę cię bowiem, żeś jest żółcią zgorzkniałą i wiązką nieprawości.24 A Szymon odpowiadając, rzekł: Módlcie się wy za mną do Pana; aby na mnie nie przyszło nic z tego, coście powiedzieli. 25 I tak oni dawszy świadectwo, i opowiedziawszy słowo Pańskie, wracali do Jerozolimy, i w wielu okolicach Samarii głosili ewangelię. NAWRÓCENIE ETIOPCZYKA. 26 Anioł zaś Pański odezwał się do Filipa, mówiąc: Wstań, a idź ku południowi, na drogę, która biegnie z Jeruzalem do Gazy; jest ona pusta. 27 I wstawszy, poszedł. A oto mąż Etiopczyk, rzezaniec, możny urzędnik Kandaki, królowej Etiopii, który był nad wszystkimi jej skarbami, przyjechał pokłonić się do Jeruzalem. 28 I wracał, siedząc na wozie swoim, i czytając Izajasza proroka. 29 I rzekł Duch do Filipa: Przybliż się, i przyłącz się do wozu tego. 30 Filip zaś przybiegłszy, usłyszał go czytającego Izajasza proroka, i rzekł: Czy sądzisz, że rozumiesz, co czytasz?31 A on rzekł: I jakżebym mógł, jeśli mi nikt nie wyjaśni? I poprosił Filipa, aby wsiadł, i usiadł przy nim.32 A ustęp Pisma, który czytał, był ten: “Jako owca na zabicie był wiedziony; a jako baranek bez głosu przed tym, który go strzyże, tak nie otworzył ust swoich. 33 W uniżeniu sąd jego został podniesiony, a ród jego kto wypowie? Albowiem zgładzone będzie z ziemi życie jego.” 34 Rzezaniec zaś odpowiadając, rzekł Filipowi: Proszę cię, o kim prorok to mówi? O sobie, czy też o kim innym? 35 A Filip otworzywszy usta swoje, i zaczynając od tego Pisma, opowiedział mu dobrą nowinę o Jezusie. 36 I gdy jechali i rzekł rzezaniec: Oto woda! Cóż drogą, przybyli do jakiejś wody, przeszkadza mi, abym był ochrzczony?37 I rzekł Filip: Jeśli z całego serca wierzysz, wolno. A on odpowiadając, rzekł: Wierzę, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym. 38 I kazał zatrzymać wóz, i weszli obaj w wodę, Filip i rzezaniec, i ochrzcił go.39 A gdy wyszli z wody, Duch Pański porwał Filipa, i już więcej nie widział go rzezaniec; ale jechał drogą swoją, radując się.46 Filip zaś znalazł się w Azocie, i przechodząc opowiadał ewangelię wszystkim miastom, aż przyszedł do Cezarei.
9NAWRÓCENIE SZAWŁA. 1 A Szaweł dysząc jeszcze groźbami i mordem przeciw uczniom Pańskim, przyszedł do najwyższego kapłana, 2 i prosił go o listy do Damaszku do synagog, ażeby mógł przyprowadzić do Jeruzalem uwięzionych, jeśliby znalazł jakich wyznawców tej nauki, mężów i niewiasty. 3 I gdy był w podróży, stało się, że się zbliżał do Damaszku, i nagle oświeciła go zewsząd światłość z nieba.4 A padłszy na ziemię, usłyszał głos, który doń mówił: Szawle, Szawle! Czemu mię prześladujesz? 5 A on rzekł: Kto jesteś, Panie? Ów zaś: Jam jest Jezus, którego ty prześladujesz; trudno ci jest przeciw ościeniowi wierzgać. 6 A drżąc i zdumiewając się, rzekł: Panie, co chcesz, abym czynił? A Pan do niego: Wstań, i wejdź do miasta, a tam ci powiedzą, co będziesz miał czynić. 7 Owi zaś ludzie, którzy mu towarzyszyli, stali zdumieni, słysząc wprawdzie głos, lecz nikogo nie widząc. 8 I wstał Szaweł z ziemi, a otworzywszy oczy, nic nie widział. Wiodąc go zaś za ręce, wprowadzili go do Damaszku.9 I był tam trzy dni, nie widząc, i nie jadł, ani nie pił. ANANIASZ CHRZCI SZAWŁA. 10 A był w Damaszku pewien uczeń, imieniem Ananiasz. I rzekł Pan do niego w widzeniu: Ananiaszu! On zaś rzekł: Otom ja, Panie! 11 A Pan do niego: Wstań, a idź na ulicę, którą zwią Prosta, i szukaj w domu Judy Szawła, pochodzącego z Tarsu: bo oto się modli.12 (A widział męża, imieniem Ananiasza, wchodzącego i wkładającego nań ręce, aby wzrok odzyskał.)13 I odpowiedział Ananiasz: Panie, słyszałem od wielu o tym mężu, jak wiele złego uczynił świętym, twoim w Jeruzalem.14 I tutaj ma moc od najwyższych kapłanów uwięzienia wszystkich, co wzywają imienia twego. 15 Pan zaś rzekł do niego: Idź, albowiem on mi jest naczyniem wybranym, aby niósł imię moje przed pogan i królów i synów izraelskich. 16 Gdyż ja mu ukażę, jak wiele trzeba mu wycierpieć dla imienia mego.17 I poszedł Ananiasz, i wszedł do domu, a włożywszy nań ręce, rzekł: Szawle bracie! Pan mię posłał, Jezus, który ukazał się w drodze, którą szedłeś, abyś przejrzał, i został napełniony Duchem Świętym. 16 I natychmiast spadły z oczu jego jakby łuski, i przejrzał; a powstawszy, został ochrzczony. 19 A wziąwszy pokarm, nabrał sił. I był z uczniami, którzy byli w Damaszku, przez kilka dni.PIERWSZE WYSTĄPIENIE SZAWŁA.20 A natychmiast opowiadał w synagogach Jezusa, że on jest Synem Bożym. 21 I zdumiewali się wszyscy, którzy słuchali, i mówili: czy to nie ten jest, który zwalczał w Jeruzalem tych, co wzywali tego imienia: i tu po to przyszedł, aby ich w więzach zaprowadzić do przedniejszych kapłanów? 22 Szaweł zaś coraz bardziej się wzmacniał, i zawstydzał żydów którzy mieszkali w Damaszku, dowodząc, że ten jest Chrystusem. 29 A gdy upłynęło dni niemało, uradzili między sobą żydzi, żeby go zabić; 24 lecz powiadomiono Szawła o ich zasadzce. Strzegli zaś i bram w dzień i w nocy, aby go zabić.25 Lecz uczniowie wziąwszy go w nocy, przez mur go wpuścili, spuszczając w koszu. z gdy przyszedł do Jeruzalem, próbował przyłączyć się do uczniów, ale wszyscy się go bali, nie wierząc, że jest uczniem. 27 Lecz Barnaba wziąwszy go, przyprowadził do apostołów, i opowiedział im, jak w drodze widział Pana, i że mówił do niego, i jak w Damaszku śmiało sobie poczynał w imię Jezusowe. 28 I przebywał z nimi w Jeruzalem, wchodząc i wychodząc, a śmiało sobie poczynając w imię Pańskie.29 Mówił też z poganami, i rozprawiał z helenistami, a oni starali się go zabić.30 O czym dowiedziawszy się bracia, odprowadzili go do Cezarei, i odesłali do Tarsu.ŚW. PIOTR UZDRAWIA ENEASZA.31 Kościół właśnie w całej Judei i Galilei i Samarii miał pokój, i budował się, postępując w bojaźni Pańskiej, a napełniał się pociechą Ducha Świętego.32 Stało się zaś, że Piotr, gdy obchodził wszystkich, przyszedł do świętych, którzy mieszkali w Liddzie. 33 I znalazł tam pewnego człowieka, imieniem Eneasz, od ośmiu lat leżącego na łożu, a był to paralityk.34 I rzekł mu Piotr: Eneaszu, uzdrawia cię Pan Jezus Chrystus; wstań, a pościel sobie.35 I natychmiast wstał. I widzieli go wszyscy, którzy mieszkali w Liddzie i w Saronie, i ci nawrócili się do Pana.WSKRZESZA TABITĘ.36 A była w Joppie pewna uczennica, imieniem Tabita, co w przekładzie znaczy Dorkas. Była ona pełna dobrych uczynków i jałmużn, które czyniła.37 I stało się w owe dni, że zachorowawszy, umarła. A gdy ją obmyli, położyli ją w wieczerniku.38 Że zaś Lidda była blisko Joppy, uczniowie usłyszawszy, że tam jest Piotr, posłali do niego dwóch mężów z prośbą: Nie zwlekaj z przybyciem do nas. 39 A Piotr wstawszy, poszedł z nimi; i gdy przyszedł, wprowadzili go do wieczernika; i obstąpiły go wszystkie wdowy, płacząc i pokazując mu suknie i zwierzchnie szaty, które im robiła Dorkas.40 Wypędziwszy zaś wszystkich precz, Piotr klęknąwszy na kolana, modlił się; i zwróciwszy się do ciała, rzekł: Tabito, wstań! A ona otworzyła oczy swoje, i ujrzawszy Piotra, usiadła. 41 Podawszy jej zaś rękę, podniósł ją; a przywoławszy świętych i wdowy, oddał ją żywą.42 I stało się to wiadome po całej Joppie, i wielu uwierzyło w Pana.43 Stało się też, że przez wiele dni mieszkał w Joppie u niejakiego Szymona garbarza.
10WIDZENIE KORNELIUSZA. 1 Był zaś w Cezarei pewien mąż, imieniem Korneliusz, setnik roty, którą nazywają italską, 2 pobożny i bojący się Boga z całym domem swoim, dający wielkie jałmużny ludowi, a zawsze modlący się do Boga.3 Ten ujrzał wyraźnie we widzeniu, około dziewiątej godziny dnia, anioła Bożego, który wszedł do niego, i rzekł mu: Korneliuszu!4 A on wpatrując się weń, bojaźnią zdjęty, rzekł: Co jest, Panie? I powiedział mu: Modlitwy twoje i jałmużny twoje zachowane są w pamięci przed obliczem Boga. 5 A teraz poślij ludzi do Joppy, i wezwij niejakiego Szymona, zwanego Piotrem. 6 Ten stoi gospodą u pewnego Szymona garbarza, którego dom jest przy morzu; on ci powie, co będziesz miał czynić.7 A gdy odszedł anioł, który z nim mówił, zawołał dwóch domowników swoich i żołnierza, bojącego się Pana, z tych, co pod władzą jego byli;8 a gdy im wszystko opowiedział, posłał ich do Joppy.WIDZENIE PIOTRA.9 Nazajutrz zaś, gdy oni byli w drodze, i zbliżali się do miasta, wszedł Piotr na dach, aby się modlić koło godziny szóstej.10 A gdy uczuł głód, chciał jeść. Gdy zaś oni przygotowywali, wpadł w zachwyt. 11 I ujrzał niebo otwarte i jakieś naczynie, zstępujące, jakby wielkie prześcieradło, za cztery końce spuszczane z nieba ku ziemi.12 A były w nim wszystkie czworonogi i płazy ziemne i ptactwo niebieskie.19 I stał się głos do niego: Wstań, Piotrze, zabijaj, a jedz.14 Piotr zaś rzekł: Nie daj tego, Panie, gdyż nigdy nie jadłem nic pospolitego i nieczystego.15 A głos znowu po wtóre do niego: Co Bóg oczyścił, ty nie nazywaj nieczystym.16 To zaś stało się po trzykroć; i wnet naczynie zostało wzięte do nieba. POSELSTWO KORNELIUSZA DO PIOTRA.17 A gdy Piotr wahał się w sobie, co by to było za widzenie, które widział, oto stanęli u drzwi mężowie posłani przez Korneliusza dopytując się o dom Szymona.18 A zawoławszy, pytali, czy Szymon, którego zwią Piotrem, tu ma gospodę. 19 Gdy zaś Piotr rozmyślał nad widzeniem, rzekł mu Duch: Oto cię szukają trzej mężowie. 20 Wstań zatem, zejdź, a idź z nimi, nic nie wątpiąc; bo ja ich posłałem. 21 A Piotr zeszedłszy do mężów, rzekł: Oto ja jestem, którego szukacie, co to za powód, dla któregoście przyszli?22 A oni rzekli: Korneliusz setnik, mąż sprawiedliwy i bojący się Boga, i mający świadectwo od całego narodu żydowskiego, otrzymał, nakaz od anioła świętego, aby cię wezwał do domu swego i słuchał słów twoich. 23 Wprowadził ich tedy, i przyjął w gościnę.24 A nazajutrz wstawszy, wyszedł z nimi, i niektórzy bracia z Joppy poszli z nim. Drugiego zaś dnia wszedł do Cezarei. A Korneliusz czekał na nich, zwoławszy swoich krewnych i bliższych przyjaciół.PIOTR U KORNELIUSZA. 25 I stało się, gdy wszedł Piotr, wyszedł naprzeciw niego Korneliusz, i przypadłszy do nóg jego, pokłonił się. 26 Lecz Piotr podniósł go, mówiąc: Wstań, i ja też jestem człowiekiem. 27 A rozmawiając z nim, wszedł i znalazł wielu, którzy się zebrali. 28 I rzekł do nich: Wy wiecie, jaka to wstrętna rzecz jest dla żyda przestawać z cudzoziemcem lub przychodzić do niego; ale mnie Bóg nauczył, żebym żadnego człowieka nie nazywał pospolitym albo nieczystym. 29 Dlatego bez wahania przyszedłem wezwany. Pytam więc dla jakiego powodu wezwaliście mnie?30 A Korneliusz rzekł: Właśnie cztery dni temu modliłem się o dziewiątej godzinie w domu moim, a oto stanął przede mną mąż w jasnym odzieniu i rzekł:31 Korneliuszu, wysłuchana jest modlitwa twoja, i o twych jałmużnach wspomniano przed obliczem Boga. 32 A przeto poślij do Joppy, a wezwij Szymona, którego nazywają Piotrem; stoi on gospodą w domu Szymona garbarza nad morzem. 33 Zaraz więc posłałem do ciebie i tyś dobrze uczynił, żeś przyszedł. Teraz więc wszyscy jesteśmy tu przed oczami twoimi, aby słuchać wszystkiego, cokolwiek tobie Pan nakazał.POGANIE WEZWANI DO WIARY.34 Piotr zaś otworzywszy usta swoje, rzekł: Prawdziwie poznałem, że Bóg nie ogląda się na osoby, 35 ale że w każdym narodzie ten, który się go boi, a czyni sprawiedliwość, jest mu miły. 36 Słowo posłał Bóg synom izraelskim, zwiastując pokój przez Jezusa Chrystusa (ten jest Panem wszystkich).37 Wy wiecie, co się działo w całej Judei, począwszy od Galilei, po chrzcie, który Jan opowiadał: 38 Jak Jezus z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą, przeszedł czyniąc dobrze, i uzdrawiając wszystkich opętanych od diabła; albowiem Bóg był z nim.39 A my jesteśmy świadkami wszystkiego, co czynił w ziemi żydowskiej i w Jeruzalem; którego zabili, zawiesiwszy na drzewie.40 Jego to Bóg wskrzesił dnia trzeciego, i sprawił, że się objawił, 41 nie całemu ludowi, ale świadkom przedtem przygotowanym przez Boga: nam, którzyśmy z nim jedli i pili, gdy powstał z martwych.42 I rozkazał nam opowiadać ludowi i świadczyć, że on jest tym, który postanowiony jest od Boga sędzią żywych i umarłych.43 Jemu wszyscy prorocy świadectwo dają, że odpuszczenie grzechów otrzymają przez imię jego wszyscy, którzy weń wierzą.DUCH ŚW. ZSTĘPUJE NA POGAN.44 Gdy Piotr jeszcze te słowa mówił, padł Duch Święty na wszystkich, którzy słuchali słowa. 45 I zdumieli się wierni z obrzezania, którzy z Piotrem byli przyszli, że i na pogan łaska Ducha Świętego została wylana. 46 Albowiem słyszeli ich mówiących językami i wielbiących Boga.47 Wtedy Piotr odpowiedział: Czy może kto zabronić wody, aby nie byli ochrzczeni ci, którzy otrzymali Ducha Świętego, jako i my? 46 I rozkazał ich ochrzcić w imię Pana Jezusa Chrystusa. Wtedy go prosili, aby zamieszkał u nich przez kilka dni.
11MOWA PIOTRA O CHRZCIE POGAN.1 I usłyszeli apostołowie i bracia, którzy byli w Judei, że i poganie przyjęli słowo Boże.2 Gdy zaś Piotr przyszedł do Jeruzalem spierali się z nim ci, co byli z obrzezania,3 mówiąc: Czemu wszedłeś do ludzi nieobrzezanych, i jadłeś z nimi?4 Piotr zaś zacząwszy, wykładał im po kolei, mówiąc: 5 Ja byłem w mieście Joppie, modląc się, i ujrzałem w zachwycie widzenie: zniżało się jakieś naczynie, jakby wielkie prześcieradło, za cztery końce spuszczane z nieba, i zbliżyło się aż do mnie. 6 A wpatrując się w nie przyglądałem się, i ujrzałem czworonogi ziemskie i dzikie zwierzęta, i płazy i ptactwo powietrzne.7 Usłyszałem też i głos mówiącý do mnie: Wstań, Piotrze, zabijaj i jedz! 8 I rzekłem: Żadną miarą, Panie! Albowiem nigdy nic pospolitego albo nieczystego nie weszło do ust moich.9 Głos zaś z nieba odpowiedział powtórnie: Co Bóg oczyścił, ty nie nazywaj nieczystym.10 A to stało się po trzykroć, i wszystko na powrót wzięte zostało do nieba. 11 A oto w tej chwili trzej mężowie stanęli w domu, w którym byłem, posłani do mnie z Cezarei.12 I rzekł mi Duch, abym z nimi poszedł, nic się nie wahając. Poszło też ze mną i tych sześciu braci, i weszliśmy w dom owego męża.13 I opowiedział nam, jak widział anioła w domu swoim, stojącego i mówiącego mu: Poślij do Joppy, a wezwij Szymona, którego nazywają Piotrem; 14 on powie ci słowa, przez które zbawiony będziesz ty i cały dom twój. 15 Gdy zaś zacząłem mówić, Duch Święty padł na nich, jako i na nas z początku.16 I wspomniałem na słowo Pana, jak mówił: Jan wprawdzie chrzcił wodą, ale wy będziecie ochrzczeni Duchem Świętym. 17 Jeśli więc Bóg dał im tę samą łaskę, co i nam, którzyśmy uwierzyli w Pana Jezusa, czymże ja byłem, żebym mógł zabronić Bogu? 18 To usłyszawszy, umilkli, i chwalili Boga, mówiąc: A więc i poganom dał Bóg pokutę, żeby żyli.ZAŁOŻENIE KOŚCIOŁA W ANTIOCHII.19 Ci mianowicie, co się rozproszyli podczas prześladowania, które nastało za Szczepana, doszli aż do Fenicji i Cypru i Antiochii, nikomu nie głosząc nauki, tylko samym żydom. 20 A byli wśród nich niektórzy mężowie z Cypru i Cyrenaiki, którzy, przyszedłszy do Antiochii, mówili i do Greków, opowiadając Pana Jezusa.21 I była z nimi ręka Pańska; wielka też liczba tych, co uwierzyli, nawróciła się do Pana. 22 I doszła o nich wieść do uszu kościoła, który był w Jeruzalem; i posłali Barnabę aż do Antiochii.23 A on gdy przyszedł, i ujrzał łaskę Bożą, uradował się, i zachęcał wszystkich, aby w postanowieniu serdecznym trwali przy Panu;24 albowiem był to mąż dobry i pełen Ducha Świętego i wiary. I przyłączyła się wielka rzesza do Pana.25 Wybrał się zaś Barnaba do Tarsu, by szukać Szawła: a gdy go znalazł, przyprowadził do Antiochii.26 I cały rok przebywali tam w Kościele, i nauczali liczną rzeszę, tak że najpierw w Antiochii nazwano uczniów chrześcijanami.27 W tych też dniach nadeszli prorocy z Jerozolimy do Antiochii. 28 A powstawszy jeden z nich imieniem Agabus, oznajmiał przez Ducha, że będzie na całym świecie głód wielki, jaki był za Klaudiusza. 29 Uczniowie zaś według tego, co kto miał, postanowili każdy posłać na poratowanie braci, którzy mieszkali w Judei.30 Co też uczynili, posyłając do starszych przez ręce Barnaby i Szawła.
12NOWE PRZEŚLADOWANIE W JEROZOLIMIE. 1 A W tymże czasie król Herod wszczął gwałty, aby niektórych z Kościoła nękać.2 I zabił Jakuba, brata Janowego, mieczem.3 Widząc zaś, że się to podobało żydom, pojmał nadto i Piotra. 4 A były to dni Przaśników. I gdy go pojmał, osadził w więzieniu, i oddał pod straż czterem oddziałom po czterech żołnierzy, chcąc po święcie Paschy wyprowadzić go przed lud.5 Piotr wprawdzie trzymany był w więzieniu. Lecz Kościół bez przestanku modlił się za niego do Boga.PIOTR CUDOWNIE UWOLNIONY Z WIĘZIENIA. 6 A gdy go Herod miał wyprowadzić, tejże nocy spał Piotr między dwoma żołnierzami, związany dwoma łańcuchami, i stróże przed drzwiami strzegli więzienia.7 A oto anioł Pański stanął nad nim, i blask oświecił celę; a trąciwszy Piotra w bok, obudził go, mówiąc: Wstań prędko! I opadły łańcuchy z rąk jego. 8 Anioł zaś rzekł do niego: Opasz się, i obuj sandały twoje. I uczynił tak. I rzekł mu: Włóż na siebie płaszcz twój, a chodź za mną. 9 A wyszedłszy, postępował za nim. I nie wiedział, że to, co się działo przez anioła, było prawdą; lecz mniemał, że widzenie ogląda.10 A minąwszy pierwszą i drugą straż, przyszli do bramy żelaznej, wiodącej do miasta, która sama im się otworzyła. I wyszedłszy, przeszli jedną ulicę, i natychmiast odszedł anioł od niego. 11 A Piotr przyszedłszy do siebie, rzekł: Teraz wiem prawdziwie, że Pan posłał anioła swego, i wyrwał mnie z ręki Heroda i z wszystkiego, na co czekał lud żydowski. 12 A rozejrzawszy się, poszedł do domu Marii, matki Jana, którego nazywano Markiem, gdzie było wielu zgromadzonych i modlących się.13 Gdy zaś on kołatał we drzwi bramy, wyszła posłuchać dziewczyna, imieniem Rode.14 Skoro poznała głos Piotra, z radości nie otworzyła bramy, ale pobiegła do wnętrza, i oznajmiła, że Piotr stoi przed bramą.15 A oni rzekli do niej: Szalejesz. Ale ona twierdziła, że tak się rzecz ma. Oni zaś mówili: To jego anioł. 16 Lecz Piotr nie przestawał kołatać. A gdy otworzyli, ujrzeli go, i zdumieli się. 17 Skinąwszy zaś na nich ręką, aby milczeli, opowiedział, jak Pan wywiódł go z więzienia, i rzekł: Oznajmijcie to Jakubowi i braciom. A wyszedłszy, poszedł na inne miejsce. KARA BOŻA NA HERODA. 18 Gdy zaś nastał dzień, było między żołnierzami niemałe zamieszanie, co się z Piotrem stało.19 A Herod gdy go zażądał, i nie znalazł, uczyniwszy dochodzenie co do strażników, kazał ich prowadzić na stracenie. I wyjechawszy z Judei do Cezarei, tam zamieszkał.20 Był zaś zagniewany na Tyryjczyków i Sydończyków; lecz oni razem przyjechali do niego, a pozyskawszy Blasta, który był podkomorzym królewskim, prosili o pokój, dlatego że krainy ich brały żywność od niego.21 A w dniu oznaczonym Herod, przybrany w szatę królewską, usiadł na stolicy, i miał do nich przemowę. 22 Lud zaś wołał: Głosy Boga, a nie człowieka.23 I w tej chwili poraził go anioł Pański, za to, że nie dał chwały Bogu; i roztoczony przez robactwo skonał. 24 A słowo Pańskie rozrastało się, i rozmnażało. 25 Barnaba zaś i Szaweł, spełniwszy posługę powrócili z Jeruzalem, wziąwszy ze sobą Jana, którego nazywano Markiem.
13WYSŁANIE SZAWŁA I BARNABY.1 Byli też w kościele, który był w Antiochii, prorocy i nauczyciele, i między nimi Barnaba i Szymon, którego zwano Niger, i Lucjusz Cyrenejczyk i Manahen, który był razem wychowany z Herodem tetrarchą, i Szaweł.2 Gdy zaś oni odprawiali służbę Pańską, i pościli, rzekł im Duch Święty: Odłączcie mi Szawła i Barnabę dla sprawy, do której ich powołałem.3 Wtedy odprawiwszy posty i modły, i włożywszy na nich ręce, wyprawili ich.ICH PRACA NA CYPRZE.4 Oni to więc wysłani przez Ducha Świętego, odeszli do Seleucji, a stamtąd odpłynęli do Cypru.5 A gdy przybyli do Sałanliny, opowiadali słowo Boże w synagogach żydowskich. Mieli też i Jana na posłudze.6 A gdy przeszli całą wyspę aż do Pafu, znaleźli pewnego człowieka czarnoksiężnika, fałszywego proroka, żyda, któremu na imię było Bariesu; 7 który był przy prokonsulu Sergiuszu Pawle, człowieku mądrym. Ten przywoławszy Barnabę i Szawła, zapragnął posłuchać słowa Bożego. 8 Ale sprzeciwiał im się Elymas czarnoksiężnik, (tak się bowiem wykłada imię jego), starając się odwrócić wielkorządcę od wiary. 9 Szaweł zaś, zwany także Pawłem, napełniony Duchem Świętym, wejrzawszy nań, 10 rzekł: O pełen wszelkiego podstępu i wszelkiej zdrady, synu diabelski, nieprzyjacielu wszelkiej sprawiedliwości! Nie przestajesz wywracać prostych dróg Pańskich.11 A oto teraz ręka Pańska nad tobą, i będziesz ślepy, nie widząc słońca aż do czasu. I natychmiast padł nań mrok i ciemność, a chodząc w koło, szukał, kto by mu rękę podał.12 Wtedy wielkorządca widząc, co się stało, uwierzył, zdumiewając się nad nauką Pańską.W ANTIOCHII PIZYDYJSKIEJ. 13 A odpłynąwszy z Pafu Paweł i a; co z nim byli, przybyli do Perge w Pamfilii. A Jan odszedłszy od nich, wrócił się do Jerozolimy. 14 Ale oni przeszedłszy Pergę, przyszli do Antiochii Pizydyjskiej; a wszedłszy do synagogi w dzień sobotni, usiedli. 15 Po odczytaniu zaś Zakonu i Proroków, posłali do nich przełożeni synagogi, mówiąc: Mężowie bracia, jeśli macie jakie słowo zachęty do ludu, to mówcie.O PRZYGOTOWANIU NA PRZYJŚCIE CHRYSTUSA.16 A Paweł powstawszy, i ręką milczenie nakazawszy, rzekł: Mężowie izraelscy, i którzy boicie się Boga, słuchajcie: 17 Bóg ludu izraelskiego obrał ojców naszych, i wywyższył lud, gdy mieszkali w ziemi Egipskiej, i wywiódł ich z niej potężnym ramieniem, 18 i przez czas czterdziestu lat znosił ich obyczaje na pustyni. 19 A wygładziwszy siedem narodów w ziemi Chananejskiej, losem im podzielił ich ziemię, 20 prawie po czterystu pięćdzieslęciu latach; i potem dał im sędziów aż do Samuela proroka. 21 A odtąd prosili o króla. I dał im Bóg Saula, syna Cisa, męża z pokolenia Bemamina, przez lat czterdzieści. 22 A usunąwszy go, wzbudził im Dawida króla, któremu świadectwo wydając, powiedział: “Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża według serca mego, który ma spełniać wszelką wolę moją.”23 Z jego to potomstwa Bóg według obietnicy wywiódł Izraelowi Zbawiciela, Jezusa, 24 przed którego przyjściem Jan opowiadał chrzest pokuty wszystkiemu ludowi izraelskiemu. 25 Gdy zaś Jan dochodził do kresu biegu swego, mówił: Nie jestem ja tym, za kogo mnie macie, ale oto idzie za mną ten, któremu nie jestem godzien rozwiązać sandałów u nóg.O JEGO ŚMIERCI I ZMARTWYCHWSTANIU. 26 Mężowie bracia, synowie rodu Abrahama, i ci, którzy między wami boją się Boga, wam posłane jest słowo zbawienia tego. 27 Ci bowiem, co mieszkali w Jeruzalem, i jego zwierzchnicy, nie poznawszy go i głosów prorockich, które na każdy szabat czytane bywają, przez swój sąd wypełnili je,28 i choć nie znaleźli w nim żadnej przyczyny śmierci, domagali się od Piłata, aby go zabić.29 A gdy wykonali wszystko, co o nim było napisane, zdjąwszy go z drzewa, położyli go w grobie.30 Lecz Bóg wskrzesił go z martwych dnia trzeciego. I był on widziany przez wiele dni od tych,31 którzy razem z nim przyszli byli z Galilei do Jeruzalem; którzy aż dotąd są świadkami jego do ludu.32 I my opowiadamy wam tę obietnicę, która dana była ojcom naszym, 33 że ją Bóg wypełnił dla dzieci naszych, wskrzeszając Jezusa, jak też napisane jest w Psalmie drugim: ” Synem moim jesteś ty, jam cię dziś zrodził.” 34 Ze go zaś wzbudził z martwych, tak żeby już więcej nie powrócił do skażenia; tak zapowiedział: Że “dam wam święte Dawidowe wierne.” 35 Dlatego i gdzie indziej powiada: “Nie dasz Świętemu twemu oglądać skażenia.” 36 Dawid bowiem, za swojego pokolenia, spełniwszy wolę Bożą, zasnął, i przyłączony został do ojców swoich, i uległ skażeniu.37 Lecz ten, którego Bóg wskrzesił z martwych, nie uległ skażeniu. 38 Niech więc wam będzie wiadome, mężowie bracia, że przez niego opowiada się wam odpuszczenie grzechów, i że ze wszystkiego, w czym nie mogliście być usprawiedliwieni przez Zakon Mojżeszowy, 39 przez niego wszelki, który wierzy, bywa usprawiedliwiony. 40 A przeto uważajcie, aby na was nie przyszło, co powiedziane jest u Proroków:41 “Baczcie, wy, co gardzicie i dziwcie się i gińcie; bo ja sprawuję za dni waszych sprawę – sprawę, której nie uwierzycie, gdyby wam kto opowiadał.”ROŻNE SKUTKI TEGO KAZANIA.42 Gdy zaś oni wychodzili, proszono, aby w następny szabat mówili też do nich słowa.43 A gdy rozeszło się zgromadzenie, poszło wielu z żydów i z nabożnych prozelitów za Pawłem i Barnabą, którzy mówiąc, zachęcali ich, aby trwali w łasce Bożej. 44 W następny znów szabat prawie całe miasto zebrało się dla słuchania słowa Bożego. 45 Lecz żydzi widząc rzesze, napełnieni zazdrością, i bluźniąc sprzeciwiali się temu, co Paweł powiadał. 46 Wtedy Paweł i Barnaba śmiało rzekli: Wam trzeba było najpierw opowiadać słowo Boże; ale ponieważ je odrzucacie, i osądzacie się sami za niegodnych wiecznego życia, oto zwracamy się do pogan.47 Albowiem tak nam rozkazał Pan: “Postawiłem cię jako światło dla pogan, abyś był na zbawienie aż do krańców ziemi.”48 A słysząc to poganie, radowali się, i wielbili słowo Pańskie; i uwierzyli wszyscy, którzy byli przeznaczeni do życia wiecznego.49 Słowo zaś Pańskie rozsiewało się po całej krainie.50 Lecz żydzi podburzyli niewiasty pobożne i poważane i przedniejszych miasta, i wzniecili prześladowanie przeciw Pawłowi i Barnabie; i wyrzucili ich z granic swoich. 51 A oni otrząsnąwszy proch z nóg swoich na nich, przyszli do Ikonium. 52 Uczniowie też napełniali się weselem i Duchem Świętym.
14PRACA W IKONIUM.

RU Brytjka King J. 14PRACA W IKONIUM. 1 cf. Tłum. Толк. I stało się w Ikonium, że razem weszli do żydowskiej synagogi i mówili tak, że uwierzyło wielkie mnóstwo żydów i Greków. В Иконии они вошли вместе в Иудейскую синагогу и говорили так, что уверовало великое множество Иудеев и Еллинов. Бhсть же во їконjи, вкyпэ вни1ти и4ма въ с0нмище їудeйское и3 глаг0лати тaкw, ћкw вёровати їудeєвъ и3 є4ллинwвъ мн0жеству мн0гу. 14,1Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεγενετο egeneto
_{V-2ADI-3S G5633}γίνομαιginomaito beit came to passδε de
_CONJδέdethenAndεν en
_PREPἐνenin/on/amonginικονιω ikoniō
_N-DSNἸκόνιονikonionIconiumIconiumκατα kata
_PREPκατάkataaccording totogetherτο to
_T-ASNὁhothe/this/whothe synagogueαυτο auto
_P-ASNαὐτόςautoshe/she/it/self, that theyεισελθειν eiselthein
_{V-2AAN G5629}εἰσέρχομαιeiserchomaito enterwentαυτους autous
_P-APMαὐτόςautoshe/she/it/selfbothεις eis
_PREPεἰςeistowardintoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/who.συναγωγην sunagōgēn
_N-ASFσυναγωγήsunagōgēsynagoguethe synagogueτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who ιουδαιων ioudaiōn
_A-GPMἸουδαῖοςioudaiosJewishof the Jewsκαι kai
_CONJκαίkaiand, andλαλησαι lalēsai
_{V-AAN G5658}λαλέωlaleōto speakspakeουτως outōs
_ADVοὕτω, οὕτωςhhoutō outōsthus(-ly)soωστε ōste
_CONJὥστεhōsteso, thatπιστευσαι pisteusai
_{V-AAN G5658}πιστεύωpisteuōto trust (in)believedιουδαιων ioudaiōn
_A-GPMἸουδαῖοςioudaiosJewishof the Jewsτε te
_PRTτεteand/bothbothκαι kai
_CONJκαίkaiandand alsoελληνων ellēnōn
_N-GPMἝλληνhellēna Greekof the Greeksπολυ polu
_A-ASNπολύςpolusmucha greatπληθος plēthos
_N-ASNπλῆθοςplēthosmultitudemultitude  2 cf. Tłum. Толк. Lecz żydzi, którzy zostali niewierni, wzburzyli i do gniewu podniecili serca pogan przeciw braciom. А неверующие Иудеи возбудили и раздражили против братьев сердца язычников. Невёрующіи же їудeє воздвиг0ша и3 њѕл0биша дyшы kзhкwвъ на брaтію. 14,2Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe Gentilesδε de
_CONJδέdethenButαπειθησαντες apeithēsantes
_{V-AAP-NPM G5660}ἀπειθέωapeitheōto disobeythe unbelievingιουδαιοι ioudaioi
_A-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewishJewsεπηγειραν epēgeiran
_{V-AAI-3P G5656}ἐπεγείρωepegeirōto awaken/rousestirred upκαι kai
_CONJκαίkaiand, andεκακωσαν ekakōsan
_{V-AAI-3P G5656}κακόωkakoōto harmmadeτας tas
_T-APFὁhothe/this/whotheir mindsψυχας psuchas
_N-APFψυχήpsuchēsoultheir mindsτων tōn
_T-GPNὁhothe/this/whothe brethrenεθνων ethnōn
_N-GPNἔθνοςethnosGentilesthe Gentilesκατα kata
_PREPκατάkataaccording toagainstτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who.αδελφων adelfōn
_N-GPMἀδελφόςadelfosbrotherthe brethren  3 cf. Tłum. Толк. Przez dłuższy więc czas przebywając, mężnie sobie poczynali w Panu, który dawał świadectwo słowu łaski swojej, sprawiając, że przez ręce ich działy się znaki i cuda. Впрочем они пробыли здесь довольно времени, смело действуя о Господе, Который, во свидетельство слову благодати Своей, творил руками их знамения и чудеса. Дов0льно же u5бо врeмz пребhста дерз†юща њ гDэ, свидётельствующемъ сл0ву блгdти своеS и3 даю1щемъ знaмєніz и3 чудесA бhти рукaма и4хъ. 14,3Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVικανον ikanon
_A-ASMἱκανόςhikanossufficientLongμεν men
_PRTμένmenon the other hand ουν oun
_CONJοὖνountherefore/thenthereforeχρονον chronon
_N-ASMχρόνοςchronostimetimeδιετριψαν dietripsan
_{V-AAI-3P G5656}διατρίβωdiatribōto remainabode theyπαρρησιαζομενοι parrēsiazomenoi
_{V-PNP-NPM G5740}παρρησιάζομαιparrēsiazomaito preach boldlyspeaking boldlyεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstinτω tō
_T-DSMὁhothe/this/whothe Lordκυριω kuriō
_N-DSMκύριοςkurioslordthe Lordτω tō
_T-DSMὁhothe/this/whounto the wordμαρτυρουντι marturounti
_{V-PAP-DSM G5723}μαρτυρέωmartureōto testify, which gave testimonyτω tō
_T-DSMὁhothe/this/whograceλογω logō
_N-DSMλόγοςlogoswordunto the wordτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whohandsχαριτος charitos
_N-GSFχάριςcharisgracegraceαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfof hisδιδοντι didonti
_{V-PAP-DSM G5723}δίδωμιdidōmito givegrantedσημεια sēmeia
_N-APNσημεῖονsēmeionsignsignsκαι kai
_CONJκαίkaiand, andτερατα terata
_N-APNτέραςteraswonderswondersγινεσθαι ginesthai
_{V-PNN G5738}γίνομαιginomaito beto be doneδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofbyτων tōn
_T-GPFὁhothe/this/who.χειρων cheirōn
_N-GPFχείρcheirhandhandsαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheir  4 cf. Tłum. Толк. I rozdwoiła się ludność miejska: i jedni mianowicie byli z żydami, a drudzy z apostołami. Между тем народ в городе разделился: и одни были на стороне Иудеев, а другие на стороне Апостолов. Раздэли1шажесz мн0жество грaда, и3 џви ќбw бsху со їудє1и, џви же со ґпcлы. 14,4Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεσχισθη eschisthē
_{V-API-3S G5681}σχίζωschizōto splitwas dividedδε de
_CONJδέdethenButτο to
_T-NSNὁhothe/this/whothe multitudeπληθος plēthos
_N-NSNπλῆθοςplēthosmultitudethe multitudeτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof the cityπολεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscityof the cityκαι kai
_CONJκαίkaiand: andοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe apostlesμεν men
_PRTμένmenon the other hand ησαν ēsan
_{V-IAI-3P G5707}εἰμίeimito bepart heldσυν sun
_PREPσύνsunwithwithτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/who.ιουδαιοις ioudaiois
_A-DPMἸουδαῖοςioudaiosJewishthe Jewsοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who δε de
_CONJδέdethen, andσυν sun
_PREPσύνsunwithpart withτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/who αποστολοις apostolois
_N-DPMἀπόστολοςapostolosapostlethe apostles  5 cf. Tłum. Толк. Gdy zaś poganie i żydzi ze zwierzchnikami swymi przygotowali na nich najście, aby ich znieważyć i ukamienować,Когда же язычники и Иудеи со своими начальниками устремились на них, чтобы посрамить и побить их камнями, И# є3гдA бhсть стремлeніе kзhкwмъ же и3 їудeємъ съ нач†льники и4хъ досади1ти и3 кaменіемъ поби1ти и5хъ, 14,5Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVως ōs
_ADVὡςhōswhich/howwhenδε de
_CONJδέdethenAndεγενετο egeneto
_{V-2ADI-3S G5633}γίνομαιginomaito bethere wasορμη ormē
_N-NSFὁρμήhormēimpulsean assaultτων tōn
_T-GPNὁhothe/this/whoof the Gentilesεθνων ethnōn
_N-GPNἔθνοςethnosGentilesof the Gentilesτε te
_PRTτεteand/bothbothκαι kai
_CONJκαίkaiand, and alsoιουδαιων ioudaiōn
_A-GPMἸουδαῖοςioudaiosJewishof the Jewsσυν sun
_PREPσύνsunwithwithτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/whorulersαρχουσιν archousin
_N-DPMἄρχωνarchōnrulerrulersαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheirυβρισαι ubrisai
_{V-AAN G5658}ὑβρίζωhubrizōto mistreat, to useκαι kai
_CONJκαίkaiand, andλιθοβολησαι lithobolēsai
_{V-AAN G5658}λιθοβολέωlithoboleōto stoneto stoneαυτους autous
_P-APMαὐτόςautoshe/she/it/selfthem  6 cf. Tłum. Толк. oni dowiedziawszy się o tym, uszli do miast likaońskich, Listry i Derby, i do całej okolicznej krainy; i tam opowiadali ewangelię.они, узнав о сем, удалились в Ликаонские города Листру и Дервию и в окрестности их, (За?_л7д.) ўвBдэвша же прибэг0ста во грaды лmкаHнскіz, въ лЂстру и3 дeрвію, и3 во њкрє1стныz и4хъ, 14,6Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVσυνιδοντες sunidontes
_{V-2AAP-NPM G5631}συνείδω, σύνοιδαsuneidō sunoidabe awareThey were ware ofκατεφυγον katefugon
_{V-2AAI-3P G5627}καταφεύγωkatafeugōto flee, and fledεις eis
_PREPεἰςeistowarduntoτας tas
_T-APFὁhothe/this/who, citiesπολεις poleis
_N-APFπόλιςpoliscity, citiesτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whoof Lycaoniaλυκαονιας lukaonias
_N-GSFΛυκαονίαlukaoniaLycaoniaof Lycaoniaλυστραν lustran
_N-ASFΛύστραlustraLystraLystraκαι kai
_CONJκαίkaiandandδερβην derbēn
_N-ASFΔέρβηderbēDerbeDerbeκαι kai
_CONJκαίkaiand, andτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/who:περιχωρον perichōron
_A-ASFπερίχωροςperichōrossurrounding regionunto the region that lieth round about  PAWEŁ UZDRAWIA CHROMEGO.7 cf. Tłum. Толк. A w Listrze siedział pewien człowiek chorujący na nogi, chromy od urodzenia, który nigdy nie chodził.и там благовествовали. и3 тaмw бёста благовэств{юща. 14,7Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκακει kakei
_ADV-Kκἀκεῖkakeiand thereAnd thereευαγγελιζομενοι euangelizomenoi
_{V-PMP-NPM G5734}εὐαγγελίζομαιeuangelizomaito speak good newsthey preached the gospelησαν ēsan
_{V-IAI-3P G5707}εἰμίeimito be.  8 cf. Tłum. Толк. Ten słuchał Pawła mówiącego, który spojrzawszy nań i widząc, że ma wiarę, aby być uzdrowionym, В Листре некоторый муж, не владевший ногами, сидел, будучи хром от чрева матери своей, и никогда не ходил. И# нёкто мyжъ въ лЂстрэхъ нeмощенъ ногaма сэдsше, хр0мъ t чрeва мaтере своеS сhй, и4же николи1же бЁ ходи1лъ. 14,8Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndτις tis
_X-NSMτιςtisonea certainανηρ anēr
_N-NSMἀνήρanērmanmanαδυνατος adunatos
_A-NSMἀδύνατοςadunatosunable, impotentεν en
_PREPἐνenin/on/amongatλυστροις lustrois
_N-DPNΛύστραlustraLystraLystraτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/whoin his feetποσιν posin
_N-DPMπούςpousfootin his feetεκαθητο ekathēto
_{V-INI-3S G5711}κάθημαιkathēmaito sitthere satχωλος chōlos
_A-NSMχωλόςchōloslamea crippleεκ ek
_PREPἐκekof/fromfromκοιλιας koilias
_N-GSFκοιλίαkoiliabelly/womb/stomachwombμητρος mētros
_N-GSFμήτηρmētērmothermother'sαυτου autou
_P-GSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhisος os
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhich, whoουδεποτε oudepote
_ADV-Nοὐδέποτεoudepoteneverneverπεριεπατησεν periepatēsen
_{V-AAI-3S G5656}περιπατέωperipateōto walkhad walked  9 cf. Tłum. Толк. rzekł wielkim głosem: Wstań na nogi twoje prosto. I wyskoczył, i chodził.Он слушал говорившего Павла, который, взглянув на него и увидев, что он имеет веру для получения исцеления, Сeй слhшаше пavла глаг0люща: и4же воззрёвъ нaнь и3 ви1дэвъ, ћкw вёру и4мать здрaвъ бhти, 14,9Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVουτος outos
_D-NSMοὗτοςhoutosthis/he/she/itThe sameηκουεν ēkouen
_{V-IAI-3S G5707}ἀκούωakouōto hearheardτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoPaulπαυλου paulou
_N-GSMΠαῦλοςpaulosPaulPaulλαλουντος lalountos
_{V-PAP-GSM G5723}λαλέωlaleōto speakspeakος os
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhich: whoατενισας atenisas
_{V-AAP-NSM G5660}ἀτενίζωatenizōto gazestedfastly beholdingαυτω autō
_P-DSMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimκαι kai
_CONJκαίkaiand, andιδων idōn
_{V-2AAP-NSM G5631}ὁράωhoraōto seeperceivingοτι oti
_CONJὅτιhotithat/sincethatεχει echei
_{V-PAI-3S G5719}ἔχωechōto have/behe hadπιστιν pistin
_N-ASFπίστιςpistisfaith/trustfaithτου tou
_T-GSNὁhothe/this/who,σωθηναι sōthēnai
_{V-APN G5683}σῴζωsōzōto saveto be healed  10 cf. Tłum. Толк. Rzesze zaś, gdy zobaczyły, co uczynił Paweł, podniosły głos swój, mówiąc po, likaońsku: Bogowie stawszy się ludziom podobni, zstąpili do nas.сказал громким голосом: тебе говорю во имя Господа Иисуса Христа: стань на ноги твои прямо. И он тотчас вскочил и стал ходить. речE вeліимъ глaсомъ: тебЁ глаг0лю во и4мz гDа ї}са хrтA, встaни на ногY твоє1ю прaвъ. И# ѓбіе возскочи2 и3 хождaше. 14,10Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVειπεν eipen
_{V-2AAI-3S G5627}λέγωlegōto speakSaidμεγαλη megalē
_A-DSFμέγαςmegasgreatwith a loudφωνη fōnē
_N-DSFφωνήfōnēvoice/soundvoiceαναστηθι anastēthi
_{V-2AAM-2S G5628}ἀνίστημιanistēmito arise, Standεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstonτους tous
_T-APMὁhothe/this/whovoiceποδας podas
_N-APMπούςpousfootfeetσου sou
_P-2GSσύsuyouthyορθος orthos
_A-NSMὀρθόςorthosuprightuprightκαι kai
_CONJκαίkaiand. Andηλατο ēlato
_{V-ADI-3S G5662}ἅλλομαιhallomaito springhe leapedκαι kai
_CONJκαίkaiandandπεριεπατει periepatei
_{V-IAI-3S G5707}περιπατέωperipateōto walkwalked  11 cf. Tłum. Толк. I nazywali Barnabę Jowiszem, a Pawła Merkurym, ponieważ on przodował w mowie. Народ же, увидев, что сделал Павел, возвысил свой голос, говоря по-ликаонски: боги в образе человеческом сошли к нам. Нар0ди же ви1дэвше, є4же сотвори2 пavелъ, воздвиг0ша глaсъ св0й, лmка0нски глаг0люще: б0зи ўпод0бльшесz человёкwмъ снид0ша къ нaмъ. 14,11Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVοι oi
_T-NPMὁhothe/this/whoPaulτε te
_PRTτεteand/both[and/both]οχλοι ochloi
_N-NPMὄχλοςochloscrowdthe peopleιδοντες idontes
_{V-2AAP-NPM G5631}ὁράωhoraōto seewhenο o
_R-ASNὅς, ἥhhos ēwhichwhatεποιησεν epoiēsen
_{V-AAI-3S G5656}ποιέωpoieōto do/makehad doneπαυλος paulos
_N-NSMΠαῦλοςpaulosPaulPaulεπηραν epēran
_{V-AAI-3P G5656}ἐπαίρωepairōto lift up, they lifted upτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whovoicesφωνην fōnēn
_N-ASFφωνήfōnēvoice/soundvoicesαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheirλυκαονιστι lukaonisti
_ADVΛυκαονιστίlukaonistiin Lycaonianin the speech of Lycaoniaλεγοντες legontes
_{V-PAP-NPM G5723}λέγωlegōto speak, sayingοι oi
_T-NPMὁhothe/this/who, The godsθεοι theoi
_N-NPMθεόςtheosGod, The godsομοιωθεντες omoiōthentes
_{V-APP-NPM G5685}ὁμοιόωhomoioōto likenin the likenessανθρωποις anthrōpois
_N-DPMἄνθρωποςanthrōposa humanof menκατεβησαν katebēsan
_{V-2AAI-3P G5627}καταβαίνωkatabainōto come/go downare come downπρος pros
_PREPπρόςprosto/withtoημας ēmas
_P-1APἐγώegōI/weus  12 cf. Tłum. Толк. Kapłan też Jowisza, który był przed miastem, przypędziwszy przed wrota woły z wieńcami, chciał z ludem złożyć ofiarę.И называли Варнаву Зевсом, а Павла Ермием, потому что он начальствовал в слове. Нарицaху же ќбw варнaву дjа, пavла же є3рмjа, понeже т0й бsше начaльникъ сл0ва. 14,12Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεκαλουν ekaloun
_{V-IAI-3P G5707}καλέωkaleōto callthey calledτε te
_PRTτεteand/bothAndτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whospeakerβαρναβαν barnaban
_N-ASMΒαρνάβαςbarnabasBarnabasBarnabasδια dia
_N-ASMΖεύς, Δίςzeus disZeus, Jupiterτον ton
_T-ASMὁhothe/this/who.δε de
_CONJδέdethen; andπαυλον paulon
_N-ASMΠαῦλοςpaulosPaulPaulερμην ermēn
_N-ASMἙρμῆςhermēsHermes, Mercuriusεπειδη epeidē
_CONJἐπειδήepeidēsince, becauseαυτος autos
_P-NSMαὐτόςautoshe/she/it/selfheην ēn
_{V-IAI-3S G5707}εἰμίeimito bewasο o
_T-NSMὁhothe/this/who ηγουμενος ēgoumenos
_{V-PNP-NSM G5740}ἡγέομαιhēgeomaito governthe chiefτου tou
_T-GSMὁhothe/this/who λογου logou
_N-GSMλόγοςlogoswordspeaker  13 cf. Tłum. Толк. Gdy to usłyszeli apostołowie, Barnaba i Paweł, rozdarłszy odzienie swoje, wskoczyli pomiędzy tłum, wołając,Жрец же идола Зевса, находившегося перед их городом, приведя к воротам волов и принеся венки, хотел вместе с народом совершить жертвоприношение. Жрeцъ же дjевъ, сyщагw пред8 грaдомъ и4хъ, приведE ю3нцы2 и3 (принесE) вэнцы2 пред8 вратA, съ нарHды хотsше жрeти. 14,13Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVο o
_T-NSMὁhothe/this/whoof Jupiterτε te
_PRTτεteand/both[and/both]ιερευς iereus
_N-NSMἱερεύςhiereuspriestthe priestτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whocityδιος dios
_N-GSMΖεύς, Δίςzeus disZeusof Jupiterτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whothe gatesοντος ontos
_{V-PAP-GSM G5723}εἰμίeimito be, which wasπρο pro
_PREPπρόprobeforebeforeτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whothe peopleπολεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscitycityταυρους taurous
_N-APMταῦροςtaurosbulloxenκαι kai
_CONJκαίkaiandandστεμματα stemmata
_N-APNστέμμαstemmawreathgarlandsεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoτους tous
_T-APMὁhothe/this/who.πυλωνας pulōnas
_N-APMπυλώνpulōngatethe gatesενεγκας enenkas
_{V-AAP-NSM G5660}φέρωferōto bear/lead, broughtσυν sun
_PREPσύνsunwithwithτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/who οχλοις ochlois
_N-DPMὄχλοςochloscrowdthe peopleηθελεν ēthelen
_{V-IAI-3S G5707}θέλωthelōto will/desire, and would haveθυειν thuein
_{V-PAN G5721}θύωthuōto sacrificedone sacrifice  14 cf. Tłum. Толк. i mówiąc: Mężowie, cóż to czynicie? I my jesteśmy śmiertelni, wam podobni ludzie! A opowiadamy wam, abyście od tych próżnych rzeczy nawrócili się do Boga żywego, który uczynił niebo i ziemię i morze i wszystko, co w nich jest. Но Апостолы Варнава и Павел, услышав о сем, разодрали свои одежды и, бросившись в народ, громогласно говорили: Слы6шавша же ґпcла варнaва и3 пavелъ, растерз†вша ри6зы сво‰, вскочи1ста въ нар0дъ, зов{ща и3 глагHлюща: 14,14Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVακουσαντες akousantes
_{V-AAP-NPM G5660}ἀκούωakouōto hearwhenδε de
_CONJδέdethen,οι oi
_T-NPMὁhothe/this/whothe apostlesαποστολοι apostoloi
_N-NPMἀπόστολοςapostolosapostlethe apostlesβαρναβας barnabas
_N-NSMΒαρνάβαςbarnabasBarnabas, Barnabasκαι kai
_CONJκαίkaiandandπαυλος paulos
_N-NSMΠαῦλοςpaulosPaulPaulδιαρρηξαντες diarrēxantes
_{V-AAP-NPM G5660}διαρρήγνυμιdiarrēgnumito tear, they rentτα ta
_T-APNὁhothe/this/whoclothesιματια imatia
_N-APNἱμάτιονhimationclothingclothesεαυτων eautōn
_F-3GPMἑαυτοῦheautoumy/your/him-self[my/your/him-self]εξεπηδησαν exepēdēsan
_{V-AAI-3P G5656}εἰσπηδάωeispēdaōto rush into, and ran inεις eis
_PREPεἰςeistowardamongτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothe peopleοχλον ochlon
_N-ASMὄχλοςochloscrowdthe peopleκραζοντες krazontes
_{V-PAP-NPM G5723}κράζωkrazōto cry, crying out  15 cf. Tłum. Толк. On w przeszłych wiekach dopuszczał wszystkim poganom chodzić drogami swymi;мужи! что вы это делаете? И мы - подобные вам человеки, и благовествуем вам, чтобы вы обратились от сих ложных к Богу живому, Который сотворил небо и землю, и море, и все, что в них, мyжіе, что2 сі‰ творитE; и3 мы2 подобостр†стна є3смA вaмъ человBка, благовэств{юща вaмъ t си1хъ сyетныхъ њбращaтисz къ бGу жи1ву, и4же сотвори2 нeбо и3 зeмлю и3 м0ре и3 вс‰, ±же въ ни1хъ: 14,15Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndλεγοντες legontes
_{V-PAP-NPM G5723}λέγωlegōto speaksayingανδρες andres
_N-VPMἀνήρanērman, Sirsτι ti
_I-ASNτίςtiswhich?, whyταυτα tauta
_D-APNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]ποιειτε poieite
_{V-PAI-2P G5719}ποιέωpoieōto do/makedo yeκαι kai
_CONJκαίkaiandalsoημεις ēmeis
_P-1NPἐγώegōI/we? Weομοιοπαθεις omoiopatheis
_A-NPMὁμοιοπαθήςhomoiopathēslikeof like passionsεσμεν esmen
_{V-PAI-1P G5719}εἰμίeimito beareυμιν umin
_P-2DPσύsuyouwith youανθρωποι anthrōpoi
_N-NPMἄνθρωποςanthrōposa humanmenευαγγελιζομενοι euangelizomenoi
_{V-PMP-NPM G5734}εὐαγγελίζομαιeuangelizomaito speak good news, and preachυμας umas
_P-2APσύsuyouunto youαπο apo
_PREPἀπόapofromfromτουτων toutōn
_D-GPNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]των tōn
_T-GPNὁhothe/this/whoGodματαιων mataiōn
_A-GPNμάταιοςmataiosfutilevanitiesεπιστρεφειν epistrefein
_{V-PAN G5721}ἐπιστρέφωepistrefōto turnthat ye should turnεπι epi
_PREPἐπίepiupon/to/againstuntoθεον theon
_N-ASMθεόςtheosGodGodζωντα zōnta
_{V-PAP-ASM G5723}ζάωzaōto livethe livingος os
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhich, whichεποιησεν epoiēsen
_{V-AAI-3S G5656}ποιέωpoieōto do/makemadeτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoheavenουρανον ouranon
_N-ASMοὐρανόςouranosheavenheavenκαι kai
_CONJκαίkaiand, andτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoearthγην gēn
_N-ASFγῆgēearthearthκαι kai
_CONJκαίkaiand, andτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe seaθαλασσαν thalassan
_N-ASFθάλασσαthalassaseathe seaκαι kai
_CONJκαίkaiand, andπαντα panta
_A-APNπᾶςpasallall thingsτα ta
_T-APNὁhothe/this/who εν en
_PREPἐνenin/on/amongthat are thereinαυτοις autois
_P-DPMαὐτόςautoshe/she/it/self:  16 cf. Tłum. Толк. choć nie zostawił samego siebie bez świadectwa; czyniąc dobrze z nieba, dając deszcze i czasy urodzaju, napełniając pokarmem i weselem serca nasze.Который в прошедших родах попустил всем народам ходить своими путями, и4же въ мимошeдшыz р0ды њстaвилъ бЁ вс‰ kзhки ходи1ти въ путeхъ и4хъ: 14,16Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVος os
_R-NSMὅς, ἥhhos ēwhichWhoεν en
_PREPἐνenin/on/amonginταις tais
_T-DPFὁhothe/this/whonationsπαρωχημεναις parōchēmenais
_{V-RNP-DPF G5768}παροίχομαιparoichomaito pass bypastγενεαις geneais
_N-DPFγενεάgeneagenerationtimesειασεν eiasen
_{V-AAI-3S G5656}ἐάωeaōto allowsufferedπαντα panta
_A-APNπᾶςpasallallτα ta
_T-APNὁhothe/this/whowaysεθνη ethnē
_N-APNἔθνοςethnosGentilesnationsπορευεσθαι poreuesthai
_{V-PNN G5738}πορεύωporeuōto goto walk inταις tais
_T-DPFὁhothe/this/who.οδοις odois
_N-DPFὁδόςhodosroadwaysαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selftheir own  17 cf. Tłum. Толк. A to mówiąc, zaledwie uspokoili rzesze, by im ofiar nie składały.хотя и не переставал свидетельствовать о Себе благодеяниями, подавая нам с неба дожди и времена плодоносные и исполняя пищею и веселием сердца наши. и3 ќбw не несвидётельствована себE њстaви, бlготворS, съ небесE нaмъ дожди6 даS и3 временA плодонHсна, и3сполнsz пи1щею и3 весeліемъ сердцA н†ша. 14,17Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαιτοι kaitoi
_CONJκαίτοιkaitoiand yet/although[and yet/although]ουκ ouk
_PRT-Nοὐounonotαμαρτυρον amarturon
_A-ASMἀμάρτυροςamarturoswithout witnesswithout witnessαυτον auton
_F-3ASMαὑτοῦhautouhim/herselfhimselfαφηκεν afēken
_{V-AAI-3S G5656}ἀφίημιafiēmito releasehe leftαγαθουργων agathourgōn
_{V-PAP-NSM G5723}ἀγαθοεργέωagathoergeōto do good[to do good]ουρανοθεν ouranothen
_ADVοὐρανόθενouranothenfrom heavenfrom heavenυμιν umin
_P-2DPσύsuyou[you]υετους uetous
_N-APMὑετόςhuetosrainrainδιδους didous
_{V-PAP-NSM G5723}δίδωμιdidōmito give, and gaveκαι kai
_CONJκαίkaiandNeverthelessκαιρους kairous
_N-APMκαιρόςkairostime/right time.καρποφορους karpoforous
_A-APMκαρποφόροςkarpoforosfruitbearingfruitfulεμπιπλων empiplōn
_{V-PAP-NSM G5723}ἐμπίμπλημιempimplēmito fill upseasons, fillingτροφης trofēs
_N-GSFτροφήtrofēfoodwith foodκαι kai
_CONJκαίkaiand, andευφροσυνης eufrosunēs
_N-GSFεὐφροσύνηeufrosunējoygladnessτας tas
_T-APFὁhothe/this/whoheartsκαρδιας kardias
_N-APFκαρδίαkardiaheartheartsυμων umōn
_P-2GPσύsuyou[you]  18 cf. Tłum. Толк. Nadeszli zaś niektórzy żydzi z Antiochii i z Ikonium, a podmówiwszy rzesze, ukamienowali Pawła i wywlekli go za miasto, mniemając, że umarł. И, говоря сие, они едва убедили народ не приносить им жертвы и идти каждому домой. Между тем, как они, оставаясь там, учили, И# сі‰ глагHлюща, є3двA ўстaвиста нар0ды не жрeти и4ма, но tити2 коемyждо во сво‰ си. Пребывaющема же и4ма и3 ўчaщема, 14,18Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndταυτα tauta
_D-APNοὗτοςhoutosthis/he/she/it[this/he/she/it]λεγοντες legontes
_{V-PAP-NPM G5723}λέγωlegōto speaksayingsμολις molis
_ADVμόλιςmolishardlyscarceκατεπαυσαν katepausan
_{V-AAI-3P G5656}καταπαύωkatapauōto keep fromrestrained theyτους tous
_T-APMὁhothe/this/whothe peopleοχλους ochlous
_N-APMὄχλοςochloscrowdthe peopleτου tou
_T-GSNὁhothe/this/who.μη mē
_PRT-Nμήmēnotnotθυειν thuein
_{V-PAN G5721}θύωthuōto sacrifice, that they hadαυτοις autois
_P-DPMαὐτόςautoshe/she/it/selfunto them  19 cf. Tłum. Толк. Lecz gdy go uczniowie obstąpili, wstawszy, wszedł do miasta. A nazajutrz odszedł z Barnabą do Derby.из Антиохии и Иконии пришли некоторые Иудеи и, когда Апостолы смело проповедовали, убедили народ отстать от них, говоря: они не говорят ничего истинного, а все лгут. И, возбудив народ, побили Павла камнями и вытащили за город, почитая его умершим. пріид0ша t ґнтіохjи и3 їконjи нёцыи їудeє, и3 стzзaющемасz и4ма съ дерзновeніемъ, наусти1ша нар0ды tступи1ти t нею2, глаг0люще, ћкw ничт0же и4стинно глаг0лета, но всE лжeта. И# наусти1вше нар0ды и3 кaменіемъ поби1вше пavла, и3звлек0ша внЁ грaда, мнsще є3го2 ўмeрша. 14,19Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεπηλθαν epēlthan
_{V-2AAI-3P G5627}ἐπέρχομαιeperchomaito arrive/invadethere came thitherδε de
_CONJδέdethenAndαπο apo
_PREPἀπόapofromfromαντιοχειας antiocheias
_N-GSFἈντιόχειαantiocheiaAntiochAntiochκαι kai
_CONJκαίkaiandandικονιου ikoniou
_N-GSNἸκόνιονikonionIconiumIconiumιουδαιοι ioudaioi
_A-NPMἸουδαῖοςioudaiosJewishJewsκαι kai
_CONJκαίkaiand, whoπεισαντες peisantes
_{V-AAP-NPM G5660}πείθωpeithōto persuadepersuadedτους tous
_T-APMὁhothe/this/whothe peopleοχλους ochlous
_N-APMὄχλοςochloscrowdthe peopleκαι kai
_CONJκαίkaiand, andλιθασαντες lithasantes
_{V-AAP-NPM G5660}λιθάζωlithazōto stone, having stonedτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whoPaulπαυλον paulon
_N-ASMΠαῦλοςpaulosPaulPaulεσυρον esuron
_{V-IAI-3P G5707}σύρωsurōto drag, drewεξω exō
_ADVἔξωexōout/outside(r)out ofτης tēs
_T-GSFὁhothe/this/whothe cityπολεως poleōs
_N-GSFπόλιςpoliscitythe cityνομιζοντες nomizontes
_{V-PAP-NPM G5723}νομίζωnomizōto think, supposingαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfheτεθνηκεναι tethnēkenai
_{V-RAN G5760}θνῄσκωthnēskōto die/be deadhad been dead  POWRÓT DO ANTIOCHII SYRYJSKIEJ.20 cf. Tłum. Толк. A gdy opowiedzieli ewangelię temu miastu, i pozyskali wielu uczniów, wrócili do Listry i Ikonium i Antiochii Когда же ученики собрались около него, он встал и пошел в город, а на другой день удалился с Варнавою в Дервию. W$крестъ же стaвшымъ є3гw2 ўчн7кHмъ, востaвъ вни1де во грaдъ (За?_л7є.) и3 наyтріе и3зhде съ варнaвою въ дeрвію. 14,20Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκυκλωσαντων kuklōsantōn
_{V-AAP-GPM G5660}κυκλόωkukloōto surroundstood round aboutδε de
_CONJδέdethenHowbeitτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/who, as the disciplesμαθητων mathētōn
_N-GPMμαθητήςmathētēsdisciple, as the disciplesαυτον auton
_P-ASMαὐτόςautoshe/she/it/selfhimαναστας anastas
_{V-2AAP-NSM G5631}ἀνίστημιanistēmito arise, he rose upεισηλθεν eisēlthen
_{V-2AAI-3S G5627}εἰσέρχομαιeiserchomaito enter, and cameεις eis
_PREPεἰςeistowardintoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe cityπολιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitythe cityκαι kai
_CONJκαίkaiand: andτη tē
_T-DSFὁhothe/this/whoBarnabasεπαυριον epaurion
_ADVἐπαύριονepaurionthe next daythe next dayεξηλθεν exēlthen
_{V-2AAI-3S G5627}ἐξέρχομαιexerchomaito go outhe departedσυν sun
_PREPσύνsunwithwithτω tō
_T-DSMὁhothe/this/who.βαρναβα barnaba
_N-DSMΒαρνάβαςbarnabasBarnabasBarnabasεις eis
_PREPεἰςeistowardtoδερβην derbēn
_N-ASFΔέρβηderbēDerbeDerbe  21 cf. Tłum. Толк. utwierdzając serca uczniów i zachęcając, aby trwali wé wierze i że przez wiele ucisków trzeba nam wejść do królestwa Bożego. Проповедав Евангелие сему городу и приобретя довольно учеников, они обратно проходили Листру, Иконию и Антиохию, Благовэствов†вша же грaду томY и3 научи6вша мнHги, возврати1стасz въ лЂстру и3 їконjю и3 ґнтіохjю, 14,21Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVευαγγελισαμενοι euangelisamenoi
_{V-AMP-NPM G5671}εὐαγγελίζομαιeuangelizomaito speak good newswhen they had preached the gospelτε te
_PRTτεteand/bothAndτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whocityπολιν polin
_N-ASFπόλιςpoliscitycityεκεινην ekeinēn
_D-ASFἐκεῖνοςekeinosthatto thatκαι kai
_CONJκαίkaiand, andμαθητευσαντες mathēteusantes
_{V-AAP-NPM G5660}μαθητεύωmathēteuōto disciplehad taughtικανους ikanous
_A-APMἱκανόςhikanossufficientmanyυπεστρεψαν upestrepsan
_{V-AAI-3P G5656}ὑποστρέφωhupostrefōto return, they returned againεις eis
_PREPεἰςeistowardtoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoLystraλυστραν lustran
_N-ASFΛύστραlustraLystraLystraκαι kai
_CONJκαίkaiand, andεις eis
_PREPεἰςeistoward[toward]ικονιον ikonion
_N-ASNἸκόνιονikonionIconiumIconiumκαι kai
_CONJκαίkaiand, andεις]     eis
_PREPεἰςeistoward[toward]αντιοχειαν antiocheian
_N-ASFἈντιόχειαantiocheiaAntiochAntioch  22 cf. Tłum. Толк. I gdy im ustanowili kapłanów w każdym kościele i pomodlili się wśród postów, polecili ich Panu, w którego uwierzyli. утверждая души учеников, увещевая пребывать в вере и поучая, что многими скорбями надлежит нам войти в Царствие Божие. ўтвержд†юща дyшы ўчн7кHвъ, мол‰ща пребhти въ вёрэ, и3 ћкw мн0гими скорбьми2 подобaетъ нaмъ вни1ти въ цrтвіе б9іе. 14,22Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVεπιστηριζοντες epistērizontes
_{V-PAP-NPM G5723}ἐπιστηρίζωepistērizōto strengthenConfirmingτας tas
_T-APFὁhothe/this/whothe soulsψυχας psuchas
_N-APFψυχήpsuchēsoulthe soulsτων tōn
_T-GPMὁhothe/this/whoof the disciplesμαθητων mathētōn
_N-GPMμαθητήςmathētēsdiscipleof the disciplesπαρακαλουντες parakalountes
_{V-PAP-NPM G5723}παρακαλέωparakaleōto plead/comfort, exhorting themεμμενειν emmenein
_{V-PAN G5721}ἐμμένωemmenōto abide in/byto continueτη tē
_T-DSFὁhothe/this/whoin the faithπιστει pistei
_N-DSFπίστιςpistisfaith/trustin the faithκαι kai
_CONJκαίkaiand, andοτι oti
_CONJὅτιhotithat/sincethatδια dia
_PREPδιάdiathrough/because ofthroughπολλων pollōn
_A-GPFπολύςpolusmuchmuchθλιψεων thlipseōn
_N-GPFθλῖψιςthlipsispressuretribulationδει dei
_{V-PAI-3S G5719}δεῖdeibe necessarymustημας ēmas
_P-1APἐγώegōI/weweεισελθειν eiselthein
_{V-2AAN G5629}εἰσέρχομαιeiserchomaito enterenterεις eis
_PREPεἰςeistowardintoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe kingdomβασιλειαν basileian
_N-ASFβασιλείαbasileiakingdomthe kingdomτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof Godθεου theou
_N-GSMθεόςtheosGodof God  23 cf. Tłum. Толк. A przeszedłszy Pizydię, przyszli do Pamfilii, Рукоположив же им пресвитеров к каждой церкви, они помолились с постом и предали их Господу, в Которого уверовали. РукополHжша же и5мъ пресвЂтеры на вс‰ цRкви и3 помоли6вшасz съ пост0мъ, предaста и5хъ гDеви, въ нег0же ўвёроваша. 14,23Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVχειροτονησαντες cheirotonēsantes
_{V-AAP-NPM G5660}χειροτονέωcheirotoneōto appointwhen they had ordainedδε de
_CONJδέdethenAndαυτοις autois
_P-DPMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemκατ kat
_PREPκατάkataaccording toin everyεκκλησιαν ekklēsian
_N-ASFἐκκλησίαekklēsiaassemblychurchπρεσβυτερους presbuterous
_A-APM-Cπρεσβύτεροςpresbuteroseldereldersπροσευξαμενοι proseuxamenoi
_{V-ADP-NPM G5666}προσεύχομαιproseuchomaito pray, and had prayedμετα meta
_PREPμετάmetawith/afterwithνηστειων nēsteiōn
_N-GPFνηστείαnēsteiafastingfastingπαρεθεντο parethento
_{V-2AMI-3P G5639}παρατίθημιparatithēmito set before, they commendedαυτους autous
_P-APMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemτω tō
_T-DSMὁhothe/this/whoto the Lordκυριω kuriō
_N-DSMκύριοςkurioslordto the Lordεις eis
_PREPεἰςeistoward, onον on
_R-ASMὅς, ἥhhos ēwhichwhomπεπιστευκεισαν pepisteukeisan
_{V-LAI-3P G5715}πιστεύωpisteuōto trust (in)they believed  24 cf. Tłum. Толк. i opowiedziawszy w Perge słowo Pańskie, poszli do Atalii.Потом, пройдя через Писидию, пришли в Памфилию, И# прошє1дша пісідjю, пріид0ста въ памфmлjю: 14,24Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndδιελθοντες dielthontes
_{V-2AAP-NPM G5631}διέρχομαιdierchomaito pass throughafter they had passed throughoutτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whoPisidiaπισιδιαν pisidian
_N-ASFΠισιδίαpisidiaPisidiaPisidiaηλθαν ēlthan
_{V-2AAI-3P G5627}ἔρχομαιerchomaito come/go, they cameεις eis
_PREPεἰςeistowardtoτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/who[the/this/who]παμφυλιαν pamfulian
_N-ASFΠαμφυλίαpamfuliaPamphyliaPamphylia  25 cf. Tłum. Толк. A stamtąd odpłynęli do Antiochii, skąd zleceni byli na łasce Bożej dla sprawy, którą wykonali. и, проповедав слово Господне в Пергии, сошли в Атталию; и3 глагHлавша въ пергjи сл0во гDне, снид0ста во ґтталjю 14,25Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκαι kai
_CONJκαίkaiandAndλαλησαντες lalēsantes
_{V-AAP-NPM G5660}λαλέωlaleōto speakwhen they had preachedεν en
_PREPἐνenin/on/amonginπεργη pergē
_N-DSFΠέργηpergēPergaPergaτον ton
_T-ASMὁhothe/this/whothe wordλογον logon
_N-ASMλόγοςlogoswordthe wordκατεβησαν katebēsan
_{V-2AAI-3P G5627}καταβαίνωkatabainōto come/go down, they went downεις eis
_PREPεἰςeistowardintoατταλειαν attaleian
_N-ASFἈττάλειαattaleiaAttaliaAttalia  26 cf. Tłum. Толк. Gdy zaś przyszli, i zgromadzili kościół, opowiedzieli, jak wielkie rzeczy Bóg uczynił z nimi, i że otwarł poganom drzwi wiary. а оттуда отплыли в Антиохию, откуда были преданы благодати Божией на дело, которое и исполнили. и3 tтyду tплhста во ґнтіохjю, tню1дуже бёста прє1дана блгdти б9іей въ дёло, є4же скончaста. 14,26Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVκακειθεν kakeithen
_ADV-Kκἀκεῖθενkakeithenand from thereAnd thenceαπεπλευσαν apepleusan
_{V-AAI-3P G5656}ἀποπλέωapopleōto set sailsailedεις eis
_PREPεἰςeistowardtoαντιοχειαν antiocheian
_N-ASFἈντιόχειαantiocheiaAntiochAntiochοθεν othen
_ADVὅθενhothenwhence, from whenceησαν ēsan
_{V-IAI-3P G5707}εἰμίeimito bethey had beenπαραδεδομενοι paradedomenoi
_{V-RPP-NPM G5772}παραδίδωμιparadidōmito deliverrecommendedτη tē
_T-DSFὁhothe/this/whoto the graceχαριτι chariti
_N-DSFχάριςcharisgraceto the graceτου tou
_T-GSMὁhothe/this/whoof Godθεου theou
_N-GSMθεόςtheosGodof Godεις eis
_PREPεἰςeistowardforτο to
_T-ASNὁhothe/this/whothe workεργον ergon
_N-ASNἔργονergonworkthe workο o
_R-ASNὅς, ἥhhos ēwhichwhichεπληρωσαν eplērōsan
_{V-AAI-3P G5656}πληρόωplēroōto fulfillthey fulfilled  27 cf. Tłum. Толк. I przemieszkali czas niemały z uczniami.Прибыв туда и собрав церковь, они рассказали всё, что сотворил Бог с ними и как Он отверз дверь веры язычникам. Пришє1дша же и3 собр†вша цRковь, сказaста, є3ли6ка сотвори2 бGъ съ ни1ма и3 ћкw tвeрзе kзhкwмъ двeрь вёры: 14,27Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVπαραγενομενοι paragenomenoi
_{V-2ADP-NPM G5637}παραγίνομαιparaginomaito comewhen they were comeδε de
_CONJδέdethenAndκαι kai
_CONJκαίkaiand, andσυναγαγοντες sunagagontes
_{V-2AAP-NPM G5631}συνάγωsunagōto assemblehad gatheredτην tēn
_T-ASFὁhothe/this/whothe churchεκκλησιαν ekklēsian
_N-ASFἐκκλησίαekklēsiaassemblythe churchανηγγελλον anēngellon
_{V-IAI-3P G5707}ἀναγγέλλωanangellōto report, they rehearsedοσα osa
_K-APNὅσοςhososjust as/how muchall thatεποιησεν epoiēsen
_{V-AAI-3S G5656}ποιέωpoieōto do/makehad doneο o
_T-NSMὁhothe/this/whoGodθεος theos
_N-NSMθεόςtheosGodGodμετ met
_PREPμετάmetawith/afterwithαυτων autōn
_P-GPMαὐτόςautoshe/she/it/selfthemκαι kai
_CONJκαίkaiand, andοτι oti
_CONJὅτιhotithat/sincehowηνοιξεν ēnoixen
_{V-AAI-3S G5656}ἀνοίγωanoigōto openhe had openedτοις tois
_T-DPNὁhothe/this/whounto the Gentilesεθνεσιν ethnesin
_N-DPNἔθνοςethnosGentilesunto the Gentilesθυραν thuran
_N-ASFθύραthuradoorthe doorπιστεως pisteōs
_N-GSFπίστιςpistisfaith/trustof faith  28 cf. Tłum. Толк. И пребывали там немалое время с учениками.пребhста же тaмw врeмz не мaло со ўчн7ки6.14,28Text. Trans.Orig. Vocab.Vocab Trans.Eng Vocab.KJVδιετριβον dietribon
_{V-IAI-3P G5707}διατρίβωdiatribōto remainthey abodeδε de
_CONJδέdethenAndχρονον chronon
_N-ASMχρόνοςchronostimetimeουκ ouk
_PRT-Nοὐouno ολιγον oligon
_A-ASMὀλίγοςoligoslittle/fewlongσυν sun
_PREPσύνsunwithwithτοις tois
_T-DPMὁhothe/this/whothe disciplesμαθηταις mathētais
_N-DPMμαθητήςmathētēsdisciplethe disciples